Nghiên cứu qui trình chiết tách chất màu tự nhiên từ cây Cẩm (Peristrophe bilvalvis (L.) Merr.)

Nguyễn Thị Thanh Hƣơng và cs<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 74(12): 23 - 28<br /> <br /> NGHIÊN CỨU QUI TRÌNH CHIẾT TÁCH CHẤT MÀU TỰ NHIÊN TỪ CÂY CẨM<br /> (Peristrophe bilvalvis (L.) Merr.)<br /> Nguyễn Thị Thanh Hương1*, Trịnh Thị Thủy2<br /> 1<br /> <br /> Trường Đại học Kỹ thuật Công nghiệp – ĐH Thái Nguyên<br /> 2<br /> Viện Hóa học- Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Chất phẩm màu tím đƣợc dùng rộng rãi để nhuộm màu các sản phẩm của dƣợc phẩm, mỹ phẩm,<br /> thực phẩm v.v. Tuy nhiên, việc chiết xuất chất phẩm này từ nguyên liệu có nguồn gốc thực vật<br /> chƣa đƣợc quan tâm nhiều ở nƣớc ta. Bài báo này trình bày kết quả nghiên cứu về qui trình và<br /> điều kiện thích hợp để chiết tách phẩm màu từ cây Cẩm.<br /> Kết quả nghiên cứu cho thấy hàm lƣợng chất màu thu đƣợc từ lá lớn gấp 14,45 lần so với từ thân<br /> cây. Nguyên liệu để chiết chất màu là chiết từ lá tƣơi đạt hiệu suất chiết chất màu cao gấp gần 2<br /> lần so với chiết từ lá khô. Chiết chất màu từ lá Cẩm bằng nƣớc nóng, nhiệt độ 85-900C trong thời<br /> gian 60 phút sẽ có hiệu suất chiết cao gấp 1,94 lần so với phƣơng pháp chiết mẫu thực vật thông<br /> thƣờng là chiết lạnh trong dung môi EtOH.<br /> <br /> <br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> Chất màu là chất phụ gia rất quan trọng đƣợc<br /> dùng không chỉ trong chế biến thực phẩm, mà<br /> cả trong công nghiệp mỹ phẩm và dƣợc<br /> phẩm. Nhu cầu sử dụng chất màu ở nƣớc ta là<br /> rất lớn nhƣng hiện nay nƣớc ta vẫn chƣa sản<br /> xuất đƣợc chất màu mà phải nhập từ nƣớc<br /> ngoài, chủ yếu là chất màu hóa học từ Trung<br /> Quốc[3].<br /> Để phòng ngừa tác hại của chất nhuộm màu<br /> hoá học, một trong những con đƣờng hữu<br /> hiệu nhất mà các nhà khoa học đã và đang<br /> hƣớng tới là chất màu có nguồn gốc tự<br /> nhiên. Chất màu có nguồn gốc thiên nhiên<br /> thƣờng ít độc hại, màu sắc hấp dẫn, thân<br /> thiện với môi trƣờng, phù hợp với xu hƣớng<br /> phát triển bền vững hiện nay. Do nguồn tài<br /> nguyên quí giá này lâu nay vẫn bị lãng quên<br /> nên việc nghiên cứu chiết tách và phát triển<br /> chúng thành sản phẩm hàng hóa có triển<br /> vọng ứng dụng rất cao.<br /> <br /> thân thảo, mọc hoang và đƣợc trồng ở những<br /> nơi ẩm ƣớt [1,2].Thực phẩm đƣợc nhuộm<br /> màu từ lá Cẩm có màu đẹp tinh tế, tự nhiên,<br /> bền màu trong thời gian dài, không gây mùi<br /> vị lạ cho thực phẩm, chƣa thấy có hiện tƣợng<br /> độc. Trong bài báo này, chúng tôi trình bày<br /> kết quả nghiên cứu qui trình chiết, tách phẩm<br /> màu tím từ cây Cẩm. Kết quả đã chọn đƣợc<br /> điều kiện để thực hiện qui trình chiết, tách<br /> thích hợp với điều kiện của Việt Nam.<br /> PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> VÀ THỰC NGHIỆM<br /> Đối tượng<br /> Do trong nhóm cây nhuộm màu thì loài cho<br /> màu tím là rất ít nên chúng tôi chọn đối tƣợng<br /> nghiên cứu là dạng Cẩm tím (Peristrophe<br /> bivalvis (L.) Merr., syn. P. roxburghiana<br /> (Schult.) Bremex.). Mặt khác Cẩm tím cũng<br /> đƣợc trồng nhiều tại Mƣờng Khƣơng, Lào Cai<br /> và Mộc Châu, Sơn La.<br /> Mẫu khảo sát:<br /> <br /> Việt Nam là nƣớc có tiềm năng lớn về nhóm<br /> cây nhuộm màu với trên 200 loài, trong đó<br /> Chi Peristrophe có 4 loài thuộc họ Ô rô<br /> (Acanthaceae) trong đó chỉ có một loài Cẩm<br /> (Peristrophe bilvalvis (L.) Merr.). Cẩm là cây<br /> <br /> +Mẫu Cẩm tƣơi: 100 g lá Cẩm tƣơi<br /> <br /> <br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu và thực nghiệm<br /> <br /> Tel: 0942 058686<br /> <br /> +Mẫu Cẩm khô: 100 g lá Cẩm tƣơi phơi cho<br /> mất bớt nƣớc rồi sấy bằng quạt thông gió ở<br /> 50- 600C trong 4 giờ đƣợc nguyên liệu Cẩm<br /> khô. Kết quả khảo sát cho thấy cứ 100g lá<br /> tƣơi thì thu đƣợc khoảng 20g lá khô.<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> | 23<br /> <br /> Nguyễn Thị Thanh Hƣơng và cs<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> qui trình chiết tách chất phẩm màu tím từ<br /> cây Cẩm<br /> Khảo sát phương pháp chiết phẩm màu tím từ<br /> nguyên liệu Cẩm tươi và khô<br /> - Chiết lạnh: Chiết theo qui trình chiết chất<br /> màu anthoxyanin (Thực hiện theo sơ đồ 1)<br /> *Mẫu Cẩm tím tƣơi<br /> Lấy 100g lá Cẩm tím tƣơi chiết siêu âm theo<br /> sơ đồ 1, chiết 3 lần tƣơng ứng với thể tích<br /> dung môi lần lƣợt là: 200, 150 và 100 ml với<br /> các môi trƣờng chiết nhƣ sau:<br /> +Môi trƣờng trung tính: (M1) với dung môi là<br /> EtOH 700, pH = 6,5-7<br /> +Môi trƣờng axit: (M2) với dung môi là<br /> (EtOH 700, 0,1% CH3COOH), pH = 5-6<br /> *Mẫu Cẩm tím khô<br /> Lấy 20g lá Cẩm tím thực hiện chiết mẫu bằng<br /> phƣơng pháp chiết lạnh theo sơ đồ 1, chiết 3<br /> lần tƣơng ứng với thể tích dung môi lần lƣợt<br /> là: 150, 100 và 80 ml với các môi trƣờng<br /> chiết nhƣ sau:<br /> +Môi trƣờng trung tính: (M3) với dung môi<br /> môi là EtOH 700, pH = 6,5-7<br /> +Môi trƣờng axit: (M4) với dung môi là<br /> (EtOH 700, 0,1% CH3COOH), pH = 5-6<br /> -Chiết nóng: Chiết theo qui trình dân gian<br /> trong các môi trƣờng khác nhau:<br /> Thực hiện chiết mẫu bằng phƣơng pháp chiết<br /> nóng theo sơ đồ 2 với các môi trƣờng chiết<br /> nhƣ sau:<br /> *Mẫu Cẩm tím tƣơi<br /> Lấy 100g lá Cẩm tím tƣơi chiết mẫu bằng<br /> phƣơng pháp chiết nóng theo sơ đồ 2; chiết 2<br /> lần tƣơng ứng với thể tích dung môi lần lƣợt<br /> là: 200 ml và 150 ml với các môi trƣờng chiết<br /> nhƣ sau:<br /> +Môi trƣờng trung tính:(M5) với dung môi là<br /> nƣớc cất, pH ≈ 7<br /> + Môi trƣờng axit: (M6) với dung môi là<br /> (nƣớc cất, thêm 0,1%CH3COOH, pH = 5-6).<br /> +Môi trƣờng trung tính, với mẫu thân Cẩm:<br /> (M7) với dung môi là nƣớc cất, pH ≈ 7<br /> <br /> 74(12): 23 - 28<br /> <br /> *Mẫu Cẩm tím khô<br /> Lấy 20g lá Cẩm tím khô chiết mẫu bằng<br /> phƣơng pháp chiết nóng theo sơ đồ 2, chiết 2<br /> lần tƣơng ứng với thể tích dung môi lần lƣợt<br /> là: 150 và 100 ml với các môi trƣờng chiết<br /> nhƣ sau:<br /> +Môi trƣờng trung tính: (M8) với dung môi là<br /> nƣớc cất, pH ≈ 7<br /> +Môi trƣờng axit: (M9) với dung môi là (nƣớc<br /> cất, 0,1% CH3COOH), pH = 5-6<br /> Khảo sát ảnh hưởng của nhiệt độ chiết tới<br /> hàm lượng chất màu<br /> Tiến hành chiết chất màu từ Cẩm tím tƣơi<br /> trong nƣớc ở các nhiệt độ khác nhau: 75oC80oC; 85oC-90oC; 95oC-100oC, chiết 2 lần,<br /> thời gian: 30 phút/lần. Các mẫu khảo sát đƣợc<br /> ký hiệu là: M12, M13 ,M14..Qui trình đƣợc thực<br /> hiện theo sơ đồ 3<br /> Khảo sát ảnh hưởng của thời gian chiết tới<br /> hàm lượng chất màu<br /> Tiến hành chiết chất màu từ Cẩm tím tƣơi<br /> trong nƣớc ở nhiệt độ 85oC-90oC thực hiện<br /> theo qui trình chiết nhƣ sơ đồ 2 với thời gian<br /> chiết tƣơng ứng với các mẫu nhƣ sau:<br /> +M15: chiết 3 lần: 60-40-20 phút<br /> + M16: chiết 2 lần : 40-20 phút<br /> +M17: chiết 2 lần : 30-10 phút<br /> Khảo sát ảnh hưởng của dung môi chiết tới<br /> hàm lượng chất màu<br /> Sau khi đã chọn đƣợc phƣơng pháp chiết<br /> nóng là phù hợp để thực hiện qui trình chiết<br /> chất màu từ lá Cẩm, chúng tôi đã lựa chọn<br /> nƣớc và cồn là hai loại dung môi thƣờng đƣợc<br /> dùng trong thực phẩm để khảo sát chọn lựa<br /> dung môi thích hợp nhất cho qui trình chiết<br /> + Môi trƣờng trung tính: (M5) với dung môi là<br /> nƣớc cất, pH ≈ 7<br /> + Môi trƣờng axit: (M6) với dung môi là<br /> (nƣớc cất, 0,1% CH3COOH), pH = 5-6<br /> + Môi trƣờng trung tính: (M10) với dung môi<br /> là EtOH 700, pH = 6,5-7<br /> + Môi trƣờng axit: (M11) với dung môi là<br /> (EtOH 700, 0,1% CH3COOH), pH = 5-6<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> | 24<br /> <br /> Nguyễn Thị Thanh Hƣơng và cs<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> Toàn bộ dịch phẩm màu tím sau khi chiết, đem<br /> cô trên bếp cách thủy, duy trì nhiệt độ ở 70750C cho tới khi còn khoảng 1/3 thể tích. Quay<br /> cất chân không dƣới áp suất giảm ở 400C thu<br /> đƣợc cao phẩm màu tím. Sau đó đƣợc làm khô<br /> trong máy đông cô chân không. Sản phẩm thu<br /> đƣợc là chất bột màu tím đen dễ hút ẩm, bảo<br /> quản trong lọ nút nhám đậy kín.<br /> KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN<br /> Kết quả khảo sát phương pháp chiết chất<br /> màu từ mẫu Cẩm tím tươi<br /> 14<br /> <br /> 12.7212.48<br /> <br /> 12<br /> <br /> 9.73 9.52<br /> <br /> 10<br /> HÀ M<br /> LƯỢN G<br /> C HẤT<br /> M ÀU<br /> <br /> 8<br /> <br /> 6.54 6.43 6.44 6.23<br /> <br /> 6<br /> 4<br /> 2<br /> <br /> 0.88<br /> <br /> 0<br /> M1 M2 M3 M4 M5 M6 M7 M8 M9<br /> <br /> Hình 1. Kết quả khảo sát phương pháp chiết chất màu<br /> <br /> Qua kết quả khảo sát ở hình 1 cho thấy hàm<br /> lƣợng chất màu trong phẩm Cẩm tím đạt cao<br /> nhất khi chiết bằng nƣớc nóng. Với phƣơng<br /> pháp chiết lạnh theo qui trình chiết chất màu<br /> thông thƣờng thì khối lƣợng chất màu thu<br /> đƣợc chỉ bằng 51,5 % so với chiết nóng.<br /> Điều này đƣợc giải thích là các chất màu từ<br /> cẩm tím dễ tan trong nƣớc nóng. Mặt khác, khi<br /> chiết nóng thì dịch chất màu có màu tím đẹp<br /> hơn còn khi chiết lạnh bằng cồn thì dịch chiết<br /> có màu tím đen do có một phần chlorophyl. Vì<br /> vậy để chiết chất màu từ lá Cẩm thì phƣơng<br /> pháp chiết nóng bằng nƣớc có ƣu điểm vƣợt<br /> trội hơn so với phƣơng pháp chiết lạnh.<br /> Kết quả khảo sát nguyên liệu dùng để chiết<br /> chất màu từ mẫu Cẩm tím tươi và khô<br /> Từ kết quả hình 1 cho thấy khi chiết chất<br /> màu từ nguyên liệu Cẩm khô thì hàm lƣợng<br /> chất màu giảm nhiều so với Cẩm tƣơi, cụ thể<br /> chỉ bằng 76,5% so với chiết từ Cẩm tƣơi.<br /> Mặt khác màu thu đƣợc khi chiết từ Cẩm<br /> tƣơi có ánh tím đẹp hơn từ Cẩm khô và việc<br /> xử lý nguyên liệu khô cũng tốn kém hơn.<br /> <br /> 74(12): 23 - 28<br /> <br /> Bởi vậy, chúng tôi chọn nguyên liệu Cẩm<br /> tƣơi để thực hiện qui trình chiết phẩm màu<br /> tím từ cây Cẩm.<br /> Kết quả khảo sát sự phân bố chất màu<br /> trong lá và thân cây Cẩm<br /> Nguyên liệu Cẩm khi thu hoạch có tỉ lệ thân<br /> dao động từ 42 – 44% và lá từ 56 – 58%.Với<br /> mục đích nghiên cứu sự phân bố chất màu<br /> trong cây, chúng tôi đã xác định hàm lƣợng<br /> chất màu thu đƣợc trong thân và lá Cẩm. Kết<br /> quả trong hình 1 cho thấy hàm lƣợng chất<br /> màu trong lá Cẩm (%) so với trọng lƣợng lá<br /> Cẩm đạt 12,72% gấp 14,45 lần so với hàm<br /> lƣợng chất màu chiết từ thân Cẩm (0,88%).<br /> Nhƣ vậy, chất màu tím trong cây Cẩm chủ<br /> yếu phân bố ở trong lá còn trong thân chủ yếu<br /> là xenlulozơ. Qua kết quả khảo sát, chúng tôi<br /> chọn lá Cẩm tƣơi là nguyên liệu dùng để chiết<br /> phẩm màu tím từ cây Cẩm.<br /> Kết quả khảo sát ảnh hưởng của dung môi<br /> chiết tới quá trình chiết chất màu trong<br /> cây Cẩm<br /> Sau khi xác định phƣơng pháp tốt nhất để<br /> chiết chất màu từ cây Cẩm là chiết nóng,<br /> chúng tôi tiến hành khảo sát hệ dung môi<br /> dùng cho quá trình chiết nhằm tìm đƣợc hệ<br /> dung môi tốt nhất. Kết quả khảo sát đƣợc thể<br /> hiện ở hình 2<br /> Số liệu ở hình 2 cho thấy khi chiết chất màu<br /> từ lá Cẩm tím bằng nƣớc nóng cho hàm lƣợng<br /> chất màu cao nhất, còn nếu dùng cồn thực<br /> phẩm để chiết thì hiệu suất chiết chỉ bằng<br /> 92,2 % so với nƣớc nóng mà giá thành lại đắt<br /> gấp 7,5 lần và độc hơn so với nƣớc. Tuy<br /> nhiên chiết bằng nƣớc năng lƣợng dùng để cô<br /> cạn dung môi sẽ tốn kém hơn nhƣng nếu tính<br /> tổng thể vẫn lợi hơn. Vì vậy chúng tôi đã<br /> chọn nƣớc uống (nƣớc tinh khiết, pH ≈ 7) để<br /> chiết chất màu từ lá Cẩm.<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> | 25<br /> <br /> Nguyễn Thị Thanh Hƣơng và cs<br /> <br /> 12.8<br /> 12.7<br /> 12.6<br /> HÀM 12.5<br /> LƯỢNG 12.4<br /> CHẤT 12.3<br /> MÀU 12.2<br /> 12.1<br /> 12<br /> 11.9<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 85oC-90oC, và chiết 2 lần sẽ tiết kiệm đƣợc<br /> chi phí về thời gian và năng lƣợng..<br /> <br /> 12.72<br /> 12.48<br /> <br /> Kết quả khảo sát ảnh hưởng của thời gian<br /> chiết tới quá trình chiết chất màu<br /> <br /> 12.44<br /> 12.23<br /> <br /> M5<br /> <br /> M6<br /> <br /> M10<br /> <br /> M11<br /> <br /> Hình 2. Kết quả khảo sát ảnh hƣởng của dung môi<br /> tới quá trình chiết chất màu<br /> <br /> Kết quả khảo sát ảnh hưởng của nhiệt độ<br /> chiết tới quá trình chiết chất màu<br /> Do đã xác định đƣợc một số điều kiện nhƣ<br /> nguyên liệu, phƣơng pháp chiết và dung môi<br /> chiết nên chúng tôi áp dụng những điều kiện<br /> đã chọn trên và thực hiện qui trình chiết nhƣ<br /> sơ đồ 2. Số liệu thu đƣợc ở hình 3.<br /> Lần 1 2<br /> Lần 21.8<br /> Lần 31.6<br /> 1.4<br /> 1.2<br /> Khối<br /> 1<br /> lượng<br /> 0.8<br /> chất<br /> 0.6<br /> m àu<br /> 0.4<br /> 0.2<br /> 0<br /> <br /> 1.954<br /> <br /> 74(12): 23 - 28<br /> <br /> 1.987<br /> <br /> Để xác định đƣợc thời gian chiết chất màu<br /> phù hợp nhất, chúng tôi đã thực hiện thí<br /> nghiệm với 3 mẫu lá Cẩm đều chiết 2 lần<br /> bằng nƣớc ở cùng nhiệt độ là 85oC-90oC. Do<br /> kết quả khảo sát ở 3.5 cho thấy hàm lƣợng<br /> chất màu chiết đƣợc chủ yếu ở lần 1 nên<br /> chúng tôi kéo dài thời gian chiết lần 1.<br /> 2.5<br /> 2.02<br /> <br /> 2.01<br /> <br /> 1.9<br /> <br /> 2<br /> <br /> Khối<br /> lượng 1.5<br /> chất<br /> 1<br /> màu<br /> 0.5<br /> <br /> 1.975<br /> <br /> 0.56<br /> <br /> 0.55<br /> <br /> 0.59<br /> <br /> 0<br /> M15, 100<br /> ph<br /> <br /> 0.565<br /> <br /> 0.566<br /> <br /> 0.553<br /> <br /> 0.024<br /> M12<br /> <br /> M13<br /> <br /> M14<br /> <br /> Hình 3: Kết quả khảo sát ảnh hƣởng của nhiệt độ<br /> chiết tới quá trình chiết chất màu<br /> <br /> Kết quả ở hình 3 cho thấy khi chiết chất màu<br /> tím từ cây Cẩm nếu thực hiện ở 75-80oC thì<br /> chất màu ra chậm hơn và thời gian chiết sẽ<br /> kéo dài hơn so với khi tăng nhiệt độ. Mặt<br /> khác nếu chiết tới lần 3 thì hàm lƣợng chất<br /> màu ở lần 3 thu đƣợc chỉ chiếm 0,95%, vậy<br /> trong các lần chiết sau chúng tôi chỉ thực hiện<br /> chiết 2 lần.<br /> Khi thực hiện quá trình chiết ở 85oC-90oC thì<br /> gần 78% chất màu đã đƣợc chiết ra ở lần đầu<br /> tiên và khối lƣợng chất màu thu đƣợc nhiều<br /> hơn so với ở 75oC-80oC. Nếu chiết ở nhiệt độ<br /> cao hơn thì khối lƣợng chất màu thu đƣợc lại<br /> giảm vì rất có thể do trong quá trình chiết<br /> mẫu ở nhiệt độ cao một phần chất màu bị<br /> phân hủy. Vì vậy chúng tôi chọn nhiệt độ tối<br /> ƣu cho quá trình chiết chất màu từ lá Cẩm là<br /> <br /> M16, 60<br /> ph<br /> <br /> M17, 40<br /> ph<br /> <br /> Hình 4: Kết quả khảo sát ảnh hƣởng của thời gian<br /> chiết tới quá trình chiết chất màu<br /> <br /> Từ kết quả hình 4 cho thấy: mẫu M16 chiết<br /> trong 60 phút, chỉ bằng 60% thời gian chiết<br /> M15 nhƣng khối lƣợng chất màu thu đƣợc<br /> bằng 99,5% khối lƣợng chiết M15 trong 100<br /> phút. Nếu chiết mẫu M17 ở thời gian ngắn hơn<br /> (40 phút) thì lƣợng chất màu giảm 3,1% do<br /> chƣa đủ thời gian để chiết chất màu. Vậy<br /> chúng tôi chọn thời gian để chiết chất màu từ<br /> lá Cẩm là 60 phút, chiết 2 lần, lần 1 chiết 40<br /> phút, lần 2 chiết 20 phút.<br /> KẾT LUẬN<br /> Bằng các phƣơng pháp phân tích trọng lƣợng,<br /> với 17 mẫu thí nghiệm khảo sát, chúng tôi đã<br /> xác định đƣợc các điều kiện tối ƣu để thực hiện<br /> qui trình chiết, tách chất màu từ cây Cẩm.<br /> Đã chọn đƣợc nguyên liệu dùng để chiết chất<br /> màu là lá Cẩm tƣơi.<br /> Đã chọn đƣợc phƣơng pháp chiết mẫu bằng<br /> phƣơng pháp chiết nóng.<br /> Đã xác định đƣợc điều kiện thích hợp cho quá<br /> trình chiết mẫu là: chiết trong dung môi nƣớc<br /> ở nhiệt độ 85oC-90oC, chiết trong 60 phút và<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> | 26<br /> <br /> Nguyễn Thị Thanh Hƣơng và cs<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> chia làm 2 lần, lần 1:40 phút, lần 2: 20 phút<br /> (sơ đồ 2).<br /> Từ kết quả nghiên cứu đã chỉ ra rằng có thể<br /> áp dụng qui trình trên để chiết tách chất màu<br /> từ cây Cẩm với qui mô lớn để tiếp tục nghiên<br /> cứu sâu hơn về thành phần hóa học và độc<br /> tính của chất màu từ lá cây Cẩm là cơ sở khoa<br /> học hƣớng tới sử dụng chúng trong thực<br /> phẩm,dƣợc phẩm, mỹ phẩm.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> [1]. Phạm Hoàng Hộ (2000). Cây cỏ Việt Nam,<br /> Nxb Trẻ, TP HCM, tr. 70-71.<br /> <br /> 74(12): 23 - 28<br /> <br /> [2]. Nguyễn Thị Phƣơng Thảo, Lƣu Đàm Cƣ và<br /> cộng sự, "Xây dựng mô hình cộng đồng góp phần<br /> bảo tồn và phát triển nguồn gen cây nhuộm màu<br /> thực phẩm của đồng bào dân tộc thiểu số tại xã<br /> Mường Khương, tỉnh Lào Cai", Tài liệu kỹ thuật,<br /> Hà Nội 12/2006, tr. 49-78.<br /> [3]. Nguyễn Thị Thanh Hƣơng,Trịnh Thị Thủy,<br /> “Xây dựng mô hình phát triển vùng nguyên liệu<br /> cây nhuộm màu thực phẩm tại Mộc Châu-Sơn la<br /> và kết quả nghiên cứu ban đầu về thành phần<br /> hóa học và hoạt tính sinh học của cây Cẩm”,<br /> Tuyển tập báo cáo hội thảo khoa học Câu lạc bộ<br /> các trƣờng ĐH Kỹ thuật lần thứ 34, Đồ Sơn<br /> 5/2009, tr.136-142.<br /> <br /> CÁC SƠ ĐỒ BIỂU DIỄN QUI TRÌNH CHIẾT CHẤT MÀU TỪ NGUYÊN LIỆU CÂY CẨM<br /> Sơ đồ 1: Qui trình chiết chất màu từ cây Cẩm theo phƣơng pháp chiết lạnh<br /> <br /> Sơ đồ 2: Qui trình chiết chất màu từ cây Cẩm theo phƣơng pháp chiết nóng<br /> <br /> Sơ đồ 3: Qui trình chiết chất màu từ Cây Cẩm để xác định nhiệt độ tối ƣu khi chiết<br /> <br /> Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> http://www.lrc-tnu.edu.vn<br /> <br /> | 27<br /> <br />