intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Nguyên tắc đối ngoại của Đảng trong cuộc vận động quốc tế chống đế quốc Mỹ xâm lược Việt Nam (1954-1975)

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

16
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày các nguyên tắc đối ngoại của Đảng trong cuộc vận động quốc tế chống đế quốc Mỹ xâm lược Việt Nam (1954-1975); Kiên trì đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ; Sách lược, biện pháp linh hoạt, mềm dẻo.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Nguyên tắc đối ngoại của Đảng trong cuộc vận động quốc tế chống đế quốc Mỹ xâm lược Việt Nam (1954-1975)

  1. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2018. ISBN: 978-604-82-2548-3 NGUYÊN TẮC ĐỐI NGOẠI CỦA ĐẢNG TRONG CUỘC VẬN ĐỘNG QUỐC TẾ CHỐNG ĐẾ QUỐC MỸ XÂM LƯỢC VIỆT NAM (1954-1975) Trần Thị Ngọc Thúy Bộ môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Đường lối CMĐCSVN, email: tranngocthuy@tlu.edu.vn 1. GIỚI THIỆU CHUNG 3.1. Kiên trì đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ Trong đấu tranh ngoại giao nói chung và vận động quốc tế nói riêng vừa đòi hỏi sự bền Đấu tranh ngoại giao và vận động quốc tế bỉ, thận trọng vừa phải rất mềm dẻo, linh hoạt cần đảm bảo nguyên tắc chiến lược: giữ vững nhưng cũng phải kiên trì nguyên tắc giúp cho độc lập, tự chủ, giữ vững thế tiến công, phối cuộc đấu tranh giữ vững định hướng phù hợp hợp với các lĩnh vực chính trị, quân sự, ngoại với mục tiêu cuối cùng của mỗi bên. Chính vì giao tạo sức mạnh tổng hợp đi tới thắng lợi vẻ kiên trì nguyên tắc mà Việt Nam luôn giữ thế vang. Tuy nhiên, trong quá trình giúp đỡ nhân tiến công trên cả ba mặt trận: chính trị, quân dân Việt Nam kháng chiến, vì nhiều lý do, một sự, ngoại giao đồng thời giúp Việt Nam giữ số nước trong khối xã hội chủ nghĩa có những vững được thế độc lập, tự chủ trong suốt quan điểm khác nhau. Do đó, trước những vấn cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. đề có tính nguyên tắc, quyết định đến thắng lợi của cách mạng, Đảng luôn kiên trì phương 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU châm độc lập, tự chủ, tự lực cánh sinh, lấy đại Bài viết sử dụng các phương pháp lịch sử, cục làm trọng, nắm rõ những đặc điểm riêng biệt và lợi ích của từng nước để xử lý mối quan logic, phân tích, tổng hợp, so sánh nhằm làm hệ quan trọng, không bị chi phối bởi lập rõ một số nguyên tắc đối ngoại trong cuộc trường, quan điểm của các nước bạn làm vận động quốc tế chống đế quốc Mỹ xâm phương hại đến lợi ích của cuộc kháng chiến. lược Việt Nam. Nhiệm vụ vận động quốc tế, tranh thủ sự 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ủng hộ của các nước xã hội chủ nghĩa trong kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược Để thiết lập, duy trì, củng cố mối quan hệ phức tạp và gặp nhiều khó khăn do các nước với bên ngoài, tranh thủ sự ủng hộ quốc tế, trong hoạt động đối ngoại của bất cứ nhà lo ngại chiến tranh ở Việt Nam có thể tăng nước nào cũng phải tuân theo những nguyên cường, mở rộng không có lợi cho hòa bình và tắc nhất định. Trong cuộc kháng chiến chống an ninh chung. Khi đề cập đến quan điểm vừa Mỹ, cứu nước, hoạt động đối ngoại, vận động đánh vừa đàm của Việt Nam, Trung Quốc và quốc tế đã tuân thủ những nguyên tắc cơ bản Liên Xô đưa ra ý kiến khác nhau. Liên Xô góp phần hình thành mặt trận nhân dân thế lên án đế quốc Mỹ xâm lược Việt Nam, ủng giới chống đế quốc Mỹ xâm lược Việt Nam. hộ và viện trợ cho Việt Nam nhưng từ năm Đó là các nguyên tắc: “kiên trì đường lối đối 1965 Liên Xô lại muốn Việt Nam đàm phán ngoại độc lập, tự chủ”, “thêm bạn, bớt thù”, “dĩ với Mỹ, do Liên Xô lo ngại chiến tranh cách bất biến, ứng vạn biến” và sách lược, biện pháp mạng ở Việt Nam sẽ cản trở hòa hoãn linh hoạt, mềm dẻo trong chỉ đạo thực hiện. Xô-Mỹ. 303
  2. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2018. ISBN: 978-604-82-2548-3 Còn Trung Quốc khuyên Việt Nam nên trên thế giới, cô lập cao độ giới cầm quyền đánh lâu dài và không đàm phán, không nên Mỹ, phân hóa chúng với các nước đồng minh đòi Mỹ chấm dứt ném bom miền Bắc; hoặc là thân cận. Một số nước trước đây từng tham đánh đến một lúc nào đó thì đàm phán nhưng chiến ở chiến trường miền Nam giờ bỏ mặc hiện tại thời cơ chưa chín muồi, nếu muốn Mỹ bị kìm chân, sa lầy ở Việt Nam. Ngay như đàm thì phải đặt điều kiện thật cao. khối SEATO do Mỹ dựng lên ở Đông Nam Á Những quan điểm trái ngược nhau của hai hòng đối đầu với Việt Nam và hệ thống xã hội nước lớn trong phe xã hội chủ nghĩa làm cho chủ nghĩa cùng “thuyết Đôminô” cũng dần bị cách mạng Việt Nam gặp nhiều khó khăn, vô hiệu hóa. Ngay tại nước Mỹ, các thế lực ảnh hưởng đến việc ủng hộ Việt Nam chống hiếu chiến và giới cầm quyền Mỹ cũng bị cô đế quốc Mỹ xâm lược, đòi hỏi Đảng phải giữ lập cao độ. Thực tế, cùng một lúc nhà cầm vững tinh thần độc lập, tự chủ để đưa ra quyền Mỹ đã phải đối phó với ba trận tuyến và những sách lược và chiến lược nhằm tranh đều thất bại: chiến trường Việt Nam, trên công thủ sự ủng hộ của cả hai. luận nước Mỹ và trên thế giới. 3.2. Thêm bạn, bớt thù 3.3. Dĩ bất biến, ứng vạn biến Đây là nguyên tắc cơ bản của ngoại giao “Bất biến” là lợi ích của dân tộc, là độc Việt Nam xuất phát từ thực tế đối ngoại của lập, tự do, thống nhất đất nước, là khát vọng đất nước là luôn phải đối đầu với ngoại giao cao đẹp, thiêng liêng, là mục tiêu xuyên suốt nước lớn. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: những chặng đường cách mạng mà Việt Nam muốn làm cách mệnh thắng lợi phải biết phân hướng tới, quyết tâm thực hiện. Chỉ có trên cơ biệt ai là bạn, ai là thù, phải thực hiện triệt để sở nắm chắc và kiên trì mục tiêu cuối cùng mới thêm bầu bạn, bớt kẻ thù. có thể sáng tạo những sách lược thích hợp, để Để phát huy tối đa mọi nguồn lực của đất tranh thủ những lợi ích cơ bản, lâu dài và to lớn nước, tạo nên sức mạnh tổng hợp cho cuộc hơn cho sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước. kháng chiến, Đảng đã có nhiều chủ trương, Để thực hiện mục tiêu độc lập, tự do, biện pháp khéo léo nhằm khoét sâu và lợi thống nhất đất nước, tranh thủ sự ủng hộ dụng mâu thuẫn trong hàng ngũ kẻ thù như trong và ngoài nước, ngày 20-12-1960, Mặt mâu thuẫn giữa đế quốc Mỹ với các nước trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam đồng minh của Mỹ, giữa các tập đoàn có lợi ra đời nhằm tập hợp rộng rãi mọi tầng lớp ích khác nhau trong giới cầm quyền Mỹ, giữa nhân dân miền Nam đấu tranh chống đế quốc Mỹ và các nước phụ thuộc, giữa nhà cầm Mỹ và tay sai, phấn đấu cho một miền Nam quyền Mỹ với các tầng lớp nhân dân Mỹ… Việt Nam độc lập, dân chủ, hoà bình, trung Với khẩu hiệu: “Đoàn kết bất cứ người nào lập, tiến tới hoà bình thống nhất Tổ quốc. có thể đoàn kết được, tranh thủ bất cứ người Hòa bình, trung lập là chủ trương lớn, là cái nào có thể tranh thủ được, trung lập bất cứ “vạn biến”, phù hợp với mong muốn, nguyện người nào có thể trung lập, cốt nhằm phân vọng của đông đảo các lực lượng yêu chuộng hóa kẻ thù đến cao độ và cô lập chúng, đồng hòa bình, tự do, công lý trên thế giới, nên thời kiếm thêm nhiều bạn cả trong nước và được các lực lượng này đồng tình, ủng hộ. ngoài nước”1. Đã góp phần tập hợp mọi lực Việc nêu cao khẩu hiệu này góp phần gắn lượng yêu nước tiến bộ trong nước, tranh thủ cuộc đấu tranh của nhân dân Việt Nam với rộng rãi sự ủng hộ của quốc tế, gắn cuộc đấu phong trào bảo vệ hòa bình thế giới, với tranh của nhân dân Việt Nam với cuộc đấu phong trào các nước Không liên kết, tranh tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ thủ sự ủng hộ quốc tế rộng rãi đồng thời đóng góp tích cực vào cuộc đấu tranh của nhân dân 1 thế giới vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ Ban chỉ đạo tổng kết chiến tranh trực thuộc Bộ chính trị (1996), Tổng kết cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Thắng và tiến bộ xã hội. Chính nhờ ưu thế đó, Mặt lợi và bài học, NXB. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr. 269. trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam 304
  3. Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2018. ISBN: 978-604-82-2548-3 và sau này là Chính phủ cách mạng lâm thời trước, đoàn Việt Nam dân chủ cộng hòa ủng cộng hòa miền Nam Việt Nam có điều kiện hộ. Trong nhiều trường hợp, để khách quan, lập quan hệ ngoại giao và làm công tác vận công tác vận động quốc tế để dư luận lên động quốc tế với các thể chế chính trị, tổ tiếng ủng hộ trước các giải pháp của Chính chức xã hội, tổ chức nghề nghiệp trên thế phủ Cách mạng lâm thời, sau đó Chính phủ giới, từ đó tranh thủ được sự đồng tình, ủng hộ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa mới ra tuyên bố của dư luận quốc tế, trong đó có dư luận Mỹ. ủng hộ. Với sự việc xảy ra ở miền Nam Việt Nam, đoàn ngoại giao Chính phủ Cách mạng 3.4. Sách lược, biện pháp linh hoạt, lâm thời lên tiếng trước, đoàn Việt Nam Dân mềm dẻo chủ Cộng hòa lên tiếng ủng hộ sau và ngược Trong vận động quốc tế, giữ vững các lại. Các bước đấu tranh đều phối hợp nhịp nguyên tắc đối ngoại, song cũng rất cần sự nhàng, khéo léo, ăn ý. mềm dẻo linh hoạt để có thể ứng phó và xử Có lúc Trung ương Đảng đưa ra biện pháp lý các tình huống luôn thay đổi trong quá ngoại giao nhân dân đi trước (các buổi họp báo trình đấu tranh, để có thể tận dụng được thời quốc tế, các cuộc gặp gỡ, nói chuyện với nhân cơ trong tiến công địch. Nhất là cuộc kháng dân các nước,…), ngoại giao nhà nước đi sau chiến của nhân dân Việt Nam phải đương đầu (các chuyến thăm hữu nghị chính thức, các với một nước đế quốc giàu mạnh cả về kinh cuộc gặp gỡ giữa lãnh đạo các chính phủ, quốc tế và quân sự. hội…). Cũng có những lúc đoàn Ngoại giao Với điều kiện lấy nhỏ đánh lớn, cuộc vận hai miền cùng tới thăm hữu nghị một nước động quốc tế trong kháng chiến chống Mỹ, hoặc tham dự một hội nghị quốc tế, có lúc lại cứu nước đã thành công trong việc giành tổ chức những chuyến viếng thăm riêng, nhất thắng lợi từng bước trước một kẻ địch mạnh là khi tranh thủ dư luận quốc tế ủng hộ các giải hơn nhiều lần. Mỗi bước đấu tranh đều gắn pháp của đoàn Ngoại giao Mặt trận và sau này với mục tiêu cơ bản của cách mạng đồng thời là Chính phủ Cách mạng lâm thời. vận dụng sách lược một cách mềm dẻo, linh hoạt trong chỉ đạo thực hiện. Trước vấn đề 4. KẾT KUẬN mâu thuẫn Xô - Trung, với tài đối ngoại khéo léo, linh hoạt, mềm dẻo, Trung ương Đảng và Như vậy, kiên trì các nguyên tắc đối ngoại, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã duy trì được mối song luôn có những sách lược, biện pháp linh quan hệ chân thành với các nhà lãnh đạo hai hoạt, chủ động mà mềm dẻo trong từng nước và xử lý thành công, tài tình nhiều tình trường hợp, thời điểm đấu tranh là một trong huống ngoại giao tế nhị và phức tạp trong những nghệ thuật và sáng tạo của ngoại giao quan hệ với hai nước lớn xã hội chủ nghĩa. Việt Nam đồng thời cũng là kinh nghiệm Đó còn là sự kết hợp, phát huy ưu thế quan trọng trong những năm tháng đấu tranh ngoại giao hai miền; phối hợp với ngoại giao chống đế quốc Mỹ xâm lược và thời kỳ Hội Nhà nước, ngoại giao nhân dân. Trong mọi nhập quốc tế hiện nay. hoạt động liên quan, ngoại giao hai miền cùng bàn chủ trương chung, nhưng khi thực 5. TÀI LIỆU THAM KHẢO hiện hay phân công nhiệm vụ lại phù hợp với [1] Ban chỉ đạo tổng kết chiến tranh trực thuộc đặc điểm, ưu thế của từng miền nhằm bổ Bộ chính trị (1996), Tổng kết cuộc kháng sung cho nhau, phối hợp chặt chẽ và nhịp chiến chống Mỹ, cứu nước. Thắng lợi và bài nhàng nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của học, NXB. Chính trị quốc gia, Hà Nội. nền ngoại giao Việt Nam. Trong thời gian [2] Học viện Quan hệ Quốc tế (2001), Ngoại đàm phán với Mỹ, đoàn Việt Nam dân chủ giao Việt Nam hiện đại vì sự nghiệp giành cộng hòa gặp riêng đoàn Hoa Kỳ, nhưng khi độc lập, tự do (1945 - 1975), NXB. Chính cần tấn công ngoại giao, trong nhiều trường trị quốc gia, Hà Nội. hợp, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng [3] Ngoại giao Việt Nam 1945 - 2000 (2005), hòa miền Nam Việt Nam lại đưa ra giải pháp NXB. Chính trị quốc gia, Hà Nội. 305
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0