S GIÁO D C VÀ ĐÀO T O HÀ TĨNHỞ Ụ Ạ
---------------------
SÁNG KI N KINH NGHI MẾ Ệ
L NG GHÉP GIÁO D C KĨ NĂNG S NG CHO H C SINH QUAỒ Ụ Ố Ọ
CH Đ “ ĐA LÍ DÂN C ” (ĐA LÍ 10 – BAN C B N)Ủ Ề Ị Ư Ị Ơ Ả
1
Năm h c: 2019 – 2020ọ
M C L CỤ Ụ
TT N i dungộTrang
A. PH N M ĐUẦ Ở Ầ 4
I. Lí do ch n đ tàiọ ề 4
II. M c đích, nhi m v nghiên c uụ ệ ụ ứ 4
III. Đi t ng, ph m vi nghiên c uố ượ ạ ứ 4
IV. Ph ng pháp nghiên c u ươ ứ 5
V. Gi thi t khoa h c và đóng góp m i c a đ tàiả ế ọ ớ ủ ề 5
B. GI I QUY T V N ĐẢ Ế Ấ Ề 5
Ch ng I : C s khoa h cươ ơ ở ọ 5
I. C s lí lu nơ ở ậ 5
1. Khái ni m v kĩ năng s ngệ ề ố 5
2. T m quan tr ng c a vi c giáo d c kĩ năng s ng cho h c sinhầ ọ ủ ệ ụ ố ọ 6
3M c tiêu giáo d c kĩ năng s ng cho h c sinh trong tr ng THPTụ ụ ố ọ ườ 6
4N i dung giáo d c kĩ năng s ng cho h c sinhộ ụ ố ọ 6
II. C s th c ti nơ ở ự ễ 7
Ch ng II: Thi t k ti n trình d y h c theo đnh h ng l ng ghép ươ ế ế ế ạ ọ ị ướ ồ
giáo d c kĩ năng s ng qua ch đ “ Đa lí dân c ”ụ ố ủ ề ị ư
8
I. M c tiêu c a ch đụ ủ ủ ề 8
II. B ng mô t các m c đ nh n th c và đnh h ng năng l c đc ả ả ứ ộ ậ ứ ị ướ ự ượ
hình thành
9
III. Ti n trình d y h cế ạ ọ 10
CH NG III: Th c nghi m s ph mƯƠ ự ệ ư ạ 23
IM c đích c a th c nghi mụ ủ ự ệ 23
II T ch c th c nghi mổ ứ ự ệ 23
1. Ch n đi t ng th c nghi mọ ố ượ ự ệ 23
2. K t qu th c nghi mế ả ự ệ 24
3. Nh n xét k t qu th c nghi mậ ế ả ự ệ 25
C. K T LU N VÀ KI N NGHẾ Ậ Ế Ị 25
I. K t lu nế ậ 25
II. Ki n nghế ị 26
PH L CỤ Ụ
TÀI LI U THAM KH OỆ Ả 37
2
DANH M C T VI T T TỤ Ừ Ế Ắ
THPT Trung h c ph thôngọ ổ
KNS Kĩ năng s ngố
GV Giáo viên
HS H c sinhọ
A. M ĐUỞ Ầ
I. Lí do ch n đ tàiọ ề
Giáo d c vàụ đào t oạ ở b t cấ ứ th iờ đi m nào cũng đu cóể ề m c tiêu làụ giáo d c toànụ
di n h c sinh c vệ ọ ả ề đc, tríứ và các năng l c khác cho h c sinh. Đng ta đã xác đnh conự ọ ả ị
ng i v a là m c tiêu v a là đng l c c a s phát tri n xã h i, đ th c hi n thànhườ ừ ụ ừ ộ ự ủ ự ể ộ ể ự ệ
3
công s nghi p công nghi p hóa, hi n đi hóa đt n c, c n ph i có nh ng con ng iự ệ ệ ệ ạ ấ ướ ầ ả ữ ườ
lao đng m i phát tri n toàn di n. N uộ ớ ể ệ ế đn thu n chơ ầ ỉ thiên v đào t o tri th c (d yề ạ ứ ạ
ch ), sữ ẽ t o nên thạ ế h h c sinh không toàn di n, khóệ ọ ệ ng phóứ v i th c t c a cu cớ ự ế ủ ộ
s ng. ố
Th c t cho th y hi n nay h c sinh r t thi u các kĩ năng c b n c n trong cu cự ế ấ ệ ọ ấ ế ơ ả ầ ộ
s ng hi n đi nh kĩ năng giao ti p, kĩ năng sinh ho t t p th , kĩ năng hoá gi i căngố ệ ạ ư ế ạ ậ ể ả
th ng... Đ cùng h c t p sinh s ng và làm vi c trong xã h i hi n đi, nh ng kĩ năngẳ ể ọ ậ ố ệ ộ ệ ạ ữ
trên là không th thi u. Trong nhà tr ng ph thông trong su t th i gian dài nhi uể ế ườ ổ ố ờ ề
tr ng ch quan tâm đn giáo d c trí tu mà ít quan tâm đn s chăm ngoan, chuyênườ ỉ ế ụ ệ ế ự
c n, phát tri n nhân cách cho h c sinh. Đi u này s t o nên nh ng con ng i phátầ ể ọ ề ẽ ạ ữ ườ
tri n thi u toàn di n.ể ế ệ
Đa lý là môn h c có nhi u đi u ki n thu n l i đ tích h p, giáo d c kĩ năngị ọ ề ề ệ ậ ợ ể ợ ụ
s ng cho h c sinh vì có nhi u ki n th c th c t g n v i t nhiên, kinh t xã h i.ố ọ ề ế ứ ự ế ắ ớ ự ế ộ
Thông qua t ch c d y h c, đc bi t là d y h c qua ch đ “ đa lí dân c ” s cóổ ứ ạ ọ ặ ệ ạ ọ ủ ề ị ư ẽ
nhi u c h i tích h p giáo d c kĩề ơ ộ ợ ụ năng s ng cho các em h c sinh. B i v y vi c giáoố ọ ở ậ ệ
d c kĩ năng s ng cho h c sinh ph thông ngày càng tr nên c p thi t nh m đào t oụ ố ọ ổ ở ấ ế ằ ạ
“con ng i m i” v i đy đ các m t: trí, đc, th , m đ góp ph n xây d ng sườ ớ ớ ầ ủ ặ ứ ể ỹ ể ầ ự ự
nghi p công nghi p hoá, hi n đi hoá đt n c. ệ ệ ệ ạ ấ ướ
T nh ng lí do trên, tôi đã ch n đ tài: “ừ ữ ọ ề L ng ghép giáo d c kĩ năng s ng cho h cồ ụ ố ọ
sinh qua ch đ Đa lí dân củ ề ị ư” (Đa lí 10 – Ban c b n) nh m góp ph n t li u choị ơ ả ằ ầ ư ệ
vi c gi ng d y b môn Đa lí phù h p v i xu h ng đi m i giáo d c n c ta hi nệ ả ạ ộ ị ợ ớ ướ ổ ớ ụ ở ướ ệ
nay.
II. M c đích, nhi m v nghiên c uụ ệ ụ ứ
1. M c đích nghiên c uụ ứ
Nghiên c u và đứ ề xu t m t s bi n pháp nh m rèn luy n, phát huy năng l c vàấ ộ ố ệ ằ ệ ự
giáo d c cho h c sinh có nh ng kĩ năng s ng c n thi t khi r i xa gh nhà tr ng, gópụ ọ ữ ố ầ ế ờ ế ườ
ph n thi t th c nâng cao ch t l ngầ ế ự ấ ượ d yạ h c môn Đa lí tr ng THPT.ọ ị ở ườ
2. Nhi m v nghiên c uệ ụ ứ
- Nghiên c u c s lý lu n và th c ti n c a đ tài v giáo d c kĩ năng s ng cho h cứ ơ ở ậ ự ễ ủ ề ề ụ ố ọ
sinh THPT.
- S d ng m t s PPDH tích c c k t h p v i giáo d c kĩ năng s ng trong d y h c đaử ụ ộ ố ự ế ợ ớ ụ ố ạ ọ ị
lí l p 10 tr ng THPT.ớ ườ
III. Đi t ng, ph m vi nghiên c uố ượ ạ ứ
1. Đi t ng nghiên c uố ượ ứ
- Đ tài nghiên c u v l ng ghép giáo d c kĩ năng s ng cho h c sinh l p 10.ề ứ ề ồ ụ ố ọ ớ
4
2. Ph m vi nghiên c uạ ứ
- Đ tài t p trung nghiên c u v giáo d c kĩ năng s ng, mà c th là áp d ng vào chề ậ ứ ề ụ ố ụ ể ụ ủ
đ “ Đa lí dân c ” (Đa lí 10 – Ban c b n)ề ị ư ị ơ ả
IV. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ
- Ph ng pháp nghiên c u lý thuy tươ ứ ế
Phân tích, t ng h p các c s lý lu n liên quan đn đ tài nghiên c u. ổ ợ ơ ở ậ ế ề ứ
- Ph ng pháp nghiên c u th c ti nươ ứ ự ễ
- Đi u tra, thăm dò l y ý ki n c a giáo viên, h c sinh v kĩ năng s ng trong d y h cề ấ ế ủ ọ ề ố ạ ọ
môn Đa lí.ị
- Th c nghi m s ph m: Ti n hành th c nghi m s ph m b c đu ki m nghi mự ệ ư ạ ế ự ệ ư ạ ướ ầ ể ệ
tính hi u qu , kh thi c a đ tài.ệ ả ả ủ ề
V. Gi thi t khoa h c và đóng góp m i c a đ tàiả ế ọ ớ ủ ề
1. Gi thi t khoa h c c a đ tàiả ế ọ ủ ề
Trên th c t , vi c d y h c theo đnh h ng giáo d c kĩ năng s ng cho h c sinh ự ế ệ ạ ọ ị ướ ụ ố ọ ở
tr ng ph thông là v n đ còn đang m i m . N u giáo viên đa ra đc các gi i phápườ ổ ấ ề ớ ẻ ế ư ượ ả
h p lí và có tính kh thi v d y h c theo đnh h ng l ng ghép giáo d c kĩ năng s ngợ ả ề ạ ọ ị ướ ồ ụ ố
trong môn Đa lí thông qua ch đ “Đa lí dân c ” s m ra m t h ng đi m i trongị ủ ề ị ư ẽ ở ộ ướ ớ
vi c d y h c Đa lí, góp ph n nâng cao hi u qu đi m i ph ng pháp d y h c mônệ ạ ọ ị ầ ệ ả ổ ớ ươ ạ ọ
Đa lí trong tr ng trung h c ph thông.ị ườ ọ ổ
2. Đóng góp m i c a đ tàiớ ủ ề
- Đ tài đã ph i h p v n d ng đc các ph ng pháp, k thu t d y h c tíchề ố ợ ậ ụ ượ ươ ỹ ậ ạ ọ
c c và rèn luy n đc các kĩ năng s ng cho h c sinh, đc bi t là kĩ năng phê phán. N iự ệ ượ ố ọ ặ ệ ộ
dung bài h c g n li n v i các tình hu ng th c ti n nh m phát huy tính tích c c, chọ ắ ề ớ ố ự ễ ằ ự ủ
đng, sáng t o c a h c sinh. T các tình hu ng th c ti n đ rút ra đc ki n th c líộ ạ ủ ọ ừ ố ự ễ ể ượ ế ứ
thuy t nên HS đc tr i nghi m, khám phá ki n th c qua hành đng, h c qua “làm”...ế ượ ả ệ ế ứ ộ ọ
ki n th c t đó s đc kh c sâu và b n v ng.ế ứ ừ ẽ ượ ắ ề ữ
B. GI I QUY T V N Đ.Ả Ế Ấ Ề
CH NG I. C S KHOA H CƯƠ Ơ Ở Ọ
I. C s lí lu n ơ ở ậ
1. Khái ni m v k năng s ngệ ề ỹ ố
Theo t ch c Y t th gi i (WHO):ổ ứ ế ế ớ “Giáo d c k năng s ng đc thi t k nh mụ ỹ ố ượ ế ế ằ
h tr và c ng c vi c th c thi các k năng tâm lý xã h i m t cách phù h p v i n nỗ ợ ủ ố ệ ự ỹ ộ ộ ợ ớ ề
văn hóa và s phát tri n, nó đóng góp vào s phát tri n c a cá nhân và xã h i, vi cự ể ự ể ủ ộ ệ
phòng ch ng các v n đ xã h i, s c kh e và s phát tri n quy n con ng i”ố ấ ề ộ ứ ỏ ự ể ề ườ .
5
