intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Thiết kế, chế tạo các thiết bị, hệ thống xử lý rác thải cho các thành phố và khu công nghiệp

Chia sẻ: Nguyen Lan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:142

64
lượt xem
9
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong thời đại mới - thời đại hội nhập công nghiệp hóa – hiện đại hóa như hiện nay, nước ta đang chuyển sang nền công nghiệp với nền công nghiệp hóa. Vì vậy, hàng loạt các khu công nghiệp, khu chế xuất được hình thành trên khắp mọi miền của đất nước. Với sự phát triển này sẽ mang lại những lợi ích vô cùng to lớn, làm cho đất nước ngày một phát triển mạnh, đời sống người lao động ngày một cải thiện. ...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Thiết kế, chế tạo các thiết bị, hệ thống xử lý rác thải cho các thành phố và khu công nghiệp

  1. viÖn khoa häc vµ c«ng nghÖ viÖt nam liªn hiÖp khoa häc s¶n xuÊt c«ng nghÖ hãa häc b¸o c¸o tæng kÕt dù ¸n KHCN cÊp nhµ n−íc thiÕt kÕ, chÕ t¹o c¸c thiÕt bÞ, hÖ thèng xö lý r¸c th¶i cho c¸c thµnh phè vµ khu c«ng nghiÖp Thuéc ch−¬ng tr×nh KC 03, m∙ sè KC 03. da02 chñ nhiÖm ®Ò tµi: pgs.tskh nguyÔn xu©n nguyªn 6096 14/9/2006 hµ néi - 2006
  2. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp Môc lôc Tiªu ®Ò Trang C¸c ký tù viÕt t¾t 3 Lêi nãi ®Çu 4 PhÇn 1. Tæng quan vÒ chÊt th¶i nguy h¹i 6 1. ChÊt th¶i, nguån gèc ph¸t sinh, hiÖn tr¹ng qu¶n lý 6 1.1. L−îng chÊt th¶i r¾n 5 1.2. HiÖn tr¹ng qu¶n lý chÊt th¶i nguy h¹i ë c¸c thµnh phè vµ KCN 12 1.3. C¸c d¹ng lß ®èt chÊt th¶i r¾n 15 2. Mét sè lß ®èt chÊt th¶i r¸n ®ang ®−îc sö dông t¹i ViÖt Nam 17 3. Môc tiªu chØ tiªu kinh tÕ – kü thuËt chÕ t¹o lß ®èt KC03.DA02 22 3.1. Môc tiªu cña Dù ¸n KC03.DA02 22 3.2. C¸c chØ tiªu Kinh tÕ – Kü thuËt 23 PhÇn 2. C¸c kÕt qu¶ thùc hiÖn dù ¸n. 24 1. Nghiªn cøu c¬ së lý thuyÕt qu¸ tr×nh ch¸y – dù b¸o khÝ ch¸y. 24 1.1. C¬ së lý thuyÕt ch¸y chung 24 1.2. TÝnh to¸n s¶n phÈm ch¸y 26 2. TÝnh to¸n thiÕt kÕ lß ®èt chÊt th¶i r¾n c«ng nghiÖp nguy h¹i. 32 2.1. TÝnh to¸n c©n b»ng vËt chÊt 32 2.2. TÝnh to¸n c©n b»ng nhiÖt l−îng. 39 2.3. §¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu kü thuËt cña lß ®èt 49 2.4. TÝnh thÓ tÝch buång ®èt vµ phô kiÖn 52 3. Lùa chän thiÕt kÕ – chÕ t¹o bé phËn lß ®èt chÊt th¶i UCE 80kg/h 58 3.1. Th«ng sè kü thuËt cña lß ®èt UCE 80kg/h 58 3.2. CÊu t¹o c¸c bé phËn kh¸c 61 Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 1
  3. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp 3.3. TÝnh to¸n tèi −u qu¸ tr×nh ®èt – kiÓm so¸t khãi th¶i 63 4. Tù ®éng ho¸ kh©u thiÕt kÕ ®¸p øng nhu cÇu thiÕt kÕ chÕ t¹o lß ®èt 67 chÊt th¶i c«ng nghiÖp vµ y tÕ c«ng suÊt lín 4.1. X©y dùng phÇn mÒn tÝnh to¸n thiÕt kÕ. 67 4.2. S¬ ®å qu¸ tr×nh ®èt r¸c tù ®éng cña lß ®èt 69 4.3. Bé ®iÒu khiÓn vµ kiÓm tra hÖ thèng thiÕt bÞ 69 4.4. HÖ thèng n¹p r¸c b»ng c¬ cÊu thuû lùc, tù ®éng theo chu kú 70 4.5. Bé ®iÒu khiÓn æn ®Þnh nhiÖt 70 4.6. Ch−¬ng tr×nh kiÓm so¸t nång ®é khÝ th¶i, tù ®éng ®iÒu chØnh chÕ ®é lµm 72 viÖc b»ng m¸y ph©n tÝch khÝ IMR2800 PhÇn 3. Tæng kÕt 75 1. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n t¹i c¬ së s¶n xuÊt 75 1.1. C¬ së ph¸p lý vµ triÓn khai lß ®èt chÊt th¶i c«ng nghiÖp UCE80 75 1.2. VËn hµnh thö 76 1.3. ChÊt l−îng kh«ng khÝ 78 2. C¬ së ph¸p lý vµ triÓn khai lß ®èt chÊt th¶i y tÐ UCE 30kg/h 79 3. Th«ng sè kü thuËt lß ®èt chÊt th¶i UCE 125kg/h 81 4. Nh÷ng kÕt qu¶ thu ®−îc tõ dù ¸n KC03.DA02 vµ nh÷ng −u ®iÓm cña 82 lß ®èt UCE 5. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 84 Tµi liÖu tham kh¶o 86 C¸c phô lôc 87 Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 2
  4. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp C¸c ký tù viÕt t¾t CTNH: ChÊt th¶i nguy h¹i CEETIA: Trung t©m kü thuËt m«i tr−êng ®« thÞ vµ c«ng nghiÖp-§¹i häc x©y dùng HN CTYTNH: ChÊt th¶i y tÕ nguy h¹i. KC03: Ch−¬ng tr×nh tù ®éng hãa cÊp nhµ n−íc KCN: Khu c«ng nghiÖp UCE: Liªn hiÖp Khoa häc s¶n xuÊt C«ng nghÖ hãa häc URENCO: C«ng ty m«i tr−êng ®« thÞ Hµ Néi QLCTNH: Qu¶n lý chÊt th¶i nguy h¹i SPC: S¶n phÈm ch¸y Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 3
  5. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp Lêi nãi ®Çu Theo dù b¸o ViÖt Nam sÏ lµ n−íc cã tèc ®é ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nhanh nhÊt trªn thÕ giíi víi tèc ®é t¨ng tr−ëng dù b¸o 7% trong c¸c thËp kû tíi. Tuy nhiªn c«ng nghiÖp hãa vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nhanh sÏ t¹o ra ¸p lùc vÒ chÊt th¶i r¾n ®Æc biÖt lµ chÊt th¶i c«ng nghiÖp lµ vÊn ®Ò ®ang næi cém ë ViÖt Nam víi tû träng chiÕm tíi 17% hay 2,6 triÖu tÊn trong tæng sè h¬n 15 triÖu tÊn chÊt th¶i r¾n ph¸t sinh hµng n¨m, trong sè ®ã ph¶i kÓ ®Õn trªn 160.000 tÊn/n¨m chÊt th¶i nguy h¹i nÕu kh«ng ®−îc qu¶n lý tèt th× tÝnh ®éc h¹i, g©y bÖnh, nguy h¹i sÏ ¶nh h−ëng søc kháe, ng−êi d©n vµ m«i tr−êng []. C¸c hÖ thèng xö lý chÊt th¶i c«ng nghiÖp vµ nguy h¹i ch−a ®Çy ®ñ, thiÕu nhiÒu c¬ së xö lý ë gãc ®é cho c¸c Khu c«ng nghiÖp vµ Khu xö lý tËp trung. C¸c c¬ së xö lý chÊt th¶i nguy h¹i nhá lÎ ho¹t ®éng kinh doanh lµ chÝnh nªn ®Çu t− trang thiÕt bÞ, xö lý khãi th¶i, tro xØ cã kh¶ n¨ng g©y rñi ro m«i tr−êng do ¸p dông ph−¬ng ph¸t ®èt t¹i nhiÖt ®é thÊp, c«ng nghÖ ®èt ch−a hßan chØnh, kh«ng cã c¸c trang thiÕt bÞ gi¶m thiÓu « nhiÔm, xö lý khãi th¶i hay c¸c thiÕt bÞ kiÓm sãat « nhiÔm m«i tr−êng, hay kü n¨ng thùc hµnh cña c¸c c¸n bé vËn hµnh. VËy, c¶i tiÕn c«ng nghÖ ®èt, kü n¨ng vËn hµnh, kiÓm sãat « nhiÔm khÝ qua gi¶m thiÓu vµ xö lý khãi th¶i lß ®èt an tßan lµ mét ®Þnh h−íng quan träng mµ Liªn hiÖp KHSX C«ng nghÖ hãa häc tËp trung trong nhiÒu n¨m. Dù ¸n KC03.DA02 "Nghiªn cøu thiÕt kÕ chÕ t¹o lß ®èt phôc vô c¸c thµnh phè vµ khu c«ng nghiÖp" thuéc Ch−¬ng tr×nh tù ®éng hãa cÊp nhµ n−íc KC03, Liªn hiÖp KHSX C«ng nghÖ hãa häc (UCE) ®· tiÕn hµnh thùc hiÖn tõ 10/2002. C¸c kÕt qu¶ chÝnh ®· ®¹t ®−îc. - Nghiªn cøu vÒ ®Æc thï r¸c th¶i c«ng nghiÖp t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp vµ thµnh phè lín. - Nghiªn cøu c«ng nghÖ ®èt nhiÖt ph©n. - Nghiªn cøu tÝnh tãan thiÕt kÕ chÕ t¹o lß ®èt UCE-80kg/h. - VËn hµnh thö nghiÖm vµ ®−a vµo s¶n xuÊt chÝnh thøc t¹i C«ng ty M«i tr−êng ®« thÞ Hµ Néi. B¸o c¸o nµy tæng kÕt c¸c kÕt qu¶ cña dù ¸n KC03.DA02 víi 3 phÇn. PhÇn 1: Tæng quan vÒ chÊt th¶i nguy h¹i, ®èt chÊt th¶i, môc tiªu dù ¸n. PhÇn 2: KÕt qu¶ thùc hiÖn nghiªn cøu - thiÕt kÕ chÕ t¹o lß ®èt r¸c. PhÇn 3: KÕt qu¶ vËn hµnh thö nghiÖm vµ kÕt luËn. Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 4
  6. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp PhÇn I: Tæng quan vÒ chÊt th¶i r¾n- ph¸t sinh chÊt th¶I t¹i c¸c thµnh phè vµ khu c«ng nghiÖp 1. chÊt th¶i - nguån ph¸t sinh - hiÖn tr¹ng qu¶n lý 1.1. L−îng chÊt th¶i r¾n N−íc ta ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung sang mét nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng cã ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa. Víi môc tiªu phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2020, vÒ c¬ b¶n ViÖt Nam sÏ trë thµnh mét n−íc c«ng nghiÖp hãa, Nhµ n−íc ta ®· cã c¬ chÕ, chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t− hîp lý, v× vËy, trong nh÷ng n¨m qua, nÒn kinh tÕ-x· héi n−íc ta ®· cã nh÷ng b−íc ph¸t triÓn ®¸ng khÝch lÖ, tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ lu«n ®¹t b×nh qu©n trªn 7%/n¨m. Theo sè liÖu n¨m 2004, c¬ cÊu kinh tÕ tÝnh theo tû träng GDP lµ: c«ng nghiÖp - x©y dùng 38,3%, n«ng - l©m - ng− nghiÖp lµ 23,6%/n¨m, dÞch vô 38,1%/n¨m. TÝnh ®Õn th¸ng 9/2002 c¶ n−íc cã trªn 75 khu c«ng nghiÖp vµ khu chÕ xuÊt ®· ®−îc thµnh lËp, kho¶ng 1000 dù ¸n ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi vµo c¸c khu c«ng nghiÖp vµ khu chÕ xuÊt víi tæng vèn ®¨ng ký trªn 10 tû USD vµ trªn 800 dù ¸n ®Çu t− trong n−íc víi tæng sè vèn ®¨ng ký trªn 40.000 tû ®ång ViÖt Nam. §Ó ®¹t ®−îc tiªu GDP ®Çu ng−êi t¨ng gÊp 2 lÇn (so víi n¨m 2000) vµo n¨m 2010 th× tû träng c«ng nghiÖp trong GDP ph¶i ®¹t tõ 40% trë lªn, tèc ®é gia t¨ng c«ng nghiÖp trung b×nh/n¨m ph¶i ®¹t 10-11%. Víi tèc ®é t¨ng tr−ëng c«ng nghiÖp, l−îng chÊt th¶I c«ng nghiÖp, chÊt th¶i c«ng nghiÖp nguy h¹i sÏ gia t¨ng c¶ vÒ sè l−îng vµ thµnh phÇn nguy h¹i. Dù b¸o ®Õn n¨m 2010 tû lÖ ®« thÞ hãa n−íc ta sÏ ®¹t 33% n¨m 2020 ®¹t 45% t−¬ng øng víi quy m« d©n sè ®« thÞ n¨m 2010 lµ 30,4 triÖu ng−êi vµ n¨m 2020 lµ kho¶ng 46 triÖu ng−êi. Víi quy m« ®« thÞ hãa, gia t¨ng d©n sè vµ c«ng nghiÖp hãa nh− trªn, nh÷ng vÊn ®Ó m«i tr−êng, trong ®ã cã qu¶n lý chÊt th¶i nguy h¹i, ®ßi hái cã sù quan t©m ®Æc biÖt ®Ó ®èi phã mét c¸ch nghiªm tóc, kÞp thêi tr−íc khi vÊn ®Ò trë nªn trÇm träng. §iÓm l¹i thùc tr¹ng ë ViÖt Nam vµ ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p kü thuËt c«ng nghÖ thiªu ®èt chÊt th¶i ®Ó t¨ng c−êng c«ng t¸c xö lý chÊt th¶i r¾n cho c¸c thµnh phè vµ khu c«ng nghiÖp nh»m ®¶m b¶o sù c©n b»ng hai lîi Ých: thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ng¨n ngõa, gi¶m thiÓu t¸c h¹i ®Õn m«i tr−êng vµ ph¸t huy tiÒm n¨ng c«ng nghÖ néi t¹i. Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 5
  7. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp HiÖn t¹i, hµng n¨m ViÖt Nam cã kho¶ng trªn 15 triÖu tÊn chÊt th¶i r¾n [1]. ChÊt th¶i r¾n hiÖn t¹i ®−îc ch«n t¹i c¸c b·i ch«n lÊp cã quy ho¹ch, kh«ng quy ho¹ch t¹i c¸c TØnh thµnh phè vµ cã ®Õn trªn 60% l−îng chÊt th¶i r¾n kh«ng ®−îc thu gom qu¶n lý t¹i c¸c huyÖn, tØnh thµnh. Chi phÝ mçi n¨m cho thu gom, ch«n lÊp chÊt th¶i r¾n hiÖn t¹i lµ trªn 2000 tû ®ång/n¨m [1]. Bªn c¹nh ®ã lµ quü ®Êt cho viÖc ch«n lÊp r¸c vµ c¸c kho¶ng chi phÝ ng¨n ngõa hËu qu¶ m«i tr−êng ph¸t sinh tõ b·i ch«n lÊp r¸c. Trong chÊt th¶i r¾n, r¸c sinh ho¹t tõ c¸c hé gia ®×nh, nhµ hµng, kh¸ch s¹n chiÕm 80% l−îng chÊt th¶i r¾n cßn l¹i lµ r¸c c«ng nghiÖp ph¸t sinh tõ c¸c c¬ së c«ng nghiÖp. R¸c c«ng nghiÖp mµ ®Æc biÖt lµ r¸c c«ng nghiÖp nguy h¹i vµ r¸c th¶i y tÕ nguy h¹i tuy sè l−îng Ýt nh−ng l¹i ph¶i qu¶n lý nghiªm ngÆt do ®Æc thï nguy h¹i cña chóng víi m«i tr−êng vµ søc khoÎ céng ®ång. B¶ng 1.1: Tæng hîp ph¸t sinh chÊt th¶i r¾n t¹i ViÖt Nam 2003 Ph©n lo¹i Nguån Thµnh phÇn L−îng ph¸t sinh (tÊn/n¨m) §« thÞ N«ng th«n Tæng céng R¸c sinh ho¹t Khu th−¬ng Thøc ¨n, giÊy, 6.400.000 6.400.000 12.800.000 m¹i nhùa, thuû tinh ChÊt th¶i c«ng C¬ së c«ng Kim lo¹i, gç 1.740.000 770.000 2.510.000 nghiÖp kh«ng nghiÖp nguy h¹i ChÊt th¶i c«ng C¬ së c«ng X¨ng dÇu, bïn 126.000 2.400 128.400 nghiÖp nguy nghiÖp th¶i, chÊt h÷u h¹i c¬ ChÊt th¶i y tÕ BÖnh viÖn, c¬ M«, chÊt th¶i 21.500 nguy h¹i së y tÕ lÉn m¸u, dÞch, xylanh, d©y chuyÒn ChÊt th¶i n«ng Trång trät Th©n, rÔ, l¸, 64.560.000 64.540.000 nghiÖp c©y cá Ch¨n nu«i ChÊt th¶i phi n«ng nghiÖp 8.266.000 7.172.000 15.549.900 ( Nguån: B¸o c¸o diÔn biÕn m«i tr−êng 2004: chÊt th¶i r¾n [1]) Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 6
  8. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp ChÊt th¶i sinh ho¹t C¸c khu ®« thÞ, d©n c− tËp trung chiÕm kho¶ng 24% d©n sè cña c¶ n−íc nh−ng l−îng chÊt th¶i t¹i khu vùc nµy lªn ®Õn trªn 6.000.000 tÊn/n¨m hay chiÕm trªn 50% chÊt th¶I sinh ho¹t cña c¶ n−íc. −íc tÝnh ph¸t th¶i r¸c sinh ho¹t lµ 0.66kg r¸c/®Çu ng−êi d©n ®« thÞ vµ 0.32kg r¸c/ng−êi d©n n«ng th«n. Thµnh phÇn r¸c t¹i khu vùc ®« thÞ cã tû lÖ c¸c chÊt khã ph©n huû sinh häc (nylong, nhùa, cao su, nhùa…) h¬n khu n«ng th«n. HiÖn nay viÖc quy ho¹ch b·i ch«n lÊp r¸c ®ang lµ bøc xóc cña c¸c tØnh, thµnh phè ®«ng d©n, gÇn ®©y Hµ Néi, TP Hå chÝ Minh ®ang xóc tiÕn c¸c dù ¸n ®èt nhiÖt ph©n r¸c sinh ho¹t vµ tËn dông nhiÖt ®Ó ph¸t ®iÖn. B¶ng 1.2: Sè l−îng r¸c th¶i t¹i Hµ Néi c¸c n¨m 1995-2005 dù b¸o n¨m 2010 Tæng hîp 1995 2000 2005 2010 R¸c sinh ho¹t (chî, ®−êng) 767 290 993 814 1 280 734 1 569 502 R¸c c«ng nghiÖp 23 250 37 444 60 303 97 118 R¸c x©y dùng 54 000 72 264 96 705 129 413 R¸c bÖnh viÖn 21 900 32 850 47 450 54 750 Bïn bÓ phèt 110 000 122 000 150 000 180 000 Tæng céng 976 440 1 258 372 1 635 192 2 030 819 (Nguån: HiÖn tr¹ng m«i tr−êng ViÖt Nam 2001) Cïng víi c«ng nghiÖp hãa vµ ®« thÞ hãa cña c¸c tØnh VÜnh Phóc, H¶i D−¬ng, B¾c Ninh, H¶i Phßng, khèi l−îng chÊt th¶i r¾n t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp vµ ®« thÞ ngµy cµng gia t¨ng bao gåm r¸c th¶i sinh ho¹t, r¸c th¶i c«ng nghiÖp, r¸c th¶i bÖnh viÖn vµ c¸c lo¹i chÊt th¶i nguy h¹i kh¸c. ViÖc xö lý ch«n lÊp l−îng r¸c th¶i thu gom nµy còng rÊt t¹m bî kh«ng ®¶m b¶o yªu cÇu kü thuËt vµ vÖ sinh m«i tr−êng. Sè liÖu ®iÒu tra l−îng chÊt th¶i r¾n ë tØnh VÜnh Phóc vµ mét sè tØnh l©n cËn thuéc S«ng CÇu ®−a ra ë b¶ng 1.3. B¶ng 1.3: T×nh h×nh qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ë VÜnh Phóc, mét sè ®« thÞ l−u vùc s«ng CÇu STT Thµnh phè, thÞ x· Tæng l−îng r¸c L−îng r¸c thu Tû lÖ th¶i, T/ngµy (tÝnh gom, T/ngµy theo d©n sè) 1 H¶i D−¬ng 150-200 110-170 65-75% Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 7
  9. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp 2 B¾c Ninh 50-150 30-90 60% 3 VÜnh Yªn + Phóc Yªn + 150-250 150 60-62% Mª Linh 4 B¾c Giang 70-80 60-65 75% (Sè liÖu ®iÒu tra cña dù ¸n KC03.DA02, 2002) R¸c c«ng nghiÖp: Tuú theo quy m« vµ c¬ cÊu cña c¸c tØnh vµ thµnh phè mµ l−îng r¸c c«ng nghiÖp chiÕm tû träng kh¸c nhau tõ 20-35% so víi r¸c sinh ho¹t, trung b×nh lµ 20-25%. ChÊt th¶i c«ng nghiÖp tËp trung nhiÒu ë c¸c tØnh phÝa Nam. Vïng §«ng Nam Bé chiÕm 48%, §ång b»ng S«ng Hång chiÕm 30%, S«ng Cöu Long 10%, MiÒn nói phÝa b¾c 6%, T©y Nguyªn 1% [1]. MiÒn nói phÝa B¾c §B S«ng Cöu 5% Long 10% §«ng Nam bé 48% §B s«ng Hång 30% T©y nguyªn Nam Trung 1% bé 6% H×nh 1. Ph¸t sinh chÊt th¶i c«ng nghiÖp ChÊt th¶i c«ng nghiÖp ph¸t sinh tõ c¸c lµng nghÒ: L−îng chÊt th¶i nµy chñ yÕu tËp trung t¹i PhÝa B¾c, l−îng chÊt th¶i −íc tÝnh lµ 776.000 tÊn/n¨m ph¸t sinh tõ 1450 lµng nghÒ trong c¶ n−íc víi c¸c nghÒ m¹, c¬ khÝ, m©y tre, s¶n xuÊt giÊy, dÖt nhuém vv…. Hµ T©y, B¾c Ninh, Hµ Néi lµ ba tØnh cã nhiÒu lµng nghÒ nhÊt chiÕm 68% l−îng chÊt th¶i tõ khu vùc nµy [1]. ChÊt th¶i nguy h¹i: Ph©n lo¹i chÊt th¶i nguy h¹i: C¨n cø theo quyÕt ®Þnh sè 155/1999/Q§ - TTg cña thñ t−íng chÝnh phñ ngµy 16 th¸ng 7 n¨m 1999 vÒ viÖc ban hµnh quy chÕ qu¶n lý chÊt th¶i nguy h¹i (QLCTNH), chÊt th¶i nguy h¹i (CTNH) ®−îc ®Þnh nghÜa nh− sau: “ CTNH lµ Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 8
  10. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp chÊt th¶i cã chøa c¸c chÊt hoÆc hîp chÊt cã mét trong c¸c ®Æc tÝnh g©y nguy h¹i trùc tiÕp (dÔ ch¸y, dÔ næ, lµm ngé ®éc, dÔ ¨n mßn, dÔ l©y nhiÔm ...) hoÆc t−¬ng t¸c víi chÊt kh¸c g©y nguy h¹i cho m«i tr−êng vµ søc khoÎ con ng−êi ”. Theo ®Þnh nghÜa trªn th× chÊt th¶i c«ng nghiÖp cã chøa: Axit vµ kiÒm, Dung dÞch xyanua vµ hîp chÊt, ChÊt oxy ho¸, Dung dÞch kim lo¹i nÆng, Dung m«i halogen ho¸ vµ dung m«i kh«ng ®−îc halogen ho¸, CÆn dÇu th¶i, Ami¨ng, C¸c chÊt næ ch¸y, ChÊt g©y nhiÔm khuÈn, nhiÔm bÖnh lµ chÊt th¶i nguy h¹i Ph¸t sinh chÊt th¶i c«ng nghiÖp nguy h¹i T¨ng tr−ëng kinh tÕ g¾n liÒn víi gia t¨ng l−îng chÊt th¶i sinh ho¹t vµ c«ng nghiÖp trong ®ã mét sè l−îng kh«ng nhá lµ chÊt th¶i nguy h¹i. TÝnh ®Õn hÕt n¨m 2003, tæng l−îng chÊt th¶i r¾n nguy h¹i (CTNH) t¹i ViÖt nam −íc tÝnh 160.000 tÊn/n¨m, mét tû lÖ rÊt lín trong sè nµy (130.000 tÊn/n¨m) ®−îc ph¸t sinh tõ c¸c ho¹t ®éng c«ng nghiÖp, 21.000 tÊn/n¨m lµ l−îng chÊt th¶i y tÕ nguy h¹i, chÊt th¶i nguy h¹i ph¸t sinh tõ ho¹t ®éng n«ng nghiÖp kho¶ng 8.600 tÊn/n¨m [1]. XÐt vÒ khèi l−îng chÊt th¶i c«ng nghiÖp, c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ, ho¸ chÊt vµ c¬ khÝ luyÖn kim lµ ngµnh ph¸t sinh nhiÒu CTNH nhÊt. Ngµnh §iÖn vµ §iÖn tö ph¸t sinh Ýt chÊt th¶i nguy h¹i nhÊt, tuy nhiªn, chÊt th¶i cña hai ngµnh nµy l¹i cã chøa nh÷ng chÊt nh− PCB vµ kim lo¹i nÆng lµ nh÷ng chÊt r¾n nguy h¹i tíi søc khoÎ con ng−êi vµ m«i tr−êng. Riªng vÒ lo¹i h×nh chÊt th¶i ®éc h¹i ®Æc thï lµ thuèc b¶o vÖ thùc vËt (TBVTV), Côc M«i tr−êng ®· phèi hîp víi Së Khoa häc, C«ng nghÖ vµ M«i tr−êng c¸c ®Þa ph−¬ng, tiÕn hµnh ®iÒu tra, thèng kª TBVTV tån ®äng trong n¨m 2000-2001. Tæng l−îng TBVTV tån l−u trªn ph¹m vi 61 tØnh/thµnh phè lµ kho¶ng 300 tÊn bao gåm: + Thuèc BVTV d¹ng láng: 97,374 lÝt + Thuèc BVTV d¹ng bét: 109,145 kg + C¸c bao b× chøa thuèc BVTV: 2.137.850 (hép, bao, chai lä). B¶ng 1.4. Tæng l−îng CTRNH trªn ®Þa bµn c¸c khu vùc kinh tÕ träng ®iÓm miÒn B¾c, miÒn Trung vµ miÒn Nam (tÊn/n¨m) – (sè liÖu ®iÒu tra 2002 Côc BVMT) §¬n vÞ Khèi l−îng (tÊn) Khu vùc KTTD phÝa B¾c 28.739 Hµ Néi 24.000 H¶i Phßng 4.620 Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 9
  11. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp Qu¶ng Ninh 119 Khu vùc KTT§ miÒn Trung 4.117 §µ N½ng 2.257 Qu¶ng Nam 1.768 Qu¶ng Ng·i 92 Khu vùc KTT§ phÝa Nam 80.332 TP Hå ChÝ Minh 44.413 §ång Nai 33.976 Bµ RÞa- Vòng Tµu 1.943 Tæng L−îng 113.188 B¶ng 1.5. L−îng CTNH tÝnh theo ngµnh (tÊn/n¨m) Ngµnh ph¸t sinh CTNH Khèi l−îng (tÊn) C«ng nghiÖp nhÑ 60.000 Ho¸ chÊt 45.000 C¬ khÝ luyÖn kim 26.000 Y tÕ 10.000 Tõ chÊt th¶i sinh ho¹t ®« thÞ 5.000 ChÕ biÕn thùc phÈm 4.000 §iÖn, §iÖn tö 2.000 Tæng céng: 152.000 (Sè liÖu ®iÒu tra 2001, 2002 – Côc B¶o vÖ m«i tr−êng) PhÇn lín CTNH ph¸t sinh t¹i c¸c thµnh phè lín, c¸c khu vùc kinh tÕ träng ®iÓm, trong ®ã khu vùc kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam chiÕm 64% tæng l−îng CTNH ph¸t sinh trong tßan quèc, mét nöa trong sè ®ã ph¸t sinh t¹i TP Hå ChÝ Minh. TiÕp sau lµ c¸c tØnh phÝa B¾c víi l−îng CTNH chiÕm tíi 31%. Ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ cã l−îng CTNH lín nhÊt chiÕm 47%, ngµnh c«ng nghiÖp hãa chÊt (24%), c«ng nghiÖp luyÖn kim (20%) [1]. Ph¸t sinh CTNH t¹i ViÖt Nam ®−îc dù b¸o sÏ t¨ng nhanh trong m«i tr−êng kinh tÕ ph¸t triÓn khi sè l−îng c¸c c¬ së c«ng nghiÖp nhÑ, c¬ khÝ, ®iÖn tö, luyÖn kim, hãa chÊt gia t¨ng. N¨m 2004 l−îng chÊt th¶i c«ng nghiÖp t¹i ViÖt Nam lµ 2.2 triÖu tÊn trong ®ã cã 6% CTNH vµ trªn 21.500 tÊn chÊt th¶i y tÕ nguy h¹i (CTYTNH). Dù b¸o n¨m 2005 lµ 3.2 triÖu tÊn trong ®ã 15% lµ CTNH vµ 25.000 tÊn CTYTNH. CTNH cÇn ph¶i ®−îc xö lý b»ng ph−¬ng ph¸p ®èt c«ng nghÖ cao ®¹t tiªu chuÈn míi xö lý hiÖu qu¶ triÖt ®Ó [1]. Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 10
  12. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp Ho¸ chÊt C«ng nghiÖp 24% nhÑ 47% LuyÖn kim 20% ChÕ biÕn thùc §iÖn, §iÖn tö phÈm 1% 8% H×nh 2: C¸c nguån ph¸t sinh chÊt th¶i c«ng nghiÖp nguy h¹i [1] Quy ho¹ch khu xö lý, ®Çu t− x©y dùng, trang bÞ thiÕt bÞ chuyªn dông ®Ó xö lý CTNH cÇn vèn ®Çu t− vµ kü thuËt cao. C¸c ph−¬ng ph¸p xö lý chÊt th¶i nguy h¹i ®ang ¸p dông ®Òu ch−a an tßan, kÓ c¶ ph−¬ng ph¸p ®èt ®ang ¸p dông. 1.2. HiÖn tr¹ng qu¶n lý chÊt th¶i nguy h¹i ë c¸c Thµnh phè vµ khu c«ng nghiÖp. Xö lý chÊt th¶i nguy h¹i ngµy cµng ®−îc quan t©m nhiÒu h¬n t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp (KCN), vµ cã nhiÒu KCN cã kÕ ho¹ch x©y dùng c¬ së xö lý nh− KCN Lª Minh Xu©n- TP HCM, c¸c KCN §ång Nai. §a phÇn CTNH ®ang ®−îc l−u chøa t¹i chç hay xö lý t¹i c¸c c¬ së, mét phÇn ®−îc chuyÓn ®Õn c¸c c¬ së xö lý nhá lÎ. C¸c c¬ së xö lý chÊt th¶i nguy h¹i nhá lÎ kh«ng quan t©m ®Çu t− trang thiÕt bÞ xö lý khãi th¶i, tro xØ cã kh¶ n¨ng g©y rñi ro m«i tr−êng do ¸p dông ph−¬ng ph¸t ®èt t¹i nhiÖt ®é thÊp, c«ng nghÖ ®èt ch−a hoµn chØnh, kh«ng cã c¸c trang thiÕt bÞ gi¶m thiÓu « nhiÔm, xö lý khãi th¶i vµ c¸c thiÕt bÞ kiÓm so¸t « nhiÔm m«i tr−êng, hay kü n¨ng thùc hµnh cña c¸c c¸n bé vËn hµnh. ViÖc x©y dùng c¸c khu xö lý tËp trung CTNH lµ nhu cÇu tÊt yÕu ®Ó ®¸p øng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. VËy, c¶i tiÕn c«ng nghÖ ®èt, kü n¨ng vËn hµnh, kiÓm sãat « nhiÔm khÝ qua gi¶m thiÓu vµ xö lý khãi th¶i lß ®èt an tßan lµ mét ®Þnh h−íng quan träng mµ Liªn hiÖp KHSX C«ng nghÖ hãa häc tËp trung trong nhiÒu n¨m th«ng qua dù ¸n KC03.DA02 vÒ Nghiªn cøu – ThiÕt kÕ chÕ t¹o hÖ thèng xö lý chÊt th¶i cho c¸c thµnh phè vµ KCN. C«ng t¸c qu¶n lý chÊt th¶i nguy h¹i trong n−íc vµ quèc tÕ cho thÊy, viÖc tõng c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh vµ dÞch vô cã ph¸t sinh chÊt th¶i nguy h¹i tù ®Çu t− trang bÞ hÖ thèng xö lý CTNH cho ®¬n vÞ m×nh, trong nhiÒu tr−êng hîp lµ sù lùa chän hîp lý vÒ mÆt kinh Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 11
  13. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp tÕ, kü thuËt vµ m«i tr−êng. Thùc tÕ cho thÊy c¸c n−íc muèn tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ ®Òu ph¶i ®Çu t− x©y dùng c¸c trung t©m xö lý tËp trung chÊt th¶i nguy h¹i. C¸c c¬ së cã CTNH sÏ chuyÓn CTNH cña m×nh ®Õn c¸c trung t©m nµy ®Ó xö lý vµ ph¶i tr¶ chi phÝ cho viÖc xö lý. §©y còng lµ h−íng ®i ®èi víi ViÖt nam ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò xö lý CTNH ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi. Cho ®Õn nay chóng ta míi chØ nhen nhãm ®−îc khu xö lý CTNH tËp trung t¹i Nam S¬n –Sãc S¬n –Hµ Néi. V× vËy, viÖc x©y dùng c¸c khu xö lý CTNH tËp trung ®· vµ ®ang trë thµnh mét trong nh÷ng vÊn ®Ò rÊt cÊp b¸ch cña c«ng t¸c qu¶n lý chÊt th¶i hiÖn nay vµ ®ang ®−îc c¸c thµnh phè lín nh− H¶i D−¬ng, §µ N½ng, Biªn Hoµ quy ho¹ch x©y dùng. Riªng ®èi víi chÊt th¶i y tÕ, do ®Æc thï cña ngµnh, ChÝnh phñ ®· cho l¾p ®Æt c¸c lß ®èt chÊt th¶i y tÕ t¹i c¸c bÖnh viÖn lín. HiÖn nay cã kho¶ng trªn 61 lß ®èt chÊt th¶i y tÕ ®−îc l¾p ®Æt trªn toµn quèc. Hiªn nay c¸c tiªu chuÈn kü thuËt cña lß ®èt r¸c y tÕ, tiªu chuÈn khÝ th¶i lß ®èt chÊt th¶i y tÕ ®· ®−îc ban hµnh ®Ó lµm tiªu chÝ ®¸nh gi¸ vµ sö dông c¸c lß ®èt. ViÖc xö lý CTNH cã thÓ ®−îc thùc hiÖn b»ng mét sè ph−¬ng ph¸p nh−: xö lý c¬ häc, xö lý ho¸ lý, xö lý ®èt nhiÖt ph©n, ®èt trong lß quay, ch«n lÊp chÊt th¶i nguy h¹i... Ph−¬ng ph¸p thiªu ®èt CTNH b»ng lß nhiÖt ph©n, thiªu ®èt b»ng lß nung clinke cã mét sè −u ®iÓm vÒ mÆt kinh tÕ, kü thuËt vµ m«i tr−êng. Ph−¬ng ph¸p nµy ®· tËn dông ®−îc nhiÖt ®é rÊt cao trªn 1000oC ®èi víi ®èt nhiÖt ph©n vµ kho¶ng 1400 – 20000C ®èi víi lß ®èt quay. Thêi gian l−u ch¸y dµi trªn 1.5s víi lß nhiÖt ph©n vµ kho¶ng 4-5 gi©y víi lß ®èt quay. VÒ chi phÝ xö lý chÊt th¶i nguy h¹i Chi phÝ cho xö lý chÊt th¶i nguy h¹i tuú thuéc vµo lo¹i chÊt th¶i, thµnh phÇn, nång ®é chÊt th¶i, ph−¬ng ph¸p, c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ xö lý. V× vËy, ®èi víi tõng lo¹i CTNH kh¸c nhau, chi phÝ xö lý còng rÊt kh¸c nhau. Theo sè liÖu cña C«ng ty SamSung Hµn Quèc, chi phÝ trung b×nh cho xö lý CTNH t¹i C«ng ty nµy kho¶ng 500 USD/tÊn, t¹i mét sè n−íc Ch©u ¢u, chi phÝ cho xö lý thuèc b¶o vÖ thùc vËt lµ kho¶ng 6500 USD/tÊn. Côc M«i tr−êng ®ang phèi hîp xö lý thÝ ®iÓm TBVTV, chi phÝ xö lý dù tÝnh lµ kho¶ng 50 triÖu VND/tÊn (b»ng ph−¬ng ph¸p ®èt) tõ 30-35 triÖu VND ph−¬ng ph¸p ho¸/sinh. Chi phÝ xö lý r¸c y tÕ t¹i Hµ néi vµ TP Hå chÝ minh lµ 6.000.000®/tÊn, chi phÝ xö lý t¹i chç thÊp h¬n nh−ng ®ßi hái c«ng nghÖ xö lý khÝ tu©n thñ tiªu chuÈn m«i tr−êng vÒ khÝ th¶i vµ m«i tr−êng lao ®éng sinh ho¹t cña khu vùc d©n c−. Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 12
  14. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp VÒ qu¶n lý chÊt th¶i nguy h¹i QuyÕt ®Þnh sè 155/1999/Q§ - TTg ngµy 16/7/1999 cña thñ t−íng chÝnh phñ vÒ viÖc ban hµnh Quy chÕ qu¶n lý chÊt th¶i nguy h¹i, Quy chÕ quy ®Þnh râ viÖc QLCTNH gåm: tr¸ch nhiÖm cña chñ nguån chÊt th¶i nguy h¹i; tr¸ch nhiÖm cña chñ thu gom, vËn chuyÓn chÊt th¶i nguy h¹i; tr¸ch nhiÖm cña chñ l−u gi÷, xö lý, tiªu huû chÊt th¶i nguy h¹i vµ nh÷ng qu¶n lý chung cña nhµ n−íc vÒ chÊt th¶i nguy h¹i cïng c¸c ®iÒu kho¶n thi hµnh... VÒ gi¶i ph¸p kü thuËt: §Ó xö lý triÖt ®Ó CTNH cÇn ¸p dông c¶ 3 ph−¬ng ph¸p: ch«n lÊp ®óng kü thuËt, thiªu hñy ë nhiÖt ®é cao (®èt nhiÖt ph©n, lß ®èt quay) và ph−¬ng ph¸p c¬ ho¸ lý + ®ãng r¾n hãa. Ch«n lÊp là ph−¬ng ¸n ®Çu t− Ýt, chi phÝ xö lý thÊp, nh−ng chiÕm diÖn tÝch ®Êt lín và chøa ®ùng nguy c¬ « nhiÔm m«i tr−êng ®Êt, m«i tr−êng n−íc l©u dài. Thiªu ®èt ë nhiÖt ®é cao cã −u ®iÓm là chiÕm ®Êt sö dông nhá, ph¸ hñy hoàn toàn chÊt th¶i nguy h¹i nh−ng cã nh−îc ®iÓm là ®Çu t− lín nÕu mua lß ngo¹i nhËp, ®Çu t− xö lý khÝ th¶i và tro xØ cßn l¹i (10%) vÉn ph¶i ch«n lÊp. Ph−¬ng ph¸p ®ãng r¾n phï hîp víi xö lý bïn cÆn th¶i cã chøa kim lo¹i nÆng. Ngoµi ra cã ph−¬ng ph¸p xö lý chÊt th¶i c«ng nghiÖp nguy h¹i kh¸c nh− Ðp r¸c, nhiÖt ho¸, t¸i chÕ nh−ng ch−a phæ biÕn ë n−íc ta. §èt chÊt th¶i nguy h¹i – C¬ së lùa chän HiÖn nay, ®èt r¸c lµ c«ng ®o¹n xö lý cuèi cïng ®−îc ¸p dông cho mét sè lo¹i r¸c nhÊt ®Þnh chñ yÕu lµ r¸c th¶i nguy h¹i nh− r¸c th¶i y tÕ, r¸c c«ng nghiÖp nguy h¹i, r¸c th¶i thó y, hoÆc ho¸ chÊt b¶o vÖ thùc vËt. §©y lµ qu¸ tr×nh oxy ho¸ nhiÖt ®é cao víi sù cã mÆt cña oxy kh«ng khÝ, trong ®ã chÊt ®éc h¹i ®−îc ph©n huû triÖt ®Ó thµnh khÝ ch¸y vµ vµ tro xØ kh«ng ch¸y. ChÊt th¶i cã tÝnh chÊt ®éc h¹i vµ l−îng ph¸t th¶i lín th× ph−¬ng ph¸p ®èt lµ mét gi¶i ph¸p −u viÖt nhÊt. V× c¸c lý do sau: - L−îng r¸c vµ nhiÖt trÞ phï hîp cho ph−¬ng ph¸p ®èt: R¸c th¶i ph¸t sinh t¹i c¸c KCN cã thÓ tÝnh to¸n ®−îc tr−íc khi thiÕt kÕ lß ®èt r¸c cho lß ®èt cã n¨ng suÊt phï hîp vµ c¸c ph−¬ng ¸n tËn dông nhiÖt. Theo kinh nghiÖm, n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña c¸c r¸c c«ng nghiÖp nguy h¹i, cÆn s¬n, b«ng ami¨ng, cÆn dÇu, chÊt th¶i y tÕ cã nhiÖt trÞ trªn 3500 – 7000 kj/kg. - C¸c tiªu chuÈn m«i tr−êng ®· ®−îc quy ®Þnh: §èt r¸c sÏ t¹o ra khÝ th¶i vµo kh«ng khÝ, vµ ®−îc xö lý theo tiªu chuÈn m«i tr−êng. C¸c kü thuËt xö lý khÝ hiÖn ®¹i (®èt ph©n huû khÝ ë nhiÖt ®é cao, hÊp phô xóc t¸c, hÊp thô −ít, hÊp thô kh«, t¸ch bôi) ®¸p øng ®−îc Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 13
  15. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp viÖc xö lý khÝ ®¹t tiªu chuÈn khÝ th¶i ®Æt ra: TCVN 5939-1995 ®èi víi khÝ th¶i lß ®èt c«ng nghiÖp vµ TCVN 6560-1999 ®èi víi khãi th¶i lß ®èt r¸c y tÕ. - C«ng nghÖ ®èt r¸c nhiÖt ph©n hay ®èt quay cã xö lý khÝ th¶i hiÖn ®ang ®−îc phæ cËp ¸p dông: §èt ch¸y chÊt th¶i r¾n c«ng nghiÖp nguy h¹i vÒ nguyªn t¾c th−êng sö dông buång ®èt ghi, kh«ng ghi, buång ®èt xo¸y lèc, buång ®èt thïng quay hoÆc hÖ thèng ®èt ch¸y tæ hîp (võa ®èt ch¸y trªn ghi vµ buång ®èt thïng quay ®Æt sau) vµ hÖ thèng ®èt khÝ thø cÊp vµ xö lý khÝ th¶i. §©y lµ c«ng nghÖ phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh phÝ ®Çu t−, vËn hµnh, tr×nh ®é kü thuËt, c«ng nghÖ cã tÝnh ®Õn c¸c biÖn ph¸p gi¶m vµ kiÓm sãat « nhiÔm m«i tr−êng sÏ phï hîp víi mäi hßan c¶nh. Xö lý chÊt th¶i r¾n c«ng nghiÖp b»ng ph−¬ng ph¸p ®èt hiÖn lµ gi¶i ph¸p ®−îc quan t©m vµ xö lý chñ ®¹o t¹i c¸c n−íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn vµ c¸c quèc gia trong khu vùc. 1.3. Mét sè d¹ng lß ®èt chÊt th¶i r¾n 1. D¹ng lß ®èt cè ®Þnh: Lß ®èt cã kiÓu ®èt chÊt th¶i r¾n c¬ b¶n nhÊt, ®Æc tr−ng quan träng lµ cã thÓ ®èt ch¸y hoµn toµn c¸c hîp chÊt h÷u c¬ vµ c¸c thµnh phÇn v« c¬ cã ®Æc tÝnh nguy h¹i cña chÊt th¶i r¾n, t¹o ra Ýt khãi ®éc h¹i, Ýt axÝt, Ýt bôi... Lß ®èt th−êng ®−îc chia thµnh 2 buång ®èt chÝnh, chÊt th¶i r¾n ch¸y trªn ghi lß, hÖ thèng ghi lß võa lµ n¬i th¸o tro xØ võa lµ bé phËn phèi khÝ. • ¦u ®iÓm cña lß tÜnh: - Lß cè ®Þnh nªn chÊt th¶i r¾n cã thÓ ®−îc ®−a trùc tiÕp vµo lß qua mét cöa trªn th©n lß, do cã ®Æc ®iÓm nµy mµ lß cè ®Þnh cã thÓ ®èt ®−îc nhiÒu lo¹i chÊt th¶i r¾n kh¸c nhau, cã thÓ ®èt ®−îc c¸c lo¹i chÊt th¶i r¾n cång kÒnh - Lß cè ®Þnh cã cÊu t¹o ®¬n gi¶n, dÔ chÕ t¹o. - Gi¸ thµnh kh«ng ®¾t b»ng c¸c lo¹i lß kh¸c. • Nh−îc ®iÓm cña lß tÜnh - Kh«ng ®¶o trén ®−îc chÊt th¶i, - Cã tæn thÊt mét l−îng nhiÖt nhá do më cña lß khi cÊp chÊt th¶i. 2. D¹ng lß quay: Lµ lo¹i lß dïng nhiÒu cho c¸c ngµnh c«ng nhiÖp kh¸c, cã c«ng suÊt lín. Lß quay cã h×nh d¹ng h×nh trô ®−îc ®Æt nghiªng 3 – 7 0 so víi mÆt n»m ngang, chiÒu dµi b»ng 3 – 4 Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 14
  16. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp lÇn ®−êng kÝnh. Tèc ®é quay kho¶ng 0,5 – 5 vßng/phót, thêi gian l−u ®−îc ®iÒu chØnh b»ng c¸ch thay ®æi tèc ®é quay vµ gãc nghiªng cña lß. ë lß quay chÊt th¶i ®−îc ®¶o trén liªn tôc nªn cã kh¶ n¨ng ch¸y kiÖt. Lß quay th−êng cã 2 buång ®èt lµ lß ®èt quay vµ buång ®èt sau ®−îc ®Æt ngay sau lß quay. Lß quay cã thÓ ®èt ®−îc c¶ chÊt th¶i r¾n, láng vµ khÝ, chÊt th¶i ®−îc n¹p vµo cïng chiÒu (nÕu chÊt th¶i cã ®é Èm thÊp vµ cã hµm l−îng chÊt bèc cao) hoÆc ng−îc chiÒu (khi chÊt th¶i cã ®é Èm cao) víi kh«ng khÝ. Lß quay vèn ®Çu t− lín, cã sù mµi mßn gi÷a chÊt th¶i vµ thµnh lß, hÖ sè d− kh«ng khÝ lín (tõ 1,5 - 2) vµ dßng khÝ th¶i chøa nhiÒu bôi. −u, nh−îc cña ®èt r¸c c«ng nghiÖp nguy h¹i Nh÷ng −u ®iÓm chÝnh cña ph−¬ng ph¸p ®èt: • Xö lý triÖt ®Ó c¸c chØ tiªu « nhiÔm cña chÊt th¶i c«ng nghiÖp. • Gi¶m tíi 90% thÓ tÝch chÊt th¶i, cã nghÜa lµ gi¶m tíi møc nhá nhÊt cho kh©u xö lý cuèi cïng, ®iÒu nµy lµm gi¶m diÖn tÝch ®Êt sö dông cho ch«n lÊp chÊt th¶i. • L−îng nhiÖt ph¸t sinh tõ qu¸ tr×nh ®èt chÊt th¶i cã thÓ tËn dông cho c¸c lß h¬i, lß s−ëi hoÆc c¸c c«ng nghiÖp cÇn nhiÖt vµ cã thÓ dïng ®Ó ph¸t ®iÖn nÕu c«ng suÊt ®èt lín. H¹n chÕ cña ph−¬ng ph¸p ®èt r¸c: • VËn hµnh d©y chuyÒn ®èt ®ßi hái n¨ng lùc kü thuËt vµ tay nghÒ cao • Gi¸ thµnh ®Çu t− lín, chi phÝ tiªu hao n¨ng l−îng cao. • KhÝ ®éc h¹i ph¸t sinh ph¶i cã biÖn ph¸p khèng chÕ thÝch hîp, ®iÒu nµy cÇn ph¶i cã hÖ thèng xö lý khãi th¶i phï hîp míi cã thÓ tr¸nh g©y nªn « nhiÔm m«i tr−êng. Ph¹m vi øng dông cña ph−¬ng ph¸p ®èt - R¸c ®éc h¹i vÒ mÆt sinh häc, r¸c kh«ng ph©n huû sinh häc - ChÊt th¶i cã thÓ bèc h¬i vµ do ®ã dÔ ph©n t¸n - ChÊt th¶i chøa halogen, ch×, thuû ng©n, cadmimum, zinc, nit¬, phèt pho, sulfua - ChÊt th¶i dung m«i, dÇu th¶i, nhò t−¬ng, dÇu hçn hîp - Nhùa, cao su, mñ cao su, nhùa ®−êng, axit vµ ®Êt sÐt ®· sö dông - D−îc phÈm, chÊt th¶i phenol - ChÊt th¶i bÞ nhiÔm khuÈn bëi ho¸ chÊt ®éc h¹i Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 15
  17. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp Nh− vËy, chÊt th¶i c«ng nghiÖp nguy h¹i th× sö dông ph−¬ng ph¸p ®èt lµ tèi −u vÒ hiÖu qu¶ ®Æc biÖt vÒ mÆt ph©n huû c¸c chÊt ®éc cã h¹i cho m«i tr−êng. 2. C¸c lß ®èt chÊt th¶i r¾n ®ang ®−îc sö dông ë ViÖt Nam Cho ®Õn nay, sè l−îng lß ®èt ®−îc sö dông ë ViÖt Nam rÊt ®a d¹ng vÒ nguån gèc, c«ng suÊt ®èt vµ vÒ kh¶ n¨ng xö lý khãi th¶i. Tuy vËy, cho ®Õn nay vÉn ch−a cã sè liÖu thèng kª ®Çy ®ñ vÒ sè l−îng, n¬i sö dông, ®Æc tÝnh kü thuËt... D−íi ®©y lµ b¶ng mét sè lß ®èt chÊt th¶i r¾n ®iÓn h×nh ®ang sö dông ë ViÖt Nam. B¶ng 1.6: C¸c th«ng sè c¬ b¶n cña mét sè lß ®èt ®ang sö dông ë ViÖt Nam Lß lín H·ng s¶n suÊt Del Monego 200 Hoval GG42 CEETIA-CN150 (Italia) (Thuþ Sü) (ViÖt Nam) N¬i sö dông T©y Mç, B×nh H−ng Hoµ, Khu xö lý chÊt Hµ Néi TP.HCM th¶iNam S¬n Lo¹i lß Kh«ng ghi, ph©n tÇng Kh«ng ghi Cã ghi, ph©n tÇng C«ng suÊt lß 4.8 tÊn/ ngµy 7.2 tÊn/ ngµy 3,6 tÊn/ngµy (200 kg/h) (300 kg/h) (150 kg/h) NhiÖt ®é 1000 - 800 - 850 buång ®èt 1, oC NhiÖt ®é 1100 - 1050 – 1100 buång ®èt 2, oC L−îng dÇu ®èt 30 – 60 kg/h - 40 – 60 kg/h L−u l−îng kh«ng 2000 - 2000 khÝ cÊp, m3/h Tû träng r¸c, kg/h 120 – 150 - 125 – 350 NhiÖt trÞ r¸c, kcal/h 2100 – 3300 - 2500 – 3500 HÖ thèng xö lý khãi 2 cÊp xyclon −ít, Kh«ng Läc bôi tói + läc khÝ th¶i 1 cÊp HP ®i«xin Vèn ®Çu t− 420,000 USD - 200,000 USD Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 16
  18. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp Lß nhá H·ng s¶n suÊt Hoval MZ2/ CEETIA– 400/ 200 CA HS–50 MZ4 YT30 (Mü) (Hµn Quèc) (Thuþ Sü) (ViÖt Nam) N¬i sö dông BV Lao HN BV B¹ch mai BV Qu©n Y BV §a Khoa BVC §µ N½ng BV 19/ 8 109 Hµ Giang BV Bµ RÞa-VT - Hµ Néi Phó Thä Lo¹i lß Kh«ng ghi Kh«ng ghi Kh«ng ghi Kh«ng ghi C«ng suÊt lß 200 kg/ngµy 85 – 100 kg/h 30 kg/ h 30 kg/ h NhiÖt ®é 500 – 800 800 - 900 - 800 - 850 buång ®èt 1, oC NhiÖt ®é > 1000 1200 - 1300 - 1050 - 1100 buång ®èt 2, oC L−îng dÇu ®èt 7 – 16 kg/h 28 kg/mÎ - 10 – 12 kg/h L−u l−îng kh«ng 1800 - 1500 300 khÝ cÊp, m3/h Tû träng r¸c, 80 – 120 - - 120 – 150 kg/h NhiÖt trÞ r¸c, 3570 - 5540 2000 – 3300 kcal/h HÖ thèng xö lý 2 cÊp Xyclon Kh«ng Kh«ng Xiclon kh« khãi th¶i −ít 120,000 USD Vèn ®Çu t− 90,000 USD 40,000 USD 49,000 USD 200,000 USD * Lß ®èt chÊt th¶i Del Monego 200 Lß ®èt chÊt th¶i y tÕ Del Monego 200 cña Italia ®−îc UBND thµnh phè Hµ Néi l¾p ®Æt trong khu vùc nhµ m¸y chÕ biÕn chÊt th¶i CÇu DiÔn (T©y Mç – Tõ Liªm, Hµ Néi), víi nhiÖm vô xö lý r¸c th¶i bÖnh viÖn ë Hµ Néi. Lß ®èt Del Monege 200 cã c«ng suÊt 200 kg/h (4,8 tÊn/ngµy), kÝch th−íc c¬ b¶n: 9050 × 2210 × 3990mm. §©y lµ lo¹i lß ®èt ph©n tÇng, qu¸ tr×nh ch¸y x¶y ra ë nhiÒu vïng kh¸c nhau. Kh«ng cã hÖ thèng xö lý khãi th¶i (èng khãi cã ®−êng kÝnh 500mm, cao 15m). Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 17
  19. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp C«ng nghÖ ®èt: ChÊt th¶i r¾n ®−îc thu gom vµo c¸c hép cacton hoÆc tói nylon → Chøa trong thïng chøa (240 – 340 lÝt) → §−a vÒ x−ëng ®èt → §èt r¸c trong buång ®èt s¬ cÊp (850 – 900 0 C) → §èt ch¸y kiÖt tro, xØ ë buång ®èt ch¸y kiÖt → §èt chÊt dÔ bay h¬i ë buång thø cÊp (1050–11000C) → Th¶i khãi ra khÝ quyÓn qua èng khãi (ë 600 0 C). C¸c yªu cÇu vÒ chÊt th¶i ®em ®èt: Tû träng: 0,12 – 0,15 tÊn/m3; NhiÖt trÞ: 2100 – 3300 kcal/kg * Lß ®èt chÊt th¶i y tÕ 400 – CA vµ 200 – CA Lß ®èt r¸c 400 – CA ®−îc l¾p ®Æt t¹i bÖnh viÖn B¹ch Mai vµo cuèi n¨m 1997. Qu¸ tr×nh ®èt ®−îc thùc hiÖn ë buång ®èt s¬ cÊp vµ buång ®èt thø cÊp. Buång ®èt s¬ cÊp cã d¹ng h×nh khèi ch÷ nhËt, nhiÖt ®é vËn hµnh 800 – 900 0 C, buång ®èt thø cÊp cã d¹ng h×nh trô n»m ngang, nhiÖt ®é vËn hµnh 1200 – 13000 C, thêi gian ®èt lµ 60 phót. Khãi th¶i sau buång ®èt thø cÊp ®−îc th¶i th¼ng ra m«i tr−êng bªn ngoµi qua èng khãi cao 5m (thiÕt bÞ vµ èng th¶i cã ®é cao tæng céng lµ 8m), cã líp c¸ch nhiÖt dµy 50mm, ®−êng kÝnh trong cña èng khãi lµ 380 mm. * Lß ®èt r¸c y tÕ Hoval MZ2 Lß ®èt r¸c y tÕ Hoval MZ2 ®· ®−îc l¾p ®Æt ë ViÖn lao vµ BÖnh phæi Trung −¬ng (Hµ Néi), BÖnh viÖn C (§µ N½ng), BÖnh viÖn Bµ RÞa, BÖnh viÖn Vòng Tµu vµ bÖnh viÖn ®a khoa tØnh Qu¶ng Ng·i. ThÓ tÝch buång ®èt s¬ cÊp: 1m3; thÓ tÝch buång ®èt thø cÊp: 0,2m3; thêi gian l−u cña khãi th¶i trong buång thø cÊp: 0,5 gi©y; ®é chªnh lÖch ¸p suÊt gi÷a trong vµ ngoµi lß: 5 Pa. * Lß ®èt r¸c Shin Heung SH – 50A Lß ®èt r¸c Shin Heung SH – 50A (BÖnh viÖn Qu©n y 109, Phó Thä) lµ lo¹i lß cã c«ng suÊt nhá nhÊt trong hµng lo¹t c¸c lß ®èt r¸c cña tËp ®oµn C«ng nghiÖp Shin Heung. §©y lµ lo¹i lß ®èt theo tõng mÎ, cã kh¶ n¨ng ®èt c¸c lo¹i r¸c sinh ho¹t, r¸c c«ng nghiÖp, r¸c bÖnh viÖn vµ r¸c x©y dùng. lß ®èt bao gåm 3 phÇn: buång ®èt s¬ cÊp, buång ®èt thø cÊp vµ thiÕt bÞ xö lý. ThÓ tÝch buång ®èt s¬ cÊp: 0,61m3; thÓ tÝch buång ®èt th− cÊp: 0,62m3; nhiÖt ®é ®èt: 927 0C; thêi gian l−u cña khãi th¶i trong buång ®èt thø cÊp: 1,38 gi©y. N¨ng suÊt qu¹t ®Èy: 25 m3/phót, 0,75 kw; n¨ng suÊt qu¹t hót: 25 m3/phót, 0,75 kw. ThiÕt bÞ xö lý khãi th¶i dïng xyclon D500 × H1550; l−u l−îng 49,5 m3/phót; l−îng tro: 3% l−îng r¸c ®−a vµo ®èt Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 18
  20. B¸o c¸o dù ¸n KC3.DA02 - Nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o lß ®èt r¸c phôc vô thµnh phè vµ Khu c«ng nghiÖp Lß ®èt CTNH da giÇy t¹i c«ng ty TNHH H−ng ThÞnh H¶i Phßng N¨m 1998 ®−îc sù gióp ®ì cña Së khoa häc vµ C«ng nghÖ M«i tr−êng H¶i Phßng, C«ng ty M«i tr−êng §« thÞ H¶i Phßng – C«ng ty TNHH H−ng ThÞnh ®· lËp dù ¸n xö lý chÊt th¶i r¾n tõ s¶n suÊt giÇy b»ng ph−¬ng ph¸p ®èt víi c«ng nghÖ thu gom vËn chuyÓn vµ xö lý do nhãm nghiªn cøu khoa häc cña Khoa Kü thuËt M«i tr−êng – Tr−êng §¹i häc X©y dùng Hµ Néi ®Ò xuÊt. * C«ng nghÖ ®èt r¸c: Lß ®èt chÊt th¶i r¾n thø 1 vµ thø 2 chØ cã 1 buång ®èt. S¬ ®å c«ng nghÖ ®−îc tãm t¾t nh− sau: ChÊt th¶i r¾n ch−a ®−îc ph©n lo¹i t¹i nguån → c©n, ®o → vËn chuyÓn ®Õn xÝ nghiÖp ®èt → ph©n lo¹i thñ c«ng → gi¶m kÝch th−íc → ph©n phèi vµ hçn hîp → ®èt trong buång ®èt cã cÊp giã c−ìng bøc hoÆc tù nhiªn ®iÒu chØnh thñ c«ng → tËn dông nhiÖt → xö lý bôi cña khãi → xö lý khÝ ®éc h¹i cña khãi b»ng phun n−íc cã kÕt hîp víi ho¸ chÊt → xö lý khÝ NOX → th¶i khãi sau xö lý qua èng khãi. Lß ®èt chÊt th¶i r¾n thø 3 cã 2 buång ®èt s¬ cÊp vµ thø cÊp, phÝa ®u«i lß cã l¾p ®Æt hÖ thèng xö lý khãi th¶i 2 cÊp b»ng n−íc pha ho¸ chÊt. N−íc th¶i sau khi qua thiÕt bÞ xö lý khãi th¶i ®−îc dÉn vµo thiÕt bÞ läc muéi vµ cÆn råi th¶i ra ao. Tro, xØ vµ muéi ®−îc ®em ch«n lÊp. * C¸c th«ng sè kü thuËt: C«ng suÊt ®èt cña hai lß ®èt thø 2 vµ thø 3: 60 – 80 m3/ngµy. B¶ng 2.2: C¸c th«ng sè cña c¸c lß ®èt ë C«ng ty TNHH H−ng ThÞnh, H¶i Phßng Buång ®èt Nhiªn Tiªu chuÈn ®¹t ®−îc C«ng NhiÖt ®é liÖu ®èt Trong Tªn lß ®èt suÊt vËn hµnh M«i tr−êng Thø 1 Thø 2 bæ 3 (m /ngµy) 0 ( C) èng xung quanh xung khãi Lß ®èt thø 1 15 – 20 × ≤ 900 Kh«ng A §¹t TCVN * Lß ®èt thø 2 25 – 30 × ≤ 900 Kh«ng A §¹t TCVN * Lß ®èt thø 3 35 - 50 × × ≤ 1100 Ga B §¹t TCVN * Ghi chó: TCVN *: Tiªu chuÈn lß ®èt c«ng nghiÖp th«ng th−êng * Lß ®èt r¸c y tÕ VHI-20. Lµ lß ®èt cña ViÖn Hãa häc nay lµ ViÖn C«ng nghÖ m«i tr−êng thiÕt kÕ ®èt 20kg r¸c y tÕ/h. ThÓ tÝch buång thø cÊp 0.8m3, buèng s¬ cÊp 0.3 m3. Cã bé phËn hÊp thô dung dÞch kiÒm khãi th¶i lß ®èt. N¹p liÖu thuËn tiÖn b»ng tay, tro xØ sau mçi mÎ ®èt r¬i xuèng Liªn hiÖp KHSX c«ng nghÖ ho¸ häc-UCE 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2