thẩm định tài chính dự án: phần 1

Chia sẻ: Hấp Hấp | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:111

Thêm vào BST

Báo xấu

305
lượt xem 55
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

cuốn sách "thẩm định tài chính dự án" do pgs.ts. lưu thị hương làm chủ biên giới thiệu một cách tổng quát về dự án và những nội dung căn bản của thẩm định tài chính dự án mà một nhà đầu tư cần biết khi đánh giá một dự án. mời các bạn tham khảo phần 1 cuốn sách.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: thẩm định tài chính dự án: phần 1

\ONG OAI HOC KINH TEQUOC DAN 33 2 | n h A x u a t b a n t a i c h in h HA NOl - 2004
TRUONG OAI HOC KINH TE Q U O C DAN KHOA NGAN HANG - TAI CHINH ***** CHU BIEN: PGS.TS. LUU THi HUONG T H A M D jN H T A I C H I N H D IT A N NHA XUAT BAN TAI CHINH HA NOI - 2004
- 3 ~ - 68/223/XB-QLXB TC-2004
LOI G IO I THIEU Ddu tu theo d u an - mot phuong thifc "bo von ” kinli doanh ditpc coi Id an todn vd hieu qua nhat doi vffi cdc nlia dan tu. Tuy nhien, phuong thitc dan tif nay co tlufc sit mang lai hieu qua vd bdo dam an todn cho nha ddtt tit hay kh&ng, lai pint tliupc vao chinh kha ndng hieu bie't vd danh gid cua cdc nha ddu tit doi vai cdc ditdn md nha ddu titd itd in h tdi tret. Nhdm giiip cdc nha ddu tu hta chon ditoc nhCtng dit an pin) hap, trong cuon sdeh nay, cdc tdc gid dd gidi thieu mot cach tong qudt ve dit an vd nlutng noi dung can ban cua thdm dinh tdi chinh dit an md mot nlia ddu tit can biet khi danh gid mot dit an. Do Id cdc van de: xdc dinh mite von ddu tit cho mot dit an; cdc ddng lien phat sink khi tlufc hien dit an; xdc dinh Idi sudt chiet khdu - ty le sinh Idi mong muon cua nha ddu tit mot cach thich lipp; phdn ticli nlutng n ti t o khi tlufc liien dit an vd bien phdp phdng ngita; vd cuoi ciing la hitdng dan itng dung cdc chi tieu thdm dinh tdi chinh dit an. Vdi kinli nghiem nhieu ndm giang day vd tham gia thdm dinh khia cqnh tdi chinh cua d u an, tap the giang vien Bo mon Tdi chinh Doanh ngliiep, Dai hoc Kinli te Qudc dan, difdi sit clu dao cua PGS.TS. Lifu Thi Huong, Truong Bp mon, dd rat co gang chon loc vd trinh bay mot cach t o rang nlutng van de cot loi cua thdm dinh tdi chinh dit an. Mac dit vdy, do tinli pliitc tap cita thdm dinh dit an vd Id Ian bien soan ddu tien nen klio trdnh khdi nhitng khiem khuyet. Cluing tdi chan thdnh cam on vd mong nltan dupe nhitng gop y cita Quy ban doc de Ian tdi ban cuon sdcli ditoe hodn chinh hon. 3
fly vong rang cuon sdch ban dang quan lam - T h d m d in h tdi c h in h d u a n - co the coi Id mot luffing dqo vien giiip ban lifa chon ditac nhitng dit an an todn vd Itieii qua khi quyet dinh J in tit. Vdi y nglua do, xin Iran trong gicti thieu cimg ban doc. Ha noi, thang 5 nam 2004 Nguoi gioi thieu PGS.TS. Vitong Trong Nghia 4
C HUO NG 1 TONG QUAN VE THAM DINH TAI CHINH DU AN 1.1. NHUNG VAN DE CHUNG VE DU" A n 1.1.1. Khai niem va vai tro cua du an Dau tu la mot hoat dong quan trong cua bat ky to chiic nao trong nen kinh te. Do la hoat dong bo von voi hy vong dat duoc loi fch tai chi'nh, kinh te xa hoi trong tuong lai. Ngay nay, nham tdi da hoa hieu qua dau tu, cac hoat dong dau tu deu duoc thuc hien theo du an. Vay, du an duoc hieu nhu the nao? Theo tu dien ve quan ly dir an AFNOR, du an la hoat dong dac thu tao nen mot thuc te mdi mot cach co phuong phap vdi cac nguon luc da dinh. Trong “Quy che dau tu va xay dung” theo Nghi dinh 52/I999/ND-CP ngay 08 thang 07 nam 1999 cua Chinh phu nuoc Cong hoa xa hoi chu nghla Viet Nam: Du an la mot tap hop nhung de xuat co lien quan den viec bo von de tao moi, md rong hoac cai tao nhung co sa vat chat nhat dinh nham dat duoc su tang trucmg ve so luong hoac duy tri, cai tien, nang cao chat lucmg cua san pham hoac dich vu trong khoang thdi gian xac dinh (chi bao g6m hoat dong dau tu true tiep). Vdi cac quan diem khac nhau, co the co cac khai niem khac nhau v6 du an. Song, mot cach tong quat nhat, du an duoc hieu la mot tap hop cac hoat dong dac thu lien ket chat che va phu thuoc lan nhau nham dat duoc trong tuong lai y tucmg da dat ra (muc tieu nhat dinh) vai ngudn luc va thoi gian xac dinh. Du an co vai tro rat quan trong doi vai cac chu dau tu, cac nha quan lv va tac dong true tiep tai tien trinh phat trien kinh te
xa hoi. Neu khong co du an, nen kinh te se kho nam bat duoc co hoi phat trie’n. Nhung cong trinh the ky cua nhan Ioai tren the giai luon la nhung minh chimg v i tarn quan trong cua du an. Du an la can cu quan trong de’ quyet dinh bo von dau tu, xay dung ke hoach dau tu va theo doi qua trinh thuc hien dau tu. Du an la can cu de cac to chute tai chi'nh dua ra quyet dinh tai tro, cac co quan chuc nang cua Nha nude phe duyet va cap giay phep dau tu. Du an con duoc coi la cong cu quan trong trong quan ly von, vat tu, lao dong trong qua trinh thuc hien dau tu. Do vay. hieu duoc nhung dac di6m cua du an la mot trong nhung yeu to quyet dinh sir thanh cong cua du an. 1.1.2. Dac diem cua du an Xuat phat tu khai niem du an, co the nhan bie't nhung dac diem co ban sau day cua du an: * Du an khong chi la mot y tucmg hay phac thao ma con ham y hanh dong vai muc tieu cu the. Neu khong co hanh dong thi du an chi vinh vien ton tai a trang thai tiem nang. * Du an khong phai la mot nghien cirn truu tuong hay ung dung ma phai nham dap ling mot nhu cSu cu th6 da duoc dat ra, tao nen mot thuc te mai. * Du an ton tai trong mot moi truang khong chac chan. Moi truang tridn khai du an thuong xuyen thay doi, chua dung nhi6u yeu to bat dinh nen trong du an rui ro thucmg la Ion va co the xay ra. Dac diem nay co anh huang rat lan den muc do thanh cong cua du an va la moi quan tam dac biet cua cac nha quan ly du an. * Dir an bi khong che bai thofi han. La mot tap hap cac hoat dong dac thu phai co thai han ket thuc. Moi su cham trfi trong thuc hien du an se lam mat ca hoi phat trien, keo theo nhung bat lai, ton that cho nha dau tu va cho nen kinh te. * Dir an chiu su rang buoc ve ngudn luc. TTiong thuang, cac du an bi rang buoc ve von, vat tu, lao dong. Doi vai du an quy mo cang Ion, muc do rang buoc ve nguon lire cang cao va cans phuc tap; moi quyet dinh lien quan den cac van d£ nay sinh 6
trong qua trinh thuc hien du an d6u bi chi phoi bai nhieu moi quan he, chang han, chu dau tu, nha tu van, nha thSu, cac nha tai tro, nhan cong, cac nha ky thuat v.v.. Xu ly tot cac rang buoc nay la yeu to quan trong gop phan dat to'i muc tieu cua du an. Mot du an se thanh cong neu cac dac diem cua du an dugc cac nha quan ly du an nhan biet va danh gia mot cach dung dan. 1.1.3. Phan loai du an Tren thuc te, cac du an rat da dang x i cap do, loai hinh, quy mo va thai han va dugc phan loai theo cac tieu thurc khac nhau. Chang han, a nhieu nude tren the giai. du an dugc phan loai theo mot so tieu thuc sau: Theo nguai khai xirong: Du an dugc phan loai thanh du an ca nhan: du an tap the; du an quoc gia; du an quoc te. Theo (kieu) llnh vuc du an: Du an dugc phan thanh du an xa hoi. du an kmh te, du an to chuc, du an ky thuat, du an h6n hop. Theo loai hinh du an: Du an dugc phan loai thanh du an Giao due dao tao; du an Nghien ciru va Phat trien;.du an doi mcfi; du an hon hgp. Theo thai han: Du an ngan han; du an trung han; du an dai han. Theo cap do: Dir an dugc phan loai thanh du an Ion va du an nho. Day la cach phan loai tong hgp nhat doi voi du an. Cac du an lan thuang la cac chuang trinh phuc hap va chuyen nganh tam ca quoc te, quoc gia. midn, viing lanh tho, lien nganh, dia phuong. Dac trung cua cac du an nay la von dau tu Ion, so luong cac chu the’ tham gia dong, sir dung nhieu cong nghe phuc tap khac nhau. thai han dai, co anh huang lan den moi truang kinh te va moi truefng sinh thai. Cac du an lan doi hoi nha quan ly phai co nhieu pham chat tot, dac biet la kha nang giao tiep tot va nang luc to chiic cao nham thiet lap he thong quan ly va to chuc thuc hien du an thanh cong. 7
Cac du an nho thuong la dir an ca nhan. dir an cua to churc kinh te hoac to chuc xa hoi. Cac du an nay khong doi hoi nhiSu von, thai gian thuc hien ng in va ft duoc uu tien. Cac du an nho cho phep su dung mot cach dcm gian cac phuong phap quan ly. O Viet Nam, theo “Quy che quan ly dau tu va xay dung" ban hanh kem theo Nghi dinh so 12/2000/ND-CP ngay 5-5-2000 cua Chi'nh phu ve sua doi, bo sung Nghi dinh so 52/1999/ND-CP ngay 8-7-1999, du an duoc phan loai cu the nhu sau: Tong mure STT Loai du an von ddu tu I. Nhom A Cac du an thuoc pham vi bao ve an ninh, quoc phong co ti'nh bao mat quoc gia, co y Khong k6 1 nghia chinh tri xa hoi quan trong. thanh lap muc von va xay dung ha tang khu cong nghiep moi 2 Cac du an san xuat chat doc hai, chat no Khong ke rmic von 3 Cac dir an: Cong nghiep dien, khai thac dau khi, che bien dau khi, hoa chat, phan bon, Tren 600 ty che tao may (bao gom ca mua va dong tau, dong lap rap o to), xi mang, luyen kim, khai thac, che bien khoang san; cac du an giao thong: cau, cang bien, cang song, san bay, ducmg sat, ducJng quoc lo 4 Cac du an: thuy loi, giao thong (khac diem 3), cap thoat nuac va cong trinh ha tang ky Tren 400 ty thuat, ky thuat dien, san xuat thiet bi thong dong tin, dien tir, tin hoc, hoa dugc, thiet bi y te, cong trinh co khi khac, san xuat vat lieu, biai chi'nh vidn thong, BOT trong nuac, xay 8
dung khu nha a, duong giao thong noi thi thuoc cac khu do thi da co quy hoach chi tie't dugc duyet. 5 Cac du an: ha tang ky thuat cua khu do thi moi; cac du an: cong nghiep nhe, sanh, su, Tren 300 ty thuy tinh, in; vudn quoc gia, khu bao t6n dong thien nhien, mua sam thiet bi xay dung, san xuat nong, lam nghiep, nuoi trong thuy san, che bien nong, lam san. 6 Cac du an: y te, van hoa, giao due, phat thanh, truyen hinh, xay dung dan dung, Tren 200 ty kho tang, du lich, the due the thao, nghien dong cuu khoa hoc va cac du an khac. II. Nhom B 1 Cac du an: Cong nghiep dien, dau khi, hoa chat, phan bon, che tao may (bao gom ca Tir 30 den mua va dong tau, lap rap o to), xi mang, 600 ty dong luyen kim, khai thac, che bien khoang san; cac dir an giao thong: cau, cang bien, cang song, san bay, duong sat, duong quoc lo 2 Cac du an: thuy lgi, giao thong (khac diem Tir 20 den II. 1). cap thoat nuac va cong trinh ha tang 400 ty dong ky thuat, ky thuat dien, san xuat thiet bi thong tin. dien tu, tin hoc, hoa dugc, thiet bi y te, cong trinh co khi khac, san xuat vat lieu, buu chinh vien thong, BOT trong nude, xay dung khu nha a, truang pho thong, duang giao thong noi thi thuoc cac khu do thi da co quy hoach chi tiet dugc duyet. 9
3 Cac dir an: ha tang ky thuat cua khu do thi moi; cac du an: cong nghiep nhe, sanh, su, Tir 15 den thuy tinh, in; vuan quoc gia, khu bao ton 300 ty d6ng thien nhien, thiet bi xay dung, san xuat nong, lam nghiep, nuoi trong thuy san, che bien nong, lam san. 4 Cac du an: y te, van hoa, giao due, phat thanh, truyen hinh, xay dung dan dung, Tir 7 den kho tang, du lich, the: due the thao, nghien 200 ty dong cuu khoa hoc va cac du an khac. III. Nhom C 1 Cac du an: Cong nghiep dien, dau khi, hoa chat, phan bon, che tao may (bao gom ca Duoi 30 ty mua va dong m6i tau. lap rap o to), xi dong mang, luyen kim, khai thac, che bien khoang san; cac du an giao thong: ciu, cang bien, cang song, san bay, duong sat, du&ng quoc lo. Cac truang pho thong nam trong khu quy hoach (khong ke mire von) 2 Cac du an: thuy loi, giao thong (khac diem III. 1), cap thoat nude va cong trinh ha ting Dudi 20 ty ky thuat, ky thuat dien, dien tu. tin hoe, d6ng hoa duoc, thiet bi y te, cong trinh co khi khac, san xuat vat lieu, buu chinh vidn thong, BOT trong nuac, xay dung khu nha a, trudng pho thong, duong giao thong noi thi thuoc cac khu do thi da co quy hoach chi tiet dugc duyet. 3 Cac du an: ha tang ky thuat cua khu do thi moi; cac du an: cong nghiep nhe, sanh, sir, Duai 15 ty thuy tinh, in; vuan quoc gia, khu bao ton d6ng thien nhien. mua sam thiet bi xay dung, san 10
xuat nong, lam nghiep, nuoi trong thuy san, che bien nong, lam san. 4 Cac du an: y te, van hoa, giao due, phat thanh, truy6n hinh, xay dung dan dung, Duai 7 ty kho tang, du lich, the due the thao, nghien dong cuu khoa hoc va cac du an khac. 1.2. CAC GIAI DOAN CUA DUAN Du an dugc hinh thanh va phat trien vdi nhi£u giai doan rieng biet nhung gan ket chat che v6i nhau. tham chi dan xen nhau theo mot tien trinh logic. Mac dit vay, co the nghien cuu chung mot cach doc lap tuong doi va tren cac goc do khac nhau dd hieu chung mot cach he thong han, toan dien han. Thong thuang. cac giai doan do bao g6m: Xac dinh du an; phan tich va lap du an; duyet du an; thuc hien du an; nghiem thu tong ket va giai the. 1.2.1. Xac dinh du an Day la giai doan hinh thanh y tucmg dau tu. Tren co so nghien cuu. thu thap thong tin ve chien luge phat trien kinh te cua ca nuac. cua timg nganh hay cua timg ltnh vuc, dong thai dua tren nhung nghien cuu ve thi truong trong va ngoai nuac, cac y tucmg dau tu se dugc dd xuat va dugc ehgn lgc mot cach than trong nhat. 1.2.2. Phan tich va lap du an Day la giai doan nghien cuu chi tiet y tucmg dau tu da dugc d6 xuat va lua chgn tren moi phuong dien; thi truang, ky thuat, kinh te - xa hoi, tai chi'nh, to chuc, quan ly. Nhung noi dung tren dugc the’ hien trong nghien cuu tidn kha thi va nghien cuu kha thi du an. * Nghien cuu tien kha thi la nghien curu so bo ban dau v6 nhu cau va kha nang tien hanh du an cung nhu ket qua cua du an. 11
Nghien cuu tien kha thi thucmg bao gom: Nghien cuu ky luang sir can thiet dau tu, didu kien thuan lai va kho khan Du kien quy mo dau tu va hinh thuc dau tu Chon dia didm xay dung va du kien nhu cau sir dung dat hop ly Phan ti'ch, lira chon sa bo cong nghe, ky thuat, cac didu kien cung cap vat tu thiet bi, nguyen lieu, nang luang, dich vu, ha tang Phan tich, lira chon sa bo cac phucrng an xay dung Xac dinh sa bo tong muc von dau tir, cac phuong an huy dong von, kha nang tra no Tmh toan sa bo hieu qua dau tu v i tai chi'nh va kinh te xa hoi cua du an Xac dinh tmh doc lap khi van hanh, khai thac cua cac du an thanh phan Nghien cuu tidn kha thi nham xac dinh nhung van de can dac biet chu y, tranh dan trai, tie't kiem chi phi'. * Nghien cuu kha thi hay con dugc goi la lap luan chung kinh te ky thuat la giai doan nghien cuu du an mot cach day du va toan dien nhat. Day la ca sa quan trong de chap thuan hay bac bo du an va lira chon phuong an tot nhat. Trong giai doan nghien cuu kha thi, can luan giai ro: nhung can cu ve su can thiet phai dau tu: lira chgn hinh thuc d iu tu; chuang trinh san xuat va cac yeu to can thiet: dia diem cu th£ phu hgp vdi quy hoach xay dung: phuong an giai phong mat bang: phuong an ky thuat, cong nghe: phuong an kien true, xay dung, thiet ke; tong von, cac nguon von va nhu cau von theo tien do, phuong an hoan tra; phuong an quan ly lao dong; phan tich hieu qua d iu tu; cac moc thai gian chi'nh thuc hien dau tu, thai gian khai cong va thai han hoan thanh: cac hinh thuc quan lv du 12
an; xac dinh chu dau tu; moi quan he va trach nhiem cua cac co quan lien quan den dir an. Sau khi phan tich va lap du an, khau quan trong tiep theo la tham dinh du an. Van dd nay se duoc dd cap ridng a muc 1.3. Giai doan phan tfch va lap du an dugc tien hanh cu the, sat thuc va qua thaim dinh se gop phan han che dang ke nhung riu ro trong qua trinh trien khai thuc hien du an. 1.2.3. Duyet du an Day la giai doan quyet dinh dir an co dugc chap nhan hay khong dugc chap nhan. Tham gia duyet du an la mot hoi d6ng gom cac thanh vien lien quan nhu cac co quan nha nuac, cac to chuc tai chi'nh va cac thanh phan khac. Muc dich cua giai doan nay la xac minh lai nhung ket luan dugc tong hgp tir cac giai doan truck: de dua ra quyet dinh cuoi cimg. Neu dir an dugc khang dinh la co hieu qua vdi mire chap nhan dugc va kha thi thi hoi dong se thong qua du an va quyet dinh dau tu. Thuc chat, giai doan nay cung mang tinh tham dinh song a muc do ca ban. 1.2.4. Thuc hien du an Du an dugc trien khai thuc hien khi bat dau giai ngan. Giai doan nay bao g6m mot so cong doan: thi cong xay dung cong trinh. van hanh buoc dau du an (du an sinh lgi), du an dugc su dung het cong suat va ket thuc du an. Mae du giai doan thuc hien dir an dugc tien hanh tren ca so cac giai doan chuiin bi va phan tich. tham dinh than trong, song, nhung kho khan, rui ro van thuong xay ra. Do vay, cac nha quan ly dir an phai giam sat chat che qua trinh thuc hien du an de’ xir ly linh hoat cac van de nay sinh. 1.2.5. Nghiem thu, tong ket va giai the Giai doan nay dugc tien hanh sau khi thuc hien du an. Muc tieu cua giai doan nghiem thu, tong ket va giai thd la danh gia mot cach toan dien nhung thanh cong va that bai tir khi xac dinh. 13
phan tich va lap du an den khi ket thuc thuc hien du an; dac biet. can phan ti'ch ro cac nguyen nhan that bai dd co cac giai phap khac phuc huu hieu khi quan ly cac du an tuong tu khac trong tuong lai. Khi giai the du an, ban quan ly du an se khong ton tai nua nen can bo tri lai cong viec cho cac thanh vien tham gia; xir ly c
nen kinh te: xem xet su phu hop cua du an vcri quy hoach phat trien nganh. lanh tho, quy hoach xay dung do thi, nong thon. * Tham dinh quy mo cua du an: tham dinh muc do phu hop giua quy mo du an, cong suat su dung voi kha nang chap nhan san pham cua thi truang, vai kha nang dap ung von, kha nang cung ung nguyen vat lieu, may moc thiet bj cung nhu kha nang quan ly du an cua cac nha quan ly. : Tham dinh cong nghe va trang thiet bi: xac dinh ro can cu lua chon cong nghe, may moc thiet bi, muc do dam bao v6 chuyen giao cong nghe, lap dat, bao hanh chay thu, phu tung thay the: dac biet luu y kiem soat gia trang thiet bi, chuang trinh dao tao va quan ly con nguai phu hap vai cong nghe, thiet bi lua chon. * Tham dinh nguon nguyen lieu va cac yeu to dau vao khac: Theo cac nam du kien hoat dong du an: Kiem tra viec tmh toan nhu cau nguyen vat lieu chu yeu, dien nuac, vat lieu phu tren ca sa dinh muc kinh te ky thuat phu hap v6i cong nghe, may moc thiet bi. Doi vdi nguyen lieu nhap khau hay nguyen lieu co ti'nh thdi vu, can xem lai muc du tru du cho du an van hanh. Doi vai du an khai thac tai nguyen, khoang san, phai tham dinh cac so lieu didu tra, khao sat ve tru luang. * Tham dinh phuong an dia diem xay dung: Kiem tra muc do thuan tien ve ngu6n nguyen lieu, he thong giao thong, ca sa ha tang, dien tich dat su dung; muc do dam bao ve sinh moi truang sinh thai, phuong an xir ly chat thai, phong chong chay no, an toan lao dong, muc do ddn bu giai phong mat bang, ke hoach tai dinh cu. * Tham dinh phuong an kien true: Muc do dap ung tieu chuan ky thuat, do bdn vung, viec ap dung quy chuan xay dung, tieu chuan xay dung. Ngoai nhung noi dung tren, can thaim dinh phuong dien to chuc quan ly du an. tu cach phap nhan cua chu dau tu. 15
1.3.2.2. Thdm dinh kinh te cua d u an Tham dinh kinh te la mot noi dung quan trong cua tham dinh du an nham danh gia lai hieu qua cua du an tren giac do toan bo ndn kinh te. Noi dung nay thuong duoc dac biet chu trong dot voi cac du an dugc tai trg bang von cua Nha nuac. Mac du vay, tham dinh lgi fch va chi phi hay tham dinh tai chinh cua du an v5n can dugc de cap. Tham dinh kinh te nham ra soat lai muc tieu cua du an. tac dona ciia du an tai moi truang va tdi cac nhom doi tugng khac nhau trong xa hoi, tinh hgp ly va tdi uu cua du an, muc do anh hudng ngan sach cua du an. Trong tham dinh kinh te cua du an, can tham dinh viec xac dinh gia kinh te cua hang hoa va dich vu ma du an dem lai thong qua dieu chinh gia thi truang, tire la gia phan anh dugc gia tri thuc su ciia cac hang hoa va dich vu (Chi phi va lgi ich cua chung doi vai nen kinh te); tren ca so do, danh gia nhung dong gop cua du an doi vdi nen kinh te quoc dan. Thong thudng, mot dong gop quan trgng cua du an cho nen kinh te dugc xem xet thong qua su gia tang thu nhap quoc dan (dong gop vao muc tieu tang truang kinh te). Danh gia tac dong cua du an tai su gia tang thu nhap quoc dan dugc dua tren cac tieu chuan hieu qua nhu: Gia tri hien tai rong, ty le noi hoan, ty le lgi ich/chi phi. Tuy nhien, trong phan tich cung nhu trong tham dinh kinh te cua du an theo cac tieu chuain hieu qua, dac trirng quan trong la phai xac dinh dugc lgi ich va chi phi kinh te cung nhu chi phi c a hoi kinh te. Ngoai viec danh gia tac dong tren, can thiet danh gia nhixng tac dong khac cua du an ve kinh te xa hoi nhu giai quyet viec lam, cai thien can can thanh toan, cai thien moi trudng sinh thai, cai thien ddi song, sue khoe nhan dan. Nhin chung, tham dinh kinh te du an la mot con° viec kho khan va rat phuc tap nhung no rat can dugc tien hanh cung vdi tham dinh tai chinh du an trade khi quyet dinh thuc hien du in 16
1.3.2.3. Thdm dinh tdi chinh d u an La mot noi dung Ion va quan trong trong thaim dinh du an, tham dinh tai chi'nh du an se dugc gidi thieu mot cach cu the trong cac phan tiep theo. 1.4. THAM DINH TAl CHINH DLTAN 1.4.1. Khai niem Thaim dinh tai chi'nh du an la ra soat, danh gia mot cach khoa hoc va toan dien moi khi'a canh tai chi'nh cua du an tren giac do cua nha dau tu: doanh nghiep, cac to chuc kinh te khac, cac ca nhan. Neu nhu Chi'nh phu. cac co quan quan ly vT mo quan tam nhieu han tai hieu qua kinh te xa hoi cua du an thi cac nha dau tu rray lai quan tam nhieu han tai kha nang sinh lai cua du an. Tham dinh tai chi'nh du an la noi dung rat quan trong trong tham dinh du an. Cung vai tha’m dinh kinh te, tham dinh tai chi'nh giup cac nha d iu tu co nhung thong tin cin thiet de dua ra quyet dinh dau tu dung dan. 1.4.2. Noi dung tham djnh tai chinh du an Tham dinh tai chi'nh du an bao gom nhieu noi dung lien quan chat che voi nhau. Nhung noi dung chu yeu dugc cac nha tham dinh chu trong: * Xac dinh tong du toan von dau tu va cac nguon tai trg cung nhu cac phuong thuc tai trg du an. Cu thfi: xac dinh von dau tu vao tai san co dinh, von dau tu vao tai san luu dong, cach thuc huy dong von (von chu sd huu, vay ng, thue tai san) tu cac nguon khac nhau; lua chon phuong thuc tai trg du an co lgi nhat. * Xac dinh chi phi' va lgi l'ch cua du an. tu do, xac dinh dong ti£n cua du an. Nhtfng chi phi' true tiep lien qnnrLden du an thudng bao gom: Chi phi nguve luc may 17
moc thiet bi, chi phi' lao dong... Loi ich cua du an, tuy theo tirng truang hop cu thd, co thd la miic gia tang doanh thu, cai tien chat luang san pham, giam chi phi, giam miic thua lo... * Du ti'nh lai suat chiet khau: Tuy theo cac quan diem khac nhau, cach du ti'nh lai suat nay co the khac nhau. Song, thuc chat, do la du ti'nh lai suat mong dai cua nha diu tu: * Xac dinh cac tieu chuin danh gia hieu qua tai chinh du an: nhu Gia tri hien tai rong (NPV), Ty le noi hoan (IRR), Ty le noi hoan co dic-u chinh (MIRR), Chi so doanh loi (PI), Thai gian hoan von (PP). * Danh gia rui ro trong du an: danh gia kha nang xay ra cua mot bien co khong chac chan trong cac giai doan cua du an. Rui ro tiem in trong moi giai doan cua du an. Do vay, thim dinh dung rui ro se tao dieu kien thuc hien du an dung nhu da dinh. Moi noi dung tren day se dugc de cap rieng biet trong tirng chuang cu the. 1.4.3. Nhan to anh hudng tai tham dinh tai chi'nh du an Tham dinh tai chi'nh du an phu thuoc vao nhieu nhan to. De- co dugc ket qua tot nhat ve thim dinh tai chi'nh du an - co sa tin c iv de ra quvet dinh dau tu dung dan, cin nghien cuu cac nhan to anh huang. * Doi ngu can bo: k£ ca nguai quin ly va can bo thim dinh la nhin to quyet dinh true tiep den chit lugng thim dinh tai chinh du an. Neu nha quan ly nhan thuc dung y nghla cua thim dinh tii chi'nh du an thi ho mai tao nhung dieu kien thuan lgi cho can bo thim dinh. Neu can bo tham dinh co nang luc chuyen mon tot, thuc hien tot quy trinh thim dinh thi ket qua thim dinh tai chinh du an thuang dang dugc tin cay. Do ti'nh chat phuc tap va pham vi lien quan cua du an, can bo tham dinh noi chung va can IS
bo thaim dinh tai chi'nh noi rieng khong nhung phai co kien thuc chuyen sau ma con phai hieu biet rong, co phaim chat dao dure tot. * Trang thiet bi, cong nghe: Day la nhan to anh hudng tdi thdi gian va do chi'nh xac ciia ket qua thaim dinh tai chinh du an. Vai trang thiet bi hien dai, viec thu thap va xir ly cac thong tin se dugc tien hanh mot cach nhanh chong va chinh xac, cac ca hoi d iu tu se dugc nim bit kip thai. * Thong tin: Tham dinh tai chinh du an dugc tien hanh tren co so phin tich cac thong tin true tiep va gian tiep lien quan den dir an. Do la cac thong tin v6 thi trudng trong nuac va quoc te; thong tin ve ky thuat. quy hoach phat trien kinh te cua Nha nude v.v... Neu nhung thong tin nav khong dugc thu thap mot cach chinh xac va diy du thi ket qua thim dinh tai chinh du an se bi han che. quvet dinh dau tu sai. * To chuc cong tic tham dinh tai chinh du an: Do thim dinh tai chi'nh du in dugc tien hanh theo nhieu giai doan nen to chuc cong tac thim dinh co anh hudng khong nho tdi thim dinh tai chinh du an. Neu cong tac nay dugc to chuc mot cach khoa hoe, hgp ly tren co so phan cong trach nhiem cu the cho tirng ca nhin, co kiem tra giam sat chat che, ket qua thim dinh tai chinh du an se cao. Ngoai ra, moi trudng kinh te xa hoi, rnoi trudng phap ly, moi trudng tu nhien cung anh huong dang k6 tdi thim dinh tai chi'nh du in. 19