Nguyên lý cắt : THIẾT KẾ DAO TIỆN THÔNG DỤNG part 1

Chia sẻ: AJFGASKJHF SJHDB | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

324
lượt xem 76
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Dao tiện là loại dụng cụ cắt được dùng phổ biến nhất trong ngành cắt gọt kim loại. Nó làm việc thường gặp trên các loại máy tiện, máy bào, máy xọc, máy rơ von ve, máy doa, máy tiện tự động, bán tự động và một số máy khác nữa. Dao tiện được dùng phổ biến, trong nhiều lãnh vực, nên chúng có nhiều dạng khác nhau về kết cấu và thông số hình học. Về kết cấu chung, dao tiện thông dụng là một loại dao đơn, phần trực tiếp tạo ra phoi gồm một lưỡi cắt chính,...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nguyên lý cắt : THIẾT KẾ DAO TIỆN THÔNG DỤNG part 1

§Baøi 2- THIEÁT KEÁ DAO TIEÄN THOÂNG DUÏNG I. Ñaëc ñieåm, coâng duïng vaø phaân loaïi dao tieän: Dao tieän laø loaïi duïng cuï caét ñöôïc duøng phoå bieán nhaát trong ngaønh caét goït kim loaïi. Noù laøm vieäc thöôøng gaëp treân caùc loaïi maùy tieän, maùy baøo, maùy xoïc, maùy rô von ve, maùy doa, maùy tieän töï ñoäng, baùn töï ñoäng vaø moät soá maùy khaùc nöõa. Dao tieän ñöôïc duøng phoå bieán, trong nhieàu laõnh vöïc, neân chuùng coù nhieàu daïng khaùc nhau veà keát caáu vaø thoâng soá hình hoïc. Veà keát caáu chung, dao tieän thoâng duïng laø moät loaïi dao ñôn, phaàn trö ïc tieáp taïo ra phoi goàm moät löôõi caét chính, moät hoaëc hai löôõi caét phuï. Khi laøm  vieäc, dao ñöôïc coi laø moät daàm chòu uoán bôûi löïc PZ . Do ñoù, khi tính toaùn chuû yeáu tính veà keát caáu thaân dao vaø thoâng soá hình hoïc phaàn caét. Dao tieän coù theå phaân chia ra caùc loaïi chuû yeáu sau : + Theo kieåu maùy : coù dao tieän, dao baøo, dao xoïc, dao tieän ñònh hình, dao tieän cho maùy töï ñoäng,... + Theo daïng gia coâng : dao tieän phaù, dao tieän maët ñaàu, dao caét ñöùt, dao tieän raõnh, dao tieän loã, dao tieän ñònh hình, dao tieän ren,v.v... + Theo tính chaát gia coâng : dao tieän thoâ, dao tieän tinh, dao tieän roäng baûn,... + Theo keát caáu ñaàu dao : dao ñaàu thaúng, dao ñaàu cong. + Theo phöông chaïy dao : dao traùi, dao phaûi, dao höôùng kính, dao tieáp tuyeán,... (Xem laïi hình daùng caùc loaïi dao tieän trong phaàn dao tieän) II. Kích thöôùc, keát caáu thaân dao: 1- Vaät lieäu laøm thaân dao: Thoâng thöôøng phaàn thaân dao vaø phaàn gaù ñaët dao ñöôïc cheá taïo cuøng moät loaïi vaät lieäu, goïi chung laø vaät lieäu laøm caùn dao. Theo kinh nghieäm thì haàu heát caùc loaïi dao cheá taïo coù phaàn caét vaø phaàn caùn rieâng, thì vaät lieäu phaàn caùn dao ñöôïc cheá taïo baèng theùp 45 hoaëc theùp 40X, nhaèm baûo ñaûm ñoä beàn vaø ñoä cöùng vöõng toát. 2- Keát caáu thaân dao:
Caàn thieát phaûi xaùc ñònh kích thöôùc tieát dieän cuûa thaân dao ñeå baûo ñaûm cho dao laøm vieäc an toaøn. Khi choïn keát caáu thaân dao phaûi baûo ñaûm caùc yeâu caàu sau : - Ñuû ñoä cöùng vöõng ñeå traùnh bò bieán daïng khi coù caùc löïc taùc duïng. - Gaù keïp deã daøng, ñònh vò toát. Tieát dieän thaân dao thöôøng laø chöõ nhaät, vuoâng, troøn, ña giaùc...Thaân dao chöõ nhaät deã gaù ñaët, coù söùc beàn uoán toát. Thaân dao troøn deã cheá taïo, khoù gaù ñaët, söùc beàn choáng uoán keùm, thöôøng duøng cho tieän loã, tieän ren trong...  Khi tính toaùn tieát dieän thaân dao, ngöôùi ta döïa vaøo löïc caét chính PZ , ñoä nhoâ cuûa ñaàu dao ra khoûi oå gaù dao vaø vaät lieäu laøm caùn dao.  Löïc caét PZ coù theå ñöôïc tính: PZ = P . f (N) Vôùi:  P: löïc caét ñôn vò (N/mm2 )  f: tieát dieän lôùp caét (mm2)  Hoaëc tính PZ khi tieän theo giaùo trình nguyeân lyù caét (xem laïi caùc phaàn tröôùc)  PZ gaây ra moment uoán taïi tieát dieän nguy hieåm : Löïc Chi tieát Dao tieän B H L Pz  Sô ñoà veà löïc PZ taùc duïng leân dao tieän. Töø sô ñoà treân, ta coù theå tính ñöôïc moment uoán cuûa dao khi caét : M = PZ . l (Nmm)
 Vôùi :  PZ : löïc caét chính (N)  l : chieàu daøi ñaàu dao nhoâ ra khoûi oå dao (mm) Ñeå dao khoâng bò gaõy, thì moment caàn thieát cuûa dao phaûi nhoû hôn moment uoán cho pheùp [M] : M  [M] = W. []u Vôùi :  W :moment choáng uoán (mm3)  []u :öùng suaát uoán cho pheùp (N/mm2) Töø ñaây coù theå tính ñöôïc moment choáng uoán. Laáy giaù trò cöïc ñaïi W baèng : P .l M = Z (mm3) W= [ ]u [ ]u Maø moment choáng uoán laïi tuøy thuoäc vaøo tieát dieän moãi maët caét : + Ñoái vôùi thaân dao coù tieát dieän hình chöõ nhaät : BH2 P .l 6. PZ . l = Z  BH2 = W= 6 [ ]u [ ]u Thoâng thöôøng ngöôøi ta laáy : H = 1,6 B (mm) , neân : 6. PZ . l B.(1,6.B)2 = [ ]u 6. PZ . l B= (mm)  3 2,56.[ ]u Vôùi :  B : chieàu roäng tieát dieän caùn dao (mm).  H : chieàu cao tieát dieän caùn dao (mm).  []u : öùng suaát uoán cho pheùp (N/mm2). + Ñoái vôùi thaân dao coù tieát dieän vuoâng : B3 P .l W= =Z 6 [ ]u 6. PZ . l B= (mm)  3 [ ]u Vôùi : . B : caïnh tieát dieän thaân dao (mm) + Ñoái vôùi thaân dao coù tieát dieän troøn : . d 3 d3 P .l W= =( )= Z 32 10 [ ]u
32. PZ . l d= (mm)  3 .[ ]u Vôùi d : ñöôøng kính thaân dao (mm) Caùc coâng thöùc treân, coù theå duøng ñeå tính toaùn hoaëc kieåm tra kích  thöôùc vaø ñoä beàn cuûa dao tieän. Khi tính, ta boû qua caùc löïc PY , PX neân caùc coâng thöùc treân tính gaàn ñuùng. Khi thieát keá dao, ngoaøi vieäc tính toaùn nhö treân, ngöôøi ta coøn coù theå choïn kích thöôùc thaân dao tieän caên cöù vaøo lôùp phoi caét hoaëc chieàu cao taâm maùy : KÍCH THÖÔÙC VAÄT LIEÄU MUÕI DAO THAÂN DAO (mm) HÔÏP KIM CÖÙNG THEÙP GIOÙ CHÖÕ NHAÄT VUOÂNG DIEÄN CHIEÀU DIEÄN CHIEÀU TÍCH SAÂU TÍCH SAÂU CAÉT CAÉT CAÉT CAÉT (mm) (mm) (mm) (mm) 10 x 16 12 - - 1,5 3 12 x 20 16 - - 2,5 4 16 x 25 20 4 6 4 5 20 x 30 25 8 10 6 6 25 x 40 30 10 13 9 7 30 x 45 40 25 18 16 8 40 x 60 50 40 25 25 12 50 x 80 65 60 36 - - Chuù thích : - Caùc trò soá cho trong baûng laø trò soá lôùn nhaát. - Caùc trò soá naøy neân duøng cho dao tieän vôùi  = 450 vaø caét theùp coù b  750 N/mm GAÙ DAO TIEÁT CHIEÀU CAO TAÂM MAÙY (mm) DIEÄN THAÂN 150 260 300 180  350  DAO 200 400
TREÂN OÅ CHÖÕ 12 x 20 12 x 20 16 x 25 20 x 30 25 x 40 NHAÄT 4 DAO VUOÂNG 16 16 20 25 30 TREÂN CHÖÕ 12 x 20 16 x25 20 x 30 20 x 30 25 x 40 NHAÄT BAØN VUOÂNG 16 20 25 25 30 DAO III. Vaät lieäu vaø thoâng soá hình hoïc phaàn caét: 1 - Choïn vaät lieäu phaàn caét: Tuøy thuoäc vaøo vaät lieäu gia coâng vaø yeâu caàu ñoä chính xaùc gia coâng, maø choïn vaät lieäu phaàn caét cuûa dao cho phuø hôïp. ( xem laïi phaàn vaät lieäu laøm dao ). 2 - Caùc thoâng soá hình hoïc phaàn caét: Caùc thoâng soá hình hoïc phaàn caét cuûa dao, coù aûnh höôûng raát lôùn ñeán quaù trình caét kim loaïi nhö : nhieät caét, löïc caét, ñoä maøi moøn, chaát löôïng beà maët vaø naêng suaát gia coâng,... Xaùc ñònh caùc thoâng soá hình hoïc phaàn caét cuûa dao bao goàm : vieäc xaùc ñònh vò trí, hình daùng caùc maët tröôùc, maët sau cuûa dao ñoái vôùi maët ñaùy, trò soá caùc goùc ñoä cuûa dao vaø hình daùng löôõi caét,v.v... 1-/ Thieát keá hình daùng maët tröôùc cuûa dao: Maët tröôùc dao tieän ñôn thöôøng coù hai daïng : maët tröôùc phaúng vaø maët tröôùc cong: Maët tröôùc phaúng, duøng ñeå gia coâng vaät lieäu cöùng vaø doøn; maët tröôùc cong, duøng ñeå gia coâng vaät lieäu deûo, meàm, hay cöùng vöøa. Treân maët tröôùc coøn coù caïnh vieàn f, ñeå laøm taêng söùc beàn cuûa löôõi caét. Thöôøng f = ( 0,2  1) mm , tuøy theo löôïng chaïy dao S , neáu S  0,25 mm thì khoâng laøm f. + Dao theùp gioù : ñaëc tröng söùc beàn uoán cao, deã maøi saéc, chòu ñöôïc nhieät ñoä khoâng cao. - Maët tröôùc phaúng,  = 00 : öùng duïng cho caùc dao tieän ñònh hình, coù hình daùng phöùc taïp.
- Maët tröôùc phaúng,  > 0o , khoâng coù caïnh vieàn : duøng ñeå gia coâng theùp caùn, theùp ñuùc, theùp duïng cuï, gang, v.v... coù b  8 N/mm2 , HB  220 (  = 100  160 ). - Maët tröôùc phaúng, coù caïnh vieàn : duøng ñeå gia coâng vaät lieäu töông ñoái cöùng : theùp coù b  800 N/mm2 , HB > 220, vaät lieäu doøn nhö gang, ñoàng thanh,... f = (0,2  0,3) mm : gia coâng tinh. f = (0,8  1) mm : gia coâng thoâ. - Maët tröôùc cong, khoâng coù caïnh vieàn : duøng ñeå gia coâng vaät lieäu deõo, coù böôùc tieán nhoû, chieàu daøy caét a < 0.2 mm. - Maët tröôùc cong, coù caïnh vieàn, f = 0  50 ,  = 30  250 , R = 3  18 (mm). Duøng ñeå gia coâng caùc loaïi theùp deõo coù b  800 N/mm2, kim loaïi maøu, deõo, hôïp kim nheï. + Dao hôïp kim cöùng: coù ñaëc tröng : chòu ñöôïc nhieät ñoä cao, doøn, chòu va ñaäp keùm, khoù taïo ñöôïc löôõi saéc. - Maët tröôùc phaúng, vôùi goùc tröôùc döông,  = 100  280 : gia coâng nhoâm, hôïp kim ñoàng, eâ boâ xít, gang xaùm, ñoàng thanh, theùp coù b  800 N/mm2 . - Maët tröoùc phaúng, vôùi goùc tröôùc aâm,  = - 50 : gia coâng theùp caùn, b  800 N/mm2, gia coâng coù va ñaäp, trong ñieàu kieän heä theùp ñuùc, coù thoáng coâng ngheä cöùng vöõng. - Maët tröôùc phaúng, coù caïnh vieàn, f = (0,2  4) mm, f = 0 ,  = 60  100 : gia coâng gang deõo, theùp ñuùc coù b  800 N/mm2 , cuõng coù theå b  800 N/mm2 trong tröôøng hôïp heä thoáng coâng ngheä khaù cöùng vöõng. - Maët tröôùc cong, vaùt caïnh,  = - 50  -100 ; veát cong loõm coù R = (2  6) mm, b = (2  2,5) mm, h = (0,1 0,5) mm ñeå cuoán phoi vaø beû phoi. Duøng ñeå gia coâng vaät lieäu coù b  (700  1000 ) N/mm2 . Maët cong coù vaùt B Maët phaúng coù vaùt Maët phaúng khoâng vaùt f R f   f f Tieän gang, theùp chòu nhieät Tieän theùp Tieän theùp (raõnh ñeå uoán phoi)