Tăng trưởng xanh - giải pháp phát triển bền vững cho doanh nghiệp trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế

NGÀNH KINH TẾ<br /> <br /> <br /> TĂNG TRƯỞNG XANH - GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN<br /> BỀN VỮNG CHO DOANH NGHIỆP TRONG THỜI KỲ<br /> HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ<br /> GREEN GROWTH - SUSTAINABLE DEVELOPMENT<br /> SOLUTION FOR ENTERPRISES IN THE TIME<br /> OF INTERNATIONAL ECONOMIC INTEGRATION<br /> Trần Thị Hằng<br /> Email: tranhang.k48neu@gmail.com<br /> Trường Đại học Sao Đỏ<br /> Ngày nhận bài: 22/8/2017<br /> Ngày nhận bài sửa sau phản biện: 25/9/2017<br /> Ngày chấp nhận đăng: 26/9/2017<br /> <br /> <br /> <br /> Tóm tắt <br /> <br /> Tăng trưởng xanh là một xu hướng tiếp cận mới trong tăng trưởng kinh tế. Đây sẽ là giải pháp phát<br /> triển kinh tế bền vững cho doanh nghiệp theo chiều sâu. Tuy nhiên, người lao động và doanh nghiệp<br /> còn thiếu nhận thức về vấn đề tăng trưởng xanh dẫn đến việc sử dụng các nguồn lực theo hướng tăng<br /> trưởng xanh có hiệu quả chưa cao. Nghiên cứu này nhằm đánh giá hiện trạng chiến lược xanh tại Việt<br /> Nam, tình hình phát triển và năng lực của doanh nghiệp Việt Nam trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế,<br /> qua đó đưa ra một vài giải pháp hữu ích giúp doanh nghiệp phát triển bền vững theo định hướng chiến<br /> lược tăng trưởng xanh.<br /> Từ khóa: Tăng trưởng xanh; phát triển bền vững; hội nhập kinh tế quốc tế.<br /> Abstract<br /> <br /> Green growth is a new access trend in economic growth. This will be a solution for sustainable economic<br /> development for businesses in depth. However, workers and enterprises lack awareness about green<br /> growth, which leads to less efficient use of resources towards green growth. This study aims at<br /> assessing the current state of the green strategy in Vietnam, the development situation and the capacity<br /> of Vietnamese enterprises in the international economic integration period, thereby providing some<br /> useful solutions for enterprises. Sustainable development in the direction of green growth strategy.<br /> Keywords: Green growth; sustainable development; international economic integration.<br /> <br /> <br /> 1. GIỚI THIỆU Trong xu thế phát triển chung của thế giới hiện<br /> nay và trong tương lai, Việt Nam không thể và<br /> Kể từ khi thực hiện quá trình đổi mới đến nay,<br /> không nên là ngoại lệ trong định hướng thúc đẩy<br /> Việt Nam đã có rất nhiều nỗ lực trong quá trình<br /> tăng trưởng xanh. Từ nhiều năm qua, vấn đề tăng<br /> cải cách thị trường và thúc đẩy tăng trưởng kinh<br /> trưởng xanh đã thu hút nhiều các tổ chức quốc tế<br /> tế. Mặc dù đã đạt được những tiến bộ nhất định và các nhà khoa học quan tâm nghiên cứu như:<br /> trong phát triển kinh tế nhưng chất lượng, năng Ủy ban Kinh tế xã hội châu Á - Thái Bình Dương<br /> suất, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế (UNESCAP, 2012; OECD, 2014). Những nghiên<br /> còn thấp. Tăng trưởng kinh tế còn dựa vào các cứu này đã đưa ra khung phân tích và các chỉ tiêu<br /> yếu tố phát triển theo chiều rộng, chậm chuyển đánh giá tăng trưởng xanh của nền kinh tế hiện<br /> sang phát triển theo chiêu sâu. Tăng trưởng xanh nay. “Tăng trưởng xanh đã và đang được xác định<br /> là một xu hướng tiếp cận mới trong tăng trưởng là vấn đề trọng tâm trong chính sách phát triển<br /> kinh tế. Đây sẽ là giải pháp phát triển kinh tế theo của nhiều quốc gia trên thế giới nhằm hướng tới<br /> chiều sâu của thế kỷ 21. sự phát triển bền vững” [8].<br /> <br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017 71<br />  NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> Ngày 25/9/2012, Thủ tướng Chính phủ đã phê về môi trường và nguồn tài nguyên thiên nhiên,<br /> duyệt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh hay nói cách khác đi tăng trưởng xanh là quá trình<br /> thời kỳ 2011-2020 và tầm nhìn đến năm 2050 tại xanh hóa hệ thống kinh tế theo qui ước và là một<br /> Quyết định số 1393/QĐ-TTg. “Chiến lược quốc chiến lược để đạt được một nền kinh tế xanh” [7].<br /> gia về tăng trưởng xanh tập trung vào 3 nhiệm<br /> Tại Việt Nam, “Tăng trưởng xanh được hiểu là tiến<br /> vụ sau đây: (1) giảm khí thải nhà kính và thúc đẩy<br /> tới nền kinh tế cacbon thấp, làm giàu vốn tự nhiên<br /> sử dụng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo; (2) trở thành xu hướng chỉ đạo trong phát triển kinh<br /> xanh hóa sản xuất; (3) xanh hóa lối sống và thúc tế bền vững, giảm phát thải và tăng khả năng hấp<br /> đẩy tiêu dùng bền vững” [1]. thụ khí nhà kính dần trở thành chỉ tiêu bắt buộc và<br /> Tại Việt Nam, "Tăng trưởng xanh" tuy đã được quan trọng trong phát triển kinh tế” [2].<br /> nhiều địa phương quan tâm, một số doanh nghiệp Có nhiều cách tiếp cận để thúc đẩy tăng trưởng<br /> lớn đã ứng dụng nhưng tầm quan trọng vẫn chưa xanh, tuy nhiên, với cách tiếp cận nào, nội dung<br /> được thực sự đề cao so với việc thúc đẩy tăng của tăng trưởng xanh cũng chủ yếu bao gồm các<br /> trưởng kinh tế. Chính vì thế, phần lớn người dân vấn đề: sản xuất và tiêu dùng bền vững; giảm<br /> và doanh nghiệp chưa có nhận thức đầy đủ về sự phát thải khí nhà kính và thích ứng với biến đổi khí<br /> cấp thiết của tăng trưởng xanh. Đây sẽ là điểm hậu; xanh hóa các hoạt động sản xuất kinh doanh<br /> yếu đặc biệt đối với doanh nghiệp Việt Nam trong thông qua phát triển công nghệ xanh.<br /> bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, khi các công ty<br /> Các doanh nghiệp Việt Nam cần thiết phải chuyển<br /> mong muốn thu hút nguồn vốn và tìm kiếm khách<br /> đổi mô hình tăng trưởng bằng thực hiện tăng<br /> hàng, đối tác từ nước ngoài.<br /> trưởng xanh vì những lý do sau: “(1) tăng trưởng<br /> Xuất phát từ những vấn đề đó, trong khuôn khổ kinh tế hiện nay dựa chủ yếu vào yếu tố vốn và<br /> bài viết này, tác giả xem xét cụ thể thực trạng lao động, trong khi đó hiệu quả và năng suất chưa<br /> chiến lược tăng trưởng xanh tại Việt Nam, tình được coi trọng; (2) nền sản xuất dựa vào khai thác<br /> hình phát triển và năng lực của doanh nghiệp Việt các nguồn tài nguyên, nhưng hiệu quả sử dụng<br /> Nam hiện nay, từ đó nhằm góp phần tìm kiếm các thấp; (3) vai trò của khoa học - công nghệ chưa<br /> giải pháp phát triển bền vững doanh nghiệp bằng được phát huy trong mô hình tăng trưởng” [10].<br /> cách sử dụng hiệu quả các nguồn lực theo chiến<br /> Trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế, tăng trưởng<br /> lược tăng trưởng xanh trong thời kỳ hội nhập kinh<br /> xanh có vai trò quan trọng, đó không chỉ là động<br /> tế quốc tế.<br /> lực phục hồi kinh tế mà còn là phương thức thực<br /> 2. TĂNG TRƯỞNG XANH VÀ VẤN ĐỀ PHÁT hiện phát triển bền vững với ba thành tố chính:<br /> TRIỂN DOANH NGHIỆP TRONG THỜI KỲ HỘI (1) phát triển kinh tế; (2) đảm bảo an sinh xã hội;<br /> NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ (3) bảo vệ môi trường. Vì vậy, các doanh nghiệp<br /> phải lựa chọn cho mình phương thức tăng trưởng<br /> 2.1. Tăng trưởng xanh và vai trò của tăng<br /> xanh để có thể tiến kịp hoặc ít ra không bị tụt<br /> trưởng xanh trong thời kỳ hội nhập kinh tế<br /> hậu xa hơn so với các quốc gia trên thế giới và<br /> quốc tế<br /> khu vực.<br /> Theo quan điểm của OECD: “Tăng trưởng xanh<br /> Các doanh nghiệp Việt Nam có nhiều tiềm năng<br /> là thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế, đồng<br /> để thực hiện nền kinh tế xanh và bền vững trên<br /> thời đảm bảo các nguồn tài sản tự nhiên tiếp tục<br /> cơ sở lợi thế so sánh về vốn tự nhiên và vốn lao<br /> cung cấp các tài nguyên và dịch vụ môi trường<br /> động. Chiến lược phát triển bền vững giai đoạn<br /> thiết yếu cho cuộc sống của chúng ta. Để thực<br /> 2011-2020 cũng đã xác định rõ hướng kinh tế<br /> hiện điều này, tăng trưởng xanh phải là nhân tố<br /> cần ưu tiên nhằm thực hiện sản xuất và tiêu dùng<br /> xúc tác trong việc đầu tư và đổi mới, là cơ sở cho<br /> bền vững là: (1) đẩy mạnh áp dụng rộng rãi sản<br /> sự tăng trưởng bền vững và tăng cường tạo ra<br /> xuất sạch hơn để nâng cao hiệu quả sử dụng tài<br /> các cơ hội kinh tế mới” [11].<br /> nguyên thiên nhiên, nguyên vật liệu, năng lượng,<br /> Quan điểm của UNESCAP cho rằng: “Tăng nước, đồng thời giảm thiểu phát thải và hạn chế<br /> trưởng xanh là cách tiếp cận để đạt được tăng mức độ gia tăng ô nhiễm, bảo vệ chất lượng môi<br /> trưởng kinh tế, chính trị xã hội trong sự hạn chế trường, sức khỏe con người; (2) xây dựng văn<br /> <br /> <br /> 72 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017<br />  NGÀNH KINH TẾ<br /> <br /> hóa tiêu dùng văn minh, hài hòa và thân thiện nguyên liệu hóa thạch đã làm cho lượng khí thải<br /> với thiên nhiên. Từng bước thực hiện dán nhãn gây hiệu ứng nhà kính tăng khá nhanh.<br /> sinh thái, mua sắm xanh. Phát triển thị trường sản Bảng 1. Dự báo mức phát thải khí nhà kính của<br /> phẩm sinh thái và sáng kiến cộng đồng về sản Việt Nam giai đoạn 2010 - 2020<br /> xuất và tiêu dùng bền vững.<br /> (Đơn vị tính: triệu tấn CO2)<br /> 2.2. Hiện trạng chiến lược tăng trưởng xanh<br /> Tổng<br /> tại Việt Nam Sản Hoạt<br /> Đốt phát<br /> xuất động<br /> Để từng bước cụ thể hóa Chiến lược tăng trưởng Năm nhiên thải khí<br /> công nông<br /> xanh quốc gia, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã xây liệu nhà<br /> nghiệp nghiệp<br /> dựng Kế hoạch hành động quốc gia về tăng kính<br /> trưởng xanh giai đoạn 2013-2020. Trong đó chú 2010 141 21 15 247<br /> trọng vào bốn nội dung là xây dựng thể chế và 2020 332 40 24 480<br /> kế hoạch tăng trưởng xanh tại địa phương; giảm 2030 712 49 33 864<br /> cường độ khí thải nhà kính và thúc đẩy sử dụng 2040 1283 50 40 1481<br /> năng lượng sạch, năng lượng tái tạo; thực hiện 2050 2103 69 49 2391<br /> xanh hóa sản xuất, lối sống và tiêu dùng. (Nguồn: Dự án Calculator 2050)<br /> Tại Việt Nam, tăng trưởng nhanh những năm Có thể nhận thấy lượng khí thải nhà kính do<br /> trước đây cũng đã bộc lộ ra những vấn đề mang hoạt động đốt nhiên liệu chiếm tỷ trọng lớn. Các<br /> tính cơ cấu. Chất lượng và tính bền vững của mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính, cũng như<br /> tăng trưởng vẫn là vấn đề đáng lo ngại. Việc tăng kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược quốc<br /> trưởng kinh tế sử dụng và dựa quá nhiều vào vốn, gia về tăng trưởng xanh hoàn toàn phù hợp với<br /> lao động, đặc biệt là tài nguyên, năng lượng. Các cam kết “Đóng góp do quốc gia tự quyết định”<br /> nguồn lực này được khai thác triệt để và có nguy (Nationally Determined Contribution - NDC) và kế<br /> cơ cạn kiệt dần và đang trở thành thách thức rất hoạch của Việt Nam thực hiện Thỏa thuận Paris<br /> lớn. Việc sử dụng quá nhiều dạng năng lượng và về biến đổi khí hậu.<br /> <br /> Bảng 2. Tiềm năng giảm khí thải CO2 của các ngành<br /> Chi phí giảm phát thải CO2 (USD/tấn CO2)<br /> ≤0 ≤5 ≤10 ≤20<br /> Số Lượng Số Lượng Số Lượng Số Lượng<br /> Ngành lựa phát lựa phát lựa phát lựa phát<br /> chọn thải chọn thải chọn thải chọn thải<br /> giảm giảm giảm giảm<br /> (MtCO2) (MtCO2) (MtCO2) (MtCO2)<br /> Xây dựng 3 0,17 3 0,17 3 0,17 3 0,17<br /> <br /> Vật liệu xây dựng 1 0,49 1 0,49 1 0,49 1 0,49<br /> <br /> Ximăng 3 2,61 3 2,61 3 2,61 3 2,61<br /> <br /> Dệt may 2 0,08 2 0,08 2 0,08 2 0,08<br /> <br /> Hộ gia đình 8 14,80 9 16,22 9 16,22 9 16,22<br /> <br /> Giấy và bột giấy 2 0,19 2 0,19 2 0,19 2 0,19<br /> <br /> Sản xuất điện 0 0 1 15,49 3 17,96 9 61,23<br /> <br /> Sắt, thép 2 0,09 3 0,22 3 0,22 3 0,22<br /> <br /> Giao thông đường bộ 1 3,45 1 3,45 1 3,45 1 3,45<br /> <br /> (Nguồn: [5])<br /> <br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017 73<br />  NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> Bên cạnh việc giảm thiểu khí thải nhà kính, Việt chương trình đánh giá sản xuất sạch tại trên 30<br /> Nam đang từng bước tham gia các sáng kiến cấp tỉnh thành với hơn 400 doanh nghiệp.<br /> khu vực về tiêu dùng và sản xuất xanh. Dự án khu<br /> vực về “Thúc đẩy tiêu dùng và tham gia sản xuất Cùng với việc xây dựng kế hoạch sản xuất sạch<br /> các sản phẩm xanh thông qua mua sắm công bền hơn thì chương trình Dán nhãn sinh thái đã<br /> vững và nhãn sinh thái” đã hoàn thiện. Trung tâm được Bộ Tài nguyên và Môi trường triển khai từ<br /> Sản xuất sạch Việt Nam đã triển khai thành công năm 2010.<br /> <br /> Bảng 3. Danh sách các sản phẩm được chứng nhận Nhãn xanh Việt Nam<br /> STT Sản phẩm Công ty Mã số Hiệu lực<br /> Công ty TNHH Procter Số 52/QĐ- 18/01/2011 đến<br /> 1 Bột giặt Tide<br /> & Gramble TCMT-2011 18/01/2014<br /> - Bóng đèn huỳnh quang compact (33 loại)<br /> Công ty cổ phần Bóng Số 1228/QĐ- 10/10/2014 đến<br /> 2 - Bóng đèn huỳnh quang ống thẳng (10 loại)<br /> đèn Điện Quang TCMT-2014 10/10/2017<br /> - Bóng đèn double wing (3 loại)<br /> Sơn phủ dùng trong xây dựng:<br /> Công ty TNHH Sơn Số 83/QĐ- 20/2/2014 đến<br /> 3 - Majestic Pearl Silk<br /> Jotun Việt Nam TCMT-2014 20/2/2017<br /> - Jotashield<br /> Máy in:<br /> Văn phòng đại diện Fuji<br /> Số 512/QĐ- 29/5/2014 đến<br /> 4 - Fuji Xerox DocuPrint P355d Xerox Asia Pacific Pte<br /> TCMT-2014 29/5/2017<br /> Ltd.<br /> - Fuji Xerox DocuPrint P355db<br /> Sơn phủ dùng trong xây dựng:<br /> Công ty TNHH Sơn Số 599/QĐ- 20/6/2014 đến<br /> 5 - Majestic đẹp hoàn hảo - bóng sang trọng<br /> Jotun Việt Nam TCMT-2014 20/6/2017<br /> - Majestic đẹp hoàn hảo - mờ cổ điển<br /> Công ty TNHH Ắc quy 1634/QĐ- 01/11/2016 đến<br /> 6 Bình ắc quy GS, bình ắc quy Yuasa<br /> GS Việt Nam TCMT-2016 01/11/2019<br /> <br /> (Nguồn: Tổng hợp của tác giả)<br /> <br /> Nhãn xanh Việt Nam được kỳ vọng là công cụ để Năm 2016, tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm<br /> nhà sản xuất qua đó khẳng định trách nhiệm của quốc nội chỉ đạt 6,21%, thấp hơn so với mức<br /> mình đối với xã hội và môi trường, nâng cao thị 6,88% của năm 2015 và chưa đạt được mục tiêu<br /> phần và lợi nhuận cho hoạt động sản xuất, kinh 6,7% đề ra. Tuy nhiên trong bối cảnh kinh tế thế<br /> doanh. Có thể nói rằng, Nhãn xanh Việt Nam sẽ giới có nhiều diễn biến phức tạp, cũng như nền<br /> tạo cơ hội cho sự gặp nhau giữa các nhu cầu của kinh tế trong nước còn nhiều khó khăn, mức tăng<br /> nhà sản xuất, người tiêu dùng và Nhà nước trong trưởng này có thể coi là đáng khích lệ. Ngoài ra,<br /> mục tiêu hướng tới sản xuất và tiêu dùng bền năm 2016 còn ghi nhận số lượng doanh nghiệp<br /> vững củng cố cho tiến trình xây dựng nền “kinh tế đăng ký thành lập đạt mức cao nhất trong nhiều<br /> xanh” tại Việt Nam. năm trở lại đây, với 110.100 doanh nghiệp mới,<br /> đưa số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập cán<br /> Việc thừa nhận nhãn sinh thái giữa các quốc gia<br /> mốc 1 triệu doanh nghiệp [4].<br /> sẽ mang lại lợi ích lớn cho các doanh nghiệp tham<br /> gia chương trình này vì khi đó sản phẩm, dịch vụ Sự phát triển của doanh nghiệp đã thể hiện hai<br /> của doanh nghiệp đã dán Nhãn xanh sẽ được xu hướng khác nhau. Nếu những năm 2007-<br /> hưởng ưu đãi khi xuất khẩu. 2011, các chỉ số phản ánh tốc độ tăng trưởng về<br /> số lượng doanh nghiệp, số lượng lao động, tổng<br /> 2.3. Tình hình phát triển và thực trạng sử dụng<br /> tài sản và doanh thu đạt mức khá cao thì đến giai<br /> các nguồn lực của doanh nghiệp Việt Nam<br /> đoạn 2012-2015, tốc độ tăng của các chỉ tiêu này<br /> theo chiến lược tăng trưởng xanh<br /> giảm mạnh và không đồng nhất cho thấy sự mất<br /> 2.3.1. Tình hình phát triển doanh nghiệp cân đối trong phát triển.<br /> <br /> <br /> <br /> 74 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017<br />  NGÀNH KINH TẾ<br /> <br /> Chất lượng và tính chất bền vững của tăng trưởng phần vào việc xây dựng một nền kinh tế tăng<br /> kinh tế vẫn còn đáng lo ngại. Việc tăng trưởng trưởng xanh và bền vững ở Việt Nam.<br /> kinh tế sử dụng và dựa vào quá nhiều về tài<br /> Trong giai đoạn trên, tổng nguồn vốn của các<br /> nguyên, năng lượng khai thác triệt để dẫn tới nguy doanh nghiệp trong nền kinh tế đã tăng gần 5<br /> cơ cạn kiệt và đang trở thành thách thức lớn cho lần, từ 4,8 triệu tỷ đồng năm 2007 lên 23,6 triệu tỷ<br /> doanh nghiệp. đồng năm 2015, với tốc độ tăng trưởng bình quân<br /> Trước thực trạng này thì yêu cầu cấp thiết đặt ra khoảng 22,6%.<br /> cho doanh nghiệp là cần xây dựng cho mình giải Đứng trước thách thức về nguồn vốn như vậy,<br /> pháp phát triển bền vững hơn và tăng trưởng xanh việc hoàn thiện và phát triển hệ thống “tài chính<br /> chính là nội dung quan trọng của phát triển bền xanh” trong hệ thống ngân hàng là một yêu cầu<br /> vững, đảm bảo phát triển doanh nghiệp nhanh, cấp thiết. Hệ thống tài chính xanh cần chỉ rõ được<br /> hiệu quả. vai trò và năng lực của ngành tài chính trong phân<br /> 2.3.2. Thực trạng sử dụng các nguồn lực của bổ và quản lý sử dụng ngân sách nhà nước nhằm<br /> doanh nghiệp Việt Nam theo chiến lược tăng thúc đẩy sử dụng hiệu quả, tiết kiệm các nguồn<br /> trưởng xanh năng lượng, tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi<br /> trường. Bộ Tài chính đã ban hành quy chế mua<br /> Để có thể tồn tại và phát triển, doanh nghiệp Việt sắm công xanh, trong đó chi mua sắm sử dụng<br /> Nam (DNVN) cần phải nâng cao năng lực cạnh nguồn ngân sách nhà nước phải ưu tiên hàng<br /> tranh của mình vì nó là chìa khóa dẫn đến thành hóa dán nhãn sinh thái, hàng hóa có khả năng<br /> công của tất cả các doanh nghiệp. Để tạo ra lợi tái chế, riêng các phương tiện giao thông cơ giới<br /> thế cạnh tranh, các doanh nghiệp phải có nguồn mua bằng kinh phí công từ năm 2017 phải đạt tiêu<br /> lực phù hợp. Vì vậy, một yêu cầu cấp bách cho chuẩn khí thải Euro; ưu tiên bố trí kinh phí cho các<br /> DNVN là họ phải nhận dạng, nuôi dưỡng và phát hoạt động liên quan đến bảo vệ môi trường, thúc<br /> triển các nguồn lực có thể tạo nên lợi thế cạnh đẩy tăng trưởng xanh.<br /> tranh cho mình một cách bền vững để có thể cạnh<br /> Hiện nay, một số ngân hàng đã triển khai các gói<br /> tranh được trên thị trường nội địa và từng bước<br /> hỗ trợ tín dụng xanh hỗ trợ doanh nghiệp như:<br /> trên thị trường quốc tế.<br /> Năm 2015, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt<br /> 2.3.2.1. Kết quả đạt được Nam (BIDV) hợp tác với Công ty VWS tài trợ 90<br /> triệu USD cho dự án Khu liên hợp xử lý chất thải<br /> a. Nguồn vốn và hiệu quả sử dụng vốn<br /> rắn Đa Phước tại TP. Hồ Chí Minh, và làm đầu<br /> Cùng với những mục tiêu phát triển chung của mối giải ngân 620 triệu USD cho 04 dự án tài<br /> quốc gia về tăng trưởng xanh, cộng đồng doanh chính nông thôn do World Bank (WB) tài trợ từ<br /> nghiệp được xem là một nhân tố quan trọng, góp năm 1999 đến nay. Cùng với BIDV, 03 ngân hàng<br /> <br /> 25000 23638 60<br /> 21251<br /> 52 18786 50<br /> 20000<br /> 39.5 16101<br /> 38.2 14863 40<br /> 15000 12121<br /> 31 30<br /> 10000 8779 22.6<br /> 6293 16.7 20<br /> 4801 13.1<br /> 11.2<br /> 5000 10<br /> 8.3<br /> 0 0<br /> 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015<br /> <br /> Tổng nguồn vốn (nghìn tỷ đồng) Tốc độ tăng trưởng nguồn vốn (%)<br /> <br /> Hình 1. Tổng nguồn vốn của doanh nghiệp giai đoạn 2007-2015<br /> <br /> (Nguồn: Tổng cục Thống kê)<br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017 75<br />  NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> là Agribank, Sacombank và Vietcombank đã tham Chính phủ Thụy Sỹ thành lập tại Việt Nam tài trợ.<br /> gia cho vay thí điểm các dự án kinh doanh năng Nguồn tài chính nhà nước tài trợ cho các dự án<br /> lượng tái tạo, xử lý tái chế rác thải môi trường, thân thiện môi trường chủ yếu được thông qua<br /> giảm thiểu các tác hại từ biến đổi khí hậu mang lại các quỹ như: Quỹ Bảo vệ môi trường Việt Nam,<br /> với tổng giá trị lên đến 2.000 tỷ đồng. Quỹ Bảo vệ môi trường Hà Nội, Quỹ Giảm thiểu<br /> Tháng 7/2016, Ngân hàng Nhà nước cùng với WB ô nhiễm TP. Hồ Chí Minh... Các quỹ này cho các<br /> đã ký kết hiệp định pháp lý cho 3 dự án chính dự án xử lý chất thải, phòng ngừa khắc phục sự<br /> sách phát triển về quản lý kinh tế và năng lực cạnh cố môi trường, triển khai công nghệ thân thiện môi<br /> tranh; chính sách phát triển về biến đổi khí hậu trường... vay vốn với mức lãi suất ưu đãi.<br /> và tăng trưởng xanh và dự án cấp nước, xử lý Thông qua tài chính xanh, các doanh nghiệp có<br /> nước thải đô thị. Tổng giá trị của 03 dự án là 371 cơ hội ưu tiên để dành được kinh phí thỏa đáng<br /> triệu USD. Bên cạnh đó, IFC đã phối hợp với các<br /> trong thực hiện chiến lược tăng trưởng xanh.<br /> ngân hàng của Việt Nam như Techcombank và<br /> Vietinbank xây dựng chương trình tín dụng tiết b. Chất lượng và hiệu quả sử dụng lao động<br /> kiệm năng lượng dành cho các doanh nghiệp vừa Lao động là một trong những yếu tố đầu vào của<br /> và nhỏ với tổng giá trị gần 63 triệu USD. hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp,<br /> Một số ngân hàng lớn như Vietinbank, ACB, mối tương quan giữa doanh thu mà người lao<br /> Sacombank... cũng đã triển khai các hoạt động động mang lại cho doanh nghiệp và thu nhập của<br /> cho vay có bảo lãnh cho các dự án thân thiện môi người lao động sẽ phản ánh hiệu quả sử dụng lao<br /> trường do Quỹ Ủy thác tín dụng xanh (GCTF) của động của doanh nghiệp.<br /> <br /> 14 12.9 20<br /> 11.6 12.1<br /> 12 10.9 11.1<br /> 16<br /> 10 8.7 13.4 15<br /> 7.9 9.8<br /> 8 7.2<br /> 10.8 10<br /> 6 9.9<br /> 9<br /> 4 4.3 6.2<br /> 5<br /> 4.6<br /> 2<br /> 1.7<br /> 0 0<br /> 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015<br /> <br /> Lao động (triệu người) Tăng trưởng lao động (%)<br /> <br /> Hình 2. Tăng trưởng lao động trong doanh nghiệp giai đoạn 2007-2015<br /> <br /> (Nguồn: Tổng cục Thống kê)<br /> <br /> Sự phát triển về số lượng doanh nghiệp đã tạo ra chưa có nhận thức đầy đủ về sự cấp thiết của<br /> nhiều việc làm cho người lao động. Số lượng lao tăng trưởng xanh.<br /> động trong khu vực doanh nghiệp đã tăng hơn 1,7<br /> c. Công nghệ và xu hướng sử dụng<br /> lần với tốc độ tăng trưởng bình quân khoảng 7,5%/<br /> năm, bằng một nửa so với tốc độ tăng trưởng về Việc tăng trưởng “nóng” về kinh tế và phát triển ồ<br /> số lượng doanh nghiệp trong cùng thời kỳ. ạt các doanh nghiệp cũng là nguyên nhân gây ô<br /> nhiễm môi trường, suy giảm tài nguyên. Nguyên<br /> Tại Việt Nam, tăng trưởng xanh tuy đã được nhiều<br /> nhân là do trình độ công nghệ của các doanh<br /> địa phương quan tâm, nhiều doanh nghiệp ứng<br /> nghiệp nước ta hiện nay còn lạc hậu, chậm đổi<br /> dụng song chưa thành xu thế do tầm quan trọng<br /> mới, hiệu quả kinh tế thấp.<br /> của tăng trưởng xanh chưa được thực sự đề cao<br /> so với việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Chính Ở Việt Nam, Đảng và Nhà nước đã từng bước<br /> vì thế, số đông người lao động và doanh nghiệp tạo lập khung pháp lý, hình thành cơ chế chính<br /> <br /> <br /> 76 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017<br />  NGÀNH KINH TẾ<br /> <br /> sách để thúc đẩy quá trình đổi mới công nghệ không cao, hiệu quả sử dụng các nguồn lực thấp;<br /> theo hướng phát triển xanh qua việc ban hành hệ công nghệ sản xuất năng lượng tái tạo chưa phát<br /> thống các luật: Luật Khoa học công nghệ (ra đời triển; trình độ phát triển khoa học, công nghệ<br /> năm 2000, sửa đổi năm 2013), Luật Chuyển giao (nhất là hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D)<br /> công nghệ (2006); Luật Công nghệ cao (2008); và chuyển giao công nghệ) còn thấp. Theo các<br /> Luật Sử dụng năng lượng, tiết kiệm và hiệu quả cuộc điều tra trong các ngành công nghiệp gần<br /> (2010)… Các luật này đã tạo hành lang và thủ tục đây, trình độ công nghệ nói chung của hầu hết<br /> các ngành còn khá hạn chế. Một lượng không nhỏ<br /> thuận lợi để doanh nghiệp thực hiện nhiệm vụ đổi<br /> thiết bị sản xuất hiện tại trong các cơ sở sản xuất<br /> mới công nghệ.<br /> sử dụng các công nghệ phổ biến của những thập<br /> Tuy nhiên, công nghệ sản xuất cũ, lạc hậu còn niên 80, 90 thậm chí là 70 của thế kỷ 20, hàm<br /> phổ biến, năng suất lao động thấp, sức cạnh tranh lượng công nghệ mới, công nghệ sạch thấp.<br /> <br /> Bảng 4. Xu hướng sử dụng công nghệ xanh tại một một số ngành công nghiệp<br /> TT Ngành Công đoạn áp dụng công nghệ xanh<br /> (1) Sử dụng công nghệ nhuộm dung tỷ thấp; (2) Sử dụng thuốc nhuộm có độ tận trích cao; (3)<br /> 1 Dệt may Sử dụng công nghệ nhuộm cuộn ủ lạnh; (4) Sử dụng phụ phẩm nông nghiệp thay cho than và<br /> dầu FO cho nồi hơi; (5) Sản xuất sản phẩm dệt may thân thiện với môi trường.<br /> (1) Công nghệ thuộc crom với mức tiêu thụ nước thấp; (2) Công nghệ thuộc thân thiện môi<br /> 2 Da giày trường như thuộc tanin thảo mộc; (3) Công nghệ thuộc khan; (4) Công nghệ thuộc thay thế<br /> một phần crom, công nghệ tuần hoàn dịch thuộc crom.<br /> (1) Công nghệ thu hồi hóa chất và nấu liêu tục trong sản xuất bột; (2) Công nghệ đồng phát<br /> 3 Giấy điện trong khâu phụ trợ; (3) Công nghệ tái chế giấy; (4) Công nghệ tuần hoàn 100% nước<br /> thải xeo.<br /> (1) Công nghệ sản xuất bia sử dụng ít nước; (2) Công nghệ thu hồi nhiệt từ công đoạn nấu;<br /> (3) Sử dụng nồi hơi đốt gas, kết hợp sử dụng biogas từ hệ thống xử lý nước thải; (4) Nồi hơi<br /> 4 Bia sử dụng phụ phẩm nông nghiệp thay cho than và dầu FO; (5) Xử lý nước thải theo công nghệ<br /> ủ biogas thu hồi năng lượng cấp nồi hơi hoặc công nghệ thẩm thấu ngược (RO) để tuần hoàn<br /> nước thải về sản xuất.<br /> (1) Công nghệ sản xuất quạt điện không sử dụng hóa chất độc hại; (2) Công nghệ mạ không<br /> Thiết bị<br /> 5 sử dụng crom và xianua (3) Công nghệ sản xuất ra các sản phẩm sử dụng năng lượng<br /> điện<br /> hiệu quả.<br /> <br /> (1) Công nghệ sản xuất phân bón NPK cơ khí và tự động hóa; (2) Sử dụng công nghệ áp<br /> suất thấp, khí hoá than cám trong sản xuất đạm ure; (3) Công nghệ sản xuất phân hữu cơ,<br /> 6 Hóa chất<br /> phân bón và pin thân thiện môi trường; (4) Công nghệ sản xuất các sản phẩm hóa học thân<br /> thiện môi trường.<br /> <br /> (1) Hạn chế, kiểm soát và giảm dần khai thác lộ thiên; (2) Sử dụng công nghệ khai thác<br /> Khai thác than hầm lò có thu hồi khí metan; (3) Cơ giới hóa công nghệ đào lò thay cho nổ mìn và sử<br /> 7 và chế biến dụng máy combai; (4) Sử dụng công nghệ vận chuyển than bằng băng tải thay cho sử dụng<br /> than goòng, tàu điện; (5) Tăng hiệu suất tuyển than để tận thu than; (6) Sử dụng công nghệ sàng<br /> khử nước.<br /> (1) Công nghệ nhiệt điện sử dụng toàn bộ hoặc một phần năng lượng sạch như biomass,<br /> năng lượng mặt trời; (2) Công nghệ nhiệt điện than hiệu suất cao, phát thải thấp, công nghệ<br /> 8 Nhiệt điện<br /> đốt than nghiền siêu tới hạn và công nghệ chu trình hỗn hợp khí hóa than phát điện; (3) Công<br /> nghệ thu hồi và lưu giữ cacbon.<br /> <br /> (Nguồn: [12])<br /> Để phát triển đất nước bền vững, công nghệ xanh 2.3.2.2. Những hạn chế và nguyên nhân<br /> sẽ là nhân tố quyết định cho việc tăng trưởng kinh Bên cạnh những kết quả đạt được ở trên thì việc<br /> tế và thúc đẩy phát triển bền vững; giảm sử dụng sử dụng các nguồn lực của doanh nghiệp theo<br /> năng lượng hóa thạch. Do đó, các doanh nghiệp định hướng chiến lược xanh hiện đang đứng<br /> cần tăng cường năng lực về đổi mới công nghệ và trước những hạn chế như sau:<br /> tính cạnh tranh của công nghệ xanh trong nước Thứ nhất, nguồn lực tài chính cho tăng trưởng<br /> cũng như trên trường quốc tế. xanh của doanh nghiệp chưa đủ. Có thể nhận<br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017 77<br />  NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> thấy hiện nay doanh nghiệp chưa có nhu cầu sử có thể khuyến khích thúc đẩy hoạt động sản xuất<br /> dụng sản phẩm tín dụng xanh, hoặc nếu có thì và xuất khẩu cho các doanh nghiệp Việt Nam như:<br /> còn thiếu thông tin để tiếp cận tín dụng xanh của việc thực hiện các hiệp định thương mại với lộ<br /> ngân hàng. Trong khi đó, muốn thực hiện chiến trình cắt giảm thuế quan sâu rộng hơn với nhiều<br /> lược tăng trưởng xanh, đòi hỏi doanh nghiệp phải sản phẩm xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, sự cải<br /> có một nguồn vốn lớn tập trung cho các dự án thiện về môi trường kinh doanh. Việc thông qua<br /> xanh. Tuy nhiên, từ trước tới nay các ngân hàng Luật Quy hoạch, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ<br /> chưa có giải pháp riêng hỗ trợ cho xu hướng tăng và vừa và nhiều chính sách cải cách quan trọng<br /> trưởng xanh. Hơn nữa, để đảm bảo tăng trưởng như thực thi Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư sẽ<br /> xanh được bền vững, cơ chế, chính sách phải là những yếu tố quan trọng, tạo niềm tin cho cộng<br /> thiết lập đầy đủ, thống nhất, đồng bộ và phù hợp đồng doanh nghiệp phát triển. Để thực hiện thành<br /> thực tiễn, góp phần phát triển tín dụng xanh. công các định hướng mà Chính phủ đã đề ra, các<br /> doanh nghiệp cần triển khai giải pháp kinh doanh<br /> Thứ hai, hạn chế về nguồn nhân lực chất lượng<br /> xanh hướng tới một nền kinh tế xanh và phát triển<br /> cao và thiếu nhận thức về tăng trưởng xanh. Tăng<br /> bền vững.<br /> trưởng xanh là hướng đi mới trên thế giới đã được<br /> giới thiệu cách đây khoảng 8-10 năm, tuy nhiên Thứ nhất, tài chính xanh - giải pháp nguồn vốn<br /> doanh nghiệp tại Việt Nam chưa có kinh nghiệm đầu tư cho tăng trưởng xanh<br /> trong xây dựng và thực hiện cả về thể chế, chính<br /> Thực tế, việc triển khai các gói tín dụng xanh gặp<br /> sách, huy động nguồn lực, tổ chức thực hiện,<br /> phải một số rào cản: (1) Doanh nghiệp chưa có<br /> cũng như cách thức nâng cao nhận thức cho cộng<br /> nhu cầu sử dụng sản phẩm tín dụng xanh của<br /> đồng doanh nghiệp. Nhận thức chung về kinh tế<br /> ngân hàng; (2) Thiếu các thông tin về các sản<br /> xanh của nguồn nhân lực còn rất hạn chế do thói<br /> phẩm tín dụng xanh của ngân hàng; (3) Thời gian<br /> quen sản xuất và tiêu dùng còn lạc hậu so với yêu<br /> xin cấp tín dụng xanh dài, các thủ tục vay vốn<br /> cầu của tăng trưởng xanh - chủ yếu quan tâm đến<br /> phức tạp; (4) Thiếu tài sản đảm bảo do hầu hết<br /> giá cả, tính an toàn của sản phẩm đối với cá nhân<br /> các doanh nghiệp đều là các doanh nghiệp vừa<br /> người tiêu dùng mà chưa tính đến lợi ích cho môi<br /> và nhỏ.<br /> trường chung của cộng đồng.<br /> Từ những bất cập trong triển khai các gói tín<br /> Thứ ba, trình độ công nghệ thấp, lạc hậu, chưa<br /> dụng xanh, bản thân các doanh nghiệp cần đề<br /> tương xứng với tiềm năm phát triển. Trình độ công<br /> ra các giải pháp tháo gỡ “nút thắt” tín dụng xanh<br /> nghệ nói chung của doanh nghiệp còn khá hạn<br /> bằng cách:<br /> chế, hàm lượng công nghệ mới, công nghệ sạch<br /> thấp. Hầu hết các doanh nghiệp tiềm lực kinh tế - Doanh nghiệp cần tìm hiểu các chính sách ưu<br /> còn hạn hẹp, chưa mạnh dạn “đầu tư mạo hiểm” đãi, hỗ trợ về lãi suất, thủ tục vay vốn, tài sản đảm<br /> để tạo ra bước đột phá trong sản xuất và kinh bảo để tăng cường đầu tư vào các dự án thân<br /> doanh. Trong cấu trúc doanh nghiệp nước ta chủ thiện với môi trường.<br /> yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa, năng lực đổi<br /> - Cần nâng cao nhận thức về các sản phẩm tín<br /> mới công nghệ thấp, nên việc thay đổi hoặc đổi<br /> dụng xanh của ngân hàng với những bước đi cụ<br /> mới công nghệ gặp không ít khó khăn. Chi cho<br /> thể thông qua tổ chức đào tạo, tuyên truyền, phổ<br /> đầu tư nâng cấp, cải tiến công nghệ còn hạn chế.<br /> biến nhằm nâng cao ý thức sử dụng hiệu quả,<br /> Khu vực có vốn đầu tư nước ngoài tuy đóng góp<br /> tiết kiệm năng lượng, các nguồn tài nguyên thiên<br /> cao vào tăng trưởng, đầu tư và xuất khẩu nhưng<br /> nhiên và bảo vệ môi trường.<br /> ít tương tác với khu vực doanh nghiệp trong<br /> nước, chuyển giao công nghệ không đáng kể, - Tăng cường sự kết nối giữa ngân hàng và doanh<br /> chưa thực sự tận dụng cho tăng trưởng xanh ở nghiệp để tìm kiếm các nhu cầu đầu tư xanh. Các<br /> doanh nghiệp. doanh nghiệp khi tiếp cận các nguồn vốn cần tích<br /> cực tham gia các dự án xanh và sản xuất sản phẩm<br /> 3. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG<br /> xanh, cần phải đầu tư vào cơ sở hạ tầng và công<br /> DOANH NGHIỆP THEO CHIẾN LƯỢC TĂNG<br /> nghệ xanh, sạch, thân thiện với môi trường. Trong<br /> TRƯỞNG XANH<br /> dài hạn, điều này sẽ giúp các doanh nghiệp có thể<br /> Năm 2017, tăng trưởng kinh tế Việt Nam được giảm chi phí về năng lượng và chi phí sản xuất, từ<br /> kỳ vọng sẽ có nhiều khởi sắc hơn khi độ trễ các đó gia tăng lợi nhuận. Nhờ đó, môi trường sinh thái<br /> chính sách điều hành kích thích tăng trưởng năm của quốc gia không bị đe dọa, tránh được các chi<br /> 2016 phát huy tác dụng. Những yếu tố quan trọng phí lớn cho việc giải quyết hậu quả về môi trường.<br /> <br /> <br /> 78 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017<br />  NGÀNH KINH TẾ<br /> <br /> Thứ hai, nhân lực xanh - tiềm lực phát triển chiều có hiệu quả chưa cao. Vì vậy, để đạt được các mục<br /> sâu cho tăng trưởng xanh tiêu trong chiến lược của Chính phủ về tăng trưởng<br /> Thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao và thiếu xanh và đảm bảo phát triển bền vững thì doanh<br /> nhận thức về tăng trưởng xanh là điểm yếu đặc nghiệp cần đặc biệt quan tâm tới giải pháp tài chính<br /> biệt đối với doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh xanh, nhân lực xanh và công nghệ xanh.<br /> toàn cầu hóa hiện nay khi các công ty mong muốn<br /> thu hút nguồn vốn và tìm kiếm khách hàng, đối tác<br /> từ nước ngoài. Vì vậy, để có thể thực hiện phát TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> triển bền vững qua tăng trưởng xanh cần:<br /> [1]. Chính phủ (2012). Chiến lược phát triển bền vững<br /> - Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là<br /> Việt Nam giai đoạn 2011-2020.<br /> phục vụ tăng trưởng xanh, xây dựng cơ chế chính<br /> sách để thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao; [2]. Chính phủ (2012). Phê duyện Chiến lược quốc gia<br /> thu hút các nguồn vốn đầu tư nước ngoài xây dựng về tăng trưởng xanh.<br /> các cơ sở đào tạo chất lượng cao, đa ngành.<br /> [3]. Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam<br /> - Tổ chức đào tạo và bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng (2016). Báo cáo thường niên doanh nghiệp Việt<br /> quản trị, điều hành trong nền kinh tế xanh, ngành Nam năm 2015. NXB Thông tin và Truyền thông<br /> sản xuất xanh cho đội ngũ cán bộ quản trị công và<br /> doanh nghiệp, trước mắt là đối với đội ngũ cán bộ [4]. Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam<br /> lãnh đạo, hoạch định chính sách, chiến lược, quy (2017). Báo cáo thường niên doanh nghiệp Việt<br /> hoạch và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Nam năm 2016. NXB Thông tin và Truyền thông.<br /> <br /> - Phát triển nguồn nhân lực cho tăng trưởng xanh [5]. CIEM, DoE, ILSSA (2014). Đặc điểm môi trường<br /> trên cơ sở nghiên cứu, lựa chọn đưa các nội kinh doanh ở Việt Nam. Kết quả điều tra doanh<br /> dung về tăng trưởng xanh, công nghệ xanh, khai nghiệp nhỏ và vừa năm 2013. NXB Tài chính.<br /> thác tài nguyên bền vững... vào các cấp học và<br /> [6]. Nguyễn Thu Hà (2017). Chương trình nhãn xanh<br /> bậc học.<br /> Việt Nam - Hội thảo: Chiến lược thương hiệu gắn<br /> Thứ ba, công nghệ xanh - nhân tố quyết định cho<br /> với doanh nghiệp.<br /> tăng trưởng xanh<br /> [7]. Phạm Hồng Mạnh (2014). Tăng trưởng xanh tại<br /> So với các nước trong khu vực hiện nay thì tốc<br /> Việt Nam: nhìn từ quá trình sử dụng năng lượng<br /> độ đổi mới công nghệ của các doanh nghiệp Việt<br /> và mức phát thải khí CO2. Tạp chí Science &<br /> Nam vẫn còn chậm và chưa được chú trọng.<br /> Nguyên nhân là do nhận thức về đổi mới công Technology Development, Vol 17, No. Q3, tr. 14-25.<br /> nghệ còn hạn chế, các doanh nghiệp chưa nhận [8]. Hồ Hạnh Mỹ (2016). Tài chính xanh cho tăng<br /> thấy lợi ích lâu dài của việc đổi mới công nghệ. trưởng và phát triển bền vững tại Việt Nam. Tạp chí<br /> Do đó, giải pháp quan trọng là cần tiếp tục hoàn Khoa học & Đào tạo ngân hàng, số 171, tr. 23-30.<br /> thiện hệ thống chính sách về đổi mới công nghệ<br /> [9]. Đinh Đức Trường (2015). Quản lý môi trường tại<br /> theo hướng phát triển xanh, sạch. Tăng cường<br /> các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (FDI) tại Việt<br /> nâng cao nhận thức của các doanh nghiệp về<br /> Nam. Tạp chí Khoa học Đại học Quốc gia Hà Nội,<br /> đổi mới công nghệ. Hình thành các cơ chế, chính<br /> sách, chương trình đào tạo nguồn nhân lực có tập 30, số 5, tr. 46-55.<br /> trình độ cao về kỹ thuật công nghệ, thân thiện với [10]. Bùi Quang Tuấn, Hà Huy Ngọc (2015). Chiến lược<br /> môi trường. Thúc đẩy phát triển thị trường công tăng trưởng xanh quốc gia sau ba năm thực hiện:<br /> nghệ hỗ trợ doanh nghiệp trong phát triển chuyển<br /> Kết quả và thách thức. Những vấn đề kinh tế và<br /> giao khoa học, kỹ thuật.<br /> chính trị thế giới số 8(232), tr. 34 - 43.<br /> 4. KẾT LUẬN<br /> [11]. OECD (2014). Green Growth Indicators, OECD<br /> Quá trình tăng trưởng của các doanh nghiệp Việt Green Growth Studies. OECD Publishi (http://<br /> Nam thời gian qua đã dựa trên các nguồn lực cơ dx.doi.org/10.1787/9789264202030-en.)<br /> bản như vốn, nhân lực và công nghệ. Tuy nhiên,<br /> người lao động và doanh nghiệp còn thiếu nhận [12]. http://congnghiepxanh.wordpress.<br /> thức về vấn đề tăng trưởng xanh dẫn đến việc sử com/2015/09/28/cong-nghe-sach-o-viet-nam-hien-<br /> dụng các nguồn lực theo hướng tăng trưởng xanh trang-va-xu-huong-phat-trien<br /> <br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190. Số 3(58).2017 79<br />