Nghĩa vụ cung cấp thông tin trong hợp đồng mua bán Condotel tại Việt Nam
lượt xem 4
download
Condotel là một sản phẩm mới trên thị trường bất động sản nghỉ dưỡng và hiện khung pháp lý còn đang bỏ ngỏ. Trong phạm vi bài viết này, các tác giả phân tích quy định của pháp luật về nghĩa vụ cung cấp thông tin trong hợp đồng mua bán condotel, một số bất cập và đề xuất kiến nghị hoàn thiện.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Nghĩa vụ cung cấp thông tin trong hợp đồng mua bán Condotel tại Việt Nam
- THỰC TIỄN PHÁP LUẬT NGHĨA VỤ CUNG CẤP THÔNG TIN TRONG HỢP ĐỒNG MUA BÁN CONDOTEL TẠI VIỆT NAM Lê Thị Bích Chi* Vương Nữ Minh Khuê** *ThS. Khoa Luật, Trường Đại học Đà Lạt; NCS. Trường Đại học Kinh tế - Luật, ĐHQGTPHCM **ThS. Phòng Tổ chức Hành chính, Trường Đại học Đà Lạt. Thông tin bài viết: Tóm tắt: Từ khóa: Hợp đồng mua bán Condotel là một sản phẩm mới trên thị trường bất động sản nghỉ dưỡng và condotel; nghĩa vụ cung cấp hiện khung pháp lý còn đang bỏ ngỏ. Tuy vậy, các giao dịch condotel đã thông tin; pháp luật điều chỉnh và đang được thực hiện khá phổ biến. Trong hợp đồng mua bán condotel, hợp đồng mua bán condotel. cung cấp thông tin là nghĩa vụ của doanh nghiệp với khách hàng/người tiêu dùng, góp phần công khai, minh bạch hóa thị trường. Tuy nhiên, trên thực Lịch sử bài viết: tế, vì nhiều lý do, doanh nghiệp kinh doanh condotel thường có các hành Nhận bài : 11/5/2021 vi cung cấp thông tin không rõ ràng, dễ gây nhầm lẫn. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi của người mua mà còn tác động tiêu cực đến thị Biên tập : 16/6/2021 trường condotel tại Việt Nam. Trong phạm vi bài viết này, các tác giả phân Duyệt bài : 19/6/2021 tích quy định của pháp luật về nghĩa vụ cung cấp thông tin trong hợp đồng mua bán condotel, một số bất cập và đề xuất kiến nghị hoàn thiện. Article Infomation: Abstract: Keywords: Condotel contract; Condotel is a new product in the resort real estate market in Vietnam, for obligation for information which the legal system has not yet to cover. However, the transactions of provision; legal regulations on condotel have been commonly conducted. In the contracts of condotel transactions, information provision is an obligation of businesses to condotel transactions. the customers/consumers, which is for publicity and transparency of Article History: the condotel market. However, in reality, for several reasons, condotel Received : 11 May 2021 developers often have acts of providing unclear and confusing information. This not only affects the interests of purchasers but also Edited : 16 Jun 2021 negatively affects the condotel market in Vietnam. Within the scope of Approved : 19 Jun 2021 this article, the authors provide an analysis of the legal provisions on the obligation to provide information in the condotel contract, shortcomings and propose a number of recommendations for further improvements. 1. Khái quát về nghĩa vụ cung cấp thông Quyền được thông tin là quyền cơ bản nhất tin trong hợp đồng mua bán của tất cả người tiêu dùng, bao gồm người mua trong các hợp đồng mua bán nói chung, Trong quan hệ hợp đồng, thông tin không trong giai đoạn giao kết hoặc thực hiện hợp chỉ ảnh hưởng đến việc giao kết cũng như đồng. Theo Hướng dẫn của Liên hợp quốc hiệu lực của hợp đồng mà còn mang lại hiệu về bảo vệ người tiêu dùng, “một trong những quả cho các bên trong quá trình thực hiện, quyền năng của người tiêu dùng được cộng hạn chế thấp nhất những tranh chấp xảy ra. đồng quốc tế thừa nhận rộng rãi là quyền Số 23(447) - T12/2021 23
- THỰC TIỄN PHÁP LUẬT được cung cấp thông tin”1: người tiêu dùng 2. Nhận diện condotel được tiếp cận thông tin đầy đủ để có những Condotel là từ viết tắt của Condo (căn lựa chọn sáng suốt theo mong muốn và nhu hộ) và Hotel (khách sạn) - một sản phẩm cầu của mình2. Quyền này cũng được ghi bất động sản nghỉ dưỡng du nhập từ nước nhận trong pháp luật bảo vệ người tiêu dùng ngoài vào Việt Nam với đa mục đích sử Việt Nam3. Người mua trong bất kỳ hợp dụng, vừa để ở, vừa cho lưu trú du lịch (nhà đồng mua bán nào đều có quyền được cung nghỉ, khách sạn, resort). Kinh nghiệm của cấp thông tin mà không bị giới hạn bởi tài các nước cho thấy, với tính chất là một loại sản mua bán, dù là hàng hóa, động sản hay hình bất động sản đa mục đích, condotel bất động sản, và không phụ thuộc vào giá trị cần được nhận diện với các dấu hiệu sau: của tài sản mua bán... Một là, condotel là loại bất động sản đa Về nguyên tắc, trong quan hệ hợp công năng, vừa có chức năng của một căn đồng, quyền của bên có quyền chỉ được hộ (được sử dụng cho mục đích để ở), vừa đáp ứng thông qua việc thực hiện nghĩa vụ có chức năng của một khách sạn (được sử của bên có nghĩa vụ, và quyền được tiếp dụng cho mục đích lưu trú du lịch). Nói cận thông tin của người mua cũng không cách khác, “Một tòa condotel có thể có một ngoại lệ. Nó được đảm bảo bằng việc phần để ở, một phần cho thuê du lịch, một thực hiện nghĩa vụ cung cấp thông tin của phần cho thuê làm văn phòng và một phần người bán. Nghĩa vụ này mang tính chất làm cửa hàng bán lẻ. Từng căn hộ có chủ sở bắt buộc. Người bán sẽ phải gánh chịu hữu riêng”4. hậu quả pháp lý bất lợi nếu không thực hiện đúng, đủ nghĩa vụ của mình. Hậu quả Hai là, về cấu trúc không gian, condotel pháp lý bất lợi đó có thể do pháp luật quy “có thể là một căn hộ chung cư hoặc nhà định, cũng có thể do chính các bên thỏa riêng lẻ hoặc một phòng khách sạn”5; thuận đặt ra để ràng buộc trách nhiệm đối condotel cũng có thể tồn tại tách biệt trong với nhau. một dự án chỉ có duy nhất condotel hoặc Những phân tích trên đây cho thấy, nghĩa đồng thời với các loại hình bất động sản vụ cung cấp thông tin trong hợp đồng mua khác như khách sạn, trung tâm thương mại bán có thể được hiểu là yêu cầu mang tính phức hợp, vui chơi giải trí. bắt buộc đối với người bán trong việc cung Ba là, condotel là một loại sản phẩm bất cấp một cách đầy đủ, rõ ràng, chính xác động sản nghỉ dưỡng đa số được xây dựng các thông tin liên quan đến hợp đồng nhằm trên đất thương mại, dịch vụ nên các dự đảm bảo quyền được tiếp cận thông tin của án condotel thường có giới hạn thời hạn người mua. sở hữu. 1 Đỗ Giang Nam, Từ lý thuyết về thông tin bất cân xứng đến các quy định về nhãn thực phẩm trong pháp luật Việt Nam, Tạp chí Nghiên cứu lập pháp số 07 (383)-2019), http://lapphap.vn/Pages/tintuc/tinchitiet. aspx?tintucid=210296, truy cập ngày 10/9/2021. 2 Hướng dẫn của Liên hợp quốc về bảo vệ người tiêu dùng, http://www.un.org/esa/sustdev/publications/ consumption_en.pdf, truy cập ngày 10/9/2021. 3 Xem thêm khoản 2 Điều 8 Luật Bảo vệ người tiêu dùng năm 2010. 4 Nhân Hà, GS. Đặng Hùng Võ: “Nên vận hành condotel dưới góc nhìn của nền kinh tế chia sẻ”, https:// nhadautu.vn/gs-dang-hung-vo-nen-van-hanh-condotel-duoi-goc-nhin-cua-nen-kinh-te-chia-se-d34331.html, truy cập ngày 01/7/2021. 5 Nhân Hà, GS. Đặng Hùng Võ: “Nên vận hành condotel dưới góc nhìn của nền kinh tế chia sẻ”, tlđd. 24 Số 23(447) - T12/2021
- THỰC TIỄN PHÁP LUẬT Condotel phát triển tại Việt Nam từ những 3. Nghĩa vụ cung cấp thông tin trong hợp năm 2000 nhưng “loại hình này vẫn còn đồng mua bán condotel đang có nhiều rào cản về pháp lý”6, chưa có 3.1. Pháp luật điều chỉnh nghĩa vụ khung pháp lý điều chỉnh, kể cả về nguyên cung cấp thông tin trong hợp đồng mua tắc, và hoàn toàn thiếu vắng các quy định áp bán condotel dụng đối với hợp đồng mua bán. Tuy vậy, Nghĩa vụ cung cấp thông tin trong hợp các giao dịch liên quan đến condotel, đặc đồng hiện nay được quy định ở nhiều văn biệt là condotel hình thành trong tương lai, bản như: Bộ luật Dân sự (BLDS) năm 2015 được xác lập khá phổ biến bởi tính ngoại với vai trò là luật chung, một số văn bản nhập đi kèm sự hấp dẫn thông qua nhiều pháp luật chuyên ngành7 điều chỉnh các hợp hình thức quảng bá về nó. đồng có tính chất đặc thù như hợp đồng mua Trên thực tế, các quy định điều chỉnh bán hàng hóa (theo Luật Thương mại năm hợp đồng mua bán, tiêu dùng, kinh doanh 2005), hợp đồng tiêu dùng (theo Luật Bảo bất động sản, bao gồm kinh doanh bất động vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2010), sản hình thành trong tương lai được áp hợp đồng mua bán bất động sản (theo Luật dụng. Nói cách khác, việc thực hiện nghĩa Kinh doanh bất động sản năm 2014), cụ thể vụ cung cấp thông tin trong hợp đồng mua như sau: bán condotel được điều chỉnh bởi tổng thể các quy định của pháp luật dân sự, pháp Điều 387 BLDS năm 2015 quy định luật thương mại, pháp luật về bảo vệ quyền nghĩa vụ cung cấp thông tin và trách nhiệm lợi người tiêu dùng, pháp luật kinh doanh pháp lý khi vi phạm như sau: “Trường hợp bất động sản (trong đó pháp luật dân sự là một bên có thông tin ảnh hưởng đến việc luật chung). chấp nhận giao kết hợp đồng của bên kia Dù vậy, đây cũng chỉ là biện pháp tạm thì phải thông báo cho bên kia biết… Bên thời, giải quyết yêu cầu của thực tiễn áp vi phạm quy định … mà gây thiệt hại thì dụng pháp luật. Về lâu dài, cần phải có phải bồi thường”. Quy định này là cơ sở để khung pháp lý điều chỉnh condotel nói các văn bản luật chuyên ngành điều chỉnh chung và giao dịch condotel nói riêng bởi các hợp đồng đặc thù, tạo thành một khung lẽ pháp luật điều chỉnh condotel không pháp lý điều chỉnh quan hệ hợp đồng, đảm thể là pháp luật điều chỉnh các cơ sở lưu bảo hợp đồng luôn được xác lập với sự đầy trú du lịch, cũng không thể là pháp luật đủ thông tin của các bên8. điều chỉnh bất động sản truyền thống. Điều 443 BLDS năm 2015 quy định: Bên Pháp luật điều chỉnh condotel phải là bán có nghĩa vụ cung cấp cho bên mua thông khung pháp lý dành cho bất động sản đa tin cần thiết về tài sản mua bán và hướng dẫn mục đích, đáp ứng yêu cầu của nền kinh cách sử dụng tài sản đó; nếu bên bán không tế chia sẻ. thực hiện nghĩa vụ này thì bên mua có quyền 6 Diệu Trang, Bùng nổ condotel: Mừng hay lo?, https://cafeland.vn/tin-tuc/bung-no-condotel-mung-hay- lo-67125.html, truy cập ngày 01/7/2021. 7 Về nguyên tắc áp dụng pháp luật chung và pháp luật chuyên ngành, xem thêm Điều 4 Bộ luật Dân sự năm 2015. 8 Hoàng Thị Hải Yến, Nghĩa vụ cung cấp thông tin trong giao kết hợp đồng tín dụng - Từ quy định của Bộ luật Dân sự 2015 đến pháp luật về hoạt động cho vay của các tổ chức tín dụng, Tạp chí Ngân hàng số 1-2019, http://tapchinganhang.gov.vn/nghia-vu-cung-cap-thong-tin-trong-giao-ket-hop-dong-tin-dung-tu-quy-dinh- cua-bo-luat-dan-su-2015-den.htm, truy cập ngày 10/9/2021. Số 23(447) - T12/2021 25
- THỰC TIỄN PHÁP LUẬT yêu cầu bên bán phải thực hiện trong một thời thiết khác về hàng hóa, dịch vụ mà người tiêu hạn hợp lý; nếu bên bán vẫn không thực hiện dùng đã mua, sử dụng”. Theo quy định này, làm cho bên mua không đạt được mục đích Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng chỉ giao kết hợp đồng thì bên mua có quyền hủy quy định nhóm loại thông tin người tiêu dùng bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại. được cung cấp là những thông tin liên quan Theo quy định này, nghĩa vụ cung cấp thông tin đến chủ thể và một số nội dung của hợp đồng. bao gồm: (i) Nhóm loại thông tin phải cung cấp Điều 6 Luật Kinh doanh bất động sản năm (thông tin cần thiết về tài sản mua bán và cách 2014 quy định công khai thông tin về bất động sử dụng); (ii) Trách nhiệm pháp lý khi vi phạm sản đưa vào kinh doanh; trong đó có quy định nghĩa vụ cung cấp thông tin (tùy từng vi phạm về hình thức thực hiện nghĩa vụ và nội dung cụ thể, bên mua có quyền yêu cầu bên bán phải thông tin phải công khai, cụ thể như sau: thực hiện trong một thời hạn hợp lý hoặc hủy “1. Doanh nghiệp kinh doanh bất động bỏ hợp đồng và yêu cầu bồi thường thiệt hại). sản có trách nhiệm công khai thông tin về Khoản 2 Điều 3 Luật Thương mại năm bất động sản theo các hình thức sau đây: 2005 quy định hàng hóa bao gồm cả “những a) Tại trang thông tin điện tử của doanh vật gắn liền với đất đai”. Điều này có nghĩa là nghiệp kinh doanh bất động sản; b) Tại trụ các loại bất động sản gắn liền với đất đai như sở Ban Quản lý dự án đối với các dự án đầu nhà, công trình xây dựng khác (trong đó có tư kinh doanh bất động sản; c) Tại sàn giao condotel) cũng được xem là hàng hóa. Do đó, dịch bất động sản đối với trường hợp kinh hoạt động mua bán các loại bất động sản này doanh qua sàn giao dịch bất động sản. cũng là hoạt động thương mại và phải đảm bảo quyền được cung cấp thông tin của người 2. Nội dung thông tin về bất động sản bao tiêu dùng, phù hợp với các quy định của pháp gồm: a) Loại bất động sản; b) Vị trí bất động luật thương mại theo nguyên tắc “thương sản; c) Thông tin về quy hoạch có liên quan nhân thực hiện hoạt động thương mại có đến bất động sản; d) Quy mô của bất động sản; nghĩa vụ thông tin đầy đủ, trung thực cho đ) Đặc điểm, tính chất, công năng sử dụng, người tiêu dùng về hàng hoá và dịch vụ mà chất lượng của bất động sản; thông tin về từng mình kinh doanh và phải chịu trách nhiệm về loại mục đích sử dụng và phần diện tích sử tính chính xác của các thông tin đó” (khoản dụng chung đối với bất động sản là tòa nhà 1 Điều 14 Luật Thương mại năm 2005). Tuy hỗn hợp nhiều mục đích sử dụng, nhà chung nhiên, quy định này không thể hiện nội dung cư; e) Thực trạng các công trình hạ tầng, dịch thông tin cần được cung cấp mà chỉ ghi nhận vụ liên quan đến bất động sản; g) Hồ sơ, giấy nguyên tắc thực hiện. Vì vậy, các vấn đề về tờ về quyền sở hữu nhà, công trình xây dựng, nội dung (các loại) thông tin phải cung cấp, quyền sử dụng đất và giấy tờ có liên quan đến hình thức thực hiện và trách nhiệm pháp lý việc đầu tư xây dựng bất động sản; hợp đồng được áp dụng theo các quy định có liên quan. bảo lãnh, văn bản cho phép bán, cho thuê mua Khoản 2 Điều 8 Luật Bảo vệ quyền lợi của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với người tiêu dùng năm 2010 quy định người việc bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tiêu dùng có quyền “được cung cấp thông tin tương lai; h) Các hạn chế về quyền sở hữu, chính xác, đầy đủ về tổ chức, cá nhân kinh quyền sử dụng bất động sản (nếu có); i) Giá doanh hàng hóa, dịch vụ; nội dung giao dịch bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, hàng hóa, dịch vụ; nguồn gốc, xuất xứ hàng cho thuê mua bất động sản”. hóa; được cung cấp hóa đơn, chứng từ, tài Riêng đối với hợp đồng mua bán nhà ở liệu liên quan đến giao dịch và thông tin cần hình thành trong tương lai, khoản 1 Điều 56 26 Số 23(447) - T12/2021
- THỰC TIỄN PHÁP LUẬT Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014 quy Từ những phân tích trên đây, có thể chia định: “Chủ đầu tư dự án bất động sản trước các quy định của pháp luật điều chỉnh nghĩa khi bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong vụ cung cấp thông tin trong hợp đồng mua tương lai phải được ngân hàng thương mại bán condotel thành ba nhóm sau: có đủ năng lực thực hiện bảo lãnh nghĩa vụ Một là, những thông tin phải cung cấp: tài chính của chủ đầu tư đối với khách hàng đó là các thông tin về đối tượng hợp đồng khi chủ đầu tư không bàn giao nhà ở theo (condotel), quyền, nghĩa vụ của các bên và đúng tiến độ đã cam kết với khách hàng”. các nội dung của hợp đồng, như loại căn Ngoài ra, hợp đồng mua bán nhà ở hình hộ, vị trí, diện tích, mục đích sử dụng; thông thành trong tương lai phải có các thông tin về: tin về quy hoạch, quy mô của bất động sản; loại nhà, công trình xây dựng; hồ sơ pháp lý phần diện tích sử dụng chung; thực trạng của dự án, giấy tờ về quyền sở hữu nhà, công các công trình hạ tầng, dịch vụ liên quan; trình xây dựng, quyền sử dụng đất và giấy tờ hồ sơ pháp lý của dự án, giấy tờ về quyền có liên quan đến việc đầu tư xây dựng nhà; số, sử dụng đất và giấy tờ có liên quan đến việc ngày tháng của hợp đồng bảo lãnh về nhà ở, đầu tư xây dựng ; các hạn chế về quyền số ngày tháng văn bản của Sở Xây dựng địa sở hữu, quyền sử dụng bất động sản (nếu phương về việc bán nhà ở hình thành trong có); …. Trường hợp đối tượng mua bán là tương lai; kèm theo hợp đồng này còn có bản condotel hình thành trong tương lai thì phải sao hợp đồng bảo lãnh về nhà ở, bản sao văn ghi rõ số, ngày tháng của hợp đồng bảo bản của Sở Xây dựng địa phương về việc bán lãnh; số ngày tháng văn bản của Sở Xây nhà ở hình thành trong tương lai (Điều 1 Mẫu dựng về việc bán condotel hình thành trong số 01 quy định hợp đồng mua bán nhà, công tương lai; kèm theo hợp đồng này còn có trình xây dựng có sẵn (hoặc hình thành trong bản sao hợp đồng bảo lãnh, bản sao văn tương lai) ban hành kèm theo Nghị định số bản của Sở Xây dựng về việc bán condotel. 76/2015/NĐ-CP ngày 10/9/2015 của Chính Hai là, hình thức thực hiện nghĩa vụ cung phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của cấp thông tin: tại trang thông tin điện tử của Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014). doanh nghiệp; tại trụ sở Ban Quản lý dự Các quy định về nghĩa vụ cung cấp thông án đối với các dự án đầu tư kinh doanh bất tin dành cho hợp đồng trong một số lĩnh vực động sản; tại sàn giao dịch bất động sản. nêu trên cho thấy, pháp luật quy định khá chi tiết, đầy đủ về nội dung (các loại) thông Ba là, trách nhiệm pháp lý khi vi phạm tin doanh nghiệp phải có nghĩa vụ cung nghĩa vụ: tùy theo mức độ và thỏa thuận của cấp trong hoạt động kinh doanh bất động các bên, người mua condotel có quyền yêu sản, đặc biệt là hình thức thực hiện nghĩa cầu thực hiện nghĩa vụ cung cấp thông tin vụ cung cấp thông tin nhằm đảm bảo tính trong một thời hạn hợp lý, hủy bỏ hợp đồng công khai, minh bạch. Tuy nhiên, pháp luật và yêu cầu bồi thường thiệt hại. kinh doanh bất động sản không quy định về Trong ba nhóm trên, các tác giả cho rằng, trách nhiệm pháp lý đối với hành vi vi phạm quy định về trách nhiệm pháp lý khi vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin. Vì vậy, trách nghĩa vụ chưa đủ hiệu quả. Bởi lẽ, với các nhiệm pháp lý sẽ được áp dụng theo quy thông tin ảnh hưởng quyết định đến hiệu lực của Điều 387, Điều 443 BLDS năm 2015, của hợp đồng như: thông tin về chủ thể, về đối bao gồm: buộc tiếp tục thực hiện nghĩa vụ tượng của hợp đồng, … nhưng pháp luật hiện cung cấp thông tin, hủy bỏ hợp đồng, hoặc không quy định người mua được quyền yêu bồi thường thiệt hại. cầu Tòa án tuyên bố hợp đồng vô hiệu trong Số 23(447) - T12/2021 27
- THỰC TIỄN PHÁP LUẬT trường hợp người bán vi phạm là chưa bảo mua bán kỳ nghỉ dưỡng, không phải là mua bất đảm công bằng, không bảo vệ lợi ích chính động sản, trong hợp đồng thường ghi rõ là mua đáng của bên yếu thế về thông tin trong hợp kỳ nghỉ thứ bao nhiêu, ở loại khách sạn nào9. đồng. Hạn chế này vô hình chung tạo điều Với hợp đồng mua bán condotel, đối kiện cho doanh nghiệp lợi dụng sự yếu thế tượng của hợp đồng phải đáp ứng những về thông tin của người tiêu dùng để thực hiện dấu hiệu nhận diện như đã đề cập, trong đó hành vi cung cấp các thông tin không chính có dấu hiệu về chức năng: condotel phải xác, dễ gây hiểu nhầm, thậm chí có hành vi đáp ứng đồng thời chức năng của một căn lừa dối nhằm thu lợi nhuận nhiều nhất. hộ (được sử dụng cho mục đích để ở) và 3.2. Những vấn đề đặt ra đối với việc một khách sạn (được sử dụng cho mục đích thực hiện nghĩa vụ cung cấp thông tin lưu trú du lịch). Điều này cũng có nghĩa, trong hợp đồng mua bán condotel nếu căn hộ mua bán không có chức năng 3.2.1. Những vấn đề đặt ra đối với việc để ở thì không phải là condotel đúng nghĩa. thực hiện nghĩa vụ cung cấp thông tin về Trên thực tế, bên cạnh các hợp đồng mua đối tượng của hợp đồng (condotel) bán condotel còn xuất hiện các hợp đồng Trong các điều khoản của hợp đồng, đối mua bán các loại hình căn hộ khác (căn hộ tượng là điều khoản bắt buộc phải có và là điều nghỉ dưỡng, căn hộ du lịch,…) nhưng không kiện có hiệu lực của hợp đồng. Hiện nay, giao phải bất cứ lúc nào người mua condotel cũng dịch liên quan đến condotel được xác lập chủ nhận diện được sự khác biệt giữa hợp đồng yếu là các hợp đồng mua bán condotel (đa số mua bán condotel với các loại hình căn hộ là condotel hình thành trong tương lai) và các khác đó. Một trong những lý do dẫn đến sự hợp đồng mua bán kỳ nghỉ (hay còn được gọi nhập nhằng, người mua rất khó phân biệt vì là hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ). Tuy vậy, một nội dung hợp đồng được soạn thảo với nhiều trong những vấn đề phát sinh từ thực tế giao điều khoản có tính chất rào đón cũng như che dịch là các bên không thực sự phân biệt sự khác đậy khá kỹ càng theo kiểu căn hộ là một căn nhau giữa hai nhóm loại hợp đồng này, nhầm hộ du lịch… phục vụ mục đích du lịch, nghỉ lẫn giữa bất động sản condotel và dịch vụ kỳ dưỡng dài hạn hoặc ngắn hạn, không phải nghỉ trong timeshare. Đặc biệt, các hợp đồng căn hộ chung cư và không hình thành đơn vị mua bán kỳ nghỉ có tính chất đánh đố người ở; mục đích sử dụng phụ thuộc vào hướng tiêu dùng, bởi tính chất “nghỉ dưỡng” cùng với dẫn của cơ quan nhà nước có thẩm quyền các thuật ngữ “quyền sở hữu kỳ nghỉ”, “thời vào từng thời điểm10. Với nội dung này, điều gian sử dụng căn hộ”… dù đây chỉ là giao dịch khoản liên quan đến căn hộ và mục đích sử 9 Ví dụ: Ngày 26/02/2017, bà Nguyễn Thị Long T. và ông Nguyễn Hoàng S. giao kết hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ số PBRC-S-064621 với Công ty TNHH Khu du lịch V. Theo đó, giá trị hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ là 388.110.000đ, cho Tuần nghỉ: Tuần thứ 16; Loại căn hộ nghỉ: Loại A. Sau khi xem kỹ lại hợp đồng đã giao kết, bà T, ông S thấy có những điều khoản của hợp đồng không hợp lý, nên đã chủ động đề nghị chấm dứt hợp đồng, nhưng không được chấp nhận nên đã khởi kiện tại Tòa án, yêu cầu tuyên bố hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ số PBRC-S-064621 vô hiệu và hoàn trả lại số tiền đã nộp là 300.488.000đ. Tuy vậy, Tòa án “không chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn… vì không có căn cứ.” Theo Tòa án: quan hệ pháp luật tranh chấp được xác định là “Hợp đồng dịch vụ”, không phải hợp đồng chuyển nhượng liên quan đến bất động sản; Sở hữu bất động sản vẫn thuộc chủ đầu tư là Công ty TNHH Khu du lịch V trong thời gian được cấp giấy phép hợp lệ. Các bên đã giao kết hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ tự do, tự nguyện cam kết, thỏa thuận, nội dung không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội (Xem thêm Án lệ số 42/2021/AL1, thông qua ngày 24/02/2021 và được công bố theo Quyết định số 42/QĐ-CA ngày 12/3/2021 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao). 10 Những điều khoản trong các hợp đồng mua bán condotel được các tác giả phân tích là những điều khoản được soạn thảo trong các mẫu hợp đồng mua bán condotel tại rất nhiều dự án hiện nay. 28 Số 23(447) - T12/2021
- THỰC TIỄN PHÁP LUẬT dụng được soạn thảo nhằm “đánh tráo” khái hợp đồng bằng thỏa thuận: trường hợp một niệm và gây nhầm lẫn. Bởi lẽ, condotel là hoặc nhiều điều, khoản bị vô hiệu thì các điều, loại bất động sản đa công năng, trong đó có khoản khác của hợp đồng này vẫn có hiệu lực chức năng của một căn hộ, được sử dụng cho thi hành và các bên sẽ thống nhất sửa đổi các mục đích để ở. Vì vậy, các giao dịch mua điều, khoản bị vô hiệu. Điều này có nghĩa, khi bán căn hộ du lịch - là một loại hình cơ sở ký kết vào hợp đồng này, các bên (bao gồm lưu trú theo pháp luật du lịch vì “không hình bên mua) thống nhất rằng kể cả đối tượng hợp thành đơn vị ở”11 – không phải là mua bán đồng vô hiệu thì cũng không mặc nhiên làm condotel. Nói cách khác, căn hộ du lịch đó vô hiệu các nội dung khác của hợp đồng. không phải là một loại hình bất động sản Thứ hai, ngoài quyền đàm phán lại với chịu sự chi phối của Luật Nhà ở, hay thậm những điều, khoản bị vô hiệu thì các bên chí là Luật Kinh doanh bất động sản nên không thỏa thuận bất kỳ một chế tài nào khác không chắc chắn được phép giao dịch hợp mang tính chất trừng phạt hoặc bồi thường. pháp và được cấp giấy chứng nhận. Ở đây cho thấy, doanh nghiệp đã chủ động Bên cạnh đó, người mua rất khó có thể soạn thảo điều khoản giải phóng nghĩa vụ. yêu cầu xem xét trách nhiệm pháp lý áp dụng Có thể thấy rằng, các quy định của pháp cho hành vi này (bao gồm quyền hủy bỏ hợp luật điều chỉnh nghĩa vụ cung cấp thông đồng, yêu cầu bồi thường thiệt hại), bởi lẽ: tin trong hợp đồng mua bán condotel còn doanh nghiệp đã có sự “tính toán trước” về nhiều bất cập. Tuy nhiên, điều này không có tính hợp pháp của nội dung hợp đồng (trong nghĩa là hoàn toàn không còn có các biện đó có tính toán về đối tượng mua bán - điều pháp xử lý đối với hành vi vi phạm nghĩa khoản cơ bản của hợp đồng) với thỏa thuận: vụ, bảo vệ quyền lợi của bên bị vi phạm. Trong trường hợp một hoặc nhiều điều, khoản Kinh nghiệm một số nước trên thế giới cho trong hợp đồng này bị cơ quan nhà nước có thấy, trong trường hợp này, Tòa án có quyền thẩm quyền tuyên là vô hiệu, không có giá trị từ chối thực thi các điều khoản không công pháp lý hoặc không thể thi hành theo quy định bằng hoặc sửa đổi các điều khoản của hợp hiện hành của pháp luật thì các điều, khoản đồng mà Tòa án cho là không công bằng khác của hợp đồng này vẫn có hiệu lực thi hoặc không hợp lý, Tòa án cũng có quyền hành đối với các bên. Các bên sẽ thống nhất ấn định khoản bồi thường bằng tiền đối với sửa đổi các điều, khoản bị vô hiệu hoặc không hành vi vi phạm nguyên tắc công bằng12. có giá trị pháp lý hoặc không thể thi hành theo Những kinh nghiệm này hữu ích cho Việt quy định của pháp luật và được cơ quan chức Nam trong định hướng hoàn thiện pháp năng có thẩm quyền chấp nhận phê duyệt hợp luật điều chỉnh nghĩa vụ cung cấp thông tin đồng mẫu. Dựa vào “ngôn từ” thể hiện trong trong hợp đồng mua bán condotel. hợp đồng thì: 3.2.2. Những vấn đề đặt ra đối với việc Thứ nhất, doanh nghiệp thể hiện rất rõ thực hiện nghĩa vụ cung cấp thông tin về thiện chí đối với việc giao kết và thực hiện một số nội dung của hợp đồng 11 Thuật ngữ “không hình thành đơn vị ở” như món bánh vẽ, vượt quá khuôn khổ pháp luật. “Các địa phương “vẽ ra” khái niệm đất ở không hình thành đơn vị nhằm mục đích có thể cấp “sổ hồng” hay “sổ đỏ” lâu dài cho cho một số dự án condotel, nhưng làm điều đó là trái luật” (Xem thêm Diệu Hoa (2020), “Khai tử” khái niệm đất ở không hình thành đơn vị ở, https://cafef.vn/khai-tu-kkhai-tu-khai-niem-dat-o-khong-hinh-thanh-don-vi- ohai-niem-dat-o-khong-hinh-thanh-don-vi-o-20201123141019486.chn, truy cập ngày 10/5/2021) 12 Horacio Spector, A Contractarian Approach to Unconscionability, Chicago-Kent Law Review, Vol.81, 2006, p.95-96. Số 23(447) - T12/2021 29
- THỰC TIỄN PHÁP LUẬT Về lý thuyết, hợp đồng mua bán condotel (i) Tại thời điểm ký hợp đồng, yêu cầu hình thành trong tương lai bắt buộc phải có các chủ đầu tư cung cấp hợp đồng bảo lãnh ký nội dung liên quan đến bảo lãnh ngân hàng, giữa chủ đầu tư và ngân hàng thương mại xác nhận đủ điều kiện bán của Sở Xây dựng. bảo lãnh (thỏa thuận cấp bảo lãnh) với các Tuy vậy, nghiên cứu các mẫu hợp đồng mua nội dung: thông tin về ngân hàng bảo lãnh, bán condotel đang được thực hiện tại rất nhiều dự án được bảo lãnh, hạn mức cấp bảo lãnh, dự án condotel hình thành trong tương lai cho điều kiện cấp bảo lãnh cho người mua … thấy, các điều khoản có nội dung như trên (ii) Sau khi ký hợp đồng, yêu cầu chủ không được các công ty kinh doanh bất động đầu tư thực hiện các thủ tục cần thiết để sản đưa vào trong mẫu hợp đồng. Thay vào cung cấp thư bảo lãnh riêng của ngân hàng đó, người bán tuyên bố: Căn hộ thuộc quyền cho condotel đã mua. sở hữu của bên bán và không thuộc diện đã 4. Kết luận và kiến nghị bán cho người khác, hoặc không thuộc diện Cung cấp thông tin là nghĩa vụ pháp lý bị cấm giao dịch theo quy định của pháp luật. của người bán nhằm đảm bảo quyền được Tuyên bố này không có giá trị thay thế hợp thông tin của người mua. Việc thực hiện đồng bảo lãnh ngân hàng cũng như xác nhận nghĩa vụ cung cấp thông tin phải thiện chí, đủ điều kiện bán condotel. Nói cách khác, trung thực, chính xác giúp người tiếp nhận rất khó để xác định dự án condotel giao dịch hiểu đúng, đầy đủ, thống nhất. Trong quan đã được ngân hàng bảo lãnh và đáp ứng đủ hệ hợp đồng, thông tin cân xứng là yêu cầu điều kiện bán theo pháp luật kinh doanh bất để xác lập hợp đồng hiệu quả. Tuy nhiên, bất động sản. Trong khi đó, người mua hoàn toàn cân xứng thông tin luôn hiện hữu trong các không rõ về những thông tin này vì không hợp đồng mua bán condotel. Các tác giả phân được cung cấp, không nhận thức được tầm tích làm rõ những bất cập của pháp luật điều quan trọng của hợp đồng bảo lãnh ngân hàng chỉnh nghĩa vụ cung cấp thông tin, đặc biệt là bảo vệ quyền lợi của người mua trong việc là bất cập của các quy định về trách nhiệm thẩm định dự án, năng lực kinh doanh của chủ pháp lý áp dụng đối với các hành vi vi phạm đầu tư và tính thanh khoản của dự án condotel nghĩa vụ và thực tiễn thực hiện trong một số hình thành trong tương lai. mẫu hợp đồng condotel. Từ những kết quả Các tác giả cho rằng, để cơ chế thực thi nghiên cứu đó, các tác giả kiến nghị như sau: nghĩa vụ cung cấp thông tin có hiệu quả, (i) Sớm ban hành khung pháp lý điều đồng thời đảm bảo quyền tiếp cận thông tin chỉnh condotel và giao dịch condotel; của người mua, pháp luật điều chỉnh nghĩa (ii) Bổ sung quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố vụ cung cấp thông tin trong hợp đồng mua hợp đồng vô hiệu trong trường hợp vi phạm bán condotel cần được hoàn thiện theo nghĩa vụ cung cấp thông tin; quyền yêu cầu hướng cho phép người mua có quyền yêu Tòa án từ chối thực thi các điều khoản không cầu Tòa án hủy bỏ hợp đồng và bồi thường công bằng hoặc sửa đổi các điều khoản không thiệt hại khi họ cho rằng, quyền lợi ích hợp công bằng hoặc không hợp lý, quyền ấn định pháp bị ảnh hưởng bởi hợp đồng được giao khoản bồi thường bằng tiền đối với hành vi kết do thiếu các thông tin liên quan đến vi phạm nguyên tắc công bằng; quyền yêu bảo lãnh ngân hàng, xác nhận đủ điều kiện cầu Tòa án hủy bỏ hợp đồng và bồi thường bán condotel. thiệt hại áp dụng đối với hợp đồng thiếu các Bên cạnh đó, bản thân người mua nên tự thông tin liên quan đến bảo lãnh ngân hàng, chủ động bảo vệ quyền lợi của mình bằng cách: xác nhận đủ điều kiện bán condotel 30 Số 23(447) - T12/2021
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Ngân hàng nông nghiệp - Cán bộ tín dụng cần biết - Những điều cần biết về luật – 6
16 p | 92 | 18
-
Nghĩa vụ cung cấp thông tin trong giao kết hợp đồng – so sánh quy định của Bộ luật dân sự Việt Nam và Bộ luật dân sự Pháp
10 p | 54 | 11
-
Nghĩa vụ cung cấp thông tin khi giao kết hợp đồng bảo hiểm theo pháp luật Việt Nam
6 p | 103 | 10
-
Quy định của Bộ luật Lao động năm 2019 và Bộ luật Dân sự năm 2015 về hợp đồng
6 p | 45 | 7
-
Nghĩa vụ cung cấp thông tin trong giai đoạn tiền hợp đồng - Pháp luật Việt Nam và một số nước trên thế giới
15 p | 72 | 6
-
Nghĩa vụ cung cấp thông tin của bên mua bảo hiểm trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
6 p | 75 | 5
-
Quyền tiếp cận thông tin của người mua trong hợp đồng mua bán Condotel ở Việt Nam hiện nay
8 p | 14 | 4
-
Bài giảng Pháp luật đại cương: Bài 7A(tt) - ThS. Ngô Minh Tín
31 p | 31 | 4
-
Đề xuất sửa đổi một số quy định liên quan đến nhượng quyền thương mại
11 p | 57 | 4
-
Bài giảng Dịch vụ cung cấp thông tin phục vụ đại biểu Quốc hội - TS. Nguyễn Sĩ Dũng
17 p | 80 | 4
-
Nghĩa vụ cung cấp thông tin tiền hợp đồng trong nhượng quyền thương mại
14 p | 38 | 3
-
Triển khai các dịch vụ hàng hải theo E-Navigation: Mô tả về dịch vụ lai dắt và hoa tiêu hàng hải
5 p | 50 | 3
-
Nghĩa vụ cung cấp thông tin tiền hợp đồng dưới góc nhìn kinh tế học pháp luật
11 p | 20 | 3
-
Nghĩa vụ cung cấp thông tin của người sử dụng lao động khi giao kết hợp đồng lao động: Một số vấn đề đặt ra và hướng hoàn thiện
11 p | 6 | 3
-
Nghĩa vụ cung cấp thông tin của bên mua bảo hiểm khi đơn yêu cầu bảo hiểm có yêu cầu không rõ ràng
11 p | 28 | 2
-
Tạp chí Nghiên cứu lập pháp: Số 23/2021
66 p | 26 | 2
-
Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 - Sổ tay hướng dẫn công tác tuyên truyền
48 p | 4 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn