Sử dụng hệ thống nẹp vít nhỏ trong điều trị gãy xương hàm gò má

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> SỬ DỤNG HỆ THỐNG NẸP VÍT NHỎ<br /> TRONG ĐIỀU TRỊ GÃY XƯƠNG HÀM GÒ MÁ<br /> Trần Phan Chung Thủy*, Nguyễn Thanh Tùng*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Trong những năm gần đây, việc sử dụng hệ thống nẹp vít nhỏ trong phẫu thuật hàm mặt đã đạt được kết<br /> quả đáng tin cậy.<br /> Mục tiêu nghiên cứu: Đánh giá kết quả phẫu thuật chỉnh hình xương hàm gò má bằng nẹp vít nhỏ.<br /> Đối tượng nghiên cứu: Qua khảo sát 68 trường hợp vỡ xương hàm gò má được phẫu thuật chỉnh hình<br /> xương hàm gò má bằng nẹp vít nhỏ tại khoa tai mũi họng bệnh viện Chợ Rẫy trong 3 năm (1/2009 đến 12/2011)<br /> Thiết kế nghiên cứu: thực nghiệm lâm sàng tiến cứu mô tả<br /> Kết quả: Tuổi trung bình 26 ± 9 tuổi (từ 16-56 tuổi), chủ yếu tập trung trong nhóm từ 20-40 tuổi. Nam<br /> chiếm nhiều hơn nữ, gấp 5 lần nữ. Đa số các trường hợp do nguyên nhân tai nạn giao thông 60/68 chiếm 88,2%.<br /> Không di lệch thứ phát sau phẫu thuật chỉnh hình. Không nhiễm trùng do nẹp vít, không viêm xương, không một<br /> trường hợp nào phải tháo nẹp do không dung nạp.<br /> Kết luận: Phẫu thuật này bước đầu thu được kết quả khả quan.<br /> Từ khóa: Vỡ xương hàm gò má, nẹp vít nhỏ.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> USING THE MINIPLATE IN ZYGOMATICO-MAXILLARY FRACTURE<br /> Tran Phan Chung Thuy, Nguyen Thanh Tung<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17 - Supplement of No 1 - 2013: 409 - 415<br /> In recent years, using the miniplate in zygomatico-maxillary has good results.<br /> Objective: Evaluate the result of maxillary reconstructive surgery using the miniplate.<br /> Patients: 68 maxillary fractures reconstructed using the miniplate at ENT Department, Cho ray Hospital<br /> from 01/2009 to 12/2011.<br /> Methods: Prospective, descriptive clinical trial.<br /> Results: Mean age 26 ± 9 (16-56), most common age 20-40. Male /Female: 5/1. Most common cause: traffic<br /> accident (60/68 cases, 88.2%). No post-op dislocation. No infection caused by plates, no osteitis, no removal<br /> because of intolerance.<br /> Conclusion: The surgery has good result.<br /> Keywords: zygomatico- maxillary complex fracture, miniplate.<br /> máy lưu hành lớn nhất thì tần xuất chấn thương<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> vỡ xương hàm gò má ngày càng tăng.<br /> Cùng với sự gia tăng của dân số và phương<br /> Vỡ xương hàm gò má thường để lại hậu quả<br /> tiện giao thông ở nước ta đặc biệt ở Thành phố<br /> lâu dài về mặt thẩm mỹ và chức năng nếu không<br /> Hồ Chí Minh nơi có mật độ dân cư đông nhất<br /> được điều trị tốt. Trước đây, việc sử dụng kỹ<br /> trong cả nước và cũng là nơi có số lượng xe gắn<br /> * Khoa Tai-Mũi-Họng - BV Chợ Rẫy<br /> Tác giả liên lạc: TS.BS. Trần Phan Chung Thủy<br /> <br /> ĐT: 0979917777<br /> <br /> Email: thuytpc@hotmail.com<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012<br /> <br /> 409<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> thuật nắn kín đơn thuần để điều trị vỡ xương<br /> hàm gò má và đặt bấc để cố định xương sau khi<br /> nắn chỉnh xương bị gãy là phương pháp nắn<br /> chỉnh thường làm nhưng tỷ lệ di lệch thứ phát<br /> sau nắn chỉnh cao, nhất là ở các trường hợp gãy<br /> phức tạp phức tạp vỡ xương hàm gò má. Di<br /> chứng do đa chấn thương gây biến dạng và mất<br /> chất xương vùng mặt như sụp vùng mũi trán, vỡ<br /> hốc mắt, vỡ sụp xương hàm trên là những bệnh<br /> lý thường gặp. Những bệnh lý này ảnh hưởng<br /> trầm trọng đến chức năng và thẩm mỹ vùng<br /> mặt, kéo theo những tổn thương về tâm lý nặng<br /> nề, làm người bệnh khó hòa nhập với xã hội.<br /> Sự ra đời của nẹp vít nhỏ giúp cố định vững<br /> chắc xương hàm gò má bị gãy vào thập niên<br /> 1970, đây là cuộc cách mạng hóa điều trị vỡ<br /> xương hàm gò má. Phẫu thuật viên nhiều khi<br /> phải chọn lựa những đường vào phẫu thuật có<br /> thể bộc lộ được tất cả những đoạn xương gãy<br /> nhằm nắn chỉnh và cố định cứng chắc vỡ xương<br /> hàm gò má bị gãy.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> 68 Bệnh nhân vỡ phức tạp xương hàm gò má<br /> 1 bên (gãy nhiều mảnh đặc biệt ở vùng bờ ngoài<br /> ổ mắt, thân xương gò má và cung tiếp) được<br /> chọn khi điều trị nội trú tại khoa Tai mũi họng<br /> bệnh viện Chợ Rẫy từ 1/2010 đến 12/2011 thỏa<br /> mãn các điều kiện sau:<br /> Bệnh nhân đã được ổn định về chấn thương<br /> các chuyên khoa có liên quan<br /> Không lệch khớp cắn.<br /> Bệnh nhân phải có đủ sức khỏe để có thể<br /> chịu đựng được cuộc mổ mê.<br /> Bệnh nhân đồng ý tham gia nghiên cứu và<br /> tái khám định kỳ theo lịch hẹn.<br /> <br /> Dụng cụ và vật liệu nghiên cứu<br /> Bộ dụng cụ phẫu thuật hàm mặt.<br /> Bộ dụng cụ kết hợp xương.<br /> Bộ dụng cụ sử dụng nẹp vít nhỏ.<br /> <br /> Hình 1: Nẹp và vít bằng titanium<br /> <br /> Hình 2: Bộ dụng cụ phẫu thuật.<br /> <br /> 410<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2012<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013<br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> * Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu lâm sàng,<br /> phương pháp tiến cứu.<br /> * Lựa chọn bệnh nhân:<br /> Tất cả các trường hợp vỡ xương hàm gò má<br /> thỏa mãn các điều kiện trên được điều trị nội trú<br /> tại khoa Tai mũi họng bệnh viện Chợ Rẫy.<br /> Lập hồ sơ theo dõi: Những bệnh nhân có chỉ<br /> định phẫu thuật điều trị vỡ xương hàm gò má<br /> với kỹ thuật đường rạch bờ ngoài ổ mắt liên tục<br /> đường xuyên kết mạc, phối hợp nắn chỉnh ngoài<br /> hay đường rạch trong miệng phối hợp nếu cần.<br /> Các bệnh nhân này được lập hồ sơ nghiên cứu<br /> theo mẫu và theo dõi đầy đủ theo lịch hẹn.<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Bảng 1: Phân bố bệnh nhân theo độ tuổi<br />