Nhân một trường hợp suy thận cấp do ngộ độc paracetamol

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> NHÂN MỘT TRƯỜNG HỢP SUY THẬN CẤP DO NGỘ ĐỘC<br /> PARACETAMOL<br /> Trần Duy Phúc*, Nguyễn Đình Vũ*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Đánh giá vai trò lọc máu ngắt quảng trên bệnh nhân suy thận cấp do ngộ độc paracetamol.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu tiến cứu 1 trường hợp ngộ độc paracetamol gây viêm gan cấp và suy<br /> thận cấp.<br /> Kết quả: Sau 2 lần lọc máu, tình trạng viêm gan và suy thận cấp cải thiện.<br /> Kết luận: Lọc máu ngắt quảng sớm trong trường hợp viêm gan cấp và suy thận cấp có hiệu quả tốt.<br /> Từ khóa: suy thận cấp, ngộ độc paracetamol<br /> <br /> ABSTRACT<br /> A CASE REPORT: ACUTE RENAL FAILURE DUE TO PARACETAMOL TOXICITY<br /> Tran Duy Phuc, Nguyen Dinh Vu * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 19 - No 4 - 2015: 374 - 377<br /> Objectives: Evaluate the role of dialysis intermittent in patients with acute renal failure due to paracetamol<br /> toxicity.<br /> Methods: Prospective study a case of paracetamol toxicity caused acute hepatitis and acute renal failure.<br /> Results: After 2 dialysis, liver injury and acute renal failure improved.<br /> Conclusions: Early treatment with intermittent dialysis, acute hepatitis and acute renal failure has good<br /> effect.<br /> Key words: Acute renal failure, paracetamol toxicity<br /> khỏe mạnh, không có bệnh lý gan, thận.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Paracetamol là một trong những thuốc được<br /> dùng phổ biến nhất trên thế giới, và không cần<br /> kê đơn. Tuy nhiên ở Mỹ, năm 2005, có đến<br /> 165.000 trường hợp ngộ độc paracetamol.<br /> Paracetamol được biết đến nhiều là thuốc gây<br /> hoại tử tế bào gan, tuy nhiên việc tổn thương<br /> ống thận ít được biết đến, bởi cơ chế không rõ<br /> ràng. Theo thống kê người ta thấy rằng có<br /> khoảng 1-2% trường hợp suy thận cấp ở bệnh<br /> nhân ngộ độc paracetamol.<br /> <br /> TRƯỜNG HỢP LÂM SÀNG<br /> <br /> 374<br /> <br /> - Dấu hiệu sinh tồn: M: 85l/p, T: 370C, HA:<br /> 100/70 mmHg, P: 45kg, Vnt: 1.2 lít/24h.<br /> - Bệnh tỉnh táo, tiếp xúc tốt, không phù, phổi<br /> thông khí tốt.<br /> - Xét nghiệm lúc mới nhập viện: Glucose tĩnh<br /> mạch bất kỳ: 9.1 mmol/l, Urea: 3.6 mmol/l,<br /> Creatinine: 55 umol/l, SGOT: 19 mmol/l, SGPT:<br /> 11 mmol/l, Siêu âm bụng: Echo(-)<br /> Sau 3 ngày điều trị:<br /> <br /> Bệnh nhân nữ, 23 tuổi nhập viện vì mệt và<br /> nôn mữa. Khoảng 3 giờ trước đó, bệnh nhân<br /> uống 25 viên paracetamol. Tiền sử bệnh nhân<br /> * Bệnh viện TW Huế<br /> Tác giả liên lạc:, BsCK2 Nguyễn Đình Vũ<br /> <br /> - Liều paracetamol: 270mg/kg (Liều ngộ độc<br /> ≥ 150mg/kg, lần uống).<br /> <br /> Bảng 1: Chỉ số sinh hóa chức năng thận và gan<br /> Xét<br /> nghiệm<br /> <br /> ĐT: 0983820127<br /> <br /> Ngày thứ 3 (sau uống<br /> paracetamol)<br /> <br /> Ngày<br /> thứ 4<br /> <br /> Ngày<br /> thứ 5<br /> <br /> Email: dr.dinhvu@gmail.com<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015<br /> Xét<br /> nghiệm<br /> Urea<br /> Creatinine<br /> SGOT<br /> SGPT<br /> <br /> Ngày thứ 3 (sau uống<br /> paracetamol)<br /> 6.3<br /> 159<br /> 4364<br /> 4866<br /> <br /> Ngày<br /> thứ 4<br /> 8.4<br /> 286<br /> 993<br /> 2811<br /> <br /> Ngày<br /> thứ 5<br /> 7.5<br /> 325<br /> 222<br /> 1782<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> Bệnh nhân được điều trị lọc máu ngắt quảng<br /> 2 lần đồng thời với N-acetyl cystein liều khởi<br /> đầu 140mg/kg, sau đó duy trì 70mg/kg/4h bằng<br /> đường uống. Sau 12 ngày điều trị, bệnh nhân<br /> khỏe, chức năng gan thận phục hồi hoàn toàn.<br /> <br /> - Chẩn đoán: Viêm gan cấp và suy thận cấp<br /> do ngộ độc paracetamol<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Ngộ độc Paracetamol<br /> Bảng 2: Liều lượng bình thường và ngộ độc paracetamol<br /> Tuổi<br /> Liều lượng<br /> Người lớn<br /> Trẻ em<br /> <br /> Uống<br /> Uống<br /> <br /> Liều bình thường<br /> <br /> Liều ngộ độc<br /> (Liều uống, đơn liều)<br /> <br /> 325-625mg/4-6h; 1000mg/6-8h; Tối đa ≤ 4g/24h<br /> 10-15mg/kg/4-6h; Tối đa 5 liều/24h<br /> <br /> Liều tối thiểu; ≥ 150mg/kg, lần uống<br /> Liều tối thiểu; ≥ 200mg/kg, lần uống<br /> <br /> Sinh lý bệnh<br /> Chuyển hóa paracetamol bình thường<br /> <br /> Chuyển hóa paracetamol gần 90% theo con<br /> đường glucoronic và sulfat hóa, được bài tiết qua<br /> thận. Phần còn lại được chuyển hóa tại gan(5-<br /> <br /> 15%) qua hệ enzym CytoP450, và đào thải ra<br /> nước tiểu dưới dạng không chuyển hóa(