THÔNG BÁO TUYỂN CHỌN TỔ CHỨC, CÁ NHÂN THỰC HIỆN NHIỆM VỤ<br />
KH&CN CẤP QUỐC GIA TỪ NĂM 2019 (ĐỢT 4)<br />
THUỘC CHƯƠNG TRÌNH KH&CN PHỤC VỤ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI 2016-2020<br />
<br />
Thực hiện Quyết định số 2094/QĐ-BNN-VPĐP ngày 05/6/2019 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát<br />
triển nông thôn (NN&PTNT) về việc phê duyệt danh mục nhiệm vụ khoa học và công nghệ (KH&CN) thuộc<br />
Chương trình KH&CN phục vụ xây dựng nông thôn mới (NTM), giai đoạn 2016-2020 (Đợt 4) (Quyết định<br />
được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - mard.gov.vn, Chương<br />
trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM - nongthonmoi.gov.vn và trên các website: khcn.mard.gov.vn,<br />
khcnnongthonmoi.vn/ctntm), Văn phòng Chương trình KH&CN phục vụ xây dựng NTM giai đoạn 2018-2020<br />
thông báo tuyển chọn tổ chức và cá nhân chủ trì thực hiện các đề tài, dự án nêu tại Quyết định số<br />
2094/QĐ-BNN-VPĐP, cụ thể:<br />
<br />
1. Các tổ chức và cá nhân tham gia tuyển chọn cần chuẩn bị Hồ sơ theo các yêu cầu của Thông tư số<br />
08/2017/TT-BKHCN ngày 26/6/2017 của Bộ trưởng Bộ KH&CN về quy định tuyển chọn, giao trực tiếp tổ chức<br />
và cá nhân thực hiện nhiệm vụ KH&CN cấp quốc gia sử dụng ngân sách nhà nước.<br />
<br />
2. Hướng dẫn định mức xây dựng, phân bổ dự toán kinh phí đối với nhiệm vụ KH&CN có sử dụng ngân<br />
sách nhà nước được quy định tại Thông tư số 43/2017/TT-BTC ngày 20/2/2019 quy định việc quản lý và sử<br />
dụng kinh phí sự nghiệp của ngân sách nhà nước thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM giai<br />
đoạn 2016-2020; Thông tư số 08/2019/TT-BTC ngày 30/01/2019 của Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung một số điều<br />
của Thông tư số 43/2017/TT-BTC; Thông tư liên tịch số 55/2015/TTLT-BTC-BKHCN ngày 22/4/2015 của Bộ<br />
Tài chính và Bộ KH&CN hướng dẫn định mức xây dựng, phân bổ dự toán và quyết toán kinh phí đối với nhiệm<br />
vụ KH&CN có sử dụng ngân sách nhà nước; Thông tư số 109/2016/TT-BTC ngày 30/6/2016 của Bộ Tài chính<br />
quy định lập dự toán, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí thực hiện các cuộc điều tra thống kê, tổng điều tra<br />
thống kê quốc gia.<br />
<br />
3. Hồ sơ nộp gồm 3 bộ (trong đó có 1 bộ gốc) và USB hoặc CD có các file dữ liệu hồ sơ.<br />
<br />
4. Thời hạn nộp hồ sơ: Trước 17h00 ngày 05/8/2019. Ngày nhận Hồ sơ được tính theo dấu đến của Bưu<br />
điện Hà Nội (trường hợp Hồ sơ được gửi qua đường bưu điện) hoặc dấu đến Văn thư của Văn phòng Chương<br />
trình KH&CN phục vụ xây dựng NTM (trường hợp nộp trực tiếp).<br />
<br />
5. Nơi nhận hồ sơ: Văn phòng Chương trình KH&CN phục vụ xây dựng NTM - Địa chỉ: P312 nhà A2,<br />
Số 1B, Bắc Sơn, Ba Đình, Hà Nội. Điện thoại liên hệ: 024.3564.3370 (đ/c Vũ Thị Kim Mão).<br />
<br />
6. Quy trình tuyển chọn tổ chức và cá nhân thực hiện nhiệm vụ KH&CN cấp quốc gia được thực hiện theo<br />
hướng dẫn tại Thông tư số 08/2017/TT-BKHCN ngày 26/6/2017 của Bộ KH&CN.<br />
<br />
Danh mục nhiệm vụ tại Phụ lục kèm theo (xin xem trang 58)<br />
Hoäi ñoàng bieân taäp Toång bieân taäp Toøa soaïn<br />
GS.TSKH.VS Nguyeãn Vaên Hieäu Ñaëng Ngoïc Baûo 113 Traàn Duy Höng - phöôøng Trung Hoøa - quaän Caàu Giaáy - Haø Noäi<br />
GS.TS Buøi Chí Böûu Phoù Toång bieân taäp Tel: (84.24) 39436793; Fax: (84.24) 39436794<br />
GS.TSKH Nguyeãn Ñình Ñöùc Nguyeãn Thò Haûi Haèng Email: khcnvn@most.gov.vn<br />
Nguyeãn Thò Höông Giang Website: khoahocvacongnghevietnam.com.vn<br />
GS.TSKH Vuõ Minh Giang<br />
PGS.TS Trieäu Vaên Huøng tröôûng ban Bieân taäp giaáy pheùp xuaát baûn<br />
Phaïm Thò Minh Nguyeät<br />
GS.TS Phaïm Gia Khaùnh Soá 1153/GP-BTTTT ngaøy 26/7/2011<br />
GS.TS Leâ Höõu Nghóa tröôûng ban trò söï Soá 2528/GP-BTTTT ngaøy 26/12/2012<br />
Löông Ngoïc Quang Höng Soá 592/GP-BTTTT ngaøy 28/12/2016<br />
GS.TS Leâ Quan Nghieâm<br />
GS.TS Mai Troïng Nhuaän trình baøy Giaù: 18.000ñ<br />
GS.TS Hoà Só Thoaûng Ñinh Thò Luaän In taïi Coâng ty TNHH in vaø DVTM Phuù Thònh<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Muïc luïc<br />
DIỄN ĐÀN KHOA HỌC - CÔNG NGHỆ<br />
4 Nguyễn Đức Thành, Nguyễn Cẩm Nhung: Triển vọng kinh tế Việt Nam 2019: Kịch bản và hàm ý chính sách.<br />
8 Phan Hoàng Lan, Vũ Hải Anh: Quỹ phi lợi nhuận: Nguồn vốn cho khởi nghiệp chưa được khai phá?<br />
11 Trần Thị Tuấn Anh: InsurTech và xu hướng phát triển.<br />
13 Lê Anh Tuấn: Quản lý tài nguyên nước bền vững, ứng phó với biến đổi khí hậu ở Đồng bằng sông Cửu Long.<br />
16 Nguyễn Văn Huy: Tăng cường liên kết vùng trong công tác bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.<br />
19 Phạm Hiệp, Vũ Minh Huyền: Hội nhập quốc tế trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn.<br />
21 Phạm Văn Quyết: Một số bàn luận về đạo đức nghiên cứu trong điều tra khảo sát đối với khoa học xã hội.<br />
<br />
KHOA HỌC - CÔNG NGHỆ VÀ ĐỔI MỚI SÁNG TẠO<br />
24 Đỗ Tiến Dũng: Nafosted: Tiếp tục hướng đến chất lượng nghiên cứu và hiệu quả tài trợ, hỗ trợ.<br />
27 Vũ Thị Xen: Mô hình “ươm tạo ảo” hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp tại các làng nghề truyền thống.<br />
29 Nguyễn Anh Tú, Hoàng Anh: Hệ thống hỗ trợ công tác chỉ đạo vận hành các hồ chứa trong mùa lũ.<br />
33 Lê Quý Thủy: Nghiên cứu chế tạo thiết bị làm sạch và thu hồi bụi, hạt rời trên lớp móng đường phục vụ thi công công<br />
trình giao thông.<br />
35 Đỗ Minh Tâm, Phạm Xuân Mai…: Phát triển công nghệ sản xuất khuôn mẫu trong ngành công nghiệp ô tô Việt Nam.<br />
38 l Thái Bình: Ứng dụng tiến bộ KH&CN phát triển đàn bò thịt.<br />
40 Lê Quốc Dũng: Long An: Mô hình thí điểm huy động nguồn lực xã hội phát triển KH&CN.<br />
<br />
KHOA HỌC VÀ ĐỜI SỐNG<br />
42 Đặng Hữu Anh: Nghiên cứu vắc xin phòng bệnh dịch tả lợn châu Phi.<br />
44 Mai Văn Hưng: Giáo dục STEM: Để học sinh thích ứng với “môi trường lao động 4.0”.<br />
46 Nguyễn Văn Tuấn: Tế bào gốc trị liệu: Triển vọng và rủi ro.<br />
<br />
KH&CN NƯỚC NGOÀI<br />
49 Đức Minh: Công nghệ lượng tử: Công nghệ của tương lai.<br />
52 l Nghịch lý di truyền được giải đáp bằng cơ chế “bù phiên mã gen”.<br />
54 l Ứng dụng hệ xúc tác composite có từ tính trong phản ứng tổng hợp imine.<br />
Vietnam Journal of Science,<br />
Technology and Engineering<br />
EDITORial council EDITOR - in - chief office<br />
Prof.Dr.Sc. Academician Nguyen Van Hieu Dang Ngoc Bao 113 Tran Duy Hung - Trung Hoa ward - Cau Giay dist - Ha Noi<br />
Prof. Dr Bui Chi Buu DEPUTY EDITOR Tel: (84.24) 39436793; Fax: (84.24) 39436794<br />
Nguyen Thi Hai Hang Email: khcnvn@most.gov.vn<br />
Prof. Dr.Sc Nguyen Dinh Duc<br />
Nguyen Thi Huong Giang Website: khoahocvacongnghevietnam.com.vn<br />
Prof. Dr.Sc Vu Minh Giang<br />
Assoc.Prof. Dr Trieu Van Hung head of editorial board publication licence<br />
Pham Thi Minh Nguyet No. 1153/GP-BTTTT 26th July 2011<br />
Prof. Dr Pham Gia Khanh<br />
head of administration No. 2528/GP-BTTTT 26th December 2012<br />
Prof. Dr Le Huu Nghia<br />
Luong Ngoc Quang Hung No. 592/GP-BTTTT 28th December 2016<br />
Prof. Dr Le Quan Nghiem<br />
Prof. Dr Mai Trong Nhuan Art director<br />
Dinh Thi Luan<br />
Prof. Dr Ho Si Thoang<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Contents<br />
SCIENCE AND TECHNOLOGY FORUM<br />
4 Duc Thanh Nguyen, Cam Nhung Nguyen: Vietnam economic prospects in 2019: Scenarios and policy implications.<br />
8 Hoang Lan Phan, Hai Anh Vu: Non-profit fund: The capital source for start-ups that has not been explored?<br />
11 Thi Tuan Anh Tran: InsurTech and development trend.<br />
13 Anh Tuan Le: Sustainable water resource management and climate change response in the Mekong River Delta.<br />
16 Van Huy Nguyen: Strengthening regional links in environmental protection and climate change response.<br />
19 Hiep Pham, Minh Huyen Vu: International integration in the field of social sciences and humanities.<br />
21 Van Quyet Pham: Some discussions on the ethics for survey researc in social sciences.<br />
<br />
SCIENCE - TECHNOLOGY AND INNOVATION<br />
24 Tien Dung Do: Nafosted: Maintaining the focus on research quality and funding effectiveness.<br />
27 Thi Xen Vu: The “virtual incubation” model to support start-up businesses in traditional craft villages.<br />
29 Anh Tu Nguyen, Anh Hoang: The system to support the operation management of reservoirs during the flood<br />
season.<br />
33 Quy Thuy Le: Research and manufacture of the equipment to clean and recover dust and loose particles on road<br />
foundation for the construction of traffic works.<br />
35 Minh Tam Do, Xuan Mai Pham…: Developing the mold-making technology in Vietnam automobile industry.<br />
38 l Thai Binh: Application of scientific and technological advances to develop beef cattle.<br />
40 Quoc Dung Le: Long An: The pilot model of mobilizing social resources for science and technology development.<br />
<br />
SCIENCE AND LIFE<br />
42 Huu Anh Dang: Research into vaccines against African cholera.<br />
44 Van Hung Mai: STEM Education: Helps students adapt to the “4.0 working environment”.<br />
46 Van Tuan Nguyen: Stem cell therapy: Prospects and risks.<br />
<br />
THE WORLD SCIENCE AND TECHNOLOGY<br />
49 Duc Minh: Quantum technology: The technology of future.<br />
52 l Genetic paradox explained by “transcriptional gene compensation” mechanism.<br />
54 l Application of magnetic composite catalytic system in imine synthesis.<br />
diễn đàn khoa học - công nghệ<br />
Diễn đàn Khoa học - Công nghệ<br />
<br />
<br />
<br />
Triển vọng kinh tế Việt Nam 2019:<br />
Kịch bản và hàm ý chính sách<br />
PGS.TS Nguyễn Đức Thành, TS Nguyễn Cẩm Nhung<br />
Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội<br />
<br />
<br />
Theo các tác giả, kinh tế Việt Nam năm 2019 có thể đạt được tốc<br />
độ tăng trưởng ở mức 6,5-6,9%. Tuy nhiên, để tiếp tục duy trì và<br />
nâng cao hơn nữa mức tăng trưởng, về ngắn hạn, chúng ta cần rà<br />
soát và lựa chọn sử dụng hiệu quả các nguồn lực cho tăng trưởng<br />
kinh tế trước những thay đổi toàn cầu diễn ra với tốc độ ngày<br />
càng nhanh. Về trung và dài hạn, cần đẩy mạnh cải cách môi<br />
trường luật pháp và hệ thống giáo dục, xác định được lộ trình của<br />
nền kinh tế số, nâng cao khả năng tham gia vào chuỗi giá trị toàn<br />
cầu trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4.<br />
<br />
Hai kịch bản cho tăng trưởng sang Mỹ và Trung Quốc chưa đủ khó kiểm soát hơn và nhiều khả<br />
linh hoạt để tăng mạnh trong môi năng có thể lên tới 4-5%. Trong<br />
Trên cơ sở phân tích các xu<br />
trường chiến tranh thương mại. kịch bản đầu tiên, với hoạt động<br />
hướng diễn biến chính của kinh tế<br />
kinh tế chậm hơn dự kiến, lạm phát<br />
thế giới cùng những đánh giá rủi ro Kịch bản thứ hai khả thi hơn với<br />
sẽ ở khoảng 4,21%. Trong kịch bản<br />
và thuận lợi trên thị trường quốc tế mức 6,81% (đạt mục tiêu Quốc hội<br />
thứ hai, lạm phát cả năm ở mức<br />
cũng như trong nước, có thể nhận đề ra). Đây là kịch bản có nhiều<br />
4,79% (cao hơn mục tiêu 4% do<br />
định phạm vi và mức độ của các khả năng xảy ra nhờ dư địa động<br />
Quốc hội đặt ra). Nguy cơ lạm phát<br />
rủi ro vĩ mô cho nền kinh tế Việt lực tăng trưởng của 2018, đi liền<br />
theo kịch bản thứ hai có thể xảy ra<br />
Nam trong năm 2019. Dự báo, năm với những nỗ lực cải thiện năng lực<br />
nếu có sự cộng hưởng từ cả sức ép<br />
2019, kinh tế Việt Nam có thể đạt cạnh tranh và nâng cao năng suất<br />
lạm phát gia tăng đến từ bên trong<br />
được tốc độ tăng trưởng 6,5-6,9%. của Chính phủ, thể hiện với mức<br />
và bên ngoài. Trong nước, các đợt<br />
tăng trưởng tương đối cao của các<br />
Trong kịch bản thứ nhất, tăng điều chỉnh giá các dịch vụ công<br />
ngành chính gồm công nghiệp và<br />
trưởng của nền kinh tế dự báo đạt cũng như điều chỉnh tăng giá xăng<br />
dịch vụ. Bên cạnh đó, khối doanh<br />
mức thấp 6,56% (xấp xỉ mục tiêu dầu đã được thực hiện từ đầu năm<br />
nghiệp trong nước đang nỗ lực<br />
của Quốc hội đề ra). Kịch bản này 2019 sẽ gây áp lực lớn gia tăng lạm<br />
chuyển mình trên lĩnh vực thương<br />
có thể xảy ra khi các điều kiện kinh phát. Tính đến hết tháng 4/2019,<br />
mại quốc tế. Điều đó được thể hiện<br />
tế thế giới kém thuận lợi do tác động chỉ số giá tiêu dùng đã tăng khoảng<br />
trong quý I/2019 tốc độ tăng trưởng<br />
từ sự gia tăng căng thẳng chiến 2,93% và đang trong xu hướng đi<br />
xuất khẩu của khối doanh nghiệp<br />
tranh thương mại Mỹ - Trung đem lên. Trong khi đó, mức gia tăng này<br />
trong nước cao hơn của khối doanh<br />
đến những sức ép mới khiến Việt mới chỉ phản ánh một phần rất nhỏ<br />
nghiệp FDI. Đây là điều khác biệt<br />
Nam sẽ đứng trước nguy cơ nhập tác động từ những điều chỉnh giá<br />
so với xu thế nhiều năm trước, bởi<br />
siêu trầm trọng hơn từ thị trường của Chính phủ do có độ trễ của<br />
doanh nghiệp FDI luôn đạt tốc độ<br />
Trung Quốc, gia tăng cạnh tranh chúng. Bên ngoài, giá dầu thô thế<br />
tăng trưởng cao hơn doanh nghiệp<br />
trên thị trường nội địa khi cả Mỹ và giới có thể tiếp tục tăng do những<br />
trong nước.<br />
Trung Quốc có thể đẩy mạnh xuất căng thẳng ở Trung Đông leo thang<br />
khẩu sang Việt Nam. Trong khi đó, Về mức giá chung, lạm phát cả và nguồn cung thế giới được cắt<br />
giả định xuất khẩu của Việt Nam năm 2019 được dự báo sẽ trở nên giảm. Ngoài ra, khả năng đồng<br />
<br />
<br />
<br />
4 Soá 7 naêm 2019<br />
Diễn đàn khoa học - công nghệ<br />
<br />
<br />
chúng tôi xin có một số khuyến<br />
nghị sau:<br />
Thứ nhất, thúc đẩy nâng cao<br />
năng suất lao động cũng như có<br />
phương án tổng thể dịch chuyển<br />
cơ cấu lao động giữa các ngành<br />
trong nền kinh tế. Các ngành sản<br />
xuất của Việt Nam chủ yếu dựa<br />
vào thâm dụng lao động và thâm<br />
dụng tài nguyên như: dệt may, dày<br />
da, gia công lắp ráp sẽ mất dần<br />
lợi thế trước làn sóng cách mạng<br />
công nghiệp lần thứ 4. Theo Tổ<br />
chức Lao động quốc tế (ILO), 2/3<br />
trong số 9,2 triệu lao động ngành<br />
dệt may và da giày tại Đông Nam Á<br />
đang bị đe dọa. Cụ thể, có 86% lao<br />
Các ngành sản xuất của Việt Nam chủ yếu dựa vào thâm dụng lao động và thâm động ngành dệt may của Việt Nam,<br />
dụng tài nguyên nên cần có phương án tổng thể dịch chuyển cơ cấu lao động giữa 88% lao động của Campuchia và<br />
các ngành trong nền kinh tế. 64% lao động Indonesia sẽ bị ảnh<br />
hưởng. Cùng với đó là hàng trăm<br />
nhân dân tệ bị giảm giá vào cuối tạo - một nguồn lực cho phép tạo ra nghìn người đang làm việc tại các<br />
năm 2019 dưới sức ép của chiến một không gian lớn cho phát triển. ngành viễn thông, ngân hàng,<br />
tranh thương mại có thể khiến VND Nếu không có những thay đổi căn bảo hiểm, chứng khoán cũng bị<br />
bị phá giá nhẹ cũng là một nhân tố bản, Việt Nam khó có thể duy trì đe dọa. Nếu không có những biện<br />
rủi ro tác động đến mức giá chung được tốc độ tăng trưởng kinh tế như pháp nâng cao năng suất lao động<br />
trong nước. hiện nay. Trong tương lai không xa, cũng như có phương án tổng thể<br />
thị trường lao động có thể phải đối dịch chuyển cơ cấu lao động giữa<br />
Để kiềm chế lạm phát, các cơ các ngành trong nền kinh tế, trong<br />
mặt với khó khăn do tự động hoá<br />
quan điều hành cần tiếp tục theo thời gian tới, Việt Nam sẽ khó có<br />
và chuyển đổi số. Nguy cơ mất<br />
sát diễn biến giá cả trong nửa sau thể duy trì được đà tăng trưởng như<br />
việc làm, gia tăng thất nghiệp sẽ<br />
của năm 2019. Ngân hàng Nhà hiện nay.<br />
là vấn đề đau đầu đối với Chính<br />
nước cần duy trì chính sách tiền tệ<br />
phủ và chính người lao động. Bên Thứ hai, Chính phủ cần tiếp<br />
thận trọng trong thời gian tới nhằm<br />
cạnh đó, khả năng tận dụng được tục thực hiện các biện pháp quyết<br />
duy trì mức lạm phát không vượt xa<br />
những thành quả của cách mạng liệt để thắt chặt chi thường xuyên,<br />
khỏi mục tiêu, duy trì ổn định vĩ mô.<br />
công nghiệp lần thứ 4 để thúc đẩy minh bạch và tránh lãng phí trong<br />
Hàm ý chính sách sự phát triển kinh tế nói chung và sử dụng vốn đầu tư công. Hiện nay,<br />
của từng ngành sản xuất, dịch vụ tốc độ tăng thu ngân sách đang<br />
Chính sách trong ngắn hạn nói riêng là nhiệm vụ khó có thể không theo kịp tốc độ tăng của nợ<br />
Về ngắn hạn, Việt Nam cần rà thực hiện trong bối cảnh năng suất công khiến gánh nặng nợ đang<br />
soát và lựa chọn sử dụng hiệu quả lao động, môi trường kinh doanh và tăng dần. Trong khi đó, thu ngân<br />
các nguồn lực cho tăng trưởng kinh năng lực cạnh tranh toàn cầu của sách chủ yếu dựa vào những nguồn<br />
tế trước những thay đổi toàn cầu Việt Nam còn nhiều hạn chế. Do thu ngắn hạn như bán tài sản, còn<br />
diễn ra với tốc độ ngày càng nhanh. vậy trước mắt, Chính phủ cần tiếp nguồn thu từ hoạt động thương<br />
Tư duy thúc đẩy tăng trưởng dựa tục cải thiện môi trường kinh doanh, mại quốc tế đang giảm nhanh do<br />
vào các nguồn lực truyền thống nâng cao năng suất lao động, tăng thực hiện các cam kết cắt giảm<br />
như tăng sản lượng khai thác tài cường năng lực nghiên cứu và phát thuế theo lộ trình hội nhập kinh tế<br />
nguyên thiên nhiên và tận dụng lao triển, ứng dụng KH&CN, tạo nền quốc tế. Điều này có nghĩa là Việt<br />
động giá rẻ không còn phù hợp mà tảng cho Việt Nam hướng tới Chính Nam đang thiếu “đệm tài khóa” để<br />
cần phải đẩy mạnh nguồn lực khoa phủ số và nền kinh tế số trong đối phó với các cú sốc bên ngoài<br />
học, công nghệ và đổi mới sáng tương lai. Về chính sách ngắn hạn, (nếu có) như nhiều quốc gia khác.<br />
<br />
<br />
<br />
5<br />
Soá 7 naêm 2019<br />
Diễn đàn Khoa học - Công nghệ<br />
<br />
<br />
Môi trường kinh doanh theo đó mới như việc tham gia các Hiệp cách mạng công nghiệp lần thứ 4,<br />
cũng khó cải thiện được khi doanh định thương mại tự do thế hệ mới vai trò của con người càng được<br />
nghiệp và người dân luôn phải đối (CPTPP, Hiệp định thương mại tự nâng cao và đặt vào trung tâm. Sự<br />
mặt với nỗi lo tăng thuế, phí để bù do Việt Nam - EU…) yêu cầu Việt phát triển của máy móc, tự động<br />
đắp cho thâm hụt ngân sách và chi Nam cần có những cải cách cao hóa, số hóa toàn bộ đời sống kinh<br />
trả nợ công của Chính phủ. Bên hơn để thực hiện đầy đủ các cam tế - xã hội sẽ đặt con người trước<br />
cạnh đó, đối với lĩnh vực phân bổ kết quốc tế cả về thuế quan, hàng hai lựa chọn: hoặc là bị nô lệ hóa<br />
ngân sách nhà nước, các văn bản rào phi thuế quan, sở hữu trí tuệ, trước máy móc, hoặc là làm chủ<br />
pháp luật cần được xây dựng theo mua sắm chính phủ và phát triển máy móc. Điều này phụ thuộc vào<br />
hướng đánh giá kết quả đầu ra và bền vững… Thêm vào đó, với hạn việc một xã hội tạo ra con người<br />
hiệu quả cuối cùng của chi tiêu chế về trình độ công nghệ sẽ đặt trong xã hội đó như thế nào.<br />
công, chứ không chỉ tập trung chủ Việt Nam trước nhiều thách thức<br />
Về mặt luật pháp, việc tạo dựng<br />
yếu vào việc kiểm soát đầu vào và trong việc phát triển các xu hướng<br />
kiểm soát quy trình, thủ tục. một nhà nước pháp quyền thực thụ<br />
thương mại mới một cách bền vững<br />
là giải pháp mang tính sống còn.<br />
Thứ ba, cần tiếp tục đẩy nhanh như thương mại số, thương mại<br />
Một nhà nước pháp quyền thực thụ<br />
cải cách để thật sự vận hành một điện tử qua biên giới…<br />
sẽ định hình mô hình nhà nước,<br />
nhà nước kiến tạo, phát triển. Khu - Không ngừng cải thiện môi cấu trúc xã hội và các hoạt động<br />
vực tư nhân ngày càng thể hiện vai trường đầu tư để tận dụng vị thế của sản xuất kinh doanh, tạo một môi<br />
trò quan trọng trong cơ cấu vốn Việt Nam trong thị trường ASEAN trường bình đẳng và công lý. Tuy<br />
đầu tư toàn xã hội. Cụ thể, trong và cơ hội do các hiệp định thương nhiên, trong hoàn cảnh phải đối<br />
năm 2018 khu vực tư nhân đã mại tự do tạo ra để thu hút vốn FDI, mặt với những thay đổi như vũ bão<br />
chiếm hơn 43% tổng vốn, cao hơn gồm cả doanh nghiệp Mỹ và doanh trên thế giới hiện nay, một giải pháp<br />
con số 40% của năm 2017. Tăng nghiệp nước khác đang đầu tư tại tình thế trong lĩnh vực luật pháp là<br />
trưởng vốn đầu tư ở khu vực này Trung Quốc, nếu như có sự chuyển xây dựng hệ thống luật pháp về<br />
cũng được duy trì ở mức 18,5%, dịch đầu tư ra khỏi Trung Quốc của sở hữu trí tuệ đầy đủ hơn và Nhà<br />
bỏ xa mức tăng trưởng của khu các doanh nghiệp này. nước tập trung vào việc bảo vệ và<br />
vực nhà nước (chỉ gần 4%). Điều thực thi luật này một cách nghiêm<br />
đó thể hiện sự phát triển mạnh và - Việc điều hành tỷ giá, sau hơn<br />
ngặt. Có thể chọn hướng đi này<br />
ổn định của hoạt động đầu tư tư 3 năm kể từ ngày Ngân hàng Nhà<br />
như một bước đột phá trong việc<br />
nhân, hứa hẹn sự lấn át khu vực nước công bố áp dụng tỷ giá trung<br />
cải cách luật pháp ở Việt Nam. Vì<br />
nhà nước về khối lượng đầu tư. Tuy tâm gắn theo 8 đồng tiền, thực tế<br />
nhờ có một hệ thống luật pháp về<br />
nhiên, có một vấn đề đáng quan diễn biến biến động của VND/USD<br />
sở hữu trí tuệ chặt chẽ, Việt Nam<br />
tâm là hiện nay khối doanh nghiệp trên thị trường ngoại hối cho thấy<br />
có thể hội nhập với thế giới thực<br />
tư nhân, ngoại trừ một số phát triển VND vẫn luôn được gắn theo đồng<br />
chất hơn. Đồng thời, điều quan<br />
dựa trên các quan hệ thân hữu, thì USD. Trong bối cảnh hội nhập<br />
trọng hơn, là sẽ dần hình thành một<br />
đa phần còn lại chưa thực sự lớn ngày càng sâu rộng, sự đa dạng<br />
tầng lớp sống bằng các sản phẩm<br />
mạnh và còn chịu nhiều rào cản từ hóa các đồng tiền trong thanh toán<br />
trí tuệ của mình. Đây là nền tảng<br />
môi trường thể chế và kinh doanh ngày càng gia tăng thì việc áp dụng<br />
cho mọi sáng tạo từ bên trong và<br />
trong nước. thực chất hơn nữa tỷ giá trung tâm<br />
tiếp nhận đổi mới từ bên ngoài. Nói<br />
là rất cần thiết.<br />
Ngoài ra, về phản ứng chính cách khác, việc hình thành một môi<br />
sách trong quá trình hội nhập, Việt Tầm nhìn chính sách trung và trường bảo đảm sở hữu trí tuệ đầy<br />
Nam cần chú ý một số điểm sau: dài hạn đủ sẽ tạo ra một đội ngũ tiên phong<br />
đưa Việt Nam hòa nhập với cuộc<br />
- Trong thời gian tới, thương mại Trong trung và dài hạn, để Việt<br />
cách mạng công nghiệp lần thứ 4<br />
Việt Nam sẽ không chỉ phải đối Nam bắt kịp với những khuynh<br />
và xa hơn nữa.<br />
mặt với nhiều khó khăn, thách thức hướng đang thay đổi hiện nay của<br />
từ bên ngoài như những diễn biến nhân loại, hai yếu tố cần thiết có lẽ Về mặt giáo dục, Việt Nam cần<br />
khó lường của chiến tranh thương là môi trường luật pháp và hệ thống cải cách triệt để hệ thống giáo dục<br />
mại Mỹ - Trung, gia tăng hàng rào giáo dục. Lý do là vì nguyên nhân từ bậc phổ thông cơ sở, đưa hệ<br />
thương mại, thay đổi chuỗi cung cuối cùng của mọi thành công trong thống giáo dục thoát ly khỏi mô hình<br />
ứng và dòng vốn đầu tư…, mà còn phát triển đều bắt đầu từ con người. của cuộc cách mạng công nghiệp<br />
phải đối mặt với những thách thức Đặc biệt, trong bối cảnh của cuộc lần thứ nhất và lần thứ hai. Việc giải<br />
<br />
<br />
<br />
6 Soá 7 naêm 2019<br />
Diễn đàn khoa học - công nghệ<br />
<br />
<br />
phóng giáo dục có ý nghĩa tạo ra chuyển đổi nhanh chóng mô hình đạt được tăng trưởng xuất khẩu bền<br />
những con người sẵn sàng bước tăng trưởng để Việt Nam có thể vững. Các doanh nghiệp sản xuất<br />
vào giai đoạn tiếp nhận đổi mới và vươn lên vị thế quốc gia có mức thu trong nước cần phải nắm rõ các quy<br />
thực hành sáng tạo, là nguồn đầu nhập cao vào năm 2045. Để đạt định cũng như những đặc tính riêng<br />
vào cho tầng lớp sáng tạo và làm được mục tiêu này, Việt Nam cần về hàng hóa nhập khẩu tại các thị<br />
chủ máy móc trong bối cảnh cách phải thoát khỏi việc phát triển kinh trường mục tiêu nhằm nâng cao<br />
mạng công nghiệp lần thứ 4. Bản tế dựa vào thâm dụng lao động giá năng lực cạnh tranh của sản phẩm.<br />
thân việc cải cách giáo dục cũng là rẻ và thâm dụng tài nguyên thiên Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng<br />
sản phẩm của việc bảo vệ thực thi nhiên, nhanh chóng chuyển hướng cần cập nhật các cơ hội, thách thức<br />
quyền sở hữu trí tuệ. Bởi vì một hệ chiến lược sang tăng cường năng từ các hiệp định thương mại tự do<br />
thống giáo dục mới sẽ phải thoát ly suất yếu tố tổng hợp ở tất cả các (FTA) mà Việt Nam đã ký kết và có<br />
khỏi sự độc quyền về chương trình, ngành thông qua ứng dụng khoa hiệu lực để mở rộng thị trường tiềm<br />
về sách giáo khoa. Việc xóa bỏ độc học, công nghệ và đổi mới sáng năng.<br />
quyền này là chìa khóa để nâng cao tạo, từ đó tạo nền tảng chuyển đổi<br />
chất lượng giáo dục ở Việt Nam. Và sang nền kinh tế số trong tương lai. - Cần nhanh chóng trở thành nơi<br />
điều này chỉ có thể thực hiện được quản trị toàn bộ chuỗi giá trị toàn<br />
Nâng cao khả năng tham gia cầu, chứ không đơn thuần chỉ tham<br />
một cách hữu hiệu nhờ thay đổi tư<br />
của Việt Nam vào chuỗi giá trị toàn gia một vài khâu được điều khiển<br />
duy và chủ trương chính sách, dưới<br />
cầu trong bối cảnh cuộc cách mạng bởi các công ty đa quốc gia như<br />
sự bảo hộ của luật pháp sở hữu trí<br />
công nghiệp lần thứ 4. Việt Nam hiện tại. Để đạt được điều này, cần<br />
tuệ nghiêm ngặt và công bằng. Có<br />
hiện nay đã tham gia nhiều hơn vào nâng cấp doanh nghiệp trong chuỗi<br />
như vậy, Việt Nam mới hình thành<br />
chuỗi giá trị toàn cầu nhưng chủ giá trị bằng cách hỗ trợ các doanh<br />
được hệ thống giáo trình, phương<br />
yếu tham gia các liên kết sau ở các nghiệp nội địa nâng cao kỹ năng,<br />
pháp giáo dục, cũng như đội ngũ<br />
ngành thiết bị điện tử, máy tính, linh năng lực đổi mới sáng tạo và thực<br />
nhà giáo, giảng viên thực sự có<br />
kiện điện tử, dệt may và giày dép. tiễn quản lý bên trong để có khả<br />
năng lực và sống được bằng nghề.<br />
Các ngành công nghiệp này nằm năng ứng dụng được các phương<br />
Qua đó, tạo dựng lại nền tảng cho<br />
ở các khâu trung nguồn (midle- thức sản xuất mới với năng suất<br />
nền giáo dục quốc gia.<br />
stream) của chuỗi giá trị, có nghĩa cao hơn.<br />
Ngoài tầm nhìn nêu trên, một là chúng đóng góp phần lớn vào<br />
số vấn đề cần lưu ý sau đây có ý tổng giá trị xuất khẩu, nhưng tạo ra - Gắn kết phát triển chiến lược<br />
nghĩa quan trọng trong quá trình giá trị gia tăng rất nhỏ cho nội địa. lắp ráp với chiến lược phát triển<br />
phát triển sắp tới. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình năng lực công nghiệp nội địa và<br />
trạng đó là vì Việt Nam đang tập nền tảng công nghệ quốc gia bằng<br />
Xác định được lộ trình của nền cách tăng cường liên kết trong nước<br />
trung vào chuyên môn hoá ở khâu<br />
kinh tế số Việt Nam. Cuộc cách với nước ngoài, giữa doanh nghiệp<br />
lắp ráp và các công ty có vốn đầu<br />
mạng công nghiệp lần thứ 4 với xuất khẩu với các doanh nghiệp<br />
tư nước ngoài đang thống trị ở các<br />
đặc trưng trọng yếu nhất là kỹ thuật<br />
khâu hạ nguồn và thượng nguồn. cung cấp đầu vào trong nước, bởi<br />
số đang diễn ra mạnh mẽ, làm thay<br />
Với những thành tựu của cuộc cách khả năng kết nối của quốc gia với<br />
đổi một cách sâu rộng nền kinh tế<br />
mạng công nghiệp lần thứ 4 mang thị trường toàn cầu về hàng hoá và<br />
thế giới trên mọi khía cạnh của đời<br />
lại, những lợi thế so sánh về lao dịch vụ là nhân tố quyết định khả<br />
sống kinh tế - xã hội. Cuộc cách<br />
động giá rẻ/năng suất thấp sẽ mờ năng tham gia chuỗi giá trị toàn<br />
mạng này đang tạo ra những thay<br />
nhạt dần trong tương lai, điều đó có cầu cho Việt Nam. Làm được như<br />
đổi căn bản về nguồn lực cho phát<br />
nghĩa là làn sóng công việc lắp ráp vậy sẽ giúp nâng cấp sự tham gia<br />
triển kinh tế, khả năng phá vỡ cấu<br />
thuần tuý sẽ chảy ra khỏi Việt Nam của Việt Nam vào chuỗi giá trị bao<br />
trúc ngành và thị trường, cùng sự<br />
để lại hậu quả hàng loạt công nhân gồm: nâng cấp sản phẩm, quy<br />
chuyển đổi của toàn bộ hệ thống<br />
mất việc làm (thất nghiệp cơ cấu) trình, chức năng, toàn ngành, để<br />
sản xuất, quản lý và quản trị trên<br />
và tốc độ tăng trưởng xuất khẩu sẽ chuyển vai trò từ “trung gian lắp<br />
khắp toàn cầu. Tổ chức Hợp tác và<br />
sụt giảm. Để tránh khỏi những rủi ráp” thành “nhà sản xuất” ?<br />
phát triển kinh tế (OECD) dự báo<br />
ro này, Việt Nam cần thực hiện một<br />
rằng, với mô hình tăng trưởng hiện<br />
số giải pháp sau:<br />
tại Việt Nam sẽ không thể đạt được<br />
vị thế quốc gia có mức thu nhập - Nâng cao chuỗi giá trị sản<br />
cao trước năm 2058, vì vậy cần phẩm xuất khẩu của Việt Nam để<br />
<br />
<br />
<br />
7<br />
Soá 7 naêm 2019<br />
Diễn đàn Khoa học - Công nghệ<br />
<br />
<br />
<br />
Quỹ phi lợi nhuận:<br />
Nguồn vốn cho khởi nghiệp chưa được khai phá?<br />
Phan Hoàng Lan, Vũ Hải Anh<br />
Bộ Khoa học và Công nghệ<br />
<br />
<br />
Nguồn vốn từ quỹ phi lợi nhuận đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc phát triển các doanh<br />
nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, đặc biệt là doanh nghiệp trong lĩnh vực y, dược, nông nghiệp công<br />
nghệ cao, môi trường…, những lĩnh vực tốn nhiều tiền đầu tư nhưng cần thời gian dài chờ đợi kết quả,<br />
cũng như sự ảnh hưởng đến xã hội mà các nhà đầu tư vì lợi nhuận thông thường ít quan tâm đến. Tuy<br />
nhiên ở Việt Nam, nguồn vốn này hầu như chưa được “khai phá”. Bài viết giới thiệu về loại hình quỹ<br />
phi lợi nhuận và nêu những đề xuất cụ thể cho Việt Nam.<br />
<br />
Quỹ phi lợi nhuận là gì? một cá nhân, một gia đình, hay hội, không vì mục đích lợi nhuận;<br />
một doanh nghiệp; còn các quỹ từ quỹ xã hội được tổ chức, hoạt<br />
Trên thực tế, chưa có một định<br />
thiện thường bao gồm nhiều và đa động với mục đích chính nhằm hỗ<br />
nghĩa thống nhất về quỹ phi lợi<br />
dạng các tổ chức từ thiện, từ bệnh trợ và khuyến khích phát triển văn<br />
nhuận. Mỗi cơ quan, tổ chức hay<br />
viện, trường học, nhà thờ, cho hóa, giáo dục, y tế, thể dục thể<br />
chính bản thân các đơn vị hoạt<br />
đến các nhà tài trợ cho tổ chức, thao, khoa học và các mục đích<br />
động dưới hình thức quỹ này lại<br />
cá nhân khác. phát triển cộng đồng, không vì<br />
có một định nghĩa riêng cho nó.<br />
Tại Hoa Kỳ, Hội đồng quỹ phi lợi Tại Việt Nam, Nghị định số mục đích lợi nhuận.<br />
nhuận (Council of Foundations 30/2012/NĐ-CP của Chính phủ Tựu chung lại, quỹ phi lợi<br />
- CoF) - một hiệp hội lãnh đạo về tổ chức, hoạt động của quỹ xã nhuận hay quỹ từ thiện, quỹ xã hội<br />
các quỹ tài trợ (grantmaking hội, quỹ từ thiện (Nghị định 30) (gọi chung là quỹ phi lợi nhuận) là<br />
foundations) được thành lập từ thừa nhận hai loại quỹ là quỹ từ một hình thức pháp nhân độc lập,<br />
năm 1941 - định nghĩa quỹ phi thiện và quỹ xã hội, và định nghĩa có con dấu, tài khoản riêng; cung<br />
lợi nhuận là một loại tổ chức hỗ các quỹ này là “tổ chức phi chính cấp khoản tiền tài trợ hoặc các hỗ<br />
trợ các hoạt động từ thiện bằng phủ do cá nhân, tổ chức tự nguyện trợ cho các tổ chức, cá nhân khác<br />
việc cung cấp các khoản tài trợ dành một khoản tài sản nhất định hoặc cung cấp kinh phí cho mục<br />
cho các tổ chức và thiết chế khác để thành lập hoặc thành lập thông đích từ thiện.<br />
nhau hoặc cho các cá nhân vì qua hợp đồng, hiến tặng, di chúc;<br />
mục đích khoa học, giáo dục, văn có mục đích tổ chức, hoạt động Quỹ phi lợi nhuận có thể được<br />
hóa, tôn giáo, và các mục tiêu từ theo quy định tại Điều 2 Nghị định điều hành bởi một tổ chức, cơ<br />
thiện khác1. CoF phân chia các này, được cơ quan nhà nước có quan, doanh nghiệp như một<br />
quỹ này thành hai loại là quỹ tư thẩm quyền cấp giấy phép thành dạng quỹ cộng đồng hoặc dưới<br />
nhân (private foundations) và quỹ lập, công nhận điều lệ”. Theo đó, hình thức quỹ cá nhân, thường<br />
từ thiện (public charity). Nguồn tài quỹ từ thiện hoạt động với mục được tài trợ bởi một cá nhân, hoặc<br />
chính của các quỹ tư nhân thường đích chính nhằm hỗ trợ khắc phục một gia đình.<br />
đến từ những nguồn nhỏ hoặc từ khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn,<br />
Sử dụng quỹ phi lợi nhuận đầu tư cho<br />
một nguồn, như tiền tài trợ của sự cố nghiêm trọng, các bệnh<br />
khởi nghiệp sáng tạo<br />
nhân mắc bệnh hiểm nghèo và<br />
1<br />
https://www.cof.org/content/foundation- các đối tượng khác thuộc diện Không chỉ được sử dụng cho<br />
basics#what_is_a_foundation. khó khăn cần sự trợ giúp của xã các mục tiêu vì cộng đồng hay<br />
<br />
<br />
<br />
8 Soá 7 naêm 2019<br />
Diễn đàn khoa học - công nghệ<br />
<br />
<br />
nhân đạo, các quỹ phi lợi nhuận mạo hiểm của mình để đẩy nhanh Kể từ năm 1969, Chính phủ<br />
cũng là một nguồn tài chính tiềm quá trình phát triển thuốc điều trị Mỹ đã có những ưu đãi thuế dành<br />
năng cho các doanh nghiệp khởi bệnh xơ nang4. Nhiều quỹ phi lợi cho các quỹ phi lợi nhuận để cho<br />
nghiệp sáng tạo. Việc sử dụng nhuận khác cũng làm như CFF: phép chúng sử dụng những ưu<br />
các quỹ phi lợi nhuận để đầu tư thay vì chỉ đầu tư theo các kênh thế về thuế của mình cho hoạt<br />
cho khởi nghiệp sáng tạo xuất truyền thống, thì nay, có thể đầu động đầu tư. Nhưng mãi đến năm<br />
phát từ tư duy và nhận thức rằng, tư cho các công ty khởi nghiệp. 2012, Bộ Ngân khố Mỹ mới hoàn<br />
nếu như tiền bạc được sử dụng thiện quy định về hoạt động đầu<br />
Bill & Melinda Gates Foundation<br />
đúng cách và bền vững thì không tư của các quỹ tư nhân. Theo đó,<br />
- quỹ từ thiện lớn nhất thế giới do<br />
những chúng có thể phát triển các các quỹ tư nhân được phép thực<br />
vợ chồng tỷ phú Bill Gates sáng<br />
doanh nghiệp, mà còn có thể giải hiện các khoản đầu tư liên quan<br />
lập - đã bắt đầu triển khai và phát<br />
quyết các vấn đề xã hội và vấn đề đến mục tiêu của chương trình<br />
triển các hoạt động đầu tư kể từ<br />
môi trường sinh thái2. Năm 2000, (Program-Related Investments -<br />
khi bắt đầu thành lập năm 2009.<br />
Quỹ Cystic Fibrosis Foundation PRIs) bao gồm: cho vay, bảo lãnh<br />
Theo đó, giá trị đầu tư này đã tăng<br />
- CFF (Mỹ) bắt đầu rót tiền vào vay, hoặc đầu tư chiếm cổ phần,<br />
từ 400 triệu USD lên 1,5 tỷ USD.<br />
một công ty công nghệ sinh học để thực hiện và thúc đẩy các<br />
Các hoạt động đầu tư của Quỹ<br />
nhỏ tên là Aurora Bioscatics (nay mục tiêu của quỹ mà không nhận<br />
tập trung vào các doanh nghiệp<br />
là Vertex Cosmetics) với mong lại lợi nhuận về mặt tài chính6.<br />
liên quan đến sinh học, y học,<br />
muốn công ty có thể tìm ra một loại Theo hướng dẫn năm 2012 của<br />
dược phẩm... Vào năm 2015, Quỹ<br />
thuốc có thể góp phần sửa chữa Bộ Ngân khố, thì các quỹ phi lợi<br />
này đã đầu tư 52 triệu USD vào<br />
các khuyết điểm di truyền cốt lõi ở nhuận bị cấm đầu tư mạo hiểm<br />
một công ty công nghệ sinh học<br />
người mắc bệnh xơ nang3. Số tiền (quy định tại Điều 4944(a) của Bộ<br />
của Đức tên là CureVac. Năm<br />
đầu tư của CFF lên tới 40 triệu luật Thuế vụ7). Tuy nhiên, trong<br />
2014, Michael J. Fox Foundation<br />
USD và được coi là một “canh hướng dẫn sửa đổi năm 2016, Bộ<br />
(Quỹ do diễn viên Mỹ Michael J<br />
bạc” lớn không có gì đảm bảo. Ngân khố đã mở rộng định nghĩa<br />
Fox sáng lập nhằm chống lại căn<br />
Đầu năm 2012, Cơ quan Quản về các khoản đầu tư của quỹ.<br />
bệnh parkinson) đã rót 17 triệu<br />
lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ Theo đó, các quỹ có thể đầu tư<br />
USD vào một công ty dược đang<br />
(FDA) đã phê duyệt loại thuốc vào các lĩnh vực rộng hơn, trong<br />
nghiên cứu phương pháp chữa<br />
đầu tiên để giải quyết nguyên đó có cả đầu tư cho các doanh<br />
bệnh parkinson. Các quỹ này đều<br />
nhân cơ bản của bệnh xơ nang do nghiệp mới, khởi nghiệp. Quy<br />
thu lại hàng triệu USD với khoản<br />
Aurora Bioscatics sản xuất tên là định mới này khuyến khích các<br />
đầu tư của mình. Tuy nhiên, các<br />
Kalydeco. Khoản đầu tư của CFF quỹ đầu tư vào các hoạt động đổi<br />
quỹ đều cho rằng lợi nhuận họ<br />
vào Aurora Bioscatics đã được mới sáng tạo mà không cần lo<br />
nhận lại không nhiều, thậm chí là<br />
đền đáp. Năm 2014, Quỹ đã bán vi phạm quy định về đầu tư mạo<br />
không đáng kể, vì mục tiêu của<br />
bản quyền các phương pháp điều hiểm.<br />
họ là đẩy được các sản phẩm,<br />
trị xơ nang do Aurora Bioscatics<br />
dịch vụ sáng tạo có ý nghĩa xã hội Đối với Việt Nam, quỹ phi lợi<br />
phát triển với giá 3,3 tỷ USD. Hiện<br />
ra thị trường nhanh hơn. Đổi lại, nhuận đầu tiên đầu tư cho khởi<br />
nay CFF vẫn đang tài trợ cho các<br />
các quỹ nắm giữ cổ phần, quyền nghiệp sáng tạo là Quỹ khởi<br />
chương trình nghiên cứu của các<br />
phân chia doanh số trong tương nghiệp doanh nghiệp khoa học<br />
công ty dược phẩm sinh học hàng<br />
lai của các công ty dược mà họ và công nghệ Việt Nam (Startup<br />
đầu thế giới: Pfizer, Genzyme,<br />
đầu tư, hoặc yêu cầu được trả lợi Vietnam Foundation - SVF), đây<br />
Editas và Corbus. Tổng cộng,<br />
tức khi các sản phẩm sáng tạo,<br />
Quỹ đã đầu tư 425 triệu USD như<br />
công nghệ của doanh nghiệp khởi 6<br />
Steps to Catalyze Private Foundation<br />
là một phần của mô hình từ thiện<br />
nghiệp đạt đến một mốc doanh Impact Investing, David Wilkinson,<br />
https://obamawhitehouse.archives.gov/<br />
2<br />
https://www.scheuch-foundation.org/<br />
thu nhất định5. blog/2016/04/21/steps-catalyze-private-<br />
en/why-we-believe-foundations-have- foundation-impact-investing.<br />
everything-to-invest-in-social-startups/. 4<br />
http://fortune.com/2015/05/27/charities- 7<br />
Examples of Program-Related<br />
3<br />
Một bệnh di truyền nguy hiểm, gây ra bởi acting-like-venture-capitalists/. Investments, https://www.federalregister.<br />
các bất thường của CFTR (protein điều hòa 5<br />
http://fortune.com/2015/05/27/charities- gov/documents/2016/04/25/2016-09396/<br />
dẫn truyền qua màng xơ nang). acting-like-venture-capitalists/. examples-of-program-related-investments.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
9<br />
Soá 7 naêm 2019<br />
Diễn đàn Khoa học - Công nghệ<br />
<br />
<br />
là một quỹ xã hội hóa và phi lợi quỹ phi lợi nhuận dành cho khởi nghiệp sáng tạo - vẫn cần có<br />
nhuận, ra đời nhằm hỗ trợ các nghiệp, rõ ràng cần có cơ chế cụ những ưu đãi chính sách cụ thể,<br />
hoạt động phát triển khởi nghiệp. thể để khuyến khích hình thành đồng thời cần được ưu tiên trong<br />
Quỹ đặc biệt chú trọng đến lĩnh nhiều hơn các quỹ như vậy. các chính sách hỗ trợ của Nhà<br />
vực nông nghiệp công nghệ cao nước như các dự án, chương trình<br />
Trước hết, hình thức quỹ phi<br />
với mục tiêu nâng tầm giá trị công hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp<br />
lợi nhuận tài trợ, đầu tư cho khởi<br />
nghệ Việt Nam. SVF huy động vốn nghiệp cần được ghi nhận trong sáng tạo gắn với phát triển tiềm<br />
từ các thành viên góp vốn, các tổ các văn bản quy phạm pháp luật. lực địa phương, hay phát triển hệ<br />
chức, cá nhân trong xã hội…, đặc Hiện nay, chúng ta mới chỉ có sinh thái khởi nghiệp sáng tạo<br />
biệt là các tổ chức nước ngoài, Nghị định 30 quy định về việc sử gắn với tác động xã hội.<br />
tổ chức phi chính phủ. Ngoài ra, dụng quỹ phi lợi nhuận cho các Thứ ba, hiện tại đơn vị đóng<br />
SVF còn góp phần tích cực trong hoạt động xã hội, nhân đạo, mà góp chính cho Quỹ SVF - quỹ phi<br />
việc phát triển hệ sinh thái cho chưa có quy định nào khác nói về lợi nhuận dành cho khởi nghiệp<br />
cộng đồng khởi nghiệp Việt Nam, việc sử dụng quỹ phi lợi nhuận để đầu tiên tại Việt Nam là Tập đoàn<br />
kết nối cộng đồng doanh nghiệp đầu tư cho khởi nghiệp, chưa có Sơn KOVA với người sáng lập là<br />
khởi nghiệp (Startups), Hệ thống một cơ chế hiệu quả để sử dụng PGS.TS Nguyễn Thị Hòe, doanh<br />
hỗ trợ doanh nghiệp (Business nguồn vốn từ các quỹ này nhằm nhân khởi nghiệp từ khoa học<br />
Acceelerator) và các Quỹ đầu tư hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo. Do<br />
mạo hiểm (Venture Capital)8. và công nghệ và có mong muốn<br />
đó, cần xây dựng được cơ chế rõ được hỗ trợ trở lại cho các thế hệ<br />
Một số đề xuất cho Việt Nam ràng và cụ thể về việc sử dụng doanh nghiệp khởi nghiệp sáng<br />
nguồn vốn từ các quỹ phi lợi tạo, khởi nghiệp công nghệ tương<br />
Theo xu hướng trên thế giới, nhuận để đầu tư cho khởi nghiệp lai của Việt Nam. Trong khi đó,<br />
nguồn vốn từ các quỹ đầu tư mạo sáng tạo, các phương thức đầu rất nhiều tập đoàn, doanh nghiệp<br />
hiểm9 vẫn là nguồn vốn quan tư, rót vốn, các điều kiện để sử lớn có các nguồn tài chính phục<br />
trọng đối với startup. Tuy nhiên, dụng quỹ phi lợi nhuận hỗ trợ vụ trách nhiệm xã hội lại chưa<br />
nguồn vốn từ đầu tư mạo hiểm khởi nghiệp sáng tạo. Chúng tôi quan tâm đến vấn đề hỗ trợ khởi<br />
cũng ngày càng cạnh tranh hơn, đề xuất bổ sung các quy định về nghiệp. Rất cần các hoạt động<br />
khi số lượng các quỹ đầu tư mạo đầu tư cho khởi nghiệp sáng tạo truyền thông, truyền cảm hứng để<br />
hiểm có giới hạn mà nhu cầu về trong Nghị định 30, hoặc có một có thể thu hút các nhà hảo tâm,<br />
vốn của startup thì ngày càng văn bản khác quy định riêng về<br />
doanh nghiệp, tập đoàn tham gia<br />
tăng. Do đó, nguồn vốn từ quỹ phi việc sử dụng nguồn vốn từ quỹ<br />
lợi nhuận có khả năng đóng vai đóng góp, đầu tư vào các quỹ phi<br />
phi lợi nhuận cho khởi nghiệp.<br />
trò ngày càng quan trọng trong lợi nhuận đầu tư cho khởi nghiệp<br />
việc phát triển các doanh nghiệp Thứ hai, hiện nay đã có các sáng tạo.<br />
chính sách ưu đãi thuế dành cho<br />
khởi nghiệp sáng tạo, đặc biệt là Hy vọng rằng, các cơ chế,<br />
hoạt động của hai loại hình độc<br />
các doanh nghiệp trong lĩnh vực chính sách nêu trên, nếu được<br />