intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Nâng cao kiến thức, thái độ, thực hành của người dân về phòng chống sốt xuất huyết tại xã Bình Thành, huyện Thanh Bình, tỉnh Đồng Tháp, 2006 – 2008

Chia sẻ: Bút Cam | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

209
lượt xem
55
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sốt xuất huyết (SXH) là một bệnh truyền nhiễm cấp tính rất nguy hiểm. Bệnh đang có xu hướng gia tăng tại miền Nam, Việt Nam, đặc biệt là ở các tỉnh đồng bằng Sông Cửu Long trong một vài năm trở lại đây, với những diễn biến hết sức phức tạp. Việc xây dựng được một mô hình nghiên cứu can thiệp phù hợp với thực tế địa phương nhằm nâng cao kiến thức, thái độ, thực hành của người dân về phòng chống sốt xuất huyết, cũng như khống chế quần thể véc tơ truyền bệnh tại địa...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Nâng cao kiến thức, thái độ, thực hành của người dân về phòng chống sốt xuất huyết tại xã Bình Thành, huyện Thanh Bình, tỉnh Đồng Tháp, 2006 – 2008

  1. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Naâng cao kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh cuûa ngöôøi daân veà phoøng choáng soát xuaát huyeát taïi xaõ Bình Thaønh, huyeän Thanh Bình, tænh Ñoàng Thaùp, 2006 - 2008 Leâ Thò Thanh Höông(*), Nguyeãn Coâng Cöøu(**), Ñoaøn Vaên Phæ(***), Traàn Vaên Hai(****) Soát xuaát huyeát (SXH) laø moät beänh truyeàn nhieãm caáp tính raát nguy hieåm. Beänh ñang coù xu höôùng gia taêng taïi mieàn Nam, Vieät Nam, ñaëc bieät laø ôû caùc tænh ñoàng baèng Soâng Cöûu Long trong moät vaøi naêm trôû laïi ñaây, vôùi nhöõng dieãn bieán heát söùc phöùc taïp. Vieäc xaây döïng ñöôïc moät moâ hình nghieân cöùu can thieäp phuø hôïp vôùi thöïc teá ñòa phöông nhaèm naâng cao kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh cuûa ngöôøi daân veà phoøng choáng soát xuaát huyeát, cuõng nhö khoáng cheá quaàn theå veùc tô truyeàn beänh taïi ñòa phöông laø ñieàu heát söùc caàn thieát. Nghieân cöùu naøy ñöôïc thöïc hieän taïi xaõ Bình Thaønh, huyeän Thanh Bình, tænh Ñoàng Thaùp trong giai ñoaïn 2006 - 2008. Ñaây laø moät trong nhöõng ñòa phöông coù soá ca maéc SXH cao nhaát ôû Vieät Nam trong naêm 2005 vaø 2006. Nghieân cöùu ñöôïc chia thaønh 3 giai ñoaïn: (1) ñieàu tra cô baûn veà kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh cuûa ngöôøi daân veà phoøng choáng soát xuaát huyeát vaø ñieàu tra quaàn theå veùc tô truyeàn beänh soát xuaát huyeát taïi xaõ Bình Thaønh vaø xaõ chöùng (Taân Thaïnh); (2) thöïc hieän caùc hoaït ñoäng can thieäp taïi ñòa baøn; vaø (3) tieán haønh ñaùnh giaù kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh cuûa ngöôøi daân veà phoøng choáng SXH vaø quaàn theå veùc tô truyeàn beänh SXH taïi xaõ can thieäp vaø xaõ chöùng sau can thieäp. Keát quaû cho thaáy tæ leä ngöôøi daân taïi xaõ Bình Thaønh coù kieán thöùc vaø thöïc haønh ñuùng veà SXH cao hôn haún so vôùi tröôùc can thieäp (kieán thöùc ñuùng taêng töø 50% - 90%, p
  2. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Dengue fever (DF), especially dengue hemorrhage fever (DHF) is a very dangerous acute communicable disease, and is on an increase in the South of Viet Nam in the past few years, mainly in the Mekong Delta region, with very complicated developments. This shows the necessity for development of an appropriate intervention model which is suitable to the real conditions of the region in order to increase knowledge, attitudes and practices (KAP) of the community about dengue and dengue hemorrhage fever as well as control of mosquito vector infestation. This study was conducted in Binh Thanh commune, Thanh Binh district, Dong Thap province. This is one of provinces with the highest number of DHF cases in the country during 2005 and 2006. The study was divided into 3 phases: (1) baseline survey on KAP of the local community on DF and DHF prevention at the intervention commune (Binh Thanh) and the control commune (Tan Thanh); (2) conducting intervention activities; and (3) assessing the changes in KAP of the community on DF and DHF prevention and the intervention and the control communes. The results show that the proportion of the local community in Binh Thanh commune with good knowledge and practices on DF and DHF prevention was much higher compared to that of the time prior to the intervention (good knowledge increased from 50 to 90% with p value < 0.05; good practices increased from 26.0 to 53.3% with p value < 0.05). However, good attitudes on DF and DHF of local people still remained the same after the intervention. Compared to the control commune at the time of completion of the intervention, KAP of people in Binh Thanh commune were statistically higher than those of people in Tan Thanh commune. Key words : Dengue fever (DF), dengue hemorrhage fever (DHF) knowledge, attitudes, practices, prevention of dengue fever and dengue hemorrhage fever. Caùc taùc giaû: (*) Ths. Leâ Thò Thanh Höông, Phoù tröôûng Boä moân Söùc khoeû moâi tröôøng, Tröôøng Ñaïi hoïc Y teá coâng coäng. Ñòa chæ: 138 Giaûng Voõ, Haø Noäi. Email: lth@hsph.edu.vn (**) Ths. BS. Nguyeãn Coâng Cöøu, Phoù Hieäu tröôûng Tröôøng Trung caáp Y teá Ñoàng Thaùp. Ñòa chæ: 312 Nguyeãn Thaùi Hoïc, Phöôøng 4, TP Cao Laõnh, Email: nguyencongcuu@gmail.com (***), (****) Sôû Y teá Ñoàng Thaùp: - BS. Ñoaøn Vaên Phæ, Phoù Giaùm ñoác Sôû Y teá Ñoàng Thaùp. Ñòa chæ:05 Voõ Tröôøng Toaûn, Phöôøng 1, TP Cao Laõnh, Email: syt@dongthap.gov.vn - Ths. Traàn Vaên Hai, Phoù tröôûng phoøng Keá hoaïch toång hôïp, Sôû Y teá Ñoàng Thaùp. Ñòa chæ: 05 Voõ Tröôøng Toaûn, Phöôøng 1, TP Cao Laõnh, Email: haisytdt@yahoo.com 1. Ñaët vaán ñeà baèng daân trí coøn thaáp, haï taàng cô sôû coøn nhieàu haïn Huyeän Thanh Bình, tænh Ñoàng Thaùp laø moät cheá, phong tuïc taäp quaùn coøn nhieàu laïc haäu nhö söû huyeän ñoàng baèng naèm giöõa hai nhaùnh soâng Meâ duïng nöôùc beà maët, söû duïng nhieàu duïng cuï chöùa Koâng, soâng Tieàn vaø soâng Haäu, nôi coù nhieät ñoä trung nöôùc, vöùt raùc böøa baõi…Töø naêm 2000 ñeán nay, do bình naêm khaù cao (treân 25oC), khí haäu nhieät ñôùi, nhaän thöùc ñöôïc soát dengue/ soát xuaát huyeát dengue quanh naêm coù 2 muøa (muøa möa vaø muøa khoâ). Ngheà (SD/SXHD) laø vaán ñeà söùc khoûe nghieâm troïng, gaây nghieäp chuû yeáu cuûa ngöôøi daân laø laøm ruoäng, maët hoang mang trong coäng ñoàng nhaân daân, ngaønh y teá Taïp chí Y teá Coâng coäng, 5.2009, Soá 12 (12) 41
  3. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | ñaõ coù nhieàu coá gaéng, taäp trung nhieàu nguoàn löïc, thöôøng xuyeân vaéng nhaø, hoaëc ñeán laàn thöù hai khoâng huy ñoäng coäng ñoàng tham gia nhaèm khoáng cheá söï gaëp, caùc phieáu ñieàu tra khoâng ñuû thoâng tin laø 20% lan truyeàn dòch beänh, song tình hình vaãn chöa ñöôïc (döï kieán seõ ñieàu tra 150 hoä gia ñình taïi moãi xaõ). caûi thieän, dòch beänh vaãn coøn dieãn ra heát söùc phöùc taïp vaø raát khoù kieåm soaùt (TTYTDP huyeän Thanh 2.4. Thôøi gian nghieân cöùu: Bình, 2006). Nghieân cöùu ñöôïc tieán haønh qua 3 giai ñoaïn: Xaõ Bình Thaønh laø xaõ vuøng ven cuûa huyeän - Giai ñoaïn 1 (töø thaùng 3-6/2006): Ñieàu tra ban Thanh Bình, naèm doïc theo truïc lieân tænh loä 80. Ñaây ñaàu veà kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh cuûa ngöôøi daân laø moät trong ba xaõ cuûa huyeän coù tyû leä löu haønh beänh veà phoøng choáng soát xuaát huyeát taïi xaõ can thieäp vaø SD/SXHD cao nhaát huyeän trong nhieàu naêm lieàn. xaõ chöùng. Vieäc tìm ra moät moâ hình phoøng choáng soát xuaát - Giai ñoaïn 2 (töø thaùng 7/2006 ñeán thaùng huyeát hieäu quaû, giuùp ngöôøi daân coù kieán thöùc, thaùi 3/2008): Thöïc hieän caùc hoaït ñoäng can thieäp (truyeàn ñoä, thöïc haønh toát veà phoøng choáng soát xuaát huyeát thoâng, giaùm saùt quaàn theå veùc tô…) taïi xaõ can thieäp. cuõng nhö giuùp chính quyeàn vaø ngaønh y teá ñòa - Giai ñoaïn 3 (töø thaùng 4/2008 ñeán thaùng phöông kieåm soaùt ñöôïc quaàn theå muoãi truyeàn beänh 5/2008): Ñaùnh giaù söï thay ñoåi veà kieán thöùc, thaùi ñoä, SXH laø nhu caàu caáp thieát cuûa ñòa phöông. thöïc haønh cuûa ngöôøi daân veà phoøng choáng soát xuaát Muïc tieâu nghieân cöùu laø ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa huyeát taïi xaõ can thieäp vaø xaõ chöùng. moâ hình can thieäp thoâng qua moâ taû söï thay ñoåi veà 2.5. Phöông phaùp thu thaäp soá lieäu kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh cuûa ngöôøi daân taïi xaõ Bình Thaønh sau can thieäp maø khoâng moâ taû veà söï Phoûng vaán hoä gia ñình baèng boä caâu hoûi phoûng thay ñoåi, bieán ñoäng cuûa quaàn theå veùc tô truyeàn beänh vaán ñöôïc thieát keá saün. Ngöôøi traû lôøi phoûng vaán laø soát xuaát huyeát taïi xaõ naøy. chuû hoä gia ñình, hoaëc ngöôøi coù theå quyeát ñònh nhöõng sinh hoaït trong gia ñình, coù khaû naêng hieåu vaø traû lôøi 2. Phöông phaùp nghieân cöùu phoûng vaán. 2.1. Thieát keá nghieân cöùu 2.6. Phöông phaùp phaân tích soá lieäu: Nghieân cöùu can thieäp tröôùc sau coù nhoùm chöùng - Soá lieäu sau khi thu thaäp seõ ñöôïc kieåm tra laïi (xaõ can thieäp laø xaõ Bình Thaønh, xaõ chöùng laø xaõ Taân töøng phieáu tröôùc khi nhaäp lieäu ñeå baûo ñaûm coù ñaày Thaïnh thuoäc huyeän Thanh Bình, Tænh Ñoàng Thaùp. ñuû thoâng tin mong muoán. Nhaäp lieäu baèng phaàn meàm Epidata 7.0, chuaån bò file check caån thaän ñeå deã 2.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu: daøng kieåm soaùt sai leäch khi nhaäp lieäu vaø laøm saïch Caùc hoä gia ñình taïi xaõ Bình Thaønh vaø xaõ chöùng soá lieäu. Taân Thaïnh, huyeän Thanh Bình, tænh Ñoàng Thaùp. . - Phaân tích soá lieäu baèng phaàn meàm Stata 8.0, nhöõng soá thoáng keâ moâ taû ñöôïc tính goàm coù taàn soá vaø 2.3. Côõ maãu: Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu phaàn traêm cuûa caùc bieán soá. Söï khaùc bieät coù yù nghóa cho nghieân cöùu can thieäp thoáng keâ ñöôïc thöïc hieän bôûi pheùp kieåm ñònh khi Thay soá vaøo coâng thöùc ta coù ñöôïc n = 128 bình phöông (χ²) ôû möùc yù nghóa 5%, kieåm soaùt caùc yeáu toá nhieãu baèng phöông phaùp phaân taàng. n= [ Z 1−α / 2 2P (1 − P) + Z1−β P1(1 − P1).P2(1 − P2) ]2 3. Keát quaû nghieân cöùu (p1 − p2) 2 3.1. Thoâng tin chung veà ñoái töôïng nghieân cöùu Trong ñoù: n: Côõ maãu toái thieåu Keát quaû baûng 1 cho chuùng ta thaáy caùc ñaëc ñieåm Z : Heä soá tin caäy, vôùi = 5% kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi cuûa 02 xaõ Bình Thaønh vaø ß : Ñoä maïnh cuûa pheùp kieåm ñònh (ß = 95%) Taân Thaïnh laø khaù töông ñoàng nhau. Caùc ñaëc ñieåm P1: Tyû leä % ngöôøi coù thöïc haønh ñuùng veà phoøng choáng SD/SXHD tröôùc can thieäp (öôùc löôïng 50% = 0.5) veà tuoåi, ngheà nghieäp, trình ñoä vaên hoùa, soá nhaân P2 :Tyû leä % hoä gia ñình thöïc haønh ñuùng veà phoøng choáng khaåu trong gia ñình khoâng coù söï khaùc bieät giöõa hai SD/SXHD sau can thieäp (öôùc löôïng 70% = 0.7) xaõ. Caùc ñaëc ñieåm veà giôùi, kinh teá hoä gia ñình vaø gia Döï phoøng töø choái tham gia vaøo nghieân cöùu hoaëc ñình coù ngöôøi maéc SXH trong naêm tröôùc coù söï khaùc 42 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 5.2009, Soá 12 (12)
  4. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Baûng 1. Ñaëc ñieåm kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi cuûa ngöôøi 3.3. Kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh veà phoøng daân hai xaõ Bình Thaønh vaø Taân Thaïnh choáng SXH cuûa ngöôøi daân xaõ Taân Thaïnh (2006 vaø 2008) Bieåu ñoà 3. Kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh veà phoøng choáng SXH cuûa ngöôøi daân xaõ Taân Thaïnh 2006 vaø 2008 Keát quaû bieåu ñoà 3 cho thaáy tæ leä ngöôøi daân xaõ Taân Thaïnh coù kieán thöùc ñuùng veà phoøng choáng SXH cuõng taêng leân ñaùng keå trong giai ñoaïn töø 2006 ñeán bieät giöõa hai xaõ. Taïi xaõ Bình Thaønh, soá nöõ giôùi 2008. Cuï theå, kieán thöùc cuûa ngöôøi daân cuõng taêng töø tham gia vaøo nghieân cöùu cao hôn so vôùi xaõ Taân 54,3% leân 82,0% trong 2 naêm 2006 ñeán 2008 (laø Thaïnh. thôøi ñieåm tröôùc vaø sau khi can thieäp taïi xaõ Bình 3.2. Kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh veà phoøng Thaønh). Tuy nhieân, thaùi ñoä vaø thöïc haønh cuûa ngöôøi choáng SXH cuûa ngöôøi daân xaõ Bình Thaønh daân veà phoøng choáng SXH laïi haàu nhö khoâng thay tröôùc vaø sau can thieäp ñoåi vaø khoâng coù söï khaùc bieät coù yù nghóa thoáng keâ. Keát quaû bieåu ñoà 2 cho thaáy, sau thôøi gian can 3.4. So saùnh kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh thieäp, tæ leä ngöôøi daân xaõ Bình Thaønh coù kieán thöùc veà phoøng choáng SXH cuûa ngöôøi daân xaõ ñuùng veà phoøng choáng SXH taêng leân ñaùng keå (50% Bình Thaønh vaø xaõ chöùng Taân Thaïnh leân 90%, p
  5. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | cuûa ngöôøi daân xaõ Bình Thaønh cao hôn haún so vôùi xaõ tieáp tuïc laâu daøi vaø kieân trì. chöùng Taân Thaïnh (90,0% so vôùi 82,0%, p
  6. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | thieäp, thu thaäp caùc soá lieäu sau can thieäp, vieát baùo caûm ôn PGS. TS. Vuõ Sinh Nam (Cuïc Y teá Döï phoøng caùo keát quaû sô boä cuõng nhö toå chöùc hoäi thaûo chia seû vaø Moâi tröôøng, Boä Y teá) ñaõ tö vaán, hoã trôï kyõ thuaät thoâng tin veà keát quaû cuûa döï aùn. Chuùng toâi cuõng xin trong quaù trình xaây döïng ñeà cöông döï aùn. Taøi lieäu tham khaûo use of Mesocyclops (Copepoda) and community-based methods validated by entomologic, clinical, and serological Tieáng Vieät: surveillance. Am J. Trop. Med. Hyg. 66(1), 2002. pp 40-48 1. Leâ Thò Thanh Höông, Traàn Vaên Hai, Nguyeãn Coâng Cöøu, 3. Vu Sinh Nam, Nguyen Thi yen et al. (2005). Elimination Ñoaøn Vaên Phæ (2007). Kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh veà of dengue by community programs using Mesocyclops phoøng choáng soát xuaát huyeát cuûa ngöôøi daân xaõ Bình Thaønh, (Copepoda) against Aegypti in central Vietnam. Am J. Trop. huyeän Thanh Bình, tænh Ñoàng Thaùp. Taïp chí Y teá coâng coäng, Med. Hyg. 72 (1), 2005. pp 67-73. soá 9, thaùng 12/2007. 4. Winch Peter J., Elli Leontsini et al. (2002). Community-based dengue prevention programs in Puerto Tieáng Anh: Rico: Impact on knowledge, behavior, and residential 2. Kay Brian H., Vu Sinh Nam et al. (2002). Control of mosquito infestation. Am J. Trop. Med. Hyg., 67 (4), 2002, Aedes vectors of dengue in three provinces of Vietnam by pp.363-370. Taïp chí Y teá Coâng coäng, 5.2009, Soá 12 (12) 45
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
11=>2