Nghiên cứu ứng dụng vạt sụn kết mạc trong tạo hình mí sau cắt bỏ ung thư mí

Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br /> <br /> NGHIEÂN CÖÙU ÖÙNG DUÏNG VAÏT SUÏN KEÁT MAÏC<br /> TRONG TAÏO HÌNH MÍ SAU CAÉT BOÛ UNG THÖ MÍ<br /> Leâ Minh Thoâng*<br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> 35 tröôøng hôïp ung thö mí ñöôïc phaãu thuaät caét troïn u keát hôïp taïo hình duøng vaït suïn keát maïc cuûa mí<br /> ñoái dieän cuøng maét. Xaùc chaån moâ beänh hoïc chæ coù 3 loaïi ung thö goàm coù ung thö teá baøo ñaùy (23 TH), ung<br /> thö teá baøo vaåy (7 TH) vaø ung thö teá baøo nhôøn (5 TH). Mí treân chieám 11 TH trong ñoù coù 5 UT-TBÑ, mí döôùi<br /> chieám 24 TH trong ñoù coù 18 UT-TBÑ.Ñeå taïo hình mí, chuyeån vaït suïn keát maïc ñôn thuaàn coù 22 TH,<br /> chuyeån vaït suïn keát maïc phöùc taïp (keát hôïp gheùp rôøi suïn tai vaø taïo hình goùc mí) 13 TH. Vôùi thôøi gian theo<br /> doõi trung bình laø 26 ± 12 thaùng, keát quaû ghi nhaän nhö sau: toát (ñaït yeâu caàu chöùc naêng mí vaø thaåm myõ)<br /> 23 TH, haøi loøng (chæ ñaït yeâu caàu baûo toaøn chöùc naêng mí) 11 TH, khoâng ñaït 1 TH. Bieán chöùng traàm troïng<br /> goàm coù: 1 TH quaëm mí, 1 TH laät mí döôùi, 2 TH taùi phaùt taïi choã. Haïn cheá thaåm myõ: Ñoä môû khe mí khoâng<br /> caân xöùng vôùi maét beân kia (6 TH),khoâng coù neáp mí ñoâi (7), bieân ñoä cöû ñoäng mí bò haïn cheá (4 TH). Keát luaän<br /> ruùt ra nhö sau: Vaït suïn keát maïc taïo hình mí sau caét troïn ung thö mí laø kyõ thuaät thích hôïp ñoái vôùi caùc thaày<br /> thuoác nhaõn khoa quen phaãu thuaät vuøng mí. Phaãu thuïaât thöïc hieän döôùi kính hieån vi giuùp haïn cheá caét boû<br /> moâ laønh tröø hao vaø giuùp vieäc taïo hình ñöôïc thöïc hieän chính xaùc theo töøng lôùp lang giaûi phaãu hoïc neân ít<br /> bieán chöùng. Phaãu thuaät 2 thì neân thôøi gian moãi laàn moå ruùt ngaén laïi khieán BN ña soá laø ngöôùi giaø yeáu chòu<br /> ñöïng cuoäc moå deã daøng. Phaãu thuaät vieân an taâm khoâng sôï bieán chöùng hoaïi töû khieám döôûng moâ gheùp.<br /> <br /> SUMMARY<br /> TARSOCONJUNCTIVAL FLAB IN EYELID RECONSTRUCTION AFTER TOTAL<br /> RESECTION OF PALPEBRAL CANCER.<br /> Le Minh Thong * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 93 - 98<br /> <br /> 35 cases of palpebral cancer were operated by making a total resection combined with using<br /> tarsoconjunctival flab for eyelid reconstruction<br /> As histopathologic results confirmed, there were only 3 kinds of palpebral cancer including basal cell<br /> carcinoma (20 cases), squamous cell carcinoma (6 cases), sebaceous cell carcinoma (9 cases).There were<br /> 4 cases of basal cell carcinoma among 11 cases situated in upper eyelid and 18 cases of basal cell<br /> carcinoma among 24 cases situated in lower eyelid.<br /> For eyelid reconstruction, two procedures under microscope were used: (1) simple tarsoconjunctival<br /> flab in 22 cases (2) complex tarsoconjunctival flab (in combination with free ear cartilage graft and<br /> periosteal flab for canthal reconstruction) in 13 cases.<br /> With average follow-up time of 26 ± 12 months, the results were noted as follows: good (both<br /> eyeglobe protecting role and esthetic aspect achieved) 23 cases, satisfied (merely eyeglobe protecting role<br /> achieved) 11 cases, failed (no target achieved) 1 case.<br /> The severe complications included upper lid entropion (1 case), lower lid ectropion (1 case), local<br /> relapsing (2 cases). Esthetic limitations: the height of palpebral fissure was not the same in both side (6<br /> cases), eyelid crease was absent (7cases),palpebral excursion was restricted (4 cases).<br /> * Boä moân Maét - ÑH Y Döôïc TP HCM<br /> <br /> 93<br /> <br /> Conclusions were drawn as follows: tarsoconjunctival flab for eyelid reconstruction after tolal<br /> resection of palpebral cancer is a suitable technique for the eye surgeon who are accustomed in palpebral<br /> structure. Microscopic surgery permited avoiding exaggerated resection of normal tissue and realizing<br /> good restauration of normal structure. The two –stage procedure shortened the operation time so that old<br /> patients can endure the operation of each stage easierly. The surgeon will be assure not to get<br /> complication of graft tissue necrosis<br /> <br /> ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br /> Trong ñieàu trò ung thö mí, phaãu thuaät vieân<br /> thöôøng ñoái ñaàu vôùi maâu thuaån khoù giaûi quyeát laø laøm<br /> sao (1) ñaûm baûo an toaøn tính meänh ngöôøi beänh vaø (2)<br /> baûo veä toaøn veïn chöùc naêng nhaõn caàu vaø phuïc hoài<br /> thaåm myõ maét sau khi caét troïn u(8). Caét troïn u tröø hao<br /> veà phía moâ laønh seõ ñaûm baûo yeâu caàu 1 nhöng ngay<br /> sau ñoù thaày thuoác gaëp khoù khaên trong khaâu taïo hình<br /> ñeå ñaûm baûo yeâu caàu 2. Ngöôïc laïi caét u troïn tieát kieäm<br /> moâ laønh taïo thuaän lôïi cho taïo hình mí ñaùp öùng yeâu<br /> caàu 2 nhöng khoâng ñaûm baûo yeâu caàu 1 veà laâu daøi.<br /> Tìm moät phöông phaùp moå khaû dó ñaùp öùng ñöôïc 2 yeâu<br /> caàu treân laø vaán ñeà thaùch thöùc cho caùc thaày thuoác<br /> nhaõn khoa tham gia ñieàu trò trong lónh vöïc naøy.<br /> Nhaèm muïc ñích treân, baùo caùo naøy löôïng giaù keát quaû<br /> ñieàu trò cuûa 35 tröôøng hôïp ung thö mí aên lan roäng<br /> baèng caùch söû duïng vaït suïn keát maïc (S-KM) baéc caàu<br /> ñeå taïo hình sau caét boû ung thö mí thöïc hieän döôùi<br /> kính hieån vi phaãu thuaät trong 3 naêm 2001-2003 taïi<br /> beänh vieän Maét TpHCM.<br /> <br /> BEÄNH NHAÂN VAØ PHÖÔNG PHAÙP<br /> Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa chuùng toâi laø caùc ung<br /> thö lan roäng phaûi caét boû nhieàu hôn 1/3 mí ñoái vôùi<br /> mí treân hoaëc nhieàu hôn 1/2 mí ñoái vôùi mí döôùi, coù<br /> nghóa khoái löôïng moâ caét boû khoâng cho pheùp noái<br /> taän taän phaàn mí coøn laïi (theo nguyeân taéc cuûa<br /> Converse(6)). Möùc ñoä aên lan cuõng chöa xaâm nhaäp<br /> vaøo cuøng ñoà hoaëc moâ hoác maét ñeán möùc phaûi chæ<br /> ñònh naïo veùt toaøn boä hoác maét.<br /> Sau ñaây laø ñaëc ñieåm dòch teå cuûa 35 tröôøng hôïp<br /> ñöôïc moå: caùc BN ñöôïc moå trong haïn tuoåi töø 30 ñeán<br /> 80 tuoåi, nhoùm tuoåi 30-45 coù 7 TH, töø 46-60 coù 18<br /> TH, vaø töø 61-80 tuoåi coù 10. Tæ leä nam/nöû: 24/21. Vi<br /> trí sang thöông: mí treân 11 TH coù 5 K teá baøo ñaùy<br /> (Ktbñ),mí döôùi 24 TH coù 18 Ktbñ. Veà ñaëc ñieåm ñi<br /> keøm, coù 1 tröôøng hôïp vieâm bôø mí kinh nieân, 3<br /> <br /> 94<br /> <br /> tröôøng hôïp ñöôïc moå chaép leïo nôi coù sang thöông<br /> töø 1-2 laàn, coù 3 tröôøng hôïp taùi phaùt sau khi caét u<br /> haïn cheá roài khaâu taän taän ôû tuyeán döôùi. Kích thöôùc<br /> u so vôùi kích thöôùc mí treân ñoù u phaùt trieån nhö<br /> sau:nhoû hôn 1/3 mí coù 5 TH, lôùn hôn 1/3 mí nhöng<br /> nhoû hôn 2/3 mí coù 27 TH, lôùn hôn 2/3 mí coù 3 TH.<br /> Taát caû caùc tröôøng hôïp ñeàu chöa coù haïch sôø ñöôïc.<br /> Taát caû caùc tröôøng hôïp ñeàu khoâng laøm sinh<br /> thieát tröôùc moå, chaån ñoaùn chuû yeáu döïa treân beänh<br /> caûnh laâm saøng vaø quyeát ñònh laøm phaãu thuaät caét<br /> troïn keát hôïp vôùi taïo hình döôùi kính hieån vi phaãu<br /> thuaät. Toaøn boïâ maãu moâ sau ñoù ñöôïc göûi xaùc chaån<br /> giaûi phaãu beänh taïi Trung Taâm Chaån Ñoaùn Y Khoa<br /> do PGS Nguyeãn Saøo Trung ñoïc.<br /> Phaãu thuaät goàm 2 thì ñeàu thöïc hieän döôùi<br /> kính hieån vi phaãu thuaät vaø gaây teâ taïi choã:<br /> Thì 1 bao goàm caét u troïn vaø taïo vaït suïn keát<br /> maïc töø mí laønh ñoái dieän ñeå taïo hình mí bò khuyeát<br /> moâ. Taïo hình mí bò khuyeát moâ coù 2 caùch: (1)<br /> Chuyeån vaït suïn keát maïc ñôn thuaàn daønh cho<br /> khuyeát moâ mí khoâng vöôït quaù 2/3 chieàu daøi mí coù<br /> 22 TH, (2) Chuyeån vaït suïn keát maïc phöùc taïp coù keát<br /> hôïp gheùp rôøi suïn tai vaø taïo hình goùc mí cho 13 TH<br /> khuyeát gaàn toaøn boä moâ mí.<br /> Thì 2: Tieán haønh 1 thaùng sau nhaèm taùi taïo laïi<br /> bôø töï do cuûa mí, khaâu saép xeáp laïi caùc caáu truùc cuûa<br /> mí theo lôùp lang giaûi phaãu hoïc.<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br /> khuyeát mí treân, coøn vaït da cô ñöôïc boùc taùch khoûi vaït SKM.C. DuØng suïn rôøi laáy töø vaønh tai, muõi... gheùp beân<br /> treân vaït S-KM.D. Vaït da cô ñöôïc khaâu phuû trôû laïi beân<br /> treân suïn gheùp. Tröôøng hôïp moâ mí caét boû gaàn toaøn boä<br /> thì gheùp theâm suïn rôøi ôû moät hoaëc 2 beân cuûa vaït S-KM<br /> baéc caàu. Moät thaùng sau seõ taïo hình laïi khe mí nhö hình<br /> 1F(11).<br /> <br /> Ñaây laø coâng trình tieàn cöùu moâ taû caét doïc thöïc<br /> hieän trong 3 naêm töø 2001 ñeán 2003. Ñeå ñaùnh giaù keát<br /> quaû chuùng toâi caên cöù treân 2 tieâu chuaån chöùc naêng vaø<br /> thaåm myõ trong ñoù tieâu chuaån ñaàu laø chính, tieâu<br /> chuaån sau laø phuï. Coù 3 möùc ñoä ñaùnh giaù(7):<br /> H1. Kyõ thuaät taïo hình vaït suïn keát maïc ñôn thuaàn cho<br /> mí döôùi.(A) Khuyeát moâ mí döôùi sau caét boû ung thö. (B)<br /> Boùc taùch vaït S-KM töø mí treân caùch bôø töïc do 3-4mm.<br /> (C) Vaït S-KM ñöôïc boùc taùch cho tôùi daây chaèng ngang<br /> Whitnall.(D) Khaâu vaït S-KM vaøo choã khuyeát moâ mí<br /> döôùi. Tröôøng hôïp moâ mí caét boû gaàn toaøn boä thì gheùp<br /> theâm suïn rôøi ôû moät hoaëc 2 beân cuûa vaït S-KM baéc caàu.<br /> (E) Da gheùp rôøi laáy töø vuøng sau tai hoaëc mí ñoái dieän<br /> gheùp leân choã vaït S-KM baéc caàu. (F) Moät thaùng sau, moå<br /> thì 2 taïo hình khe mí, caét vaït S-KM vôùi söï baûo veä cuûa<br /> sonde crenelleeù chòu beân döôùi. (G). Khaâu chænh söûa laïi<br /> bôø suïn mí treân(2)<br /> <br /> Toát: Ñaït yeâu caàu baûo veä nhaõn caàu vaø yeâu caàu<br /> thaåm myõ. Yeâu caàu che chôû coù 2 tieâu chuaån (1) giaùc<br /> maïc khoâng coù nguy cô bò loeùt do hôû mí (2) söï vaän<br /> ñoäng cuûa mí khoâng bò haïn cheá. Yeâu caàu thaåm myõ<br /> cuõng coù 2 tieâu chuaån phuï (1) beà cao vaø beà daøi khe mí<br /> ñaït kích thöôùc bình thöôøng so vôùi maét beân laønh (2)<br /> goùc trong vaø ngoaøi khe mí khoâng bò bieán daïng<br /> Haøi loøng: ñaûm baûo yeâu caàu che chôû giaùc keát<br /> maïc,söï vaän ñoäng mí coù bò giôùi haïn phaàn naøo. Yeâu caàu<br /> thaåm myõ chæ ñaït 1 hoaëc khoâng ñaït tieâu chuaån naøo.<br /> Khoâng ñaït: Khoâng ñaûm baûo yeâu caàu baûo veä giaùc<br /> maïc phaûi moå laïi.<br /> <br /> KEÁT QUAÛ<br /> Ñoä nhaïy chaån ñoaùn laâm saøng cuûa caùc K mí ñöôïc<br /> toùm taét ôû baøng 1<br /> Baûng1. Ñoái chieáu chaån ñoaùn tröôùc moå vôùi keát quaû<br /> giaûi phaãu beänh<br /> Chaån ñoaùn Phuø hôïp<br /> tröôùc moå N0<br /> %<br /> K teá baøo ñaùy<br /> K teá baøo vaåy<br /> K teá baøo nhôøn<br /> K mí<br /> <br /> Hình 2. Kyõ thuaät taïo hình vaït suïn keát maïc ñôn thuaàn<br /> cho mí treân. A Khuyeát moâ mí döôùi sau caét boû ung thö<br /> vaø ñöôøng raïch toaøn boä beà daày mí döôùi ñeå baéc caàu leân<br /> mí treân. B.Vaït suïn keát maïc sau khi baéc caàu vaøo choã<br /> <br /> 20<br /> 6<br /> 9<br /> 35<br /> <br /> 17<br /> 4<br /> 9<br /> 35<br /> <br /> 85<br /> 67<br /> 100<br /> 100<br /> <br /> Sai ñoái chieáu vôùi<br /> keát quaû giaûi phaãu<br /> beänh<br /> 3 K teá baøo vaåy<br /> 2 K teá baøo ñaùy<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> Baûng 1 cho thaáy coù 3 TH chaån ñoaùn laâm saøng laø<br /> Ktbñ nhöng giaûi phaãu beänh laø Ktbv, 2 TH chaån ñoaùn<br /> laâm saøng Ktbv giaûi phaãu beänh laø Ktbñ. Ñoái vôùi Ktbn<br /> thì chaån ñoaùn laâm saøng vaø giaûi phaãu beänh ñeàu phuø<br /> hôïp. Töông töï khoâng coù tröôøng hôïp naøo laâm saøng<br /> chaån ñoaùn ung thö maø giaûi phaãu beänh laïi laø u laønh.<br /> <br /> 95<br /> <br /> Vôùi thôøi gian theo doõi trung bình 26±12 thaùng<br /> laâu nhaát laø 3 naêm, gaàn nhaát laø 1 thaùng caùc keát quaû vaø<br /> bieán chöùng ghi nhaän ñöôïc toùm taét ôû baûng 2 vaø 3:<br /> Baûng 2.Keát quaû ghi nhaän ñöôïc<br /> N0<br /> Vaït suïn keát maïc ñôn thuaàn 16<br /> Vaït suïn keát maïc phöùc taïp 7<br /> Toång<br /> 24<br /> <br /> Toát<br /> %<br /> 72<br /> 54<br /> 66<br /> <br /> Haøi loøng<br /> N0<br /> %<br /> 6<br /> 28<br /> 5<br /> 38<br /> 10 31<br /> <br /> Thaát<br /> N0<br /> 0<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> baïi<br /> %<br /> 0<br /> 8<br /> 3<br /> <br /> Khoâng coù söï khaùc bieät coù yù nghóa thoáng keâ veà keát<br /> quaû ñieàu trò cuûa 2 kyõ thuaät moå (p> 0.05).<br /> Baûng 3.Bieán chöùng sau moå<br /> Bieán chöùng<br /> <br /> K taùi phaùt taïi choã<br /> Quaëm mí treân<br /> Laät mí<br /> Bieán daïng ñoä cong bôø mí<br /> Bieán daïng beà cao khe mí<br /> Bieân ñoâ cöû ñoäng mí bò haïn<br /> cheá<br /> Khoâng coù neáp mí ñoâi<br /> <br /> Vaït S-KM ñôn Vaït S-KM phöùc<br /> thuaàn (22TH)<br /> taïp (13 TH)<br /> 0<br /> N<br /> N0<br /> 1<br /> 1<br /> 0<br /> 1<br /> 0<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> 0<br /> 1<br /> 1<br /> 3<br /> 3<br /> <br /> 4<br /> <br /> Veà caùc bieán chöùng gaëp phaûi thì nhoùm söû suïng vaït<br /> S-KM ñôn thuaàn coù bieán chöùng ít hôn nhoùm vaït SKM phöùc taïp (p< 0.05 vôùi teùt chính xaùc Fisher).<br /> <br /> BAØN LUAÄN<br /> Veà vaán ñeà chaån ñoaùn<br /> Chaån ñoaùn laøm saøng caùc ung thö mí lan roäng vôùi<br /> khoái u laønh khoâng khoù vaø khi ñoù thöôøng hieän dieän caùc<br /> daáu hieäu ñaëc tröng nhö khoái suøi deã chaûy maùu khi<br /> chaïm ñeán,khoái cöùng nhieàu thuøy thaâm nhieåm vaøo<br /> da,coù nhieàu taân maïch. Baûng 1 cho thaáy 35 tröôøng<br /> hôïp chaån ñoaùn laâm saøng tröôùc moå laø ung thö ñeàu<br /> chính xaùc ñoái chieáu vôùi xaùc chaån moâ beänh hoïc, khoâng<br /> coù tröôøng hôïp naøo chaån ñoaùn sai u laønh cho laø u aùc.<br /> Ñieàu naøy cho pheùp chuùng toâi tin raèng khoâng caàn laøm<br /> sinh thieát ñeå coù xaùc chaån tröôùc khi quyeát ñònh phaãu<br /> thuaät taïo hình, laøm vaäy coù 3 ñieàu lôïi (1) BN khoâng<br /> maát thôøi gian chôø ñôïi keát quaû sinh thieát (ña soá BN<br /> ñeàu ôû xa) vaø loaïi tröø nguy cô phaùt taùn ung thö do sinh<br /> thieát gaây ra (2) haïn cheá söï maát moâ laønh do caét u sinh<br /> thieát (vò trí caét ôû bieân giôùi giöõa moâ laønh vaø sang<br /> <br /> 96<br /> <br /> thöông) giuùp coâng ñoaïn taïo hình deã daøng hôn (3)<br /> sinh thieát baèng maãu moâ nhoû cho keát quaû moâ beänh<br /> hoïc ñoâi khi khoâng chính xaùc (traû lôøi laø moâ vieâm kinh<br /> nieân chaúng haïn) laøm cho chæ ñònh ñieàu trò trôû neân<br /> luùng tuùng. Tuy nhieân chaån ñoaùn phaân loaïi K mí treân<br /> laâm saøng ñoái chieáu vôùi xaùc chaån moâ beänh hoïc thì coù<br /> khaùc bieät. Trong 20 TH ung thö teá baøo ñaùy chaån ñoaùn<br /> laâm saøng coù 3 TH moâ beänh hoïc traû lôøi laø ung thö teá<br /> baøo vaåy, nhö vaäy ñoä nhaïy ñaït 85%. Trong 10 TH chaån<br /> ñoaùn laâm saøng ung thö teá baøo vaåy coù 3 TH moâ beänh<br /> hoïc traû lôøi ung thö teá baøo ñaùy, nhö vaäy ñoä nhaïy trong<br /> chaån ñoaùn laâm saøng ung thö teá baøo vaåy ñaït 70%. Ñieàu<br /> naøy cho thaáy chaån ñoaùn phaân loaïi ung thö teá baøo vaåy<br /> treân laâm saøng keùm chính xaùc hôn ung thö teá baøo ñaùy.<br /> Ung thö teá baøo ñaùy coù nhöõng ñaëc tröng deã chaån ñoaùn<br /> nhö thöôøng phaùt sinh töø noát ruoài coù saún, tieán trieån<br /> chaäm, thaâm nhieåm da gaây co keùo, coù saéc toá quanh<br /> sang thöông daïng moái ñuøn(1). Tuy nhieân coù theå chaån<br /> ñoaùn laàm laø Ktbv khi coù söï hieän dieän cuûa taêng saûn giaû<br /> bieåu moâ (pseudoepitheliomatous hyperplasia)(6). Ñoái<br /> vôùi Ktbn chaån ñoaùn laâm saøng coù ñoä nhaïy 100% ñoái<br /> chieáu vôùi keát quaû moâ beänh hoïc. Ktbn deã chaån ñoaùn<br /> sai ñoái vôi caùc baùc só chöa kinh nghieäm khi ñoái dieän<br /> vôùi Ktbn nuùp döôùi hoäi chöùng giaû daïng nhö vieâm bôø<br /> mí kinh nieân hay chaép leïo(4). Trong nhoùm Ktbn, coù 1<br /> TH keøm vieâm bôø mí kinh nieân, 3 TH coù tieàn caên taùi<br /> phaùt sau moå chaép leïo.<br /> Veà kyõ thuaät moå<br /> Taïi sao phaûi moå döôùi kính hieån vi phaãu thuaät?<br /> Hai phöông caùch coù saún giuùp caét u an toaøn khoâng<br /> sôï soùt moâ ung thö laø Kyõ thuaät vi baûn ñoà cuûa Mohs<br /> (Mohs' micrographic surgery)(9) vaø sinh thieát troïn vôùi<br /> kieåm soaùt sinh thieát laïnh (excisional biopsy with<br /> frozen section control)(5). Hieän taïi beänh vieän chöa coù<br /> theå thöïc hieän 1 trong 2 kyõ thuaät treân neân vieäc caét u<br /> döôùi kính hieån vi laø giaûi phaùp thay theá haïn cheá caét boû<br /> nhieàu moâ laønh. Khi caét u baèng maét thöôøng ngöôøi ta<br /> thöôøng toân troïng nguyeân taéc kinh ñieån sau(3): Ktbñ<br /> caùch meùp sang thöông 0,5cm ñoái vôùi Ktbñ,vaø caùch<br /> meùp 1cm ñoái vôùi Ktbn vaø Ktbv. Kính hieån vi cho<br /> pheùp nhaän dieän roõ ñaâu laø giôùi haïn cuûa sang thöông vaø<br /> moâ laønh neân tieát kieäm ñöôïc moâ, taïo thuaän lôïi cho<br /> vieäc taïo hình ôû thì tieáp theo. Thöïc vaäy taïo hình mí<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br /> <br /> maát 1 phaàn khoâng phöùc taïp khoù khaên nhö maát toaøn<br /> boä mí.<br /> Ñoái vôùi thaày thuoác nhaõn khoa voán quen söû duïng<br /> kính hieån vi phaãu thuaät neân phaùt huy toái ña lôïi theá<br /> cuûa coâng cuï naøy. Kính hieån vi phaãu thuaät cho pheùp<br /> vieäc baéc caàu vaït suïn keát maïc ôû thì 1 vaø taùi taïo khe mí<br /> ôû thì 2 ñöôïc thöïc hieän ñuùng lôùp lang giaûi phaãu hoïc<br /> nhôø nhaän dieän roõ caùc caáu truùc cuûa mí. Ñieàu naøy giuùp<br /> cho mí taïo hình ñaït yeâu caàu thaåm myõ vaø chöùc naêng<br /> cao hôn ñoàng thôøi bieán chöùng phaãu thuaät cuõng ít hôn<br /> nhìn baèng maét thöôøng.<br /> Taïi sao duøng vaït suïn keát maïc taïo hình mí?<br /> Trong taïo hình mí coù 3 nguyeân taéc cô baûn caàn<br /> toân troïng: (1) ba thaønh phaàn cô baûn cuûa mí laø<br /> suïn,da,keát maïc trong ñoù suïn laø yeáu toá quan troïng coi<br /> nhö khung chòu löïc cuûa mí (2) ñaûm baûo baûn leà<br /> chuyeån ñoäng cuûa mí (taùi taïo daây chaèng mí trong vaø<br /> ngoaøi) ñeå bieân ñoä cöû ñoäng cuûa mí khoâng bò haïn cheá<br /> (3) taêng cöôøng dinh döôõng moâ gheùp. Qua nhieàu naêm<br /> phaãu thuaät trong lænh vöïc naøy chuùng toâi nhaän thaáy<br /> duøng vaït suïn keát maïc taïo hình mí laø giaûi phaùp ñaûm<br /> baûo toát nhaát 3 yeâu caàu naøy. Gheùp suïn maûnh rôøi (laáy töø<br /> suïn mí beân laønh cuøng beân hay ñoái dieän,suïn vaønh<br /> tai,suïn vaùch ngaên muõi...) vaø vaït da theo phöông phaùp<br /> Mustardeù(2) coù khuyeát ñieåm (1) khieám döôûng hoaïi töû ôû<br /> bôø mí taùi taïo duø coù taêng cöôøng dinh döôõng moâ gheùp<br /> baèng caùch di thöïc cô voøng leân beà maët suïn gheùp (2)<br /> haïn cheá cöû ñoäng mí,(3) thôøi gian phaãu thuaät keùo daøi.<br /> Duøng vaït suïn keát maïc baéc caàu chia 2 thì phaãu<br /> thuaät cho pheùp ruùt ngaén thôøi gian cuoäc moå (trung<br /> bình 45 phuùt± 10), moå döôùi gaây teâ taïi choã, ít maát<br /> maùu neân raát phuø hôïp cho ngöôøi lôùn tuoåi. Tröôùc ñaây<br /> chuùng toâi cho raèng vaït suïn keát maïc chæ thích hôïp cho<br /> ung thö phaàn giöõa mí(7). Giôø ñaây haïn cheá naøy ñaõ ñöôïc<br /> khaéc phuïc, noù coù theå aùp duïng cho moïi vò trí vaø möùc<br /> ñoä caét boû moâ mí töø töøng phaàn ñeán toaøn phaàn nhôø keát<br /> hôïp vôùi gheùp suïn rôøi ôû 1 hoaëc 2 beân cuûa vaït suïn keát<br /> maïc baéc caàu. Chuùng toâi goïi kyõ thuaät naøy laø vaït suïn<br /> keát maïc phöùc taïp vaø ñaây laø saùng kieán chöa thaáy moâ taû<br /> treân y vaên theá giôùi.<br /> <br /> Veà keát quaû ñieàu trò<br /> Trong nghieân cöùu naøy chuùng toâi ñaõ tieán haønh 22<br /> TH aùp duïng kyõ thuaät vaït suïn keát maïc ñôn thuaàn, 13<br /> TH vaït suïn keát maïc phöùc taïp söï khaùc bieät veà keát quaû<br /> cuûa 2 kyõ thuaät moå khoâng khaùc bieät coù yù nghóa thoáng<br /> keâ (p> 0.05). Ñieàu naøy chöùng toû vaït suïn keát maïc<br /> phöùc taïp laø moät saùng kieán coù ích giuùp môû roäng chæ<br /> ñònh cho moïi möùc ñoä maát moâ mí maø keát quaû vaãn<br /> ngang nhau. Trong nhoùm BN söû duïng vaït suïn keát<br /> maïc phöùc taïp coù 1 tröôøng hôïp thaát baïi phaûi moå laïi vì<br /> mí bò bieán daïng nhieàu, khoâng ñaït yeâu caàu thaån myõ<br /> cuõng nhö chöùc naêng baûo veä nhaõn caàu. Do thieáu kinh<br /> nghieäm böôùc ñaàu, trong phaãu thuaät thì 2 chuùng toâi<br /> chöa boùc taùch kyõ moïi seïo dính neân khaâu chöa ñuùng<br /> lôùp lang giaûi phaãu. Caùc tröôøng hôïp sau ñeàu khaéc phuïc<br /> söï thieáu kinh nghieäm naøy.<br /> Veà caùc bieán chöùng gaëp phaûi thì nhoùm söû suïng vaït<br /> S-KM ñôn thuaàn coù bieán chöùng ít hôn nhoùm vaït SKM phöùc taïp (p< 0.05). Moät tröôøng hôïp taùi phaùt taïi<br /> choã thuoäc nhoùm vaït S-KM ñôn thuaàn laø Ktbñ. Tröôøng<br /> hôïp naøy laø haäu quaû cuûa söï coá gaéng baûo toàn leä quaûn khi<br /> caét boû khoái u. Moät tröôøng hôïp taùi phaùt thuoäc nhoùm<br /> vaït S-KM phöùc taïp laø ung thö teá baøo gai bieät hoùa keùm,<br /> taùi phaùt taïi choã sau 1 naêm. Caùc bieán chöùng khaùc ñeàu<br /> khoâng ñaùng keå coù theå chænh söûa laïi nhöng ña soá<br /> thuoäc nhoùm BN lôùn tuoåi, hoï haøi loøng vôùi keát quaû ñaït<br /> ñöôïc vaø ñeàu khoâng coù yeâu caàu moå laïi.<br /> <br /> KEÁT LUAÄN<br /> Vaït suïn keát maïc taïo hình mí sau caét troïn ung thö<br /> mí laø kyõ thuaät thích hôïp ñoái vôùi caùc thaày thuoác nhaõn<br /> khoa quen phaãu thuaät vuøng mí. Phaãu thuïatâ thöïc hieän<br /> döôùi kính hieån vi giuùp haïn cheá caét boû moâ laønh tröø hao<br /> vaø giuùp vieäc taïo hình ñöôïc thöïc hieän chính xaùc theo<br /> töøng lôùp lang giaûi phaãu hoïc neân ít bieán chöùng. Phaãu<br /> thuaät 2 thì neân thôøi gian moãi laàn moå ruùt ngaén laïi<br /> khieán BN ña soá laø ngöôùi giaø yeáu chòu ñöïng cuoäc moå<br /> deã daøng. Phaãu thuaät vieân an taâm khoâng sôï bieán<br /> chöùng hoaïi töû khieám döôûng moâ gheùp. Kyõ thuaät naøy<br /> coù theå aùp duïng cho moïi möùc ñoä maát moâ mí nhôø saùng<br /> kieán gheùp suïn rôøi boå xung 2 beân vaït S-KM baéc caàu<br /> <br /> 97<br /> <br />