zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Xã Hội

» Giáo dục học

Một số vấn đề dạy và học trên hệ thống E-Learning trong giáo dục đại học Việt Nam hiện nay

Chia sẻ: Phó Cửu Vân | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Báo xấu

8
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết "Một số vấn đề dạy và học trên hệ thống E-Learning trong giáo dục đại học Việt Nam hiện nay" đề cập đến một số vấn đề cơ bản trong dạy và học trên hệ thống E-Learning như: khái quát về hệ thống E-Learning; phân tích một số ưu điểm, hạn chế khi triển khai E-Learning trong giáo dục đại học. Trên cơ sở đó, tác giả từng bước tìm hiểu về những yêu cầu mang tính nền tảng đối với giảng viên và sinh viên khi tiến hành giảng dạy và học tập trên hệ thống E-Learning. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Một số vấn đề dạy và học trên hệ thống E-Learning trong giáo dục đại học Việt Nam hiện nay

Trường Đại học Mỏ - Địa chất MỘT SỐ VẤN ĐỀ DẠY VÀ HỌC TRÊN HỆ THỐNG E-LEARNING TRONG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC VIỆT NAM HIỆN NAY Vũ Lan Phương Trần Thị Lan Hương* Tóm tắt: Bài viết đề cập đến một số vấn đề cơ bản trong dạy và học trên hệ thống E-Learning như: khái quát về hệ thống E-Learning; phân tích một số ưu điểm, hạn chế khi triển khai E-Learning trong giáo dục đại học. Trên cơ sở đó, tác giả từng bước tìm hiểu về những yêu cầu mang tính nền tảng đối với giảng viên và sinh viên khi tiến hành giảng dạy và học tập trên hệ thống E-Learning. Từ khóa: Dạy-học; E-Learning; giáo dục Đại học. 1. MỞ ĐẦU E-Learning là việc học sử dụng Internet. E-Learning cung cấp cho người học tốc độ tiếp cận tri thức nhanh hơn với giá thành rẻ hơn. Việc triển khai áp dụng mô hình đào tạo E-Learning khá đa dạng, đơn giản nhất là hình thức cung cấp các bài giảng điện tử trên đĩa CD cho học viên tự học, phức tạp hơn là những lớp học được tổ chức trên mạng Internet với sự quản lý một cách có hệ thống. Nhìn chung, hệ thống E-Learning thường bao gồm nhiều thành phần chức năng được tích hợp trên môi trường mạng Internet, mỗi thành phần đều được tách riêng biệt và cung cấp các dịch vụ khác nhau, tuy nhiên tất cả các thành phần đó đều được tập trung trong một hệ thống thống nhất để cung cấp dịch vụ đào tạo cho người sử dụng. Hiện nay, dạy và học trên hệ thống E-Learning là một xu hướng tất yếu và ngày càng được mở rộng trong giáo dục nói chung và giáo dục đại học nói riêng. Việc nghiên cứu một cách đầy đủ và chuẩn bị các điều kiện cần thiết để tiếp cận, sử dụng hệ thống E-Learning một cách hiệu quả là rất cần thiết. 2. NỘI DUNG 2.2. Khái quát về hệ thống E - Learning (Electronic Learning) Về bản chất, E-Learning là quá trình truyền tải kiến thức từ giảng viên đến học viên dưới sự giám sát của hệ thống quản lý, do đó nó cần phải tuân thủ các tiến trình cơ bản trong quá trình đào tạo và triển khai hệ thống. E-Learning luôn được hiểu gắn với quá trình Học hơn là với quá trình Dạy - Học. Theo thời gian người ta đã thay đổi từng bước cách nhìn trong mối quan hệ giữa Dạy và Học: Lấy người Thầy làm trung tâm (Dạy) → Tạo sự bình đẳng giữa Thầy và Trò (Dạy-Học) → Lấy học Trò làm trung tâm (Học). Một cách tổng quát nhất, E-Learning là hệ thống đào tạo sử dụng các công nghệ đa phương tiện dựa trên nền tảng Internet. Người học sẽ học bằng máy tính, thông qua trang Web trong một lớp học ảo. Nội dung bài học sẽ được phân phối tới học viên qua Internet, băng audio và video, truyền hình tương tác, CD-ROM, và các loại học liệu điện tử khác.  Trường Đại học Mỏ - Địa chất. 240
Khoa học xã hội với sự phát triển bền vững Phân Quản phối lý Bài Tương giảng Người tác học Hình 1. Mô hình E-Learning Bài giảng: Bài giảng được thể hiện dưới dạng điện tử hoặc đa phương tiện. Phân phối: Việc phân phối nội dung giảng dạy được thực hiện thông qua các phương tiện điện tử như e-mail, website… Quản lý: Quá trình quản lý học tập được thực hiện hoàn toàn nhờ phương tiện truyền thông điện tử (đăng ký học, theo dõi tiến độ học, kiểm tra đánh giá được thực hiện qua Interne...). Tương tác: Sự hợp tác, trao đổi của sinh viên trong quá trình học tập được thông qua phương tiện truyền thông điện tử (trao đổi thảo luận thông qua email, chatting, forum trên mạng…). Mô hình cấu trúc của hệ thống E-Learning có thể được khái quát như sau: Hình 2. Mô hình cấu trúc của hệ thống E-Learning Khi tham gia vào hệ thống E-Learning, mỗi thành phần trong mô hình cấu trúc thực hiện một nhiệm vụ và tương tác giữa chúng là động cơ cho guồng máy E-Learning hoạt động. Cụ thể như sau: Giảng viên(A): cung cấp nội dung khoá học cho phòng xây dựng nội dung dựa trên những đề xuất về nội dung học tập nhận từ phòng quản lý đào tạo. Họ sẽ tham gia tương tác với học viên thông qua hệ thống quản lý học tập. Học viên (B): Sử dụng các công cụ hỗ trợ học tập tại cổng thông tin người dùng và sử dụng cổng thông tin người dùng để học tập và trao đổi với giảng viên. 241
Trường Đại học Mỏ - Địa chất Phòng xây dựng chương trình (C): Các kỹ thuật viên có nhiệm vụ xây dựng, thiết kế bài giảng điện tử theo chuẩn SCORM (thiết kế kịch bản, soạn thảo nội dung, sử dụng kỹ thuật tích hợp đa phương tiện để xây dựng bài giảng). Sử dụng hệ thống quản lý LMS, kỹ thuật viên lấy nội dung bài giảng từ các giảng viên và chuyển chúng thành các bài giảng điện tử. Trong quá trình xây dựng, họ có thể sử dụng những đơn vị kiến thức có sẵn trong ngân hàng kiến thức hoặc dùng các công cụ thiết kế để thiết kế các đơn vị kiến thức mới. Sản phẩm cuối cùng là các bài giảng điện tử được đưa vào ngân hàng bài giảng điện tử. Phòng quản lý đào tạo (D): Các chuyên viên có nhiệm vụ quản lý việc đào tạo trên hệ thống LMS. Thông qua hệ thống này, họ cần phải tập hợp các nhu cầu, nguyện vọng của học viên về chương trình và nội dung học tập để lập nên những yêu cầu cho đội ngũ giảng viên, tạo nên một chu trình kín góp phần liên tục cập nhật, nâng cao chất lượng giảng dạy. Cổng thông tin người dùng: Giao diện chính cho học viên, giảng viên cũng như phòng xây dựng chương trình và phòng quản lý đào tạo truy cập vào hệ thống đào tạo. Giao diện này hỗ trợ truy cập qua Internet từ máy tính cá nhân hoặc các thiết bị di động thông minh. Hệ thống quản lý nội dung LCMS-Learning Content Managerment System (1): giảng viên và phòng xây dựng chương trình cùng hợp tác trong môi trường đa người dùng để xây dựng nội dung bài giảng điện tử. LCMS được kết nối với ngân hàng kiến thức và ngân hàng bài giảng điện tử. Hệ thống quản lý học tập LMS - Learning Managerment System (2): Khác với LCMS chỉ tập trung vào xây dựng và phát triển nội dung, LMS̉ hỗ trợ cho việc học tập cũng như quản lý học tập của học viên. Các dịch vụ như đăng ký, giúp đỡ, kiểm tra... cũng được tích hợp vào đây. Vì vậy, LMS là giao diện chính cho học viên học tập cũng như phòng quản lý đào tạo quản lý việc học tập của học viên. Các công cụ khác hỗ trợ học tập (3): Bao gồm các công cụ hỗ trợ cho việc học tập của học viên như thư viện điện tử, phòng thực hành ảo, phòng chat v.v... Trên thực tế chúng có thể được tích hợp vào hệ thống LMS. Các công cụ thiết kế bài giảng điện tử (4): Hỗ trợ việc xây dựng và thiết kế bài giảng điện tử. Đó là các thiết bị dùng cho studio (máy ảnh, máy quay phim, máy ghi âm...), các phần mềm chuyên dụng để xử lý đa phương tiện cũng như để thiết kế xây dựng bài giảng điện tử. Đây là những công cụ chính hỗ trợ cho phòng xây dựng chương trình. Ngân hàng kiến thức (I): Là cơ sở dữ liệu lưu trữ các đơn vị kiến thức, có thể được tái sử dụng trong nhiều bài giảng điện tử khác nhau. Phòng xây dựng chương trì̀nh sẽ thông qua hệ thống LCMS để tìm kiếm, chỉnh sửa, cập nhật cũng như quản lý ngân hàng dữ liệu này. Ngân hàng bài giảng điện tử (II): Là cơ sở dữ liệu lưu trữ các bài giảng điện tử. Các học viên sẽ truy cập đến cơ sở dữ liệu này thông qua hệ thống LMS. 2.2. Ưu điểm và hạn chế khi triển khai E - Learning trong giáo dục đại học 2.2.1. Ưu điểm của E-Learning Với mức độ ứng dụng Công nghệ thông tin như hiện nay, E-Learning mang lại nhiều lợi ích cho người học, giảng viên và Nhà trường. • Về sự thuận tiện: Mỗi khóa học được phục vụ theo nhu cầu người học, chứ không nhất thiết phải theo một thời gian biểu cố định. Vì vậy, E-Learning tạo ra môi trường học tập chủ động, sinh viên làm chủ được việc học của mình như tiến độ học tập, phương pháp học tập phù hợp nhất với hoàn 242
Khoa học xã hội với sự phát triển bền vững cảnh của mình. Khi học, sinh viên không chỉ nghe giảng mà còn được xem các ví dụ minh họa trực quan, thậm chí có thể tương tác trực tiếp với bài học nên khả năng nắm bắt bài học cũng nhanh hơn. Sự phổ cập của Internet đã dần xóa đi khoảng cách về thời gian và không gian cho E-Learning. Mọi khóa học được truyền tải qua Internet tới máy tính của người học, cho phép sinh viên học bất cứ lúc nào, bất cứ nơi đâu. Điều này giúp cho sinh viên có nhiều thời gian tập trung cho việc học, tăng hiệu quả học tập. Đối với giảng viên, E-Learning giúp cho giảng viên có thể tích hợp nhiều công cụ truyền đạt thông tin như thảo luận trực tuyến, các video bài giảng. E-learning cho phép lưu vết hoạt động của người học, cung cấp các công cụ điện tử để đánh giá (Ví dụ: bài trắc nghiệm trực tuyến, bài tự luận trực tuyến), giúp cho giảng viên có thể theo dõi việc học, đánh giá kết quả học tập của sinh viên một cách dễ dàng, nhanh chóng thông qua các bài tập, các chủ đề thảo luận trên diễn đàn. Đối với giảng viên đại học, ngoài thời gian đứng lớp, giảng viên còn phải nghiên cứu khoa học, dự hội thảo, việc giảng dạy E-learning làm giảm bớt khó khăn về việc bố trí thời gian cho giảng viên. Việc giảng dạy này có thể thực hiện với số lượng sinh viên lớn hơn nhiều so với lớp học truyền thống. Đối với người quản trị, dễ dàng quản lý lớp học với số sinh viên lớn. • Về chi phí và sự lựa chọn: Chi phí để sinh viên theo học một khóa học không cao. Bên cạnh đó danh mục bài giảng đa dạng, sinh viên có thể lựa chọn các học phần, tài liệu phù hợp với nhu cầu, nguyện vọng của bản thân, từ đó tự tìm ra kỹ năng học cho riêng mình với sự trợ giúp của bài giảng và tài liệu trực tuyến. Đối với Nhà trường, việc giảng dạy bằng E-Learning giúp giảm thiểu một số chi phí như chi phí đầu tư cho phòng học,... • Về sự linh hoạt: Giảng dạy và học tập trên E-Learning giúp tiết kiệm chi phí, thời gian đi lại cho sinh viên và giáo viên. Khi tham gia một khóa học mới, sinh viên có thể không cần phải học tất cả các nội dung (trong trường hợp đã biết một số phần). Qua đó, có thể đẩy nhanh tiến độ học tập. Các khóa học dễ dàng được giảng viên cập nhật thường xuyên và nhanh chóng. • Về sự hợp tác, phối hợp: sinh viên dễ dàng trao đổi với nhau qua mạng, trong quá trình học, trao đổi giữa học viên và giảng viên. Các trao đổi này hỗ trợ tích cực trong quá trình học tập của sinh viên. 2.2.2. Hạn chế của E-Learning Có một số hạn chế khi triển khai xây dựng và sử dụng hệ thống E-Learning như sau: • E-Learing không tạo ra động lực học cho những sinh viên không có khả năng làm việc độc lập và không có ý thức tự giác học tập bởi E-Learning không có hệ thống giám sát tuyệt đối, thúc đẩy việc học của sinh viên. Học trong môi trường E-Learning, một số sinh viên có thể cảm thấy thiếu quan hệ bạn bè như trên lớp học truyền thống. • Việc trang bị cơ sở vật chất ban đầu và huấn luyện đội ngũ nhân viên kỹ thuật để xây dựng hệ thống E-Learning mất nhiều chi phí. • Sinh viên và giáo viên đã quen với cách làm việc theo phương pháp học tập truyền thống nên sẽ gặp một số khó khăn ban đầu trong học tập và giảng dạy khi tiếp cận các công nghệ mới. • Trên hệ thống E-Learning, sự tương tác giữa giảng viên và sinh viên có một số hạn chế nhất định ở những môn có thí nghiệm, thực hành phức tạp. 2.3. Những yêu cầu khi tiến hành giảng dạy và học tập trên hệ thống E-Learning Hiện nay ở Việt Nam đã có nhiều cơ sở giáo dục đào tạo bắt đầu phát triển và triển khai đào tạo giáo dục trực tuyến E-Learning, tùy theo mức độ ứng dụng công nghệ truyền thông đào tạo, mức độ đầu tư về học liệu và cả mục đích đào tạo sẽ được triển khai đào tạo E-Learning ở mỗi cơ sở đào 243
Trường Đại học Mỏ - Địa chất tạo với các chương trình đào tạo khác nhau. Đa phần các cơ sở đào tạo sử dụng hệ thống đào tạo E-Learning thường là những khóa học ngắn hạn hoặc là hệ thống hỗ trợ cho hệ đào tạo chính quy. Bằng việc triển khai hệ thống học liệu điện tử để có thể ứng dụng hệ thống E-Learning toàn phần ở mức độ tương tác cao, nhằm phục vụ cho sinh viên có môi trường học chuyên nghiệp và cải thiện được mức độ chuyên nghiệp trong chương trình đào tạo của hệ thống giảng dạy. Để giảng dạy trên hệ thống E-Learning, trước tiên giảng viên cần trang bị kiến thức sử dụng phần mềm giảng dạy ở mức căn bản: trang bị những kĩ năng cơ bản về máy tính, ví dụ tối thiểu phải quen thuộc với cấu trúc file, với việc mở, sao chép và di dời file, với các chức năng của bàn phím, chuột, với các đặc tính của màn hình, Windows và các chức năng của Web, hiểu biết cơ bản về Windows và Web browser trên các loại máy tính khác nhau sẽ ảnh hưởng đến việc thực hiện các chức năng của hệ thống E-Learning. Giảng viên cần trang bị một máy tính PC hay một chiếc Laptop cấu hình vừa phải được kết nối với Internet (Có thể Internet ở cơ quan, ở điểm truy cập công cộng hay ở nhà....). Nếu cấu hình máy tính thấp thì việc cài đặt phần mềm và triển khai giảng dạy sẽ gặp khó khăn như khó cài đặt, chất lượng đường truyền không cao... Giảng viên cần tham gia các khóa tập huấn giới thiệu về E-Learning, từ đó hiểu hơn và áp dụng một cách phù hợp vào học phần do mình phụ trách giảng dạy, gắn việc ứng dụng E-Learning trong công tác giảng dạy. Để có thể triển khai xây dựng bài giảng, ngoài việc trang bị kiến thức về sử dụng phần mềm, kỹ năng soạn bài giảng, bài tập, số hóa tài liệu... thì kinh phí mua phần mềm hỗ trợ xây dựng bài giảng cũng không phải là nhỏ đối với mỗi giảng viên. Vì vậy, nếu được sự hỗ trợ từ Nhà trường thì công tác đổi mới phương pháp giảng dạy sẽ được phát huy hiệu quả hơn và từng bước tạo thành phong trào ứng dụng E-Learning rộng khắp trong Nhà trường. Khi sử dụng hệ thống E-Learning, tổng thời gian giảng viên dành cho học phần có ứng dụng E- Learning nhiều hơn, thậm chí gấp đôi so với học phần giảng dạy trực tiếp trên lớp theo dạng truyền thống: - Giảng viên phải dành nhiều thời gian soạn bài giảng và đưa lên mạng. - Trả lời các câu hỏi thảo luận của sinh viên thường xuyên. - Xây dựng bài tập trắc nghiệm, bài tập tự luận. - Theo dõi quá trình tham gia học tập của sinh viên. - Tìm kiếm hoặc số hóa tài liệu tham khảo đưa lên khóa học cho sinh viên tham khảo. … Đối với sinh viên, để học tập trên hệ thống E-Learning, sinh viên cần thông thạo một số kỹ năng tin học nhất định như cài đặt phần mềm, kết nối mạng, kỹ năng sử dụng phần mềm học tập. Do hệ thống học trực tuyến thông qua mạng nên người học không có động lực thì người học sẽ không theo kịp chương trình học hoặc thậm chí có thể chậm trễ dẫn đến việc nghỉ học học bỏ ngang nửa chừng. Tham gia học tập trên E-Learning đòi hỏi người học phải có khả năng làm việc độc lập với ý thức tự giác cao độ. Sự liên kết giữa người học và giảng viên phải có sự liên lạc thường xuyên để tạo sự liên kết chặt chẽ vì chỉ một trong hai nhân tố đó gián đoạn sẽ khiến cho nhân tố còn lại giảm động lực học tập hoặc giảm động lực giảng dạy. Bên cạnh đó, cũng cần thể hiện khả năng hợp tác, 244
Khoa học xã hội với sự phát triển bền vững chia sẻ qua mạng một cách hiệu quả với các thành viên khác. Người học cũng cần phải biết lập kế hoạch phù hợp với bản thân, tự định hướng trong học tập, thực hiện tốt kế hoạch học tập đã đề ra. Sự hạn chế về kỹ năng công nghệ của người học sẽ làm giảm đáng kể hiệu quả, chất lượng dạy học trên E-Learning. Người đăng kí học theo mô hình hệ thống E-Learning phải có phương tiện để học đó là máy tính hay điện thoại thông minh và hệ thống mạng để có thể học được. Hệ thống mạng mạnh hoặc chí ít phải đảm bảo được đường truyền mạng để khi học không bị gián đoạn. Hạ tầng công nghệ thông tin (mạng internet, băng thông, chi phí...) cũng ảnh hưởng đáng kể tới tiến độ, chất lượng học tập. Ứng dụng E-Learning nhằm nhằm thúc đẩy đổi mới phương pháp giảng dạy theo học chế tín chỉ, tăng cường khả năng tự học của sinh viên, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo theo định hướng của Nhà trường. 3. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT 3.1. Kết luận Đào tạo trực truyến đã xuất hiện từ khá lâu, trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay, hình thức này ngày càng có cơ hội để phát huy những lợi thế của mình. Bài viết này giới thiệu hệ thống E-Learning, một số ưu điểm, hạn chế khi triển khai E-Learning trong giáo dục đại học và những yêu cầu khi tiến hành giảng dạy và học tập trên hệ thống E-Learning. Tuy nhiên đây chỉ là những tiếp cận bước đầu, sơ lược và còn nhiều hạn chế do góc nhìn, do tính chủ quan trong cách nhận định…Chúng tôi hy vọng nhận được nhiều sự góp ý và có điều kiện trở lại với vấn đề này một cách chuyên sâu hơn ở một phạm vi rộng hơn trong thời gian gần nhất. 3.2. Đề xuất Như được đề cập ở trên, khi học trên E-Learning, sinh viên có nhiều thời gian hơn trong việc tự học, tự đọc tài liệu nhưng vẫn đảm bảo được mối liên hệ chặt chẽ giữa giảng viên và sinh viên trong thời gian không học trên lớp. Vì vậy, để mô hình ứng dụng E-Learning hỗ trợ dạy và học được hiệu quả hơn, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo theo học chế tín chỉ, Nhà trường cần có chính sách cụ thể về việc ứng dụng E-Learning, giảng viên và sinh viên cần chủ động hơn trong việc ứng dụng E- Learing vào việc dạy và học. Để thực hiện tốt điều này, cần chú trọng một số vấn đề sau: Thứ nhất, cần khuyến khích giảng viên tăng cường sử dụng hệ thống E-Learning một cách sâu và rộng hơn nữa bằng các giải pháp: (1) có các chính sách về giờ giảng, thù lao cụ thể cho các giảng viên tham gia đào tạo trực tuyến dựa trên mức độ tương tác với học viên; (2) quy định các mức hỗ thợ thỏa đáng cho việc xây dựng học liệu trực tuyến như bài giảng điện tử (chuẩn SCORM, …). Thứ hai, cần cải thiện sự thuận tiện và hiệu quả trong quá trình sử dụng hệ thống như: (1) tối ưu hóa giao diện hệ thống, (2) đơn giản hóa các thao tác sử dụng và (3) tương thích tốt với nhiều hệ điều hành cũng như thiết bị. Thứ ba, cần xây dựng đội ngũ vận hành E-Learning mạnh mẽ, hỗ trợ tốt cho giảng viên và sinh viên trong quá trình sử dụng hệ thống, đồng thời tăng cường tổ chức nhiều chương trình tập huấn, hướng dẫn sử dụng hệ thống E-Learning. 245
Trường Đại học Mỏ - Địa chất TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Trần Thanh Điện (2017), Nguyễn Thái Nghe, Các mô hình E-Learning hỗ trợ dạy và học, Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, số 103-111. 2. Phan Thanh Toàn (2017), E-Learning 4.0 - hệ thống học tập trực tuyến thông minh, Kỷ yếu hội thảo khoa học Quốc gia “Đào tạo trực tuyến 4.0 trong thời kỳ cách mạng công nghiệp”. 3. Bùi Phương Dung (2017), Mô hình đào tạo trực tuyến được ứng dụng trong các trường đại học Việt Nam, Kỷ yếu hội thảo khoa học Quốc gia “Đào tạo trực tuyến 4.0 trong thời kỳ cách mạng công nghiệp”. 4. M.U.Paily, E-Learning - Concept and characteristics, 2010. 5. Website: https://www.elearninglearning.com. 246

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.