Soạn giáo trình môn Kỹ Thuật Truyền Thanh, chương 25

Chia sẻ: Nguyen Van Dau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

138
lượt xem 43
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Compactdisc là thiết bị lưu trữ thông tin âm thanh dưới dạng số (các mức logic 01/). Các thông tin này được tạo ra từ các tín hiệu Anlôg như : Tín hiệu âm thanh, nhạc điệu, tiếng nói. Các tín hiệu Digital được lưu trữ trên đĩa dưới dạng các pit hoặc plat (mặt phẳng). Người ta dùng đioe Laé tạo chùm tia đi qua hệ thống thấu kính tách thành 3 tia, sau đó tập trung hội tụ lên bề mặt của đĩa. Tuỳ theo dạng thông tin lưu trữ mà ta có các pit hoặc các plat...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Soạn giáo trình môn Kỹ Thuật Truyền Thanh, chương 25

CHÖÔNG 25 MAÙY HAÙT ÑÓA COMPACTDISC I - GIÔÙI THIEÄU TOÅNG QUAÙT VEÀ COMPACTDISC: 1. Khaùi nieäm: Compactdisc laø thieát bò löu tröõ thoâng tin aâm thanh döôùi daïng soá (caùc möùc logic 0/1). Caùc thoâng tin naøy ñöôïc taïo ra töø caùc tín hieäu Analog nhö : Tín hieäu aâm thanh, nhaïc ñieäu, tieáng noùi. Caùc tín hieäu Digital ñöôïc löu tröõ treân ñóa döôùi daïng caùc pit hoaëc plat (maët phaúng). Ngöôøi ta duøng diode Laser taïo chuøm tia ñi qua heä thoáng thaáu kính taùch thaønh 3 tia, sau ñoù taäp trung hoäi tuï leân beà maët cuûa ñóa. Tuøy theo daïng thoâng tin löu tröõ maø ta coù caùc pit hoaëc caùc plat khaùc nhau, aùnh saùng phaûn hoài seõ phaûn aùnh thoâng tin löu tröõ ñöôïc ñöa vaøo laêng kính, ñoåi phöông 900. Taïi ngoõ ra ngöôøi ta nhaän chuøm tia saùng naøy nhôø Photo Diode caáp cho khoái khueách ñaïi tín hieäu vaø maïch xöû lyù tín hieäu aâm thanh ñeå bieán ñoåi tín hieäu digital trôû laïi thaønh daïnh Analog caáp cho ngoõ ra. Chaát löôïng aâm thanh ôû ngoõ ra cuûa maùy haùt ñóa Compact seõ cao hôn nhieàu so vôùi maùy ghi aâm baèng Analog, do coù nhöõng ñaëc ñieåm sau : Daûi ñoäng cao : Do ñaëc ñieåm ghi aâm baèng kyõ thuaät soá, khaéc phuïc nhöõng khuyeát ñieåm do heä thoáng ñaàu ñoïc cô hoïc gaây ra, daûi ñoäng aâm thanh CD coù theå ñaït ñeán 90 dB. Ñoä phaân taùch 2 keânh raát toát : Do tín hieäu 2 keânh beân traùi vaø beân phaûi taùi taïo moät caùch rieâng bieät, khoâng meùo vaø bieán daïng. Heä soá meùo < 0,004%. Aâm thanh khoâng bò huù rít : Do trong CD ngöôøi ta söû duïng tia Laser, khoâng coù söï tieáp xuùc cô, traùnh söï kích thích do dao ñoäng cô. 2. Caùc thoâng soá tieâu bieåu cuûa maùy haùt CD: Kieåu : D.S.A :Digital Audio System (heä thoáng ghi aâm kyõ thuaät soá). Ñóa CD tieâu chuaån: Ñöôøng kính 12 cm, beà daøy d = 1,2 mm. Thôøi gian phaùt T  60 phuùt, Tmax = 75 phuùt. Laser ñöôïc söû duïng coù böôùc soùng  =780 nm. Toác ñoä quay ñóa :
ÔÛ trong cuøng 500 voøng/phuùt. ÔÛ ngoaøi cuøng 200 voøng/phuùt. Trong ñóa CD, aâm thanh ñöôïc maõ hoùa döôùi daïng soá nhò phaân vaø ñöôïc ghi treân nhöõng ñöôøng troøn ñoàng taâm goïi laø track. Ñaàu ñoïc seõ thöïc hieän quaù trình ñoïc töø trong ra ngoaøi. Soá keânh : 2 keânh. Ñaùp öùng taàn soá : 5 Hz ñeán 20 Khz. Soá bit duøng cho bieán ñoåi D/A : 16 bit. Ñoä meùo haøi :  0,008% Taàn soá laáy maãu : 44,1 Khz. Löôïng töû hoùa tín hieäu : 16 bit tuyeán tính. Heä ñieàu cheá : EFM : Eight Fourteen Modulation(bieán ñieäu 8 sang 14) 3. Sô löôïc veà nguyeân lyù xöû lyù tín hieäu aâm thanh trong CompactDisc Player. Tín hieäu aâm thanh toàn taïi tteân ñóa Compact döôùi daïng caùc bit 0/1 thoâng qua caùc pit vaø caùc plat. Aùnh saùng phaûn xaï coù theå caáp cho Photo Diode ñeå bieán ñoåi thaønh tín hieäu ñieän. Caùc tín hieäu ñieän naøy ñöôïc xöû lyù ñeå taùi taïo laïi daïng aâm thanh analog nguyeân thuûy caáp cho ngoõ ra aâm thanh. Ñeå taïo ra tín hieäu aâm thanh döôùi daïng soá, Ngöôøi ta laáy maãu tín hieäu aâm thanh nguyeân thuûy ôû taàn soá 44,1 Khz. Veà nguyeân taéc, taàn soá laáy maãu phaùt lôùn hôn hoaëc baèng 2 laàn taàn soá cao nhaát cuûa tín hieäu aâm thanh. AÂm thanh ñaõ ñöôïc laáy maãu ñöôïc ñoåi thaønh caùc chuoãi bit 0/1 nhôø boä chuyeån ñoåi A/D 16 bit (ñoä phaân giaûi laø 65536). Quaù trình xöû lyù aâm thanh ñöôïc thöïc hieän nhö sau : Laáy maãu - löôïng töû hoùa - maõ hoùa-tín hieäu söûa sai - tín hieäu ñoàng boä - bieán ñieäu. Nguoàn tín Maõ hoùa Ñieàu Ñóa goác hieäu aâm Ñóa sao cheá Ghi thanh Hình 9-1: Sô ñoà khoái cuûa quaù trình xöû lyù tín hieäu aâm thanh.
Nguoàn tín hieäu aâm thanh : AÂm thanh ôû daïng tín hieäu Analog nhö : AÂm nhaïc tieáng noùi vaø nhöõng aâm thanh khaùc... ñöôïc löu tröõ döôùi daïng baêng töø hay chuyeån ñoåi tröïc tieáp töø microphone. Maõ hoùa : Quaù trình chuyeån ñoåi tín hieäu Analog sang tín hieäu Digital bao goàm quaù trình laáy maãu vaø löôïng töû hoùa. A (Bieân ñoä) A (Bieân ñoä) fs>2fn t t (thôøi gian) (thôøi gian) Tín hieäu Analog Chu kyø 1/fs Quaù trình laáy maãu Soá nhò phaân 100 011 ïA 101 110 ïA ï5 ï4 ï5 ï3 ï4 Soá thaäp phaân ï5 ï4 ï4 ï3 ï3 ït ït Quaù trình löôïng töû hoaù tín Maõ hoùa theo phöông phaùp nhò hieäu phaân ñoåi thaønh cô soá. Hình 9-2 : Quaù trình xöû lyù tín hieäu aâm thanh. Ñieàu cheá : Coù theå duøng nhöõng phöông phaùp ñieàu cheá soá nhö : PCM, DPCM, FSK, PSK... Tín hieäu aâm thanh sau khi ñöôïc xöû lyù seõ ghi leân ñóa goác ñeå löu tröõ vaø sao cheùp ra nhieàu ñóa khaùc. 1word Tín hieäu söûa sai 1symbol L0 L1 R0 R1 P P P P Q Q Q Q
Hình 9-3 : Saép xeáp döõ lieäu tröôùc khi ghi leân ñóa. II- SÔ ÑOÀ KHOÁI KHI GHI TÍN HIEÄU LEÂN ÑÓA COMPACTDISC. Hình 9.4 trình baøy sô ñoà khoái cuûa maùy haùt ñóa CD khi ghi tín hieäu leân ñóa. Tia Laser ñöôïc ñieàu khieån theo cöôøng ñoä saùng bôûi boä bieán ñieäu quang vaø ñeán lôùp phuû caûm quang (Photo resist coating), vôùi cöôøng ñoä saùng phuï thuoäc vaøo möùc tín hieäu. Sau ñoù vieäc phuû caûm quang thöïc hieän sao cho caùc phaàn loài vaø phaàn loõm ñöôïc löu laïi treân caùc track tín hieäu cuûa ñóa goác. Caùc thaáu kính phaûi luoân ñöôïc ñieàu chænh ñeå hoäi tuï tia Laser leân lôùp phuû caûm quang töông öùng vôùi chuyeån ñoäng leân xuoáng cuûa ñóa goác. Vieäc caét CD yeâu caàu coù ñoä chính xaùc cao hôn raát nhieàu so vôùi ñóa thöôøng. Theâm vaøo ñoù, quaù trình taïo ñóa compact sau khi ñóa goác ñöôïc phuû lôùp caûm quang, noù ñöôïc taïo khuoân, ñóa chuû (master disc) ñöôïc taïo ra, roài ñóa meï ñöôïc taïo ra töø ñóa chuû... Trong quaù trình cheá taïo naøy coù söï khaùc bieät giöõa caùc ñóa Digital vaø Analog. Bieán ñieäu maõ Nguoàn tín hieäu aâm xung PCM thanh Taùch tia Bieán ñieäu Vuøng tia quang Laser Maïch Servo ñieàu chænh
Hình 9-4 : Sô ñoà khoái khi ghi tín hieäu leân ñóa Compact Cuoái cuøng, ñóa compact ñöôïc taïo ra töø ñóa con baèng caùch eùp chaët do caùc pit coù beà roäng laø 0,4m vaø chieàu daøi lôùn nhaát laø 3,3m, khoù coù theå sao cheùp chuùng baèng caùch eùp, neùn. Theâm vaøo ñoù, sau khi neùn eùp, ngöôøi ta bao phuû maøn phaûn xaï vaø maøn baûo veä. Treân maøn phaûn xaï, ngöôøi ta phuû leân lôùp nhaân theo phöông phaùp boác hôi chaân khoâng.
III - SÔ ÑOÀ KHOÁI KHI PHAÙY TÍN HIEÄU TÖØ ÑÓA COMPACT. Chöùc naêng cuûa caùc khoái: Khoái RF: Nhieäm vuï cuûa khoái RF laø bieán ñoåi tín hieäu quang thaønh tín hieäu ñieän vaø khueách ñaïi tín hieäu naøy caáp cho khoái ñieàu chænh vaø khoái xöû lyù tín hieäu aâm thanh. Khoái taùch döõ lieäu : Khoái naøy coù nhieäm vuï nhaän tín hieäu RF-Amp ñeå taùch caùc bit clock giaûi ñieàu cheá EFM ñeå traû laïi maõ nhò phaân 8 bit cuûa tín hieäu nguyeân thuûy. Ngoaøi ra khoái taùch döõ lieäu coøn coù nhieäm vuï taùch tín hieäu ñoàng boä ñaõ ñöôïc caøi saún trong quaù trình ghi aâm tín hieäu leân ñóa Compact.
Hình 9.5 : Sô ñoà khoái maùy haùt ñóa Compact khi phaùt. Khoái xöû lyù tín hieäu soá: DSP (Digital Sinal Processing). Khoái naøy coù nhieäm vuï nhaän tín hieäu töø khoái taùch döõ lieäu caáp cho maïch giaûi ñan xen, maïch söûa sai vaø maïch taùch maõ phuï. Khoái xöû lyù tín hieäu aâm thanh : Khoái naøy coù nhieäm vuï nhaän caùc maõ aâm thanh töø khoái DSP caáp cho maïch chuyeån ñoåi D/A (Digital/Analog). Tín hieäu keânh traùi (L) vaø keânh phaûi ® ôû ngoõ ra ñöôïc laáy ra nhôø maïch LFP caáp cho ngoõ ra Lvaø R hoaëc khueách ñaïi Headphone. Khoái ñieàu chænh : Ñieàu chænh vaän toác ñóa quay : Khoái naøy nhaän tín hieäu phaûn hoài töø maïch xöû lyù tín hieäu soá DSP cung caáp ñieän aùp ñieàu khieån vaän toác quay cuûa motor laøm quay ñóa. Khoái naøy phaûi ñaûm baûo raèng vaän toác quay cuûa ñóa ñöôïc bieán thieân töø khoaûng 500 voøng/phuùt khi cuïm quang hoïc ôû trong cuøng vaø 200 voøng/phuùt khi cuïm quang hoïc ôû ngoaøi cuøng. Ñieàu chænh hoäi tuï: Khoái naøy nhaän tín hieäu töø RF-Amp ñeå ñieàu chænh cuoän daây hoäi tuï (Focus coil) laøm dòch chuyeån cuïm quang hoïc theo phöông ñöùng. Ñieàu chænh veät queùt : Maïch naøy nhaän tín hieäu töø khoái RF-Amp caáp ñieän aùp thay ñoåi cho cuoän tracking (tracking coil) laøm dòch chuyeån cuïm quang hoïc theo chieàu ngang ñeå ñaûm baûo tia Laser rôi vaøo ñuùng track maø noù ñang chaïy. Ñieàu chænh vò trí cuïm quang hoïc theo phöông ngang : (Maïch Sled Servo) Maïch Sled Servo nhaän tín hieäu ñieàu khieån töø khoái ñieàu chænh veät queùt ñeå ñöa ra ñieän aùp ñieàu chænh Sled motor taïo taùc ñoäng dòch chuyeån cuïm quang hoïc theo töøng böôùc töø trong ra ngoaøi. Ngoaøi ra treân maùy CD coøn ñöôïc trang bò caùc heä thoáng naïp ñóa hoaëc ñöa ñóa ra ngoaøi. Toaøn boä quaù trình vaän haønh cuûa maùy ñöôïc ñieàu khieån bôûi khoái vi xöû lyù. Khoái vi xöû lyù :
Coù nhieäm vuï nhaän caùc tín hieäu töø heä thoáng phím aán, töø caùc khoùa ñieän baùo tình traïng heä cô... ñeå ra leänh ñieàu khieån thích hôïp. Ngoaøi ra khoái vi xöû lyù coøn coù nhieäm vuï taïo ra caùc tín hieäu data, clock, giao tieáp vôùi caùc maïch vi xöû lyù tín hieäu soá, maïch ñieàu chænh.