Nghệ thuật đại chúng (Pop Art) – cuộc đổ bộ ngoạn mục của thế kỷ XX

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

32
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Nghệ thuật đại chúng (Pop Art) – cuộc đổ bộ ngoạn mục của thế kỷ XX trình bày sự ra đời và phát triển của nghệ thuật đại chúng (pop art); Sự lan tỏa của nghệ thuật đại chúng (pop art) trong các lĩnh vực.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nghệ thuật đại chúng (Pop Art) – cuộc đổ bộ ngoạn mục của thế kỷ XX

NGHỆ THUẬT ĐẠI CHÚNG (POP ART) – CUỘC ĐỔ BỘ NGOẠN MỤC CỦA THẾ KỶ XX Nguyễn Thị Thảo Liên, Lê Như Trúc, Nguyễn Thúy Ngọc, Võ Thị Hương Giang Khoa Kiến Trúc - Mỹ Thuật, Trường Đại Học Công Nghệ TP.HCM (Hutech) GVHD: ThS. Huỳnh Thị Kim Xuyến TÓM TẮT Pop Art là một trong những trào lưu mỹ thuật lớn nhất thế kỷ XX, từ khi khai sinh đã luôn đi đôi với những nhà thiết kế thời trang nổi loạn. Điểm bứt phá hơn cả của Pop Art là có thể mang tinh thần nghệ thuật từ viện bảo tàng ra đến đường phố và chốn công cộng. Đây cũng là một trong những giai đoạn mà người nghệ sĩ có thể chuyển tài năng là ý tưởng cá nhân thành tiếng tăm và quyền lực. Và cũng bắt đầu từ Pop Art, người ta biết đến những buổi tiệc thâu đêm, những cuộc gặp gỡ giữa những nghệ sĩ, và khái niệm social butterfly hình thành. Khai trừ những bóng mờ của nghệ thuật trừu tượng, Pop Art mở ra một lối sống thực tế và rực rỡ, minh chứng qua sự sung túc và phóng khoáng của thời hậu chiến. Mặc dù Pop Art về nhiều mặt bị xem như một hình thức nghệ thuật vô cảm và quá đối lập với những triết lý của thế hệ cũ, những nghệ sĩ Pop Art như những nhà tiên tri, có thể dự đoán về tương lai của thời đại công nghiệp, nơi mà giá trị của con người hầu như được định đoạt dựa vào những vật dụng họ sở hữu. Từ khóa: nghệ sĩ, nghệ thuật đại chúng, Pop Art, trào lưu, thời trang 1. Sự ra đời và phát triển của nghệ thuật đại chúng (pop art) 1.1 Nguồn gốc tên gọi Pop Art Pop Art hay còn gọi là Popular Art là phong trào nghệ thuật đại chúng nổi lên vào thời đại công nghiệp những năm 1950. Được phát minh bởi nhóm Độc Lập - Independent Group, trong quá trình tìm cách khai phá hoàn toàn các quan điểm văn hóa thị giác, họ là những người muốn thách thức nghệ thuật trừu tượng bao gồm cả nghệ sĩ, nhà tri thức. Loại hình nghệ thuật này ban đầu nổi lên ở Anh và lan mạnh sang New York - Mỹ. Pop Art lấy cảm hứng từ những điều dễ thấy như sản phẩm tiêu dùng hàng ngày, truyền thông quảng cáo, phim ảnh, poster tuyên truyền, đồ đóng hộp, Nghệ thuật gia theo trường phái Pop Art không phải lúc nào cũng là họa sỹ, vì không phải ai trong số họ cũng vẽ tranh. Đôi khi họ sẽ chụp ảnh. Hoặc thu thập tài liệu từ những hình thức thông tin mới như truyền hình, điện ảnh, quảng cáo, truyện tranh… và lồng ghép chúng vào một sản phẩm mới. Sản phẩm Pop Art có thể là bất kỳ thứ gì, từ tranh vẽ cho đến trang phục và thậm chí là cái ván trượt. Ấn tượng về Pop Art đầu tiên là những gam màu vô cùng nổi bật, thường là những màu cơ bản đi đôi cũng những màu neon nổi bật. Vì thế mà Pop Art mang một tinh thần tươi mới và tràn đầy sức sống lạc quan. Pop Art cũng có 1115
sự ngẫu hứng tạo nên những điều đặc biệt, đến từ những hoạ tiết Comic (truyện tranh) hoặc Graffiti. Đây là sự ảnh hưởng của phong trào truyện tranh Comic rầm rộ và nghệ thuật Underground của Mỹ. (Pop Art Wow Face) 1.2 Sự phát triển nổi bật của Pop Art trong các giai đoạn Sự ra đời của trào lưu này vào 1950 như một sự đối lập với giới nghệ thuật gia cổ điển. Bỗng nhiên, hình vẽ một hộp súp Campbell có giá trị ngang hàng với tranh vẽ Henri Matisse hay vì những nội dung “viễn tưởng” như truyện trong Kinh Thánh, thần thoại, huyền thoại truyền thống được tạo thành các đối tượng trong mỹ thuật. Pop Art nhìn thấy sự lây lan ngày càng tăng của nền công nghiệp tiếp thị (marketing corporate) thông qua văn hóa phương tây là nguồn cảm hứng để thương mại chính nó như là chủ đề của nghiên cứu nghệ thuật. Giai đoạn thịnh hành vào 1952 - 1955 nhóm Độc Lập đã tìm cách cải tiến loại hình nghệ thuật này. Ban đầu nổi lên ở Anh và nhanh chóng lan tới New York. Mặt khác, các xu hướng văn hóa đại chúng cũng bắt đầu thay đổi, sức ảnh hưởng của Elvis Presley ở Mỹ và The Beatles ở Anh vào những năm 1950 và 1960 đã mở đường cho sự phát triển của Pop Art. Loại hình nghệ thuật này sau đó đã nhanh chóng lan khắp thế giới. Thời kỳ Pop Art phát triển mạnh mẽ nhất gắn liền với các phong trào hippie, phản chiến, giải phóng phụ nữ và chống phân biệt chủng tộc, do đó sức ảnh hưởng của nó tới đời sống xã hội là rất lớn, nó là bước ngoặc về phong cách sống, về tinh thần của xã hội sang thập niên 80. 1.3 Đặc trưng của nghệ thuật Pop art Làn sóng Pop Art ở Mỹ mang đậm tính chất chỉ trích quảng cáo thương mại. Trong khi đó, làn sóng Pop Art ở Anh Quốc lại chú trọng đến việc so sánh những hình ảnh trái chiều trong quảng cáo. Sản phẩm công nghiệp được quảng cáo tuy mang lại chất lượng sống cao hơn nhưng lại ẩn giấu nhiều thông điệp phản cảm. Trang phục lấy cảm hứng từ phong cách Pop Art thường có màu sắc vui tươi, rực rỡ. Đấy là bảng màu của trào lưu này. Các họa tiết đi kèm có thể lấy từ chính các tác phẩm Pop Art, hoặc là họa tiết mang phong cách nghệ thuật đại chúng với đường vẽ ngộ nghĩnh và sự tương phản cao. 1116
Đặc trưng Phong cách Pop Art rất dễ nhận biết trên bất kỳ phương tiện nào bởi những điểm nổi bật của nó như: Đối tượng dễ nhận biết. Chịu ảnh hưởng của tranh ảnh báo chí hoặc các phương tiện truyền thông đại chúng. Dạng hình ảnh phẳng phân chia theo mảng. Ngôn ngữ hình ảnh trẻ trung có cách thể hiện táo bạo. Màu sắc rất rực rỡ, tương phản mạnh, chủ yếu là vàng, đỏ và xanh dương. Đặc trưng bởi những đường nét đậm, đơn giản với từng khối màu sống động đem lại một cảm giác hiện đại. 2. SỰ LAN TỎA CỦA NGHỆ THUẬT ĐẠI CHÚNG (POP ART) TRONG CÁC LĨNH VỰC 2.1 Đồ họa quảng cáo Đồ họa quảng cáo là một khái niệm hiệu quả nhằm đồng nhất một thương hiệu với văn hóa đại chúng cũng như nghệ thuật cổ điển. Chiến lược tiếp thị biểu đạt này thu hút sự chú ý và thu hút nhiều đối tượng. (Vào thập niên 1960, Andy Warhol nổi tiếng với tác phẩm Campbell’s Soup) (Thương hiệu phổ biến trên toàn thế giới Coca-Cola trong các bản màu theo phong cách nghệ thuật Pop Art. Thực hiện bởi Devinthecool trên deviantart.com) 2.2 Sự phát triển của Pop Art trong thời trang 1117
Kể từ khi trào lưu Pop Art ra đời, nó đã đi đôi với những nhà thiết kế thời trang nổi loạn. Các nghệ sỹ Pop Art giới thiệu những bức tranh vẽ sặc sỡ lấy cảm hứng từ những món đồ sản xuất hàng loạt tầm thường. Để rồi những bức họa ấy lại trở thành cảm hứng cho các nhà thiết kế thời trang thời bấy giờ. Trang phục lấy cảm hứng từ phong cách Pop Art thường có màu sắc vui tươi, rực rỡ. Đấy là bảng màu của trào lưu này. Các họa tiết đi kèm có thể lấy từ chính các tác phẩm Pop Art, hoặc là họa tiết mang phong cách nghệ thuật đại chúng với đường vẽ ngộ nghĩnh và sự tương phản cao. (Các thiết kế mùa thu đông 2014 thấp thoáng hình ảnh các tác phẩm hội họa như mẫu thiết kế của Prada và tác phẩm Knots của họa sỹ Sarah Morris, đầm của Akris và tác phẩm Nacht.1, II 1992 của Thomas Ruff, áo khoác của Altuzarra và và tác phẩm Grace Kelly III của Imi Knoebel…) Các thiết kế thời trang vẫn thường được tham khảo hoặc lấy cảm hứng từ các yếu tố nghệ thuật sáng tạo. Tuy nhiên trước đó, sự kết hợp giữa nghệ thuật và thời trang không quá phổ biến. Trong gần 50 năm qua, phong trào nghệ thuật Pop Art luôn là nguồn cảm hứng vô tận cho các nghệ sĩ và nhà thiết kế hiện đại. Và Andy Warhol là một trong số những nghệ sĩ Pop Art người Mỹ nổi tiếng nhất thế giới, có sức ảnh hưởng mạnh trong làng thời trang. Khởi đầu là một nghệ sĩ minh họa thương mại, Warhol nổi lên với tác phẩm lon súp cà chua Campbell, và những bức tranh minh họa những người nổi tiếng như Marilyn Monroe, Elvis Presley. Ông còn là một nhà minh họa thời trang cho các tờ tạp chí như Glamour, Vogue và Mademoiselle. Nhận thấy tiềm năng của làng thời trang, vào thập niên 1960, ông bắt đầu đưa những bức vẽ tay lên những chiếc váy. Năm 1966, Yves Saint Laurent, từng tổ chức một show diễn lớn gọi là Pop Art Collection để vinh danh chặng đường nghệ thuật của Andy Warhol. Các nghệ sĩ Pop Art nổi tiếng có ảnh hưởng đến thời trang như Roy Lichtenstein một họa sỹ chuyên vẽ tranh châm biếm. Lichtenstein nổi tiếng vì những tác phẩm lấy ý tưởng từ các quảng cáo và truyện tranh Mỹ. Tranh vẽ của ông, tuy được vẽ bằng sơn màu trên nền vải, lại mô phỏng hiệu ứng mực in ra từ máy công nghiệp với các chấm bi CMYK và đường vằn của vết mực. Và bà Yayoi Kusama, mệnh danh là Nữ hoàng chấm bi. Bà 1118
gọi họa tiết chấm bi là Infinity Nets, tức cái lưới vô tận. Vì chúng hình thành do chứng hoang tưởng của bà, khi nhìn đâu thì bà cũng thấy họa tiết chấm bi. (Roy Lichtenstein trên trang phục Pre-Fall 2012 của 3.1 Phillip Lim) Hiện nay, Pop Art trong các BST thời trang là hết sức phổ biến, như Dior, Marc Jacobs, Nike…. 2.2 Pop Art ảnh hưởng đến những lĩnh vực khác Ngoài đồ họa quảng cáo và thời trang, Pop Art còn có sức ảnh hưởng lớn đến những lĩnh vực khác như kiến trúc, nội thất…. (Phong cách Pop Art được thể (Phong cách Pop Art dễ dàng nhận hiện trên công trình kiến trúc) thấy trong cách bố trí nội thất và lựa chọn màu sắc) 3. TỔNG KẾT Pop Art là loại hình nghệ thuật tiếp cận được đông đảo công chúng nhờ mang ý nghĩa lập tức, không quá khó hiểu như những loại hình nghệ thuật trừu tượng trước đó, ta dễ dàng nhận ra được thông điệp của Pop Art muốn truyền tải ngay tức thì nhanh chóng, phù hợp với thời đại mới. Ngoài ra, Pop Art mang lại một ý nghĩa mới cho những nghệ sĩ của thời đại mới. Khai trừ những bóng mờ của nghệ thuật trừu tượng, Pop Art mở ra một lối sống thực tế và rực rỡ, minh chứng qua sự sung túc và phóng khoáng của thời hậu chiến. Mặc dù Pop Art về 1119
nhiều mặt bị xem như một hình thức nghệ thuật vô cảm và quá đối lập với những triết lý của thế hệ cũ, những nghệ sĩ Pop Art như những nhà tiên tri, có thể dự đoán về tương lai của thời đại công nghiệp, nơi mà giá trị của con người hầu như được định đoạt dựa vào những vật dụng họ sở hữu. III) Tài liệu tham khảo 1. Pop Art – Khi nghệ thuật không phân cấp thứ bậc – Tạp chí Đẹp. https://dep.com.vn/pop-art-khi-nghe-thuat- khong-phan-cap-thu-bac/ 2. Pop Art : Vẻ đẹp trần trụi và rực rỡ | Style Magazine. https://stylemagazine.vn/pop-art-ve-dep-tran-trui-va- ruc-ro/ 3. Trào lưu nghệ thuật Pop Art và cuộc cách mạng thời trang thế giới. https://2dep.vn/trao-luu-pop-art-va- nhung-tac-dong-cua-no-len-gioi-thoi-trang-01112717.html 4. Pop Art – Môn nghệ thuật đại chúng. https://kenh14.vn/kham-pha/pop-art-mon-nghe-thuat-dai-chung- 20110821105223736.chn 1120