intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Tạp chí Khoa học và Công nghệ Việt Nam - Số 9A năm 2018

Chia sẻ: Thienthien Thienthien | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:68

Thêm vào BST
Báo xấu
36
lượt xem 4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tạp chí Khoa học và Công nghệ Việt Nam số 9A năm 2018 thông tin đến bạn đọc với một số bài viết như: cần những giải pháp đồng bộ để thúc đẩy khai thác, thương mại hóa sáng chế; chuyển giá và kiểm soát chuyển giá tại Việt Nam; chương trình Quỹ gen cấp nhà nước góp phần phát triển nguồn gen cá Bỗng...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tạp chí Khoa học và Công nghệ Việt Nam - Số 9A năm 2018

  1. MỜI CÁC BẠN THAM GIA GIẢI THƯỞNG SÁNG TẠO KH&CN VIỆT NAM THƯỜNG NIÊN I. Cơ quan tổ chức: * Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam * Bộ Khoa học và Công nghệ II. Lĩnh vực dự thi: * Công nghệ thông tin, Điện tử và Viễn thông * Công nghệ nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và sử dụng hợp lý tài nguyên * Công nghệ cơ khí và tự động hoá * Sinh học phục vụ sản xuất và đời sống * Công nghệ vật liệu * Công nghệ nhằm tiết kiệm năng lượng và sử dụng năng lượng mới III. Đối tượng tham gia: Các tác giả hoặc đồng tác giả là công dân Việt Nam, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người nước ngoài đang công tác tại Việt Nam có các công trình khoa học và công nghệ từ 5 năm trở lại đây (tính đến năm tham dự). IV. Giải thưởng: * 06 giải Nhất, mỗi giải được tặng Bằng khen của Ban Tổ chức, Biểu trưng vàng sáng tạo, tiền thưởng trị giá: 80.000.000 đồng. * 12 giải Nhì, mỗi giải được tặng Bằng khen của Ban Tổ chức, Biểu trưng vàng sáng tạo, tiền thưởng trị giá: 60.000.000 đồng. * 18 giải Ba, mỗi giải được tặng Bằng khen của Ban Tổ chức, Biểu trưng vàng sáng tạo, tiền thưởng trị giá: 40.000.000 đồng. * 24 giải Khuyến khích, mỗi giải được tặng Bằng khen của Ban Tổ chức, tiền thưởng trị giá: 20.000.000 đồng. Giải thưởng của Tổ chức Sở hữu trí tuệ (WIPO) của Liên hợp quốc cho: 01 công trình xuất sắc nhất. Các công trình đoạt giải cao được đề nghị Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen. Các tác giả là chủ nhiệm, đồng chủ nhiệm công trình đoạt giải Nhất, Nhì, Ba sẽ được đề nghị Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam xét trao Bằng Lao động sáng tạo. Các tác giả trẻ sẽ được đề nghị Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh xét trao Huy hiệu Tuổi trẻ sáng tạo và Bằng khen. V. Thời hạn: Thời hạn nộp hồ sơ: 15/10 hàng năm tại Quỹ VIFOTEC. VI. Cơ quan thường trực của Giải thưởng: Quỹ Hỗ trợ Sáng tạo Kỹ thuật Việt Nam (VIFOTEC) Địa chỉ: 53 Nguyễn Du - Hà Nội Điện thoại: 024 38 226419 Email: info@vifotec.vn; Website: www.vifotec.vn
  2. Hoäi ñoàng bieân taäp Toång bieân taäp Toøa soaïn GS.TSKH.VS Nguyeãn Vaên Hieäu Ñaëng Ngoïc Baûo 113 Traàn Duy Höng - phöôøng Trung Hoøa - quaän Caàu Giaáy - Haø Noäi GS.TS Buøi Chí Böûu Phoù Toång bieân taäp Tel: (84.24) 39436793; Fax: (84.24) 39436794 GS.TSKH Nguyeãn Ñình Ñöùc Nguyeãn Thò Haûi Haèng Email: khcnvn@most.gov.vn Nguyeãn Thò Höông Giang Website: khoahocvacongnghevietnam.com.vn GS.TSKH Vuõ Minh Giang PGS.TS Trieäu Vaên Huøng tröôûng ban Bieân taäp giaáy pheùp xuaát baûn Phaïm Thò Minh Nguyeät GS.TS Phaïm Gia Khaùnh Soá 1153/GP-BTTTT ngaøy 26/7/2011 GS.TS Leâ Höõu Nghóa tröôûng ban trò söï Soá 2528/GP-BTTTT ngaøy 26/12/2012 Löông Ngoïc Quang Höng Soá 592/GP-BTTTT ngaøy 28/12/2016 GS.TS Leâ Quan Nghieâm GS.TS Mai Troïng Nhuaän trình baøy Giaù: 18.000ñ GS.TS Hoà Só Thoaûng Ñinh Thò Luaän In taïi Coâng ty TNHH in vaø DVTM Phuù Thònh Muïc luïc DIỄN ĐÀN KHOA HỌC - CÔNG NGHỆ 4 l Kết nối mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam 2018. 7 l Làm thế nào để xây dựng mạng lưới AI Việt Nam vững mạnh? 10 l Doanh nghiệp Việt với công nghiệp robot - cơ điện tử. 13 l TS Nguyễn Hoàng: Mong góp sức thực hiện giấc mơ nông nghiệp Việt Nam. 16 l Trí tuệ Việt và khát khao cống hiến. 20 Nguyễn Thị Mai Phương, Phạm Trọng Nghĩa: Pháp luật về KH&CN trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0. 23 Nguyễn Hữu Xuyên: Cần những giải pháp đồng bộ để thúc đẩy khai thác, thương mại hóa sáng chế. 26 Nguyễn Hữu Ánh, Đoàn Thanh Nga: Chuyển giá và kiểm soát chuyển giá tại Việt Nam. KHOA HỌC - CÔNG NGHỆ VÀ ĐỔI MỚI SÁNG TẠO 30 Nguyễn Tất Đắc: Chương trình Quỹ gen cấp nhà nước: Góp phần phát triển nguồn gen cá Bỗng. 33 l Chương trình KH&CN phục vụ xây dựng nông thôn mới có tác động xã hội tích cực. 36 Trần Văn Thái, Nguyễn Hải Hà…: Đê trụ rỗng - Giải pháp mới ngăn sạt lở bờ biển. 39 l BSR: Hạt nhân phát triển của ngành công nghiệp lọc hóa dầu trong nước. 41 l Ứng dụng tiến bộ KH&CN nuôi thương phẩm cá Chiên trong lồng tại Tuyên Quang, Hà Giang. 43 Nguyễn Đức Kiên: Bảo hộ sở hữu công nghiệp đối với nông sản ở Bắc Giang. 45 Nguyễn Thị Ánh: Thanh Hóa: Tiềm năng lớn từ một dự án nông thôn miền núi. KHOA HỌC VÀ ĐỜI SỐNG 48 Trần Quốc Khánh: Cơ thể người và những vấn đề liên quan đến sức khỏe. 51 l Phương pháp mới giúp xác định sớm 5 loại bệnh chết người. 53 Nguyễn Thượng Dong: Ưng bất bạc - Cây thuốc tốt cho gan. KH&CN NƯỚC NGOÀI 55 l Một dạng vật chất mới. 57 l Hệ sao ba khẳng định tính đúng đắn của Thuyết tương đối rộng của Albert Einsstein. 59 l Tìm ra phân tử đích: Bước tiến đột phá trong điều trị virus HIV. 61 l Tổng hợp vật liệu nano từ tính ứng dụng trong điều trị ung thư.
  3. Vietnam Journal of Science, Technology and Engineering EDITORial council EDITOR - in - chief office Prof.Dr.Sc. Academician Nguyen Van Hieu Dang Ngoc Bao 113 Tran Duy Hung - Trung Hoa ward - Cau Giay dist - Ha Noi Prof. Dr Bui Chi Buu DEPUTY EDITOR Tel: (84.24) 39436793; Fax: (84.24) 39436794 Nguyen Thi Hai Hang Email: khcnvn@most.gov.vn Prof. Dr.Sc Nguyen Dinh Duc Nguyen Thi Huong Giang Website: khoahocvacongnghevietnam.com.vn Prof. Dr.Sc Vu Minh Giang Assoc.Prof. Dr Trieu Van Hung head of editorial board publication licence Pham Thi Minh Nguyet No. 1153/GP-BTTTT 26th July 2011 Prof. Dr Pham Gia Khanh head of administration No. 2528/GP-BTTTT 26th December 2012 Prof. Dr Le Huu Nghia Luong Ngoc Quang Hung No. 592/GP-BTTTT 28th December 2016 Prof. Dr Le Quan Nghiem Prof. Dr Mai Trong Nhuan Art director Dinh Thi Luan Prof. Dr Ho Si Thoang Contents SCIENCE AND TECHNOLOGY FORUM 4 l Connecting Vietnam Innovation Network 2018. 7 l How to build a strong Vietnamese AI network? 10 l Vietnamese enterprises with the industry of robotics - mechatronics. 13 l Dr. Hoang Nguyen: With the desire to realise the dream of Vietnamese agriculture. 16 l Vietnamese intelligence and the desire to contribute. 20 Thi Mai Phuong Nguyen, Trong Nghia Pham: Legal documents on science and technology in the context of industrial revolution 4.0. 23 Huu Xuyen Nguyen: Synchronous solutions are needed to promote exploitation and commercialization of inventions. 26 Huu Anh Nguyen, Thanh Nga Doan: Transfer pricing and transfer pricing control in Vietnam. SCIENCE - TECHNOLOGY AND INNOVATION 30 Tat Dac Nguyen: State-level Gene Bank Programme: Contributing to the development of the gene pool for Bong fish (Spinibarbus denticulatus, Oshima, 1926). 33 l Scientific and technological programme for new rural construction has positive social impact. 36 Van Thai Tran, Hai Ha Nguyen…: Hollow dyke - A new solution to prevent coastal landslides. 39 l BSR: The key factor of developing the domestic petrochemical refining industry. 41 l The application of scientific and technological advances in Chien fish cage farming in Tuyen Quang and Ha Giang provinces. 43 Duc Kien Nguyen: Industrial property protection for agricultural products in Bac Giang. 45 Thi Anh Nguyen: Thanh Hoa: Great potentials from a mountainous rural project. SCIENCE AND LIFE 48 Quoc Khanh Tran: The human body and health issues. 51 l New method to identify early 5 deadly diseases. 53 Thuong Dong Nguyen: Zanthoxylum avicennae - A medicinal plant good for the liver. THE WORLD SCIENCE AND TECHNOLOGY 55 l A new form of material. 57 l Triple-star system confirms the correctness of Einstein’s General Theory of Relativity. 59 l Found the target molecule: Breakthrough in HIV virus treatment. 61 l Synthesis of magnetic nano-materials for cancer treatment.
  4. diễn đàn khoa học - công nghệ Diễn đàn Khoa học - Công nghệ Kết nối mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam 2018 Từ ngày 18 đến 24/8/2018, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN), Bộ Ngoại giao, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp tổ chức Chương trình “Kết nối mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam 2018” (Vietnam Innovation Network 2018) với chủ đề “Sức mạnh Thăng Long - Trí tuệ Việt Nam”. Hơn 100 chuyên gia, nhà khoa học người Việt Nam ở nước ngoài có nhiều thành tích nổi bật được ghi nhận bởi các tổ chức quốc tế uy tín đã về nước tham dự sự kiện. Bên cạnh chương trình gặp gỡ Lãnh đạo cao cấp của Nhà nước, Chính phủ, làm việc với các bộ, ngành, địa phương, cộng đồng khởi nghiệp, các doanh nghiệp lớn, các Khu công nghệ cao (Hòa Lạc, TP Hồ Chí Minh)..., trong khuôn khổ sự kiện còn diễn ra 4 hội thảo chuyên sâu trong 4 lĩnh vực (nông nghiệp, công nghiệp, ngân hàng, trí tuệ nhân tạo), giúp khơi nguồn cảm hứng, tạo sự liên kết mới từ những tinh hoa KH&CN trong và ngoài nước, từ đó lan tỏa, nhân rộng thành động lực đổi mới sáng tạo mạnh mẽ, phụng sự cho sự phát triển đất nước. Sự kiện là hoạt động quan trọng phục vụ việc xây dựng Chiến lược quốc gia về cách mạng công nghiệp 4.0 (CMCN 4.0) đang được Chính phủ chỉ đạo các cơ quan có liên quan triển khai thực hiện. Quy tụ nhân tài Việt trong bối cảnh CMCN 4.0 Trong buổi gặp mặt các trí thức đại diện cho trí tuệ Việt tại Văn phòng Chính phủ sáng 19/8/2018, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định*, Chính phủ luôn lắng nghe ý kiến của mọi tầng lớp nhân dân, trong đó có tầng lớp trí thức, không có KH&CN thì đất nước không thể phát triển; đồng thời khẳng định, Chính phủ luôn quan tâm thúc đẩy phát triển KH&CN, coi CMCN 4.0 là cơ hội lớn mà “nếu không nắm bắt thì sẽ tiếp tục bị tụt hậu”. Chủ trương của Chính phủ là tranh thủ tối đa cuộc cách mạng Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp mặt các nhà khoa học, các chuyên gia người này để giúp Việt Nam nâng cao hiệu Việt trên thế giới. quả, hiệu suất của nền kinh tế, qua (Ảnh: Thông tấn xã Việt Nam) đó nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, đưa quy mô nền kinh tế học ở nước ngoài sẽ đưa những kiến học Lương Định Của..., gần đây là lên một tầm cao mới. Do đó, Chính thức, công nghệ tiên tiến về Việt vợ chồng GS Trần Thanh Vân và Lê phủ đang xây dựng Chiến lược quốc Nam, cùng các nhà khoa học trong Kim Ngọc. gia về CMCN 4.0 với tinh thần quyết nước triển khai chiến lược KH&CN liệt để sánh vai với các cường quốc của Việt Nam. Tự hào về những trí Trước những cơ hội và thách thức công nghệ trên thế giới. Thủ tướng thức tài năng tại buổi gặp mặt, Thủ của cuộc CMCN 4.0, Thủ tướng nêu mong muốn, đội ngũ các nhà khoa tướng bày tỏ hy vọng các nhà trí thức rõ, phát triển khoa học, công nghệ phát huy tinh thần của rất nhiều nhà và đổi mới sáng tạo là chìa khóa để khoa học tài năng thế hệ đi trước, từ giải quyết những thách thức của Việt * Theo http://vpcp.chinhphu.vn/Home/Thu- Nam; trong đó tri thức Việt đóng vai tuong-gap-mat-chuyen-gia-nha-khoa-hoc- nước ngoài trở về cống hiến cho đất tre-du-Chuong-trinh-ket-noi-mang-luoi-doi- nước, được Nhà nước vinh danh như trò then chốt. Thủ tướng nhấn mạnh, moi-sang-tao/20188/24567.vgp. Giáo sư Trần Đại Nghĩa, nhà khoa Chính phủ sẽ tiếp tục quan tâm, tạo 4 Soá 9 naêm 2018
  5. Diễn đàn khoa học - công nghệ điều kiện về thủ tục, cơ chế đãi ngộ và môi trường thuận lợi nhất để các chuyên gia, trí thức đang học tập và công tác ở khắp nơi trên thế giới trở về nước làm việc, góp phần xây dựng quê hương. Vietnam Innovation Network - Liên kết tinh hoa, lan tỏa động lực Chiều ngày 19/8/2018, Bộ Kế Khởi động Chương trình Kết nối mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam 2018. hoạch và Đầu tư phối hợp với Bộ KH&CN, Bộ Ngoại giao, Bộ Giáo và chúng ta phải nắm bắt. Chúng ta dựng mạng lưới nhân lực quốc gia, dục và Đào tạo đã tổ chức Lễ công nhắc nhiều đến công nghệ, những xây dựng Trung tâm đổi mới sáng tạo bố sáng kiến và khởi động Chương ngành khoa học đang thịnh vượng quốc gia và Chiến lược quốc gia về trình Kết nối mạng lưới đổi mới sáng như trí tuệ nhân tạo, Big data... CMCN 4.0 theo chỉ đạo, định hướng tạo Việt Nam 2018, với mong muốn Nhưng quan trọng nhất là chúng ta của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và kết nối các đại diện người Việt tiêu phải nắm lấy tay nhau để truyền khát theo mong muốn, nguyện vọng của biểu trên khắp thế giới cùng tham vọng đưa đất nước vươn lên, củng cố các nhà khoa học, trí thức. gia mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt niềm tin, cho nhau động lực không Nam. Sự kiện được kỳ vọng sẽ khơi Trước sự tiếp đón nồng hậu khi chỉ lúc thành công mà cả khi thất bại trở về quê hương, các tài năng người nguồn cảm hứng, tạo sự liên kết mới và kiên trì đi đến cuối con đường, để từ những tinh hoa KH&CN trong và Việt thể hiện quyết tâm cao, mong một ngày nào đó chúng ta có thể tự muốn sớm được cống hiến tài năng ngoài nước, từ đó lan tỏa, nhân rộng hào đã không bỏ lỡ cơ hội. Phó Thủ thành những động lực đổi mới sáng cho sự nghiệp xây dựng đất nước, tướng cũng không quên nhắn nhủ nhất là trong bối cảnh cuộc CMCN tạo mạnh mẽ, huy động được trí tuệ tới các nhà khoa học trong và ngoài Việt Nam, kết nối đỉnh cao trí tuệ toàn 4.0, trong đó nền tảng là thúc đẩy nước: “Điều quan trọng nhất là hãy hoạt động khoa học, công nghệ và cầu, phụng sự cho sự phát triển đất coi mình là người trong cuộc. Các nước trong bối cảnh CMCN 4.0. đổi mới sáng tạo, đồng thời xây dựng nhà khoa học trong và ngoài nước thành công Chính phủ điện tử. Nhiều Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cần có khát vọng, lòng tin và hãy là kiến nghị tâm huyết về các vấn đề hơn 100 người Việt tài năng về nước người trong cuộc”. trọng tâm của cuộc CMCN 4.0 và tham dự sự kiện đều được đào tạo bài phát triển mạng lưới đổi mới sáng tạo Trưởng ban Tổ chức Trung ương bản tại các trường đại học danh tiếng đã được các nhà trí thức chia sẻ. Tiêu Phạm Minh Chính nhấn mạnh tư hàng đầu thế giới và công tác trong biểu như, GS Nghiêm Đức Long, Đại tưởng trọng dụng nhân tài của Đảng, các ngành: công nghệ thông tin, học Công nghệ Sydney (Australia) Nhà nước qua nhiều thời kỳ và chỉ công nghệ sinh học, công nghệ nền cho rằng, để tận dụng được thành đạo các bộ, ngành cần năng động, tảng, các ngành công nghiệp chế tạo tựu của cuộc CMCN 4.0, cần xây sáng tạo đề xuất các cơ chế, chính ứng dụng tự động hoá, robotics..., dựng hệ sinh thái 4.0 có trọng tâm, sách cụ thể để thu hút nhân tài. Ông đặc biệt họ có kiến thức chuyên sâu xây dựng văn hóa 4.0 để mọi người kỳ vọng, mạng lưới đổi mới sáng tạo trong phát triển, ứng dụng công nghệ dân đều hiểu và đồng hành cùng Việt Nam sẽ là diễn đàn thu hút và hiện đại mang tính nền tảng như trí Chính phủ, và đặc biệt là trong đào kết nối các nhà khoa học, chuyên tuệ nhân tạo, blockchain, dữ liệu lớn, tạo nguồn nhân lực. Các tài năng gia công nghệ trong và ngoài nước. an ninh mạng, Internet of things… người Việt ở nước ngoài cam kết nếu Đồng thời thúc đẩy hợp tác trong Đây là những cá nhân có thành tích được đầu tư xứng đáng sẽ tạo ra các cộng đồng KH&CN Việt Nam để xuất sắc trong học tập, nghiên cứu thành quả công nghệ hiệu quả phục nâng cao năng lực KH&CN, nâng cao và lao động, được ghi nhận bởi các vụ phát triển kinh tế - xã hội đất nước. chất lượng nghiên cứu, đào tạo trong cơ sở đào tạo, tổ chức quốc tế có uy Đồng thời cũng đề nghị Chính phủ nước, khuyến khích các nhà khoa tín, doanh nghiệp, các cơ quan nhà đẩy mạnh phát triển thị trường công học, chuyên gia công nghệ về Việt nước. nghệ, giúp đưa nhanh các thành tựu Nam để khởi nghiệp sáng tạo, đầu tư KH&CN vào phục vụ sản xuất và đời Cảm động và vui mừng trước sự kinh doanh, chia sẻ, thụ hưởng thành sống. góp mặt của hơn 100 trí thức trẻ, quả và những giá trị cốt lõi của Việt Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho Nam. Việc thành lập mạng lưới này là PGS.TS Hồ Anh Văn (Phòng biết, cuộc CMCN 4.0 là một thời cơ một bước quan trọng để tiếp tục xây nghiên cứu về robot mềm, Viện Khoa 5 Soá 9 naêm 2018
  6. Diễn đàn Khoa học - Công nghệ học và Kỹ thuật tiên tiến Nhật Bản) của một quốc gia trong cuộc đua phát các dự án trong nước. Bộ KH&CN cho rằng, để kết nối tri thức trong và triển để mang lại sự thịnh vượng cho đã thí điểm với Dự án FIRST và đã ngoài nước cần sử dụng công thức về người dân và đất nước. Trước cuộc thu hút được 99 chuyên gia ở nước năng lực, nhiệt huyết và cách nghĩ. CMCN 4.0, mỗi quốc gia đều cần các ngoài, trong đó có 33 chuyên gia là Theo đó, cả 3 yếu tố này phải đạt nhà khoa học, chuyên gia, các CEO người Việt ở nước ngoài tham gia; được cùng lúc thì mới thành công. giỏi, tài năng trực tiếp hoặc gián tiếp phát triển Hệ sinh thái khởi nghiệp PGS Văn đề xuất, công thức thành làm việc, điều hành trong tổ chức đổi mới sáng tạo quốc gia; thành lập công về mạng lưới đổi mới sáng tạo KH&CN, doanh nghiệp; cần các nhà và phát triển mạng lưới cơ quan đại Việt Nam chính là phép nhân giữa sự quản lý và hoạch định chính sách giỏi diện về KH&CN ở nước ngoài; thành thành công của trí thức trong nước, làm việc trong các cơ quan trong và lập một số tổ chức KH&CN hoạt động Chính phủ và trí thức ngoài nước. ngoài nhà nước; cần phát triển nguồn với cơ chế đặc biệt, như Viện KH&CN Đối với trí thức ngoài nước đó là nhiệt vốn trí tuệ, tài năng trong mọi lĩnh vực Việt Nam - Hàn Quốc, Viện Nghiên huyết đóng góp vào sự nghiệp phát thiết yếu của nền kinh tế - xã hội… sao cứu cao cấp về Toán... Đồng thời, tổ triển KH&CN của đất nước. Đối với trí cho đủ năng lực tạo ra các giá trị vật chức nhiều chương trình, diễn đàn, thức trong nước, bao gồm cả doanh chất, tinh thần tốt đẹp cho người dân hoạt động liên kết, để từng bước cụ nghiệp, là sự đón nhận và khả năng và đất nước. Bộ trưởng khẳng định, thể hóa những chủ trương của Đảng, sẵn sàng hợp tác. Quan trọng hơn, Việt Nam có một nguồn lực vô cùng Nhà nước và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ đóng vai trò cầu nối hiệu quý báu và đầy tiềm năng, đó là lực Chính phủ. quả, lâu dài bằng cách tạo ra các lượng các nhà khoa học, chuyên gia Việc triển khai mạng lưới đổi mới chính sách cụ thể trong môi trường người Việt ở trong và ngoài nước; sáng tạo Việt Nam là một trong các KH&CN minh bạch, tự do học thuật, chúng ta cần dựa vào nhân tố con cạnh tranh đầu tư và thúc đẩy hợp giải pháp quan trọng để kết nối nguồn người như một lợi thế cạnh tranh quốc tác. lực trí tuệ của các nhà khoa học trong gia để thúc đẩy tốc độ, chất lượng nước và ở nước ngoài, đòi hỏi sự kiên TS Bùi Hải Hưng, nhà nghiên cứu tăng trưởng. nhẫn chiến lược, sự thấu hiểu, chia của Google Deep Mind (Mỹ) cho hay, Thời gian qua, Đảng và Nhà nước sẻ và nỗ lực đóng góp chân thành từ ngành trí tuệ nhân tạo thế giới tương đã có nhiều chủ trương, quyết sách các tài năng trẻ nói riêng và cả cộng đối “có duyên” với người Việt đang hướng tới hoàn thiện môi trường và đồng các nhà khoa học, các nhà làm về công nghệ. Số người Việt Nam điều kiện thuận lợi cho hoạt động của quản lý trong lĩnh vực KH&CN nói trên thế giới hoạt động trong lĩnh vực đội ngũ trí thức cả nước, và mới đây chung nhằm thúc đẩy phát triển nền trí tuệ nhân tạo không nhỏ, trong đó nhất là Nghị quyết Hội nghị Trung kinh tế đất nước. Bộ trưởng Chu Ngọc có những chuyên gia hàng đầu thế ương 7 Khóa XII về xây dựng chiến Anh tin tưởng: “Trong trách nhiệm đó, giới tại Google, Facebook, Microsoft…, lược thu hút và trọng dụng, phát triển với sự có mặt của các trí thức Việt ở cùng những giáo sư tại các trường nhân tài. Bám sát chỉ đạo của Chính khắp nơi trên toàn thế giới, chúng tôi đại học hàng đầu thế giới. Đặc biệt, phủ, Bộ KH&CN với chức năng là cơ nhìn thấy công thức giúp Việt Nam còn có sự góp mặt của những doanh quan quản lý nhà nước về khoa học, thành công trong cuộc CMCN 4.0 nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong công nghệ và đổi mới sáng tạo đã như PGS.TS Hồ Anh Văn đã nêu. Với lĩnh vực này đã tương đối thành công. chủ động phối hợp, chung tay cùng trách nhiệm của mình, Bộ KH&CN sẽ Theo TS Hưng, nên tập trung xây các bộ, ban, ngành có liên quan tham phối hợp cùng các cơ quan liên quan dựng một Trung tâm nghiên cứu trí mưu cho Đảng, Quốc hội, Chính phủ, xác định những giải pháp, nhiệm vụ tuệ nhân tạo hàng đầu của Việt Nam Thủ tướng Chính phủ ban hành và tổ và dự án KH&CN cụ thể với phương và đây là cách hiệu quả nhất để thế chức thực hiện các cơ chế, chính sách châm “tư duy toàn cầu, hoạt động giới biết đến Việt Nam trên bản đồ trí để kết nối, thu hút trí thức Việt Nam ở địa phương”, nhằm đáp ứng xu thế tuệ nhân tạo. trong và ngoài nước như: Chính sách của cuộc CMCN 4.0 trong việc áp sử dụng, trọng dụng cá nhân hoạt dụng các công nghệ trí tuệ nhân tạo, Trí tuệ Việt - Khẳng định lợi thế cạnh tranh động KH&CN; Chính sách thu hút cá Internet of thing, Blockchain… giúp quốc gia trong CMCN 4.0 nhân hoạt động KH&CN là người Việt đưa nhanh các giải pháp, thành tựu Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Nam ở nước ngoài và chuyên gia nước công nghệ vào những ngành kinh tế Ngọc Anh, chúng ta đang chứng kiến ngoài tham gia hoạt động KH&CN tại mà Việt Nam có lợi thế như Fintech, các bước tiến như vũ bão của KH&CN Việt Nam; Chính sách đào tạo, bồi nông nghiệp công nghệ cao, chuỗi trong thời đại CMCN 4.0, nhưng dưỡng nhân lực KH&CN ở trong nước sản xuất hàng hóa thông minh…” ? không phải công nghệ mà chính là và nước ngoài bằng ngân sách nhà HA vốn con người với tư duy sáng tạo và nước; Chính sách thu hút chuyên gia tài năng sẽ quyết định sự thành bại giỏi Việt Nam ở nước ngoài thực hiện 6 Soá 9 naêm 2018
  7. Diễn đàn khoa học - công nghệ Làm thế nào để xây dựng mạng lưới AI Việt Nam vững mạnh? Trong khuôn khổ Chương trình Kết nối mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam 2018, ngày 21/8/2018, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã tổ chức Hội thảo Trí tuệ nhân tạo Việt Nam 2018 (AI Vietnam 2018) quy tụ gần 100 nhà khoa học, chuyên gia về AI từ các ngành (công nghiệp, nông nghiệp, y tế, ngân hàng…), các trường đại học, trung tâm nghiên cứu hàng đầu trong và ngoài nước (Mỹ, Nhật Bản, Canada, Úc, Pháp, Ba Lan...). AI Việt Nam 2018 hướng tới kết nối, hội tụ, chia sẻ và định hướng nghiên cứu, đào tạo, chuyển giao công nghệ và triển khai ứng dụng về AI cho Việt Nam, của Việt Nam và tại Việt Nam, góp phần giúp đất nước tận dụng và tiếp cận thành công những thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Bài toán AI cho thế giới và Việt Nam 2017, tăng gấp đôi sau mỗi năm. Theo Thứ trưởng Bộ KH&CN Dự báo, trong vòng 30 năm tới Bùi Thế Duy, AI Vietnam 2018 AI (Artificial intelligence) được AI sẽ ảnh hưởng đến tất cả các được coi là “Hội nghị Diên Hồng” định nghĩa như một chuyên ngành khía cạnh của đời sống xã hội, để giải quyết những vấn đề về AI khoa học liên quan đến việc tự biến đổi thế giới một cách mạnh cho Việt Nam. Với sự tham gia động hoá các hành vi thông minh mẽ. Đối với mỗi quốc gia, mỗi của rất nhiều chuyên gia người không nhất thiết liên quan đến trí chính phủ, đây vừa là thời cơ vừa Việt trong lĩnh vực AI, đang làm tuệ con người, ví dụ như nghiên là thách thức lớn. Ngoài sự cạnh việc tại các nước có công nghệ cứu về quyết định đồng thuận tranh giữa các doanh nghiệp cũ phát triển hàng đầu thế giới, sự (collective intelligence). Đến thời và hàng nghìn doanh nghiệp AI kiện đã kết nối, hội tụ, chia sẻ điểm hiện tại làn sóng phát triển mới sau mỗi năm là sự cạnh tranh và định hướng nghiên cứu, đào AI vừa sâu, vừa rộng trên tất cả quyết liệt giữa chính phủ các nước tạo, chuyển giao công nghệ và các lĩnh vực của đời sống xã hội. triển khai ứng dụng về AI cho lớn để nắm quyền chủ động trong Làn sóng đó được cấu thành từ Việt Nam, của Việt Nam và tại công nghệ AI, điển hình là Trung ba yếu tố chính: Thứ nhất là sự Việt Nam; tạo dựng mạng lưới kết Quốc và Mỹ. Đây chính là thời cơ tiến bộ không ngừng về tốc độ nối các trí thức người Việt tại các để những nước đang phát triển tính toán của máy tính, trong khi quốc gia với đội ngũ làm khoa đi tắt đón đầu, bứt phá vươn lên giá cả của chúng thì ngày càng học, công nghệ ở trong nước để trong nền kinh tế tri thức. Công giảm. Thứ hai là các thuật toán và có thể tham gia góp phần xây nghệ nói chung và AI nói riêng mô hình AI ngày một hoàn thiện dựng các định hướng nghiên cứu, đã tạo ra một thế giới phẳng, ở và tinh vi hơn, ví dụ như thuật ứng dụng AI trong bối cảnh cách đó thông tin được chia sẻ tiến tới toán học sâu (Deep Learning) là mạng công nghiệp lần thứ tư. sự bình đẳng không biên giới cho một cải tiến đột phá của mạng nơ Tuy nhiên, Việt Nam có tận dụng từng người dân. Thách thức là con ron nhân tạo. Từ những ứng dụng được cơ hội để vươn lên trở thành người, cơ sở vật chất và chính phủ nhận diện giọng nói hay nhận quốc gia “đi đầu” hay không là bài của mỗi quốc gia phải chạy đua diện hình ảnh trong các lĩnh vực toán đang cần lời giải. với công nghệ nếu không muốn giải trí di động, hay chẩn đoán y tự tụt hậu. Hệ lụy có thể kéo theo khoa cho đến mô hình tài chính Việt Nam có nhiều tiềm năng phát không những ảnh hưởng đến sự thông minh đều sử dụng thuật triển lĩnh vực AI phát triển của nền kinh tế mà còn toán này. Thứ ba là nguồn dữ liệu dẫn đến nguy cơ về chính trị và Việt Nam hiện có hơn 95 triệu khổng lồ mà thế giới đang tạo ra. an ninh quốc phòng, như sự can dân, trong đó nhóm dân số trẻ từ Đầu tư vào AI liên tục tăng thiệp vào các cuộc bầu cử hay 10-24 tuổi chiếm tới gần 40%. Về trên thế giới, từ 415 triệu USD xâm nhập vào dữ liệu bí mật quốc cơ bản, đây là thế hệ có khả năng năm 2012 lên đến 5 tỷ USD năm gia. đưa Việt Nam tiếp cận với công 7 Soá 9 naêm 2018
  8. Diễn đàn Khoa học - Công nghệ dự án về AI lớn nhất của Google, nổi tiếng với “Google dịch” - sản phẩm rất quen thuộc tại Việt Nam) lưu ý rằng, lĩnh vực AI ở Việt Nam vẫn chưa hoàn chỉnh, mới chỉ là một phân ngành đang nghiên cứu, phát triển. Một số mảng như xử lý ngôn ngữ tự nhiên vẫn chưa thực sự hoàn chỉnh; mảng data (dữ liệu) vẫn mất nhiều thời gian để tương tác… Bên cạnh đó, nhân lực AI của Việt Nam vẫn còn khá “mỏng”, khi nhu cầu thực tế hiện đòi hỏi khoảng 1 triệu nhân lực chất lượng rất cao thì Việt Nam mới chỉ đáp ứng khoảng 10.000 người. Trong khi đó, việc đầu tư nghiên cứu cơ bản tại nhiều viện Thứ trưởng Bộ KH&CN Bùi Thế Duy phát biểu tại Hội thảo. nghiên cứu, trường đại học đã được triển khai nhưng chưa tạo nghệ chất lượng cao và nguồn tri startup về AI, tiêu biểu có Got It - được điểm nhấn. thức tiến bộ, bởi họ có hứng thú doanh nghiệp startup về giáo dục Những chia sẻ tâm huyết từ các nhà với công nghệ mới, có tư duy cởi nằm trong top 10 ứng dụng được khoa học mở, sẵn sàng đón nhận cái mới tải nhiều nhất tại Mỹ. Bên cạnh với điều kiện về nền tảng học vấn đó, môn học về AI cũng đã được Từ hiện trạng AI ở trong nước, tốt hơn. Trong những năm gần giảng dạy ở các trường đại học từ TS Lê Viết Quốc kiến nghị, Việt đây, được sự quan tâm của Chính năm 1975 đã góp phần thay đổi Nam nên đầu tư mạnh vào 3 phủ, hạ tầng công nghệ thông cơ bản nhận thức của cộng đồng mảng chính, đó là: đào tạo nguồn tin, viễn thông và Internet của về AI. Thậm chí các Trường Đại nhân lực; xây dựng nguồn dữ liệu nước ta phát triển khá ổn định. học Bách khoa TP Hồ Chí Minh, mở; tạo mối liên kết chặt chẽ giữa Những doanh nghiệp công nghệ Đại học Bách khoa Hà Nội… đã các viện nghiên cứu, trường đại thông tin như Viettel, FPT... bước có những trung tâm tính toán khá học Việt Nam với nguồn trí thức, đầu được thế giới biết đến. Nhiều mạnh, một trong những điều kiện cộng đồng AI thế giới. Cùng quan doanh nghiệp đang tích cực phát đảm bảo cho việc triển khai ứng điểm này, kiến trúc sư phụ trách triển, mở rộng thị phần trong lĩnh dụng AI tại Việt Nam. Đặc biệt xây dựng hệ thống và quản lý dữ vực AI ở các mảng như ngân vừa qua, việc khởi động xây dựng liệu lớn cho Tập đoàn Tesla (Mỹ) hàng, y tế, giáo dục, giao thông… Hệ tri thức Việt số hóa cũng được Phùng Kim Cương cho rằng, xây coi như một cú hích lớn cho việc dựng những kho dữ liệu lớn có Bàn về bức tranh tổng quan ứng dụng AI trên tất cả các lĩnh tính mở (big open datasets) là của lĩnh vực AI ở trong nước, vực, tạo nên hạ tầng dữ liệu rất một trong những tiền đề cho việc GS.TS Nguyễn Thanh Thủy lớn. Tuy nhiên, nếu so với ngành giải bài toán AI cho Việt Nam. (Trường Đại học Công nghệ, AI thế giới thì đó mới chỉ là những Anh cũng chia sẻ nhiều kinh Đại học Quốc gia Hà Nội) cho thành tựu bước đầu, AI Việt Nam nghiệm về việc xây dựng kho biết, Việt Nam hiện có 11 đơn vị vẫn còn ở dạng tiềm năng, đang dữ liệu trong quá trình làm việc nghiên cứu về lĩnh vực AI (1 viện chờ cơ hội bứt phá. và nghiên cứu tại Singapore và nghiên cứu và 10 trường đại học), Mỹ, từ đó nêu lên một số phương với nhiều sản phẩm tiêu biểu Bên cạnh việc ghi nhận những hướng thực tế có thể áp dụng cho như: công nghệ nhận dạng, dịch kết quả mà lĩnh vực AI ở Việt Nam Việt Nam. dựa trên cú pháp… Việt Nam cũng đã đạt được, TS Lê Viết Quốc đã hình thành được cộng đồng (Google Brain - một trong những Bên cạnh đó, các đại biểu đều 8 Soá 9 naêm 2018
  9. Diễn đàn khoa học - công nghệ ảnh chụp X-Ray MRI, CT, các xét nghiệm cận lâm sàng, thông tin bệnh lý…). Đây chính là “kho vàng” để phát triển công nghệ AI hỗ trợ chẩn đoán bệnh trong tương lai. Muốn vậy, các cơ quan, bệnh viện, doanh nghiệp công nghệ, các nhà nghiên cứu về AI… cần ngồi lại với nhau để khai thác tiềm năng này, đưa Việt Nam trở thành một quốc gia tiên phong về AI trong y tế những năm tới. Đánh giá cao những chia Các đại biểu tham dự AI Vietnam 2018 chụp ảnh lưu niệm. sẻ đầy tâm huyết của các nhà khoa học, Thứ trưởng Bùi Thế Duy nhấn mạnh, AI phải hướng nhất trí cao với ý kiến cho rằng, triển AI trong từng lĩnh vực cụ thể tới ứng dụng, tập trung vào ứng để phát triển lĩnh vực AI ở Việt như: giáo dục, đầu tư, y tế, nông dụng và thực tiễn phát triển sản Nam không nên quá chú trọng nghiệp… giống như nhiều quốc gia phẩm. Theo Thứ trưởng, hơn bao vào khâu khởi tạo vì các nước khác đã triển khai rất thành công, giờ hết, những người làm AI Việt tiên tiến trên thế giới đã đi quá trong đó cần có những điểm nhấn Nam đang nhận được sự quan xa trong lĩnh vực này, mà nên mang lợi thế cạnh tranh. Để làm tâm, ủng hộ to lớn của Lãnh đạo tập trung mũi nhọn vào việc ứng được điều này, cần có sự nhìn Đảng, Nhà nước, các bộ ngành, dụng thực tiễn và tập trung hướng nhận, đánh giá lại những ngành doanh nghiệp, trong đó có các giảng dạy sớm cho học sinh các thế mạnh như nông nghiệp, y tế tập đoàn lớn và cả đội ngũ trí thức kiến thức về AI. Từng giảng dạy hoặc ngư nghiệp… từ đó sử dụng người Việt ở nước ngoài. Trên cơ môn AI tại Nhật Bản, TS Nguyễn AI như một công cụ để nâng tầm Xuân Phong (Trung tâm Nghiên sở ý kiến đóng góp của các đại giá trị sản phẩm trong lĩnh vực đó. cứu thuộc Tập đoàn Hitachi, Nhật biểu tham dự, Thứ trưởng nhấn Chẳng hạn, AI hoàn toàn có thể Bản) chia sẻ, học sinh cấp 3 hoàn mạnh, Bộ KH&CN sẽ phối hợp giúp cho cây trồng có năng suất toàn có thể tiếp xúc với những với các đơn vị có liên quan khởi cao hơn, con người làm việc hiệu kiến thức cơ bản về AI, có thể tạo những điều kiện thuận lợi nhất quả hơn… Thậm chí, AI còn có thể phổ cập các kiến thức này một giúp sớm hình thành các nhóm nâng tầm nông nghiệp của Việt cách rất đơn giản, nhẹ nhàng và nghiên cứu về AI như: chiến lược, Nam trên bản đồ nông nghiệp thế chỉ cần xây dựng ý thức rằng AI thị trường, dữ liệu, triển khai ứng giới. đang là công nghệ tiên tiến nhất dụng, đào tạo và nghiên cứu cơ trên thế giới và hoàn toàn có thể Nhấn mạnh thêm quan điểm bản…; đồng thời bày tỏ mong bắt đầu từ những môn học cơ bản của TS Phong, TS Trần Đặng muốn các nhà khoa học trong và trong nhà trường. Trong chương Minh Trí (Giám đốc Sáng tạo tại ngoài nước sẽ liên kết chặt chẽ trình đào tạo, cần có những thay Ramsay Health Care - Tập đoàn với nhau, cùng xây dựng mạng đổi mang tính bước ngoặt, thay về y tế có trị giá 10 tỷ USD, với lưới AI Việt Nam vững mạnh ? vì học khoa học máy tính cơ bản hơn 200 bệnh viện tại Úc, Pháp, như trước kia, nên chuyển sang Anh, Indonesia và Malaysia) cho LTH khoa học vệ tinh dựa trên dữ liệu rằng, trong thời đại AI, ngành y vệ tinh, thay thế những chương tế luôn được coi là lĩnh vực có trình về thuật toán bằng các kiến tiềm năng ứng dụng cao nhất. thức về học máy hoặc AI. Cũng Ở Việt Nam, với số lượng bệnh theo TS Phong, Việt Nam nên nhân lớn, mỗi bệnh viện tạo ra có chiến lược quốc gia về phát hàng ngàn điểm dữ liệu (hình 9 Soá 9 naêm 2018
  10. Diễn đàn Khoa học - Công nghệ Doanh nghiệp Việt với công nghiệp robot - cơ điện tử Nhiều robot thế hệ mới như robot lắp ráp ghế mua từ cửa hàng IKEA*, robot kiểm tra chất lượng cầu/đường, robot chăm sóc sức khỏe… đã được các chuyên gia người Việt ở nước ngoài giới thiệu, chia sẻ tại Hội thảo “Công nghệ robot - cơ điện tử trong cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (CMCN 4.0): Nhu cầu và giải pháp cho doanh nghiệp Việt Nam” diễn ra ngày 21/8/2018 trong khuôn khổ Chương trình Kết nối mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam năm 2018. Tại Hội thảo, các đại biểu đã khẳng định, để ứng dụng rộng rãi khoa học và công nghệ (KH&CN) nói chung, công nghệ robot - cơ điện tử nói riêng, doanh nghiệp cần tăng cường đầu tư và hợp tác trong nghiên cứu, đào tạo và chuyển giao công nghệ. Công nghiệp robot - cơ điện tử được ứng dụng trong nhiều dần từ robot làm việc trong môi trường có cấu trúc, lĩnh vực với vốn đầu tư cao, hành động lặp lại, ít linh động sang môi trường làm việc không hoặc ít cấu trúc, Robotics - Mechatronics (công nghệ robot - với vốn đầu tư thấp hơn, hành động đa dạng và tính cơ điện tử) có thể được xem là một trong những linh hoạt cao. Đó chính là thế hệ robot hợp tác (hợp trụ cột của công nghiệp 4.0, với những nhà máy tác giữa robot với robot, giữa robot với con người) và thông minh và doanh nghiệp được chuyển đổi số robot thông minh. hóa toàn diện, cũng như nhiều ứng dụng trong các lĩnh vực khác nhau của đời sống. Tại Hội thảo, các Tại Hội thảo, các chuyên gia đã giới thiệu về đại biểu đã được nghe các nhà khoa học, chuyên những dự án, sản phẩm nghiên cứu, chế tạo robot gia Robotics người Việt ở nước ngoài chia sẻ về xu của bản thân và của nhóm nghiên cứu. Kết quả của hướng phát triển, những thành tựu, hướng nghiên những nghiên cứu này đều tạo ra hoặc hướng đến cứu, ứng dụng… công nghệ robot - cơ điện tử trong việc chế tạo robot thế hệ mới - robot thông minh. công nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, Nhóm nghiên cứu của PGS.TS Nguyễn Quang chất lượng sản phẩm, tạo lợi thế cạnh tranh. Hiện Cường - Đại học Công nghệ Nanyang (Singapore) nay, robot được ứng dụng rộng rãi và phổ biến nhất đã chế tạo ra robot biết lắp ráp ghế mua từ cửa hàng IKEA. Sản phẩm của nhóm được mô tả như trong lĩnh vực sản xuất ô tô/xe máy, điện tử, luyện một bước tiến quan trọng trong nghiên cứu và chế kim với khoảng 1,8 triệu robot đang được sử dụng, tạo robot: một chiếc hộp các-tông nặng nề, bên mỗi năm tăng khoảng 250.000 chiếc, tốc độ tăng trong chứa đầy những thanh gỗ được đóng gói cẩn trưởng nhanh nhất là tại châu Á. Đây là thế hệ robot thận. Thoạt nhìn cứ tưởng là những miếng gỗ thừa được sử dụng trong môi trường có cấu trúc (dây cắt ra từ những tấm ván dăm với hàng tá ốc vít, đinh, chuyền lắp ráp) thường có vốn đầu tư cao, hành gioăng mà bất kỳ ai khi bắt đầu công việc lắp ráp động lặp lại, ít linh động. cũng có cùng một nỗi ám ảnh là “thừa một thứ gì đó Bên cạnh ứng dụng trong công nghiệp, Robotics không biết lắp vào đâu”. Nhóm nghiên cứu của PGS đang và sẽ được ứng dụng vào rất nhiều ngành như: Cường đã chế tạo ra hai cánh tay robot tương tự giao thông, nông nghiệp, y tế, thương mại, dịch vụ, như loại tay robot trong các nhà máy công nghiệp, giúp việc trong gia đình… Chính vì vậy, xu hướng tuy nhiên nó lại có những “hành động” rất linh hoạt, nghiên cứu và chế tạo robot hiện nay đang chuyển phối hợp ăn ý. Từng miếng gỗ trong chiếc ghế được đặt ngẫu nhiên trên sàn, và robot không hề được cung cấp một hướng dẫn đặc biệt nào. Bằng cách * Ở các nước, thường bán các đồ dùng trong nhà (bàn ghế, tủ, bếp…) sử dụng các camera 3D và các cảm biến lực, hai chưa được lắp. Thông thường khi mua về nhà người mua sẽ phải tự lắp theo bảng hướng dẫn. Những cửa hàng như vậy được gọi là cánh tay máy này đã lắp hoàn chỉnh chiếc ghế chỉ IKEA. trong hơn 20 phút. 10 Soá 9 naêm 2018
  11. Diễn đàn khoa học - công nghệ cầu/đường bằng phản ứng tổng hợp cảm biến nhiệt hạch không phá hủy đa mô hình (NDE). Trong lĩnh vực y tế, chăm sóc sức khỏe người già, bệnh nhân, PGS.TS Nguyễn Sao Mai - Trường Kỹ thuật IMT (Cộng hòa Pháp) và TS Tống Duy Sơn - Công ty phần mềm Siemens PLM (Bỉ) đã chia sẻ những thành tựu của bản thân và nhóm nghiên cứu của mình. Các robot chăm sóc sức khỏe đều có khả năng hỗ trợ xử trí các vấn đề trong nhà của những người bệnh hoặc người tàn tật. Ví dụ, nó có thể hiểu được một người ngã do trượt chân hay ngã do đột qụy để đưa ra sự trợ giúp về y tế và nhiều khả năng khác. Robot lắp ráp ghế mua từ cửa hàng IKEA. Khác với robot của PGS Cường, robot của nhóm nghiên cứu do PGS.TS Hùng La - Giám đốc Phòng thí nghiệm tự động và robot tiên tiến, Đại học Nevada (Mỹ) dẫn đầu lại được nghiên cứu và chế tạo với mục đích trực tiếp phục vụ cho việc kiểm tra và đánh giá chất lượng cầu/đường một cách chính xác để có phương án duy tu, bảo dưỡng kịp thời. Đây cũng chính là mục tiêu của dự án Kiểm tra cơ sở hạ tầng dân dụng tự động bằng hệ thống robot mà nhóm nghiên cứu của PGS Hùng La đã triển khai thành công ở nhiều cây cầu và tuyến đường của Mỹ. Robot kiểm tra chất lượng cầu/đường khá linh hoạt trong việc di chuyển (có thể đi trên mặt Robot chăm sóc sức khỏe. cầu/đường hoặc leo trèo dưới gầm/tháp của cầu); nó có khả năng phát hiện khiếm khuyết của cấu trúc Có thể nói, “kết nối” là một trong những đặc trưng cơ bản của CMCN 4.0: kết nối giữa thế giới thực và thế giới ảo; kết nối vạn vật qua Internet (IoT); kết nối ngành/lĩnh vực trong khoa học và công nghệ (KH&CN); kết nối giữa các quốc gia với nhau... Hội thảo cũng chính là một cơ hội để kết nối hợp tác đào tạo, nghiên cứu và chuyển giao công nghệ giữa các chuyên gia nước ngoài (trong đó có người Việt ở nước ngoài) với các nhà khoa học, đặc biệt là doanh nghiệp trong nước trong lĩnh vực công nghệ robot - cơ điện tử. Doanh nghiệp cần tăng cường đầu tư và hợp tác trong nghiên cứu, đào tạo và chuyển giao công nghệ robot - cơ điện tử Năm 2018, Bộ Công thương phối hợp với Tổ chức Phát triển công nghiệp của Liên hợp quốc (UNIDO) đã thực hiện điều tra về mức độ sẵn sàng của doanh nghiệp Việt Nam đối với CMCN 4.0. Kết quả điều tra cho thấy, số lượng doanh nghiệp của Việt Nam quan tâm đầu tư, ứng dụng những công Robot kiểm tra chất lượng cầu/đường. nghệ mới, đặc biệt là công nghệ cốt lõi của CMCN 11 Soá 9 naêm 2018
  12. Diễn đàn Khoa học - Công nghệ 4.0 vào quá trình sản xuất còn khá khiêm tốn. Mặc dù có nhu cầu lớn, nhưng họ chưa có đủ tiềm lực và định hướng chiến lược trong quá trình đầu tư này. Có tới trên 97% doanh nghiệp Việt Nam hiện nay là doanh nghiệp vừa và nhỏ (thậm chí siêu nhỏ), nên gặp nhiều khó khăn, thách thức về nguồn vốn, trình độ KH&CN, nguồn nhân lực và năng lực đổi mới sáng tạo còn rất thấp. Trước thực trạng đó, Thứ trưởng Bộ Công thương Cao Quốc Hưng nhấn mạnh: “Các doanh nghiệp Việt Nam đang đứng trước thách thức rất lớn giữa nhu cầu và khả năng ứng dụng công nghệ robot Các đại biểu dự Hội thảo chụp ảnh lưu niệm. và cơ điện tử trong quá trình sản xuất. Các doanh nghiệp đang cần các nhà khoa học, chuyên gia VinFAST đã chính thức ra mắt Trung tâm Đào tạo công nghệ cùng phối hợp để trả lời câu hỏi “Ai?” và kỹ thuật viên cơ điện tử và cơ khí công nghiệp nằm “Làm như thế nào?” nhằm giải quyết những thách thức này. Do đó, những giải pháp đề xuất để triển trong Tổ hợp dự án sản xuất ô tô VinFAST do Tập khai thực hiện cần có sự nhìn nhận, đánh giá tổng đoàn Vingroup làm chủ đầu tư tại Khu kinh tế Đình thể và toàn diện, nhưng bước đi thì phải cụ thể, phù Vũ - Cát Hải (Hải Phòng). hợp”. Bên cạnh những chia sẻ về kết quả nghiên cứu Về vấn đề này, VinFAST - một doanh nghiệp sản trong công nghệ robot và cơ điện tử, các đại biểu xuất ô tô của Tập đoàn Vingroup mới được thành cũng thảo luận về nhu cầu và giải pháp cho doanh lập ngay từ đầu đã chọn con đường đi thẳng chứ nghiệp Việt Nam ứng dụng công nghệ này. Các không đi vòng, ứng dụng triệt để CMCN 4.0 vào đại biểu đều thống nhất cho rằng, để thích ứng với sản xuất với quy mô lớn thông qua việc trang bị cho CMCN 4.0 nói chung và công nghệ robot - cơ điện dây chuyền sản xuất khoảng 1.200 robot, đặt ra bài tử nói riêng, các doanh nghiệp cần tăng cường đầu toán làm sao để tối ưu hóa chất lượng và đề cao tính tư cho nghiên cứu và phát triển, đào tạo nguồn nhân linh hoạt trong quá trình làm việc của các robot này, lực chất lượng cao như Vingroup và một số doanh hoàn thành đúng lộ trình sản xuất các mẫu xe ô tô, nghiệp trong nước khác đã và đang triển khai. Bên xe điện và nhiều dòng xe khác như kế hoạch. Ông cạnh đó, cần tăng cường kết nối hợp tác nghiên Võ Quang Huệ - Phó Tổng giám đốc VinFAST cũng cứu, đào tạo và chuyển giao công nghệ với các nhà cho biết, VinFAST đã xúc tiến hợp tác với hàng loạt khoa học trong và ngoài nước. Theo PGS.TS Hồ công ty hàng đầu về công nghệ của Đức và châu Anh Văn (Viện KH&CN tiên tiến Nhật Bản), để phổ Âu - nơi được mệnh danh là “cái nôi” của CMCN 4.0 biến và ứng dụng rộng rãi KH&CN nói chung, công nhằm đảm bảo xây dựng nền sản xuất ô tô nội địa nghệ robot nói riêng vào sản xuất, dịch vụ và đời hiện đại. Các doanh nghiệp này sẽ là đối tác cung sống xã hội cần có sự chung tay của nhiều cơ quan, cấp cho VinFAST hệ thống thu nhận và quản lý dữ tổ chức, cá nhân nhằm tạo nên Mạng lưới đổi mới liệu, hệ thống hoạch định doanh nghiệp, hệ thống sáng tạo. Sự thành công của mạng lưới này chính quản lý vòng đời sản phẩm, hệ thống điều hành sản là phép nhân của năng lực với nhiệt huyết và cách xuất cũng như thiết kế và lắp đặt 5 nhà máy: dập, hàn thân xe, sơn xe, sản xuất động cơ và lắp ráp - nghĩ. Đối với trí thức ngoài nước, đó là nhiệt huyết hoàn thiện xe. Dự kiến, nhà máy hàn thân xe của đóng góp vào sự phát triển KH&CN của đất nước. VinFAST sẽ vận hành hoàn toàn tự động, trong khi Trí thức và doanh nghiệp trong nước nên cởi mở đón nhà máy sản xuất động cơ ô tô đầu tiên của Việt nhận và hợp tác. Đặc biệt, Chính phủ có vai trò là Nam có thể khởi động sản xuất từ xa, nhằm vận cầu nối bằng cách tạo ra các chính sách cụ thể, tạo hành nhà máy vào cả ban đêm và cuối tuần. Để ra môi trường KH&CN minh bạch, khuyến khích tự phát triển tiềm lực cho những dự định của mình, Tập do trong học thuật, cạnh tranh đầu tư và thúc đẩy đoàn Vingroup đã tiến hành ký kết hợp tác với 50 hợp tác ? trường đại học tại Việt Nam, thành lập Trung tâm Vũ Hưng công nghệ cao và Quỹ tài trợ cho các dự án ứng dụng công nghệ mới. Trước đó, vào đầu năm 2018, 12 Soá 9 naêm 2018
  13. Diễn đàn khoa học - công nghệ TS Nguyễn Hoàng: Mong góp sức thực hiện giấc mơ nông nghiệp Việt Nam Trong số các nhà khoa học trẻ tham dự Chương trình Kết nối mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam 2018 có TS Nguyễn Hoàng - trở về từ Hoa Kỳ. Anh đã nhận bằng tiến sĩ tại Đại học Florida, sau đó hoàn thành nghiên cứu sau tiến sĩ tại Đại học California, Davis. Với những nghiên cứu về các loài đang bên bờ vực tuyệt chủng, anh đã được nhận Giải thưởng của Hội Vitro Biology. Trong thời gian làm việc tại Đại học California, Davis, TS Hoàng đã thành lập VietAgGlobal, một tổ chức phi lợi nhuận với nhiệm vụ chính là kết nối cộng đồng chuyên gia và doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam. VietAgGlobal đã kết nối nhiều du học sinh, các nghiên cứu sinh và các chuyên gia nông nghiệp người Việt trên khắp thế giới. Với sự hỗ trợ của Quỹ Giáo dục Việt Nam (VEF), VietAgGlobal đã tổ chức được hai hội nghị về nông nghiệp bền vững tại Hoa Kỳ là Arizona (2016) và Columbia (2017). Đặc biệt TS Nguyễn Hoàng vừa quyết định sẽ trở về Việt Nam làm việc để góp phần thực hiện ước mơ phát triển nền nông nghiệp Việt Nam thông minh và bền vững. Theo TS Nguyễn Hoàng để sử dụng hiệu quả các nguồn vốn, thoát khỏi con đường gia công sản xuất thô và xây dựng được một nền nông nghiệp 4.0 quy mô lớn, Việt Nam cần tìm mọi cách để lưu trữ, quản lý và nén hàm lượng tri thức cao vào tất cả các mắt xích trong hệ sinh thái khoa học và công nghệ (KH&CN) nông nghiệp. Dưới đây là những chia sẻ sâu hơn của anh xung quanh vấn đề này. Dưới con mắt của một nhà Ba cuộc cách mạng nông giúp kiểm soát quá trình sản xuất khoa học, anh định nghĩa thế nghiệp trong quá khứ cùng với nông nghiệp; công nghệ điện nào về nền nông nghiệp 4.0? các tiền đề từ những cách mạng toán đám mây và IoT cho phép Theo tôi, khái niệm nông công nghiệp đã mang lại sự gia kết nối nhiều thiết bị và khối dữ nghiệp thông minh, nông nghiệp tăng mạnh mẽ về mặt năng suất liệu tại nhiều địa điểm; công nghệ công nghệ cao hay nông nghiệp trên bình quân đầu người, sự ổn chỉnh sửa bộ gen (chỉ trong vài 4.0 chỉ mang tính biểu tượng. Đó định của năng suất đó ngay cả ngày với giá đủ thấp) cho phép thực chất là nền nông nghiệp khi cuộc cách mạng đã đi qua. tạo ra các thay đổi theo ý muốn năng suất cao, bền vững, có Hiện nay, cuộc cách mạng nông trên cây trồng, vật nuôi, rút ngắn chuỗi giá trị liên kết chặt chẽ, sản nghiệp lần thứ 4 đang được bắt thời gian lai tạo nhiều lần; công phẩm đầu cuối được chế biến tinh đầu, với những công nghệ có ảnh nghệ bay không người lái và xử lý xảo và giá trị lợi nhuận cao, có hưởng lớn như: Internet tốc độ hình ảnh đa bước sóng cho phép ứng dụng các hiểu biết chuyên cao, vệ tinh, khí cầu...; công nghệ quản lý một diện tích canh tác lớn sâu, áp dụng nhiều công nghệ sensor với nhiều loại cảm biến hàng trăm ha, cũng như đọc được vượt trội trong quá trình sản xuất, khác nhau, cho phép thu thập dữ các chỉ số sinh lý của cây trồng, chế biến và kinh doanh. liệu chính xác trên quy mô lớn, dự đoán năng suất... mà không 13 Soá 9 naêm 2018
  14. Diễn đàn Khoa học - Công nghệ cần đo trực tiếp. Anh đánh giá thế nào về hệ liệu lịch sử, quản lý, đánh giá. sinh thái KH&CN trong nông Trong khi đây chính là nguồn chất Trong số các công nghệ trên, nghiệp của Việt Nam? xám nhằm hạn chế và loại bỏ các có lẽ công nghệ quan trọng nhất rủi ro dù là nhỏ nhất và kiểm soát đã, đang và sẽ là thay đổi cục Mặc dù hệ sinh thái tri thức chặt chẽ các yếu tố thiên nhiên. diện của nông nghiệp Việt Nam nông nghiệp ở nước ta đã có Tại các nước phát triển, công chính là Internet. Với Internet, các thành phần tương đối đầy việc lưu trữ phát triển công nghệ người dân trong nước có thể cập đủ, song chúng vẫn chưa liên nông nghiệp được đảm trách bởi nhật kho tàng tri thức, công nghệ kết chặt chẽ và còn ở xa nhau. 3 bộ phận: các trường đại học, sẵn có. Họ có thể làm việc trực Điều này dẫn đến nhiều hệ quả. các viện nghiên cứu của Bộ nông tiếp với chuyên gia quốc tế, lựa Có một nghịch lý là chúng ta luôn nghiệp, các doanh nghiệp. Ba bộ chọn và mày mò các công nghệ muốn có nông sản rẻ với chất phận này phối hợp với nhau vô của thế giới. Đây chính là cầu nối lượng cao, trong khi phần lớn cùng chặt chẽ để giảm thiểu rủi hợp tác xã, doanh nghiệp gánh trong thế giới phẳng, giúp người ro cho hệ thống lớn. Trong khi đó đủ thứ chi phí, khả năng tiếp cận dân tiếp cận tri thức nông nghiệp ở Việt Nam, mỗi khi doanh nghiệp tín dụng thấp và gần như phải tự của thế giới với chi phí thấp nhất. có nhu cầu công nghệ thì thường đi tìm giải pháp. Việc nông dân phải mất nhiều thời gian tìm kiếm, Như vậy để phát triển nền chế tạo thành công máy gặt, máy đánh giá lại từ đầu, phó mặc cho nông nghiệp lớn và bền vững gieo hạt.. thường được đưa tin may rủi và độ chuyên nghiệp của sẽ không thể thiếu KH&CN? như một sự thất bại của giới khoa đối tác. học nhưng bản chất lại cho thấy Đúng thế, nền nông nghiệp sự đứt gãy trong các mối quan hệ. - Cán bộ khuyến nông, giảng sẽ chịu rủi ro rất lớn nếu thiếu viên đại học và doanh nghiệp KH&CN. Cây trồng và vật nuôi Theo anh đâu là nguyên thiếu sự cộng tác để phục vụ lợi không phải là hàng hóa bình nhân của sự đứt gãy mà anh ích của nhau. Giảng viên đại học thường mà là những thực thể vừa đề cập? có trình độ nhưng không có thời sống. Ở quy mô lớn, mỗi thiếu Theo tôi, sự đứt gãy này đến từ gian hoặc còn né tránh khi dạy về sót về kỹ thuật có thể là một sự một số nguyên nhân: các công nghệ thương mại vì trên cố trị giá hàng triệu USD. Hàng thực tế vấn đề bản quyền và thực - Quá trình đào tạo nguồn loạt nhà đầu tư xem nông nghiệp thi chính sách về sở hữu trí tuệ nhân lực công nghệ cao vẫn chưa như một bài toán sản xuất hàng trong nước chưa tốt. quan tâm đến các giá trị cốt lõi hóa thuần túy mà quên mất rằng như tính trung thực, chăm chỉ, kỷ - Doanh nghiệp và lực lượng ở quy mô lớn cây trồng, vật nuôi luật, cẩn thận… làm giảm tính bền chuyên gia ở nước ngoài thiếu hoàn toàn khác với cây cảnh vững trong quá trình sản xuất. thông tin về nhau. hoặc nuôi thú cưng. Ở quy mô lớn, độ rủi ro dịch bệnh, thất thoát - Xã hội chưa chú trọng xây - Doanh nghiệp và chuyên gia tăng cao theo cấp số mũ và luôn dựng lực lượng khuyến nông/ thiếu thông tin từ chuyên gia ở phụ thuộc rất nhiều vào thời tiết. giảng viên đại học để phục vụ nước ngoài nên chưa hiểu được Cần có giống tốt, đội ngũ kỹ thuật doanh nghiệp (hiện nay ở Việt các xu thế phát triển sản phẩm Nam việc doanh nghiệp kết nối của thế giới, làm giảm tính cạnh mạnh, kinh nghiệm chế biến dày với nhà khoa học để giải quyết tranh của doanh nghiệp. dạn. Yếu tố kỹ thuật (giống, chăm vướng mắc mới chỉ diễn ra một sóc, dinh dưỡng, phòng trừ dịch Để kết nối tốt hơn các yếu tố cách tự phát). bệnh, sau thu hoạch...) quyết trong hệ sinh thái tri thức đó, định khối lượng nông sản lớn, - Lực lượng chuyên gia trong theo anh Nhà nước, các đơn vị phẩm chất đồng nhất và có năng nước quá mỏng, trong khi số quản lý cần thực hiện tốt vai trò lực cung ứng cho thị trường một lượng doanh nghiệp nhỏ và siêu nào? cách đều đặn hoặc vào đúng thời nhỏ chiếm hơn 96% tổng số Vai trò điều phối của Chính điểm giá cao nhất. Sau những doanh nghiệp, các doanh nghiệp phủ là vô cùng quan trọng. Cần chọn lọc khốc liệt, chân trụ của này hiếm khi có đặt hàng nghiên có nhiều hội đồng, cơ quan liên nền nông nghiệp phương Tây cứu. ngành để giải quyết các rủi ro hiện là một số ít doanh nghiệp lớn - Nền nông nghiệp Việt Nam cho những “cánh đồng lớn” như: nhưng hàm lượng công nghệ cao. thiếu các hệ thống ghi chép dữ dự đoán và phản ứng nhanh trước 14 Soá 9 naêm 2018
  15. Diễn đàn khoa học - công nghệ các diễn biến của thị trường nông đến lợi ích doanh nghiệp cũng công nghệ nhảy vọt không đến sản, làm việc với doanh nghiệp như doanh nghiệp luôn ở mức cập từ ngành nông nghiệp. Các công để cho phép cung ứng sản phẩm nhật cao nhất về công nghệ. nghệ này là các kết quả nghiên vào thời điểm thị trường có giá cứu cơ bản của ngành y sinh học, Đối với ngành nông nghiệp, cao nhất, liên kết viện nghiên cứu khoa học máy tính, điện tử viễn cây/con giống và quy trình công và trường đại học để cung cấp thông, khoa học vật liệu... Chính nghệ là các yêu cầu đầu tiên, vì vậy, việc xây dựng hệ sinh thái nguồn chất xám. vậy theo anh trước mắt chúng tri thức cho ngành nông nghiệp Sự điều phối hợp lý này có thể ta cần làm gì để đảm bảo tốt các cần có sự đầu tư cân bằng giữa lấy kinh nghiệm từ Hoa Kỳ, tại tiểu yêu cầu này? tất cả các ngành. bang Florida, Bộ Nông nghiệp Trước hết chúng ta hãy trả lời Được biết anh vừa quyết định sau khi phân tích số liệu đã cho thấy mức tiêu thụ Việt quất tăng câu hỏi: với các nước đi sau, cây/ sẽ rời bỏ công việc ở Hoa Kỳ để trưởng liên tục mỗi năm (khoảng con giống, quy trình công nghệ ở trở về Việt Nam làm việc, xin 40%/năm) và việc tăng diện tích đâu ra? Đúng là không thể phủ anh chia sẻ đôi chút về quyết trồng Việt quất tại Florida sẽ làm nhận sự đầu tư bài bản của các định này? giảm giá sản phẩm nhưng vẫn nước có nền nông nghiệp phát triển như Nhật Bản, Thái Lan... Tôi sinh ra ở Việt Nam nên cho phép nông dân có lãi. Chính luôn thấy hạnh phúc khi được quyền đã đặt ra một chương nhưng các công ty giống lớn, các mô hình canh tác điển hình và sống ở quê hương với người thân trình lai tạo giống Việt quất chín và bạn bè. Tôi cũng rất yêu mến sớm trị giá hàng triệu USD. Các các kỹ thuật nông nghiệp hiện đại vẫn đến từ các nước phương Tây, sinh viên Việt Nam. Ngoài ra, Việt giống này cho trái vào cuối mùa Nam là một quốc gia nằm trọn đông khi giá Việt quất ở Hoa Kỳ đặc biệt là Hà Lan, Pháp, Đức, cách đây hàng trăm năm. Nhật trong vùng khí hậu nhiệt đới, có đang là cao nhất vì cây Việt quất nền nông nghiệp lâu đời với nền ở California chưa có trái và toàn Bản, Đài Loan, Israel... là thế hệ văn hoá lúa nước truyền thống bộ các giống Việt quất của Nam kế thừa thông minh, đã hấp thu hàng nghìn năm. Trong quá trình Mỹ đã thu hoạch xong. Điều này nhanh chóng và phát triển thành chuyển hoá từ nền nông nghiệp mang lại khoản lợi nhuận kếch xù công các hình thái nông nghiệp truyền thống quy mô nhỏ sang cho các tập đoàn nông nghiệp ở đặc thù. Họ gửi một lượng lớn du nền nông nghiệp hiện đại quy Florida. học sinh đi thu thập và mang công mô lớn và cạnh tranh toàn cầu, nghệ về nước để sử dụng theo Các dự án liên ngành chỉ có nông dân Việt Nam gặp rất nhiều cách riêng. Như vậy, vấn đề cốt bất lợi. Để giúp đỡ họ, tôi mong thể được thực hiện khi có sự phối lõi chính là công tác xây dựng cầu hợp chặt chẽ giữa các bộ: Nông muốn Việt Nam có những chính nối, hấp thu công nghệ từ nước sách nông nghiệp tốt nhất, phát nghiệp và Phát triển nông thôn, ngoài một cách có hệ thống, phục KH&CN, Công thương, Kế hoạch triển được những giống cây trồng vụ quá trình chuyên canh, chuyên có hiệu quả kinh tế, triển khai và Đầu tư và các cơ quan thu môn hóa nông nghiệp trong nước, thập thông tin ở nước ngoài. Lực những kỹ thuật canh tác tốt nhất giảm bớt chi phí nghiên cứu trong và xây dựng được những thương lượng khuyến nông, chính quyền nước mà vẫn đảm bảo hiệu quả địa phương và doanh nghiệp sẽ hiệu hàng hoá có giá trị toàn cầu. cuối cùng. Bên cạnh đó, để xây Với sự may mắn được đào tạo tham khảo thông tin này để triển dựng ngành công nghiệp giống, khai tổ chức và phân phối. Chính trong lĩnh vực khoa học trồng trọt Chính phủ cần xác định lai tạo tại Đại học Florida và đã làm việc phủ cần cho phép doanh nghiệp, giống là một quá trình lâu dài, chuyên gia quốc tế tham gia vào cùng với nhiều chuyên gia trong thường là vài chục năm. Các quốc ngành, tôi hy vọng được cùng quá trình thẩm định, tuyển chọn gia cạnh tranh nhau không bao VietAgGlobal góp phần thực hiện đề tài, dự án để tăng tính thực tế giờ chia sẻ nguồn giống, chính vì giấc mơ phát triển nông nghiệp cho sản phẩm nghiên cứu. Trong vậy Chính phủ phải có chính sách Việt Nam ? lĩnh vực nông nghiệp tại nhiều đặc biệt và các dự án dài hạn cho tiểu bang ở Hoa Kỳ, khối doanh Xin cảm ơn và chúc anh các đơn vị nghiên cứu về nông nghiệp có thể chiếm 25/26 phiếu thành công trong mọi dự định. nghiệp như viện lúa, viện cây ăn trong các hội đồng tuyển chọn dự quả, viện rau quả... án nghiên cứu. Cách làm này bắt buộc nhà khoa học phải quan tâm Một điều đáng lưu ý là các 15 Soá 9 naêm 2018
  16. Diễn đàn Khoa học - Công nghệ Trí tuệ Việt và khát khao cống hiến Hơn 100 nhà khoa học, đại diện cho các trí thức người Việt Nam ở nước ngoài đã hội tụ tại Sự kiện Kết nối mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam 2018. Những gì chúng ta thấy được ở họ không chỉ là sự hiểu biết sâu sắc trong những lĩnh vực khoa học và công nghệ (KH&CN) tiên tiến mà còn là tình yêu quê hương và khát khao được cống hiến cho sự hưng thịnh của Tổ quốc. Tạp chí Khoa học và Công nghệ Việt Nam xin trân trọng giới thiệu gương mặt và ý kiến của một số nhà khoa học tham dự sự kiện này. GS.TS Vũ Hà Văn nhận bằng tiến sĩ toán học tại Đại học Tổng hợp Yale (Hoa Kỳ). Sau thời gian nghiên cứu sau tiến sĩ tại Viện Nghiên cứu Cấp cao Princeton (IAS) và tại Microsoft, từ năm 2001-2005, anh làm việc ở Đại học California. Năm 2005, anh trở thành Giáo sư toán học tại Đại học Rutgers và đến năm 2011 là Giáo sư Đại học Tổng hợp Yale. Ở tuổi 40, anh đã có trong tay 104 công trình toán học đăng trên các tạp chí uy tín hàng đầu thế giới. Anh là một trong hai nhà toán học có quốc tịch Việt Nam (người còn lại là GS Ngô Bảo Châu) mở đầu cho sự thăng hoa của nền toán học nước nhà. Mới đây, anh đã nhận lời mời làm Giám đốc khoa học Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn (Instiute of Big Data) của Tập đoàn Vingroup. Tôi thấy bất ngờ và thấy thú vị khi quyết định nhận lời mời của Chủ tịch Hội đồng quản trị Vingroup Phạm Nhật Vượng về làm Giám đốc Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn chỉ vì trùng quan điểm và mong muốn đưa khoa học phục vụ cuộc sống của người dân tốt hơn, người làm nghiên cứu có thu nhập cao hơn. Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn sẽ hướng đến các lĩnh vực mũi nhọn trong ngành dữ liệu như học máy, trí tuệ nhân tạo. Việc làm ra một vài sản phẩm mà có thể thay đổi nền kinh tế ngay lập tức là điều không tưởng, bởi nền tảng KH&CN trong nước hiện còn yếu. Nhưng ngành dữ liệu hoàn toàn có thể “đi tắt đón đầu” bằng cách tận dụng công nghệ tiên tiến thế giới vào những ứng dụng thiết thực trong cuộc sống hàng ngày. Việt Nam là thị trường lớn, có thể ứng dụng công nghệ dữ liệu vào ngành y tế, nông nghiệp, giao thông vận tải... Khoa học nếu chỉ xuất phát từ nỗ lực của một vài cá nhân thì sức lan tỏa chỉ ở mức tương đối. Vì vậy, sự tham gia của các doanh nghiệp có tiềm lực kinh tế mạnh sẽ góp phần thúc đẩy nền khoa học trong nước tiến lên. Hiện nay, có một số tập đoàn tư nhân ở Việt Nam đang rất quan tâm đến việc đẩy mạnh hoạt động KH&CN, sẵn sàng mời chuyên gia nước ngoài hoặc chuyên gia gốc Việt về nước làm việc. Với tôi, tôi đánh giá cao yếu tố môi trường làm việc. Silicon Valley thành công được là vì nó không chỉ có một nhóm nghiên cứu, mà mỗi công ty có hàng chục nhóm nghiên cứu. Ở đó có hàng chục công ty lớn, hàng nghìn công ty nhỏ, cộng thêm các trường đại học lớn ở xung quanh. Nó phải là cả môi trường chứ không phải là một người hay một công ty, tổ chức đơn lẻ. Do đó, Việt Nam cần đưa ra cơ chế phù hợp để liên kết các nhà khoa học, các viện nghiên cứu, trường đại học, đặc biệt là sự vào cuộc của doanh nghiệp nếu muốn tạo dựng một hệ sinh thái tương tự. 16 Soá 9 naêm 2018
  17. Diễn đàn khoa học - công nghệ TS Vũ Duy Thức hiện là Giám đốc điều hành và là nhà đồng sáng lập Công ty Ohmnilabs chuyên về sản xuất robot kết nối trực tuyến. Trước đó anh cũng là nhà đồng sáng lập của Katango và Tappy, cả hai công ty đều đã được Google và Weeby.co mua lại. Với những nỗ lực đóng góp cho ngành kinh doanh và cho thế giới, năm 2017 anh đã được Tạp chí Kinh doanh Silicon Valley (Silicon Valley Business Journal) bình chọn là 1 trong 40 nhân vật dưới 40 tuổi có ảnh hưởng lớn nhất tại Silicon Valley (40 Under 40). Tôi mong muốn sẽ đóng góp nhiều hơn nữa cho môi trường khởi nghiệp tại Việt Nam. Hiện tại, tôi đang tham gia với vai trò nhà đầu tư cho các công ty khởi nghiệp. Ngoài kinh doanh, tôi cũng tham gia hoạt động nghiên cứu khoa học và là giáo sư thỉnh giảng tại Viện John Von Neumann, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh. Để tạo dựng bàn đạp cho thế hệ sau, tôi đã cùng đồng nghiệp sáng lập nên VietSeeds, một tổ chức phi lợi nhuận nhằm gây quỹ giúp đỡ sinh viên nghèo học giỏi người Việt. Bên cạnh đó, tham vọng của tôi là tạo nên một cuộc cách mạng về robot, đem robot đến mọi gia đình, biến nó thành trợ lý đắc lực nhất của con người trong mọi lĩnh vực; và Kambria - một nền tảng mở và phi tập trung cho lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, cũng như ngành chế tạo robot chính là bước tiếp theo của tôi trên hành trình biến tham vọng đó trở thành hiện thực. Kambria là một nền tảng sáng tạo mở mà ở đó, sự hợp tác nghiên cứu và phát triển, sản xuất và thương mại hoá công nghệ mới được thúc đẩy và bồi dưỡng. Kambria sẽ giúp rút ngắn thời gian, giảm thiểu chi phí và tối ưu hoá các thiết kế trong lĩnh vực này. Cùng với việc kết nối và hợp tác với các đại học danh tiếng, các công ty/tập đoàn lớn, uy tín và các chuyên gia hàng đầu trên thế giới trong lĩnh vực này, tôi tin rằng Kambria hoàn toàn có khả năng tạo ra một cuộc cách mạng mới về robot và trí tuệ nhân tạo. Hy vọng sẽ xây dựng được một hệ sinh thái tại Việt Nam để thúc đẩy công tác đào tạo trí thức trẻ và phát triển công nghệ cao, đặc biệt là trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo và robot, mong rằng sẽ sớm tạo ra nhiều ứng dụng tiên tiến cho Việt Nam. Lynn Hoàng là đồng sáng lập và CEO mạng lưới BlockchainAngles.network. Hiện tại, Lynn Hoàng cũng là Giám đốc điều hành của Công ty Remitano chuyên về sàn giao dịch thanh toán điện tử có trụ sở tại Úc. Chị đã từng làm việc tại Thung lũng Silicon (Hoa Kỳ). Trong vòng 6 tháng gần đây, Lynn Hoàng tập trung vào mục tiêu xây dựng một thế giới phát triển phi tập trung và bền vững, với kỳ vọng đến năm 2025 blockchain sẽ trở thành công nghệ thông dụng. Theo tôi, các trí thức người Việt Nam ở nước ngoài có thể về làm việc ở Việt Nam hoặc vẫn ở nước ngoài nhưng “hỗ trợ” Việt Nam từ xa. Đây đều là những cách làm tốt đóng góp cho sự phát triển KH&CN, kinh tế - xã hội của đất nước. Bản thân tôi và các cộng sự đang xây dựng mạng lưới thiên thần chia sẻ tri 17 Soá 9 naêm 2018
  18. Diễn đàn Khoa học - Công nghệ thức về blockchain. Nhiệm vụ của chúng tôi là kết nối các doanh nhân, giảng viên, nhà thiết lập chính sách cũng như các công ty khởi nghiệp công nghệ tại Việt Nam và thế giới nhằm tạo nên bước chuyển tiếp đến tương lai một cách thông suốt và hiệu quả nhất. Chúng tôi hướng tới việc tạo dựng nền tảng kiến thức và nhân rộng ảnh hưởng tích cực của việc ứng dụng blockchain. Mặc dù chỉ mới ở giai đoạn thử nghiệm, tôi vẫn tin tưởng rằng, một ngày nào đó, công nghệ blockchain ở Việt Nam cũng như trên toàn thế giới sẽ trở thành nền tảng sống còn cho nền kinh tế, hay nói cách khác, blockchain sẽ tái thiết xã hội như cách mà Internet đã làm. Trước mắt, có một số lĩnh vực có thể áp dụng blockchain như: vấn đề hành chính với các thủ tục như công chứng; giáo dục - đào tạo như bằng cấp các bậc học (tiểu học, trung học, đại học) giúp minh bạch và rõ ràng. Trong lĩnh vực nông nghiệp, blockchain giúp cho việc vận chuyển dễ dàng, tiết kiệm chi phí và truy xuất được nguồn gốc thực phẩm… Tuy nhiên, có 2 yếu tố chủ chốt để phát triển thành công công nghệ blockchain. Một là, phải xây dựng được cơ cấu chính sách sáng suốt. Vì blockchain vẫn còn là một công nghệ mới nên nhiều doanh nghiệp vẫn mơ hồ khi đối diện với các quy định hiện hành cũng như các quy định liên quan đến sở hữu trí tuệ. Một cơ cấu chính sách tốt sẽ khuyến khích các doanh nghiệp tăng cường hoạt động và bảo vệ khách hàng tối ưu hơn. Hai là, cần xác minh danh tính (Know Your Customer - KYC) online. Gần đây, những người tiên phong trong công nghệ blockchain đang phải đối mặt với vấn đề chi phí cao do việc xác minh danh tính đòi hỏi. Xác định chính xác danh tính khách hàng là vấn đề cần quan tâm hàng đầu và mang tính rủi ro cao. TS Nguyễn Duy Lân, đồng sáng lập Công ty Veramine (Seattle, Hoa Kỳ). Anh có 9 năm việc tại Microsoft và sở hữu 9 bằng sáng chế về quản lý khóa, bảo vệ dữ liệu, xác thực chữ ký, mã hóa mạng, sao chép dữ liệu, thu hồi thông tin xác thực ủy quyền truy cập, TPM và các kỹ thuật tăng cường bảo mật. Anh đã tham gia phát triển một số phần mềm được sử dụng trong hơn 20 sản phẩm chính của Microsoft, phục vụ hàng triệu người dùng... Bảo mật, an ninh mạng là những vấn đề rất quan trọng trong cách mạng công nghiệp 4.0, nếu Chính phủ tập trung giải quyết tốt sẽ giảm rủi ro cho những công ty, tập đoàn muốn đầu tư ở Việt Nam. Hiện tôi làm việc về kỹ thuật, phát triển sản phẩm, ngồi ở đâu cũng làm được, không cứ phải ở Hoa Kỳ, nên tôi lựa chọn sống ở Việt Nam vừa được làm việc, vừa được gần gia đình. Tôi làm việc với các đối tác, khách hàng Việt Nam để đưa sản phẩm của mình đến nhiều nơi, góp phần bảo vệ không gian mạng. Với điều kiện hiện nay, Việt Nam nên trao nhiều công việc cho khu vực tư nhân (mặc dù có rủi ro, nhưng quyết định đầu tư của họ sẽ cho phép thu hút những nhân tài khắp nơi trên thế giới). Muốn hội tụ được nguồn lực cho phát triển, Nhà nước cần đầu tư đồng bộ (từ đào tạo nhân tài cho đến phát triển nền tảng pháp lý) cũng như sự đầu tư phải hợp lý thì mới có thể thu hút được chất xám cần thiết giúp phát triển công nghệ 4.0. Đây là bài toán lớn, cần có hành động chính xác, thiết thực, triển khai cùng một lúc chứ không phải từng bước một. Israel là một ví dụ điển hình trong tập trung chất xám, trí tuệ và quyết tâm cao để đi tới thành công mà Việt Nam nên học hỏi áp dụng. 18 Soá 9 naêm 2018
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA
165 tài liệu
2069 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2