NGHIEÂN CÖÙU BEÄNH HOAØNG ÑIEÅM ÑAÙI THAÙO ÑÖÔØNG<br />
Voõ Thò Hoaøng Lan*, Phaïm Vaên Hoaøng**<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Muïc tieâu nghieân cöùu: Khaûo saùt beänh hoaøng ñieåm treân beänh nhaân ÑTÑ ñaõ coù bieán chöùng voõng maïc<br />
qua chuïp maïch huyønh quang. Sau ñoù xaùc ñònh moái töông quan giöõa BHÑÑTÑ vaø cao HA<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu: moâ taû caét ngang vaø phaân tích töông quan treân 47 beänh nhaân ÑTÑ ñaõ coù<br />
bieán chöùng voõng maïc ñeán ñieàu trò taïi phoøng laser beänh vieän Maét TPHCM töø 6/ 03-6/04. Beänh lyù hoaøng<br />
ñieåm vaø BVMÑTÑ ñöôïc ñaùnh giaù qua khaùm laâm saøng vaø CMHQ döaï treân tieâu chuaån cuûa ETDRS. Ghi<br />
nhaän thôøi gian beänh, CHA ñi keøm, chæ soá HbA 1c, ñöôøng huyeát luùc ñoùi.Soá lieäu ñöôïc phaân tích baèng phaàn<br />
meàm SPSS10.0.<br />
Keát quaû: Beänh HÑÑTÑ thieáu maùu chieáâm tæ leä 4,3%. Beänh HÑÑTÑ daïng phuø laø 76,6% (MP), 80,9<br />
(MT). Coù söï töông quan giöõa CHA vaø BHÑ (P=0,012), giöaõ BHÑ vaø Beänh VMÑTÑ (p = 0,017), giöõa<br />
Beänh VMÑTÑ 2 maét(p=0,000).<br />
Keát luaän: Kieåm soaùt toát beänh CHA ôû beänh nhaân ÑTÑ goùp phaàn ngaên ngöaø bieán chöùng hoaøng ñieåm.<br />
Chæ ñònh quang ñoâng khu truù coù theå baûo toàn thò giaùc vaø quang ñoâng toaøn VM haïn cheá xuaát huyeát PLT,<br />
bong VM, Gloâ-coâm taân maïch ôû beänh ÑTÑ.<br />
<br />
SUMMARY<br />
REREARCH OF DIABETIC MACULOPATHY<br />
Vo Thi Hoang Lan, Pham Van Hoang<br />
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 14 – 189<br />
<br />
Objective: Research of maculopathy in diabetic patients who had got retinal complication with<br />
biomicroscopy and FFA. Then, the correlation between Diabetic maculopathy and systemic hypertention<br />
was determined.<br />
Method: Cross-section and correlate analysis in 47 diabetic patients with retinal complications in<br />
Laser department in Eye Hospital of HCMC from 6/03-6/04. Diabetic maculopathy and retinopathy were<br />
evaluated in clinical examination and FFA. Duration of diabetes, systemic hypertension, HbA1c, glycemie<br />
were also noted. Data is analyzed by SPSS 10.0. Result: the frequency of ischemic maculopathy is 4,3%,<br />
edema maculopathy is 76,6% (right)-80,9% (left). There’re the correlation betxeen Systemic hypertension<br />
and maculopathy (P=0,012): between diabetic retinopathy of both eyes (p =0,000), and finally between<br />
diabetic retinopathy and maculopathy (p = 0,017). Conclusion: Good control for systemic hypertension<br />
in diabetic patients may prevent diabetic maculopathy. Local photocoagulation may preserve vision and<br />
PRP may minimize some severe complictions such as: vitreous hemorrhage, retinal detachment and<br />
neovascular glaucoma.<br />
<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
BHÑÑTÑ laø nguyeân nhaân chính gaây ra giaûm thò<br />
löïc ôû beänh nhaân ÑTÑ. Coù theå gaëp ôû khoaûng 10% daân<br />
* Boä moân Maét - Tröôøng ÑH Y Döôïc TP HCM,<br />
**Beänh vieän Maét Thaønh phoá<br />
<br />
14<br />
<br />
soá ÑTÑ vaø sau 20 naêm maéc beänh, tæ leä naøy coù theå leân<br />
ñeán 30%. Noù tieáp tuïc gaây ra nhieàu vaán ñeà: cô cheá<br />
beänh sinh chöa roõ raøng, coù theå do nhieàu yeáu toá aûnh<br />
höôûng ñeán; hôn nöõa gaàn nhö chöa coù phöông caùch<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
chaån ñoaùn chính xaùc phuø hoaøng ñieåm, do ñoù vieäc<br />
theo doõi tieán trieån töï nhieân cuûa beänh cuõng nhö vieäc<br />
ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa ñieàu trò gaëp nhieàu khoù khaên.<br />
Vieäc duøng chuïp maïch huyønh quang ñeå giuùp chaån<br />
ñoaùn moät caùch khaùch quan tình traïng bieán chöùng<br />
hoaøng ñieåm do ÑTÑ laø ñieàu caàn thieát. Ñoàng thôøi khaûo<br />
saùt moái töông quan giöõa cao huyeát aùp vaø beänh hoaøng<br />
ñieåm ÑTÑ.<br />
<br />
MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU<br />
Muïc tieâu toång quaùt<br />
Khaûo saùt hình thaùi beänh hoaøng ñieåm treân beänh<br />
nhaân ÑTÑ ñaõ coù bieán chöùng voõng maïc qua chuïp<br />
maïch huyønh quang<br />
Muïc tieâu chuyeân bieät<br />
- Ñaëc ñieåm nhoùm nghieân cöùu.<br />
<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu<br />
Nghieân cöùu moâ taû, caét ngang vaø phaân tích töông<br />
quan.<br />
- Ghi nhaän caùc thoâng soá töø khai thaùc beänh söû:<br />
tuoåi, tuoåi beänh, típ beänh, lyù do ñeán khaùm maét laàn ñaàu,<br />
söï tuaân thuû ñieàu trò, caùc beänh ñi keøm nhö cao huyeát<br />
aùp, suy thaän, thôøi gian giöõa 2 laàn thöû ñöôøng huyeát.<br />
- Ño thò löïc + kính loã baèng baûng thò löïc Snellen.<br />
- Ño nhaõn aùp baèng nhaõn aùp keá Goldmann.<br />
- Khaùm baùn phaàn tröôùc baèng sinh hieån vi:<br />
Ñaùnh giaù tình traïng T3.<br />
Tình traïngï moáng maét nhaát laø trieäu chöùng moáng<br />
hoàng.<br />
Soi goùc tieàn phoøng nhaèm ñaùnh giaù ñoä saâu tieàn<br />
phoøng vaø taân maïch goùc tieàn phoøng.<br />
<br />
Xeùt caùc yeáu toá nguy cô coù lieân quan ñeán BVMÑTÑ<br />
<br />
Khaùm baùn phaàn sau baèng kính VOLK 90 diopter:<br />
<br />
Nhaõn khoa:<br />
<br />
Ñaùnh giaù toån thöông hoaøng ñieåm<br />
<br />
- Ñaùnh giaù hình thaùi beänh HÑÑTÑ khi soi ñaùy<br />
maét vaø treân CMHQ.<br />
- Ñaùnh giaù giai ñoaïn beänh VMÑTÑ ñi keøm.<br />
- Chæ ñònh ñieàu trò Laser quang ñoâng khu truù<br />
vuøng hoaøng ñieåm vaø/hoaëc quang ñoâng toaøn voõng maïc<br />
döï phoøng bieán chöùng naëng hôn cuûa BVMÑTÑ.<br />
<br />
ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br />
CÖÙU<br />
Ñoái töôïng nghieân cöùu<br />
Beänh nhaân ÑTÑ coù bieán chöùng voõng maïc ñeán<br />
khaùm vaø ñieàu trò taïi phoøng laser - beänh vieän maét t/p<br />
HCM töø 2003-2004.<br />
Tieâu chuaån loaïi tröø:<br />
ÑTÑ keøm ñuïc T3, PLT khoâng quan saùt ñöôïc ñaùy<br />
maét.<br />
Bong voõng maïc co ÑTÑ.<br />
Gloâ-coâm taân maïch do ÑTÑ<br />
Beänh hoaøng ñieåm do Cao huyeát aùp, thoaùi hoaù do<br />
tuoåi giaø.<br />
<br />
Giai ñoaïn beänh voõng maïc do ÑTÑ, tình traïng pha<br />
leâ theå treân laâm saøng bôûi 2 baùc só.<br />
Chuïp maïch huyønh quang:<br />
Ñaùnh giaù giai ñoaïn beänh voõng maïc döïa treân treân<br />
tieâu chuaån phaân loaïi cuûa ETDRS<br />
Ñaùnh giaù tình traïng hoaøng ñieåm döïa vaøo phaân<br />
loaïi cuûa Gaudric. Ñaùnh giaù bôûi 2 baùc só.<br />
-Xeùt nghieäm caän laâm saøng:<br />
Thöû ñöôøng huyeát luùc ñoùi: ñieàu trò toát neáu<br />
1/2 gai<br />
Toång<br />
<br />
Taàn suaát P %<br />
13 27,7<br />
4 8,5<br />
17 36,1<br />
13 27,7<br />
47 100<br />
<br />
Taàn suaát T %<br />
12 25.5<br />
4 8.5<br />
18 38.3<br />
13 27.7<br />
47 100<br />
<br />
Taân maïch VM coù kích thöôùc vöaø vaø lôùn chieám ña<br />
soá. Nhö vaäy ñaây laø nhoùm nghieân cöùu coù nhieàu nguy<br />
cô maát thò giaùc.<br />
Taân maïch gai thò<br />
Taân maïch gai<br />
Khoâng<br />
1/4-1/2 gai<br />
>1/2 gai<br />
Toång<br />
<br />
Taàn suaát<br />
26 55.3<br />
6 8,5<br />
1 6,3<br />
14 29,8<br />
47 100<br />
<br />
Tæ leä %<br />
29 61,7<br />
2 4,3<br />
5 10,6<br />
11 23,4<br />
47 100<br />
<br />
Taân maïch gai thò laø 1 trieäu chöùng naëng, Noù bieåu<br />
<br />
18<br />
<br />
Moái töông quan giöõa cao huyeát aùp vaø<br />
beänh hoaøng ñieåm<br />
<br />
Chuùng toâi nhaän thaáy coù söï töông quan giöõa cao<br />
huyeát aùp vaø phuø hoaøng ñieåm, vôùi heä soá töông quan<br />
Spearman = 0,365 (p = 0,012 < 0,05). Töông<br />
quan coù yù nghiaõ thoáng keâ.Töông töï nhö y vaên(4,5)<br />
Moái töông quan giöõa HbA1c vaø ñöôøng<br />
huyeát luùc vaøo nghieân cöùu vôùi beänh<br />
hoaøng ñieåm ÑTÑ<br />
<br />
Chuùng toâi ghi nhaän ñöôïc söï töông quan yeáu giöõa<br />
HbA1c vaø beänh VMÑTÑ vôùi heä soá Spearman = 0,143,<br />
p = 0,338 (p > 0,05). Töông töï, töông quan yeáu giöõa<br />
ñöôøng huyeát luùc vaøo nghieân cöùu vaø beänh hoaøng ñieåm<br />
vôùi R =0.147, p =0,336 (p>0,05). Coù leõ vì ñaây laø<br />
<br />