TCNCYH phô b.n 32 (6) - 2004 Nghiªn cøu hoµn chØnh kü thuËt nu«i cÊy ®¬n bµo ký sinh vµ g©y bÖnh Ph¹m TrÝ TuÖ, Ph¹m V¨n Th©n, Tr−¬ng ThÞ Kim Ph−îng, Ph¹m Ngäc Minh, Lª ThÞ TuyÕt Khanh, Cao V©n HuyÒn Bé m«n Ký sinh trïng, Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi §¸p øng
lượt xem 1
download
TCNCYH phô b.n 32 (6) - 2004 Nghiªn cøu hoµn chØnh kü thuËt nu«i cÊy ®¬n bµo ký sinh vµ g©y bÖnh Ph¹m TrÝ TuÖ, Ph¹m V¨n Th©n, Tr−¬ng ThÞ Kim Ph−îng, Ph¹m Ngäc Minh, Lª ThÞ TuyÕt Khanh, Cao V©n HuyÒn Bé m«n Ký sinh trïng, Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi §¸p øng yªu cÇu nu«i gi÷ dµi ngµy mét sè chñng ®¬n bµo phôc vô nghiªn cøu vµ gi.ng d¹y, chóng t«i ®· tiÕn hµnh ®Ò tµi nµy vµ cã mét sè nhËn xÐt sau: 1. M«i tr−êng Palova cã thÓ sö dông tèt ®Ó nu«i gi÷ E. histolytica vµ mét...
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: TCNCYH phô b.n 32 (6) - 2004
Nghiªn cøu hoµn chØnh kü thuËt nu«i cÊy ®¬n bµo ký sinh vµ g©y bÖnh
Ph¹m TrÝ TuÖ, Ph¹m V¨n Th©n, Tr−¬ng ThÞ Kim Ph−îng, Ph¹m Ngäc Minh, Lª ThÞ TuyÕt Khanh, Cao V©n HuyÒn
Bé m«n Ký sinh trïng, Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi
§¸p øng
- TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 Nghiªn cøu hoµn chØnh kü thuËt nu«i cÊy ®¬n bµo ký sinh vµ g©y bÖnh Ph¹m TrÝ TuÖ, Ph¹m V¨n Th©n, Tr−¬ng ThÞ Kim Ph−îng, Ph¹m Ngäc Minh, Lª ThÞ TuyÕt Khanh, Cao V©n HuyÒn Bé m«n Ký sinh trïng, Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi §¸p øng yªu cÇu nu«i gi÷ dµi ngµy mét sè chñng ®¬n bµo phôc vô nghiªn cøu vµ gi¶ng d¹y, chóng t«i ®· tiÕn hµnh ®Ò tµi nµy vµ cã mét sè nhËn xÐt sau: 1. M«i tr−êng Palova cã thÓ sö dông tèt ®Ó nu«i gi÷ E. histolytica vµ mét sè lo¹i ®¬n bµo kh¸c nh−: E. gingivalis, Acanthamoeba, T. vaginalis. Nh÷ng yÕu tè ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn tèt cña ®¬n bµo trong nu«i cÊy lµ: nhiÖt ®é, tû lÖ huyÕt thanh ngùa, pH cña m«i tr−êng vµ l−îng tinh bét g¹o. 2. Quy tr×nh nu«i cÊy - NhiÖt ®é nu«i cÊy lu«n gi÷ æn ®Þnh ë 370C. - §¶m b¶o ®iÒu kiÖn v« trïng trong qu¸ tr×nh nu«i cÊy. - M«i tr−êng nu«i cÊy thÝch hîp cho sù ph¸t triÓn cña ®¬n bµo: + Tû lÖ huyÕt thanh ngùa: 10%. + pH cña m«i tr−êng nu«i cÊy: 6 - 6,5. + L−îng tinh bét g¹o: 5mg/1 èng nu«i cÊy. - Khi cÊy truyÒn, lÊy ë r×a ®¸y èng m«i tr−êng cã nhiÒu ®¬n bµo nhÊt. - Thêi gian cÊy truyÒn tèt nhÊt lµ ngµy ®¬n bµo cã mËt ®é cao nhÊt vµ ho¹t ®éng kháe. Víi nu«i cÊy amÝp: + Ngµy thø 2 (3 lÇn cÊy ®Çu). + Ngµy thø 3 (c¸c lÇn cÊy sau). - Víi quy tr×nh nµy (tÝnh ®Õn th¸ng 7 n¨m 2004), chóng t«i ®· nu«i gi÷ ®−îc 12 mÉu ®¬n bµo thuéc c¸c gièng: Entamoeba, Acanthamoeba vµ Trichomonas víi thêi gian tõ 6 ®Õn 24 th¸ng vµ hiÖn vÉn ®ang ph¸t triÓn tèt. i. §Æt vÊn ®Ò ®· tiÕn hµnh ®Ò tµi: “Nghiªn cøu hoµn chØnh kü VÊn ®Ò nu«i cÊy amÝp trong phßng thÝ nghiÖm thuËt nu«i cÊy ®¬n bµo ký sinh vµ g©y bÖnh” nh»m ®· ®−îc chó ý tõ l©u. §Õn n¨m 1918 hai t¸c gi¶ lµ c¸c môc tiªu sau: Boeck vµ Drbohlav ®· t×m ra m«i tr−êng ®Ó nu«i 1. X¸c ®Þnh mét sè yÕu tè chñ yÕu ¶nh h−ëng cÊy amÝp g©y bÖnh Entamoeba histolytica. ®Õn nu«i cÊy ®¬n bµo. ë ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tr−íc ®©y còng ®· 2. X©y dùng qui tr×nh nu«i cÊy ®¬n bµo th−êng qui ¸p dông trong Labo ®Ó gi÷ c¸c chñng ®¬n bµo cã mét sè c¬ së trong ®ã cã Bé m«n Ký sinh trïng nu«i cÊy dµi ngµy. Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi ®· nghiªn cøu nu«i cÊy E. histolytica b»ng m«i tr−êng Palova vµ thu ®−îc ii. ®èi t−îng, vËt liÖu vµ ph−¬ng nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn viÖc nu«i cÊy rÊt ph¸p nghiªn cøu khã kh¨n do thÓ ho¹t ®éng cña amÝp rÊt dÔ chÕt nªn 1. §èi t−îng vÉn ch−a nu«i cÊy ®−îc dµi ngµy [1]. 1.1. Quy tr×nh nu«i cÊy §Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu cÇn thiÕt ph¶i nu«i TiÕn hµnh nghiªn cøu theo quy tr×nh cña gi÷ dµi ngµy c¸c chñng ®¬n bµo ký sinh, chóng t«i Baillenger J trªn m«i tr−êng Palova [3]. 61
- TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 1.2. C¸c chñng ®¬n bµo nghiªn cøu 3.2. Kü thuËt pha m«i tr−êng Palova: pha theo c«ng thøc, ®iÒu chØnh pH = 6 - 6,5. Chia vµo c¸c - E. histolytica ph©n lËp tõ: ph©n bÖnh nh©n cã èng nu«i cÊy, mçi èng 5ml, hÊp tiÖt trïng. §Ó héi chøng lþ, tiªu ch¶y, rèi lo¹n tiªu hãa. Chóng nguéi vµ b¶o qu¶n trong tñ l¹nh. t«i ®· ph©n lËp ®−îc 4 mÉu bÖnh phÈm cã E. histolytica, ký hiÖu lµ H1, H2, H3, H4. MÉu H2 ®· 3.3. Kü thuËt nu«i cÊy [3], [6] lµm ph¶n øng PCR víi gen måi lµ E. histolytica vµ - CÊy bÖnh phÈm: sau khi lÊy bÖnh phÈm, xÐt cho kÕt qu¶ d−¬ng tÝnh. nghiÖm thÊy cã ®¬n bµo ph¶i tiÕn hµnh cÊy ngay - E. gingivalis: bèn mÉu bÖnh phÈm cã E. vµo m«i tr−êng (®· ®−îc lµm Êm) vµ ®Ó ë tñ Êm 370C. gingivalis ®−îc ph©n lËp tõ bùa r¨ng cña nh÷ng bÖnh nh©n viªm quanh r¨ng, ký hiÖu lµ G1, G2, G3 - CÊy truyÒn trªn m«i tr−êng: cÊy truyÒn liªn vµ G4. tiÕp tõ m«i tr−êng ®ang cÊy sang m«i tr−êng míi. - Acanthamoeba: hai mÉu bÖnh phÈm cã - §¸nh gi¸ kÕt qu¶ nu«i cÊy: Acanthamoeba ph©n lËp tõ m¶nh gi¸c m¹c cña + §¬n bµo sèng/chÕt. bÖnh nh©n bÞ viªm loÐt gi¸c m¹c, ký hiÖu lµ M1 vµ + Sù ho¹t ®éng cña ®¬n bµo. M2 (BÖnh viÖn M¾t trung −¬ng göi ®Õn). + MËt ®é cña ®¬n bµo. - Trichomonas vaginalis: bèn mÉu bÖnh phÈm 3.4. Kü thuËt x¸c ®Þnh mËt ®é ®¬n bµo trong cã T. vaginalis ph©n lËp tõ dÞch nhÇy ©m ®¹o cña m«i tr−êng nu«i cÊy: ®Õm sè l−îng ®¬n bµo cã bÖnh nh©n viªm ©m hé - ©m ®¹o, ký hiÖu lµ V1, trong 0,05ml m«i tr−êng nu«i cÊy. V2, V3 vµ V4. 3.5. Kü thuËt nhuém ®¬n bµo: nhuém 2. VËt liÖu nghiªn cøu Hematoxylin feric cña Heidenhain vµ nhuém c¶i 2.1. M«i tr−êng nu«i cÊy Palova tiÕn Hematoxylin – Eosin (HE). Lµ lo¹i m«i tr−êng láng, rÎ tiÒn, dÔ pha chÕ ®· 3.6. Ph¶n øng PCR ®Ó ®Þnh lo¹i ®¬n bµo: tiÕn ®−îc sö dông tõ l©u gåm: hµnh t¹i Labo Trung t©m, Tr−êng §¹i häc Y Hµ - NaCl: 4,25g; Na2HPO4: 0,30g; H2PO4: 0,23g; Néi. N−íc cÊt: 500ml. 3.7. Xö lý sè liÖu: theo ph−¬ng ph¸p thèng kª y 2.2. HuyÕt thanh ®éng vËt cho m«i tr−êng sinh häc. nu«i cÊy: huyÕt thanh ngùa ®−îc cho vµo m«i iii. KÕt qu¶ tr−êng ngay tr−íc khi cÊy víi c¸c tû lÖ 5%, 10% vµ 15%. 2.3. Tinh bét g¹o: tinh bét g¹o ®−îc sÊy b¶o qu¶n v« trïng vµ chØ cho vµo m«i tr−êng mét l−îng nhá (3 - 10mg) tr−íc khi tiÕn hµnh cÊy. 2.4. Dung dÞch nhuém ®Ó ®Þnh lo¹i: hematoxylin, hematoxylin - eosin. 3. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 3.1. LÊy bÖnh phÈm: tïy theo vÞ trÝ ký sinh vµ tÝnh chÊt g©y bÖnh cña tõng lo¹i ®¬n bµo: - LÊy ë n¬i cã thÓ cã nhiÒu ®¬n bµo (nhÇy m¸u ®èi víi amÝp…) - BÖnh phÈm ph¶i ®−îc gi÷ ë ®iÒu kiÖn Êm ®Ó ®¬n bµo sèng tr−íc khi cÊy 62
- TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 B¶ng 1. Theo dâi sù ph¸t triÓn cña mÉu amÝp H2 trong m«i tr−êng Palova qua c¸c lÇn cÊy L MËt ®é (sè con/0,05ml MTNC) Ç Ngµy thø 1 Ngµy thø 2 Ngµy thø 3 Ngµy thø 4 Ngµy thø 5 n c èng 1 èng 2 èng 3 èng 1 èng 2 èng 3 èng 1 èng 2 èng 3 èng 1 èng 2 èng 3 èng 1 èng 2 èng 3 TB TB TB TB TB Ê y 1 3 37 40 3 4 4 5 4 2 2 2 2 1 1 1 1 2 1 1 1 5 7 7 6 1 8 4 5 4 4 2 2 1 1 2 4 46 45 4 6 6 6 6 2 2 2 2 1 1 1 1 2 2 0 1 1 4 0 4 5 3 7 5 1 4 2 2 1 1 3 5 58 65 5 7 7 8 7 2 2 2 2 1 1 1 1 3 0 2 1 1 8 2 9 3 8 4 6 8 6 3 1 5 3 4 5 67 55 5 7 8 7 7 8 9 7 8 3 2 2 2 1 1 1 11 7 9 8 5 2 8 5 1 9 5 1 9 5 8 2 2 1 5 5 62 59 5 7 8 7 7 8 9 9 9 2 3 2 2 1 1 9 11 5 8 4 5 0 6 9 5 2 2 9 2 8 9 1 5 6 5 49 61 5 7 8 8 8 9 8 9 9 3 3 3 3 1 1 1 12 2 4 7 0 3 0 1 8 7 2 2 1 1 1 2 1 5 7 5 51 58 5 7 7 8 7 8 9 9 8 2 3 2 2 9 1 1 11 6 5 4 9 3 8 5 2 4 9 7 3 9 9 5 0 AmÝp ®¹t mËt ®é cao nhÊt vµo ngµy thø 2 trong 3 lÇn cÊy ®Çu, c¸c lÇn cÊy tiÕp theo mËt ®é amÝp ®Òu cao vµo ngµy thø 3. B¶ng 2. So s¸nh mËt ®é ngµy thø 3 cña mÉu amÝp H2 trong m«i tr−êng Palova huyÕt thanh ngùa 5%, 10% vµ 15% Tû lÖ HT ngùa Sè lÇn ®Õm (n) TB p 5% (1) 30 77 p 1/2 < 0,001 10% (2) 30 98 p 2/3 < 0,001 15% (3) 30 65 p 1/3 < 0,001 Sù ph¸t triÓn cña amÝp trong m«i tr−êng Palova huyÕt thanh ngùa 10% lµ cao nhÊt vµ cao h¬n h¼n so víi m«i tr−êng Palova huyÕt thanh ngùa 5% vµ 15%. Sù kh¸c nhau nµy cã ý nghÜa thèng kª víi p < 0,001. B¶ng 3. So s¸nh mËt ®é ngµy thø 3 cña mÉu amÝp H2 trong m«i tr−êng Palova huyÕt thanh ngùa pH 6, pH 6,5 vµ pH 7 pH Sè lÇn ®Õm (n) TB p 6 (1) 30 106 p 1/2 > 0,05 6,5 (2) 30 108 p 2/3 < 0,001 7 (3) 30 57 p 1/3 < 0,001 63
- TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 Trong m«i tr−êng Palova pH = 6,5 amÝp ph¸t triÓn rÊt tèt vµ kh«ng kh¸c biÖt so víi m«i tr−êng cã pH = 6 (p > 0,05). Tuy nhiªn trong m«i tr−êng Palova cã pH = 7 amÝp ph¸t triÓn kÐm h¬n rÊt nhiÒu vµ sù kh¸c nhau nµy cã ý nghÜa thèng kª víi p < 0,001. B¶ng 4. So s¸nh mËt ®é ngµy thø 3 cña mÉu amÝp H2 trong m«i tr−êng Pavlova HT ngùa 10%, pH 6,5 víi l−îng tinh bét g¹o kh¸c nhau L−îng tinh bét g¹o (mg) Sè lÇn ®Õm (n) TB p 3 (1) 30 71 p 1/2 < 0,001 5 (2) 30 113 p 2/3 < 0,001 10 (3) 30 75 p 1/3 < 0,001 M«i tr−êng Palova víi l−îng tinh bét g¹o 5mg amÝp ph¸t triÓn tèt nhÊt vµ ®¹t mËt ®é trung b×nh ngµy thø 3 cao h¬n h¼n so víi cïng m«i tr−êng nh−ng l−îng tinh bét g¹o lµ 3mg vµ 10mg. Sù kh¸c nhau nµy cã ý nghÜa thèng kª víi p < 0,001. B¶ng 5. Sù ph¸t triÓn cña mÉu amÝp H2 trong m«i tr−êng Pavlova ë nhiÖt ®é 370C MËt ®é amÝp (sè con/0,05ml MTNC) Ngµy Trung theo dâi èng 1 èng 2 èng 3 èng 4 èng 5 b×nh 1 50 49 41 45 51 47 2 75 67 70 68 79 71 3 121 115 109 122 145 122 4 41 39 27 31 33 34 5 15 12 11 11 15 12 6 3 1 5 2 4 3 7 0 0 1 0 1 0 Trong m«i tr−êng Palova (10% huyÕt thanh ngùa, pH = 6,5 vµ 5mg tinh bét g¹o) ë nhiÖt ®é 370C amÝp ph¸t triÓn rÊt tèt vµ cã mËt ®é trung b×nh vµo ngµy thø 3 rÊt cao. B¶ng 6. Sù ph¸t triÓn cña mÉu amÝp H2 trong m«i tr−êng Pavlova ë nhiÖt ®é 36,50C MËt ®é amÝp (sè con/0,05ml MTNC) Ngµy Trung theo dâi èng 1 èng 2 èng 3 èng 4 èng 5 b×nh 1 41 39 47 45 46 43 2 70 64 73 65 71 68 3 115 97 101 98 122 106 4 39 35 41 36 42 38 5 12 11 13 9 15 12 6 3 2 3 0 2 2 7 0 0 0 0 0 0 ë nhiÖt ®é 36,50C amÝp còng ph¸t triÓn t−¬ng ®èi tèt, tuy nhiªn mËt ®é cã thÊp h¬n so víi ë nhiÖt ®é 370C. 64
- TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 B¶ng 7. Sù ph¸t triÓn cña mÉu amÝp H2 trong m«i tr−êng Pavlova ë nhiÖt ®é 360C MËt ®é amÝp (sè con/0,05ml MTNC) Ngµy Trung theo dâi èng 1 èng 2 èng 3 èng 4 èng 5 b×nh 1 47 45 39 41 46 43 2 25 17 12 8 11 14 3 3 1 2 0 2 1 4 0 0 0 0 0 0 5 0 0 0 0 0 0 6 0 0 0 0 0 0 7 0 0 0 0 0 0 ë nhiÖt ®é 360C, amÝp kh«ng nh÷ng kh«ng ph¸t triÓn mµ cßn gi¶m rÊt nhanh kÓ tõ ngµy thø 2 vµ ngµy thø 3 hÇu nh− kh«ng cßn. B¶ng 8. Sù ph¸t triÓn cña mÉu amÝp H2 trong m«i tr−êng Pavlova ë nhiÖt ®é 37,50C MËt ®é amÝp (sè con/0,05ml MTNC) Ngµy Trung theo dâi èng 1 èng 2 èng 3 èng 4 èng 5 b×nh 1 46 42 39 47 45 43 2 39 42 37 29 31 35 3 9 11 12 7 6 9 4 0 0 0 0 0 0 5 0 0 0 0 0 0 6 0 0 0 0 0 0 7 0 0 0 0 0 0 NhiÖt ®é 37,50C mËt ®é amÝp kh«ng nh÷ng kh«ng t¨ng mµ cßn gi¶m nhanh tõ ngµy thø hai vµ hÇu nh− kh«ng cßn kÓ tõ ngµy thø t−. B¶ng 9. KÕt qu¶ nu«i cÊy c¸c mÉu amÝp g©y bÖnh (TÝnh ®Õn hÕt th¸ng 7 n¨m 2004) MÉu amÝp g©y bÖnh M«i tr−êng nu«i cÊy Thêi gian sèng Palova pH = 6 - 6,5 huyÕt thanh ngùa 10%, H1 20 ngµy 5mg tinh bét g¹o H2 nt 7 th¸ng H3 nt 12 th¸ng H4 nt 7 th¸ng MÉu bÖnh phÈm H1 chØ nu«i sèng ®−îc 20 ngµy vµ mÉu bÖnh phÈm H2 nu«i sèng ®−îc kho¶ng 7 th¸ng. Nguyªn nh©n chÕt cña c¶ 2 tr−êng hîp nµy ®Òu do sù cè mÊt ®iÖn kh«ng ®¶m b¶o ®−îc nhiÖt ®é nu«i cÊy. C¸c mÉu bÖnh phÈm H3, H4 hiÖn nay vÉn ®ang ph¸t triÓn tèt. 65
- TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 B¶ng 10. KÕt qu¶ nu«i cÊy mét sè ®¬n bµo kh¸c (TÝnh ®Õn hÕt th¸ng 7 n¨m 2004) Thêi gian ®· sèng vµ cßn ®ang Lo¹i ®¬n bµo Ký hiÖu M«i tr−êng nu«i cÊy sèng G1 Palova pH = 6,5 10 th¸ng E. gingivalis G2 huyÕt thanh ngùa 10%, 9 th¸ng (R¨ng miÖng) G3 5mg tinh bét g¹o 9 th¸ng Entamoeba sp nt 24 th¸ng (Kh«ng g©y bÖnh) Acanthamoeba M1 12 th¸ng nt (M¾t) M2 5 th¸ng 15 th¸ng V1 T. vaginalis 8 th¸ng V2 nt (Sinh dôc - tiÕt niÖu) 8 th¸ng V3 6 th¸ng Trong m«i tr−êng Palova gièng nh− víi amÝp > 0,05). M«i tr−êng Palova pH 7, ®¬n bµo ph¸t g©y bÖnh, mét sè lo¹i ®¬n bµo trªn còng ®· nu«i triÓn kÐm h¬n h¼n vµ sù kh¸c nhau nµy cã ý nghÜa cÊy thµnh c«ng, gi÷ sèng ®−îc dµi ngµy vµ hiÖn thèng kª víi p < 0,001 (b¶ng 3). Nh− vËy m«i vÉn ®ang ph¸t triÓn tèt. tr−êng Palova pH tõ 6 ®Õn 6,5 ®¬n bµo ®Òu cã thÓ ph¸t triÓn tèt. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña chóng t«i v. Bµn luËn còng phï hîp víi c¸c nghiªn cøu cña mét sè t¸c 1. C¸c yÕu tè chñ yÕu liªn quan ®Õn qui tr×nh gi¶ kh¸c [4]. kü thuËt nu«i cÊy ®¬n bµo - L−îng tinh bét g¹o trong m«i tr−êng: kÕt qu¶ Trong nghiªn cøu nµy, chóng t«i sö dông m«i nghiªn cøu cña chóng t«i cho thÊy víi m«i tr−êng tr−êng Palova ®Ó nu«i cÊy c¸c lo¹i ®¬n bµo ®· Palova huyÕt thanh ngùa 10%, pH 6,5 cã 5mg tinh ph©n lËp ®−îc vµ l−îng m«i tr−êng trong mçi èng bét g¹o th× ®¬n bµo ph¸t triÓn tèt nhÊt. L−îng tinh nu«i cÊy lµ 5ml. Trong qu¸ tr×nh nu«i cÊy, chóng bét g¹o 3mg vµ 7mg, ®¬n bµo ph¸t triÓn kÐm h¬n t«i nhËn thÊy mét sè yÕu tè chñ yÕu liªn quan ®Õn h¼n. Sù kh¸c nhau nµy cã ý nghÜa thèng kª víi p < nu«i cÊy ®¬n bµo gåm: 0,001 (b¶ng 4). Nghiªn cøu cña mét sè t¸c gi¶ - Tû lÖ huyÕt thanh ngùa trong m«i tr−êng nu«i kh¸c chØ nãi nªn cho mét chót tinh bét g¹o, mµ cÊy: kÕt qu¶ nghiªn cøu cña chóng t«i cho thÊy kh«ng ®Ò cËp cô thÓ nªn chóng t«i kh«ng so s¸nh m«i tr−êng Palova víi tû lÖ huyÕt thanh ngùa 10% ®−îc [2], [8]. ®¶m b¶o tèt nhÊt cho sù ph¸t triÓn cña ®¬n bµo. 2. Qui tr×nh nu«i cÊy ®¬n bµo: nh− ®· tiÕn Víi tû lÖ huyÕt thanh ngùa 5% vµ 15% ®¬n bµo hµnh nghiªn cøu ¸p dông thÝch hîp trong Labo ph¸t triÓn kÐm h¬n h¼n. C¸c sù kh¸c nhau nµy cã ý ®Ó gi÷ chñng dµi ngµy nghÜa thèng kª víi p < 0,001 (b¶ng 2). KÕt qu¶ - BÖnh phÈm cã amÝp ph¶i ®−îc tiÕn hµnh nu«i nghiªn cøu cña chóng t«i còng hoµn toµn phï hîp cÊy ngay. M«i tr−êng nu«i cÊy cÇn thiÕt ph¶i lµm víi kÕt qu¶ nghiªn cøu cña mét sè t¸c gi¶ kh¸c [5], Êm (kho¶ng 370C) tr−íc khi cÊy. [7]. - Khi cÊy tõ bÖnh phÈm sang m«i tr−êng nu«i - pH cña m«i tr−êng nu«i cÊy: trong nghiªn cøu cÊy nªn lÊy chç cã nhiÒu ®¬n bµo (nhÇy m¸u ®èi cña chóng t«i, víi m«i tr−êng Palova pH 6 vµ 6,5 sù ph¸t triÓn cña ®¬n bµo kh«ng cã g× kh¸c biÖt (p 66
- TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 víi amÝp). Sau khi cho bÖnh phÈm vµo m«i tr−êng - M«i tr−êng nu«i cÊy thÝch hîp cho sù ph¸t nªn l¾c nhÑ vµ cho ngay vµo tñ Êm 370C. triÓn cña ®¬n bµo: - Khi cÊy truyÒn, lÊy ë r×a ®¸y èng m«i tr−êng + Tû lÖ huyÕt thanh ngùa: 10%. cã nhiÒu ®¬n bµo nhÊt (kho¶ng 0,5ml = 10 giät), + pH cña m«i tr−êng nu«i cÊy: 6 - 6,5. cho vµo c¸c èng cÊy míi mçi èng 3 - 5 giät. + L−îng tinh bét g¹o: 5mg/1 èng nu«i cÊy. - NhiÖt ®é nu«i cÊy lu«n ®¶m b¶o æn ®Þnh ë 0 - Khi cÊy truyÒn, lÊy ë r×a ®¸y èng m«i tr−êng 37 C. cã nhiÒu ®¬n bµo nhÊt. - Theo dâi sù ph¸t triÓn hµng ngµy cña ®¬n bµo. - Thêi gian cÊy truyÒn tèt nhÊt lµ ngµy ®¬n bµo - §èi víi amÝp, trong 3 lÇn cÊy ®Çu mËt ®é cao cã mËt ®é cao nhÊt vµ ho¹t ®éng kháe. Víi nu«i nhÊt vµo ngµy thø 2 vµ gi¶m rÊt nhanh kÓ tõ ngµy cÊy amÝp: thø 3. C¸c lÇn cÊy sau amÝp ®Òu cã mËt ®é cao nhÊt + Ngµy thø 2 (3 lÇn cÊy ®Çu). vµo ngµy thø 3 vµ ®Õn ngµy thø 4 míi b¾t ®Çu gi¶m + Ngµy thø 3 (c¸c lÇn cÊy sau). nh−ng gi¶m chËm h¬n (b¶ng 1). §iÒu nµy cã lÏ lµ do khi võa cÊy tõ bÖnh phÈm sang m«i tr−êng, - Víi quy tr×nh nµy (tÝnh ®Õn th¸ng 7 n¨m trong nh÷ng lÇn ®Çu m«i tr−êng cßn lÉn t¹p khuÈn 2004), chóng t«i hiÖn ®ang nu«i gi÷ ®−îc 12 mÉu trong ph©n, amÝp l¹i ch−a thÝch nghi nªn thêi gian ®¬n bµo thuéc c¸c gièng: Entamoeba, tån t¹i sÏ ng¾n h¬n. Trong c¸c lÇn cÊy sau, amÝp ®· Acanthamoeba vµ Trichomonas víi thêi gian tõ 6 thÝch nghi vµ m«i tr−êng l¹i thuÇn nhÊt h¬n nªn ®Õn 24 th¸ng. thêi gian tån t¹i cña amÝp dµi h¬n. ChÝnh v× vËy, Tµi liÖu tham kh¶o theo chóng t«i víi 3 lÇn cÊy ®Çu nªn cÊy chuyÓn 1. Vò V¨n Phong, §ç D−¬ng Th¸i, Vi Kim vµo ngµy thø 2, c¸c lÇn cÊy sau th× nªn cÊy chuyÓn Ngäc (1985), “Ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy ®¬n bµo”, Kü vµo ngµy thø 3. Nh− vËy võa tiÕt kiÖm ®−îc m«i thuËt Ký sinh trïng Y häc, NXB Tæng côc hËu cÇn, tr−êng l¹i võa tiÕt kiÖm ®−îc thêi gian. tr. 29 - 80. v. KÕt luËn 2. §ç D−¬ng Th¸i vµ CS (1975), Ký sinh trïng 1. Mét sè yÕu tè chñ yÕu ¶nh h−ëng ®Õn nu«i vµ bÖnh ký sinh trïng ë ng−êi, QuyÓn III, NXB Y cÊy ®¬n bµo häc, tr. 966 - 989. - M«i tr−êng Palova cã thÓ sö dông tèt ®Ó nu«i 3. Baillenger J (1992), Coprologie parasitaire gi÷ E. histolytica vµ mét sè lo¹i ®¬n bµo kh¸c nh−: et fontionelle, Editeur Arcachon - Bordeau - E. gingivalis, Acanthamoeba, T. vaginalis. France. - C¸c yÕu tè ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn tèt cña 4. Dagci H, Balcioglu IC, Ertabaklar H, ®¬n bµo trong nu«i cÊy lµ: Kurt O, Atambay M (2003), “Effectiveness of + Tû lÖ huyÕt thanh ngùa. peptone - yeast extract (P - Y) medium in the + pH cña m«i tr−êng nu«i cÊy. cultivation and isolation of Entamoeba + L−îng tinh bét g¹o. histolytica/Entamoeba dispar in Turkish patients”, + NhiÖt ®é nu«i cÊy. Diagn Microbiol Infect Dis, Feb, 45 (2), pp. 127 - 30. 2. Qui tr×nh nu«i cÊy ®¬n bµo trong Labo ®Ó gi÷ chñng dµi ngµy 5. Diamond LS, Cunnick CC (1991), “A serum - free, partly defined medium, PDM - 805, - NhiÖt ®é nu«i cÊy lu«n gi÷ æn ®Þnh ë 370C. for axenic cultivation of Entamoeba histolytica - §¶m b¶o ®iÒu kiÖn v« trïng trong qu¸ tr×nh Schaudinn, 1903 and other Entamoeba”, J nu«i cÊy. Protozool, May - Jun, 38 (3), pp. 211 - 6. 67
- TCNCYH phô b¶n 32 (6) - 2004 6. Mata - Cardenas BD, Vargas - Villarreal S (1995), “Entamoeba histolytica axenic growth J, Navarro - Marmolejo L, Said - Fernandez S improvement by ox bile”, Arch Med Res, 26 (4), (1998), “Axenic cultivation of Trichomonas pp. 441 - 4. vaginalis in a serum - free medium”, J Parasitol, 8. Said - Fernandez S, Mata - Cardenas BD Jun, 84 (3), pp. 638 - 9. (1992), “Axenic cultivation of Entamoeba 7. Mata - Cardenas BD, Vargas - Villarreal histolytica in suspension”, Trans R Soc Trop Med J, Martinez - Rodriguez HG, Said - Fernandez Hyg, Mar - Apr, 86 (2), pp. 173 - 4. Summary Study on culture technique improvement of routine, standard procedure for maintenance of several parasitic protozoa Responding to our research purposes of considerable interest in improvement of culture techniques to maintain long time several strains of E. histolytica and other parasitic protozoa as material serving for research work and for formation in practice, one study of improved culture techniques has been carried out with result obtained as follows: 1. The Palova culture medium could be applied effectively to maintain long time trophozoites of E. histolytica and some other parasitic protozoa. - Optimal proportion of horse serum added into the medium is 10%. Optimal quantity of purified rice starch added into medium 5mg/500ml medium. - Optimal pH of culture medium trophozoites should be from 6 to 6.5 and 37oC should be optimal incubation temperature. 2. Three types of media for material samples transport have been applied successfully: sterile 0,85% salin solution, Method of Silard, Method of Gleason can keep trophozoites surviving from 12 hours to 3, 4 days in outside environtment. 3. One routine standard culture procedure for E. histolytica and other protozoa with 4 steps of performance has been established and introduced to collect 144 material samples and to cultivate successfully 4 strains of E. histolytica, 3 strains of Entamoeba Sp, 3 strains of Entamoeba gingivalis, 2 strains of free - living pathogenic amebae of genera Acanthamoeba, and 4 strains of Trichomonas vaginalis. 4. All cultivated protozoa strains mentioned above have been surviving from over 8 months to over two years and at present show continuation of their development. 68
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn