Nghiên cứu xây dựng hệ thống phân loại và thành lập bản đồ cảnh quan lãnh thổ tỉnh Sơn La

TẠP CHÍ KHOA HỌC<br /> Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, Số 6 (9/2016) tr 90 - 98<br /> <br /> NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG HỆ THỐNG PHÂN LOẠI<br /> VÀ THÀNH LẬP BẢN ĐỒ CẢNH QUAN LÃNH THỔ TỈNH SƠN LA<br /> <br /> Phạm Anh Tuân<br /> Khoa Sử - Địa, Trường Đại học Tây Bắc<br /> Tóm tắt: Tỉnh Sơn La có điều kiện tự nhiên đa dạng, các hợp phần tự nhiên và cảnh quan (CQ) mang đặc thù<br /> của miền núi, là hệ quả của mối tương tác phức tạp giữa các hợp phần và nhân tố thành tạo cảnh quan. Trên quan<br /> điểm tiếp cận lãnh thổ, hệ thống và tổng hợp; bằng phương pháp phân tích nhân tố trội, so sánh theo đặc điểm riêng<br /> biệt của các chỉ tiêu chuẩn đoán từng cấp phân vị, phân tích tổng hợp và liên hợp các bản đồ hợp phần để xác định<br /> các đơn vị cảnh quan và thể hiện các khoanh vi cụ thể trên bản đồ. Ở tỉ lệ nghiên cứu 1:50.000, trên cơ sở tổ hợp<br /> giữa 20 loại đất và 06 kiểu lớp phủ thực vật, lãnh thổ Sơn La phân hóa thành 03 lớp cảnh quan, 06 phụ lớp cảnh<br /> quan, 02 kiểu cảnh quan, 06 phụ kiểu cảnh quan, 187 loại và 639 dạng cảnh quan. Đặc điểm, cấu trúc các đơn vị<br /> phân loại đã thể hiện được các quy luật phân hóa, động lực và chức năng của các thể tổng hợp địa lí tự nhiên lãnh<br /> thổ Sơn La.<br /> Từ khóa: Phân loại cảnh quan Sơn La, bản đồ cảnh quan Sơn La<br /> <br /> 1. Mở đầu: Sự hình thành các đơn vị cảnh quan được quyết định bởi các quy luật tự nhiên. Xây<br /> dựng hệ thống phân loại và thành lập bản đồ<br /> cảnh quan là khâu quan trọng nhất trong nghiên<br /> cứu, đánh giá cảnh quan. Quan niệm về cảnh<br /> quan có hai trường phái chính. Cảnh quan là đơn<br /> vị phân kiểu có nghiên cứu của Nguyễn Thành<br /> Long (1993) [6], Phạm Quang Anh (1996),<br /> Phạm Hoàng Hải, và cộng sự (1997) [3,4]. Cảnh<br /> quan là đơn vị cá thể có nghiên cứu của Vũ Tự<br /> Lập (1976), Nguyễn Thế Thôn, (2000) [5]. Các<br /> hệ thống phân loại có sự khác nhau về số lượng<br /> các cấp phân vị cũng như chỉ tiêu phân loại<br /> nhưng cơ bản vẫn được thực hiện trên nguyên<br /> tắc phát sinh và tổng hợp. Sơn La là tỉnh có diện<br /> tích lớn thứ ba cả nước, điều kiện tự nhiên phân<br /> hóa đa dạng. Trong khoảng 10 năm qua (2005-<br /> 2015), biến đổi sử dụng đất diễn ra mạnh mẽ, rủi<br /> do thiên tai ngày càng tăng, đe dọa đến sinh kế<br /> của một bộ phận dân cư. Vì vậy, nghiên cứu xây dựng hệ thống phân loại và thành lập bản đồ<br /> cảnh quan tỉ lệ 1:50.000 ở tỉnh Sơn La là cần thiết nhằm phát hiện và làm sáng tỏ cơ<br /> <br /> Ngày nhận bài: 22/6/2016. Ngày nhận đăng: 25/9/2016<br /> Liên lạc: Phạm Anh Tuân, e - mail phamtuantbu@gmail.com<br /> <br /> 90<br />  chế của sự phân hóa tự nhiên, tạo lập cơ sở dữ liệu cho việc đánh giá cảnh quan phục vụ các mục<br /> đích ứng dụng thực tiễn tại tỉnh Sơn La.<br /> 2. Dữ liệu và phương pháp nghiên cứu<br /> 2.1. Dữ liệu nghiên cứu chính<br /> Bản đồ địa chất tỉ lệ 1:200.000 [2] có các hệ tầng, đứt gãy và các phức hệ macma chủ yếu<br /> (hình 2) nhằm xác định nền tảng rắn và dinh dưỡng trong cảnh quan. Bản đồ địa hình tỉ lệ<br /> 1:50.000 [8], được thể hiện bằng các đường bình độ và điểm độ cao, cơ sở xây dựng mô hình số<br /> độ cao (hình 2), xác định lớp và phụ lớp cảnh quan.<br /> Số liệu khí hậu tại 12 trạm [7], cơ sở để xác định kiểu sinh khí hậu ở các khu vực cụ thể, cơ<br /> sở phân chia kiểu, phụ kiểu cảnh quan. Bản đồ thổ nhưỡng [9] và bản đồ hiện trạng lớp phủ thực<br /> vật (hình 3), cơ sở phân chia loại cảnh quan. Bản đồ độ dốc và tầng dày đất, cơ sở phân chia dạng<br /> cảnh quan. Phần mềm được lựa chọn để tính toán và thành lập các bản đồ chuyên đề là ArcGIS<br /> 10.5 và Mapinfo 12.0.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 2. Bản đồ địa chất và địa hình tỉnh Sơn La.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 3. Bản đồ lớp phủ thực vật và thổ nhưỡng tỉnh Sơn La.<br /> 2.2. Phương pháp nghiên cứu chủ yếu<br /> <br /> <br /> 91<br />  Phương pháp khảo sát cảnh quan ngoài thực địa: được tiến hành dựa trên các khảo sát chi<br /> tiết các hợp phần cảnh quan và theo lát cắt cảnh quan. Đây là tiền đề đưa ra những phân tích, giúp<br /> tìm ra quy luật chung của lãnh thổ. Trên cơ sở đó, khoanh vẽ thành lập bản đồ cảnh quan.<br /> Phương pháp toán: Phương pháp toán cho phép tính toán các giá trị định lượng và bán định<br /> lượng trong nghiên cứu, đánh giá các đặc trưng cảnh quan. Trong nghiên cứu cảnh quan, phương<br /> pháp toán xuất phát từ các mô hình tính toán các yếu tố: các độ đo độ phong phú, các độ đo độ đa<br /> dạng và các độ đo khác (diện tích, biên, mật độ mảnh rời rạc,… của cảnh quan).<br /> Phương pháp bản đồ và hệ thông tin địa lí: Phương pháp này được sử dụng nhằm thể hiện<br /> mối quan hệ giữa các đối tượng địa lí trong không gian lãnh. Đồng thời, được tích hợp trong<br /> xây dựng bản đồ cảnh quan giúp quá trình phân tích liên hợp các bản đồ thành phần được thực<br /> hiện một cách chính xác và khách quan. Trong quá trình thực hiện, nghiên cứu đã sử dụng phần<br /> mềm MapInfo để xây dựng và biên tập các bản đồ hợp phần (sơ đồ địa chất, bản đồ địa mạo,<br /> bản đồ thổ nhưỡng, bản đồ hiện trạng sử dụng đất), bản đồ cảnh quan.<br /> Phương pháp phân tích liên hợp các bản đồ thành phần: Thực hiện phương pháp này, tác giả<br /> tiến hành chồng xếp, phân tích liên hợp các bản đồ thành phần (địa chất, địa hình, thổ nhưỡng,<br /> thảm thực vật). Từ đó, xác định được nhân tố trội, ranh giới và vị trí của các đơn vị cảnh quan.<br /> 3. Kết quả nghiên cứu và thảo luận<br /> 3.1. Xây dựng chỉ tiêu chuẩn đoán các cấp phân vị trong phân loại cảnh quan lãnh<br /> thổ Sơn La<br /> Chỉ tiêu chuẩn đoán là những dấu hiệu để nhận biết địa tổng thể đó thuộc cấp phân vị nào<br /> [1,3]. Áp dụng hệ thống phân loại của Phạm Hoàng Hải và cộng sự [3] để xây dựng chỉ tiêu<br /> chuẩn đoán các cấp phân vị trong phân loại cảnh quan lãnh thổ Sơn La tỉ lệ 1:50.000. Hệ thống<br /> phân loại gồm 06 cấp: Lớp cảnh quan  Phụ lớp cảnh quan  Kiểu cảnh quan  Phụ kiểu cảnh<br /> quan  Loại cảnh quan  Dạng cảnh quan. (Bảng 1).<br /> Bảng 1. Hệ thống phân loại cảnh quan lãnh thổ tỉnh Sơn La<br /> Cấp<br /> TT Dấu hiệu phân loại, tên gọi và kí hiệu<br /> phân vị<br /> <br /> Dấu hiệu: Đặc trưng hình thái phát sinh của kiểu địa hình, quy định tính đồng nhất của<br /> Lớp Cảnh<br /> 1 hai quá trình lớn trong chu trình vật chất bóc mòn và tích tụ.<br /> quan<br /> Tên gọi: Lớp CQ núi (L1); Lớp CQ cao nguyên (L2); Lớp CQ thung lũng (L3).<br /> <br /> Dấu hiệu: Được phân chia trong phạm vi lớp, dựa vào độ cao và phân cắt sâu.<br /> Phụ lớp Tên gọi: Phụ lớp núi cao (PL1); phụ lớp núi trung bình (PL2); Phụ lớp núi thấp (PL3);<br /> 2<br /> cảnh quan Phụ lớp cao nguyên cao (PL4); Phụ lớp cao nguyên thấp (PL5); Phụ lớp thung lũng<br /> (PL6).<br /> Dấu hiệu: Đặc điểm sinh khí hậu chung quyết định sự thành tạo các kiểu thảm thực vật<br /> Kiểu cảnh phát sinh.<br /> 3<br /> quan Tên gọi: Rừng rậm thường xanh nhiệt đới mưa mùa (K1); rừng rậm thường xanh nhiệt<br /> đới nửa rụng lá mưa mùa (K2).<br /> <br /> <br /> 92<br />  Cấp<br /> TT Dấu hiệu phân loại, tên gọi và kí hiệu<br /> phân vị<br /> Dấu hiệu: Đặc trưng định lượng sinh khí hậu cực đoan, quyết định ngưỡng tới hạn<br /> phát triển của loại thực vật.<br /> Phụ kiểu Tên gọi: Á nhiệt đới gió mùa ẩm ướt trên núi cao (PK1); Nhiệt đới gió mùa ẩm trên<br /> 4<br /> cảnh quan núi trung bình (PK2); Nhiệt đới gió mùa ẩm trên núi thấp (PK3); Á nhiệt đới gió mùa<br /> ẩm trên cao nguyên cao (PK4); Nhiệt đới gió mùa ẩm trên cao nguyên thấp (PK5);<br /> Nhiệt đới gió mùa hơi ẩm dưới thung lũng (PK6); Nhiệt đới gió mùa hơi khô (PK7).<br /> Dấu hiệu: Đặc trưng bởi mối quan hệ tương hỗ giữa lớp phủ thực vật với các loại đất.<br /> Loại cảnh<br /> 5 Tên gọi: Bao gồm tổng số 187 loại CQ phát triển trên 6 kiểu lớp phủ thực vật và 20<br /> quan<br /> loại đất. (số thứ tự 01 đến 187).<br /> Dấu hiệu: Đơn vị cấu trúc hình thái cảnh quan, thông qua độ dốc và độ dày tầng đất.<br /> Dạng cảnh<br /> 6 Tên gọi: Bao gồm tổng số 639 dạng CQ phát triển trên 04 cấp độ dốc và 03 cấp độ<br /> quan<br /> dày tầng đất thuộc 187 loại cảnh quan.<br /> Hệ thống phân loại trên được thiết lập đã thể hiện:<br /> Cấu trúc thẳng đứng của cảnh quan: Trên cơ sở nền tảng địa chất và kiến tạo địa mạo (nền<br /> rắn - dinh dưỡng), đã phân hóa thành các kiểu địa hình: núi cao - núi trung bình - núi thấp - cao<br /> nguyên cao - cao nguyên thấp - thung lũng. Sự phân hóa nhiệt ẩm của lãnh thổ trên nền hình thái<br /> địa hình, hình thành 06 kiểu khí hậu khác nhau. Hệ quả đã tạo ra động lực và tác nhân cho quá<br /> trình di chuyển - tích tụ và phân bố lại vật chất trong các chu trình sinh - địa - hóa cảnh quan tỉnh<br /> Sơn La. Mặt khác, đã hình thành 20 loại đất khác nhau cùng với quá trình khai thác lãnh thổ đã<br /> tạo nên 06 loại hình lớp phủ thực vật hiện tại trên lãnh thổ.<br /> Thể hiện được cấu trúc ngang của cảnh quan: Cấu trúc ngang thể hiện sự phân hóa cảnh<br /> quan theo không gian lãnh thổ. Cấu trúc ngang chỉ rõ các mối liên quan trong biến động của mỗi<br /> một đơn vị phân loại đối với cả hệ thống cảnh quan của lãnh thổ. Các đơn vị cảnh quan được<br /> phân chia từ cấp cao đến cấp thấp, có mối liên hệ chặt chẽ, đặc biệt là sự phụ thuộc trong các đặc<br /> điểm đặc trưng của cảnh quan ở các bậc phân chia thấp hơn đối với các cấp ở trên.<br /> Thể hiện được chức năng sinh thái của cảnh quan: Các diễn thế sinh thái và các quá trình địa<br /> lí tự nhiên thống trị trong lãnh thổ nghiên cứu thể hiện chức năng sinh thái của cảnh quan. Trong hệ<br /> thống phân loại cảnh quan tỉnh Sơn La, cấp lớp cảnh quan thể hiện đặc trưng hình thái địa hình của<br /> lãnh thổ. Cấp phụ lớp cảnh quan thể hiện đặc điểm của nền nham thạch và các dấu hiệu địa mạo<br /> cùng quá trình xói mòn đất. Cấp loại cảnh quan phản ánh trạng thái hiện tại của cảnh quan trong<br /> loạt diễn thế sinh thái.<br /> 3.2. Kết quả phân loại cảnh quan lãnh thổ Sơn La<br /> Lớp cảnh quan: Là cấp phân vị dựa dựa vào dựa vào sự phân dị của lãnh thổ thành các<br /> kiểu địa hình theo quy luật kiến tạo địa mạo, đặc điểm phát sinh, kiến trúc hình thái mà chỉ tiêu<br /> cơ bản là độ cao, độ phân cắt sâu. Xuất phát từ sự phân hóa của các kiểu địa hình, lãnh thổ Sơn<br /> La được chia làm 03 lớp cảnh quan (hình 4): lớp cảnh quan núi (L1), lớp cảnh quan cao nguyên<br /> (L2), lớp cảnh quan thung lũng (L3) (Bảng 2).<br /> <br /> <br /> 93<br />  Bảng 2. Lớp cảnh quan lãnh thổ tỉnh Sơn La<br /> TT Lớp Độ cao tuyệt đối (m) Phân cắt sâu (m/km2 ) Diện tích (ha) Tỉ lệ (%)<br /> 1 Núi Trên 500 m Trên 250 m/1km2 966.316 68,75<br /> 2 Cao nguyên Trên 300 m Từ 40 - 250 m/1km2 326.567 23,23<br /> 3 Thung lũng Dưới 300 m Dưới 250 m/1km2 122.972 9,0<br /> Tổng 1.412.350 100<br /> Phụ lớp cảnh quan: Là cấp phân vị được hình thành do sự phân hóa bên trong lớp cảnh quan,<br /> dựa trên các đặc trưng về trắc lượng hình thái của địa hình và sự phân hóa của nền nhiệt - ẩm theo độ<br /> cao. Ở Sơn La, tính phân tầng của các điều kiện và quá trình tự nhiên trong hệ thống đai cao đã hình<br /> thành thành 06 phụ lớp cảnh quan (Bảng 3), (Hình 4).<br /> Bảng 3. Phụ lơp cảnh quan lãnh thổ tỉnh Sơn La<br /> TT Phụ lớp Đai cao (m) Phân cắt sâu (m/km2 ) Diện tích (ha) Tỉ lệ (%)<br /> 1 Núi cao > 1.700 > 400 32.399 2<br /> 2 Núi trung bình 700 - 1.700 250 - 400 493.054 35<br /> 3 Núi thấp 500 - 1.000 250 - 400 440.103 31<br /> 4 Cao nguyên cao > 700 40 - 250 146.456 10<br /> 5 Cao nguyên thấp 300 - 700 40 - 250 180.044 13<br /> 6 Thung lũng Dưới 300 < 250 122.972 9<br /> Tổng 1.412.350 100<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 4. Bản đồ lớp và phụ lớp cảnh quan tỉnh Sơn La.<br /> <br /> 94<br />  Kiểu cảnh quan:<br /> Dựa vào sự phân hóa<br /> tương quan nhiệt ẩm,<br /> và tổng nhiệt độ phân<br /> hóa theo đai cao trong<br /> mối quan hệ kiểu thảm<br /> thực vật phát sinh của<br /> lãnh thổ. Dựa vào<br /> tương quan nhiệt ẩm<br /> của Xelianhinôp:<br /> K=R/0,1*∑t [3]. Trong<br /> đó: R: Lượng mưa<br /> trung bình năm; ∑t:<br /> Tổng nhiệt độ những<br /> ngày có nhiệt độ trên<br /> 100C. Chỉ số K ở Sơn La dao động từ 1,47 đến 3,5. Theo đó, lãnh thổ Sơn La có 02 kiểu CQ.<br /> Kiểu CQ rừng rậm thường xanh nhiệt đới mưa mùa (kí hiệu - K1) và Kiểu CQ rừng rậm thường<br /> xanh nhiệt đới nửa rụng lá mưa mùa (kí hiệu K2)<br /> Phụ kiểu cảnh quan: Đặc trưng định lượng sinh khí hậu cực đoan, quyết định ngưỡng tới<br /> hạn phát triển của loại thực vật. Dựa vào sự tổ hợp giữa kiểu cảnh quan và phụ lớp cảnh quan,<br /> lãnh thổ Sơn La có 07 phụ kiểu cảnh quan.<br /> Loại cảnh quan: Là cấp phận vị được phân chia từ các phụ lớp cảnh quan. Trên cơ sở tổ<br /> hợp giữa 20 loại đất và 06 kiểu lớp phủ thực vật thuộc 06 phụ lớp, 02 kiểu khí hậu đã hình thành<br /> 187 loại cảnh quan (hình 5), thể hiện được các quy luật phân hóa, động lực và chức năng của các<br /> thể tổng hợp địa lí tự nhiên trên lãnh thổ Sơn La.<br /> Dạng cảnh quan: Là cấp phận vị thể hiện cấu trúc hình thái cảnh quan, được phân chia từ<br /> các loại cảnh quan dựa trên sự đồng nhất về độ dốc, độ dày mỏng của tầng đất và mức độ nhân<br /> tác của con người. Trên cơ sở tổ hợp giữa 04 cấp độ dốc và 03 cấp độ dày tầng đất trong từng loại<br /> cảnh quan đã hình thành 639 dạng cảnh quan.<br /> 3.3. Thành lập bản đồ cảnh quan lãnh thổ Sơn La<br /> Bản đồ cảnh quan thể hiện đầy đủ các đặc điểm, mối quan hệ tương hỗ giữa các hợp phần<br /> tự nhiên trong từng đơn vị cảnh quan và giữa các đơn vị cảnh quan một cách khách quan. Đây là<br /> sản phẩm quan trọng nhất của công tác nghiên cứu, đánh giá, cảnh quan (Hình 5).<br /> Hình 5: Bản đồ cảnh quan tỉnh Sơn La.<br /> Chú giải bản đồ cảnh quan giải thích những yếu tố biểu thị trên bản đồ, là tài liệu chứa<br /> đựng những thông tin cô đọng và chặt chẽ, đồng thời thể hiện rõ cấu trúc, chức năng và động<br /> <br /> <br /> 95<br /> lực của cảnh quan. Trong bảng chú giải bản đồ cảnh quan Sơn La, các cấp phân vị của hệ thống<br /> phân loại CQ được xếp thành 02 nhóm: nền tảng nhiệt - ẩm và nền tảng rắn - dinh dưỡng.<br /> Nền tảng nhiệt - ẩm bao gồm: Kiểu cảnh quan, phụ kiểu cảnh quan được sắp xếp theo hàng<br /> ngang thể hiện chế độ hoàn lưu, đặc điểm khí hậu và các đặc trưng cực đoan của khí hậu. Trong<br /> nhóm này có 02 kiểu cảnh quan, 07 phụ kiểu cảnh quan.<br /> Nền tảng rắn - dinh dưỡng bao gồm: Lớp cảnh quan, phụ lớp cảnh quan được sắp xếp theo<br /> cột hàng dọc thể hiện cấu trúc hình thái địa hình và tính phân tầng của các điều kiện tự nhiên. Từ<br /> 03 lớp CQ: núi, cao nguyên, thung lũng được phân chia thành 06 phụ lớp CQ: núi cao, núi trung<br /> bình, núi thấp, cao nguyên cao, cao nguyên thấp, thung lũng (Hình 6).<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 6: Chú giải bản đồ cảnh quan tỉnh Sơn La.<br /> Loại cảnh quan là kết quả giao thoa giữa hàng và cột trong bảng chú giải ma trận, được<br /> đánh số từ 01 đến 187 theo thứ tự từ nhỏ đến lớn, từ trái sang phải từ trên xuống dưới và thể<br /> hiện qua các gam màu sinh thái khác nhau. Dạng cảnh quan là cấp phân vị thấp nhất được<br /> 96<br />  phân chia trong từng loại cảnh quan dựa trên sự phân hóa độ dốc và độ dày tầng đất, đánh số<br /> thứ tự từ 01 đến 639, bố trí bảng chú giải riêng, dùng để đánh giá thích nghi sinh thái đối với<br /> cây trồng lâu năm, không thể hiện trên bản đồ.<br /> 4. Kết luận<br /> Hệ thống phân loại cảnh Sơn La quan bao gồm nhiều 06 cấp phân loại. Các cấp bậc cao<br /> biểu hiện tính chất địa đới của tự nhiên, các cấp thấp hơn thể hiện quy luật phân hóa phi địa đới<br /> và đặc điểm đặc trưng cho hiện trạng tự nhiên của lãnh thổ.<br /> Mỗi cấp phân vị trong hệ thông phân loại đều có chỉ tiêu chuẩn đoán rõ ràng, có ranh giới<br /> và được biểu hiện trên bản đồ.<br /> Đặc điểm, cấu trúc của các đơn vị phân loại thể hiện mối quan hệ, các quy luật hình thành,<br /> phát triển và sự phân bố theo lãnh thổ của các đơn vị cảnh quan một cách khách quan. Đây là dữ<br /> liệu quan trọng để nghiên cứu các quy luật phân hóa tự nhiên của lãnh thổ phục vụ sử dụng hợp lí<br /> tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> [1] Armand D.L. (1975), Landscape Science, Mysl, Moscow, 288 pages.<br /> [2] Cục địa chất và Khoáng sản Việt Nam (2005), Bản đồ địa chất tỉ lệ 1:200.000, Hà Nội.<br /> [3] Phạm Hoàng Hải, Nguyễn Thượng Hùng, Nguyễn Ngọc Khánh (1997), Cơ sở cảnh quan<br /> học của việc sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường lãnh thổ Việt<br /> Nam, Nxb Giáo dục, Hà Nội.<br /> [4] Isachenko A.G., A.A. Shlyapnikov (1989), Landscapes, The World Nature series, Mysl,<br /> Moscow. 504 pages.<br /> [5] Vũ Tự Lập (1976), Cảnh quan địa lý miền Bắc Việt Nam, Nxb Khoa học và Kĩ thuật Hà Nội.<br /> [6] Nguyễn Thành Long, (1993), Nghiên cứu xây dựng bản đồ cảnh quan các tỉ lệ trên lãnh<br /> thổ Việt Nam, tài liệu lưu trữ Viện Địa lí, Hà Nội.<br /> [7] Tổng cục khí tượng thủy văn (1989), Số liệu khí hậu Việt Nam, Chương trình tiến bộ khoa<br /> học kĩ thuật cấp nhà nước 42A.<br /> [8] Tổng cục Địa chính (2004), Bản đồ địa hình tỷ lệ 1:50 000, Nxb Bản đồ, Hà Nội.<br /> [9] Viện Quy hoạch và thiết kế nông nghiệp (2005), Bản đồ thổ nhưỡng tỉnh Sơn La tỉ lệ<br /> 1:100.000, Hà Nội.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 97<br />  A STUDY ON BUILDING CLASSIFICATION SYSTEM AND<br /> ESTABLISHING TERRITORIAL LANDSCAPE MAP<br /> FOR SON LA PROVINCE<br /> <br /> Pham Anh Tuan<br /> Faculty of History and Geography, Tay Bac University<br /> <br /> Abstract: Son La province has diverse natural condition, natural components and landscape bear<br /> characteristics of the mountains, the result of the complex interaction between components and elements composing<br /> landscape. From the viewpoint of territorial approach, systemize and summarize; by method of analyzing dominant<br /> factors, comparison individual features of diagnosis standard for each level of division, analyzing summary and<br /> conjugating component maps in order to determine the units of landscape then showing small concrete lines on the<br /> map. At the rate of 1: 50.000, on the basis of the combination of 20 types of soil and 6 types of botanical cover<br /> classes belong to 2 sub-layers, 2 types of climate, Son La territory divides into a system of landscape, a sub-system<br /> landscape, 2 types of landscape, 3 classes of landscape, 6 sub-layers of landscape, 187 types sceneries, showing the<br /> rule of division, motivation and functions of forms of synthesis natural geography in Son La territory.<br /> Keywords: division of landscape, Son La territory, characteristics of Son La territory<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 98<br />