Nghiên cứu đánh giá chương trình đào tạo thạc sỹ y tế công cộng: 10 năm đầu tiên

| TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> Nghieân cöùu ñaùnh giaù chöông trình ñaøo taïo<br /> thaïc só y teá coâng coäng: 10 naêm ñaàu tieân<br /> Lê Cӵ Linh (*), NguyӉn<br /> Thanh<br /> Hà (**),Ths.<br /> Bùi Thӏ<br /> Tú Quyên<br /> (**)Haø(**),<br /> TS. Leâ<br /> Cöï Linh(*),<br /> Nguyeã<br /> n Thanh<br /> Ths. Buøi Thò Tuù Quyeân(***)<br /> <br /> Tröôøng Ñaïi hoïc Y teá Coâng coäng (ÑH YTCC) ñaõ tieán haønh ñaùnh giaù chöông trình ñaøo taïo Cao hoïc<br /> YTCC thoâng qua moät nghieân cöùu treân toaøn boä cöïu hoïc vieân cao hoïc cuûa tröôøng töø khoùa 1 ñeán khoùa<br /> 7 (1996-2006). Nghieân cöùu caét ngang, keát hôïp giöõa ñònh löôïng vaø ñònh tính ñöôïc thöïc hieän naêm 2006<br /> nhaèm moâ taû vaø phaân tích nhöõng nhaän ñònh chung cuûa caùc cöïu hoïc vieân YTCC veà chöông trình ñaøo<br /> taïo ñeågiuùp hoaøn thieän chöông trình ñaøo taïo Thaïc só YTCC. Toång soá 146 cöïu hoïc vieân trong soá 187<br /> ngöôøi thuoäc 7 khoùa Cao hoïc YTCC ñaõ tham gia nghieân cöùu naøy. Keát quaû cho thaáy nhìn chung cöïu<br /> hoïc vieân ñaùnh giaù cao chöông trình ñaøo taïo ñaõ hoïc. Hoï vaän duïng thöôøng xuyeân vaø khaù töï tin caùc<br /> kieán thöùc vaø kyõ naêng YTCC hoïc ñöôïc töø chöông trình cao hoïc. Caùc naêng löïc naøy ñöôïc chia thaønh 4<br /> nhoùm chính: nhoùm naêng löïc quaûn lyù y teá coâng coäng, nhoùm naêng löïc ñaøo taïo/taäp huaán, nhoùm naêng<br /> löïc nghieân cöùu/ñaùnh giaù, vaø nhoùm naêng löïc veà laõnh ñaïo theo nhöõng chuaån möïc quoác teá. Maëc duø<br /> nhaän ñònh chung laø toát, cöïu hoïc vieân vaãn mong muoán taêng cöôøng kyõ naêng phaân tích soá lieäu, kyõ naêng<br /> ra quyeát ñònh vaø phoái hôïp lieân ngaønh trong YTCC. Khuyeán nghò töø keát quaû nghieân cöùu nhaán maïnh<br /> vaøo raø soaùt caùc moân hoïc, caûi toå caáu truùc chöông trình ñaøo taïo ñeå taêng tính meàm deûo vaø ñaøo taïo theo<br /> ñònh höôùng nghieân cöùu, quaûn lyù, cuõng nhö ñònh höôùng vieäc ñaøo taïo lieân ngaønh.<br /> Töø khoùa: Cöïu sinh vieân Cao hoïc y teá coâng coäng, Thaïc só y teá coâng coäng, naêng löïc y teá coâng coäng.<br /> <br /> Evaluation on Master of Public Health<br /> Training Program: The first 10 years<br /> This study aims to describe and analyze the overall evaluation of the first 7 cohorts of MPH alumni<br /> of HSPH from 1996-2006 as well as the applicability of the knowledge and skills acquired based on<br /> the opinion of MPH alumni of HSPH. We requested 187 graduates to complete a self-administered<br /> questionnaire and conducted in-depth interviews with 8 alumni as well as a focus group discussion<br /> with 14 alumni, using group nominal technique. In total 79.1% (148) of the MPH graduates completed and returned the questionnaire. Overall, the MPH alumni felt that HSPH emphasized research<br /> methods at the expense of some management and operational competencies.The most commonly<br /> selected of the 34 pre-identified public health competencies were: applying computer skills (66.4%),<br /> planning and managing health programs (47.9%), communicating with the community and/or mobilizing the community to participate in health care (43.2%). The most important challenges at work<br /> identified by the alumni were insufficient skills in: data analysis, decision making, inter-sectoral<br /> cooperation development, English language and training. These findings suggested that the training<br /> program should be reviewed and revised to meet the needs of its graduates who enter diverse situations and positions. The training program should be geared toward at least two tracks: researchbased and management/pratice-based to provide more flexibility. Interdisciplinary approach should<br /> be further emphasized.<br /> Key word: Master of Public Health Alumni, Master of Public Health, public health competency.<br /> 10<br /> <br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 12.2007, Soá 9 (9)<br /> <br /> | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> Caùc taùc giaû<br /> 1. Leâ Cöï Linh (Tieán só YTCC) - Tröôûng phoøng Ñaøo taïo Sau Ñaïi hoïc, Tröôøng Ñaïi hoïc Y teá coâng coäng 138 Giaûng Voõ, Haø<br /> Noäi. Email: lcl@hsph.edu.vn.<br /> 2. Nguyeãn Thanh Haø (Thaïc só Y teá coâng coäng, baùc só) - Giaûng vieân Boä moân Dinh döôõng - VSATTP, caùn boä Phoøng Ñaøo taïo<br /> sau Ñaïi hoïc, Tröôøng Ñaïi hoïc Y teá Coâng coäng 138 Giaûng Voõ, Haø Noäi. Email: nth1@hsph.edu.vn<br /> 3. Buøi Thò Tuù Quyeân (Thaïc só Y teá coâng coäng, baùc só) - Giaûng vieân Boä moân Thoáng keâ Tröôøng Ñaïi hoïc Y teá Coâng coäng 138<br /> Giaûng Voõ, Haø Noäi. Email: btq@hsph.edu.vn.<br /> <br /> 1. Ñaët vaán ñeà<br /> Ñaïi hoïc Y teá Coâng coäng (ÑH YTCC) ra ñôøi treân<br /> cô sôû Tröôøng Caùn boä Quaûn lyù ngaønh Y teá (CBQLYT) theo Quyeát ñònh soá 65/2001/QÑ-TTg ngaøy<br /> 26/04/2001 cuûa Thuû töôùng Chính phuû vôùi nhieäm vuï<br /> chính laø ñaøo taïo, nghieân cöùu khoa hoïc, tö vaán, chæ<br /> ñaïo chuyeân ngaønh veà y teá coâng coäng. Naêm 1996,<br /> Tröôøng chuaån bò chöông trình vaø hoaït ñoäng xaây<br /> döïng chöông trình ñaøo taïo Thaïc só Y teá coâng coäng<br /> (YTCC), aùp duïng caùch tieáp caän môùi: "Ñaøo taïo<br /> YTCC gaén lieàn vôùi thöïc ñòa (Public Health School<br /> Without Wall - PHSWOW). Cho tôùi naêm 2006,<br /> toång soá 187 hoïc vieân cuûa 7 khoùa cao hoïc YTCC ñaàu<br /> tieân ñaõ ra tröôøng vaø toûa veà laøm vieäc taïi caùc cô sôû ôû<br /> caùc tuyeán khaùc nhau treân caû nöôùc. Nhaèm naâng cao<br /> chaát löôïng ñaøo taïo chuùng toâi ñaõ tieán haønh nghieân<br /> cöùu moâ taû vaø phaân tích nhöõng nhaän ñònh chung cuûa<br /> caùc cöïu hoïc vieân Y teá coâng coäng noùi treân veà chöông<br /> trình ñaøo taïo ñeå hoaøn thieän chöông trình ñaøo taïo<br /> Thaïc só YTCC.<br /> 2. Phöông phaùp nghieân cöùu<br /> 2 .1. Ñoái töôïng, thôøi gian vaø ñòa ñieåm<br /> nghieân cöùu<br /> Ñoái töôïng bao goàm taát caû caùc cöïu hoïc vieân Cao<br /> hoïc YTCC cuûa Tröôøng ÑH YTCC (töø khoùa 1 ñeán<br /> khoùa 7), toång coäng laø 187 ngöôøi.Nghieân cöùu ñöôïc<br /> trieån khai taïi Haø Noäi (phoûng vaán saâu, thaûo luaän<br /> nhoùm) vaø caùc tænh coù cöïu hoïc vieân ñang coâng taùc<br /> thoâng qua boä phieáu phaùt vaán töï ñieàn göûi cho töøng<br /> cöïu hoïc vieân. Quaù trình nghieân cöùu vaø thu thaäp soá<br /> lieäu keùo daøi töø thaùng 4 ñeán thaùng 8 naêm 2006.<br /> 2.2. Thieát keá nghieân cöùu<br /> Söû duïng nghieân cöùu ñònh löôïng (moâ taû caét<br /> ngang) keát hôïp vôùi nghieân cöùu ñònh tính.<br /> Nghieân cöùu ñònh löôïng: Ñieàu tra cöïu hoïc vieân<br /> <br /> thoâng qua boä phieáu phaùt vaán töï ñieàn: Choïn toaøn boä<br /> 187 cöïu hoïc vieân Cao hoïc YTCC cuûa ÑH YTCC<br /> tham gia traû lôøi boä caâu hoûi phaùt vaán.Nhoùm nghieân<br /> cöùu thu thaäp caùc thoâng tin caäp nhaät nhaát veà ñòa chæ<br /> lieân laïc, caùc boä phieáu töï ñieàn sau ñoù ñöôïc chuyeån<br /> tôùi nhöõng cöïu hoïc vieân thoâng qua dòch vuï thö<br /> chuyeån phaùt nhanh (EMS) keøm theo phong bì daùn<br /> saün ñòa chæ tröôøng ÑH YTCC. Sau khi ñieàn phieáu,<br /> cöïu hoïc vieân chæ caàn göûi vaøo hoøm thö böu ñieän nôi<br /> gaàn nhaát.<br /> Nghieân cöùu ñònh tính: Toå chöùc hoäi thaûo vôùi caùc<br /> ñoái töôïng cöïu hoïc vieân noùi treân, toång soá 14 hoïc vieân<br /> ñaõ tham döï. Kyõ thuaät phoûng vaán nhoùm, xeáp haïng öu<br /> tieân ñöôïc söû duïng ñeå thu thaäp thoâng tin trong caùc<br /> buoåi hoäi thaûo naøy. Ngoaøi ra 8 cuoäc phoûng vaán saâu<br /> ñöôïc tieán haønh ñoái vôùi caùc cöïu hoïc vieân coâng taùc taïi<br /> caùc tænh xa. Soá lieäu ñöôïc laøm saïch vaø quaûn lyù treân<br /> heä cô sôû döõ lieäu Microsoft Access 2003. Soá lieäu<br /> ñònh löôïng ñöôïc maõ hoùa vaø phaân tích, söû duïng phaàn<br /> meàm SPSS phieân baûn 12.0 vôùi caùc phöông phaùp<br /> phaân tích thoáng keâ moâ taû vaø phaân tích hai bieán. Soá<br /> lieäu ñònh tính ñöôïc ghi baêng, raûi baêng, maõ hoùa vaø<br /> phaân tích theo chuû ñeà. Keát quaû thaûo luaän vaø phoûng<br /> vaán nhoùm ñöôïc phaân tích döïa treân danh saùch caùc<br /> chuû ñeà thaûo luaän vaø thöù töï öu tieân.<br /> <br /> 3. Keát quaû<br /> 3.1. Thoâng tin chung veà cöïu hoïc vieân vaø<br /> coâng vieäc hieän taïi<br /> Trong toång soá 187 cöïu hoïc vieân, 146 ngöôøi ñaõ<br /> göûi laïi phieáu phaùt vaán (tyû leä traû lôøi laø 79,1%), phaàn<br /> lôùn cöïu hoïc vieân hieän nay ñang laøm vieäc taïi mieàn<br /> Baéc, chuû yeáu laø Haø Noäi (hình 1). Phaân boá cöïu hoïc<br /> vieân theo tuoåi vaø giôùi ñöôïc trình baøy trong baûng 1.<br /> Tuoåi trung bình cuûa cöïu hoïc vieân laø 40,8 (nam: 41,5<br /> vaø nöõ 39,8). Hôn 57% cöïu hoïc vieân naèm trong nhoùm<br /> tuoåi 36-45. Tuoåi trung bình cuûa hoïc vieân Cao hoïc y<br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 12.2007, Soá 9 (9)<br /> <br /> 11<br /> <br /> | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> teá coâng coäng khi baét ñaàu nhaäp hoïc laø 35,3 (SD=5,7).<br /> Khoâng coù söï khaùc bieät coù yù nghóa thoáng keâ giöõa tuoåi<br /> trung bình khi nhaäp hoïc cuûa caùc khoùa.<br /> <br /> Baûng 2. Tuyeán coâng taùc tröôùc vaø sau khi hoïc Cao<br /> hoïc y teá coâng coäng (n=148)<br /> Tröôùc khi<br /> hoïc thaïc<br /> só YTCC<br /> (%)<br /> <br /> Tuyeán coâng taùc<br /> <br /> Coâng taùc hieän<br /> taïi (%)<br /> <br /> 1<br /> <br /> ÔÛ nhaø, chöa coù choã laøm vieäc chính thöùc<br /> <br /> 2,0<br /> <br /> 0,7<br /> <br /> 2<br /> <br /> Cô quan caáp trung öông, cô quan tröïc thuoäc boä<br /> <br /> 30,4<br /> <br /> 38,5<br /> <br /> 3<br /> <br /> Cô quan thuoäc caáp tænh/TP<br /> <br /> 45,3<br /> <br /> 43,2<br /> <br /> 4<br /> <br /> Cô quan thuoäc caáp quaän/ huyeän/thò xaõ<br /> <br /> 15,5<br /> <br /> 9,5<br /> <br /> 5<br /> <br /> Cô quan thuoäc caáp xaõ, phöôøng<br /> <br /> 2,0<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> 5<br /> <br /> Toå chöùc quoác teá/ phi chính phuû<br /> <br /> 1,4<br /> <br /> 4,7<br /> <br /> 6<br /> <br /> Toå chöùc/coâng ty tö nhaân<br /> <br /> 3,4<br /> <br /> 3,4<br /> <br /> Baûng 3 theå hieän söï thay ñoåi vò trí coâng taùc cuûa<br /> cöïu hoïc vieân Cao hoïc y teá coâng coäng tröôùc vaø sau<br /> khi hoïc thaïc só. Nhìn chung, caùc cöïu hoïc vieân ñeàu<br /> coù vò trí cao hôn sau khi toát nghieäp.<br /> Baûng 3. Thay ñoåi vò trí coâng taùc cuûa cöïu hoïc vieân<br /> Tröôùc khi hoïc<br /> Thaïc só (%)<br /> <br /> Hieän taïi<br /> (%)<br /> <br /> Caùn boä/nhaân vieân<br /> <br /> 59.3<br /> <br /> 43.9<br /> <br /> Laõnh ñaïo caáp phoøng<br /> <br /> 24.8<br /> <br /> 31.1<br /> <br /> Laõnh ñaïo caáp vuï<br /> <br /> 0.0<br /> <br /> 0.7<br /> <br /> Ngöôøi ñöùng ñaàu/caáp phoù cô quan<br /> <br /> 8.3<br /> <br /> 18.9<br /> <br /> Khaùc<br /> <br /> 7.6<br /> <br /> 5.4<br /> <br /> 100.0<br /> <br /> 100.0<br /> <br /> Vò trí coâng taùc<br /> <br /> Hình 1. Phaân boá cuûa cöïu hoïc vieân Cao hoïc YTCC<br /> (döïa treân coâng vieäc hieän taïi)<br /> <br /> Nôi coâng taùc cuûa cöïu hoïc vieân ñöôïc moâ taû trong<br /> baûng 2, theå hieän söï ñoái laäp giöõa ngheà nghieäp tröôùc<br /> khi ñi vaø ngheà nghieäp hieän taïi. Nhìn chung, 45% soá<br /> cöïu hoïc vieân laøm vieäc cho caùc cô quan chính phuû caáp<br /> tænh tröôùc khi hoïc Thaïc só y teá coâng coäng. Sau khi toát<br /> nghieäp, vaãn coù khoaûng hôn 43% cöïu hoïc vieân laøm<br /> vieäc trong khu vöïc naøy. Lónh vöïc coâng taùc hieän nay<br /> cuûa cöïu hoïc vieân Cao hoïc y teá coâng coäng veà cô baûn<br /> laø trong lónh vöïc y teá döï phoøng/y teá coâng coäng (59%).<br /> <br /> Nöõ<br /> <br /> Veà nhöõng nhieäm vuï maø caùc cöïu hoïc vieân hieän<br /> ñang thöïc hieän, chuùng toâi cuõng so saùnh caùc nhieäm<br /> vuï naøy theo vò trí coâng taùc cuûa hoï hieän nay. Keát quaû<br /> Baûng 4. Nhöõng nhieäm vuï maø cöïu hoïc vieân ñang<br /> thöïc hieän (n=146)<br /> Nhieäm vuï<br /> <br /> Laõnh<br /> ñaïo caáp<br /> phoøng<br /> <br /> Ngöôøi ñöùng<br /> ñaàu/caáp phoù<br /> cô quan<br /> <br /> Quaûn lyù chöông trình, döï aùn<br /> <br /> 43,8<br /> <br /> 52,2<br /> <br /> 6,9<br /> <br /> 2<br /> <br /> Tö vaán<br /> <br /> 35,9<br /> <br /> 37,0<br /> <br /> 51,7<br /> <br /> 3<br /> <br /> Laäp keá hoaïch<br /> <br /> 60,9<br /> <br /> 48,3<br /> <br /> 86,2<br /> <br /> 4<br /> <br /> Ñaøo taïo, taäp huaán<br /> <br /> 68,8<br /> <br /> 76,1<br /> <br /> 86,2<br /> <br /> Toång coäng<br /> <br /> 5<br /> <br /> Thöïc hieän caùc chöông trình y teá<br /> <br /> 43,8<br /> <br /> 37,0<br /> <br /> 69,0<br /> <br /> Ñaùnh giaù, quaûn lyù coâng taùc khaùm chöõa<br /> 6<br /> beänh<br /> <br /> 14,1<br /> <br /> 28,3<br /> <br /> 58,6<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> n<br /> <br /> %<br /> <br /> 45 tuoåi<br /> <br /> 20<br /> <br /> 24,1<br /> <br /> 13<br /> <br /> 21,0<br /> <br /> 33<br /> <br /> 22,8<br /> <br /> 1<br /> 0<br /> <br /> Toång<br /> <br /> 83<br /> <br /> 100,0<br /> <br /> 62<br /> <br /> 100,0<br /> <br /> 145<br /> <br /> 100,0<br /> <br /> 1<br /> 1<br /> <br /> 12<br /> <br /> Caùn<br /> boä/nhaân<br /> vieân<br /> <br /> 1<br /> <br /> Baûng 1. Phaân boá cöïu hoïc vieân theo tuoåi vaø giôùi<br /> Nam<br /> <br /> Toång coäng<br /> <br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 12.2007, Soá 9 (9)<br /> <br /> | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> ñöôïc trình baøy trong baûng 4. Nhìn chung, nhöõng<br /> nhieäm vuï maø cöïu hoïc vieân hay phaûi thöïc hieän nhaát<br /> laø gioáng nhau ôû caùc vò trí coâng taùc. Tuy nhieân, ôû vò<br /> trí coâng taùc cao hôn, laäp keá hoaïch vaø ñaøo taïo ñöôïc<br /> thöïc hieän thöôøng xuyeân hôn.<br /> <br /> 3.2. Nhaän ñònh veà chöông trình thaïc só YTCC<br /> Trong ñieàu tra ñònh löôïng, caáu phaàn veà nhaän<br /> ñònh chung cuûa cöïu hoïc vieân goàm 3 noäi dung chính:<br /> yù kieán chung veà chöông trình cao hoïc taïi ÑH YTCC,<br /> cô sôû vaät chaát phuïc vuï cho vieäc giaûng daïy, ñoäi nguõ<br /> giaùo vieân vaø nhaân vieân hoã trôï vaø yù kieán khaùc. Nhöõng<br /> nhaän ñònh chung ñöôïc trình baøy trong hình 2 theo tyû<br /> leä cöïu hoïc vieân traû lôøi ñoàng yù, khoâng ñoàng yù vaø<br /> khoâng bieát vôùi töøng yù kieán. aán töôïng chung laø<br /> chöông trình cao hoïc YTCC ñöôïc thieát keá saùt vôùi<br /> yeâu caàu coâng vieäc cuûa caùn boä y teá coâng coäng (91%<br /> ñoàng yù), vaø phuø hôïp vôùi coâng vieäc maø hoï ñang ñaûm<br /> nhieäm (84,4%). Toång coäng coù 96% cöïu hoïc vieân haøi<br /> loøng vôùi nhöõng gì hoï hoïc ñöôïc taïi ÑH YTCC vaø<br /> 95% noùi raèng chöông trình Thaïc só YTCC giuùp hoï<br /> naâng cao uy tín chuyeân moân. 90% cöïu hoïc vieân haøi<br /> loøng vôùi chöông trình ñaøo taïo noùi chung vaø 86,4%<br /> ñoàng yù raèng chöông trình ñaøo taïo ñöôïc caäp nhaät<br /> nhöõng kieán thöùc môùi. Tuy nhieân, veà caáu truùc cuûa<br /> chöông trình, tyû leä phaàn traêm cöïu hoïc vieân ñoàng yù<br /> raèng caáu truùc caùc moân hoïc trong chöông trình khaù<br /> caân ñoái thaáp hôn, chieám 73%.<br /> Ñeå tìm hieåu quan ñieåm cuûa cöïu hoïc vieân veà<br /> töøng moân hoïc cuï theå (moân hoïc lyù thuyeát) maø hoï ñaõ<br /> hoïc ôû tröôøng ÑH YTCC vaø taàm quan troïng cuûa<br /> nhöõng moân hoïc naøy ñoái vôùi coâng vieäc thöôøng ngaøy<br /> cuûa hoï, caùc cöïu hoïc vieân ñöôïc yeâu caàu cho yù kieán<br /> <br /> veà töøng chuû ñeà/moân hoïc. Keát quaû ñöôïc trình baøy<br /> trong baûng 5.<br /> Veà khoái löôïng kieán thöùc ñöôïc cung caáp trong<br /> caùc moân hoïc cuûa chöông trình thaïc só YTCC, hai<br /> moân hoïc maø cöïu hoïc vieân cho raèng coù quaù nhieàu<br /> kieán thöùc laø: dòch teã vaø phöông phaùp nghieân cöùu<br /> khoa hoïc (7,4% moãi moân). Tuy nhieân, nhöõng moân<br /> naøy cuõng ñöôïc ñaùnh giaù laø quan troïng nhaát ñoái vôùi<br /> coâng vieäc thöôøng ngaøy (laàn löôït laø 84,4% vaø 87,7%<br /> moãi moân), chæ sau tin hoïc cô baûn (92,5%). Ngöôïc laïi<br /> nhöõng moân hoïc maø cöïu hoïc vieân ñaùnh giaù laø khoâng<br /> ñöôïc cung caáp ñaày ñuû kieán thöùc laø phöông phaùp<br /> nghieân cöùu ñònh tính (48%), tieáng Anh (49,7%) vaø<br /> phaân tích soá lieäu (46,6%). Ba moân hoïc naøy cuõng<br /> ñöôïc xem laø töông ñoái quan troïng (tyû leä cöïu hoïc<br /> vieân khaúng ñònh caùc moân naøy laø quan troïng chieám<br /> töø 67% ñeán 75%).<br /> Moät soá keát quaû neâu treân cuõng ñöôïc khaúng ñònh<br /> trong caùc caâu hoûi môû. YÙ kieán cuûa cöïu hoïc vieân trong<br /> caùc phaàn hoûi môû cuûa boä caâu hoûi ñònh löôïng chuû yeáu<br /> lieân quan ñeán nhöõng noäi dung sau: 1) Hoïc vieân cao<br /> hoïc caàn ñöôïc ñaøo taïo theâm veà phaân tích soá lieäu, veà<br /> Baûng 5. Nhaän ñònh cuûa cöïu hoïc vieân veà tính öùng<br /> duïng cuûa caùc moân hoïc/chuû ñeà cuï theå<br /> <br /> (tyû leä phaàn traêm, n=142)<br /> <br /> Löôïng kieán thöùc ñöôïc cung<br /> caáp (%)<br /> <br /> Taàm quan troïng ñoái vôùi<br /> coâng vieäc haøng ngaøy (%)<br /> <br /> Cung<br /> caáp<br /> khoâng<br /> ñaày ñuû<br /> <br /> Cung<br /> caáp vöøa<br /> ñuû<br /> <br /> Cung<br /> caáp quaù<br /> nhieàu<br /> <br /> Khoâng<br /> quan<br /> troïng<br /> <br /> 1 Tin hoïc cô baûn<br /> <br /> 35,4<br /> <br /> 63,3<br /> <br /> 1,4<br /> <br /> 2 Dòch teã hoïc cô baûn<br /> <br /> 6,1<br /> <br /> 86,5<br /> <br /> 7,4<br /> <br /> 3 Thoáng keâ cô baûn<br /> <br /> 29,9<br /> <br /> 60,0<br /> <br /> 4 Phaân tích soá lieäu<br /> <br /> 46,6<br /> <br /> 5 Daân soá<br /> <br /> Teân moân hoïc/chuû ñeà<br /> <br /> ít quan<br /> troïng<br /> <br /> Quan<br /> troïng<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> 7,5<br /> <br /> 92,5<br /> <br /> 2,7<br /> <br /> 12,9<br /> <br /> 84,4<br /> <br /> 4,1<br /> <br /> 4,1<br /> <br /> 29,3<br /> <br /> 66,7<br /> <br /> 50,7<br /> <br /> 2,7<br /> <br /> 2,1<br /> <br /> 22,6<br /> <br /> 75,3<br /> <br /> 5,5<br /> <br /> 89,0<br /> <br /> 5,5<br /> <br /> 6,8<br /> <br /> 43,8<br /> <br /> 49,3<br /> <br /> 6 Phoøng ngöøa beänh taät<br /> <br /> 24,3<br /> <br /> 73,6<br /> <br /> 1,4<br /> <br /> 6,8<br /> <br /> 31,3<br /> <br /> 61,9<br /> <br /> 7 Tieáng Anh<br /> <br /> 49,7<br /> <br /> 49,7<br /> <br /> 0,7<br /> <br /> 2,1<br /> <br /> 28,8<br /> <br /> 69,2<br /> <br /> 8 Söùc khoûe moâi tröôøng<br /> <br /> 21,6<br /> <br /> 75,7<br /> <br /> 2,7<br /> <br /> 4,8<br /> <br /> 41,5<br /> <br /> 53,7<br /> <br /> 9 Kinh teá y teá<br /> <br /> 33,3<br /> <br /> 62,6<br /> <br /> 4,1<br /> <br /> 12,3<br /> <br /> 34,9<br /> <br /> 52,7<br /> <br /> Giaùo duïc söùc khoûe vaø<br /> 10<br /> naâng cao söùc khoûe<br /> <br /> 20,3<br /> <br /> 77,7<br /> <br /> 2,0<br /> <br /> 1,4<br /> <br /> 17,8<br /> <br /> 80,8<br /> <br /> 11 Chính saùch y teá<br /> <br /> 28,6<br /> <br /> 65,3<br /> <br /> 6,1<br /> <br /> 3,4<br /> <br /> 28,1<br /> <br /> 68,5<br /> <br /> 12 Quaûn lyù heä thoáng y teá<br /> <br /> 10,9<br /> <br /> 89,1<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> 1,4<br /> <br /> 15,8<br /> <br /> 82,9<br /> <br /> Baûo veä söùc khoûe baø meï ,<br /> 13<br /> treû em<br /> <br /> 24,7<br /> <br /> 70,5<br /> <br /> 3,4<br /> <br /> 14,5<br /> <br /> 38,6<br /> <br /> 46,9<br /> <br /> 14 Y hoïc lao ñoäng<br /> <br /> 23,6<br /> <br /> 73,0<br /> <br /> 2,0<br /> <br /> 13,6<br /> <br /> 49,0<br /> <br /> 37,4<br /> <br /> 15 Phöông phaùp daïy hoïc<br /> <br /> 20,9<br /> <br /> 77,0<br /> <br /> 1,4<br /> <br /> 8,2<br /> <br /> 26,5<br /> <br /> 65,3<br /> <br /> 48,0<br /> <br /> 48,0<br /> <br /> 2,7<br /> <br /> 2,7<br /> <br /> 30,6<br /> <br /> 66,7<br /> <br /> 17 Phuïc hoài chöùc naêng<br /> <br /> 30,6<br /> <br /> 66,0<br /> <br /> 0,7<br /> <br /> 19,4<br /> <br /> 56,9<br /> <br /> 23,6<br /> <br /> Phöông phaùp nghieân cöùu<br /> 18<br /> khoa hoïc<br /> <br /> 13,5<br /> <br /> 79,1<br /> <br /> 7,4<br /> <br /> 0,7<br /> <br /> 11,6<br /> <br /> 87,7<br /> <br /> 19 Xeâ mi na PPNC<br /> <br /> 19,6<br /> <br /> 75,7<br /> <br /> 4,7<br /> <br /> 0,7<br /> <br /> 22,4<br /> <br /> 76,9<br /> <br /> 16<br /> <br /> Hình 2. YÙ kieán chung veà chöông trình thaïc só y teá<br /> coâng coäng (n=145)<br /> <br /> Phöông phaùp nghieân cöùu<br /> ñònh tính<br /> <br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 12.2007, Soá 9 (9)<br /> <br /> 13<br /> <br /> | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |<br /> <br /> vieát baùo caùo khoa hoïc, caùc kyõ naêng trình baøy/thaûo<br /> luaän; 2) Chuû ñeà cuûa baøi taäp taïi thöïc ñòa vaø luaän vaên<br /> caàn linh hoaït hôn, cho pheùp laøm luaän vaên taïi nôi<br /> coâng taùc; 3) Nhu caàu veà caùc moân töï choïn vaø söï chænh<br /> söûa moät soá moân ít quan troïng hôn (nhö y hoïc lao<br /> ñoäng, phuïc hoài chöùc naêng); 4) Caàn phaùt trieån caùc<br /> chuyeân ngaønh thaïc só y teá coâng coäng; 5) Caàn naâng<br /> cao naêng löïc cuûa ñoäi nguõ giaûng vieân cuûa tröôøng, raát<br /> nhieàu giaûng vieân coøn treû vaø thieáu kinh nghieäm; vaø<br /> 6) Caàn naâng cao chaát löôïng cuûa moät soá dòch vuï taïi<br /> ÑH YTCC nhö thö vieän vaø tieáp caän thoâng tin.<br /> <br /> 3.3. Thöïc haønh naêng löïc Y teá Coâng coäng<br /> Ñoái vôùi chuyeân ngaønh YTCC, coù nhieàu heä thoáng<br /> ñaùnh giaù naêng löïc khaùc nhau, nghieân cöùu naøy söû<br /> duïng nhöõng khuyeán caùo cuûa Maïng löôùi caùc cô sôû<br /> ñaøo taïo y teá coâng coäng cuûa Chaâu AÙ- Thaùi Bình<br /> Döông (SEAPHEIN) vaø moät soá nghieân cöùu veà cöïu<br /> sinh vieân YTCC taïi Australia [1, 2, 3] ñeå tìm hieåu<br /> möùc ñoä söû duïng vaø söï töï tin khi söû duïng nhöõng naêng<br /> Baûng 6. Caùc naêng löïc quaûn lyù YTCC ñöôïc cöïu hoïc<br /> vieân cao hoïc YTCC söû duïng<br /> Kyõ naêng/naêng löïc<br /> <br /> Möùc ñoä söû duïng trong coâng<br /> vieäc hieän taïi (%)<br /> Hoaøn toaøn<br /> khoâng söû<br /> duïng<br /> <br /> Thænh<br /> thoaûng<br /> <br /> Thöôøng<br /> xuyeân<br /> <br /> Möùc ñoä töï tin khi söû<br /> duïng (%)<br /> Khoâng töï<br /> tin<br /> <br /> ít töï tin<br /> <br /> löïc naøy. Toång soá coù 34 naêng löïc ñöôïc lieät keâ theo 4<br /> nhoùm chính: nhoùm naêng löïc veà quaûn lyù, nhoùm naêng<br /> löïc ñaøo taïo/taäp huaán, nhoùm naêng löïc veà nghieân cöùu<br /> ñaùnh giaù vaø nhoùm naêng löïc veà laõnh ñaïo. Nhoùm naêng<br /> löïc ñaàu tieân ñöôïc trình baøy trong baûng 6.<br /> Keát quaû cho thaáy naêng löïc soá 5 (laäp keá hoaïch vaø<br /> quaûn lyù chöông trình y teá) ñöôïc caùc cöïu hoïc vieân söû<br /> duïng nhieàu nhaát trong toång soá 10 naêng löïc quaûn lyù<br /> y teá coâng coäng (47,9% thöôøng xuyeân söû duïng naêng<br /> löïc naøy), tieáp ñoù laø theo doõi caùc vaán ñeà söùc<br /> khoûe/dòch beänh ôû moät coäng ñoàng (37%), vaø xaây<br /> döïng caùc chæ soá vaø coâng cuï ñeå theo doõi söùc khoûe ôû<br /> moät coäng ñoàng (35,2%). Naêng löïc ít ñöôïc söû duïng<br /> nhaát laø ñaùnh giaù, caäp nhaät vaø phaùt trieån caùc quy<br /> ñònh veà y teá coâng coäng (17,9%).<br /> Trong soá caùc naêng löïc veà nghieân cöùu vaø ñaùnh<br /> giaù trong y teá coâng coäng (baûng 7), söû duïng coâng<br /> ngheä thoâng tin hieäu quaû laø naêng löïc ñöôïc cöïu hoïc<br /> vieân söû duïng thöôøng xuyeân nhaát (66,4%), tieáp ñoù laø<br /> thu thaäp thoâng tin y teá ôû moät coäng ñoàng (41,1%).<br /> Tuy vaäy, soá lieäu trong baûng 7 cho thaáy chæ coù<br /> 36,5% soá cöïu hoïc vieân noùi raèng hoï thaáy töï tin veà<br /> Baûng 7. Nhoùm naêng löïc veà nghieân cöùu/ñaùnh giaù<br /> ñöôïc cöïu hoïc vieân söû duïng<br /> <br /> Töï tin<br /> <br /> Möùc ñoä söû duïng trong<br /> coâng vieäc hieän taïi (%)<br /> <br /> Nhoùm caùc naêng löïc veà quaûn lyù y teá coân g coäng<br /> Moâ taû ñöôïc caùc caáu truùc cuûa heä<br /> thoáng y teá vaø nhöõng nhaân toá<br /> 1 laøm thay ñoåi heä thoáng (möùc ñoä<br /> söû duïng: n=144; möùc ñoä töï<br /> tin: n=120)<br /> <br /> Kyõ naêng/naêng löïc<br /> 20,5<br /> <br /> 17,1<br /> <br /> Ñaùnh giaù heä thoáng CSSK nhaèm<br /> hoaïch ñònh chính saùch lieân<br /> quan ñeán dòch vuï phoøng vaø<br /> ñieàu trò beänh (n=144; n=120)<br /> <br /> 17,1<br /> <br /> Theo doõi caùc vaán ñeà söùc<br /> 4 khoeû/dòch beänh ôû moät coäng<br /> ñoàng. (n=144; n=119)<br /> <br /> 25,3<br /> <br /> 0,9<br /> <br /> 20,0<br /> <br /> 79,1<br /> <br /> 54,1<br /> <br /> 52,1<br /> <br /> 28,8<br /> <br /> 30,8<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> 0,8<br /> <br /> 17,4<br /> <br /> 27,3<br /> <br /> 71,9<br /> <br /> 17,1<br /> <br /> 45,9<br /> <br /> 37,0<br /> <br /> 0,8<br /> <br /> 10,7<br /> <br /> 88,5<br /> <br /> Laäp keá hoaïch vaø quaûn lyù caùc<br /> chöông trình y teá (n=144;<br /> n=128)<br /> <br /> 11,0<br /> <br /> 41,1<br /> <br /> 47,9<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> 3,1<br /> <br /> 96,9<br /> <br /> 6<br /> <br /> Quaûn lyù caùc chöông trình dòch<br /> vuï y teá: Taêng cöôøng khaû naêng<br /> tieáp caän dòch vuï y teá , giaûm baát<br /> bình ñaúng trong CSSK (n=143;<br /> n=109)<br /> <br /> 24,1<br /> <br /> 44,8<br /> <br /> 31,0<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> 15,1<br /> <br /> 7<br /> <br /> Xaây döïng caùc chæ soá vaø coâng cuï<br /> ñeå theo doõi söùc khoeû ôû moät<br /> coäng ñoàng (n=143; n=123)<br /> <br /> 14,5<br /> <br /> 50,3<br /> <br /> 35,2<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> 8<br /> <br /> Xaây döïng moâ hình can thieäp<br /> moät vaán ñeà söùc khoeû coäng ñoàng<br /> (n=143; n=119)<br /> <br /> 15,9<br /> <br /> 58,6<br /> <br /> 25,5<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> Coù khaû naêng tham möu xaây<br /> döïng caùc chính saùch vaø keá<br /> hoaïch YTCC (n=144; n=121)<br /> <br /> 16,4<br /> <br /> Coù khaû naêng ñaùnh giaù , caäp nhaät<br /> 10 vaø phaùt trieån caùc qui ñònh veà<br /> YTCC (n=143; n=107)<br /> <br /> 14<br /> <br /> Thöôøng<br /> xuyeân<br /> <br /> Khoâng<br /> töï tin<br /> <br /> ít töï<br /> tin<br /> <br /> Töï tin<br /> <br /> 58,2<br /> <br /> 25,3<br /> <br /> 2,5<br /> <br /> 15<br /> <br /> Thu thaäp caùc thoâng tin y teá ôû moät<br /> coäng ñoàng (n=144; n=139)<br /> <br /> 3,4<br /> <br /> 55,5<br /> <br /> 41,1<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> 2,8<br /> <br /> 97,2<br /> <br /> 16<br /> <br /> Ñaùnh giaù vaø phaân tích ñöôïc tình<br /> hình söùc khoeû ôû moät coäng ñoàng .<br /> (n=144; n=133)<br /> <br /> 7,5<br /> <br /> 56,8<br /> <br /> 35,6<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> 7,4<br /> <br /> 92,6<br /> <br /> 17<br /> <br /> Xaùc ñònh nguoàn löïc ñaày ñuû cho<br /> moät nghieân cöùu (n=145; n=132)<br /> <br /> 7,5<br /> <br /> 61,2<br /> <br /> 31,3<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> 10,4<br /> <br /> 89,6<br /> <br /> Toå chöùc moät nghieân cöùu taïi moät<br /> 18<br /> coäng ñoàng. (n=145; n=132)<br /> <br /> 7,5<br /> <br /> 59,9<br /> <br /> 32,7<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> 4,5<br /> <br /> 95,5<br /> <br /> Xaây döïng moät ñeà cöông nghieân<br /> 19 cöùu y teá coâng coäng. (n=145;<br /> n=134)<br /> <br /> 6,1<br /> <br /> 64,6<br /> <br /> 29,3<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> 6,6<br /> <br /> 93,4<br /> <br /> 82,6<br /> <br /> 5<br /> <br /> 9<br /> <br /> Thænh<br /> thoaûng<br /> <br /> Nhoùm naêng löïc veà nghieân cöùu /ñaùnh giaù<br /> <br /> Xaùc ñònh ñöôïc phaïm vi, vai troø<br /> vaø chöùc naêng cuûa y teá coâng<br /> 2 coäng lieân quan ñeán heä thoáng y<br /> teá, caùc ngaønh vaø toå chöùc xaõ hoäi<br /> khaùc (n=144; n=120)<br /> 3<br /> <br /> 54,1<br /> <br /> Hoaøn<br /> toaøn<br /> khoâng söû<br /> duïng<br /> <br /> Möùc ñoä töï tin khi söû<br /> duïng (%)<br /> <br /> 20<br /> <br /> Thu thaäp thoâng tin, soá lieäu cuûa<br /> moät nghieân cöùu treân thöïc ñòa<br /> (n=142; n=128)<br /> <br /> 9,7<br /> <br /> 58,3<br /> <br /> 31,9<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> 6,2<br /> <br /> 93,8<br /> <br /> 84,9<br /> <br /> 21<br /> <br /> Söû duïng coâng ngheä thoâng tin hoã<br /> trôï hieäu quaû cho phaân tích,<br /> truyeàn thoâng soá lieäu. (n=143;<br /> n=135)<br /> <br /> 6,2<br /> <br /> 58,6<br /> <br /> 35,2<br /> <br /> 0,7<br /> <br /> 20,4<br /> <br /> 78,9<br /> <br /> 16,0<br /> <br /> 84,0<br /> <br /> 22<br /> <br /> AÙp duïng caùc phöông phaùp ñònh<br /> tính/thoáng keâ vaøo thöïc haønh y teá<br /> coâng coäng (n=144; n=129)<br /> <br /> 10,3<br /> <br /> 69,2<br /> <br /> 20,5<br /> <br /> 0,8<br /> <br /> 28,2<br /> <br /> 71,0<br /> <br /> 9,9<br /> <br /> 90,1<br /> <br /> 23<br /> <br /> Vieát ñöôïc moät baùo caùo khoa hoïc<br /> (n=143; n=132)<br /> <br /> 6,9<br /> <br /> 64,8<br /> <br /> 28,3<br /> <br /> 0,0<br /> <br /> 9,0<br /> <br /> 91,0<br /> <br /> AÙp duïng qui trình cuûa Hoäi ñoàng<br /> 24 ñaïo ñöùc trong nghieân cöùu Y sinh<br /> hoïc (n=142; n=103)<br /> <br /> 27,1<br /> <br /> 57,6<br /> <br /> 15,3<br /> <br /> 1,9<br /> <br /> 22,9<br /> <br /> 75,2<br /> <br /> 0,7<br /> <br /> 32,9<br /> <br /> 66,4<br /> <br /> 0,7<br /> <br /> 9,7<br /> <br /> 89,6<br /> <br /> 11,7<br /> <br /> 66,2<br /> <br /> 22,1<br /> <br /> 8,5<br /> <br /> 55,0<br /> <br /> 36,5<br /> <br /> 14,8<br /> <br /> 82,7<br /> <br /> 25<br /> <br /> 24,8<br /> <br /> 57,2<br /> <br /> 17,9<br /> <br /> 2,8<br /> <br /> 29,6<br /> <br /> Taïp chí Y teá Coâng coäng, 12.2007, Soá 9 (9)<br /> <br /> 67,6<br /> <br /> ÖÙng duïng kyõ naêng tin hoïc vaøo<br /> coâng vieäc (n=144; n=142)<br /> <br /> Söû duïng tieáng Anh toát trong coâng<br /> 26<br /> vieäc (n=143; n=127)<br /> <br />