Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp phối hợp với phụ huynh giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 24–36 tháng trong thời gian nghỉ dịch

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:30

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Một số biện pháp phối hợp với phụ huynh giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 24–36 tháng trong thời gian nghỉ dịch" nhằm tìm ra một số biện pháp phối hợp với phụ huynh giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi trong thời gian trẻ tạm dừng đến trường do ảnh hưởng của dịch bệnh; Đáp ứng được nhu cầu của trẻ, yêu cầu của ngành giáo dục đối với chương trình đổi mới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp phối hợp với phụ huynh giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 24–36 tháng trong thời gian nghỉ dịch

MỤC LỤC STT NỘI DUNG TRANG PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1 Tên đề tài 1 2 Lý do chọn đề tài 1 3 Mục đích nghiên cứu 2 4 Đối tượng nghiên cứu 2 5 Đối tượng khảo sát thực 2 nghiệm 6 Các phương pháp thực 2 hiện 7 Phạm vi nghiên cứu và thời 2 gian thực hiện đề tài PHẦN II: NHỮNG VẤN ĐỀ ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1 Những nội dung lý luận 3 liên quan trực tiếp đến vấn đề nghiên cứu tổng kết kinh nghiệm 2 Cơ sở thực tiễn 3 3 Khảo sát thực trạng 4 4 Các biện pháp thực hiện 7 nâng cao chất lượng chuyên đề phát triển vận động tại trường mầm non 5 Biện pháp thực hiện (Biện 7 pháp từng phần) 6 Một số kết quả đạt được 18 PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1 Kết luận: 19 2 Khuyến nghị: 20 PHẦN IV: TÀI LIỆU THAM KHẢO 1/16
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ: 1. Tên đề tài: “Một số biện pháp phối hợp với phụ huynh giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 24 – 36 tháng trong thời gian nghỉ dịch”. 2. Lý do chọn đề tài. Do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid -19 diễn biến phức tạp nên các trường mầm non, mẫu giáo trên địa bàn Huyện Ba vì vẫn chưa thể mở cửa đón học sinh trở lại trường, cô trò chưa thể đến trường gặp gỡ giao lưu học tập trực tiếp như những năm trước đây, với phương án học trên tinh thần: “Tạm dừng đến trường, không dừng việc học”. Nên bản thân giáo viên chúng tôi phải cố gắng nỗ lực không ngừng và linh hoạt trong việc dạy học, tương tác phối hợp với phụ huynh chặt chẽ trong việc chăm sóc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ tại nhà trong thời gian trẻ chưa đến trường để phòng chống dịch. Giáo dục kỹ năng sống là một quá trình tác động sư phạm có mục đích, có kế hoạch nhằm hình thành năng lực hành động tích cực, có liên quan đến kiến thức và thái độ, giúp cá nhân có ý thức về bản thân, giao tiếp, quan hệ xã hội, thực hiện công việc, ứng phó hiệu quả với các yêu cầu thách thức của cuộc sống hằng ngày. Nói tới kỹ năng sống không đơn giản chỉ ở nhận thức mà cao hơn nữa con người biết tích cực vận dụng những kiến thức đã học vào xử lý các tình huống thực tiễn có hiệu quả, qua đó giúp trẻ sống vui vẻ và hiệu quả hơn. Vì thế hơn ai hết chúng ta là những người làm công tác chăm sóc, giáo dục trẻ nên phải có kiến thức, kỹ năng và phương pháp phù hợp để tổ chức các hoạt động lồng ghép giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. Kỹ năng sống thúc đẩy sự phát triển cá nhân, cộng đồng, nâng cao chất lượng cuộc sống và giúp cho con người xây dựng một xã hội có văn hóa, kỹ năng sống được hình thành thông qua giáo dục, đào tạo và rèn luyện các kỹ năng sống có liên quan và hỗ trợ cho nhau. Giáo dục kỹ năng sống là rất quan trọng và cần thiết cho trẻ nhỏ, việc phối hợp với phụ huynh giáo dục kỹ năng sống cho trẻ tại nhà giúp cho trẻ phát triển nhân cách, thể chất, tình cảm, giao tiếp, ngôn ngữ, tư duy một cách toàn diện. Đối với trẻ mầm non “điểm khởi đầu” để hình thành nhân cách con người 2/16
là việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ là rất quan trọng và cần thiết. Bởi trẻ đang chập chững bước những bước đầu tiên vào đời, đang từng bước “Học làm người”. Nếu các kỹ năng sớm được hình thành thì trẻ sẽ có nhân cách phát triển toàn diện và bền vững. Có nhiều công trình khoa học đã chứng minh rằng: Giáo dục kỹ năng sống, những thói quen tốt cho trẻ từ lúc đầu đời là chìa khoá thành công cho tương lai của mỗi đứa trẻ. Chính vì lẽ đó với mong muốn dù ở trường hay ở nhà các con cũng cần được chăm sóc và giáo dục tốt nhất nên ngay từ đầu năm học tôi đã tìm tòi và nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp phối hợp với phụ huynh giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 24 – 36 tháng trong thời gian nghỉ dịch”, với mong muốn trẻ được phát triển toàn diện tốt nhất. 3. Mục đích nghiên cứu. - Nhằm tìm ra một số biện pháp phối hợp với phụ huynh giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi trong thời gian trẻ tạm dừng đến trường do ảnh hưởng của dịch Covid-19. - Đáp ứng được nhu cầu của trẻ, yêu cầu của ngành giáo dục đối với chương trình đổi mới. - Bản thân có thêm nhiều kinh nghiệm về “giáo dục kỹ năng sống” cho trẻ trong công tác phối hợp với phụ huynh chăm sóc giáo dục trẻ. - Giúp trẻ có kinh nghiệm trong cuộc sống, biết được những điều gì nên làm và không nên làm. 4. Đối tượng nghiên cứu. “Một số biện pháp phối hợp với phụ huynh giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 24 – 36 tháng trong thời gian nghỉ dịch”. 5. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm. Lớp nhà trẻ 24 - 36 tháng tuổi trường Mầm non nơi tôi đang công tác: Lớp D3 với tổng số 20 trẻ. 6. Các phương pháp thực hiện: Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn Phương pháp điều tra Phương pháp đàm thoại Phương pháp trải nghiệm, so sánh phân tích. 7. Phạm vi nghiên cứu và thời gian thực hiện đề tài. - Phạm vi nghiên cứu: Trẻ nhà trẻ 24 - 36 tháng tuổi lớp D3. - Thời gian thực hiện nghiên cứu đề tài: Năm học 2021-2022. (Bắt đầu từ tháng 9 năm 2021 đến tháng 3 năm 2022) 3/16
PHẦN II. NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Những nội dung lý luận liên quan trực tiếp đến vấn đề nghiên cứu tổng kết kinh nghiệm. “Trẻ em như búp trên cành Biết ăn biết ngủ biết học hành là ngoan” Trẻ em là niềm hạnh phúc của mọi gia đình, là tương lai của đất nước. Từ khi mới sinh ra trẻ em như một búp non mới chớm nở trên cành, nếu được chăm sóc đúng cách và khoa học thì búp non ấy sẽ lớn lên sẽ nở thành bông hoa tươi đẹp, sẽ cho ra quả ngọt đem lại hương thơm ích lợi cho đời. Bác Hồ từng nói: “Cái mầm có xanh thì cây mới vững, cái búp có xanh thì lá mới tươi, quả mới tốt, con trẻ có được nuôi dưỡng giáo dục hẳn hoi thì dân tộc mới tự cường tự lập”. Chính vì vậy việc trẻ em được chăm sóc, được bảo vệ không phải là trách nhiệm của bất kì một cá nhân nào mà là trách nhiệm của tất cả mọi người của nhà nước và toàn xã hội. Cũng chính vì lẽ đó mà toàn xã hội đã có những biện pháp hữu hiệu để chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em nhằm tạo ra những con người mới, những con người phát triển về các mặt: Đức, trí, thể, mỹ... Trong đó giáo dục kỹ năng sống cho trẻ là rất quan trọng, có tính cốt lõi, nền tảng của công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Trong những năm gần đây, nhất là thời điểm trẻ tạm dừng đến trường do ảnh hưởng của dịch Covid-19 giáo dục luôn không ngừng đổi mới về hình thức, nội dung và phương pháp tổ chức dạy học cho trẻ. Giáo dục kỹ năng sống là nội dung được rất nhiều người quan tâm. Đặc biệt giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non là nội dung và nhiệm vụ quan trọng của cấp học mầm non. 2. Cơ sở thực tiễn. Như những năm trước đây, khi bước vào mỗi một năm học là cô trò lại được đến trường, gặp gỡ giao lưu học tập trực triếp, hằng ngày trẻ đến trường được cô chăm sóc giáo dục và rèn các kỹ năng sống cần thiết cho trẻ là trách nhiệm của giáo viên, trẻ có thể dễ dàng thực hiện tốt các quy định của lớp và tuân thủ một cách nghiêm túc. Tuy nhiên trong thời gian trẻ nghỉ dịch Covid-19 tại nhà, được sự quan tâm nuông chiều của ông bà, bố mẹ mà nhiều trẻ thiếu đi những kỹ năng sống cơ bản. Qua trao đổi cũng như qua việc khảo sát đầu năm từ nhiều phụ huynh phản ánh trong thời gian nghỉ dịch ở nhà nhiều trẻ chưa biết cách tự phục vụ bản thân dù việc rất đơn giản như: Chưa biết cầm thìa tự xúc cơm, việc ăn ngủ của trẻ cũng không theo một giờ giấc nhất định, nhiều trẻ vui chơi tự do mà không biết cất dọn đồ dùng, đồ chơi ngăn nắp gọn gàng, sử dụng điện thoại máy tính gây 4/16
ảnh hưởng đến tâm lý sức khỏe và những thói quen không tốt của trẻ. Điều này một phần do phụ huynh hay nuông chiều trẻ vì nghĩ rằng trẻ còn quá nhỏ, trẻ lại nghịch ngợm phá phách, vui chơi không có nề nếp, vật dụng đồ dùng vứt bừa bãi không gọn gàng ngăn nắp... Bên cạnh đó lại có một số phụ huynh thì quá bận kiếm sống mưu sinh nên không có thời gian hướng dẫn giáo dục các con thói quen kỹ năng sống tốt cho trẻ. Chính vì lẽ đó với mong muốn dù ở trường hay ở nhà các con cũng cần được chăm sóc và giáo dục tốt nhất, định hướng chỉ dẫn cho các con nhận thức được hành vi đúng sai, điều nên làm và không nên làm, tạo mọi điều kiện để trẻ được tham gia vào các hoạt động vui chơi trải nghiệm bổ ích tại nhà nên tôi luôn tìm các phương pháp hình thức khác nhau để phối hợp hướng dẫn hỗ trợ phụ huynh chăm sóc giáo dục trẻ tại nhà đạt hiệu quả. Bản thân tôi là một giáo viên đã đứng lớp nhiều năm, hai năm được nhà trường phân công phụ trách lớp 24 – 36 tháng tuổi, tôi nhận thức rõ vai trò và trách nhiệm của mình trong việc phối hợp với phụ huynh giáo dục kỹ năng sống cho con trong thời gian trẻ tạm dừng đến trường do ảnh hưởng của dịch Covid 19. Chính vì vậy nên tôi đã mạnh dạn lựa chọn và nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp phối hợp với phụ huynh giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 24 – 36 tháng trong thời gian nghỉ dịch”. Làm đề tài nghiên cứu của mình. 3. Kháo sát thực trạng. a. Khảo sát thực tế. - Trong năm học 2021-2022 tôi được phân công chủ nhiệm lớp 24 - 36 tháng tuổi, với 20 cháu trong đó có 8 trẻ nam và 12 trẻ nữ. Đại đa số bố mẹ các cháu là làm nông nên bước đầu thực hiện tôi đã gặp những thuận lợi và khó khăn sau: * Thuận lợi: - Được sự quan tâm chỉ đạo của PGD luôn tạo điều kiện bồi dưỡng chuyên môn và tổ chức các buổi chuyên đề kiến tập cho giáo viên và các nhà trường nâng cao trình độ chuyên môn và cách cắt ghép video phù hợp với điều kiện tình hình hiện nay. - Luôn được sự quan tâm hướng dẫn chỉ đạo của Ban giám hiệu nhà trường, Ban giám hiệu luôn tạo điều kiện tốt nhất cho giáo viên thực hiện tốt các hoạt động và chú trọng đến giáo dục trẻ nhà trẻ qua các buổi chuyên đề của nhà trường. - Trường Mầm non nơi tôi công tác đã đạt chuẩn quốc gia mức độ 1 năm học: 2017-2018. 5/16
- Lớp có 03 giáo viên đều có trình độ trên chuẩn, cán bộ giáo viên, đồng nghiệp luôn giúp đỡ nhiệt tình trong công việc, giáo viên nhiệt tình với công việc luôn yêu nghề, mến trẻ, được phụ huynh tin yêu, quý mến. - Nhà trường tổ chức các chuyên đề tập huấn cho giáo viên dự và trao đổi, học hỏi và trau dồi kinh nghiệm. - Có máy tính điện thoại thông minh kết nối internet để xây dựng các bài giảng video gửi đến phụ huynh và trẻ của lớp. - Trẻ ở lớp đa số trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn, mạnh dạn. Không có trẻ khuyết tật. Một số trẻ có kỹ năng biết tự phục vụ bản thân tốt. - Số trẻ trong lớp không quá đông, thuận tiện trong công tác chăm sóc, giáo dục và kết nối với trẻ - phụ huynh. - Các bậc phụ huynh quan tâm kết hợp với cô giáo thường xuyên trao đổi với giáo viên trực tiếp cũng như qua tin nhắn zalo, facebook... để trao đổi về kỹ năng của trẻ khi trẻ nghỉ dịch ở nhà. - Bản thân tôi đạt giáo viên dạy giỏi cấp trường - Tôi luôn cố gắng học hỏi, áp dụng sưu tầm thiết kế video, môi trường học tập để trẻ có hứng thú trong các hoạt động học, tham khảo sách báo, Internet thông tin đại chúng để tìm ra các phương pháp hướng dẫn trẻ phù hợp. * Khó khăn: Bên cạnh những thuận lợi trên, tôi cũng còn gặp không ít khó khăn: - Một số trang thiết bị vẫn còn thiếu chưa đáp ứng đủ cho việc dạy học, quay video như: Máy quay, máy chiếu,... - Các chuyên đề về kỹ năng cho trẻ còn ít. - Chưa có nhiều tài liệu sách báo về giáo dục kỹ năng sống cho trẻ để giáo viên nghiên cứu, tham khảo. - Việc truyền tải kiến thức qua zoom và zalo, facebook cũng không truyền tải được hết những kiến thức và chỉnh sửa được kỹ năng cho trẻ như khi trẻ đi học trực tiếp. - Giáo viên còn nhiều hạn chế về phương pháp tổ chức giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. - Một số trẻ thường được bố mẹ nuông chiều nên tỏ ra bướng bỉnh, không nghe lời. - Một số phụ huynh còn hời hợt trong việc phối hợp tương tác với giáo viên, đôi khi vào nhóm nhưng ít chia sẻ trao đổi. b. Khảo sát thực tế trước khi thực hiện đề tài: 6/16
- Sau khi tìm hiểu về những khó khăn trên tôi đã tiến hành khảo sát thực trạng của trẻ lớp tôi và cho ra kết quả khảo sát chất lượng đầu năm như sau: Kết quả khảo sát thực tế đầu năm Kết quả STT Nội dung Tổng số khảo sát trẻ Đạt Tỉ lệ Chưa Tỉ lệ % Đạt % 1 Sự tương tác của phụ huynh với giáo viên trong công tác chăm sóc giáo dục 20 5 25% 15 75% trẻ trong thời gian nghỉ dịch. 2 Trẻ thực hành được một số kỹ năng sống như: Kỹ năng tự phục vụ, kỹ 20 3 15 % 17 85 % năng vệ sinh, kỹ năng giao tiếp lễ giáo, kỹ năng bảo vệ bản thân. 3 Phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của việc phối hợp với giáo viên trong 20 4 20 % 16 80% công tác chăm sóc giáo dục trẻ. * Qua việc khảo sát các kỹ năng của trẻ tôi nhận thấy: - Một trong những nguyên dẫn đến thực trạng trên đó là: - Do ở độ tuổi này đặc điểm tâm sinh lý, nhận thức của trẻ chưa ổn định. Trẻ chưa hình thành các kỹ năng sống cơ bản. - Nhận thức phụ huynh không đồng đều, một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc giáo dục kỹ năng sống cho con. - Bản thân giáo viên chưa mạnh dạn, chủ động, lồng ghép các nội dung giáo dục kỹ năng sống vào các hoạt động CSGD trẻ một cách linh hoạt. * Tôi đã tìm ra nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên như sau: - Giáo viên cần phải phối hợp với phụ huynh để lựa chọn hình thức giáo dục phù hợp để lồng ghép nội dung giáo dục kỹ năng sống một cách linh hoạt trong hoạt động hàng ngày. 7/16
- Cần giúp trẻ nhận biết hành vi đúng, sai hình thành một số kỹ năng, thói quen cơ bản cho trẻ. - Đặc biệt trong thời gian nghỉ dịch trẻ chưa thể đến trường, giáo viên quán triệt chặt chẽ với phụ huynh sự cần thiết trong việc giáo dục kỹ năng sống, thói quen cho trẻ ở nhà. - Giáo viên còn hạn chế trong việc kết hợp, đan xen, lồng ghép với các hoạt động kỹ năng sống. Các hình thức tổ chức hoạt động còn dời dạc, chưa biết tận dụng những cái mới lạ vào các hoạt động để các cháu hứng thú hơn. Môi trường, phương tiện trải nghiệm cho trẻ chưa nhiều, chưa phong phú. - Bên cạnh đó còn nhiều phụ huynh chưa thật sự chú ý đến việc giáo dục kỹ năng sống cho con trong giai đoạn này. Trước thực trạng đó, tôi trăn trở làm thế nào để khắc phục những khó khăn và phát huy những mặt thuận lợi để phối hợp với phụ huynh giáo dục kỹ năng sống cho trẻ trong thời gian trẻ tạm dừng đến trường do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Chính vì vậy tôi đã dành thời gian nghiên cứu và mạnh dạn đưa ra: “Một số biện pháp phối hợp với phụ huynh giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 24 – 36 tháng trong thời gian nghỉ dịch”. Hy vọng những biện pháp tôi đưa ra sẽ đóng góp một chút kinh nghiệm nhỏ trong công tác phối hợp với phụ huynh giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. Từ kết quả trên tôi suy nghĩ và tìm ra một số biện pháp sau nhằm nâng cao chất lượng phát triển kỹ năng sống cho trẻ. 4. Các biện pháp thực hiện nâng cao chất lượng chuyên đề phát triển vận động tại trường mầm non. 4.1. Biện pháp 1: Tạo sự kết nối tốt giữa cô-trẻ-phụ huynh qua các phần mềm Zalo, facebook, Zoom. 4.2. Biện pháp 2: Xây dựng video hướng dẫn trẻ các kỹ năng sống. 4.3. Biện pháp 3: Lựa chọn nội dung tuyên truyền hướng dẫn phụ huynh giáo dục trẻ các kỹ năng sống tại gia đình. 4.4. Biện pháp 4: Để giáo dục trẻ kỹ năng sống bố mẹ cần làm gương tốt để trẻ noi theo và lựa chọn việc khen ngợi động viên trẻ một cách khéo léo. 5. Biện pháp từng phần. 5.1. Biện pháp 1: Tạo sự kết nối tốt giữa cô – trẻ - phụ huynh qua các phần mềm Zalo, facebook, Zoom. Thời đại 4.0 đa số mọi người đều sử dụng mạng internet để tiện trao đổi với bạn bè, gia đình, đồng nghiệp... Đây là một lợi thế vô cùng lớn trong thời gian trẻ ở nhà. Bởi khi đến trường giáo viên có thể trao đổi chia sẻ với phụ huynh những kiến thức nuôi dạy con trẻ, tuy nhiên khi trẻ ở nhà thì việc gặp gỡ qua các 8/16
kênh mạng nhóm chát zalo, messenger...là điều không thể thiếu trong việc tương tác kết nối cùng phụ huynh. Trong tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp nên học sinh toàn Huyện nghỉ học để đảm bảo phòng chống dịch thì PGD Huyện Ba vì và nhà trường hết sức tạo điều kiện mở các lớp tập huấn chuyên đề về làm truyện tranh, video thiết kế các bài giảng và triển khai về các ứng dụng công nghệ thông tin, làm phần mềm cho giáo viên tìm tòi học hỏi để ứng dụng vào việc quay video và cách cắt ghép phông nền, nhạc video... Để việc tương tác kết nối diễn ra thuận lợi tôi lập nhóm chát trên zalo và mời tất cả phụ huynh có số điện thoại trong danh bạ vào nhóm. Công việc này tương đối khó so với trẻ lớp lớn hơn, bởi trẻ mẫu giáo thì đã từng đi học còn với phụ huynh có con ở độ tuổi 24 – 36 tháng tuổi thì chưa suy nghĩ là ở lớp chương trình học có nhiều hoạt động thuộc các lĩnh vực như: Lĩnh vực phát triển thể chất, lĩnh vực phát triển ngôn ngữ.... và các mục tiêu cần đạt được để trẻ sẵn sàng bước lên mẫu giáo. Nên bản thân tôi phải thường xuyên trao đổi và phần nào nắm được tính cách cũng như hoàn cảnh cuộc sống của trẻ và phụ huynh. Tuy nhiên thì các cô cũng đã có khoảng thời gian gọi điện, giải thích, nhắn tin riêng để phụ huynh hiểu, sau thời gian khoảng 2 tuần thì có đến 90% phụ huynh chấp nhận vào nhóm lớp, qua thời gian tôi cùng 2 cô ở lớp tuyên truyền thì dần dần phụ huynh đã chấp nhận vào nhóm lớp 100% để cùng tương tác trao đổi phối hợp cùng cô giáo dục kỹ năng sống cho trẻ tại nhà. Nhưng không phải phụ huynh nào vào nhóm cũng tương tác lại với giáo viên. Nhiều phụ huynh có thể không xem hoặc có xem nhưng không trả lời, không tương tác lại. Có những thông báo quan trọng nhưng phụ huynh không thực hiện nên giáo viên phải gọi điện trực tiếp để trao đổi . Thông qua nhóm zalo cũng như kết bạn qua facebook, mesenger...với những hình ảnh phụ huynh chia sẻ trên mạng giáo viên dần cũng nhớ được tất cả tên cháu cũng như nắm bắt được phần nào về hoàn cảnh của từng trẻ. Bước đầu tôi đã gắn kết tình cảm cô trò và niềm tin với phụ huynh. Tôi tận dụng cơ hội vào những dịp trò chuyện tương tác cuối tuần để hỏi han sức khỏe của bé và gia đình. Từ đó, cô trò sẽ hiểu nhau hơn. Khi có sự chỉ đạo của ban giám hiệu nhà trường về việc họp phụ huynh đầu năm, các giáo viên trong trường đã thống nhất họp trực tuyến qua phần mềm zoom. Bởi dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, hạn chế thấp nhất sự lây lan của dịch bệnh thì không thể gặp trực tiếp. Bản thân tôi và hai cô ở lớp đã học hỏi 9/16
đồng nghiệp cũng như cách hướng dẫn trên google cách tạo phòng họp và đã thành công. Tôi gửi đường link vào nhóm lớp và thông báo thời gian cụ thể để phụ huynh tiện sắp xếp công việc để vào họp và trao đổi cùng các cô. Nắm rõ tâm lý một số phụ huynh chưa thực sự coi trọng việc học của trẻ mầm non, nhất là với các cháu 24 – 36 tháng tuổi nên ngoài việc gửi đường link ở nhóm thì tôi còn gọi điện nhắn tin thăm hỏi từng hoàn cảnh của các trẻ và trao đổi mong muốn phụ huynh tham gia để cuộc họp diễn ra tốt đẹp, và may mắn là có hơn 80% phụ huynh đã có mặt trong cuộc họp đầu năm. Hình ảnh 1: Buổi họp phụ huynh đầu năm ở lớp học qua phần mềm zoom Qua trao đổi chia sẻ với phụ huynh các kiến thức chăm sóc giáo dục trẻ tại nhà phù hợp hiệu quả, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phụ huynh vui chơi cùng con, nếu không vì dịch bệnh Covid 19 thì các con sẽ được đến trường học và vui chơi rất nhiều các hoạt động cùng các cô và bạn bè ở lớp nhưng do dịch bệnh diễn biến phức tạp nên các con nghỉ dịch ở nhà. Thông qua zalo nhóm lớp tôi trao đổi phối hợp và nhờ phụ huynh rèn cho trẻ các kỹ năng ở lớp như: Kỹ năng chào hỏi khi giao tiếp trò chuyện cần sửa sai cách phát âm nói ngọng nói đớt của trẻ những câu từ của trẻ nhất là những câu nói trống không, những lời gắt gỏng khi trẻ không vừa ý gì đó., kỹ năng đi vệ sinh trẻ biết ngồi vào bồn hoặc vào bô đúng cách, ngủ đúng giờ.… Để cho phụ huynh nắm được các kỹ năng đó để hướng dẫn rèn luyện trẻ. Ví dụ: Khi trẻ và anh chị cùng chơi đồ chơi, trẻ tranh giành đồ chơi đẹp hoặc thấy cái gì cũng dành với anh chị bằng được, nếu không có thì hét tướng lên hoặc cào cấu đánh anh chị, khóc lóc ăn vạ… thì thường phụ huynh hay nói “em còn nhỏ con hãy nhường cho em”. Tôi chia sẻ với phụ huynh không nên chiều trẻ như vậy mà phải biết phân giải rõ ràng cho trẻ hiểu, cũng không nên quát mắng trẻ, đồ chơi thì phải biết chia sẻ cùng chơi với nhau, nếu con có ô tô thì chị (anh) có búp bê, không được dành hết cho mình. Nếu trẻ cứ muốn tất cả bố mẹ cương quyết không thực hiện theo, nếu không biết nhường nhịn nhau thì cả 2 sẽ không được chơi đồ chơi nữa…và sự giáo dục nghiêm khắc cứng rắn sẽ giúp trẻ dần hiểu ra rằng không thể ích kỷ và biết chia sẻ với người khác. Thông qua cuộc trao đổi tôi cũng chia sẻ với phụ huynh nên giải thích và trò chuyện thường xuyên với trẻ dạy cho trẻ kỹ năng sống bằng cách đọc cho con nghe những cuốn sách về “giá trị cuộc sống” dành cho trẻ mầm non như sách: Lễ phép, chia sẻ, ngoan ngoãn, khiêm tốn, tiết kiệm, chăm chỉ, không ganh tị, nhượng nhịn, sạch sẽ. 10/16
Hình ảnh 2: Một số quyển sách hay dành cho trẻ 5.2 Biện pháp 2: Xây dựng video hướng dẫn trẻ các kỹ năng sống. Thực hiện chỉ đạo của bộ giáo dục “Cho trẻ tạm dừng đến trường nhưng không dừng việc học” giáo viên mầm non xây dựng video hỗ trợ phụ huynh nhằm giúp trẻ có được những kiến thức kỹ năng cơ bản trong thời gian trẻ nghỉ ở nhà. Bản thân tôi với giáo viên cùng lớp đã kết hợp với nhau quay các video gửi cho trẻ qua zalo nhóm lớp và thông qua buổi giao lưu gặp mặt trẻ cuối tuần qua zoom tôi nhờ phụ huynh chuẩn bị một số đồ dùng về kỹ năng mà tối đó tôi kiểm tra trẻ như các kỹ năng rửa tay, cầm thìa, đeo khẩu trang, bỏ rác vào thùng… Thông qua video ở nhóm lớp để tiến hành xây dựng các video hỗ trợ phụ huynh, không chỉ có vậy, tôi nhờ phụ huynh tiếp tục hướng dẫn con vào các ngày tiếp theo các thời điểm trong ngày và thi thoảng tôi gọi điện hỏi thăm xem con đã thực hiện thường xuyên kỹ năng rửa tay chưa, một cách nhẹ nhàng tạo cho trẻ có một tâm thế thoải mái và trẻ thấy vui sướng khi được tự mình rửa tay lau mặt, giúp cơ thể sạch sẽ mà không cần đến sự trợ giúp của người lớn. Trong các hoạt động xây dựng lựa chọn các đề tài đảm bảo nội dung mục tiêu đề ra trong đó chú trọng đến 5 lĩnh vực: Ngôn ngữ, nhận thức, thể chất, thẩm mỹ, kỹ năng xã hội để giúp trẻ học được những kiến thức kỹ năng sống cần thiết. Khi có kế hoạch của tổ khối tôi và giáo viên cùng lớp đã lựa chọn các đề tài phù hợp để tiến hành xây dựng các video hỗ trợ phụ huynh tương tác cùng trẻ tại nhà, trong các đề tài tương tác cùng trẻ tôi luôn xây dựng các video xen kẽ, thực hiện đúng lịch và thời gian quy định cho mỗi video. Trong thời gian dịch bệnh điều quan trọng nhất là gia đình và trẻ ở nhà được an toàn, không bị tai nạn thương tích, học được các lễ giáo, các thói quen nề nếp tốt và đặc biệt là cần làm sao để hạn chế thấp nhất nguy cơ nhiễm bệnh Covid cho trẻ và gia đình trẻ là điều giáo viên mong muốn nhất. Chính vì lẽ đó mà tôi cùng với giáo viên trong khối cũng đã lựa chọn các video hướng dẫn phụ huynh giáo dục trẻ các kỹ năng sống tại nhà như: -Video “Hướng dẫn trẻ bỏ rác đúng nơi quy định”; Video KNS “Chào hỏi lễ phép”; Video KNS “Trẻ thực hiện kỹ năng đi dép; Video KNS “hướng dẫn trẻ rửa tay, rửa mặt” đúng cách để phòng chống dịch; Video “Hướng dẫn trẻ đeo khẩu trang”.… Hình ảnh 3: Trẻ thực hiện kỹ năng đi dép Để cho ra một video chất lượng đi đúng trọng tâm và thu hút sự theo dõi của phụ huynh và trẻ thì đòi hỏi giáo viên không ngừng tìm tòi sáng tạo. Bởi trên các trang mạng youtube có rất nhiều kênh giáo dục khác nhau. Nếu giáo viên truyền tải kiến thức không phù hợp, video không sắc nét sáng tạo hoặc giáo viên thiếu sự tự tin trong lời nói cử chỉ thái độ thì người xem sẽ rất nhàm chán. 11/16
Chính vì vậy hàng ngày tôi thường xem các video trên mạng để học hỏi những điều hay từ đồng nghiệp, chắt lọc những ý tưởng sáng tạo và học cách thiết kế video đẹp mắt để tạo video hay và phù hợp với độ tuổi. Ví dụ: Khi xây dựng video hướng dẫn cho trẻ kỹ năng “Bỏ rác đúng nơi quy định” tôi và đồng nghiệp sẽ hỗ trợ nhau quay sau đó cắt ghép nhạc và ghép hình ảnh hoạt hình ngỗ nghĩnh để trẻ hứng thú học và gửi bài cho cô. Hình ảnh 4 : Bỏ rác đúng nơi quy định Các video tôi thường ghép các thước phim hoạt hình, ghép nhạc có hình ảnh ngộ nghĩnh và giáo viên xuất hiện trên màn hình với một nét mặt tươi vui rạng ngời, thể hiện sự gần gũi thân thiện. Trong quá trình thực hiện video bản thân tôi tìm hiểu các phần mềm khác nhau như phần mềm Video show, Video slide show, Canvan, Soliip, Capcut. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện tôi nhận thấy phần mềm Capcut video dễ sử dụng, đủ chức năng cần thiết nên tôi lựa chọn phần mềm này kết hợp với sử dụng thiết kế làm các slide trên powerpoint để cho ra một video chất lượng và nội dung theo đề tài mình đã chọn. Để có một video chất lượng giáo viên cần chọn nơi quay hình yên tĩnh, để máy quay đứng không bị rung lắc. Có thể cắt phông sau và tạo hình nền khác biệt trên phần mềm Capcut. Tiến hành quay từng nội dung và thực hiện ghép các video với nhau. Trong phần mềm Capcut có tất các cả chế độ chỉnh hình, làm sắc nét, lồng nhạc, lồng âm thanh... giáo viên sẽ thực hiện tất cả các khâu và ghép lại tạo video hoàn chỉnh. Khi có được video gáo viên sẽ gửi lên ban giám hiệu nhà trường phê duyệt. Nếu video sai xót thì cần sửa thêm hoặc cắt bớt để gửi đến phụ huynh. 5.3. Biện pháp 3: Lựa chọn nội dung tuyên truyền hướng dẫn phụ huynh giáo dục trẻ kỹ năng sống tại gia đình. * Tuyên truyền hướng dẫn phụ huynh rèn cho trẻ các kỹ năng tự phục vụ phù hợp với độ tuổi: Đối với trẻ nhà trẻ kỹ năng tự phục vụ là một trong những kỹ năng luôn được tôi chú trọng nhất, trẻ học ăn, học nói, học kỹ năng tự phục vụ bản thân không chỉ ở nhà trường mà còn ở cả gia đình nhất là trong thời gian diễn biến dịch Covid 19 phức tạp như hiện nay. Bố mẹ trẻ đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong việc phối kết hợp với cô giáo hình thành kỹ năng, thói quen, tính tự giác khi tham gia lao động tự phục vụ và vệ sinh cá nhân. Đặc biệt là phải đeo khẩu trang thường xuyên khi đi ra ngoài. Hình ảnh 5: Xây dựng video dạy trẻ kỹ năng đeo khẩu trang 12/16
Ở độ tuổi 24-36 tháng trẻ còn khá bé, trẻ bắt đầu tập làm quen với các kỹ năng sống đơn giản, giai đoạn này bố mẹ có thể tập cho con tự cầm thìa để xúc thức ăn, hướng dẫn con cách cầm thìa đúng cách và cầm bằng tay phải. Dạy cho trẻ cách ngồi nghiêm túc vào bàn khi ăn cơm, uốn nắn giáo dục trẻ khi ăn hạn chế làm đổ thức ăn ra bàn hay xuống sàn nhà. Rèn cho trẻ sự tự lập, để trẻ có khả năng tự phục vụ bản thân, hoàn thành những việc cá nhân để trẻ chủ động và tự tin khi hòa nhập vào môi trường mới. Trong thời gian trẻ ở nhà bố mẹ có thể rèn cho con những thói quen giúp trẻ tự lập đơn giản phù hợp với độ tuổi của trẻ. Thông qua zalo của lớp phụ huynh có thể tương tác với cô và các bậc phụ huynh khác về hình ảnh của trẻ thực hiện các kỹ năng của con mình trên trang zalo của nhóm lớp, hay phụ huynh chia sẻ những hiểu biết của mình về các nội dung dạy con, bí quyết phòng chống dịch Covid 19. Để làm được điều đó ngoài việc nghiên cứu tài liệu về giáo dục kỹ năng sống do bộ giáo dục và đào tạo ban hành, những quyển tạp chí giáo dục mầm non, những video với các bài dạy về kỹ năng sống cụ thể, tôi còn trao đổi thảo luận với các đồng nghiệp trong khối để lựa chọn nội dung phù hợp với trẻ, nhằm đảm bảo cho mọi trẻ đều có thể phát triển tối ưu so với khả năng của mình. Giúp trang bị cho trẻ kỹ năng sống một cách hiệu quả nhất. Ví dụ: Hàng ngày trẻ được chơi với các đồ chơi và chơi xong không biết thu dọn vào rổ cất đúng vào vị trí thì việc cần làm là bố mẹ làm mẫu và hướng dẫn từng bước cho con, có thể trao đổi với trẻ như: Các đồ chơi này con chơi xong thì nhặt cất gọn gàng vào rổ để nhà cửa sạch sẽ. Đồ chơi nếu vứt bừa bãi thì hôm sau con sẽ không có để chơi nữa. Để rèn thói quen tốt cho trẻ bố mẹ không nên làm thay cho trẻ. Hãy để con tự làm theo khả năng của mình, nếu công việc đó quá khó bố mẹ có thể phụ giúp một phần và tập luyện thường xuyên và theo thời gian dần dần trẻ cũng sẽ học được những việc làm tự phục vụ chính mình. Để làm được điều đó tôi trao đổi chia sẻ với phụ huynh sắp xếp thời gian rèn con các kỹ năng đơn giản nhất để trẻ có một hành trang để lên mẫu giáo tốt nhất * Tuyên truyền hướng dẫn phụ huynh rèn cho trẻ thói quen vệ sinh văn minh: Bố mẹ dạy trẻ có thói quen vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường...giáo dục trẻ biết được mục đích - ý nghĩa của việc vệ sinh, ích lợi của việc vệ sinh đối với bản thân và những người xung quanh. Giáo dục trẻ nắm được một số thao tác vệ sinh như biết rửa mặt, rửa tay khi bị bẩn, rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước sạch, trẻ biết giữ gìn cơ thể sạch sẽ, áo quần đầu tóc gọn gàng,... Ngoài việc trẻ biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, trẻ còn phải biết giữ gìn vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, vệ 13/16
sinh môi trường xung quanh như: Bỏ rác đúng nơi quy định, cất giữ đồ dùng đúng nơi quy định, gọn gàng, ngăn nắp... Hàng ngày phụ huynh tập cho trẻ thói quen giữ gìn vệ sinh thân thể, đầu tóc áo quần gọn gàng, giáo dục cho trẻ hiểu rằng nếu con sạch sẽ con sẽ được mọi người yêu mến. Ví dụ: Nếu thấy con có móng tay dài và bẩn, bố mẹ muốn cắt ngắn cho con những trẻ không chịu vì sợ đau tay, hoặc trẻ hay sử dụng màu bút vẽ bậy lên mặt, lên chân hay khắp nơi trong nhà... phụ huynh có thể nhẹ nhàng giải thích cho con hiểu việc làm đó là không tốt. Khi giáo dục hướng dẫn phụ huynh nên vừa giải thích bằng lời vừa làm mẫu cho trẻ xem bằng cách dẫn con vào nhà vệ sinh lau mặt từng thao tác sạch sẽ, hướng dẫn từng bước các thao tác rửa tay hay rửa mặt. Khi trẻ đã sạch sẽ không quên khen ngợi so sánh với lúc cơ thể trẻ bị bẩn để trẻ tự mình cảm nhận và biết sẽ làm gì để cơ thể sach sẽ. Ví dụ: Cơ thể con đang rất sạch đẹp đáng yêu mà con vẽ bậy lên tay lên chân thì không còn xinh đáng yêu nữa. Giống như bạn mèo trong bài hát “rửa mặt như mèo” mà con hay nghe chị Xuân Mai hát, bạn mèo không biết rửa mặt nên xấu bẩn mẹ không yêu, con muốn bố mẹ yêu con thì con phải giữ cơ thể mình thật sạch sẽ. Giáo dục trẻ các thói quen vệ sinh tốt là giúp trẻ tự bảo vệ chính mình. Đặc biệt hiện nay khi mà xã hội xuất hiện rất nhiều các đại dịch khác nhau có dẫn đến tử vong đặc biệt là bệnh nhiễm khuẩn virut Corona...Vì vậy việc dạy trẻ có thói quen vệ sinh là việc làm mà gia đình và nhà trường cần phải quan tâm và chú trọng để giúp trẻ có một thói quen nề nếp tốt. Hình ảnh 6: Xây dựng video dạy trẻ rửa tay đúng cách * Hướng dẫn phụ huynh rèn cho trẻ thói quen lịch sự và lễ phép: Ông cha ta từ lâu có câu: “Tiên học lễ, hậu học văn”: ý nói con người ta phải học cách rèn luyện tính lễ phép, phải học cách làm người trước khi học văn hóa. Đức tính này cần được rèn luyện từ khi chúng ta còn nhỏ để nó trở thành hành trang gắn bó suốt cuộc đời chúng ta. Trẻ biết lễ phép kính trọng ngoan ngoãn thì được thầy cô bạn bè yêu quý, bố mẹ vui lòng. Đối với trẻ nhỏ văn minh, lịch sự, lễ phép không phải là gì quá to tát mà ở những hành động việc làm rất đơn giản hàng ngày khi ở nhà. Đó là việc trẻ biết lễ phép với ông bà bố mẹ, biết dạ thưa khi hỏi đáp, biết nói lời cảm ơn khi nhận quà hay nói lời xin lỗi khi mắc lỗi. 14/16
Những hành vi đơn giản ấy phụ huynh có thể giáo dục trẻ thông qua các sinh hoạt hàng ngày. Ví dụ: Khi bố mẹ đưa cho trẻ món đồ chơi, hãy rèn cho con cầm bằng hai tay và nói lời cảm ơn. Hay trong giờ ăn cơm bố mẹ rèn cho trẻ phải biết mời ông bà, bố mẹ anh chị trước khi ăn cơm. Phải ngồi nghiêm túc không ồn ào nói chuyện ngắt lời người lớn. Bố mẹ giáo dục trẻ lễ phép chào hỏi khi khách đến nhà hay biết khoanh tay chào mọi người khi ra về. Khi chào hỏi cần thể hiện lịch sự bằng cách đứng nghiêm khoanh tay không vừa đi vừa chào. Nếu trẻ sai bố mẹ cần uống nắn và nhắc nhở trẻ thực hiện. Phụ huynh có thể kể cho con nghe hoặc cho trẻ nghe các câu chuyện về sự lễ phép như “Khi con biết vâng lời”, “Lễ phép khi khách đến nhà”, “Bé học tính lễ phép” … Thông qua các tối thứ 6 hàng tuần trao đổi gặp gỡ phụ huynh học sinh tôi cũng muốn dành thời gian để rèn cho các con biết cách chú ý khi tôi tương tác với phụ huynh và trẻ vì trẻ nhà trẻ còn nhỏ chưa thể như các anh chị lớp mẫu giáo biết chăm chú lắng nghe các hoạt động hoặc các video mà các cô gửi, cô muốn truyền tải đến các phụ huynh rèn các con cách biết ngồi ngoan vào zoom trò chuyện, tương tác với cô hoặc xem bất kể 1 video nào ở trên nhóm lớp, đồng thời muốn trẻ theo dõi và chú ý hơn về các video cô gửi để các con có những kỹ năng như biết ngồi ngoan, lắng nghe cô hỏi hoặc giới thiệu về bản thân mình và biết trả lời. Hình ảnh 7: Xây dựng Video dạy trẻ lịch sự lễ phép * Hướng dẫn phụ huynh rèn cho trẻ kỹ năng tự bảo vệ bản thân: + Kỹ năng bảo vệ bản thân thông qua các sinh hoạt hàng ngày: Trong thời gian nghỉ dịch ở nhà trẻ thường được vui chơi tự do và ít được kiểm soát chặt chẽ như ở trường. Nhiều bố mẹ ông bà dù rất yêu thương trẻ nhưng lại thiếu kỹ năng quan tâm đến việc con trẻ có thể gặp nguy hiểm khi để trẻ chơi tự do như cầm máy lửa đốt giấy, cầm kéo cắt đồ này vật kia, hay lèo trèo chạy nhảy khắp nơi. Thậm chí ra ngoài ao hồ chơi nghịch nước. Nhiều gia đình sống gần đường quốc lộ thì trẻ chơi chạy nhảy dưới lòng đường, đá bóng trên vỉa hè… hầu như trong thời gian trẻ nghỉ hè và nghỉ học ở nhà thì tai nạn thương tích xảy ra với trẻ nhiều hơn và để lại hậu quả vô cùng nguy hiểm. Chính vì vậy tôi cũng thường xuyên xây dựng một số video cũng như gửi bài viết tuyên truyền và gửi các video có nội dung tuyên truyền ý nghĩa trên mạng lên nhóm lớp để phụ huynh ý thức được những nguy hiểm có thể xảy ra với trẻ từ đó có ý 15/16
thức bảo vệ quan tâm trẻ nhiều hơn. Đồng thời giáo dục cho con những kỹ năng để bảo vệ chính mình. Để làm tốt điều đó trước tiên phụ huynh cần chú ý để đồ dùng vật dụng trong nhà đúng quy định an toàn. Ví dụ: Dao kéo cần để vào góc trên bếp, phích nước sôi cần để trên cao, kín đáo. Các ổ điện lắp đặt trên cao và nếu thấp thì cần dùng băng keo dán kín. Hằng ngày nhắc nhở trẻ không nên đến gần những nơi nguy hiểm như bếp đang nấu hay cơm canh đang còn nóng, khi cho trẻ tắm không nên để con trẻ tắm ngồi trong chậu nước một mình, chú ý không để phòng tắm hay sàn nhà trơn trượt, khi lau nhà nên tránh thời gian trẻ đang vui đùa. Ngoài sân chơi nên đóng khóa cửa cổng để tránh trường hợp trẻ vô tư chạy nhảy ra đường và đồng thời cũng tránh trường hợp kẻ xấu muốn bắt cóc trẻ nhỏ. Phụ huynh cũng cần dạy trẻ không nên nhận quà của người lạ và tuyệt đối không mở cửa cho người lạ vào nhà khi bố mẹ ông bà đi vắng. Trao đổi với phụ huynh có thể cho trẻ xem các video về những kẻ xấu dụ dỗ trẻ hay những hành động có thể gây ảnh hưởng đến tính mạng và sức khỏe của trẻ và từ đó giáo dục trẻ cách tự bảo vệ bản thân. + Dạy kẻ kỹ năng sống bảo vệ bản thân trước sự nguy hiểm của đại dịch Covid - 19: Do tình hình dịch bệnh Covid -19 diễn biến phức tạp, việc dạy trẻ phòng, tránh dịch bệnh là điều vô cùng cần thiết. Dù các thông tin về dịch bệnh tràn ngập trên các phương tiện thông tin đại chúng, đặc biệt là mạng xã hội, nhưng trẻ em vẫn cần nhận thức được đầy đủ sự nguy hiểm của dịch bệnh và biết cách bảo vệ mình. Dạy trẻ tầm quan trọng của việc ở nhà thực hiện nghiêm túc thông điệp 5K của bộ Y tế sẽ giúp trẻ ý thức được trách nhiệm bảo vệ sức khỏe của bản thân trong mùa dịch, giúp trẻ hình thành ý thức về việc bảo vệ sức khỏe cũng như về trách nhiệm đối với những việc ý nghĩa khác trong xã hội. Phòng ngừa lây nhiễm cho trẻ khó khăn nhưng có thể làm được bằng cách giúp trẻ có thói quen không giơ tay lên mắt, mũi, miệng vì đây là phản xạ tự nhiên, nhắc trẻ rửa tay đúng thời điểm: Trước và sau khi ăn, khi tay bẩn. Đặc biệt là phải đeo khẩu trang thường xuyên khi đi ra ngoài. Như chúng ta đã biết, trong 2 năm trở lại đây thế giới phải đối mặt với đại dịch Covid-19 bắt đầu xuất hiện với tâm dịch đầu tiên được ghi nhận tại thành phố Vũ Hán miền trung Trung Quốc. Dịch bệnh này gây nên bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virut Corona gây ra với tốc độ lây lan rất nhanh và dễ dàng cướp đi sinh mạng của hàng triệu người trên thế giới gây tổn thất nặng 16/16
nề cho nhiều quốc gia, cho đất nước, gây ảnh hưởng đến nền kinh tế của toàn cầu khiến hàng nghìn gia đình chịu cảnh mất người thân. Trẻ mất bố mẹ ông bà, chồng mất vợ, cha mất con…Với những đứa trẻ thơ phải mồ côi từ rất sớm và tương lai sẽ phải cần sự giúp đỡ của cộng đồng nhà trường và xã hội. Mặc dù người dân đã được tiêm 2 đến 3 mũi vacxin nhưng các trẻ em thì chưa được tiêm vacxin. Dịch bệnh ngày càng lây lan. Số ca mắc mới ngày càng gia tăng trong cộng đồng bởi nhà nước đã gỡ bỏ lệnh giãn cách xã hội, mọi người giao tiếp gặp gỡ tự do nên vấn đề lây nhiễm rất dễ xảy ra. Vậy làm cách nào để hạn chế thấp nhất sự lây lan của dịch bệnh và làm sao để giảm số ca mắc bệnh Covid cho trẻ thì thông qua các kênh mạng, học hỏi từ báo đài tôi trao đổi tuyên truyền với phụ huynh cần hạn chế tiếp xúc nơi đông người và hạn chế cho trẻ đến những nơi công cộng. Hằng ngày phụ huynh nên chú ý vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, lau chùi bằng cloramin B pha với nước. Tôi trao đổi phụ huynh nên cùng con trẻ chơi luyện tập các bài thể thao vận động để giúp trẻ tăng sức đề kháng, cho con ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng nhất là bổ sung các vitamin C như: Nước cam, nước chanh, nước ổi...Chú ý thường xuyên cho trẻ xúc miệng bằng nước muối, rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, nhắc nhở trẻ cần đeo khẩu trang và xịt khuẩn khi đến những nơi công cộng. Sau một thời gian ngắn, qua trao đổi với phụ huynh, tôi được biết trẻ lớp tôi đã dần có thói quen ăn ngủ nghỉ đúng giờ. Trẻ đã lập lại được giờ sinh hoạt hàng ngày giống như khi trẻ đến trường. Điều đó góp phần không nhỏ vào việc nâng cao sức đề kháng cho bản thân - đẩy lùi dịch bệnh. Tô thường xuyên trao đổi và nhắc phụ huynh khi trẻ có dấu hiệu nghi ngờ nhiễm Covid cần test nhanh để biết và có cách xử lý kịp thời. Không nên chủ quan cứ nghĩ trẻ đau ốm cảm thông thường mà tự ý mua thuốc hoặc để trẻ vui đùa chạy nhảy để tránh lây nhiễm cho những người khác. Chú ý chế độ dinh dưỡng cho trẻ khi trẻ bị ốm. 5.4. Biện pháp 4: Để giáo dục trẻ kỹ năng sống bố mẹ cần làm gương tốt để trẻ noi theo và lựa chọn việc khen ngợi động viên trẻ một cách khéo léo. Người ta thường ví trẻ em như một chồi non mới nhú hay như tờ giấy trắng mà người lớn là những người đặt bút vẽ trên đó nên trẻ em có ngoan lễ phép hay không đều do cách giáo dục của những người lớn đặc biệt là gia đình và nhà trường. Mỗi trẻ có một tính cách khác nhau, có trẻ sinh ra vốn rất điềm đạm biết lắng nghe sự chỉ dạy của người lớn, có trẻ thì bướng bỉnh và thường thích làm theo ý mình. Đặc biệt lứa tuổi 24 – 36 tháng tuổi còn non nớt chính vì vậy để giáo dục trẻ có một kỹ năng thói quen tốt biết lễ phép kính trọng hay ngoan ngoãn biết nghe lời, không ỉ nại dựa dẫm... Thì phụ huynh cần nắm bắt 17/16
tâm lý của trẻ, phải là tấm gương tốt để trẻ noi theo. Mọi hành động cử chỉ lời nói việc làm của ông bà, bố mẹ cũng như mọi người thân trong gia đình phải mẫu mực. Luôn lắng nghe và tôn trọng trẻ, hãy xem trẻ như người bạn để cùng trao đổi lắng nghe suy nghĩ mong muốn của trẻ. Khi trẻ sai thì hãy nghiêm khắc chỉ dạy, nhưng phải đồng cảm và thấu hiểu trẻ, khi trẻ làm việc tốt thì phải được tuyên dương, khen ngợi trẻ, chỉ như vậy những kỹ năng của trẻ mới được hình thành và theo trẻ đến suốt cuộc đời. Bởi vậy trong thời gian ở bên trẻ, phụ huynh cần trò chuyện cho trẻ hiểu để làm sao các hành động của trẻ trở thành ý thức. Hình ảnh 8: Bố mẹ động viên trẻ Ví dụ: Khi trẻ làm tốt phụ huynh có thể khen trẻ: Con tự đi giày được rồi, hôm nay con tiến bộ lắm. Hay như: Con tô màu rất giỏi và đẹp… Khen ngợi sự cố gắng chứ không phải chỉ là kết quả: Khi bố mẹ khen con ở một điểm nào đó, đừng quên gắn nó với những nỗ lực mà con đã làm để đạt được. Ví dụ: Hôm nay rổ đồ chơi ngăn nắp quá, hẳn là con đã tự dọn sạch đúng không con hoặc Con giỏi quá, con đã tự đi dép đúng rồi đó”. Cách khen này chỉ ra cho bé thấy kết quả có được không phải do tài cán, mà là do chính những gì con đã cố gắng thực hiện. Tuy nhiên bố mẹ cũng không nên lạm dụng lời khen chung chung như: Con giỏi quá, con siêu nhất trên đời, mẹ chưa thấy ai giỏi như thế…Những lời khen này có vẻ sáo rỗng, ít hướng đến nhu cầu cảm xúc của trẻ, mà chỉ như những câu nói thuận miệng của người lớn, khiến trẻ cho rằng vậy là tốt rồi, không cần cố gắng nữa. Bố mẹ nên là một tấm gương khi áp dụng các cách giáo dục con cái với các kỹ năng sống cần thiết cho trẻ, nghĩa là phải có tinh thần tự lập cao và luôn sắp xếp nhà cửa một cách gọn gàng, ngăn nắp. Khi trẻ đang làm công việc được giao, bố mẹ cũng nên làm công việc của mình, để trẻ có cảm giác “công bằng” và mỗi người trong gia đình đều có vai trò quan trọng như nhau. Bố mẹ cũng có thể cùng trẻ quét nhà, lau nhà, tưới cây hay trông em, nhặt rau, rửa chén bát hay chế biến những món ăn đơn giản. Khi giao cho trẻ một công việc, trẻ sẽ thấy mình là người quan trọng trong gia đình và có trách nhiệm thực hiện công việc một cách tốt hơn. Luôn có những biện pháp khen thưởng, khích lệ, động viên công nhận trẻ đã hoàn thành công việc nào đó và đưa ra những lời nhận xét tích cực sau mỗi việc mà trẻ đã làm, khi trẻ mắc lỗi hay lười biếng trong quá trình rèn luyện kỹ năng sống, bố mẹ chỉ nên động viên, khuyên bảo và uốn nắn cho trẻ bằng những 18/16
lời nhẹ nhàng. Không nên để trẻ có tâm lý tiêu cực khi còn nhỏ, ngược lại nên khuyến khích và khen thưởng với những thành quả của trẻ, để trẻ biết hài lòng và yêu thích những công việc được giao. Cũng trên trang zalo của nhóm lớp để động viên khích lệ trẻ cũng như phụ huynh tôi tạo những giấy khen bằng power point, hàng tuần trẻ nào tương tác quay video, chụp ảnh trả bài tốt cho các cô sẽ gửi hình ảnh giấy khen có tên trẻ đó lên zalo nhóm lớp để phụ huynh và trẻ có hứng thú và tích cực trả bài tương tác cùng cô. Hình ảnh 9 :Hình ảnh giấy khen của trẻ trên zalo nhóm lớp Trẻ em là một đối tượng khá nhạy cảm, nếu trẻ được tiếp xúc với nền giáo dục tốt thì trẻ sẽ phát triển theo chiều hướng tốt và ngược lại. Do đó việc rèn luyện kỹ năng tự phục vụ cho trẻ cần được áp dụng càng sớm càng tốt và là phương pháp rất quan trọng và cần thiết trong quá trình phát triển của trẻ. Người ta thường nói “Mưa dầm thấm lâu” thì tôi tin nếu trẻ được giáo dục kỹ năng sống tốt thì sẽ có những lớp trẻ có thói quen giao tiếp ứng xử, giải quyết vấn đề, lao động tự phục vụ rất tốt, trẻ sẽ được phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần và kỹ năng sống của bản thân. Nhờ sự thống nhất, nhất trí ngay từ đầu năm học cộng với sự nhiệt tình của các phụ huynh trong lớp, bản thân tôi dễ dàng truyền tải kiến thức đến với các con hơn trong việc chăm sóc giáo dục cũng như kỹ năng sống cho trẻ. Như vậy, việc phối kết hợp với phụ huynh để thống nhất các quan điểm giáo dục kỹ năng sống cho trẻ tại nhà là vô cùng cần thiết để cùng nhau quan tâm dạy cho trẻ, với tình hình dịch bệnh chúng ta không thể gặp gỡ trực tiếp để trao đổi thì chúng ta hãy trao đổi với phụ huynh qua zalo, facebook qua các buổi họp phụ huynh qua Zoom. Thông qua đó tôi thấy sự gắn kết giữa giáo viên và phụ huynh rất hài hòa trong việc phối hợp dạy trẻ kỹ năng sống trong thời gian trẻ tạm dừng đến trường do ảnh hưởng của Covid-19. 6. Một số kết quả đạt được. Sau những biện pháp tôi nghiên cứu và thực hiện trên, qua sự phản hồi của phụ huynh tôi được kết quả như sau: *Đối với giáo viên: Có thêm nhiều kỹ năng và kinh nghiệm ứng dụng công nghệ thông tin để xây dựng các video hoạt động giáo dục một cách thành thạo. Nắm bắt và phối hợp với phụ huynh rèn các hoạt động kỹ năng sống cho trẻ, có nhiều kinh nghiệm rèn luyện phát triển kỹ năng sống cho trẻ tốt hơn. 19/16
Trong bối cảnh diễn biến dịch Covid khó khăn trẻ không đến trường được tôi đã tạo được hình thức để trao đổi thường xuyên với trẻ và gia đình, tạo được sự gần gũi giữa cô và trẻ dù cô và trẻ chưa gặp mặt nhau. Việc hỗ trợ cha mẹ trẻ các hoạt động để dạy trẻ tại nhà cũng giúp cho tôi bớt được nỗi lo sau khi trẻ đi học trực tiếp sẽ không còn lạ lẫm, bỡ ngỡ với cô giáo và với nề nếp sinh hoạt của lớp. Qua các biện pháp này giúp tôi biết linh hoạt, sáng tạo ra được nhiều hoạt động phù hợp với điều kiện thực tế hơn. *Đối với phụ huynh: Phụ huynh phối hợp với cô giáo rất nhiệt tình, tích cực và nghiêm túc trong việc trao đổi, chia sẻ, xem video về các phương pháp giáo dục các con để giúp cho các con ngày càng học tập tốt. Phụ huynh đã làm quen, nắm bắt được các hình thức, phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ tại nhà mà cô giáo đã gửi bài học qua các video, tài liệu ở zalo nhóm lớp. Có sự quan tâm, hướng dẫn của phụ huynh thì trong quá trình học tại nhà các con đạt được nhiều kết quả cao sau khi trẻ học. Phụ huynh tích cực giáo dục kỹ năng cho trẻ, tương tác với cô và các bạn trong thời gian nghỉ dịch do covid-19. *Đối với trẻ: Trẻ có hành vi đạo đức tốt, biết vâng lời ông bà, cha mẹ, biết quan tâm đoàn kết chia sẻ với người khác, biết nói lời cảm ơn xin lỗi, biết tránh xa các đồ vật cũng như những nơi nguy hiểm. Trẻ đã biết tự mình làm một số việc tự phục vụ bản thân như: Tự xúc ăn, tự uống nước, biết gọi người lớn khi có nhu cầu đi vệ sinh, khi chơi xong tự cất đồ chơi… biết đọc thơ, hát bi bô cho ông bà, bố mẹ nghe. Cá nhân trẻ đã ý thức được một số việc làm và hành động mà trẻ cho là đúng hoặc sai. Tự hình thành tính tự giác thực hiện được một số thói quen trong sinh hoạt hằng ngày mà không cần người lớn nhắc nhở. 20/16