Những kinh nghiệm cho Việt Nam về pháp luật bảo hiểm y tế một số quốc gia trên thế giới: Phần 2

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:158

Thêm vào BST

Báo xấu

22
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cuốn sách Pháp luật bảo hiểm y tế một số quốc gia trên thế giới và những kinh nghiệm cho Việt Nam phần 2 cung cấp cho người đọc những kiến thức như: pháp luật bảo hiểm y tế ở một số quốc gia và những đề xuất cho Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Những kinh nghiệm cho Việt Nam về pháp luật bảo hiểm y tế một số quốc gia trên thế giới: Phần 2

PHÀN III PHÁP LUÂT BÂO HIÉM Y TÉ O’ MOT SO QUÔC GIA VÀ NHCPNG DÉ XUÁT CHO VIÉT NAM 203
Phán III. Pháp luíit bao hiém y té & mót só quócgia... Chu’O’ng 9 PHÁP LUAT BÁO HIÉM Y TÉ Ó1Dl>C Dúc lá mót quóc gia lien bang nám ó Trung Au vói lanh thó trai róng 357.021 km2 va có khí háu ón dói. Dan só eüa Dúc lón nhát trong Lien minh cháu Au (EIJ). tính den nám 201 1 lá khoáng 81.8 tricu nguói1'2. Nét dác biét trong dan só Dúc la có ty le dan nháp cu dóng vói só dan nhap cu lón thú ba tren thé giói. Da só dan tap trung ó các khu do thi va có nhúng khác biét dáng ké vé su phán bó giúa các bang. Diéu náy gáy ra khóng ít khó khán cho viéc phó cap BHYT ó Dúc. Mac dú váy. nuóe Dúc lai lá mót cuóng quóc vói nén kinh té có CiDP danh nghla dúng thú tu vá GDP súc mua tirang duong dúng thú nám trén thé giói. dóng góp nhiéu nhát váo ngán sách EU trong nám 2011. Dúc lá nuóc vien tro phát trién háng nám nhiéu thú nhi vá ngán sách quóc phóng dúng thú sáu trén thé giói1". Kinh té bén vúng vá phát trién nhu Só 1¡cu cúa VSn phóng thóng ké Dúc. Nguón: https://www.destatis.de/DE/Startseite.htm l ' ' ' littp: vi.wikipedia.org/wiki/% C4% 90% E I% BB% A9c 205
Phap twitBHYTm gtso quoc0a hvn theg in » nhiingkinh nghiem cho YietNimi a \ay nen quoc gia nay co mot mire song cao va he thong ASXH toan dien, trong do eo the ke den BHYT. 1. Phap luat bao hiem y te o’ Due Due la quoc gia co thanh cong nhat dinh trong lmh virc BHYT va la quoc gia khdi nguon cho mo hinh BHYT hinh thanh tC nguon tai chinh dong gop. Mo hinh nay dac trung 6 r viec: De dirge huong BHYT. ngudi tham gia phai dong gop thu nhap ciia minh vao quy BHYT. ben canh do co sir dong gop cua ngudi sir dung lao dong va su ho trg nhat dinh ciia Nha nude de hinh thanh nen phan tai chinh dac biet chi tra cho ngudi tham gia. Hinh thanh mot each tir phat trong qua irinh cong nghiep boa cuoi the ky XIX dau the ky XX. BHYT a Dire co xuat phat diem ban dau la sir dong gop cua mot so cong nhan lam viec trong eac xi nghiep. nham tranh ton that ve tai chinh moi khi dm dau. benh tat. that nghiep. Dan dan. ohong trao nay trd thanh mot hoat dong cua cong doan. Thay Jugc lgi ich cua hoat dong nay. Thu tudng Dire Bismarck da uat hoa va hoat dong theo co che BHYT. Theo do vao nam 1883. Dao luat BHYT (The Health Insurance Act) ciia 3ismarck dirge ban hanh, trong do quy dinh bao hiem bat 3U C cho cong nhan. O Nam 1911. Bo luat Bao hiem Reich (T he Reich Insurance Code) ra ddi quy djnh BHYT la bat buoc cho ngudi lao dong di ju va nhumg ngudi lam viec trong lTnh virc nong. ngu nghiep. 206
Phan H i Phap I nilI baa hiem y te &m otso quoc gia... Sau do, BHYT cho nguoi nghi huu (Health insurance for pensioners) duoc ban hanh vao nam 1941. Den nam 1974, Dire ban hanh Dao luat Cai thien loi ieh (The Improved Benefits Act) va Dao luat Phuc hoi (The Rehabilitation Act). Theo do, doi tuong cua BHYT da duoc mo rong cho nong dan tu lam chii. sinh vien. nguoi tan tat. cung nhu cac nghe sT va nhiing nguoi trong cac nganh nghe xuat ban. Nam 1997, Dao luat Cai each BHYT lan thir hai (The 2nd Statutory Health Insurance Reform Acts) ra ddi. Tu do den nay. Chinh phu Dire khong ngung cai each cac chinh sach ve y te. Gan day. Dire ban hanh Dao luat Hien dai hoa BHYT xa hoi (The Social Health Insurance Modernization Act - 2004) va Dao luat BHYT xa hoi tang cuang nang luc canh tranh (Competition Strengthening Act - 2007). Theo do. so nguoi tham gia BHYT da tang dan len theo tirng nam va hien nay da pho quat den hau het cac tang lop trong xa hoi. Noi dung co ban cua phap luat BHYT o Dire co the dugc xem xeH thong qua cac quy djnh cu the nhu sau: Thir /that, ve doi tuong tham gia BH YT 6 Dire, BHYT la bat buoc ap dung doi voi hau het nguoi dan. tham gia BHYT duoc xac djnh la mot nghTa vu. Theo 207
/ '//;//>hut H ITYT.ingtsoquocgja trvn thc0di \a nhimgkinh iighiaii cho VietNam quy dinh cua phap luat thi doi tirgng bat buoc tham gia BHYT bao gom: - Ngirdi lam cong an luang co mire thu nhap dudi ngudng quy djnh (nam 2012 la 50.850 Euro/nam tuang ducrng vdi ’4.237 Euro/thang1'4. eon nam 2013 la 52.200 Euro/nam tuong ducrng vdi 4.350 Euro/thang1’5) va ngudi than cua ho. Tuy nhien. vo hoac chcing va eon cai dudi 18 tuoi cua ho tu dong dupe hudng bao hiem ma khdng phai dong gop gi them khi nhung doi tuong nay ehua co BHYT va thu nhap chung cua nhung ngucri nay khdng vupt qua 345 Euro/thang; mac du vay ve nguyen tac. khi tre tren 18 tuoi eon clang di hoc thi co the dupe hudng bao hiem tlieo eha me tdi 23 - 25 tuoi, tre tan tat khong bj han che ve lira tuoi1’6; - Sinh vien cua cac trudng trung cap. eao dang, dai hc>c; - Ngudi dupe dao tao nghe; - Ngudi ve huu: - Ngudi khuyet tat dang lam vice tai ciic co so hop phap hoac theo cac chuong trinh xue tien viec lam; - Ngudi that nghiep dang nhan tre? cap; |:” http://w w w.zuv.uni-heidelberg.de/international/krankenversicherung_engl. hvvil 1 hltp://www.aok.de/rheinland-ham burg/niitglied-w erden/voluntary-insurance- 90005.php ' Nguyen Thi Mai Loan, B HYT loan dan tlieo lugt dinh a Cong hua Lien hang O h / r a p chi BHXH, s6 04/2008 208
Phân III. Phâp huit bào hiêm y têô m ôtsô quôcgia... - Nông dân và câc thành viên gia dinh cüa ho; - Nghê sï và nhà vân; - Nhùng dôi tirgng khàc. Qua dô cô thê thây ràng, màc dù Duc cô dân sô khâ dông nhung do dôi tugng bàt buôc tham gia BHYT dugc quy dinh trong luât rông nên hâu hêt nguôi dân Dire dêu tham gia BHYT bàt buôc. Bên canh pham vi dôi tugng tham gia BHYT bât buôc nôi trên. phâp luât BHYT cûa Dire cüng quy dinh hinh thirc tham gia BHYT tu nguyên. âp dung dôi vôi nhùng nguôi dân cô thu nhâp trên nguông quy dinh (50.850 Euro/'nàm - nam 2012 và 52.200 Euro/nâm - nam 2013). Théo dô. nhùng nguôi này cô thê tu do lua chgn viêc tham gia BHYT theo luât dinh hoàc mot loai hinh BHYT tu nhân bât kÿ (là loai BHYT thuong mai trâi vôi BHYT theo luât dinh là BHYT phi lgi nhuân). Tuy nhiên. dôi tugng thuôc diên tu nguyên này cüng phài cân dôi câc lgi ich truôc khi dua ra quyêt dinh lua chon bôi hg chï cô thê dê dàng chuyên tù loai hinh BHYT theo luât dinh sang BHYT tu nhân côn viêc chuyên ngugc lai vô cüng khô khân do phài dâp ùng câc diêu kiên ngüt nghèo1'7. Theo thông kê nâm 2005, ô Dùc cô khoâng 72 triêu nguôi tham gia BHYT theo luât dinh (chiêm khoàng 88% dân sô). trong dô cô hon 68 triêu nguôi tham gia BHYT bât buôc, gân 4 triêu nguôi tham gia BHYT tu nguyên. 1,7 http://ww\v.billiger-krankenversichert.de/intem ational/health-insurance.htm 209
Pini/)liât H I¡Y I môtsô quocgiì trên thègioìvà nhüngU/ili nghiêm cho YiÇlNimi Sô nguài tham già BHYT tu nhân chi chiêm khoàng 10% dân sô. Nguài nghèo dugc Nhà nuàc bâo hô thông qua tra câp xà hôi. Nêu tinh câ BHYT theo luât dinh và BHYT tu nhân thi gân 100% nguài dân Due dà tham gia BHYT ,8. Nhu vây, à Duc. BHYT theo luât dinh là hinh thùc bâo hiêm dugc âp dung dôi vài hâu hêt thành phân trong xà hôi. hoat dông theo nguyên tac tuong tra công dông: Ngirôi giàu hô tra tài chinh cho nguài nghèo. nguài không cô con hoâc it eon hô tra tài chinh cho nguài cô con. nhiêu con. Trong BHYT theo luât dinh song song ton tai hai hinh thúc BHYT bat buôc và BHYT tu nguyên. Trong do. BHYT bât buôc dugc coi là nông côt cùa hê thông BHYT theo luât dinh con BHYT tu nguyên chi là hinh thúc bô sung, âp dung vài mot sô nguài cô thu nhâp dàc biêt cao trong xà hôi mà dê thôa màn nhu câu châm sóc y tê cô tinh chât câ nhân cùa minh. ho cô toàn quyên lua chon viêc tham gia loai hinh BHYT cô tinh chât công hoâc mot loai B1IYT tu nhân phù hgp. Diêu này khâc vài BHYT tu nguyên à Viçt Nam. Ô Viêt Nam. BHYT tir nguyên âp dung cho tât câ nhùng dôi tugng không tham gia BHYT bât buôc. chû không phâi chi âp dung cho mot nhôm dôi tugng eu thê nào. Thie liai, vê chê dp huong BHYT Chi tiêu cho BHYT ô Dúc thuông dân dâu thê giôi. Nâm 1,8 Dirong Tât Tháng. BHYT à Công hoà Lien bang Dire, Tap chi BHXH, sc 07/2005 ~ 210
Plain III. Phiip luât báo hiêniy té &m otso quôc già... 2005, chi tiêu y tê cùa Dire chiêm 10,7% GDP, xêp thù tu trong khôi các nuôc thuôc OECD (Tô chúc Hgp tâc và Phât triên kinh tê). Cüng trong nâm dô, tông chi tiêu binh quân dâu nguài trong mot nam là 3.287 USD và xêp thir 11 trong khôi các nuôc OECD vê chi tiêu y tê cà nhân. Trong tông chi phi y tê là 239.500 tÿ Euro thi các quÿ ôm dau chi trâ chiêm 56,6%; chê dô bào hiêm dài han theo luât dinh là 7,6%; 3,1% tù các chuong trinh khâc; 5,7% nguôn tù chinh phú; BHYT tu nhân chiêm 9.2%; nguài su dung lao dông 4,2%; tô chùc phi loi nhuân và hô gia dinh chiêm 13,6%lj9. Ö Duc. nguài tham gia BHYT duoc huông câc quyên loi sau: Vê khâm du phòng: Tré em tù 6 - 10 tuôi duoc khâm lâm sàng cho moi loai bênh; hàng nâm. phu nù tù 20 tuôi và nam giôi tù 45 tuôi duge kiêm tra lâm sàng ung thu; hai nâm mot lân, nguôi tham gia BHYT tù 35 tuôi trô lên duoc kiêm tra sàng loc y tê nói chung, dâc biêt là câc bênh vê hê tuân hoàn, câc bçnh vê thân hoâc bênh tiêu duông. Vê chcim sóc y tê: Nguôi tham gia BHYT cô quyên diêu tri bòi bâc sï da khoa. các chuyên gia và nha si. Phi cho mot lân khâm bênh ban dâu trong mot quÿ là 10 Euro/nguôi, bao gôm tât cà các chi phi trong gôi dich vu KCB ban dâu. Trong truông hop bênh nhân di khâm à mot bâc sï da khoa khâc mà litto //wvvu ¡spor.org/htaroadmaps/germany.asp 211
PhâpIuâtBHYT,môtsô quôcgii t/in thêgiôi »à nhCmg/dnh nghiçm c/m YlçtNani không dugc su giôi thiêu cûa bâc sï khâm bênh ban dâu thi sè mât thêm 10 Euro nùa (goi là Praxisgebühr) ngay cà khi ô trong cùng mot quÿ. Vê thuôc chüa bênh và câc thiêt bi tra giup âiêu tri: Nguài tham gia BHYT mua thuôc phài trâ mot khoân phi tuong ûng vôi 10% cüa giâ bân. tôi thiêu là 5 Euro và tôi da là 10 Euro. Tuy nhiên. viêc trà thêm phi không dugc vugt quâ giâ thuôc. Quÿ bâo hiêm không chi trà cho mot sô loai thuôc nhu càm lanh thông thuông hoàc cum, thuôc không dugc kê theo dan... Nguôi tham gia bâo hiêm cùng dugc chi trâ cho vât lÿ tri liêu. massage.... Nhung tù tuôi 18. hg cô nghïa vu trâ thêm mot khoân phi bô sung tuong duang 10% phi diêu tri. công vôi 10 Euro cho môi dan thuôc. nhung tông công không dugc vugt quâ chi phi diêu tri. Quÿ bâo hiêm cüng chi trà mot phân nhât djnh cho câc bô phân giâ và câc thiêt bi trg giup diêu tri khâc. Cüng tirang tu nhu trên, nguôi bênh phâi trâ mot khoân phu phi tirang irng vôi 10% giâ bân công vôi tôi thiêu là 5 Euro và tôi da là 10 Eiuro, nhung long công không vugt quâ giâ cüa sàn phâm mua. Vê dich vu nha klioa: Nguôi tham gia BHYT dugc BHYT trâ cho 50% chi phi làm rang giâ và thân rang khi buôc phâi diêu tri y tê, 80% chi phi diêu tri chi'nh hinh rang mât (phông chông 212
Phân IH . Phiip Im)t bào hiêm y tê om ôtsô quôc gia... và süa chüa câc bât thuông cûa rang). BHYT không chi trà cho câc dich vu thâm mÿ rang nhu: tây tràng rang, thâm mÿ... Vê châm sóc âiêu dicang: Trong truóng hop gia dinh cûa nguôi bênh không thè châm sóc cho ho khi ho nam viên mà phài thuê nhân viên diêu duông thi quÿ bào hiêm sè trà tien cho viêc thuê nhân viên diêu duàng này. Nhung vê nguyên tâc. dôi vài môi nguài bçnh dugc châm sóc bài nhân viên dieu duòng. quÿ bào hiêm chi chi trâ tôi da là bon tuân duçc châm sóc. Nêu vuçrt quâ bon tuân, nguài bênh phài tu minh chi trâ toàn bô chi phi phân vucrt quâ dô. Vê viêc âiêu tri nói trü: Nguài tham gia BHYT dugc huông bât kÿ hinh thirc diêu tri tai bênh viên nào mà ho yêu câu. Tuy nhiên. dôi vói câc truông hop nâm viên trên 28 ngày mot nâm. môi ngày nâm thêm dô ho phài trâ thêm 10 Euro. Nhu vây có thê thây, nêu nhu truóc nâm 2004 BHYT à Dire, viêc thanh toàn chi phi KCB. thuôc men dêu do câc quÿ chi trâ toàn bô thi tù nâm 2004. Dao luât Hiên dai hóa BHYT xà hôi ( The Social Health Insurance Modernization Act) ra dôi. dà quy dinh viêc dông chi trâ cüa nguài tham gia BHYT vài ca quan BHYT nhüm giàm su thâm hut cho quÿ BHYT, dông thài cùng nâng cao trâch nhiêm cüa câ nhân vói sûc khôe cûa minh. Viêc thuc hiên dông chi trà là cân thiêt. nhung không duac quâ nhiêu so vói thu nhâp cüa nguôi dugc bâo hiêm. Vi thê trong nhüng tinh huông nhât dinh, nguôi tham 213
Hvi/) hut BHYTmotso quocgin trv/i dtegidiva nlnm gkiiili ngtiiem dm I letNam gia BHYT dong chi tra it lion hoac khong phai dong chi tra: - Tre em dudi 18 tuoi dupe mien dong chi tra. tn'r chi phi ve nha khoa va chi phi di lai: - Nhirng henh nhan co thu nhap thap hoac hi benh man tinh. muc dong chi tra khong \n o t qua 1% thu nhap nam cua ho: - Ngoai ra. cd mot so quy HI 1YT mien chi tra doi vdi mot so doi tuong tham gia vao mot chuong trinh y te nhat dinh. Tra cap 6m daw. Thucrng thi chu sir dung lao dong tiep tuc tra luong hoac lien cong Irong 6 tuan. khi ngudi lao dong chua the lam viec dupe. Sau do. quy bao hiem se tra 70% muc tien cong hoac lien luong trirdc khi khau tru tdi gidi han muc tien dong B11YT. nhirng khong dupe vupt qua 90% tien luong con lai sau khi da khau trir cac khoan phai nop. Ngudi dupe bao hiem co the nhan trp cap dm dau tdi da 78 tuan trong khoang thdi gian 3 nam. Tra cap cho ngtrai lao dong khi con cdi hi dm dau tdi 10 ngay mot nam cho moi mot dua tre tham gia bao hiem dirdi 12 tuoi ma ho phai chain nom, nhirng phai trinh giay id cua bac si va chung minh rang khong ngudi nao khac trong gia dinh cd kha nang giam sat va trong nom dua tre. Neu la cha hoac me don than thi tdi da dupe 20 ngay. Neu cd vai dua con thi tdi da la 25 ngay (va 50 ngay cho cha hoac me don than). 214
Phiìn III. Phâp huit Imo hiêm y tê ô n iô tsô quôc gia... Tra giüp vê trông nom nhà khi nguôi tham gia bâo hiêm phäi näm viên hoâc dieu tri phuc hôi chùc nâng không thê trông nom nhà cûa và co tré nhô duoi 12 tuôi sông cùng. Dieu dirâng tai nhà cho phu nù khi cân thiêt do mang thai hoäc sinh con. Lieu phâp xâ hôi dành cho ngirài dirgc bâo hiêm có nôi dau buòn tinh thân nghiêm trong làm eho ho không châp nhân dieu tri y khoa. Tien sinh con và tra câp sinh con trong thài gian mang thai và sau khi sinh: Câc bà me dugc trâ luong dây dû trong 6 tuân truàc khi sinh và 6 tuân sau khi sinh. cân cù vào luong binh quân 3 thâng cuòi hoâc 13 tuân truàc khi h uàng tra câp. Riêng dôi vói nhùng dôi tugng eô thu nhâp trên nguàng quy dinh. bang eâch tham gia BHYT tir nguyên vài mire dóng góp cao hon. ngoài nhùng quyên loi nhu dôi vói nhùng nguôi tham gia BI 1YT bât buôc, ho con dugc h uàn g thêm nhùng lgi ich khâc nhu: kinh mat; trg thinh; djch vu chân doân và kiêm tra sùe khôe hiên dai: dugc su dung nhùng dich vu y tê hàng dâu trong nhùng bênh viên hang A; dugc diêu tri bài nhùng bâc si tu vân chinh; djch vu d u àn g dây nông 24/7... Tùy vào khoân mue dóng góp mà nguôi tham gia bâo hiêm chon dóng thi công ty bâo hiêm së chi trâ toàn bô hay mot phân, nhùng nguôi dóng phi cao së dugc h u àn g hâu hêt câc dich vu y tê 140. 40 http://vvw w .billiger-krankenversichert.de/international/health-insurance.htm 215
!> liâ t HHÌTriiôtsô qiiocgii triti tiiêgiôivà nhüngkinh ngtiicm c/k) VA Nani h:'i[) Thù ba, vê tài chinh thuc bien BHYT Dê dâin bâo thirc hiên chê dô BHYT, Dire thiêt lâp các quÿ BHYT theo tiêu chi nghê nghiêp - xà hôi, do các co quan tu quân theo luât công. Dây là mot dàc thù trong luât tô chirc Nhà nuôc Dire và cüng là mot dàc thù cùa châu Âu, vai trò cùa Nhà nuóc chi giói han trong viêc lâp pháp, giám sát và phàp lÿ. Nàm 1900, câ nuóc Dúc cô hon 20.000 quÿ BHYT. dên nam 2004 chi con 1.200 Quÿ BHYT, nàm 2005 con 260 quÿ dang ton tai và hoat dông. Các quÿ BHYT Ion hiên nay gôm cô: Quÿ BHYT dja phirong; Quÿ BHYT xi nghiêp; Quÿ BHYT ngành; Quÿ BHYT nông nghiêp; Quÿ BHYT hàng hài; Quÿ BHYT ngành mô; Quÿ BHYT thay thê dành cho viên chirc; Quÿ BHYT thay thê dành cho công nhân...141. Theo dô. quÿ BHYT ô Dire rät da dang, không giông nhu Viêt Nam. quÿ BHYT duoc quàn lÿ tâp trung, thông nhât và cô su phân câp quàn lÿ trong hê thông tô chûc BHYT. Co quan cao nhât cùa BHYT là Hôi dông Quàn lÿ quÿ BHYT. Dây là mot tô chûc tu quàn, duoc bâu cû theo nhiêm kÿ sàu nàm, vói các thành viên là nhûng nguôi dai diên cho nguôi lao dông. nguôi sû dung lao dông, co quan BHYT... Viêc cân dôi thu chi duoc giài quyêt linh hoat trong môi tuong quan vói mûc dông cùa nguôi tham gia. Trong truông 1 1 Dirong Tât Thäng, BHYT à Công hoà Lien bang Dúc, Tap chi BHXH, sô 4 07/2005 216
Phân 111. Pháp huit bâo hiêm y tê ó mot sô quôc gia... hop quÿ BHYT cô kêt du. nam sau quÿ dé phài giàm mire dóng, ngupc lai neu trong nàm bòi chi, các quÿ dó có quyên tâng mue phi cho phù hop cân dôi thu chi. Ngoài ra. luât cho phép các quÿ BHYT dupe lâp quÿ du phòng vói mue quy dinh không vuoi quá pham vi chi trong mot tháng và tôi thiêu phài dû chi trong mot tuân. Các quÿ BHYT dupe trich 5% tông thu dê lâp quÿ chi quàn lÿ hành chinh. Tien tam theri nhàn rôi cùa quÿ BHYT chi dupe gùi ngân hàng. mua công trái, không dupe dâu tu vào lïnh vue khàc. Truôc nâm 2009, tûy thuôe vào dôi tupng. dieu kiên. hoàn cânh. dâc thù. Hôi dông quàn tr¡ các quÿ BHYT tu quy dinh mire phi BHYT phù hpp. dâm bâo cân dôi thu chi và dupe càe thành viên tham gia châp nhân. Do dó. mire dông cùa càc quÿ BHYT cô su chènh lêch khàc nhau. không dupe thông nhât trong câ nuôc. Vi du. Quÿ BHYT AOK (BHYT dia phuong) mûc thu 14.4% tông tiên luong; Quÿ BHYT TK. thu 13,7%; BHYT xi nghiêp thu 13,9%...142. Dieu này dà dan dên tinh trang cô quÿ thi rât dông nguôi tham già con cô quÿ thi dûng truôc nguy co phà sàn vi không cô nguôi tham gia do hoat dông không hiêu quá. Nhung tù sau cuôc cài càch y tê nâm 2009, mue dông BHYT dupe thông nhât trong câ nuôc là 14.9% (hiên nay là 15,5%). theo dô ban dâu câc quÿ sè thu phi bâo hiêm cùa nguôi tham gia và tât cà cùng tàp trung vê mot 1 3 Dirong Tât Tliäng, BHYT à Công hoà Lien bang Dire, Tap chi BHXH, sô 4 07/2005 217
Pldp hat B IIY rm o tso quocga t/vn thegidi\:i nhung kinh ngfiicm cho VietNam quy chung do la quy y te, sau do phan chia ve cho cac quy theo ho so huong BHYT ina cac quy cung cap tir cac khach hang cua ho. Tuy la co dinh mire dong nhung cac quy se canh tranh trong viec thu phi bo sung. Sau khi tong chi phi K.CB thirc cao hon phan ma quy y te chung da thanh toan thi cac quy om dau se tir minh thu mot khoan phu phi bo sung, nhung khoan phu phi nay khong duoc vuot qua 1% thu nhap chiu thue. Vi the, quy nao co khoan phu phi bo sung thap se duoc khach hang lua chon. Cong dan co quyen duoc chuyen tham gia tir quy nay sang quy khac trong BHYT bat buoc; di chuyen tir cong ty bao hiem nay sang cong ty bao hiem khac trong BHYT tu nguyen. Do Dire la mot trong nhung quoc gia tieu bieu cho mo hinh BHYT theo tai ehinh dong gop nen nguon tai chinh chu yeu xuat phat tir su dong gop ciia nguoi tham gia theo ty le nhat dinh tir tien luong. thu nhap. Nha nuoc chi ho tro dong gop cho mot so doi tuong dac biet. Mire phi tham gia BHYT doi voi cac doi tirong cu the nhir sau: Doi voi ngirdi lao dong: Nguoi lao dong khong phai mot minh chiu phi tham gia BHYT ma phi tham gia BHYT duoc chia se giua nguoi lao dong va nguoi sir dung lao dong. Quy dinh nhu vay vira bao ve nguoi lao dong trong viec khong phai tu minh dong tat ca phi bao hiem, vira giam thieu chi phi boi thuong cho nguoi sir dung lao dong. Tuy nhien. luat khong quy dinh cu the mire dong BHYT ma chi quy djnh ty le 218
Phân III. Phâp hiât bâo hiêm y tê o rnât sâ quôcgia... dông gôp giùa chü su dung lao dông và nguôi lao dông bôi thu nhâp cùa nguài lao dông cô thê thay dôi theo tùng thôi kÿ. Thông thuông thi tÿ lê chia sé phân dông gôp giùa nguài lao dông và nguôi sir dung lao dông là 50:50 hoàc nguài lao dông sè chiu phân lôn hon mot chût. Hiçn nay, mue dông là 15.5% tông thu nhâp cùa nguôi lao dông (trong dô, nguôi lao dông dông 8.2% và nguôi sû dung lao dông dông 7.3%). Hàng thâng. chü sir dung lao dông cô trâch nhiêm thu và nôp cho quÿ BHYT. So sânh mire dông 15.5% thu nhâp à Dûc so vài mûc dông không quâ 6% thu nhâp ô Viêt Nam hiên nay cho thây mot sir chênh lêch dâng kê. Tuy nhiên trên thue tê, câc dich vu y tê và câc khoàn thu huông khâc mà nguôi tham gia BHYT ô Dûc cô thê duçc huông bao gôm cà nhùng khoàn trç câp khi ôm dau và thai sân mà à Viêt Nam nhùng khoàn này duçc dua vào trong chê dô BHXH (mùc dông dôi vôi hai chê dô này ô nuôc ta chiêm 3% thu nhâp). Mât khâc, su chênh lêch niy côn xuât phât tù su chênh lêch trong chât lirçng dich vu y tê ô Dùc và à Viêt Nam. D5i vài nguài nghi him: Nguôi nghi huu thuôc dôi tuong bât buôc tham gia BHYT, ho phài trâ 8,2% trong khi bâo hiêm huu tri trâ 7,3%143. 1 ’ htlp:/'w w w.w orking-in-germ any.com /statutory-health-insurance-0200.htm ! 4 219
Phúp liâ tBH YTmôtsô quôegki tren thêgiâi và nhüngkinh ngfiiêni cho Yiêtl\';uii Thtiv tu\ vê pit u ong t/iiic than h toan chi p h i KCB BHYT Hiêp hôi bâc sî sè kÿ ket hgp dông vái tùng quÿ bào hiêm. vê viêc thanh toán chi phi KCB. viêc thanh toán thirc hiên hàng quÿ. Sau do hiçp hôi bâc sï sè phân bô cho tùng bâc sî theo phân chi phi cùa ho dà thuc hiên. Quÿ bào hiêm cô thê châm dût hçrp dông vôi mot bênh viên nào dô nêu dich vu y tê không tôt hoàc hoat dông kem hiêu quâ. I lê thông y tê nuôc Duc cô dàc diêm riêng dô là su khàc biêt giùa lïnh vue ngoai trú và nôi trú. Nuôc Dùc cô hç thông càc bàc sï da khoa truc thuôc Hiêp hôi bàc si. Dôi vôi châm sôc sue khôe ban dâu và diêu trj ngoai trú. bçnh nhân tôi khàm tai bàc si da khoa (bàc sï gia dinh). Môi bàc sî da khoa phu tràeh khàm, chùa nhùng bênh don giàn ngay tai gia dinh. Trong truông hçrp cân nam viçn. bàc sï sè viêt giây chuyên viên. Diêu nàv gôp phân làm giâm tài cho càc bênh viên. trành duoc nhùng truông hçrp không cân thiêt dên KCB lai bênh viçn. Môi quÿ. bênh nhân dông chi Ira 10 Euro cho KCB ban dâu và dông chi trà mot phân vê thuôc. BHYT sè thanh toàn vôi Hiêp hôi bàc sî theo khoàn dinh suât (capitation) và theo hê thông diêm. Bçnh viên cung câp dich vu cho bênh nhân nôi trú và BHYT thanh toàn cho bênh viên trên co sô hê thông DRG. Hç thông DRG (Diagnosis Related Group) cùa Dùc là hê thông giàm sàt càc chi phi cùa bênh viên dôi vôi bênh nhân. Hê 220
Phân III. Pháp luât bâo h¡cm y tê& m ôtsô quôcgia... thông DRG duoc áp dung trong các bênh viên là tir nguyên vào nâm 2003, tù nâm 2005 thi áp dung bat buôc cho các bçnh viên trù nhùng bênh viçn vê tâm thân. tir nâm 2009 áp dung bat buôc vôi tât cà các bênh viên trên câ nuôc. Hê thông DRG là kêt quá cúa quà trinh thông kê mot càch hê thông vê chi phi y tê cho các nhôm bênh tât cô liên quan cua các bênh viên trong toàn nuôc Dire, do Viên nghiên cùu và tinh toàn chi phi theo nhôm chân doàn (InEK) cüa Dire nghiên cùu hàng nàm tù thông kê cüa 116 bênh viçn trên toàn liên bang. Trên co sô chân doàn cûa bâc sï. bênh nhân duoc phân loai theo mot trong 1.082 nhôm bçnh (nàm 2007). các nhôm bênh tuong tu nhu nhau sè duoc BHYT thanh toàn theo mot gôi chi phi cô dinh. tât nhiên cô hê sô diêu ehinh cho các truông hop phùc tap và bçnh viên nhân mot khoân tiên tuong úng vôi tùng truông hop. Vi vây. DRG xàc dinh khoàn tiên bênh viên nhân duoc do diêu tri bênh nhân144. Theo dô. Due dà thiêt lâp duoc mot djnh mire chuân cho chi phi y tê. diêu này dà gôp phân giàm hiên tuong lam dung BHYT. Cùng vôi viêc giôi thiêu và àp dung DRG. thôi gian nàm viên giàm (tù 12.5 ngày nâm 1993 giàm xuông 8.7 ngày nàm 2004 - theo Hiêp hôi OAK Berlin dà thông kê), viêc này cô ành huông toi viêc chuyên bênh nhân tù khu vue nôi trù sang ngoai trù. Mot trong nhùng nhu câu câp thiêt dê giàm thiêu 144 Nguyên Thj Mai Loan. Nhùng thàch ilnrc khi àp dung thanh loan theo nhôm chân doàn o Công hàa Lien bang Dire, Tap chi BHXH. sô 01/2008. 221
/'/¿'//; /itfitBHYT,m otsô quôcgiu Ovn thc0 ôi là nhüngkinh nghiêm dio VkkMun chuông ngai giùa khu vire nôi trú và ngoai trú là sir công tàc tôt giùa hai khu vue này. Nhu vây, BHYT ô Due là hê thông BHYT cô hê dày kinh nghiêm và cô thè coi Duc là cài nôi cûa BHYT trên thê giôi. Dùc là nuôc som cô Luât BHYT ngay tù khi thirc hiên. vói nhùng khung phàp lÿ co bàn. Trài qua gân 130 nâm hinh thành và phàt triên. Chinh phù Dùc không ngùng cài càch hê thông BHYT. Cho dên nay. BHYT ô Dùc là mot trong sô nhùng hç thông BHYT tôt. cô chât luong cao, dô bao phü rông (gân nhu bao phû 100% dân sô). Trong hê thông BHYT cûa Dùc song song ton tai hai hinh thùc tham gia là BHYT bât buôc và BHYT tu nguyên. Trong dô. hinh thùc BHYT bat buôc duçc coi là chu yêu. là nông côt cûa hê thông BHYT. côn BHYT tir nguyên chi là mot hinh thùc bô sung và chi àp dung dôi vói nhùng nguôi cô thu nhâp cao nhâm diêu tiêt, phân phôi lai thu nhâp trong xà hôi. Hai hinh thùc này cô su phôi hop chàt chè vói nhau tao nên su ôn dinh. chàc chàn cho câ hê thông. Bên canh dô. viêc thirc hiên gôi chàm sóc sùc khoè ban dâu vói hê thông bàc si gia dinh chàm sóc tai nhà dà góp phân giâm tài dàng kê cho càc bênh viên. Thay vi dên càc bênh viên dê KCB, nguôi bênh cô thè mài bàc sï chàm sóc ban dâu khàm và chùa nhùng bênh don giàn tai nhà. vùa tiêt kiêm thói gian di lai, chô doi. vùa giûp bênh viên han chê nhùng truóng hçrp bênh nhe, không cân thiêt phài KCB tai bênh viên. Dông thói, sir da dang cûa càc quÿ BHYT trong hê thông BHYT ô Dùc dà tao ra su 222