Nghiên cứu sự liên quan giữa nứt sọ và tổn thương trong sọ dựa trên hình ảnh X quang và CT Scan sọ não

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> NGHIÊN CỨU SỰ LIÊN QUAN GIỮA NỨT SỌ VÀ TỔN THƯƠNG<br /> TRONG SỌ DỰA TRÊN HÌNH ẢNH XQUANG VÀ CT SCAN SỌ NÃO<br /> Phạm Trí Dũng*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Nghiên cứu sự liên quan giữa nứt sọ và tổn thương trong sọ dựa vào kết quả X quang và CTScan<br /> sọ não.<br /> Phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang. Khảo sát trên những bệnh nhân bị chấn thương sọ não vào cấp<br /> cứu bệnh viện Chợ Rẫy do tai nạn giao thông, có đủ kết quả X quang và CT Scan sọ não. Tiến hành đánh giá theo<br /> ba nhóm: nhóm nứt sọ không có tổn thương trong sọ; nhóm nứt sọ có tổn thương trong sọ; nhóm không nứt sọ có<br /> tổn thương trong sọ.<br /> Kết quả: Có 430 bệnh nhân chấn thương sọ não do tai nạn giao thông được ghi nhận theo tiêu chuẩn mẫu<br /> nghiên cứu từ tháng 10/2010 đến tháng 06/2011. Trong đó có: 126 (29,3%) bệnh nhân chỉ có nứt sọ đơn thuần;<br /> 118 (27,4%) bệnh nhân có nứt sọ kèm tổn thương trong sọ; 186 (43,3%) bệnh nhân chỉ có tổn thương trong sọ.<br /> Tuổi trung bình của mẫu nghiên cứu là 25,8. Tỷ lệ nam/nữ là 2,84/1.Có sự liên quan giữa nứt sọ và các loại tổn<br /> thương trong sọ: nứt sọ trán thường gây máu tụ ngoài màng cứng và dập não (68%); nứt sọ đính thường gây<br /> máu tụ ngoài màng cứng và xuất huyết trong não (67%). Nhóm chỉ có nứt sọ: tuổi dưới 18 nứt sọ đơn thuần<br /> chiếm ưu thế, vị trí thường gặp là vùng sọ trán (39%). Nhóm nứt sọ kém tổn thương trong sọ chiếm tỷ lệ 48% so<br /> với nứt sọ nhưng không tổn thương trong sọ (52%); tổn thương ngoài trục chiếm ưu thế (55%). Nhóm tổn<br /> thương trong sọ nhưng không nứt sọ thì tổn thương trong trục chiếm ưu thế (52%) so với tổn thương trong trục<br /> (41%). Tổn thương dập não và xuất huyết trong não chiếm ưu thế.<br /> Kết luận: có sự liên quan giữa nứt sọ và loại tổn thương trong sọ ở những bệnh nhân chấn thương đầu.<br /> Từ khóa: tổn thương nội sọ<br /> <br /> ABSTRACT<br /> STUDY OF RELATIONSHIP BETWEEN THE SKULL FRACTURE AND INTRACRANIAL LESIONS BY<br /> SKULL X-RAY AND HEAD CTSCAN<br /> Pham Tri Dung* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17 - Supplement of No 1 - 2013: 243 - 247<br /> Aim of study: To study the relationship between skull fracture and intracranial lesions by comparing the<br /> skull X- ray and head CT Scan.<br /> Method: Prospective, cross sectional study. Patients who admit the emergency department- Cho Ray<br /> Hospital due to traffic accident with head trauma will be enrolled. We divided in to 3 groups: (1) Normal skull Xray, no intracranial lesions, (2) skull fracture with intracranial lesions and (3) normal skull X-ray with<br /> intracranial lesions.<br /> Result: 430 patients are enrolled (from 10/2010 to 06/2011). 126 patients (29.3 %) have skull fracture, no<br /> intracranial lesions, 118 patients (27.4 %) have skull fracture and intracranial lesions, 186 patients (43.3 %) have<br /> normal skull X- ray and have intracranial lesions. The average age is 25.8 years with male/ female is 2.84/1. The is<br /> a relationship between the skull fracture and intracranial lesions. The fracture at frontal area usually has epi-dual<br /> * Khoa Cấp cứu - BV Chợ Rẫy<br /> Tác giả liên lạc: BS. Phạm Trí Dũng ĐT: 0989595459<br /> <br /> Email: phamtridungchoray@yahoo.com<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012<br /> <br /> 243<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> hematoma and brain contusion (68 %).Fracture at the parietal area usually has epidural hematoma and internal<br /> cranial hemorrhage (67 %). The simple skull fracture mostly happen at under 18 years old and the fracture site is<br /> always be at the frontal area (39 %). The fracture with intracranial lesions is 48 % comparing with skull fracture<br /> without intracranial lesions (52 %), the extra axial injury is 55 %. In the normal skull X ray and have<br /> intracranial lesions, the axial injury is commonest (52 %) comparing with the axial injury (41 %). The brain<br /> contusion and intra-cranial hemorrhage is the most common.<br /> Conclusion: There is a relationship between skull fracture and the types of intracranial lesions in head<br /> trauma patients.<br /> Keywords: intracranial lesions<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Chấn thương đầu thường là chấn thương<br /> nặng, gây tần suất tử vong cao. Nứt sọ thường<br /> thấy trong 80% trường hợp chết bởi chấn thương<br /> đầu và tần suất máu tụ trong sọ thường cao hơn<br /> khi so sánh với những trường hợp không nứt sọ.<br /> nhưng vẫn có những trường hợp không có tổn<br /> thương nội sọ mặc dù có nứt sọ.Tương tự, có thể<br /> không có nứt sọ nhưng có thể gây những tổn<br /> thương não nghiêm trọng. Do đó, mục tiêu của<br /> nghiên cứu này nhằm nghiên cứu sự liên quan<br /> giữa nứt sọ và tổn thương trong sọ.<br /> <br /> giao thông được đưa đến bệnh viện Chợ Rẫy.<br /> Các bệnh nhân có đầy đủ kết quả Xquang sọ qui<br /> ước và CT - Scan sọ não.<br /> <br /> Phân tích số liệu<br /> Các đối tượng nghiên cứu thỏa các điều kiện<br /> trên sẽ được ghi chép kết quả vào phiếu khảo sát<br /> soạn sẵn. Tạo tập tin và xử lý số liệu bằng phần<br /> mềm thống kê SPSS 14.0. Các bảng và biểu đồ<br /> được trình bày bằng phần mềm Microsoft Word<br /> và Excel 2003. Phép kiểm Chi bình phương được<br /> sử dụng trong nghiên cứu. Sự khác biệt có ý<br /> nghĩa thống kê khi giá trị p