Mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra trong qu¸ tr×nh<br />
ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trêng<br />
®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam<br />
L¬ng Xu©n Quú*<br />
**<br />
NguyÔn Anh TuÊn<br />
<br />
§¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX (4/2001) chÝnh thøc ®a ra kh¸i niÖm<br />
“kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa”1 vµ kh¼ng ®Þnh nÒn kinh tÕ thÞ<br />
trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa lµ m« h×nh tæng qu¸t cña níc ta. Tíi §¹i héi<br />
X (2006) tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh: “®Ó ®i lªn x· héi chñ nghÜa, chóng ta ph¶i ph¸t triÓn<br />
nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa”2.<br />
Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ®· ®¹t<br />
®îc nhiÒu thµnh c«ng vµ còng ®Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt nh: chÊt lîng<br />
t¨ng trëng cha cao; c¬ cÊu kinh tÕ cha hîp lý; c¸c nguån lùc cha ®îc huy<br />
®éng vµ sö dông hiÖu qu¶; m«i trêng tù nhiªn ë nhiÒu n¬i bÞ huû ho¹i, « nhiÔm<br />
nÆng; c¸c yÕu tè thÞ trêng cha ®îc h×nh thµnh vµ vËn hµnh th«ng suèt; kho¶ng<br />
c¸ch chªnh lÖch gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n, gi÷a ngêi giµu vµ ngêi nghÌo cã<br />
chiÒu híng gia t¨ng… C¸c vÊn ®Ò trªn ®· ®îc c¸c nhµ nghiªn cøu ®Ò cËp díi<br />
nhiÒu gi¸c ®é kh¸c nhau vµ ®· ®îc ph©n tÝch kh¸ s©u s¾c trong B¸o c¸o tæng kÕt<br />
20 n¨m ®æi míi. Trong khu«n khæ bµi viÕt nµy, chóng t«i chØ ®Ò cËp ®Õn mét sè<br />
*<br />
<br />
GS. TSKH. Trêng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n<br />
ThS. Trêng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n<br />
1<br />
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (2001): V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX, Nxb. ChÝnh trÞ<br />
quèc gia, Hµ Néi .<br />
2<br />
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam: B¸o c¸o chÝnh trÞ cña BCH Trung ¬ng kho¸ IX t¹i §¹i héi ®¹i biÓu<br />
toµn quèc lÇn thø X.<br />
**<br />
<br />
50<br />
<br />
T¹p chÝ Khoa häc x· héi ViÖt Nam – 6/2009<br />
<br />
vÊn ®Ò míi ph¸t sinh trong thêi gian gÇn ®©y. Trong mçi vÊn ®Ò ®Æt ra, c¸c t¸c gi¶<br />
cè g¾ng ®a ra nh÷ng nhËn ®Þnh vµ minh chøng tæng qu¸t nhÊt, ®ång thêi chØ ra<br />
c¸c ®Þnh híng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trong mèi quan hÖ víi qu¸ tr×nh x©y dùng vµ vËn<br />
hµnh nÒn kinh tÕ thÞ trêng ë ViÖt Nam.<br />
Mét lµ, víi viÖc gia nhËp WTO, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®· trë thµnh mét chñ thÓ<br />
míi trong luËt ch¬i toµn cÇu ®Çy phøc t¹p víi t¸c ®éng ®a chiÒu, viÖc x¸c ®Þnh c¬<br />
së ®Ó æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn trong bèi c¶nh biÕn ®éng liªn tôc cña kinh tÕ toµn cÇu<br />
cã ý nghÜa hÕt søc quan träng.<br />
NÒn kinh tÕ ViÖt Nam sÏ cã nhiÒu c¬ héi ®Ó ®¹t ®îc tèc ®é t¨ng trëng cao<br />
nhng còng dÔ bÞ ¶nh hëng vµ tæn th¬ng tríc nh÷ng biÕn ®éng nhá cña nÒn<br />
kinh tÕ toµn cÇu vµ nÒn kinh tÕ cña c¸c níc thµnh viªn. Chóng ta gia nhËp WTO<br />
muén h¬n rÊt nhiÒu so víi c¸c quèc gia kh¸c, vµ víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña nÒn<br />
kinh tÕ thÊp h¬n. ChÝnh v× vËy, chñ ®éng x©m nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi; ®ãn<br />
nhËn nh÷ng dßng vèn, hµng ho¸ vµ tri thøc míi cña thÕ giíi ph¶i ®îc dùa trªn 2<br />
nÒn t¶ng: (1) cÇu néi ®Þa më réng ®ñ lín vµ (2) h¹ tÇng kü thuËt vµ h¹ tÇng x· héi<br />
®îc ®¶m b¶o.<br />
CÇu néi ®Þa më réng ®îc x©y dùng dùa trªn 2 cÇu phÇn: (1) nhu cÇu cña thÞ<br />
trêng trong níc vµ (2) nhu cÇu cña thÞ trêng níc ngoµi ®èi víi nh÷ng hµng ho¸<br />
mµ ViÖt Nam cã lîi thÕ vµ ®é co d·n cña nã kh«ng lín tríc nh÷ng biÕn ®éng cña<br />
t×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi. CÇu néi ®Þa më réng ®îc x¸c ®Þnh trong tõng giai ®o¹n<br />
vµ lµ c¬ së ®Ó x©y dùng chiÕn lîc, quy ho¹ch ph¸t triÓn c¸c ngµnh s¶n xuÊt, t¹o sù<br />
liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a c¸c ngµnh kinh tÕ ®Ó h×nh thµnh mét c¬ cÊu kinh tÕ bÒn v÷ng.<br />
H¹ tÇng kü thuËt hay cßn gäi lµ phÇn cøng cña nÒn kinh tÕ, tríc ®©y ®îc hiÓu<br />
®¬n gi¶n lµ h¹ tÇng giao th«ng, thuû lîi, viÔn th«ng, ®iÖn, khu c«ng nghiÖp, v.v…<br />
Tuy nhiªn h¹ tÇng kü thuËt trong nÒn kinh tÕ míi cÇn ®îc më réng h¬n gåm hÖ<br />
thèng ph©n phèi; hÖ thèng hËu cÇn kinh doanh (logistics); hÖ thèng tµi chÝnh trî<br />
gióp cho ho¹t ®éng th¬ng m¹i vµ s¶n xuÊt; hÖ thèng th«ng tin… Ph¸t triÓn h¹ tÇng<br />
kü thuËt kh«ng chØ ®ßi hái sù hiÖn ®¹i vµ ®ång bé mµ cßn ph¶i hµi hoµ víi m«i<br />
trêng tù nhiªn vµ h¹ tÇng x· héi.<br />
H¹ tÇng x· héi chÝnh lµ tri thøc, v¨n ho¸, m«i trêng ph¸p lý vµ quy t¾c øng xö<br />
gi÷a c¸c chñ thÓ tham gia nÒn kinh tÕ. H¹ tÇng x· héi kh«ng nh÷ng t¸c ®éng trùc<br />
tiÕp ®Õn hiÖu qña vËn hµnh, mµ cßn lµ ®éng lùc quan träng nhÊt cho sù ph¸t triÓn<br />
cña mçi nÒn kinh tÕ trong 50 n¨m th× h¹ tÇng x· héi sÏ b¶o ®¶m cho sù ph¸t triÓn<br />
l©u dµi vµ trêng tån cña chÕ ®é, cña d©n téc. Ph¸t triÓn h¹ tÇng x· héi lµ mét qu¸<br />
tr×nh khã kh¨n, l©u dµi, khã ®Þnh lîng, do ®ã dÔ bÞ ®Æt ë vÞ trÝ thø yÕu so víi ph¸t<br />
triÓn h¹ tÇng kü thuËt.<br />
<br />
Mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra…<br />
<br />
51<br />
<br />
Hai lµ, møc ®é phøc t¹p vµ ®a d¹ng trong c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®ang ®Æt Nhµ<br />
níc tríc lùa chän quyÕt ®Þnh: lµm g× vµ ®Þnh híng c¸c chñ thÓ kh¸c lµm nh<br />
thÕ nµo?<br />
Trong NghÞ quyÕt §¹i héi IX, NghÞ quyÕt §¹i héi X vµ gÇn ®©y nhÊt lµ NghÞ<br />
quyÕt Héi nghÞ trung ¬ng 6 (kho¸ X), §¶ng ta tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh cÇn nhanh<br />
chãng x©y dùng vµ hoµn thiÖn thÓ chÕ kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ<br />
nghÜa, trong ®ã x¸c lËp râ vai trß cña Nhµ níc vµ mèi quan hÖ gi÷a thÓ chÕ kinh tÕ<br />
cña Nhµ níc víi c¸c thiÕt chÕ kinh tÕ phi Nhµ níc. NÒn kinh tÕ ®· ph¸t triÓn víi<br />
quy m«, tÝnh chÊt phøc t¹p vµ møc ®é ®a d¹ng gÊp nhiÒu lÇn tríc ®©y. Nhµ níc<br />
kh«ng thÓ m·i lµm thay nh÷ng chøc n¨ng cña thÞ trêng vµ c¸c chñ thÓ kh¸c. Gi¶i<br />
quyÕt mèi quan hÖ Nhµ níc, thÞ trêng vµ c¸c thiÕt chÕ x· héi còng chÝnh lµ viÖc<br />
x¸c lËp râ rµng n¨m trô cét trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña ®Êt níc: (1) C¸c c«ng<br />
d©n cña níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam; (2) Nhµ níc ViÖt Nam – Nhµ<br />
níc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa; (3) NÒn kinh tÕ ViÖt Nam – nÒn kinh tÕ thÞ<br />
trêng; (4) C¸c gia ®×nh hoÆc céng ®ång ngêi ViÖt Nam vµ (5) C¸c tæ chøc tËp<br />
thÓ tù nguyÖn (cßn gäi lµ x· héi d©n sù).<br />
Chóng ta, vÒ c¬ b¶n, ®· x¸c lËp ®îc nguyªn t¾c x©y dùng ®îc mèi quan hÖ<br />
gi÷a 4 trô cét ®Çu nhng vÊn cßn thiÕu c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn ®Ó ®Þnh h×nh ho¹t<br />
®éng cña x· héi d©n sù. Tuy nhiªn, nh÷ng vÊn ®Ò cña nÒn kinh tÕ ®Æt ra thêi gian<br />
võa qua, ®Æc biÖt lµ sau khi ViÖt Nam gia nhËp WTO cho thÊy Nhµ níc kh«ng thÓ<br />
gi¶i quyÕt ®îc hoÆc gi¶i quyÕt kh«ng hiÖu qu¶ b»ng c¸c hiÖp héi ngµnh nghÒ,<br />
b»ng c¸c liªn kÕt tù nguyÖn cña nh÷ng th¬ng l¸i, nh÷ng ngêi n«ng d©n,… Kinh<br />
tÕ thÞ trêng tù b¶n th©n nã víi nh÷ng quy luËt vèn cã còng kh«ng thÓ tù gi¶i quyÕt<br />
®îc hÕt c¸c vÊn ®Ò xung ®ét trong lîi Ých cña c¸c chñ thÓ tham gia. Nãi c¸ch<br />
kh¸c, Nhµ níc ph¸p quyÒn, kinh tÕ thÞ trêng vµ x· héi d©n sù tån t¹i song song,<br />
nh lµ mét yªu cÇu tÊt yÕu mµ mçi nÒn kinh tÕ ®Òu cÇn cã.<br />
X©y dùng hÖ thèng thÓ chÕ kinh tÕ thÞ trêng – Nhµ níc ph¸p quyÒn - X· héi<br />
d©n sù ë níc ta ®ang ®øng tríc c¬ héi cha tõng cã mµ thêi ®¹i ngµy nay míi<br />
xuÊt hiÖn. Nh÷ng sù thay ®æi trong kinh tÕ thÞ trêng, Nhµ níc ph¸p quyÒn, X·<br />
héi d©n sù ®ang diÔn ra rÊt gÇn víi chñ nghÜa x· héi. Më réng ý cña V.I.Lªnin nãi<br />
®Çu thÕ kû XX khi thùc hiÖn NEP th× “Chñ nghÜa x· héi ®ang nh×n chóng ta qua<br />
khung thÓ chÕ kinh tÕ thÞ trêng – Nhµ níc ph¸p quyÒn – x· héi d©n sù”1.<br />
Ba lµ, ®éng lùc vµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn chÝnh lµ con ngêi, nh÷ng<br />
chñ thÓ cña mét x· héi thÞnh vîng vµ bÒn v÷ng trong t¬ng lai. §iÒu nµy ®ßi hái<br />
ph¶i t¸i x¸c lËp ®Þnh híng gi¸ trÞ cña x· héi dùa trªn nÒn t¶ng cña v¨n ho¸, gi¸o<br />
dôc, ®µo t¹o vµ khoa häc c«ng nghÖ.<br />
1<br />
<br />
V.I. Lªnin (2000): Toµn tËp, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, tr. 35, 365.<br />
<br />
52<br />
<br />
T¹p chÝ Khoa häc x· héi ViÖt Nam – 6/2009<br />
<br />
§¶ng ta lu«n x¸c ®Þnh: “§æi míi tÊt c¶ c¸c mÆt cña ®êi sèng x· héi nhng ph¶i<br />
cã träng t©m, träng ®iÓm, cã nh÷ng bíc ®i thÝch hîp; b¶o ®¶m sù g¾n kÕt chÆt chÏ<br />
vµ ®ång bé gi÷a ba nhiÖm vô: ph¸t triÓn kinh tÕ lµ trung t©m, x©y dùng §¶ng lµ<br />
then chèt vµ ph¸t triÓn v¨n ho¸ - nÒn t¶ng tinh thÇn cña x· héi”1. Trong nÒn kinh tÕ<br />
thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi vµ v¨n ho¸ g¾n<br />
kÕt chÆt chÏ, hµi hoµ. C¸c môc tiªu kinh tÕ vµ c¸c môc tiªu x· héi ®îc kÕt hîp<br />
chÆt chÏ trªn b×nh diÖn c¶ níc còng nh ë tõng lÜnh vùc, ®Þa ph¬ng; tõng chñ thÓ<br />
tham gia thÞ trêng thùc hiÖn tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi ngay trong tõng bíc vµ<br />
tõng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn, thùc hiÖn tèt c¸c chÝnh s¸ch x· héi trªn c¬ së ph¸t triÓn<br />
kinh tÕ. §Èy m¹nh xãa ®ãi, gi¶m nghÌo; khuyÕn khÝch, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó mäi ngêi<br />
d©n lµm giµu chÝnh ®¸ng, ®ång thêi gióp ngêi kh¸c tho¸t nghÌo, tõng bíc kh¸<br />
gi¶ h¬n; thùc hiÖn chÝnh s¸ch u ®·i x· héi ®èi víi nh÷ng ngêi cã c«ng víi níc;<br />
thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch x· héi b¶o ®¶m an toµn cuéc sèng cho mäi thµnh viªn<br />
trong céng ®ång, hç trî nh÷ng vïng bÞ thiªn tai, nh÷ng ngêi gÆp khã kh¨n c¬ nhì.<br />
Cµng ®i vµo kinh tÕ thÞ trêng, cµng ph¶i ch¨m lo tèt h¬n phóc lîi x· héi, gi¶i<br />
quyÕt viÖc lµm, xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo, ph¸t triÓn gi¸o dôc, v¨n ho¸, ch¨m sãc søc<br />
khoÎ nh©n d©n; cµng ph¶i ®Ò cao vai trß cña Nhµ níc vµ toµn x· héi, ph¸t huy c¸c<br />
nguån lùc ®Çu t cho lÜnh vùc x· héi, thùc hiÖn yªu cÇu g¾n kÕt hµi hoµ gi÷a kinh<br />
tÕ vµ x· héi. Ph¸t triÓn v¨n ho¸ g¾n kÕt chÆt chÏ vµ ®ång bé víi sù ph¸t triÓn kinh<br />
tÕ – x· héi. NÒn v¨n ho¸ tiªn tiÕn, ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc ph¶i thËt sù trë thµnh<br />
nÒn t¶ng cña sù ph¸t triÓn x· héi. Kh«ng ngõng x©y dùng vµ hoµn thiÖn gi¸ trÞ cho<br />
con ngêi ViÖt Nam thêi kú c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, héi nhËp kinh tÕ quèc<br />
tÕ; båi dìng c¸c gi¸ trÞ v¨n ho¸ trong thanh niªn, ®Æc biÖt lµ lý tëng sèng, n¨ng<br />
lùc trÝ tuÖ, ®¹o ®øc cao ®Ñp vµ b¶n lÜnh v¨n ho¸ con ngêi ViÖt Nam.<br />
Tuy nhiªn, nh÷ng vÊn ®Ò x· héi x¶y ra trong thêi gian võa qua cho thÊy chóng<br />
ta cha chó träng vµ hoµn thµnh tèt môc tiªu nµy. Nh÷ng lÖch l¹c trong suy nghÜ vµ<br />
hµnh ®éng cña mét bé phËn c¸n bé, doanh nghiÖp vµ ngêi d©n, ®Æc biÖt lµ nh÷ng<br />
ngêi trÎ ®ang ®Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò cÇn suy ngÉm. Bµi viÕt ®a ra 2 vÝ dô ®Ó minh<br />
chøng cho nhËn ®Þnh nµy:<br />
Thø nhÊt, ph©n tÝch vÒ cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh lín nhÊt t¹i Mü kÓ tõ n¨m<br />
1929, nhiÒu nhµ nghiªn cøu còng ®· ®Ò cËp ®Õn nh÷ng nguyªn nh©n tõ c¬ cÊu kinh<br />
tÕ, tõ chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i, tõ hÖ thèng luËt ph¸p. Tuy nhiªn, chóng t«i cho r»ng<br />
nguyªn nh©n s©u xa b¾t nguån tõ hÖ gi¸ trÞ x· héi. ë Mü, ngêi ta x¸c lËp mét<br />
nguyªn t¾c: chØ ngêi giµu cã míi giái, míi ®îc thõa nhËn trong x· héi vµ nh÷ng<br />
ai giái, nh÷ng ai ®îc x· héi t«n vinh th× ngêi ®ã lµ ngêi giµu cã. §iÒu nµy vÒ<br />
nguyªn lý kh«ng sai, nã khuyÕn khÝch con ngêi s¸ng t¹o, v¬n lªn kh«ng ngõng<br />
1<br />
<br />
B¸o c¸o chÝnh trÞ cña Ban ChÊp hµnh Trung ¬ng kho¸ IX tr×nh bµy t¹i §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc<br />
lÇn thø X.<br />
<br />
Mét sè vÊn ®Ò ®Æt ra…<br />
<br />
53<br />
<br />
®Ó lµm giµu cho b¶n th©n m×nh, tõ ®ã t¹o ra cña c¶i cho toµn x· héi. Tuy nhiªn, nã<br />
khuyÕn khÝch ngêi ta lµm giµu nhanh chãng. Nh÷ng ngêi giµu lªn nhanh do ®ã<br />
còng ®îc t«n vinh hµng th¸ng, hµng n¨m th«ng qua hµng tr¨m ngh×n gi¶i thëng<br />
bÇu chän cña c¸c ®Þa ph¬ng, c¸c c¬ quan truyÒn th«ng, v.v… Mong muèn lµm<br />
giµu nhanh chãng khiÕn mét bé phËn giíi kinh doanh vµ ®Çu t tËp trung qu¸ nhiÒu<br />
vµo thÞ trêng bÊt ®éng s¶n, thÞ trêng c¸c chøng kho¸n ph¸i sinh kÐo theo sù tham<br />
gia cña hµng tr¨m triÖu ngêi d©n Mü. Khi dßng vèn vµ sù quan t©m cña x· héi tËp<br />
trung qu¸ nhiÒu vµo c¸c nót th¾t (®iÓm giao thoa gi÷a thÞ trêng bÊt ®éng s¶n víi<br />
thÞ trêng chøng kho¸n; gi÷a thÞ trêng giµu má víi thÞ trêng chøng kho¸n) th× tÊt<br />
yÕu sÏ x¶y ra nh÷ng vô næ, g©y rèi lo¹n dßng ch¶y b×nh thêng cña nÒn kinh tÕ.<br />
Quan ®iÓm gi¸ trÞ ®ã còng x©m nhËp vµo Trung Quèc, ViÖt Nam vµ t¸c ®éng<br />
kh«ng nhá ®Õn ®Þnh híng gi¸ trÞ cña nh÷ng x· héi míi næi nµy. NÕu nh tríc<br />
®©y, mét ngêi x· lµng quª lËp nghiÖp lµ gi¸o viªn, lµ c«ng chøc hay bé ®éi th× sÏ<br />
®îc lµng xãm thõa nhËn lµ nh÷ng ngêi thµnh ®¹t cña quª h¬ng. Giê ®©y, nh÷ng<br />
nghÒ ®ã vÉn ®îc t«n träng nhng ngêi d©n sÏ ®Æc biÖt ngîi ca mét vÞ gi¸m ®èc<br />
vµ xem ®ã míi lµ chuÈn mùc míi cña con ngêi xa quª thµnh ®¹t. NÕu nh tríc<br />
®©y, nhiÒu nghÖ nh©n, nhiÒu nhµ khoa häc ®îc t«n vinh th× hiÖn nay sè lîng c¸c<br />
gi¶i thëng dµnh cho doanh nh©n cao gÊp 100 lÇn sè gi¶i thëng dµnh cho c¸c nhµ<br />
khoa häc 1. Chóng ta dÉn chøng ra ®iÒu nµy kh«ng ph¶i ®Ó phª ph¸n doanh nh©n,<br />
nh÷ng ngêi lÝnh míi rÊt ®¸ng ®îc t«n vinh trªn mÆt trËn kinh tÕ. B¶n th©n hä<br />
còng cã nh÷ng vÊt v¶, hy sinh, nh÷ng ®ãng gãp to lín cho x· héi vµ rÊt ®¸ng ®îc<br />
t«n vinh. Nhng viÖc t«n vinh qu¸ nhiÒu, kh«ng chän läc, còng dÔ dÉn ®Õn nh÷ng<br />
thay ®æi kh«ng thuËn chiÒu trong ®Þnh híng gi¸ trÞ cña x· héi.<br />
Thø hai, viÖc cæ suý cho c¸i t«i vµ kh¸t väng kh¼ng ®Þnh b¶n th©n qu¸ cao còng<br />
kh«ng gióp Ých cho mét nÒn x· héi bÒn v÷ng. Mçi ngêi ®Òu muèn ®Ó l¹i dÊu Ên<br />
riªng trong c«ng viÖc, ®Æc biÖt lµ trong nhiÖm kú l·nh ®¹o cña m×nh. §iÒu ®ã lµ rÊt<br />
tèt ë khÝa c¹nh thóc ®Èy lùc lµm viÖc vµ s¸ng t¹o. Tuy nhiªn, ®iÒu ®ã còng dÉn ®Õn<br />
mét t©m lý kh«ng chÊp nhËn thÊt b¹i (dï ®ã lµ nguyªn nh©n kh¸ch quan hay<br />
nguyªn nh©n lÞch sö) trong qu¸ tr×nh cÇm quyÒn. C¸c chÝnh kh¸ch thêng ®a ra<br />
c¸c quan ®iÓm tr¸i ngîc víi môc tiªu ng¾n h¹n trong chiÕn dÞch tranh cö. Khi<br />
tróng cö, ngêi ®ã sÏ thóc ®Èy chÝnh quyÒn cña m×nh ®¹t ®îc môc tiªu ®Æt ra.<br />
Trong con m¾t cña cö tri, ®ã lµ mét nhµ l·nh ®¹o tèt vµ biÕt thùc hiÖn lêi høa<br />
nhng vÒ l©u dµi, ®iÒu ®ã kh«ng tèt cho mét cÊu tróc kinh tÕ vµ x· héi bÒn v÷ng.<br />
Nã sÏ thóc ®Èy biÕn ®éng t¨ng trëng hoÆc suy tho¸i cña chu kú kinh tÕ ®Õn sím<br />
h¬n vµ g©y ra nhiÒu cuéc khñng ho¶ng h¬n.<br />
1<br />
<br />
Thèng kª s¬ bé, hiÖn nay ë ViÖt Nam cã kho¶ng 117 gi¶i thëng dµnh cho doanh nh©n, doanh<br />
nghiÖp, tån t¹i ë hÇu hÕt c¸c ngµnh, c¸c hiÖp héi, c¸c ®Þa ph¬ng.<br />
<br />