Tại sao manga lại phát triển tại Nhật ?

T i sao manga l

i phát tri n t

ạ

ạ

ể ạ

i Nh t? ậ

ậ ả ả ướ ớ c nào khác phát tri n truy n tranh v i ể ệ ỉ ng t m c nh v y? Chúng ta cùng lí gi ầ ả ơ ơ ữ ể ườ ắ ỹ ệ ưở ẩ ề ỏ ữ ố ớ ệ ữ ề ề ể ư ợ đ ng có th đ ơ ể ượ ọ ụ ữ ầ T i sao ch Nh t B n mà không ph i n ạ i nh ng nguyên nhân nhé: hi n t ỡ ư ậ ệ ượ i ta có th tìm th y manga trên xe , Nh t B n truy n tranh có kh p n i n i. Ng ệ Ở ậ ả ấ ng, th m m vi n vv l a, trong ti m h t tóc, nhà hàng, văn phòng công ty, các nhà x ớ ệ ử và vv. Nhi u hi u sách b ra phân n a không gian đ tr ng bày manga và h n là không ẳ quên đ dòng ch “không đ c ké”. Đ i v i nh ng ai ch t lên c n ghi n manga vào ữ n a đêm thì đã có nh ng c m máy bán manga t ế c tìm th y h u h t ấ ự ộ ử các thành ph l n. ố ớ

c nào khác phát tri n truy n tranh ả ướ ể ệ Th nh ng t i sao ch Nh t B n mà không ph i n ạ ế ư ng t m c nh v y? v i hi n t ệ ượ ớ ỉ ậ ả ỡ ư ậ ầ

Ch vi t ữ ế

ườ ạ ộ ữ ế ủ ọ ố ứ ườ ưở c dùng i Nh t đã tác đ ng m nh đ n s phát tri n c a manga. Ng ậ ế ự ng ph ươ ậ ở ể ủ ng th c thông tin qua h th ng ch vi t. M i ký t ỗ ệ ố ế i dân ữ t c a h . L i ch ứ ơ d i hình th c c ự ướ ả ng, c m ừ ượ ệ ệ ẽ ệ ự ậ ụ ể ấ ả ọ t là hình v th t cũng ch ng sai. t c a ng Ch vi ữ ế ủ Nh t ch u nh h ị ả ậ Nh t đã thúc đ y vi c v và vi h a văn đ ẩ ượ ọ b n nh t là m t hình h a gi n đ n đ i di n s v t c th , khái ni m tr u t ơ ạ ả xúc hay hành đ ng. Vì v y nói ch vi ữ ế ẽ ậ ộ ộ ậ ẳ

ướ ệ ữ ọ ỉ ọ ố ậ ả

ữ t c ngh thu t Nh t B n và ông cũng cho bi ậ ả ệ ậ ộ ạ ủ ấ ứ ọ t thêm vi c nghiên c u h a ệ ế ề ả ự ắ c, Sergei Eisenstein, nhà làm phim Nga đã ch ra m i liên h gi a h a văn 50 năm tr i c a văn hóa Nh t B n. Quá trình k t h p và cái mà ông g i là tính “cinematic” n i t ế ợ ộ ạ ủ nhi u h a hình đ th hi n nh ng suy nghĩ, ông nói là m t d ng c a c u trúc đã nh ả ể ể ệ ọ ề h ng t ệ ấ ả ưở hình đã giúp ông hi u thêm nguyên t c dàn d ng t o n n t ng cho vi c làm phim. ể Osamu Tezuka t ng t ộ b ch: “Tôi không coi là nh ng hình v – Tôi xem chúng là m t ự ạ ạ ữ ừ ẽ

ng hình….Th c ch t, tôi không ph i v . Tôi vi ả ẽ ấ ế ệ t m t câu chuy n ộ ng riêng bi d ng c a ch t ủ ạ v i nh ng bi u t ữ ớ ữ ượ ể ượ ự t” ệ

L i th hi n và cách đ c ọ ể ệ ố

ộ ậ ả ả ệ ử ụ ừ i đ c ch c n nhìn l ỉ ầ ướ ắ ệ ườ ọ ủ ể ắ ả ấ ệ ể ọ ế ộ ộ ệ ộ Đ dài c a truy n tranh Nh t B n cho phép vi c s d ng hi u ng hình nh thu n ầ ệ ứ ủ t qua t ng trang đ n m b t câu chuy n. Theo túy. Nh đó ng ờ m t biên t p viên c a Shonen Magazine, trung bình m t kho ng 20 phút đ đ c xong ả ộ m t cu n t p chí truy n tranh dày 320 trang. M t phép tính toán chia cho k t qu m t kho ng th i gian 3.75 giây đ đ c m t trang (!) ậ ố ạ ờ ể ọ ả ộ

ạ ỗ ng có kho ng 30 trang đ th hi n ph n kỳ m i ả ầ ạ ầ ủ ự ể ể ệ ả ợ ườ ể ệ ấ ệ ủ ị ữ Ho sĩ manga trên các t p chí th ả tu n c a mình. Và cách th hi n r t cinematic, có nhi u góc quay, c nh, s trôi ch y ề các khung và trang theo nh p đi u c a truy n đ xây d ng cao trào, g i nên nh ng c m ả ệ ự xúc b ng cách dùng nhi u khung đ th hi n m t c nh. ể ể ệ ể ộ ả ề ằ

i ng m bên trong. ố ị ộ ạ ầ ọ Gi ng nh thi ca, truy n tranh Nh t B n xem tr ng giá tr n i t Trong nhi u tr ố ng h p b n thân m t hình nh th hi n toàn câu chuy n. Cũng gi ng ể ệ ậ ả ộ ư ề ệ ợ ườ ệ ả ả

ặ ượ ử ụ ề ờ ẫ ệ ể ố ẽ ở ụ ể ệ ủ ồ ệ ấ ả c di n t ệ c s d ng trong phim đ kh c đ m cao trào, nhi u trang truy n vài phút tĩnh l ng đ ắ ậ i d n chuy n hay đ i tho i. Kozure Okami, manga samurai tranh hoàn toàn không có l ạ kinh đi n v i c t truy n c a Kazuo Koike và v b i Goseki Kojima là m t ví d tiêu ớ ố bi u. Toàn câu chuy n g m 28 t p, kho ng 8400 trang. Các c nh đ u ki m đôi khi ả ể đ ượ ậ kéo dài 30 trang, ch v i âm thanh c a l ỉ ớ ộ ế i ki m ch m nhau. ạ ủ ưỡ ễ ả ế

ể . Th i gian trôi qua th ờ ườ ầ ả ở ọ c nói lên ị ể c m c nhiên hi u ng m gi a ho sĩ manga và đ c ộ ữ ể ệ ượ ạ c th hi n b i hình nh m t tr i m c và l n, thay ặ ờ ượ ả ả t l ặ ể ượ ậ ư ả ố ọ ườ ế ấ ọ ườ ố ệ ng hình cho cu c s ng c trôi đi nh dòng r i. Gi ng nh trong phim Nh t, hình ng các cây ng là hình ư ế ấ ượ ủ ộ ố ứ ấ Qua năm tháng cách th hi n đ ặ ng đ gi ể ệ ả đ i không gian, đ a đi m qua hình nh lo t các toà nhà và tình c m có th đ ạ ổ qua hình nh cành cây khô héo hay m t gi ộ ọ ệ ơ t ng r t quan tr ng. Khi 2 samurai đ u nhau chí ch t, xung quanh h th ấ ượ x xác lá. Và khi nhân v t chính ch t, khung cu i cùng c a truy n tranh th ơ nh lá anh đào th t th r t xu ng đ t, t ả ố ch y, nh chi c lá bu n r i… ế ả ậ ơ ớ ồ ơ ư

Nhu c uầ

ể ở ầ ệ ầ ậ ự ệ ậ ả ẻ ọ t b c n u không có nhu c u th t s . Và ể ộ ự ế ớ tr em. Tr em Nh t B n đ c truy n tranh v i m i n i khác – đ c khi chúng v n còn h c ch và vì thích thú. ẫ ữ ấ ư ẻ ế ố ớ ườ ớ ng ti n c đ ng, cung c p m t ngu n gi ở ọ ơ ớ ộ ơ ọ i l n thì manga d đ c và có th đ c ể ọ ễ ọ i trí và th ộ ấ ả ồ ệ ơ ộ ư Truy n tranh không th tr nên phát tri n t nhu c u này xu t phát và hình thành t ừ ẻ cùng lý do nh tr em ọ Đ i v i thanh thi u niên l n tu i h n và ng nhanh h n ti u thuy t. M t ph ế giãn quan tr ng trong m t xã h i k lu t cao. ổ ơ ươ ộ ỹ ậ ể ọ ộ

ướ ự ậ

c, Văn Phòng Th T ỗ ủ ẻ ệ 10 đ n 15 tu i ổ ở ờ ộ ộ nhi u n ề ướ ả ả ấ ế ấ ủ ướ i tr t ớ ẻ ừ ng tây có g p đôi th i gian r nh r i tr em Nh t và ươ ơ ỗ ẻ ẻ ệ ng Nh t đã th c hi n m t cu c tham dò vi c Nhi u năm tr ề c khác nhau. s d ng th i gian r nh r i c a gi ử ụ ờ B n thăm dò cho th y, tr em ph ậ ả có c hôi ch i ngoài tr i nhi u h n. S xem TV nh nhau. Trong khi đó tr em Nh t ậ ư thì đ c truy n tranh g p 3 l n so v i đ ng trang l a c khác. ố ớ ồ n ứ ở ướ ề ầ ờ ấ ơ ệ ơ ọ

i k t qu kh o sát trên. Th nh t, Nh t B n là m t n ố ả ứ ấ ộ ướ ả ả ả ế ữ lý gi ư ố ậ ả ị ủ ấ ơ ẻ ở ộ ị ả ả ỏ ầ ụ ẻ ộ ờ ứ ữ ế ị ệ ố ệ i t ứ ạ ẫ ữ ệ ề ẳ i tr . Theo th ng kê, Nh t B n tuy không có t l ng lai vi c làm c a chúng. Thi c căng th ng d n đ n nhi u h qu ữ ậ ả ế t ỉ ệ ự ủ ố ệ ọ ậ ữ ộ ắ c này. ấ sát Có 2 nhân t ị c đô th , m t đ dân c cao, nh ng kho ng không nhanh chóng b ph l p b i các toà nhà cao ậ ộ t ng bê tong c t thép. Không gian sân bãi cho tr em ch i ngày m t b thu h p d n. ầ ẹ ầ Th 2, h th ng giáo d c bu c tr em ph i b h u h t th i gian r nh r i đ đ n ỗ ể ế nh ng lò luy n thi cho nh ng kỳ thi c g t gao, xác đ nh th h ng và theo đó m t cách ộ ữ ắ ả gián ti p t ệ ế ớ ươ ư tiêu c c đ i v i gi sát cao nh ng ự ố ớ ớ ẻ các cu c nghiên c u cho th y khó kh n trong vi c h c t p là m t trong nh ng lý do ộ ứ chính d n đ n các cu c t ế ẫ n ở ướ ộ ự

ả ờ ọ ậ ậ ự ậ ọ ờ ử ứ ế ớ ắ ườ ồ ế ả ế ồ ư ọ ề ọ ậ ạ ộ ầ ư ế ấ ể ậ ộ h c t p c t l c các b n tr Nh t đ c manga. i to căng th ng sau hàng gi Và đ gi ẻ ạ ẳ ể ả i fantasy. Không m i m t nh đ c ti u Manga m cánh c a thoát t c th i vào th gi ể ỏ ở i ta d đ c manga trong 10 phút h n là xem 10 phút phim truy n hình thuy t và ng ơ ễ ọ ế mà m i t p dài c ti ng đ ng h . Đ n v i manga, trong giây phút các cô bé h c sinh ỗ ậ ớ t éo le, các c u con có th phiêu l u vào nh ng cu c tình lãng m n đ y nh ng tình ti ữ ữ ư ể i nh ng cu c phiêu l u, nh ng tr n đ u th thao mà c u trai có th nh p vào th gi ậ ữ ữ ế ớ ậ không th tham gia ngoài đ i th t. ậ ờ ể ể

ầ ạ ộ c m t ộ ọ ớ ứ ướ ầ ố ố ể ệ th c hi n đ ệ ượ ườ ộ ể ự ự ề ộ ộ ủ ẻ ệ ạ ứ ố ộ ỗ ồ ặ ờ ớ ườ ủ ố ặ ộ i khác, i s ng không gian nh và không làm phi n ng ỏ ng chung th hi n gia tăng các ho t đ ng n i tâm c a m t xã h i Nh t ậ ạ ộ khi m t c p tình nhân tr vào m t quán cafe, ộ ặ i mà v i cu n manga riêng c a m i ng ế ả i hay bi u l Thêm vào đó, đ c manga là m t ho t đ ng th m l ng và có th t mình đáp ng v i nhu c u l m t xu h ộ B n đông đúc hi n đ i. Không có gì l ạ ả g i th c u ng và sau đó ng i l ng hàng gi ọ không nói v i nhau l ọ ẻ ờ ớ c, không h mĩm c h ể ộ ấ ứ ả ướ i nhau. Hay c nh tr em đ c m t cách ng u nghi n manga hài ộ b t c c m xúc gì trên m t. ườ ấ ặ ề

S hình thành qua nhi u th h ế ệ ự ề

ế ứ ớ ứ ế ệ ế ệ ế ẫ ộ ợ ẻ ọ ổ ế ố ớ i d n chuy n v i s c thu hút cao đã khi n th Sau th chi n th 2, s phát tri n c a l ế ể ủ ố ẫ ế ự b truy n tranh và th là d n đ n hi n h tr em h u chi n l n lên v n không t ệ ậ ừ ỏ ẫ ế ớ ệ ẻ ng ng i l n b t đ u đ c các manga dành cho tr em. Hi p h i h p tác các tr t ườ ng ệ ắ ầ ườ ớ ượ Đ i H c Nh t trong cu c thăm dò đã cho th y 4 trong s 10 t p chí ph bi n nh t ấ ạ ấ ộ ậ ọ ạ trong gi i sinh viên là Shonen Jump, Shonen Sunday, Shonen Champion và Shonen Magazine – t t c 4 t p chí này đ u đ c xu t b n h ng thi u niên ! ế ng đ n đ i t ế ấ ả ướ ề ượ ố ượ ấ ả ạ

ố ệ ẫ ổ ệ ử ị ế ả ở ể ơ ộ ể ơ ế t nghi p và có vi c làm n đ nh, các sinh viên này v n ti p t c đ c truy n ệ Sau khi t ế ụ ọ tranh. Trên xe buýt hay xe l a không hi m c nh nhân viên công s ng i đ c manga ồ ọ ng đi n hình c a m t công ty trong khi ch đ n n i làm vi c. M t nhân viên ăn l ệ ộ ủ ờ ế Nh t làm vi c trong môi tr ng coi trong k t qu c a t p th h n thành qu cá nhân. ườ ệ i nhân viên này th hi n tính S đ ng nh t c a tinh th n t p th không cho phép ng ầ ậ ấ ủ ươ ả ủ ậ ườ ả ể ệ ậ ự ồ ể

i lên tàu v nhà, anh đ c t p chí ỏ ấ ọ ạ ổ ố ề ờ ở ả i to s đè nén b ng cách c i fantasy, n i anh gi ườ ợ ự ả ự ả ơ ế ch t cá nhân nào. Khi r i kh i công s vào bu i t ờ ế manga mà mình yêu thích. Trong kho ng th i gian dài trên tàu, anh nh p mình vào th ậ gi i c t s căng th ng hàng ngày ằ ẳ ớ c a b n thân, quy n rũ các cô gái xinh đ p sexy hay dùng súng máy liên thanh h g c ạ ụ ủ ả ẹ t ng k thù m t. ẻ ừ ộ

Manga – không th thi u ể ế

ộ ở ể ộ ố ế ủ t n i t ạ ớ ậ ầ ư ọ ộ ộ ơ ặ ướ ớ ạ ữ ế ườ ề ặ ắ ủ ướ ạ ệ ầ ộ i h n đ u có ạ c d ng l ượ ừ ạ ọ ề ả Manga đã tr thành m t ph n không th thi u c a cu c s ng công chúng Nh t B n, ậ ả i ta xem manga nh đ c báo, xem TV, nghe nh c. Do khác bi ng ệ ộ ạ ự ắ i, s g n ườ k t c a manga v i xã h i Nh t khó có th đ c nhân r ng v i m t qui mô nh v y ư ậ ở ế ủ ộ ể ượ ữ c nh ng nh ng n i khác. Trên báo đài đã có nh ng ti ng nói quan ng i và dè d t tr ế ữ nh c a manga không đ ng nh t v i ph m trù m t c c h u chung c a khía c nh t ủ ỹ ụ ổ ữ ấ ớ ồ ị ủ ạ i nh th i, manga ch nên đ Vi ộ ng th c m t t Nam. Đ i v i nhi u ng ứ ư ưở ạ ỉ ố ớ c b n và trên m t khía c nh nào đó đi u này đúng. Tuy ph n văn hoá đ c s c c a n ề nhiên, đ i v i lòng đam mê vô b b n c a otaku thì m i rào c n và gi ớ ạ ờ ế ủ th b phá v … ố ớ ỡ ể ị