Tạp chí Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo - Số 14/2017

BỘ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ<br /> CỤC THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ QUỐC GIA<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> KHỞI NGHIỆP<br /> ĐỔI MỚI SÁNG TẠO<br /> Số 14.2017<br />  TIN TỨC SỰ KIỆN<br /> <br /> <br /> <br /> 01<br /> NGÀY HỘI KHỞI NGHIỆP ĐỔI MỚI<br /> SÁNG TẠO VIỆT NAM 2017<br /> (TECHFEST 2017)<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 02 DỰ ÁN FIRST HƯỚNG DẪN VIẾT HỒ<br /> SƠ ĐỀ XUẤT TÀI TRỢ LẦN THỨ BA<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 03<br /> STARTUP VIỆT AIRLALA “GIẬT” GIẢI<br /> THƯỞNG KHỞI NGHIỆP APEC TRỊ<br /> GIÁ 25.000 USD<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> KHỞI NGHIỆP ĐỔI MỚI SÁNG TẠO<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 04 VIETNAM TRAVEL CONSULTANT: KHI<br /> DU LỊCH TRẢI NGHIỆM LÊN NGÔI<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 05<br /> HỆ SINH THÁI KHỞI NGHIỆP<br /> LONDON: NHỮNG BÀI HỌC TỪ<br /> CỤC THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ<br /> NƯỚC ANH<br /> CÔNG NGHỆ QUỐC GIA<br /> 24 Lý Thường Kiệt, Hoàn Kiếm, Hà Nội<br /> Tel: (024) 38262718<br /> KIẾN THỨC KHỞI NGHIỆP<br /> ĐỔI MỚI SÁNG TẠO<br /> <br /> <br /> <br /> 06<br /> VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ TRONG<br /> VIỆC KHUYẾN KHÍCH CÁC HOẠT<br /> ĐỘNG KINH DOANH MẠO HIỂM<br /> TIN TỨC SỰ KIỆN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại buổi lễ khai mạc Techfest 2017<br /> <br /> <br /> NGÀY HỘI KHỞI NGHIỆP ₔỔI MỚI SÁNG<br /> TẠO VIỆT NAM 2017 (TECHFEST 2017)<br /> Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia vực tiềm năng là Cộng đồng tổ chức hỗ trợ khởi<br /> (Techfest Việt Nam 2017) lần thứ 3 với chủ đề "Kết nghiệp; Nông nghiệp; Giáo dục; Du lịch và Dịch vụ<br /> nối hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc ẩm thực; Y tế; Công nghệ mới. Đây là những lĩnh<br /> gia” do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức trong vực có nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp tiềm năng<br /> hai ngày, ngày 14 và 15 tháng 11 tại Hà Nội. được các nhà đầu tư qun tâm và cũng là lĩnh vực<br /> Techfest 2017 được tổ chức quy mô lớn hơn so được Chính phủ Việt Nam ưu tiên phát triển để phù<br /> với năm 2016, với sự tham gia của nhiều tổ chức hợp với xu hướng phát triển của cuộc cách mạng<br /> hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, trong 6 lĩnh công nghiệp lần thứ 4. Techfest 2017 đã thu hút<br /> <br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 1<br />  Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh phát biểu tại Techfest 2017<br /> <br /> khoảng 4.000 - 4.500 người tham dự, 200 doanh các làng công nghệ và hơn 60 DN qua các cuộc thi<br /> nghiệp khởi nghiệp, 130 nhà đầu tư và quỹ đầu tư Techfest vùng.<br /> quốc tế, 80 doanh nghiệp cùng các tập đoàn kinh tế Các DN khởi nghiệp đạt giải năm nay đã nhận<br /> lớn và các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp. được những phần hỗ trợ thiết thực của các nhà đầu<br /> Ngoài ra, hoạt động kết nối đầu tư, một trong tư, nhà tài trợ và tiếp tục thắp sáng tinh thần khởi<br /> những nội dung quan trọng nhất, cũng diễn ra liên nghiệp để có những bước tiến vững chắc đóng góp<br /> tục trong suốt sự kiện, thu hút sự quan tâm tham cho phát triển kinh tế-xã hội đất nước.<br /> gia của rất nhiều nhà đầu tư và các DN khởi Phát biểu tại buổi lễ khai mạc, Phó Thủ tướng<br /> nghiệp. 170 cuộc kết nối đầu tư sâu được thực hiện Chính phủ Vũ Đức Đam đã dành lời cảm ơn tới các<br /> trước và trong sự kiện, trong đó có những thương start-up, các nhà đầu tư đến từ các quốc gia đã<br /> vụ đầu tư ban đầu đã kết nối thành công. Số tiền quan tâm, ủng hộ cho cộng đồng khởi nghiệp Việt<br /> cam kết đầu tư trong vòng 3 tháng lên tới trên Nam. Điểm lại 10 mong muốn mà các bạn startup<br /> 700.000 USD, có 29 giao dịch đầu tư được cam kết đã chia sẻ với Phó Thủ tướng vào Techfest năm<br /> với tổng giá trị đến hơn 4,5 triệu USD. 2016, trong đó có việc xây dựng cơ chế chính sách,<br /> Vòng chung kết Cuộc thi đã chọn ra được 10 thủ tục hành chính, sở hữu trí tuệ, không gian làm<br /> DN khởi nghiệp xuất sắc nhất tham gia qua nhiều việc chung…, Phó Thủ tướng đánh giá cao những<br /> vòng xét chọn từ hơn 250 DN qua các cuộc thi của nỗ lực của các cơ quan quản lý nhà nước trong<br /> <br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 2<br />  Thứ trưởng Trần Văn Tùng phát biểu tại lễ bế mạc Techfest 2017<br /> <br /> việc xây dựng, ban hành cơ chế chính sách đã có đã nói về những mong muốn bức thiết của các DN<br /> những việc làm rất tốt và cụ thể, nhưng nhiều việc start-up như gọi vốn, cơ chế tài chính, chính sách<br /> thì cũng mới chỉ là ban đầu. Trong đó, Luật hỗ trợ thuế khuyến khích các DN đầu tư vào nghiên cứu<br /> doanh nghiệp vừa nhỏ có một điều về hỗ trợ start- và và phát triển đến sở hữu trí tuệ, hỗ trợ thị<br /> up là một bước tiến quan trọng, song Phó Thủ trường, sự tham gia của các DN lớn vào hệ sinh<br /> tướng cho rằng bước tiếp theo cần văn bản hướng thái khởi nghiệp,… Và sau 1 năm, như lời Bộ<br /> dẫn cụ thể. Hay như trong Luật thuế mới bắt đầu trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh, đã có nhiều điều<br /> đưa dần ý tưởng nhưng cũng cần cụ thể hơn. được triển khai và đạt được kết qủa đáng khích lệ.<br /> Đặc biệt, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, làm sao Hơn 900 dự án start-up được ươm tạo với 300 sản<br /> để khởi nghiệp đổi mới sáng tạo không thành phẩm đã kết nối đến với cộng đồng và quỹ đầu tư.<br /> phong trào vụt lên rồi bẵng đi mà phải liên tục và Đáng chú ý đã 5 thương vụ start-up gọi vốn thành<br /> dài hơi. Phó Thủ tướng cũng dẫn câu nói: “Nếu công với tổng giá trị lên đến hơn 40 triệu USD như:<br /> muốn đi nhanh có thể đi một mình, nhưng muốn đi Momo - 28 triệu USD, F88 - 10 triệu USD, Got It! -<br /> xa thì không thể độc hành” và mong muốn cộng hơn 9 triệu, Vntrip.vn - 3 triệu USD... Đến nay, Việt<br /> đồng doanh nghiệp start-up, nhà đầu tư và nhà Nam đã có trên 40 quỹ đầu tư mạo hiểm hoạt động<br /> nghiên cứu phải lớn mạnh lên. (tăng 30% so với năm 2016), 24 cơ sở ươm tạo, 10<br /> Tại Techfest 2016, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tổ chức thúc đẩy kinh doanh. Nhiều mạng lưới hỗ<br /> <br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 3<br />  trợ start-up được hình thành. Nhiều tập đoàn, DN, phát triển của phong trào khởi nghiệp sáng tạo.<br /> ngân hàng lớn ở Việt Nam đã tham gia thành lập Hành lang pháp lý hỗ trợ cũng đã được hoàn thiện<br /> các quỹ đầu tư mạo hiểm. Nhân lực hỗ trợ start-up, với việc Quốc hội đã thông qua Luật Chuyển giao<br /> huấn luyện viên, cố vấn được ghi nhận phát triển về công nghệ 2017, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và<br /> số lượng và gia tăng liên kết, hợp tác ngày càng vừa. Trong đó, có nhiều quy định mới hỗ trợ khởi<br /> chặt chẽ. nghiệp sáng tạo. Trong năm qua có thêm khoảng<br /> Ghi nhận những kết quả tích cực bước đầu của 1.000 DN start-up được thành lập so với con số<br /> phong trào start-up, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam 1.800 DN của cả giai đoạn trước đó. Hiện số DN<br /> mong muốn việc hỗ trợ cho các DN start-up cần cụ start-up ở Việt Nam đã đạt con số 3.000 và còn 2<br /> thể và nhanh hơn nữa. Phó Thủ tướng khẳng định năm để thực hiện mục tiêu đến năm 2020 cả nước<br /> để thoát khỏi "bẫy thu nhập trung bình", đi theo quỹ có 5.000 DN start-up.<br /> đạo của các nền kinh tế phát triển không còn cách Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh cho biết<br /> nào khác là phải đẩy mạnh phong trào start-up ở sự kiện Diễn đàn khởi nghiệp APEC đã được tổ<br /> Việt Nam bằng những cách làm rất mới, rất sáng chức vào tháng 9/2017 tại TP. HCM với sự tham gia<br /> tạo. Và với vai trò kiến tạo, Chính phủ, các bộ của của gần 30 doanh nghiệp khởi nghiệp ĐMST,<br /> ngành không chỉ tạo ra những khung pháp lý, cơ hơn 30 nhà đầu tư, quỹ đầu tư mạo hiểm… Tại Hội<br /> chế, chính sách tài chính thuận lợi mà đã có những nghị thượng đỉnh kinh doanh Việt Nam 2017 cũng<br /> đề án hỗ trợ cộng đồng start-up cụ thể nhất có thể. đã dành một phiên chuyên đề về Khởi nghiệp và<br /> Đơn cử, Chính phủ đã có Đề án 844 hỗ trợ phát đổi mới sáng tạo (ĐMST).<br /> triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc Việt Nam đã có các chương trình hợp tác với<br /> gia, Đề án 1665 hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi các quốc gia có hệ sinh thái khởi nghiệp phát triển<br /> nghiệp và sắp tới sẽ là đề án 667 phát triển hệ tri như Phần Lan, Israel, Hoa Kỳ, Singapo..., giúp Việt<br /> thức Việt số hoá nhằm xây dựng nguồn tài nguyên Nam tích lũy được những kinh nghiệm quý giá từ<br /> dữ liệu mở của Chính phủ, các bộ ngành, DN và các mô hình hỗ trợ khởi nghiệp tiên tiến, tìm kiếm<br /> cộng đồng. Nguồn tài nguyên dữ liệu này được chia các cơ hội hợp tác hỗ trợ khởi nghiệp và ĐMST với<br /> sẻ, kết nối cho mọi người sử dụng, mọi DN công các nước trong khu vực ASEAN và trên thế giới,<br /> nghệ thông tin, DN start-up có thể khai thác, làm ra mở ra cơ hội kết nối với các đối tác kinh doanh và<br /> sản phẩm, ứng dụng mới đem lại lợi ích cho cộng các nhà đầu tư tiềm năng. Điều này đã khẳng định<br /> đồng. “Đây không phải là việc riêng của Bộ sự phát triển mạnh mẽ của hệ sinh thái khởi nghiệp<br /> KH&CN, các nhà đầu tư, những bạn trẻ, những ĐMST quốc gia.<br /> thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng… mà Trong khuôn khổ lễ khai mạc, Bộ KH&CN đã ra<br /> là của tất cả mọi người, bộ ngành, địa phương”, mắt “Cổng thông tin khởi nghiệp đổi mới sáng tạo<br /> Phó Thủ tướng nói. quốc gia” tại địa chỉ www.startup.gov.vn. Đây là nơi<br /> Phát biểu tại lễ khai mạc, Bộ trưởng Chu Ngọc cung cấp đầy đủ, chính xác và kịp thời các hoạt<br /> Anh cho biết, với vai trò là cơ quan được Chính phủ động start-up. Đồng thời, là cầu nối hữu ích để các<br /> giao làm đầu mối triển khai Đề án Hỗ trợ phát triển bạn trẻ tìm kiếm cơ hội tham gia vào các hoạt động<br /> hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia khởi nghiệp, đồng thời chia sẻ các câu chuyện về<br /> đến năm 2025, trong một năm qua, Bộ KH&CN đã các tấm gương start-up trên cả nước./.<br /> phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, cơ quan ở<br /> trung ương và địa phương để cùng thúc đẩy sự<br /> <br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 4<br /> TIN TỨC SỰ KIỆN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> DỰ ÁN FIRST HẩỚNG DẪN VIẾT HỒ Sả<br /> ₔỀ XUẤT TÀI TRỢ LẦN THỨ BA<br /> Ngày 8/11/2017, Ban quản lý dự án “Đẩy mạnh đầu tiên mà Bộ KH&CN sử dụng vốn vay của Ngân<br /> đổi mới sáng tạo thông qua nghiên cứu, khoa học hàng Thế giới thí điểm cho chính sách thúc đẩy hoạt<br /> và công nghệ” - FIRST - đã tổ chức Hội thảo “Giới động nghiên cứu KH&CN gắn với thị trường và<br /> thiệu dự án FIRST và hướng dẫn viết hồ sơ đề xuất doanh nghiệp nhiều hơn, từ đó nâng cao vai trò của<br /> tài trợ lần thứ ba” với mục tiêu giới thiệu Dự án doanh nghiệp với tư cách là trung tâm của đổi mới<br /> FIRST và các khoản tài trợ đến được với đông đảo sáng tạo quốc gia, biến tri thức khoa học thành<br /> các đối tượng thụ hưởng tiềm năng. hàng hóa tài sản giá trị cho xã hội.<br /> Tại hội thảo, ban quản lý dự án đã trao đổi với Để có vòng kêu gọi lần thứ ba này, các đơn vị<br /> các đơn vị quan tâm về cách thức xây dựng hồ sơ viện nghiên cứu, trường đại học và ngành KH&CN<br /> dự án, những kinh nghiệm của 2 đợt kêu gọi trước nói chung đã phải trải qua nhiều đòi hỏi khắt khe<br /> nhằm giúp các đơn vị chuẩn bị hồ sơ đề xuất có của Ngân hàng Thế giới. Vì thế, hội thảo này có<br /> chất lượng tốt nhất. Tiếp nối 2 đợt kêu gọi đề xuất mục đích hướng dẫn, bàn bạc để các đơn vị viết hồ<br /> tài trợ, dự án FIRST kêu gọi lần thứ ba cho 3 khoản sơ tốt nhất cho 3 hợp phần phù hợp với tiêu chí của<br /> tài trợ với các tiêu chí đánh giá rõ ràng, minh bạch, dự án, vượt qua vòng đánh giá của các tổ chức<br /> nhằm giúp các đơn vị tiếp cận dễ dàng. quốc tế.<br /> Theo Ban Quản lý dự án FIRST, đây là dự án Qua 2 đợt kêu gọi đầu tư, Ban Quản lý Dự án<br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 5<br />  FIRST đã kí kết và tài trợ cho 47 hồ sơ. Trong đó, trợ cho các tổ chức KHCN công lập; Khoản tài trợ<br /> hợp phần mời các chuyên gia giỏi nước ngoài, đặc cho các chuyên gia giỏi nước ngoài, đặc biệt là<br /> biệt là người Việt Nam ở nước ngoài, đã ký được người Việt Nam ở nước ngoài về khoa học, công<br /> 17 hồ sơ tài trợ cho các đơn vị thụ hưởng, một số nghệ và đổi mới sáng tạo; và Khoản tài trợ cho các<br /> hồ sơ khá đã được lãnh đạo Bộ KH&CN, Ngân nhóm hợp tác.<br /> hàng Thế giới phê duyệt. Hợp phần tài trợ cho các Theo ông Lương Văn Thắng - Giám đốc Ban<br /> tổ chức KH&CN công lập đã kí tài trợ cho 10 viện, quản lý Dự án FIRST, Dự án triển khai tài trợ đợt 3<br /> trường trên toàn quốc, với số vốn đầu tư cao nhất gồm 3 hợp phần. Hợp phần 1a là thu hút, khuyến<br /> là 3,2 triệu USD. Hợp phần cho các nhóm hợp tác khích các nhà khoa học, chuyên gia giỏi nước<br /> đã kí cho 11 đơn vị, trong đó có 3 doanh nghiệp ngoài, đặc biệt là người Việt Nam ở nước ngoài về<br /> start-up và 8 nhóm liên kết với tổng số 56 nhóm Việt Nam hỗ trợ, hợp tác với các tổ chức khoa học,<br /> nghiên cứu cùng hưởng. Hiện đã có 3 đơn vị chuẩn nhà nghiên cứu và doanh nghiệp trong nước để<br /> bị về đích, 2 doanh nghiệp start-up sẽ kết thúc và triển khai thực hiện các dự án hợp tác nghiên cứu<br /> có sản phẩm ban đầu vào tháng 2/2018. Một số và phát triển, đào tạo chuyển giao tri thức. Kinh phí<br /> viện trường cũng đang ráo riết đi đến đích cuối tài trợ cho các tiểu dự án của hợp phần 1a không<br /> cùng. vượt quá mức kinh phí tối đa tương đương với<br /> Mục tiêu của Dự án FIRST là góp phần hỗ trợ 200.000 USD và thời gian nhận hồ sơ trước 17h<br /> nâng cao năng suất, khả năng cạnh tranh và chất ngày 15/12/2017.<br /> lượng tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam thông Hợp phần 2a với mục đích hỗ trợ các tổ chức<br /> qua việc tăng cường hiệu quả hoạt động nghiên KH&CN công lập thực hiện thành công dự án<br /> cứu khoa học, phát triển và ứng dụng công nghệ, chuyển đổi theo định hướng thị trường, tự chủ và<br /> thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo. Để đạt được phát triển bền vững về tài chính, thông qua đề xuất<br /> mục tiêu này, FIRST thí điểm thực hiện 3 khoản tài của Dự án sẽ có chiến lược phát triển dài hạn về<br /> trợ KH&CN và đổi mới sáng tạo như sau: Khoản tài khoa KH&CN, đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực<br /> <br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 6<br />  nghiên cứu và năng lực quản lý tổ chức, đồng bộ cho mỗi Nhóm hợp tác. Phần kinh phí đối ứng còn<br /> với đầu tư các trang thiết bị phục vụ nghiên cứu lại sẽ do Nhóm Hợp tác trực tiếp đóng góp. Thời<br /> phát triển theo định hướng thị trường. Kinh phí gian Dự án nhận hồ sơ trước 17h ngày<br /> không quá hoặc tối đa tương đương với 4 triệu 30/11/2017.<br /> USD và thời gian nhận hồ sơ trước 17h ngày Dự án FIRST được Thủ tướng Chính phủ phê<br /> 30/11/2017. duyệt ngày 11/5/2011 sử dụng vốn vay của Ngân<br /> Hợp phần 2b2 sẽ hỗ trợ các Nhóm Hợp tác hàng Thế giới do Bộ KH&CN là chủ đầu tư và là<br /> thực hiện đề xuất triển khai các dự án kinh doanh chủ Dự án. Từ năm 2014 - 2017, Dự án FIRST đã<br /> khả thi dựa trên các kết quả nghiên cứu KH&CN, ý tổ chức kêu gọi và đánh giá được 2 vòng tài trợ<br /> tưởng sáng tạo giữa các doanh nghiệp, các viện cho cả 3 khoản tài trợ nói trên. Đến nay, FIRST đã<br /> nghiên cứu, trường đại học, ưu tiên những lĩnh có khoảng 40 đơn vị thụ hưởng theo những hình<br /> vực như công nghệ thông tin và truyền thông, thức khác nhau.<br /> công nghệ sinh học và nông nghiệp, vật liệu mới, Một số dự án đã có kết quả bước đầu đáng ghi<br /> cơ khí và tự động hóa, công ích (trắc địa, bản đồ, nhận như dự án: "Ứng dụng công nghệ sản xuất<br /> đo lường, khí tượng, thủy văn, bảo vệ môi trường protein của Nhật Bản trong phòng chống bệnh cầu<br /> và biến đổi khí hậu...). trùng trên gà tại Việt Nam"; “Nghiên cứu công<br /> Dự án FIRST sẽ tài trợ theo phương thức có nghệ chế tạo vacxin phòng bệnh tiêu chảy thành<br /> đối ứng và không vượt quá 50% khoản kinh phí dịch (PED) cho lợn nuôi trang trại”; “Làm chủ công<br /> thực hiện Đề xuất tương ứng với số tiền tối đa nghệ chọn tạo và nâng cao năng lực sản xuất<br /> không quá 300.000 USD tính theo từng thành giống lúa có các đặc tính nổi trội và giá trị kinh tế<br /> viên. Theo nguyên tắc này, kinh phí Dự án tài trợ cao, góp phần đảm bảo sự tự chủ của Viện Lúa<br /> tối đa thực hiện đề xuất không quá 3.000.000 USD Đồng bằng sông Cửu Long”./.<br /> <br /> <br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 7<br /> TIN TỨC SỰ KIỆN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> STARTUP VIỆT AIRLALA “GIẬT” GIẢI THẩỞNG<br /> KHỞI NGHIỆP APEC TRỊ GIÁ 25.000 USD<br /> Nền tảng thương mại điện tử Airlala vừa được bao gồm Quỹ châu Á, Ban Thư ký APEC, Bộ Công<br /> trao Giải thưởng Thịnh vượng Kỹ thuật số APEC. Thương Việt Nam và tập đoàn Google.<br /> Đây là một sản phẩm do các nhà phát triển phần Airlala đã được lựa chọn từ 11 sản phẩm tham<br /> mềm Việt Nam xây dựng nhằm giúp các thợ thủ gia Cuộc thi Phát triển ứng dụng APEC 2017 (2017<br /> công tìm kiếm đối tác và đầu ra cho sản phẩm ở các APEC App Challenge) được tổ chức hồi tháng<br /> thị trường trên khắp thế giới. 5/2017 bên lề Hội nghị các Bộ trưởng phụ trách<br /> Giải thưởng Thịnh vượng Kỹ thuật số APEC là thương mại APEC ở Hà Nội.<br /> một giải thưởng đặc biệt cho một sản phẩm kỹ thuật Ông John Karr, Giám đốc Cấp cao của Chương<br /> số mới, có sự sáng tạo nhằm thúc đẩy sự thịnh trình Công nghệ thuộc Quỹ châu Á, nói: “Airlala cung<br /> vượng và tăng trưởng bao trùm giữa các nền kinh tế cấp nền tảng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ mở<br /> trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Ủy ban Bình rộng hoạt động kinh doanh ra các thị trường nước<br /> chọn Giải thưởng Thịnh vượng Kỹ thuật số APEC ngoài. Nền tảng này sử dụng mô hình sàn giao dịch<br /> <br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 8<br /> thân thiện có thể nhân rộng và phát triển cao hơn. phần ba lực lượng lao động. Internet đã cắt giảm<br /> Đó là lý do vì sao chúng tôi quyết định trao Giải đáng kể chi phí xuất khẩu cho những DN này cũng<br /> thưởng Thịnh vượng Kỹ thuật số APEC cho Airlala”. như tăng khả năng tiếp cận các thị trường mới, hội<br /> Ông Hải Nguyễn, sáng lập viên kiêm Giám đốc nhập với chuỗi giá trị toàn cầu. Tuy nhiên, nhiều chủ<br /> Điều hành Airlala, nói: “Chúng tôi rất tự hào khi được DN vẫn phải đối mặt với những thách thức đáng kể<br /> nhận giải thưởng này. Giải thưởng đã hỗ trợ rất lớn khi tiếp cận các thị trường mới do kiến thức, mạng<br /> cho sứ mệnh của chúng tôi là hỗ trợ những người lưới đối tác và tiếp cận tài chính hạn hẹp. Ví dụ ở<br /> thợ thủ công địa phương và các doanh nghiệp nhỏ Indonesia, mặc dù các DN vừa và nhỏ đóng góp gần<br /> trong khu vực APEC”. 60% GDP và chiếm 97% tổng số việc làm, nhưng tỷ<br /> Theo ông Hải Nguyễn, Airlala không chỉ là một trọng của họ trong tổng xuất khẩu chỉ chiếm 16%.<br /> sàn giao dịch mà còn cho phép kết nối các khách Ông Andrew Ure, Trưởng bộ phận Thương mại<br /> hàng quốc tế với những người thợ thủ công và các và Kinh tế của Google tại châu Á-Thái Bình Dương<br /> doanh nghiệp địa phương trên cơ sở các thông tin lưu ý: "Nếu chúng ta có thể tăng gấp đôi số lượng<br /> mà người mua và người bán đưa lên nền tảng DN nhỏ trong lĩnh vực xuất khẩu ở khu vực châu Á-<br /> thương mại điện tử này. Thái Bình Dương, thì sẽ tạo thêm 35 triệu việc làm<br /> Các DN vừa và nhỏ, siêu nhỏ hiện chiếm hơn mới và 1.500 tỷ USD kim nghạch xuất khẩu"./.<br /> 97% số DN trong khu vực APEC và sử dụng hai<br /> <br /> <br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 9<br /> KHỞI NGHIỆP ĐỔI MỚI SÁNG TẠO<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> VIETNAM TRAVEL CONSULTANT: KHI<br /> DU LỊCH TRẢI NGHIỆM LÊN NGÔI<br /> Du lịch, trải nghiệm và khám phá là một trong năm ngoái. Tổng doanh thu từ khách du lịch ước<br /> những xu hướng đang phổ biến trên thế giới. Trong tính đạt 254.700 tỷ đồng, tăng 27,1% so với năm<br /> những năm trở lại đây, rất nhiều Dự án khởi nghiệp 2016. Tuy vậy, song song với những tín hiệu đáng<br /> trong lĩnh vực này đã ra đời giúp cho các du khách mừng thì đâu đó vẫn còn những chuyện buồn về du<br /> có thể tìm hiểu văn hóa, phong tục, tập quán tại một lịch xuất hiện như du khách bị “chặt chém”, xe<br /> đất nước xa lạ theo những cách riêng như du lịch khách đuổi khách du lịch xuống đường hay tài xế<br /> bui, du lịch thiện nguyện. thu cước quá cao so với thực tế. Điều này làm ảnh<br /> Theo một trang tin chuyên ngành du lịch về hưởng không nhỏ đến hình ảnh của quốc gia đang<br /> ASEAN nhận định, Việt Nam có tốc độ tăng trưởng trên đà phát triển. Trăn trở về điều này, chàng trai<br /> ngành du lịch nhanh nhất trong các quốc gia thành 8X Ngô Văn Tài đã quyết định khởi nghiệp với dự<br /> viên ASEAN. Trong 6 tháng đầu năm 2017, tổng án độc đáo về du lịch nhằm đem đến cho bạn bè<br /> lượng khách quốc tế đến Việt Nam ước tính là quốc tế cơ hội trải nghiệm tốt nhất trên dải đất hình<br /> 6.206 nghìn lượt khách, tăng 30,2% so với cùng kỳ chữ S với nhiều danh lam thắng cảnh đẹp, văn hóa<br /> <br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 10<br />  “Nếu chương trình tour không mang đến cho khách hàng những hiểu biết tường tận về<br /> khác biệt văn hóa, lối sống, phong tục tập quán của con người và đất nước thì chương<br /> trình đó chưa thành công. Có nghĩa là chưa đạt mục tiêu và ý nghĩa cơ bản của du lịch”<br /> - Ngô Văn Tài.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> đa dạng. Du khách sẽ được hưởng đúng quyền lợi, trong suốt thời sinh viên đã khiến Tài ấp ủ khởi<br /> xứng đáng với những chi phí mà họ bỏ ra. Với ý nghiệp Dự án trong lĩnh vực này. Tuy nhiên con<br /> tưởng táo bạo này, Ngô Văn Tài đã trở thành đường khởi nghiệp chỉ thực sự bắt đầu khi Tài trở<br /> Founder của Vietnam Travel Consultant. thành đại diện cho một tổ chức phi lợi nhuận và<br /> KHỞI NGHIỆP CỦA CHÀNG TRAI NHÀ đặc biệt làm việc cho công ty kiểm toán nổi tiếng<br /> NÔNG KPMG.<br /> Sinh năm 1988, học tập và lớn lên tại thành phố Từ bỏ công việc ổn định hiện có để khởi nghiệp<br /> Hoa Phượng đỏ, Tài là con thứ 5 trong một gia một dự án mới, nhiều người trong gia đình và bạn<br /> đình có bố là thương binh, mẹ làm nông nghiệp. bè đã lo lắng cho Tài. Họ đặt câu hỏi tại sao không<br /> Sống trong hoàn cảnh khó khăn, nhưng với ý chí chờ thêm thời gian để tích lũy thêm kinh nghiệm và<br /> vươn lên, Tài đã thi đỗ vào Đại học Ngoại thương. đôi khi là cả nguồn tài chính, nhưng Tài đã chia sẻ:<br /> Ngay năm đầu học tập, Tài đã tham gia các câu lạc “Cơ hội đôi khi chỉ đến một lần, nhất là tuổi trẻ, nên<br /> bộ ở trường nhằm tích lũy, trau dồi kỹ năng mềm nếu để nó qua đi có thể sẽ mất đi nhiệt huyết, động<br /> và sự tự tin của bản thân. Bén duyên với du lịch lực để khởi nghiệp”.<br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 11<br /> Là một dự án ra đời khi các công ty du lịch đã định đến kinh nghiệm về du lịch của nhân viên. Sau đó<br /> vị xong thị trường. Để có thể tồn tại lâu dài, Vietnam một thời gian, những nhân viên này qua quá trình<br /> Travel Consultant, cũng như nhiều startup trẻ khác thực tế nhận ra rằng không phù hợp với với hoạt<br /> về du lịch, cần phải tạo ra những giá trị mới, sáng động du lịch nên dần ra đi, điều này khiến Dự án có<br /> tạo mới trong mô hình hoạt động. Mục tiêu của biến động nhân sự liên tục và không ổn định. Dự án<br /> Vietnam Travel Consultant là hướng đến việc lấy trải đã phải mất một thời gian tương đối để giải quyết<br /> nghiệm văn hóa làm trung tâm, giúp các du khách bài toán này. Xác định Dự án không tập trung mạnh<br /> tiếp cận văn hóa Việt Nam một cách dễ dàng. vào công nghệ nên yếu tố con người đóng vai trò<br /> BƯỚC KHỞI ĐẦU GIAN TRUÂN then chốt, sau quá trình không ổn định về tổ chức,<br /> Tốt nghiệp đại học năm 2010, sở hữu những kỹ Tài đã chú trọng nhiều đến các cộng tác viên. Lực<br /> năng mềm tốt, kinh nghiệm quản trị trong các công lượng hướng dẫn viên được đội ngũ điều hành lựa<br /> ty, tập đoàn lớn, nhưng khi bắt đầu với Vietnam chọn kỹ lưỡng với kinh nghiệm tối thiểu 3 năm dẫn<br /> Travel Consultant, Nguyễn Văn Tài đã gặp không ít tour, có thẻ hướng dẫn viên du lịch quốc tế do Tổng<br /> khó khăn. cục Du lịch cấp và ngoại ngữ lưu loát. Nhà đồng<br /> Đầu tiên là bài toán về nhân sự và vận hành. sáng lập nhấn mạnh công ty không chấp nhận sự<br /> Ban đầu, do số vốn hạn chế nên Dự án tuyển nhân bình quân, mức trung bình mà chỉ chấp nhận mức<br /> sự chỉ cần giỏi ngoại ngữ, cũng không quan tâm tốt và xuất sắc về kinh nghiệm cũng như kiến thức<br /> <br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 12<br />  tốt và xuất sắc về kinh nghiệm cũng như kiến thức thu hút nhiều khách hàng mới. Bản thân các tour<br /> của hướng dẫn viên. trải nghiệm của Vietnam Travel Consultant cũng<br /> Với số vốn 1 tỷ đồng, sau khi ổn định về tổ tạo nên khác biệt giữa thị trường với những sản<br /> chức nhân sự, bài toán thứ hai mà Vietnam Travel phẩm định danh mà nổi bật là lớp dạy tiếng Việt,<br /> Consultant phải đối mặt là làm sao có một chiến nấu ăn và trải nghiệm hơi thở của đời sống.<br /> lược kinh doanh hiệu quả, phương pháp marketing Cụ thể, khi đăng ký lớp dạy nấu ăn với giá 40<br /> nào là tối ưu về mặt chi phí giúp Dự án “sinh sau USD, khách du lịch sẽ được tùy chọn hoặc là đón<br /> đẻ muộn” cạnh tranh trên thị trường và được nhiều bằng taxi hoặc xích lô từ khách sạn. Từ đây, họ<br /> người biết tới. Để có được câu trả lời, Nguyễn Văn đến "chợ cóc", một thuật ngữ dân gian của chợ địa<br /> Tài cùng Trần Văn Quang - đồng sáng lập Dự án - phương, để trải nghiệm các mặt hàng bày bán qua<br /> đã phải nghiên cứu, tham gia các sản phẩm đã có sự giới thiệu của hướng dẫn viên. Đó có thể là các<br /> trên thị trường, từ đó phân tích tìm ra các ưu điểm loại rau thơm, hành, tỏi, trứng vịt lộn, thịt gà,<br /> và nhược điểm của đối thủ cạnh tranh, và rút ra ngan... và nhiều món quà dân dã đặc trưng khác<br /> các vấn đề để áp dụng vào Dự án của mình cần của địa phương.<br /> thay đổi như thế nào. Tiếp đến, hướng dẫn viên sẽ hướng dẫn du<br /> NHỮNG THÀNH CÔNG BAN ĐẦU khách mua nguyên vật liệu để chuẩn bị cho lớp<br /> Quá trình nghiên cứu thị trường, Tài thấy rằng nấu ăn. "Khách cũng được hướng dẫn những câu<br /> khi du khách đến một đất nước, họ muốn tìm hiểu tiếng Việt phổ thông như chào hỏi, cảm ơn, tạm<br /> văn hóa, ngôn ngữ, ẩm thực... trong khi tour du lịch biệt hay các câu giao tiếp để mặc cả khi đi chợ",<br /> thuần túy ở Việt Nam hiện nay thường chỉ đưa ra Tài cho biết.<br /> thông tin cơ bản, chưa thật sự giúp du khách hiểu Khi hoàn tất quá trình đi chợ, cả nhóm sẽ di<br /> sâu về những vấn đề trên. Do vậy, Tài đã quyết chuyển đến một ngôi nhà đặc trưng của người Hà<br /> định xây dựng các tour cho du khách trực tiếp tham Nội để bắt đầu khám phá phong cách nấu ăn thủ<br /> gia vào các hoạt động để họ có ấn tượng, cảm đô. Họ được hướng dẫn và thực hành từng bước<br /> nhận sâu hơn. để thực hiện một món ăn mang đúng hương vị địa<br /> Cụ thể, Ngô Văn Tài và các cộng sự đã xây phương. Các món ăn trong chương trình đa dạng<br /> dựng các tour du lịch mới mẻ như đi chợ cóc, học như nộm hoa chuối, bánh xèo, bún chả, chả cá,<br /> tiếng Việt để biết mặc cả và vào bếp làm các món bánh đa nem, phở, phở cuốn hay cà phê trứng.<br /> đặc trưng, truyền thống của Việt Nam như món Trong 5 giờ đồng hồ, du khách cũng có cơ hội<br /> nem, phở, nộm và thử sống như người bản địa. tìm hiểu cuộc sống thường nhật của một hộ dân<br /> Ra đời từ năm 2015, đến nay công ty đã có Hà Nội, hòa vào nếp sinh hoạt và thưởng thức<br /> 4.000 khách hàng đến từ khắp nơi trên thế giới, những món đồ uống dân dã đặc trưng như sả quế<br /> trong đó nhiều nhất là Singapore, Malaysia, táo mèo, sả quế dầu ngâm...<br /> Australia, Philippines, Mỹ và Canada. Các tour du Đặc biệt, các tour không chỉ gói gọn trong nội<br /> lịch đa dạng với điểm nhấn là trải nghiệm văn hóa, thành thủ đô mà mở rộng sang các điểm du lịch<br /> con người Việt Nam. Đó là tour học tiếng Việt, đạp khác như làng cổ Đường Lâm, chùa Hương, vịnh<br /> xe, học nấu ăn, trải nghiệm ẩm thực đường phố, Hạ Long, Ninh Bình hay Sapa. Không dừng lại ở<br /> tour đi dạo... Giá tour dao động từ 20-55 USD. đó, dự án đã phủ sóng tới miền Trung và miền<br /> Khách hàng ban đầu chủ yếu là người quen, Nam với lực lượng hướng dẫn viên là 30 người<br /> khách hàng cũ của Tài giới thiệu và qua trên khắp dải đất hình chữ S.<br /> TripAdvisor. Dần dần họ tạo được sự tin tưởng và Hiện nay, trung bình Vietnam Travel Consultant<br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 13<br />  đón 100 đoàn khách/tháng. Có những khách cùng lịch trọn gói cho khách nước ngoài với dịch vụ visa,<br /> Vietnam Travel Consultant trải nghiệm theo chiều đưa đón sân bay, dịch vụ phòng khách sạn, hướng<br /> dọc đất nước, nhưng cũng có những khách do hạn dẫn viên, xe vận chuyển hay địa điểm ăn uống.<br /> chế thời gian chỉ đồng hành trong nửa ngày như đi Trong thời gian tới, Dự án cũng lên kế hoạch<br /> tham quan Hà Nội, thậm chí có khách chỉ sử dụng tập trung vào mảng du lịch nông nghiệp tại TP<br /> 2-3 giờ đồng hồ để được đi chợ, nấu ăn cùng HCM và Đà Lạt. Trong quá trình tham quan, du<br /> Vietnam Travel Consultant. Tuy nhiên đối với Tài, khách quốc tế sẽ hiểu sâu các mô hình nông<br /> số lượng thời gian không phải là vấn đề then chốt nghiệp hiện tại ở Việt Nam, đồng thời trao đổi<br /> mà số lượng khách đến với Vietnam Travel những kinh nghiệm hay mô hình tại nước họ cho<br /> Consultant mới là điều quan trọng,. các chủ trang trại, doanh nghiệp... tham khảo và áp<br /> Nhờ có một chiến lược marketing hiệu quả, dụng.<br /> dựa trên các nền tảng có sẵn để tiếp cận với tập “Công ty đã ký hợp đồng hợp tác chiến lược<br /> khách hàng đích, các gói du lịch tập trung vào trải với Bicol Tour & Shoot (BTS) tại Philippin để cung<br /> nghiệm văn hóa độc đáo đã giúp Vietnam Travel cấp các chương trình tour cho du khách tham quan<br /> Consultant được biết đến trên các diễn đàn du lịch các mô hình nông nghiệp tại Việt Nam. Trong tháng<br /> nổi tiếng. Trong hai năm liên tiếp, Dự án đã đạt 4 và 5 vừa qua, Công ty đã tổ chức cho gần 200<br /> chứng chỉ xuất sắc do Tạp chí Advisor-diễn đàn du khách Philippin tham gia chương trình này. Đoàn<br /> lịch nổi tiếng nhất thế giới chứng nhận. 93,5% tiếp theo sẽ được triển khai vào tháng 11 này", Tài<br /> khách hàng tại website du lịch lớn nhất thế giới hào hứng chia sẻ.<br /> đánh giá Vietnam Travel Consultant với chất lượng Khi du lịch đã trở thành ngành kinh tế mũi nhọn<br /> 5 sao và 6,5% cho điểm 4 sao. của đất nước thì Dự án khởi nghiệp trong lĩnh vực<br /> Tour du lịch chỉ là một trong các hoạt động của này sẽ giúp thúc đẩy kinh tế, đem lại những giá trị<br /> Vietnam Travel Consultant. Công ty còn cung cấp mới cho xã hội./.<br /> dịch vụ trợ lý kinh doanh với vai trò biên dịch và Minh Phượng<br /> phiên dịch theo yêu cầu. Bên cạnh đó là tour du<br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 14<br /> KHỞI NGHIỆP ĐỔI MỚI SÁNG TẠO<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> HỆ SINH THÁI KHỞI NGHIỆP LONDON:<br /> NHỮNG BÀI HỌC TỪ NẩỚC ANH<br /> London chắc chắn là thủ đô của Châu Âu khi đang dẫn đầu châu Âu. Điều này trực tiếp chuyển<br /> nói đến các hệ sinh thái công nghệ cao. Thành phố thành sự tăng trưởng. Báo cáo Tech Nation 2016<br /> này tự hào có khoảng 4.300-5.900 khởi nghiệp cho thấy các ngành công nghệ kỹ thuật số của<br /> công nghệ đang hoạt động, đứng thứ tư thế giới về London đang phát triển nhanh hơn 32% so với toàn<br /> kết quả khởi nghiệp. bộ nền kinh tế, đạt trên 200 tỷ USD. Đồng thời, sự<br /> Nguồn lực tài chính mạnh mẽ của thành phố tập trung cao của các cơ quan có ảnh hưởng cung<br /> cung cấp sự hỗ trợ phong phú cho các nhà đầu tư cấp nhiều cơ hội cho công ty trưởng thành. Trong<br /> và công ty khởi nghiệp. Xét về tổng vốn đầu tư mạo khung thời gian mười năm, chỉ có hai hệ sinh thái<br /> hiểm và hầu hết các số liệu về tài trợ khác, London có số công ty khởi nghiệp trưởng thành ở mức giá<br /> <br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 15<br />  trị trên 50 triệu USD nhiều hơn so với London là công ty khởi nghiệp nhiều hơn khoảng 2 lần so với<br /> New York và Thung lũng Silicon. Do gần gũi với hệ sinh thái lớn nhất châu Âu tiếp theo, Tel Aviv.<br /> một số ngân hàng lớn nhất thế giới, các quỹ đầu tư London cũng là hệ sinh thái lớn thứ 4 trên thế giới<br /> mạo hiểm tinh thông và các công ty công nghệ như theo Giá trị hệ sinh thái và lớn nhất ở châu Âu.<br /> Apple, Google và Facebook, các công ty khởi MÔI TRƯỜNG KHỞI NGHIỆP Ở LONDON<br /> nghiệp tại London tiếp cận được với các nhà đầu tư Vương quốc Anh không được biết đến như một<br /> tiềm năng cũng như những công ty tiếp nhận. hệ sinh thái khởi nghiệp có truyền thống. Nhưng<br /> Một số công ty khởi nghiệp thậm chí đã trở một số yếu tố, bao gồm vị trí địa lý làm cho nó trở<br /> thành những con “cá mập”, phục vụ cho thị trường thành nơi gặp gỡ lý tưởng cho tài năng cũng như<br /> toàn cầu như Công ty khởi nghiệp Công nghệ tài cơ hội. Từ năm 2010, chính phủ Anh đã thực hiện<br /> chính Powa hay Công ty Truyền thông Shazam. một số bước đi tích cực để thiết lập và nuôi dưỡng<br /> Vào năm 2016, chúng ta đã chứng kiến lịch sử khi một hệ sinh thái khởi nghiệp ở Anh, bắt đầu với<br /> ARM Holdings, một trong những công ty công nghệ việc thành lập Tech City ở London để đưa ra các<br /> có ảnh hưởng nhất trên thế giới cung cấp 95% điện ưu đãi thuế hào phóng cho cả doanh nhân và các<br /> thoại thông minh của thế giới, đã được Softbank nhà đầu tư. Theo số liệu cuối cùng, số lượng Khởi<br /> mua lại với giá 32 tỷ đô la - đánh dấu thỏa thuận nghiệp ở London tăng từ 440.600 trong năm 2011<br /> công nghệ lớn nhất của Anh và là dấu mốc cho sự lên 608.110 vào năm 2015.<br /> tăng trưởng của hệ sinh thái này. London là trung tâm cho hoạt động kinh doanh<br /> London có kết quả hoạt động tốt và được tăng và khởi nghiệp tại Anh. London chiếm 18,2% tổng<br /> 3 bậc so với năm 2015, chủ yếu là những cải thiện số doanh nghiệp ở Anh, tỷ lệ cao nhất trong nước.<br /> mạnh về cung cấp tài chính (#4 so với #10 vào năm London đã tăng 29.000 doanh nghiệp được thành<br /> 2015) và Kinh nghiệm Khởi nghiệp (#10 so với #13 lập vào năm 2015, với tốc độ tăng trưởng 6.95%,<br /> vào năm 2015). Hiệu suất, Phạm vi thị trường và chiếm gần một phần ba tổng số doanh nghiệp được<br /> các yếu tố Tài năng vẫn ở mức cao, dẫn đến các thành lập trong nước. Về đầu tư trực tiếp nước<br /> kết quả tổng thể ấn tượng. Bất chấp sự không chắc ngoài (FDI) vào Anh, London cũng dẫn đầu. Các<br /> chắn về Brexit và những rắc rối tiềm ẩn, nhiều khởi công ty có trụ sở tại London đã cam kết khoảng 2,3<br /> nghiệp và công ty đã cam kết hỗ trợ, cho thấy tỷ USD trong năm 2015, cao hơn bất cứ thành phố<br /> London có khả năng giữ vững vị trí qua những thời châu Âu nào khác. Con số này so với mức đầu tư<br /> gian không ổn định. 791 triệu USD vào Anh và 101 triệu USD vào<br /> Tech City UK nhằm mục đích làm cho nước Anh London trong năm 2010. Nói cách khác, London<br /> trở thành nơi tốt nhất để bắt đầu và phát triển một chiếm 1/7 đầu tư của Anh vào năm 2010, con số<br /> doanh nghiệp kỹ thuật số. Công ty thực hiện điều này đã tăng lên 2/3 năm 2015. Các công ty mới<br /> này thông qua các chương trình vòng đời kinh khởi nghiệp thương mại điện tử đặc biệt thành<br /> doanh miễn phí, lãnh đạo tư duy chính sách, và hỗ công trong việc huy động vốn gần đây và đã có 24<br /> trợ kỹ năng kỹ thuật số. khởi nghiệp trưởng thành được hỗ trợ bởi vốn đầu<br /> Là một hệ sinh thái hàng đầu ở châu Âu, tư mạo hiểm vào năm 2015. Sáng kiến hàng đầu<br /> London đang<br /> Hình 3. Tiếpvượt<br /> cận trội hơn<br /> "Sinh racác đối thủ<br /> ở phạm hàngcầu"<br /> vi toàn đầu của sự bùng nổ công nghệ ở London là việc tạo ra<br /> của mình là Berlin và Tel Aviv ở tất cả các yếu tố Vành đai Silicon ở Khu phố cũ của Đông London.<br /> ngoại trừ Tài năng, nơi Berlin hiện đang trên 5 bậc. Theo đại lý bất động sản thương mại Stirling<br /> London là hệ sinh thái lớn thứ 4 trên thế giới Ackroyd, có 3.228 công ty công nghệ trên diện tích<br /> theo số công ty khởi nghiệp. Hệ sinh thái này có số 1 km vuông, khiến nó trở thành cụm tập trung các<br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 16<br />  doanh nghiệp khởi nghiệp và công ty công nghệ sót cũng đã được cải thiện. Trong năm 2009,<br /> cao có mật độ cao hơn bất cứ nơi nào trong nước. 90,8% số doanh nghiệp tồn tại sau một năm và<br /> SÁNG TẠO HỆ SINH THÁI 41,7% sống sót qua 5 năm. Đến năm 2013, tỷ lệ<br /> Chính sách và ưu đãi có thể được sử dụng để sống sót sau 1 năm đã tăng lên 93,5%. Nhưng<br /> hình thành hạt nhân hoạt động mạnh mẽ tạo ra phần lớn các công ty khởi nghiệp sẽ sống sót trong<br /> động lực của mình và trở nên tự duy trì. Một số yếu những năm đầu tiên quan trọng sẽ vẫn là doanh<br /> tố chính có thể giúp thúc đẩy động lực này. Về phía nghiệp siêu nhỏ. Những gì đồ hoạ cho thấy là<br /> cầu có những yếu tố như việc sử dụng mua sắm khuyến khích những khởi nghiệp chấp nhận rủi ro<br /> công, hợp tác công tư và tăng nhu cầu tư nhân triển khai những ý tưởng của họ, được sự hỗ trợ<br /> thông qua các biện pháp khuyến khích để làm việc của các mạng lưới, câu chuyện thành công thực tế<br /> với các công ty nhỏ hơn; và về phía cung là tiếp và chính phủ chỉ là một phần của thách thức. Để<br /> cận nguồn tài trợ và các nguồn lực chất lượng cao. các doanh nghiệp này đảm bảo tăng trưởng đáng<br /> Sau đó, có các yếu tố kích hoạt có thể không thúc kể việc làm, thuế và tài sản, cũng như lợi thế cạnh<br /> đẩy sự phát triển của các hệ sinh thái kinh doanh, tranh của quốc gia cho các thế hệ tương lai, hệ<br /> nhưng nếu không xác lập một cách đúng đắn thì sinh thái cần tăng tỷ lệ các công ty có quy mô gia<br /> chúng có thể làm chậm lại đà tăng trưởng quan tăng. Điều này quan trọng vì những nhu cầu của<br /> trọng. Những yếu tố này bao gồm: Cơ sở hạ tầng một doanh nghiệp phát triển từ giai đoạn ý tưởng<br /> kỹ thuật số và truyền thống, quản trị và sức mạnh sang giai đoạn khoải động rồi trở thành một công ty<br /> của thể chế, chính sách, và quan trọng là một nền trưởng thành hơn với cơ sở nhân viên tăng dần<br /> văn hoá hoặc lối sống thích hợp. Sơ đồ dưới đây ban đầu với 10 nhân viên, sau đó là 50, rồi 100<br /> chỉ cho thấy những gì cần thiết để xây dựng một hệ người và nhiều hơn nữa.<br /> sinh thái thành công để khuyến khích tinh thần kinh Nhưng chỉ 39% số doanh nghiệp khởi nghiệp ở<br /> doanh. Đây chưa phải là một danh sách đầy đủ, London, 45% doanh nghiệp ở Tây Nam, và 42% ở<br /> nhưng minh họa tạo ra một nền tảng vững chắc, Scotland tồn tại được hơn năm năm. Theo các<br /> một số cột trụ bắt buộc phải được đặt đúng chỗ. nghiên cứu của Công ty đầu tư mạo hiểm Octopus<br /> Trong khi tỷ lệ các doanh nghiệp mới thành lập Investments và Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và<br /> ở Anh đã tăng lên trong hai năm qua, thì tỷ lệ sống Kinh doanh (CEBR), các công ty nhỏ đang phát<br /> <br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 17<br />  - Sự khuyến khích từ những doanh<br /> nghiệp khời nghiệp thành công<br /> - Hỗ trợ tài chính, như tín dụng<br /> thuế nghiên cứu và phát triển, hộp<br /> - Mạng lưới các nhà khởi sáng chế, SEIS<br /> nghiệp - Chấp nhận rủi ro và thất bại<br /> - Quy định hỗ trợ khởi nghiệp và<br /> - Hội đồng quản trị, kế sự dẽ dàng kinh doanh như phá - Môi trường đổi mới và sáng<br /> hoạch kinh doanh, kế hoạch sản, thực thi hợp đồng, bảo vệ tạo<br /> phát triển doanh nghiệp quyền sở hữu trí tuệ, luật lao động<br /> - Ưu tiên tự tạo ra việc làm<br /> - Tiếp cận cơ sở hạ tầng cơ<br /> bản, ví dụ: giao thông, - Tình trạng xã hội tích cực<br /> nước, điện của doanh nhân<br /> <br /> - Các chuyên gia tư vấn giỏi - Các câu chuyện thành công<br /> như các chuyên gia pháp lý, Chính sách của các doanh nghiệp khởi<br /> kế toán, ngân hàng, kỹ thuật phù hợp nghiệp<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hỗ trợ từ<br /> các cơ quan Văn hoá khởi<br /> chính phủ nghiệp<br /> <br /> TẠO RA MỘT HỆ SINH THÁI<br /> ĐỂ KHUYẾN KHÍCH, THIẾT<br /> LẬP, NUÔI DƯỠNG VÀ ĐẨY<br /> NHANH TỐC ĐỘ KHỞI<br /> NGHIỆP<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Tiếp cận tài Sự sẵn có của<br /> chính nguồn nhân<br /> lực<br /> <br /> - Các quy định hỗ trợ khởi<br /> nghiệp như SEIS - Giáo dục đại học tiên tiến<br /> Tiếp cận thị - Đạo tạo và tư vấn cụ thể<br /> - Bạn bè, gia đình, các nhà<br /> đầu tư thiên thần trường cho doanh nhân<br /> <br /> - Các Quỹ vốn mạo hiểm - Sẵn sàng thuê gia công<br /> <br /> - Vốn cổ phần tư nhân - Người chấp nhận sớm - Tiếp cận nguồn nhân lực<br /> nhập cư<br /> - Thị trường vốn nhà nước - Chuyên môn hoá trong<br /> sử dụng sản phẩm<br /> - Tiếp cận các khoản nợ<br /> - Các kênh phân phối<br /> <br /> <br /> <br /> HÌNH 1. CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA MỘT HỆ SINH THÁI KHỞI NGHIỆP THÀNH CÔNG<br /> <br /> <br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 18<br />  triển nhanh đã tạo ra 68% toàn bộ các việc làm giai đoạn sau bằng cách cung cấp giải pháp giảm<br /> mới tại Anh trong năm 2012 và 2013, mặc dù chỉ thuế để bảo vệ tránh sụt giảm quy mô cũng như<br /> chiếm 1% trong tổng số doanh nghiệp. Các doanh giảm lợi nhuận. Cũng như được miễn thuế từ vốn<br /> nghiệp này, được xác định là có doanh thu hàng đầu tư, bất kỳ tổn thất nào (trừ thuế thu nhập) có<br /> năm từ 1 đến 20 triệu bảng Anh và tăng trưởng thể được coi là khoản lỗ về vốn đối với lợi tức vốn<br /> bình quân hàng năm trên 20% trong ba năm, cũng của cùng năm hoặc sẽ được trừ vào lợi nhuận<br /> tạo ra 36% tăng trưởng kinh tế của Anh, mặc dù trong những năm tới . Việc đưa ra các kế hoạch<br /> chỉ chiếm 3,4% tổng thể nền kinh tế Anh. Nói cách này trùng với lãi suất thấp trong lịch sử tại Anh,<br /> khác, động lực tăng trưởng thành công không chỉ với Ngân hàng trung ương Anh giảm lãi suất cơ<br /> nhấn mạnh vào bản thân các khởi nghiệp hay sở từ 5% xuống mức thấp lịch sử là 0,5% trong<br /> doanh nhân, mà là về các hệ sinh thái đổi mới năm 2009, sau đó còn 0,25% vào năm 2016,<br /> sáng tạo mà chúng hoạt động trong đó. Sự can khuyến khích người tiết kiệm tìm kiếm lợi tức từ<br /> thiệp và hỗ trợ của chính phủ có thể giúp đỡ ở những hoạt động khác.<br /> từng giai đoạn của quá trình này. Một trụ cột của Một số thay đổi chính sách và quy định của<br /> sự hỗ trợ như biểu đồ ở trên là không đủ, mà tất chính phủ Anh có thể ảnh hưởng đến các khởi<br /> cả các nền tảng phải vững chắc để đạt được nghiệp hoặc các doanh nghiệp trẻ khác. Mặc dù<br /> thành công lâu dài cho toàn bộ hệ thống. không trực tiếp đem lại lợi ích cho các khởi<br /> CHÍNH SÁCH PHÙ HỢP CỦA CHÍNH PHỦ nghiệp, chúng vẫn tạo ra một hệ sinh thái toàn<br /> Theo bảng xếp hạng Xếp hạng Môi trường diện và rộng hơn cho các doanh nghiệp, trong đó<br /> kinh doanh mới nhất của Ngân hàng Thế giới, các khởi nghiệp, có thể phát triển trong chuỗi giá<br /> Vương quốc Anh xếp hạng thứ 6 trên thế giới, trị. Chẳng hạn, sau khi một số công ty công nghệ<br /> đứng thứ hai ở Châu Âu, sau Đan Mạch. Anh đã cao xuất phát từ Anh, chính phủ đã rất muốn cải<br /> tăng từ vị trí 43 cho tiêu chí Bắt đầu Kinh doanh thiện sự hấp dẫn của quốc gia đối với các công ty<br /> vào năm 2015 lên thứ 17 vào năm 2016 trên thực như vậy. Chương trình Gói sáng chế (Patent Box)<br /> tế không phải vì một số sáng kiến được mô tả đã được giới thiệu không phải dành cho những<br /> trong Sơ đồ trên mà với các sáng kiến đơn giản khởi nghiệp, mà là các công ty đã phát triển như<br /> hơn. Vương quốc Anh có một số vấn đề cơ bản một động lực bổ sung để phát triển, thương mại<br /> được đảm bảo. Chỉ mất không đến một ngày để hoá và duy trì sáng chế công nghệ sáng tạo. Kế<br /> tìm ra một tên công ty không trùng lặp, điền đơn hoạch này nằm trong số những sáng kiến cạnh<br /> đăng ký IN01 và nộp đơn với cơ quan quản lý tranh nhất trên thế giới và tuy khá phức tạp,<br /> (Companies House). Để liên lạc với cơ quan thuế nhưng với mạng lưới tư vấn về tài chính và luật<br /> (HM Revenue and Customs) chỉ mất một ngày, pháp thích hợp ở London có nghĩa là các công ty<br /> cũng như đăng ký bảo hiểm trách nhiệm của chủ có thể tận dụng nó.<br /> sử dụng lao động,…. Khiếu nại nhỏ hoặc các thủ HỖ TRỢ TỪ CÁC CƠ QUAN CHÍNH PHỦ<br /> tục hòa giải về công nợ gửi lên toàn án quận có Các cơ quan đầu tư trong nước như London &<br /> thể được thực hiện trực tuyến và tùy theo quy mô Partners cung cấp hỗ trợ trong tìm kiếm các đối<br /> của yêu cầu tác và nhà đầu tư, cũng như không gian văn<br /> Một trong những đổi mới chính sách quan phòng được trợ cấp. Mạng lưới Dealmaker của<br /> trọng ở Anh cho phép các nhà đầu tư nhỏ đầu tư DIT là một nhóm gồm 19 nhà kinh doanh thành<br /> vào các khởi nghiệp hoặc các công ty phát triển ở công ở London, giúp mọi người thiết lập và mở<br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 19<br />  Hiện nay ở Anh, nhiều doanh nghiệp hơn đang khởi nghiệp và ít doanh nghiệp hơn không<br /> còn tồn tại. Ít nhất một phần của sự tăng trưởng trong sự ra đời của các doanh nghiệp mới ở<br /> Anh trong vài năm gần đây là do thị trường việc làm mềm hơn, đặc biệt do sự tăng trưởng của<br /> các doanh nghiệp siêu nhỏ chỉ một cá nhân.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> rộng kinh doanh của họ từ Anh. Chương trình Level39, vườn ươm lớn nhất châu Âu, được<br /> Doanh nhân Toàn cầu của Chính phủ (GEP) giúp hưởng lợi vì ở trung tâm Canary Wharf, một khu<br /> các doanh nhân nước ngoài và các doanh nghiệp tài chính lớn, nơi có trụ sở chính của của nhiều<br /> công nghệ giai đoạn đầu hoặc các công ty khởi ngân hàng lớn, các công ty dịch vụ chuyên nghiệp<br /> nghiệp chuyển hoạt động kinh doanh sang nước và các tổ chức truyền thông của châu Âu và thế<br /> Anh. Chương trình hỗ trợ này cho đến nay đã giúp giới. Vành đai Silicon có lẽ là hình ảnh tốt nhất cho<br /> tạo ra hơn 1.000 việc làm trong nền kinh tế Anh thành công của London và Vương quốc Anh trong<br /> trong vài năm gần đây. việc thu hút công nghệ. Đây là nơi Google thiết lập<br /> HỖ TRỢ MẠNH MẼ VỀ THỂ CHẾ VÀ CÔNG một khuôn viên mới vào năm 2012 và có hàng loạt<br /> TY vườn ươm đã được thành lập.<br /> Người ta cũng biết rằng nước Anh có thể chế TIẾP CẬN TÀI CHÍNH CÓ Ý NGHĨA SỐNG<br /> mạnh, có thể là hoạch định chính sách, quản lý CÒN CHO HÀNH TRÌNH TỪ KHỞI NGHIỆP ĐẾN<br /> hay luật pháp. Nhưng có hai phần khác trong PHÁT TRIỂN<br /> khung thể chế này cũng rất quan trọng. Đầu tiên là Với thế mạnh về các dịch vụ tài chính của Anh,<br /> London là một trong những trung tâm hàng đầu đặc biệt là London, việc tiếp cận tài chính tương<br /> trên thế giới về các dịch vụ chuyên nghiệp và tài đối dễ hơn so với các nước khác. Theo báo cáo<br /> chính. Vì vậy, tiếp cận với các mạng lưới tư vấn Đánh giá Khởi nghiệp Đức, các công ty khởi<br /> tốt nhất và sẵn có kiến thức. Ví dụ như công nghệ nghiệp ở London đã nhận được hơn 1 tỷ Bảng<br /> tài chính của Anh đặc biệt hữu ích, bởi vì nó có đầu tư trong sáu tháng đầu năm 2016, trong tổng<br /> nghĩa là hỗ trợ mạnh mẽ về thể chế, cũng như dễ số 1,7 tỷ Bảng ở nước Anh, tăng từ 1 tỷ Bảng<br /> tiếp cận với người chấp nhận sử dụng ban đầu và trong nửa đầu của năm 2015. Đầu tư của London<br /> các kênh phân phối các sản phẩm mới sáng tạo. là cao nhất so với bất kỳ thành phố châu Âu nào<br /> <br /> Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 14.2017 20<br />  và hình thành phần lớn các quỹ tài trợ cho công ty mạng lưới thường xuyên sau giờ làm việc, hỗ trợ<br /> khởi nghiệp ở Anh. Ngoài cung cấp tài chính dạng giới thiệu và tổ chức kết nối, các công ty khởi<br /> vốn cổ phần, Vương quốc Anh đã chứng kiến một nghiệp có thể gặp gỡ các nhà đầu tư, đối tác và<br /> số sản phẩm sáng tạo khác trong thị trường vốn, khách hàng tiềm năng thông qua một mạng lưới<br /> nhằm vào các doanh nghi