Nội soi cắt lọc hỗ trợ điều trị thoái hóa khớp gối

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 12 * Phụ bản của Số 1 * 2008<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> NỘI SOI CẮT LỌC HỖ TRỢ ĐIỀU TRỊ THOÁI HÓA KHỚP GỐI<br /> Bùi Hồng Thiên Khanh*, Tăng Hà Nam Anh*, Lê Tường Viễn**, Dương Đình Triết*, Cao Bá Hưởng*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: đánh giá hiệu quả của nội soi cắt lọc trong điều trị bệnh nhân thoái hóa khớp gối (THKG).<br /> Phương pháp: 50 bệnh nhân thoái hóa khớp gối không còn hiệu quả với điều trị nội khoa được phẫu thuật nội<br /> soi cắt lọc. Thời gian theo dõi từ 2 tháng đến 11 tháng. Phẫu thuật nội soi bao gồm: cắt lọc tổn thương sụn chêm, lấy<br /> bỏ các chồi xương, cắt lọc bao hoạt dịch viêm, các mảnh sụn khớp thoái hóa,mài tạo hình mặt sụn và khoan kích thích<br /> xương dưới sụn đối với nơi khuyết sụn nặng. Đánh giá tuổi, triệu chứng lâm sàng, BMI, điểm Lysholm trước và<br /> sau mổ, số khoang bị tổn thương, thương tổn gây kẹt khớp và mức độ thỏa mãn của bệnh nhân.<br /> Kết quả: thời gian theo dõi sau mổ từ 2 đến 11 tháng: Trong 50 bệnh nhân, kết quả tốt và rất tốt 38 bệnh nhân<br /> (76%) đạt điểm Lysholm sau mổ trung bình là 87,8/100, và kết quả trung bình 12 bệnh nhân (24%) với điểm trung<br /> bình là 74/100.<br /> Kết luận: nội soi cắt lọc điều trị thoái hóa khớp có kết quả tốt ở các bệnh nhân có chọn lọc.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> ARTHROSCOPIC DEBRIDEMENT FOR THE TREATMENT<br /> OF OSTEOARTHRITIS OF THE KNEE<br /> Bui Hong Thien Khanh, Tang Ha Nam Anh, Le Tuong Vien, Duong Dinh Triet, Cao Ba Huong<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 12 - Supplement of No 1 - 2008: : 286 - 291<br /> Purpose: the purpose of this study was to evaluate the effect that arthroscopic debridement osteoarthritis knee<br /> has on patient and funtion<br /> Methods: fifty patients (mean age: 53,3 years) were available for 2-11 months (mean time: 5,3 months) followup after undergoing knee arthroscopic to treat arthritic symptoms refractory to convervative treatment. Surgical<br /> treatment included debridement of menical lesions, stabilization of chondral defects, removal of impinging<br /> osteophyte, notchplasty, abraision arthroplasty and microfacture technique of chondral defects. Age, symptoms,<br /> BMI, preoperative and postoperative Lysholm scores, comparments involved, impinging lesions, and level of<br /> satisfaction were evaluated.<br /> Results: 2-11 months follow up, 39 of 51 patients were satisfied (good/ excellent), mean Lysholm scores<br /> improved; 84,8/100; and 12 patients were fair (preoperative mean Lysholm scores: 61,3/100)<br /> Conclusion: Arthroscopic debridement for osteoarthritic knees has a favor outcome in selected patients.<br /> pháp điều trị thoái hóa khớp như: thuốc, giảm<br /> MỞĐẦU<br /> cân, vật lý trị liệu, nội soi cắt lọc và thay khớp.<br /> Thoái hóa khớp có tỷ lệ cao (6-12% dân số<br /> Ngày nay, phẫu thuật thay khớp gối đã được<br /> trưởng thành)(12). Đây là bệnh lý thoái hóa diễn<br /> chứng minh là phương pháp điều trị thành<br /> tiến chậm. Bệnh được đặc trưng bởi sự tăng<br /> công cao ở các bệnh nhân lớn tuổi, giảm đau<br /> dần của các triệu chứng: đau, cứng khớp, biến<br /> và phục hồi chức năng(12). Tuy nhiên, phương<br /> dạng khớp, tiếng lụp cụp khi co duỗi và hạn<br /> pháp này có tỷ lệ thất bại cao hơn ở người trẻ<br /> chế tầm vận động của khớp. Có nhiều phương<br /> và trung niên (sau thời gian theo dõi hoạt<br /> * Bộ môn Chấn Thương Chỉnh Hình - Đại Học Y Dược TP. HCM<br /> ** Bệnh viện Đại Học Y Dược<br /> <br /> Chấn Thương Chỉnh Hình<br /> <br /> 1<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 12 * Phụ bản của Số 1 * 2008<br /> động). Điều này do đòi hỏi hoạt động cao,<br /> cũng như mong muốn cải thiện cao sau mổ<br /> của nhóm bệnh nhân này. Nội soi cắt lọc và<br /> phối hợp với các kỹ thuật kích thích tạo sụn<br /> được áp dụng hổ trợ điều trị thoái hóa khớp<br /> gối với hy vọng cải thiện triệu chứng đau và<br /> trì hoãn thời gian thay khớp. Nội soi cắt lọc<br /> được xem xét khi thoái hóa khớp không còn<br /> hiệu quả với điều trị thuốc(1,2,5,6,12). Một số<br /> nghiên cứu cho thấy nội soi cắt lọc đã cải thiện<br /> đáng kể triệu chứng của thoái hóa khớp và<br /> 80% bệnh nhân được điều trị với kỹ thuật kích<br /> thích tủy xương dưới sụn (microfracture) giảm<br /> nhiều triệu chứng sau 5 năm theo dõi(1,2,4,5,6,8).<br /> <br /> Mục tiêu của nghiên cứu<br /> Anh hưởng của cân nặng đến thoái hóa khớp<br /> Đánh giá X quang trước mổ so với tổn thương<br /> sụn khớp lúc nội soi và kết quả điều trị.<br /> Mô tả thương tổn sụn và các tổn thương<br /> kết hợp ở bệnh nhân thoái hóa khớp<br /> Đánh giá các kỹ thuật điều trị cắt lọc,<br /> khoan kích thích tủy qua nội soi<br /> <br /> PHƯƠNGPHÁP VÀ VẬT LIỆU NGHIÊNCỨU<br /> Từ tháng 9/2006 đến 8/2007, 50 bệnh nhân<br /> được nội soi cắt lọc với chẩn đoán là thoái hóa<br /> khớp gối. Các bệnh nhân này đều không còn<br /> hiệu quả với điều trị nội khoa (thuốc kháng<br /> viêm non-steroid, giảm cân, vật lý trị liệu và<br /> chích cortisone) còn đau, sưng khớp, giảm<br /> chức năng và chưa biến dạng khớp.<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Tiền cứu. Đánh giá các dữ liệu<br /> Tuổi, giới,<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Bất thường:<br /> Thừa cân: 25kg/m2 -30kg/m2<br /> Béo phì: trên 30kg/m2<br /> 2<br /> <br /> Lâm sàng<br /> Thiếu cân<br /> Bình thường<br /> Thừa cân<br /> Béo phì<br /> - Độ I<br /> - Độ II<br /> - Độ III<br /> <br /> BMI (kg/m )<br /> < 18.5<br /> 18.5-24.9<br /> 25- 29.9<br /> 30-34.9<br /> 35-39.9<br /> >40<br /> <br /> Xquang trước mổ: theo Roy K. Aaron: (10)<br /> - khoảng khe khớp < 2mm: thoái hóa khớp<br /> nặng,<br /> - khoảng khe khớp 2-3mm: thoái hóa khớp<br /> trung bình,<br /> - khoảng khe khớp ≥ 3mm thoái hóa khớp<br /> nhẹ.<br /> Ngoài ra đánh giá thêm gai chồi xương<br /> (osteophyte, spur formation), hủy xương dưới<br /> sụn,biến dạng khớp gây vẹo trong (varus) vẹo<br /> ngoài (valgus)<br /> Thời gian kéo dài của triệu chứng trước mổ<br /> Mô tả thương tổn trong khớp lúc nội soi:<br /> tổn thương mặt sụn, rách sụn chêm, đứt dây<br /> chằng chéo, viêm hoạt mạc, dị vật tự do.<br /> Phân độ tổn thương sụn khớp theo<br /> Outerbridge cải biên(9)<br /> - độ 1: Mềm sụn khớp<br /> - độ 2: Sẹo hóa bằng mô fibrin (fibrillation)<br /> và rãnh nứt nông ở mặt sụn khớp<br /> - độ 3: Rãnh nứt sâu ở bề mặt sụn khớp<br /> không lộ xương bên dưới<br /> - độ 4: Mất sụn lộ xương dưới sụn<br /> <br /> BMI: được tính theo công thức:<br /> Cân nặng (kg)<br /> BMI= ------------------------------------------Bình phương chiều cao (m2)<br /> Theo Tổ Chức Y Tế Thế Giới:<br /> Bình thường:<br /> Nam giới: 23kg/m2 -25kg/m2<br /> Nữ giới: 18,7kg/m2 – 32,8kg/m2<br /> <br /> Chấn Thương Chỉnh Hình<br /> 2<br /> <br /> Đánh giá kết quả lâm sàng dựa vào bảng<br /> điểm trước và sau mổ của Lysholm(7)<br /> Bảng đánh giá chức năng khớp gối theo<br /> LYSHOLM(7)<br /> Dáng đi khập<br /> khiểng<br /> Cần dùng<br /> nạng khi đi<br /> <br /> Không có:<br /> Nhẹ hay thỉnh thoảng:<br /> Nặng và thường xuyên:<br /> Không cần<br /> Cần dùng<br /> Không thể đứng<br /> <br /> 5<br /> 3<br /> 0<br /> 5<br /> 2<br /> 0<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 12 * Phụ bản của Số 1 * 2008<br /> <br /> Kêu lụp cụp<br /> và hay kẹt<br /> khớp gối<br /> <br /> Lỏng khớp<br /> <br /> Đau:<br /> <br /> Sưng gối<br /> <br /> Không có:<br /> Kêu lụp cụp nhưng không kẹt:<br /> Thỉnh thoảng bị kẹt khớp:<br /> Kẹt khớp thường xuyên:<br /> Kẹt khớp khi khám:<br /> Không có<br /> Đôi khi có khi khám<br /> Thường có khi khám<br /> Đôi khi có trong sinh hoạt<br /> Thường có trong sinh hoạt<br /> Mỗi bước đi đều có<br /> Không có:<br /> Đau nhẹ khi khám:<br /> Đau nhiều khi khám:<br /> Đau nhiều khi đi bộ >2km:<br /> Đau nhiều khi đi bộ 90 độ gập gối:<br /> Hoàn toàn không thể:<br /> <br /> 15<br /> 10<br /> 6<br /> 2<br /> 0<br /> 25<br /> 25<br /> 15<br /> 10<br /> 5<br /> 0<br /> 25<br /> 20<br /> 15<br /> 10<br /> 5<br /> 0<br /> 10<br /> 6<br /> 2<br /> 0<br /> <br /> 10<br /> 6<br /> 2<br /> 0<br /> 5<br /> 4<br /> 2<br /> 0<br /> <br /> Kết quả<br /> Rất tốt: 84- 100 điểm<br /> Trung bình: 65- 83 điểm<br /> Xấu: < 65 điểm<br /> <br /> Phương pháp phẫu thuật<br /> + Phương pháp vô cảm: tê tủy sống<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> + Chẩn đoán thương tổn qua nội soi: đầu<br /> tiên đánh giá túi cùng trên bánh chè (tìm dị vật<br /> tự do,viêm bao hoạt dịch, sụn khớp chè đùi,<br /> các chồi xương), tiếp đó khảo sát khoang<br /> trong, khoang ngoài (đánh giá sụn lồi cầu,<br /> mâm chày, sụn chêm, bao khớp), đánh giá dây<br /> chằng chéo.<br /> + Sau khi đánh giá đầy đủ thương tổn, tiến<br /> hành lấy các dị vật, mài các chồi xương, cắt lọc<br /> gọn các tổn thương sụn, thực hiện khoan<br /> xương dưới sụn kích thích tủy (microfracture)<br /> nếu khuyết sụn < 4cm2(3,4,8), cuối cùng là cắt,<br /> đốt bao hoạt dịch viêm. (các dụng cụ hổ trợ<br /> cho việc cắt lọc: máy bào mô shaver, máy cắt<br /> đốt bằng sóng radio cao tần)<br /> Bệnh nhân được xuất viện trong ngày hay<br /> ngày hôm sau<br /> Tập co duỗi gối lấy lại tầm vận động, tập<br /> đi với nạng, khung hổ trợ từ 6 tuần đến 3<br /> tháng đối với tổn thương sụn nặng<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Đặc điểm bệnh nhân<br /> Tổng số bệnh nhân: 50 (gồm 45 nữ, 5 nam)<br /> Tuổi trung bình: 54,04 (từ 37 đến 80)<br /> BMI: phân bố như sau:<br /> Lâm sàng<br /> Thiếu cân<br /> Bình thường<br /> Thừa cân<br /> - Độ I<br /> Béo phì<br /> - Độ II<br /> - Độ III<br /> <br /> 2<br /> <br /> BMI (kg/m )<br /> < 18.5<br /> 18.5-24.9<br /> 25- 29.9<br /> 30-34.9<br /> 35-39.9<br /> >40<br /> <br /> Số trường hợp<br /> 3<br /> 29<br /> 13<br /> 4<br /> 1<br /> <br /> + Tư thế bệnh nhân: bệnh nhân nằm ngửa<br /> trên bàn mổ, đặt garo 1/3 giữa đùi, và giữ đùi<br /> với dụng cụ giữ chân (leg holder) (giúp thuận<br /> lợi hơn khi thuận hiện các thao tác)<br /> <br /> Như vậy trong 50 bệnh nhân, có 18 bệnh<br /> nhân thừa cân hoặc béo phì (36%)<br /> <br /> + Cửa vào: vào khớp gối với 2 cửa chuẩn<br /> trước ngoài và trước trong. Đặt scope qua cửa<br /> trước ngoài, đặt dụng cụ qua cửa trước trong.<br /> Có thể mở thêm cửa trên ngoài hay trên trong<br /> tùy trường hợp để tạo thuận lợi cho cắt đốt<br /> bao hoạt dịch hay mài chồi xương.<br /> <br /> Thời gian theo dõi trung bình: 5,3 tháng (từ<br /> 2 tháng đến 11tháng)<br /> <br /> Thời gian có triệu chứng trước mổ: 22<br /> tháng (từ 2 tháng đến 132 tháng)<br /> <br /> Đặc điểm thương tổn khớp gối qua nội soi<br /> - Số khoang bị ảnh hưởng:<br /> + 1 khoang: 16 gối<br /> + 2 khoang: 23 gối<br /> + 3 khoang: 11 gối<br /> <br /> Chấn Thương Chỉnh Hình<br /> <br /> 3<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 12 * Phụ bản của Số 1 * 2008<br /> - Phân loại tổn thương mặt sụn khớp theo<br /> phân loại của Outerbridge cải biên:<br /> Độ<br /> <br /> Số trường hợp<br /> <br /> I<br /> II<br /> III<br /> IV<br /> <br /> 1<br /> 14<br /> 17<br /> 18<br /> <br /> Kết quả lâm sàng theo<br /> thang điểm Lysholm<br /> 1 ca rất tốt<br /> 14 ca rất tốt<br /> 2 ca trung bình, 15 ca rất tốt<br /> 10 ca trung bình, 8 ca rất tốt<br /> <br /> Trong đó khoang chày đùi trong bị tổn<br /> thương trong 47 gối/50 bệnh nhân, chày đùi<br /> ngoài: 31, chè đùi 15<br /> Các thương tổn kèm theo:<br /> - Thoái hóa sụn chêm: 10 trường hợp<br /> - Chồi xương: 7<br /> - Viêm hoạt mạc: 47<br /> Có 13 trường hợp được thực hiện kỹ thuật<br /> khoan kích thích tủy (microfracture): 2 ca<br /> trung bình; 11 ca rất tốt<br /> Biến chứng sau mổ: không có trường hợp<br /> nào bị nhiễm trùng, tụ máu, cứng gối hay<br /> thuyên tắc tĩnh mạch sâu.<br /> Đánh giá kết quả lâm sàng sau mổ:<br /> - Thời gian theo dõi trung bình: 5,3 tháng<br /> (từ 2 đến 11 tháng)<br /> - Chúng tôi đánh giá kết quả lâm sàng dựa<br /> vào so sánh điểm số trước và sau mổ theo<br /> bảng tính điểm của Lysholm:<br /> + Điểm số trung bình trước mổ là<br /> 61.08/100, được đánh giá thuộc nhóm xấu<br /> + Điểm số trung bình sau mổ là 84,6 /100,<br /> thuộc nhóm rất tốt. Trong đó 38 trường hợp<br /> rất tốt (điểm trung bình là 87,3), 12 trường hợp<br /> trung bình (điểm trung bình là 74)<br /> <br /> BÀNLUẬN<br /> Phẫu thuật sớm nhất điều trị thoái hóa<br /> khớp gối là cắt lọc mở, phải mở khớp nhấn<br /> mạnh tầm quan trọng của rửa sạch hay lấy đi<br /> các yếu tố kích thích cơ học trong gối(2), gồm:<br /> lấy bỏ sụn chêm thoái hóa và sụn khớp bị tổn<br /> thương. Hoggart và Isserlin(2) là những phẫu<br /> thuật viên đầu tiên cắt lọc khớp để điều trị<br /> thoái hóa khớp. Tuy nhiên với những kỹ thuật<br /> và phương tiện phẫu thuật nội soi ngày càng<br /> <br /> Chấn Thương Chỉnh Hình<br /> 4<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> cải tiến, vai trò phẫu thuật nội soi khớp để cắt<br /> lọc điều trị thoái hóa khớp gối càng có nhiều<br /> giá trị và ưu điểm điều trị: đánh giá tốt các tổn<br /> thương, xử trí tốt với kết quả cao các tổn<br /> thương sụn chêm, dây chằng, sụn khớp, bao<br /> hoạt dịch….đồng thời là phẫu thuật xâm nhập<br /> tối thiểu làm giảm nguy cơ nhiễm trùng, phục<br /> hồi vận động sớm, thời gian nằm viện ngắn,<br /> bệnh nhân có tâm lý nhẹ nhàng hơn khi quyết<br /> định phẫu thuật.<br /> Tại Việt Nam: Phạm Chí Lăng (2004) thực<br /> hiện nội soi cắt lọc 27 khớp gối với chẩn đoán<br /> thoái hóa giai đoạn III, IV (theo cách phân loại<br /> của Hiệp Hội Điều Trị Sụn Khớp Quốc Tế).<br /> Phẫu thuật nội soi bao gồm: rửa khớp, lấy dị<br /> vật, cắt sụn chêm, cắt hoạt mạc, lấy bỏ chồi<br /> xương, và kích thích tái tạo sụn khớp bằng<br /> cách khoan lỗ hoặc mài mặt sụn. Thời gian<br /> theo dõi trung bình là 6 tháng, đánh giá kết<br /> quả dựa vào bảng tính điểm của Lysholm.<br /> Điểm số trung bình trước mổ là 37,5/100 đã<br /> được cải thiện thành 65,1/100 (trung bình) ở<br /> giai đoạn sau mổ(10).<br /> Trần Lê Đồng (2006) thực hiện nội soi cắt<br /> lọc 12 khớp gối, tuổi trung bình 60, bị thoái<br /> hóa giai đoạn III, IV, thời gian theo dõi trung<br /> bình 6 tháng, đánh giá kết quả theo Lysholm:<br /> trước mổ 8 khớp xấu ( 65 điểm): Phạm Chi Lăng 65,1/100<br /> điểm, Trần Lê Đồng 7/12 ca (58,3%) có kết quả<br /> trung bình.<br /> So với kết quả của chúng tôi đạt được sau<br /> thời gian theo dõi sau mổ trung bình 5,3 tháng,<br /> 38/50 bệnh nhân (76%) đạt kết quả thỏa mãn<br /> (tốt hay rất tốt, đạt điểm Lysholm sau mổ<br /> trung bình là 87,8/100), và có 12 bệnh nhân<br /> (24%) đạt kết quả trung bình (điểm trung bình<br /> là 74), không có ca kết quả xấu nên kết quả của<br /> chúng tôi thực tổng số ca lớn hơn với kết quả<br /> đạt được tốt hơn nhiều so với các tác giả Việt<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 12 * Phụ bản của Số 1 * 2008<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> nam khác (có thể do chúng tôi chọn lọc bệnh:<br /> chỉ những ca nào có lâm sàng, tuổi, X quang<br /> tương đối còn khả năng nội soi cắt lọc mới chỉ<br /> định cắt lọc nội soi).<br /> <br /> Qua bảng trên cho thấy THKG đánh giá<br /> mức độ trước và trong mổ (X quang, lâm sàng<br /> và nội soi) càng nặng thì kết quả nội soi cắt lọc<br /> sẽ phục hồi không tốt sau mổ:<br /> <br /> Ngoài chỉ định chúng tôi sẽ điều trị nội<br /> khoa: thay đổi hoạt động, giảm cân, dụng cụ<br /> chỉnh hình (băng, nẹp gối), vật lý trị liệu, thể<br /> dục tăng cường sức khỏe, giảm đau (chườm,<br /> thuốc), hổ trợ đi đứng (gậy, khung đi,xe lăn,..),<br /> tiêm khớp, …<br /> <br /> - THKG nặng (XQ: khe khớp 25).<br /> Quá cân không làm trầm trọng mức độ<br /> nặng của thoái hóa khớp. (p= 0,05).<br /> <br /> Tổn thương sụn<br /> Khe khớp Số khoang<br /> trên X(K) bị ảnh<br /> quang<br /> hưởng<br /> < 2mm: 10<br /> 1 K: 2 ca<br /> ca<br /> 2K: 4 ca<br /> (THKG<br /> 3K: 4 ca<br /> nặng)<br /> <br /> Đánh giá<br /> Tổn thương<br /> điểm Lysholm<br /> sụn khớp<br /> sau mổ<br /> Độ II: 2 ca<br /> III: 4 ca<br /> IV: 4 ca<br /> <br /> Trung bình: 4<br /> ca<br /> Rất tốt: 6 ca<br /> <br /> - THKG trung bình (XQ: khe khớp 2-3mm)<br /> 19 ca có 13 ca (68%) tổn thương sụn độ III,IV<br /> và kết quả sau cắt lọc rất tốt có 15/19 ca (79%).<br /> - THKG nhẹ (XQ: khe khớp >3mm) 21 ca có<br /> 14 ca(66%) tổn thương sụn độ III,IV và kết quả<br /> sau cắt lọc rất tốt có 17/21 ca (81%).<br /> Qua phân tích trên cho thấy:<br /> -THKG càng nhẹ thì kết quả nội soi cắt lọc<br /> càng tốt (THKG nhẹ, trung bình, nặng theo thứ<br /> tự đó kết quả rất tốt sau mổ là 81%, 79%, 60%).<br /> X quang trước mổ phần nào cho thấy mức độ<br /> nặng nhẹ của THKG.<br /> - X quang có vai trò tiên lượng đánh giá<br /> mức độ THKG và kết quả nội soi cắt lọc<br /> THKG(3).<br /> <br /> Đánh giá kết quả lâm sàng 13 ca có khoan<br /> kích thích tủy dưới sụn<br /> 2 ca trung bình (15%); 11 ca rất tốt (85%)<br /> Kết quả lâm sàng của những kỹ thuật kích<br /> thích tủy(3)<br /> Qua bảng dưới cho thấy kết quả điều trị<br /> phẫu thuật nội soi cắt lọc có mài tạo hình sụn<br /> và khoan kích thích tủy tương đương với kết<br /> quả của các tác giả nước ngoài.Tuy vậy thời<br /> gian theo dõi trung bình của chúng tôi còn<br /> ngắn nên những nhận xét đòi hỏi thời gian<br /> theo dõi thêm nữa.<br /> <br /> Độ I: 1 ca<br /> Trung bình: 4<br /> II: 5 ca<br /> ca<br /> III: 6 ca<br /> Rất tốt: 15 ca<br /> IV: 7 ca<br /> 1 K: 10 ca<br /> Độ II: 6 ca<br /> Trung bình: 4<br /> ≥3mm 21 ca<br /> ca<br /> 2K: 8 ca<br /> III: 7 ca<br /> (THKG nhẹ)<br /> Rất tốt: 17 ca<br /> 3K: 3 ca<br /> IV: 7 ca<br /> Tác giả<br /> Kỹ thuật<br /> Số bệnh nhân<br /> Chỉ định<br /> Thời gian theo dõi tb<br /> Kết quả<br /> Rand (1991) Mài tạo hình khớp<br /> 28<br /> Viêm khớp thoái<br /> 3,8 năm<br /> 39% tốt/ rất tốt<br /> hoá<br /> 29% không thay đổi/<br /> trung bình<br /> 32% xấu/ rất xấu<br /> Bert and<br /> Mài tạo hình khớp<br /> 59<br /> Viêm khớp thoái<br /> 60 tháng<br /> 51% tốt/ rất tốt<br /> Maschkla<br /> hoá<br /> 16% không thay đổi/<br /> (1989)<br /> trung bình<br /> 33% xấu/ rất xấu<br /> 2-3mm: 19<br /> ca<br /> (THKG<br /> trung bình)<br /> <br /> 1 K: 6 ca<br /> 2K: 9 ca<br /> 3K: 4 ca<br /> <br /> Chấn Thương Chỉnh Hình<br /> <br /> 5<br /> <br />