Thông tư liên tịch 48/2002/TTLT-BTC-BNNPTNT

Chia sẻ: Son Nguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:17

Thêm vào BST

Báo xấu

79
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thông tư liên tịch số 48/2002/TTLT-BTC-BNNPTNT về việc hướng dẫn chế độ quản lý tài chính đối với hợp tác xã nông nghiệp do Bộ Tài chính - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thông tư liên tịch 48/2002/TTLT-BTC-BNNPTNT

B NÔNG NGHI P VÀ PHÁT C NG HOÀ XÃ H I CH NGHĨA VI T TRI N NÔNG THÔN-B TÀI NAM CHÍNH c l p - T do - H nh phúc ******** ******** S : 48/2002/TTLT-BTC- Hà N i , ngày 28 tháng 5 năm 2002 BNNPTNT THÔNG TƯ LIÊN TNCH C A B TÀI CHÍNH - B NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN S 48/2002/TTLT-BTC-BNNPTNT NGÀY 28 THÁNG 5 NĂM 2002 V HƯ NG D N CH QU N LÝ TÀI CHÍNH I V I H P TÁC XÃ NÔNG NGHI P Căn c vào Lu t H p tác xã ban hành ngày 20/3/1996 có hi u l c t ngày 1/1/1997; công tác qu n lý tài chính c a các h p tác xã nông nghi p i vào n n p, Liên B Tài chính- B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn hư ng d n ch qu n lý tài chính i v i h p tác xã nông nghi p như sau: A. QUY NNH CHUNG 1- Thông tư này áp d ng cho các h p tác xã nông nghi p, h p tác xã nông nghi p kinh doanh t ng h p; ngh mu i và các h p tác xã có ho t ng tương t làm d ch v thâm canh t, gi ng cây tr ng, thu c tr sâu, phân bón cho nông nghi p (dư i ây g i t t là h p tác xã). 2- Trên cơ s c i m và i u ki n ho t ng c a mình, h p tác xã căn c vào các quy nh c a Thông tư này xây d ng i u l h p tác xã thông qua i h i xã viên làm cơ s th c hi n, m b o nguyên t c công khai, dân ch và úng pháp lu t. B. QUY NNH C TH I. CÁC NGU N V N S D NG CHO S N XU T KINH DOANH Ngu n v n h p tác xã s d ng cho s n xu t kinh doanh g m: 1. Ngu n v n ch s h u. 1.1-V n góp c a xã viên: Xã viên gia nh p h p tác xã ph i góp v n i u l theo quy nh c a ngh quy t i h i xã viên ghi trong i u l làm th t c ăng ký kinh doanh. Xã viên có th góp v n b ng ti n. N u góp b ng tài s n ho c b ng công lao ng ph i quy thành ti n theo th i giá t i a phương, do i h i xã viên quy nh.
Xã viên có th góp 1 l n ho c góp làm nhi u l n, nhưng l n u ph i góp t i thi u 50% m c v n quy nh, s còn l i góp trong th i h n không quá 12 tháng. V n góp c a xã viên ư c i u ch nh theo quy t nh c a i h i xã viên như sau: + i u ch nh tăng v n góp: khi h p tác xã huy ng thêm v n góp c a xã viên tăng v n i u l ; ho c k t n p xã viên m i. + i u ch nh gi m v n góp: khi h p tác xã tr l i v n góp cho xã viên; ho c ih i xã viên quy t nh trích v n góp bù l s n xu t kinh doanh trong năm. H p tác xã ph i m s k toán ghi chép k p th i v n góp c a t ng h xã viên. 1.2- V n ư c chuy n giao t h p tác xã cũ ho c t chính quy n xã: Khi h p tác xã cũ chuy n i ho t ng theo Lu t H p tác xã thì giá tr các tài s n tr c ti p ph c v chung cho s n xu t kinh doanh và s v n, qu còn l i c a h p tác xã cũ ư c x lý như sau: - i v i các kho n v n qu còn l i phân b u thành v n góp c a t ng xã viên. - i v i tài s n ph c v cho m c ích s n xu t kinh doanh như công trình thu l i, công trình i n, nhà kho, sân phơi, b n bãi v.v. + Trư ng h p i b ph n xã viên (trên 50%) h p tác xã cũ tham gia h p tác xã m i thì chuy n thành v n ch s h u chung c a h p tác xã m i, không chia cho t ng xã viên. + Trư ng h p h p tác xã m i ư c thành l p ch có m t nhóm dư i 50% xã viên c a h p tác xã cũ tham gia nhưng s d ng, khai thác các tài s n nói trên thì UBND xã, phư ng quy t nh vi c x lý nh ng tài s n này. Trư ng h p, h p tác xã m i ti p nh n ho c thuê l i nh ng tài s n này thì h ch toán theo các quy nh hi n hành v vi c ti p nh n ho c thuê l i tài s n ph c v yêu c u s n xu t kinh doanh. S ti n thuê trong năm ư c h ch toán vào chi phí s n xu t kinh doanh, d ch v c a h p tác xã. 1.3- Các qu h p tác xã: Các qu h p tác xã là ngu n v n s h u t p th c a h p tác xã chưa s d ng n. H p tác xã có các qu trích t l i nhu n sau thu : qu phát tri n s n xu t kinh doanh, các qu d phòng tài chính và qu khác do i h i xã viên quy t nh. M c trích và vi c chi dùng các ngu n qu c a h p tác xã ph i ư c i h i xã viên quy t nh theo nh ng n i dung dư i ây: - Qu phát tri n s n xu t kinh doanh: dùng m r ng ho t ng s n xu t kinh doanh, i m i k thu t, công tác khuy n nông, ào t o b i dư ng cán b h p tác xã. - Qu d phòng tài chính: dùng bù p nh ng thi t h i do thiên tai, ho ho n gây ra theo quy t nh c a i h i xã viên.
- Qu khác (n u có) dùng chi phúc l i xã h i và khen thư ng cho các t p th , cá nhân có thành tích trong ho t ng kinh doanh và tiêu th s n phNm c a h p tác xã. 1.4-. V n công tr (kho n tài tr c a Nhà nư c, quà bi u t ng c a các t ch c cá nhân). 2- Ngu n v n vay và các ngu n v n chi m d ng. 2.1- Ngu n v n vay: - Vay c a ngân hàng và các t ch c tín d ng. - Vay c a xã viên và các t ch c, cá nhân khác theo tho thu n. Các h p ng vay v n có s v n vay b ng ho c l n hơn 50% v n i u l h p tác xã ph i do i h i xã viên thông qua; dư i 50% v n i u l do ban qu n tr h p tác xã quy t nh. 2.2- Ngu n v n chi m d ng, bao g m: Các kho n n chưa ph i thanh toán, các kho n thu nh p chưa n kỳ phân ph i... H p tác xã có trách nhi m hoàn tr úng h n các kho n n nói trên khi n h n thanh toán n . 3. Các ngu n v n huy ng khác bao g m: v n góp c ph n (n u có), v n nh n liên doanh, liên k t... II. QU N LÝ TÀI S N, V N B NG TI N Tài s n trong h p tác xã nông nghi p bao g m: các công trình ki n trúc, nhà, xư ng, máy móc, thi t b , v t tư, nguyên li u, nhiên li u, thành phNm, bán thành phNm và các lo i v n b ng ti n (ti n m t, ti n g i) .v.v. Tài s n trong h p tác xã ư c phân chia thành hai lo i: tài s n c nh và tài s n lưu ng. 1. Tài s n c nh. 1.1- Tài s n c nh trong h p tác xã: g m tài s n c nh h u hình và tài s n c nh vô hình. - Tài s n c nh h u hình là nh ng tư li u lao ng có hình thái v t ch t (t ng ơn v tài s n có k t c u c l p ho c là m t h th ng g m nhi u b ph n tài s n liên k t v i nhau th c hi n m t hay m t s ch c năng nh t nh) có giá tr t 5 tri u ng tr lên và th i gian s d ng trên 1 năm, tham gia vào nhi u chu kỳ kinh doanh, d ch v , nhưng v n gi nguyên hình thái v t ch t ban u như: nhà c a, v t ki n trúc, máy móc, thi t b , vư n cây ăn qu và cây công nghi p dài ngày... Nh ng tư li u lao ng có giá tr nh hơn 5 tri u ng nhưng là tài s n ch y u tham gia vào nhi u chu kỳ s n xu t kinh doanh c a h p tác xã thì ư c xác nh là tài s n c nh:
+ L n nái sinh s n, l n c gi ng. + Bàn gh , t làm vi c văn phòng, ti vi, máy vi tính. + Xe, thuy n v n chuy n. Riêng di n tích cây công nghi p ng n ngày tr ng 1 năm thu ho ch 2-3 năm như: mía, chu i, d a, dâu t m tuy có giá tr trên 5 tri u ng nhưng không h ch toán là tài s n c nh. Chi phí tr ng và chăm sóc vư n cây này ư c phân b vào chi phí s n xu t theo th i gian thu ho ch c a vư n cây. - Tài s n c nh vô hình là nh ng tài s n không có hình thái v t ch t c th nhưng giá tr u tư l n và tham gia vào nhi u chu kỳ s n xu t kinh doanh như chi phí thành l p h p tác xã, chi mua b ng phát minh sáng ch , chi phí chuy n giao công ngh .v.v. 1.2- Qu n lý, s d ng tài s n c nh: Vi c qu n lý, s d ng và trích kh u hao tài s n c nh trong h p tác xã th c hi n theo Quy t nh s 166/1999/Q -BTC ngày 30/12/1999 c a B Tài chính và hư ng d n c th dư i ây: - H p tác xã ph i xây d ng quy ch qu n lý s d ng tài s n c nh t ng khâu, t ng b ph n s n xu t kinh doanh và toàn h p tác xã; m s sách theo dõi nguyên giá, kh u hao và ph n ánh k p th i m i bi n ng tăng, gi m v s lư ng, ch t lư ng và giá tr còn l i c a t ng tài s n c nh. - M i tài s n c nh do h p tác xã u tư, xây d ng, mua s m s d ng cho s n xu t kinh doanh u ph i kh u hao tính vào giá thành s n phNm d ch v thu h i v n. Kh u hao tài s n c nh ư c tính theo công th c sau: Nguyên giá tài s n c nh M c kh u hao hàng năm = --------------------------------- S năm s d ng S năm s d ng c a tài s n c nh ư c căn c vào tu i th k thu t theo thi t k , hi n tr ng và tu i th kinh t c a tài s n c nh. Trư ng h p không quy nh trong thi t k k thu t thì do ban qu n tr h p tác xã quy t nh. - Nh ng tài s n c nh sau ây không trích kh u hao cơ b n: + Tài s n c nh ư c u tư b ng ngu n v n ngân sách, ngu n v n và công lao ng do dân góp (không u tư b ng v n c a h p tác xã) ph c v chung cho xã h i, không ph c v riêng cho ho t ng s n xu t kinh doanh c a h p tác xã như: ê, kè, c u, c ng, kênh mương, ư ng giao thông... + Tài s n c nh ã trích kh u hao h t ( ã thu h i v n) nhưng v n còn ti p t c s d ng. + Tài s n c nh không c n dùng, chưa dùng, ch thanh lý.
+ Tài s n c nh ph c v các công trình phúc l i c a h p tác xã như nhà tr , nhà truy n th ng v.v... + Tài s n c nh thuê ngoài s d ng. - H p tác xã th c hi n ch s a ch a thư ng xuyên và s a ch a l n i v i t ng lo i tài s n c nh: + Vi c s a ch a tài s n c nh do b ph n s d ng ánh giá tình tr ng k thu t, l p d toán và xu t, ki n ngh ban qu n tr quy t nh. + Chi phí s a ch a thư ng xuyên, b o dư ng tài s n c nh ư c tính tr c ti p vào chi phí s n xu t kinh doanh hàng v , hàng năm. + Chi phí s a ch a l n ư c h ch toán như sau: * Tính toàn b vào chi phí s n xu t kinh doanh c a i tư ng s d ng tài s n c nh ó trong năm n u chi phí phát sinh nh . * Tính vào chi phí ch k t chuy n phân b d n cho các năm n u chi phí phát sinh l n. - H p tác xã ư c u tư i m i tài s n c nh, ch ng thanh lý, như ng bán nh ng tài s n c nh không c n dùng phát huy hi u qu cao nh t trong s n xu t kinh doanh. Vi c xây d ng, mua s m tài s n c nh có giá tr l n (m c c th ph i ư c ghi trong i u l h p tác xã) Ban qu n tr ph i có phương án ư c i h i xã viên thông qua; m c nh hơn do Ban qu n tr quy t nh và báo cáo i h i xã viên ngay năm ó. i v i tài s n c nh mua s m, xây d ng b ng ngu n v n vay, h p tác xã ph i tr n úng h n theo kh ư c b ng ngu n v n kh u hao tài s n c nh (k c v n kh u hao tài s n u tư b ng ngu n v n ch s h u c a h p tác xã) và qu u tư phát tri n kinh doanh c a h p tác xã. Vi c thanh lý, như ng bán tài s n c nh ư c th c hi n thông qua h i ng thanh x lý tài s n, công n c a h p tác xã. Thành ph n h i ng có i di n ban qu n tr , ban ki m soát và k toán trư ng. - Trư ng h p có bi n ng tăng, gi m tài s n c nh do mua s m, xây d ng, chuy n như ng, t n th t m t mát... ph i l p y các biên b n giao nh n, thanh lý. Ban nghi m thu, thanh lý g m: i di n ban qu n tr , k toán trư ng, ban ki m soát h p tác xã và i di n bên giao nh n ký xác nh n vào biên b n, nh rõ trách nhi m và các bi n pháp x lý i v i nh ng hành ng gây lãng phí, tham ô, thi u trách nhi m làm t n th t, hư h ng, m t mát tài s n c nh c a h p tác xã. - Nh ng ngư i ư c giao qu n lý s d ng tài s n ph i có hi u bi t chuyên môn, k thu t s d ng và b o qu n; có trách nhi m b o v , b o m tài s n c nh s d ng ư c lâu b n và nâng cao hi u su t s d ng.
- Cu i năm h p tác xã ph i t ch c ki m kê tài s n c nh. N u phát hi n tài s n th a, thi u ph i xác nh rõ nguyên nhân. Tài s n th a thì h ch toán tăng v n, tài s n thi u ph i xác nh trách nhi m b i thư ng, s chênh l ch thi u còn l i h ch toán gi m v n. 2- Tài s n lưu ng. Tài s n lưu ng trong h p tác xã bao g m: tài s n lưu ng là hàng hoá t n kho và v n b ng ti n. 2.1- Tài s n lưu ng là hàng hoá t n kho, bao g m: các lo i v t tư, nhiên li u, d ng c , s n phNm, hàng hoá, bán thành phNm, s n ph m d dang... H p tác xã ph i t ch c h th ng kho tàng b o qu n, qu n lý, s d ng tài s n có hi u qu . - Th kho có trách nhi m trư c Ban qu n tr h p tác xã trong vi c b o qu n toàn b tài s n lưu ng c a h p tác xã kho, bãi. - M i trư ng h p nh p, xu t kho u ph i l p y các ch ng t và ghi chép s sách có liên quan (phi u nh p, xu t kho, các s kho, v t li u s n phNm hàng hoá...). - Giá tr tài s n h ch toán nh p kho là giá mua c ng v i chi phí v n chuy n, b o qu n và các chi phí liên quan v n kho. - H p tác xã xây d ng nh m c hao h t trong b o qu n i v i t ng lo i tài s n lưu ng cho t ng ngành hàng, t ng chu kỳ s n xu t phù h p v i i u ki n c a h p tác xã và giao trách nhi m qu n lý cho th kho. Nh ng trư ng h p hao h t quá m c quy nh không có lý do chính áng, c n quy rõ trách nhi m cho ngư i qu n lý ph i b i hoàn. - Toàn b giá tr nh ng tài s n lưu ng ã xu t dùng u ph i tính vào chi phí c a i tư ng s d ng trong kỳ s n xu t kinh doanh, d ch v c a h p tác xã. Nh ng trư ng h p xu t dùng công c , d ng c v i kh i lư ng l n, có th i gian s d ng t m t năm tr lên thì tính vào chi phí s n xu t kinh doanh c a i tư ng s d ng trong 2 năm. - nh kỳ h p tác xã ph i t ch c ki m kê tài s n lưu ng. N u phát hi n tài s n th a, thi u ph i xác nh rõ nguyên nhân. Tài s n th a thì h ch toán tăng v n, tài s n thi u ph i xác nh trách nhi m b i thư ng, s chênh l ch thi u sau khi b i thư ng h ch toán gi m v n. - Khi ki m kê cu i năm, n u các lo i nguyên li u, d ng c dùng cho s n xu t, v t tư, hàng hoá, thành phNm t n kho có giá trên th trư ng th p hơn giá ang h ch toán trên s sách k toán thì h p tác xã ư c l p d phòng gi m giá hàng t n kho. M c d phòng gi m giá là kho n chênh l ch gi a giá tr v t tư gi m giá h ch toán trên s sách k toán v i giá tr lư ng v t tư gi m giá tính theo giá th trư ng th i i m ngày 31 tháng 12. H p tác xã ư c h ch toán kho n d phòng gi m giá này vào chi phí kinh doanh trong kỳ trư c khi l p báo cáo tài chính năm. Vi c trích l p và s d ng kho n
d phòng này th c hi n theo Thông tư s 107/2001/TT-BTC ngày 31/12/2001 c a B Tài chính "Hư ng d n ch trích l p và s d ng các kho n d phòng gi m giá hàng t n kho, gi m giá ch ng khoán u tư, d phòng n khó òi t i doanh nghi p". 2.2- V n b ng ti n: là b ph n c a tài s n lưu ng dư i hình thái ti n t bao g m: - Ti n m t (k c ngân phi u và ngo i t ) t n qu . - S dư ti n g i ngân hàng (g m c ti n Vi t Nam và ngo i t ). - Vàng b c, á quý, trái phi u có giá. H p tác xã xây d ng quy ch qu n lý th ng nh t và m s sách theo dõi ch t ch các ho t ng thu, chi ti n m t, ti n g i, ngân phi u, ngo i t . Th qu thư ng xuyên c p nh t thu, chi, th c hi n úng quy ch qu n lý ti n m t. nh kỳ (hàng tháng) ph i t ch c ki m qu ti n m t và th c hi n i chi u s dư các tài kho n c a h p tác xã v i ngân hàng. III. QU N LÝ DOANH THU 1- Doanh thu c a h p tác xã bao g m: 1.1- Doanh thu t ho t ng s n xu t kinh doanh: là toàn b giá tr s n phNm hàng hoá, d ch v mà h p tác xã ã bán, cung c p cho các h xã viên và khách hàng ư c các h xã viên và khách hàng tr ti n ho c ch p nh n thanh toán (chưa thu ư c ti n). Doanh thu ư c tính b ng ti n. Trư ng h p thu b ng hàng hoá, d ch v ( i hàng) thì ph i tính thành ti n h ch toán. 1.2- Doanh thu t các ho t ng khác: là các kho n thu h tr v giá c a Nhà nư c (khuy n nông, tr giá i n,...), thu cho thuê ho c do thanh lý, như ng bán tài s n c nh, thu v lãi cho vay v n, lãi ti n g i, lãi ho t ng liên doanh góp v n v i ơn v khác; thu t ho t ng mua bán công trái, trái phi u và các kho n thu b t thư ng khác. Toàn b doanh thu phát sinh trong kỳ ph i có các hoá ơn, ch ng t và ph i ph n ánh y k p th i vào s k toán c a h p tác xã theo Quy t nh s 1017 TC/C KT ngày 12/12/1997 c a B Tài chính v ch k toán cho các h p tác xã nông nghi p. 2. Các kho n thu không ư c h ch toán vào doanh thu g m: - Ti n thu h i công n , thu t m ng, thu ti n góp c ph n c a xã viên ho c các kho n u tư liên doanh c a các t ch c cá nhân khác. - Các kho n h tr u tư c a Nhà nư c: + Nhà nư c h tr v giao thông, th y nông: h ch toán tăng v n.
+ Tr giá cư c v n chuy n h tr chi phí cho vùng núi, biên gi i: h ch toán gi m phí. - Ti n ho c tài s n do t ch c, cá nhân t ng h p tác xã: h ch toán tăng v n. - Trư ng h p trong kỳ h p tác xã ã vi t hoá ơn bán hàng và ã thu ti n nhưng chưa xu t hàng thì tr giá s hàng này không ư c ghi vào doanh thu mà ch h ch toán là kho n ti n ã thu trư c c a khách hàng. 3. M t s n i dung c n chú ý v qu n lý và h ch toán doanh thu. - i v i hàng hoá nh n bán i lý (ký g i) c a các ơn v khác thì doanh thu là kho n thu v hoa h ng i lý mà h p tác xã ư c hư ng. - H p tác xã nh n gia công v t tư, hàng hoá thì doanh thu tính theo giá gia công ghi trên hoá ơn c a kh i lư ng s n phNm gia công hoàn thành trong kỳ ư c bên thuê gia công ch p nh n thanh toán. - i v i s n phNm, hàng hoá, d ch v h p tác xã s n xu t ra dùng bi u t ng ho c tiêu dùng trong n i b h p tác xã thì doanh thu tính theo giá thành s n xu t (giá v n) s n phNm hàng hoá, d ch v ó. - i v i ho t ng cho thuê tài s n có nh n trư c ti n cho thuê c a nhi u năm thì h p tác xã h ch toán s ti n thu trư c này như m t kho n n ph i tr . Hàng năm tính doanh thu cho thuê tài s n b ng t ng s ti n cho thuê chia cho s năm cho thuê tài s n ã nh n ti n. - i v i ho t ng d ch v giao khoán trong h p tác xã thì doanh thu là s ti n ph i thu ghi trong h p ng giao nh n khoán n h n ph i tr . - i v i ho t ng tín d ng, doanh thu là lãi ti n cho vay n h n ph i thu trong kỳ. - H p tác xã có doanh thu b ng ngo i t thì ph i quy i ra ng Vi t Nam theo t giá do ngân hàng Nhà nư c Vi t Nam công b t i th i i m phát sinh doanh thu. IV. QU N LÝ CHI PHÍ S N XU T VÀ GIÁ THÀNH S N PH M DNCH V TIÊU TH 1. Chi phí ho t ng s n xu t kinh doanh trong h p tác xã. Chi phí ho t ng s n xu t kinh doanh trong h p tác xã bao g m các kho n chi tr c ti p cho t ng ho t ng s n xu t kinh doanh và chi phí gián ti p. H p tác xã ph i ghi chép, ph n ánh m i chi phí th c t phát sinh c a t ng d ch v t ng ngành s n xu t kinh doanh. Vi c qu n lý và h ch toán chi phí th c hi n theo hư ng d n như sau: 1.1- Chi phí tr c ti p: - Chi phí v t tư bao g m: chi phí nguyên li u, v t li u, nhiên li u, d ng c ... Vi c qu n lý chi phí v t tư ư c th c hi n qua 2 khâu: m c tiêu hao v t tư và giá v t tư.
+ M c tiêu hao v t tư: các lo i v t tư s d ng vào s n xu t kinh doanh ph i ư c qu n lý ch t ch theo quy nh c a h p tác xã v nh m c tiêu hao c a t ng lo i v t tư cho t ng s n phN m. + Giá v t tư: dùng h ch toán và xác nh chi phí v t tư là giá th c t , bao g m: Giá v t tư mua ngoài: giá mua ghi trên hoá ơn c a ngư i bán hàng c ng chi phí v n chuy n, b c x p, b o qu n và hao h t h p lý trên ư ng i, ti n thuê kho bãi. Giá v t tư t ch g m: giá nguyên li u th c t xu t kho c ng v i chi phí th c t trong quá trình t ch . Giá các lo i v t tư nguyên li u và các chi phí gia công ch bi n, v n chuy n, b o qu n thu mua... nói trên ph i ghi trên hoá ơn, ch ng t theo ch quy nh. Trư ng h p v t tư mua c a ngư i tr c ti p s n xu t không có hoá ơn, thì ngư i mua hàng ph i l p b ng kê, ghi rõ tên, a ch ngư i bán, s lư ng hàng hoá, ơn giá, thành ti n, ch ký c a ngư i bán hàng, ch nhi m h p tác xã duy t chi. - Chi phí kh u hao tài s n c nh (theo quy nh t i i m 1 m c II c a Thông tư này). - Chi phí ti n công: bao g m ti n công tr cho xã viên h p tác xã và lao ng thuê ngoài tr c ti p tham gia vào ho t ng s n xu t kinh doanh c a h p tác xã phù h p v i giá c th trư ng th i i m thuê (n u tr b ng hi n v t thì quy ra b ng ti n). Công cán b qu n lý i, t c a t ng d ch v , ngành ngh ư c tính theo quy nh t i i m 4.b m c này - quy nh v công cán b qu n lý h p tác xã. - Chi phí d ch v mua ngoài: là các kho n chi phí s a ch a tài s n c nh, chi phí i n, nư c tr chi nhánh i n, xí nghi p thu nông; ti n thuê b c vác v n chuy n hàng hoá; các d ch v mua ngoài khác và ch h ch toán theo s ư c chi, có ch ng t h p pháp, h p lý theo quy nh. + Kho n chi xúc ti n thương m i, h p tác xã h ch toán vào chi phí nh ng kho n sau: thu nh p thông tin v th trư ng, khách hàng và hàng hoá xu t khN u, thuê tư v n kinh t thương m i, ho t ng tìm ki m th trư ng xu t khN u, t ch c gian hàng h i ch tri n lãm nư c ngoài. Các kho n chi u tư l p văn phòng i di n, chi nhánh kho nư c ngoài, h p tác xã h ch toán tăng tài s n c nh. + Kho n chi giao d ch ho c hoa h ng môi gi i xu t khN u: n u h p tác xã xu t khN u tr c ti p ho c y thác xu t khN u thì ư c h ch toán vào chi phí s n xu t kho n chi này. Ban qu n tr h p tác xã xây d ng quy ch , nh m c chi và ph i công b công khai làm căn c qu n lý i u hành và giám sát. Ch nhi m quy t nh m c chi và ch u trách nhi m trư c i h i xã viên v quy t nh c a mình. 1.2- Chi phí gián ti p (chi qu n lý h p tác xã) bao g m: - Chi phí v t tư văn phòng.
- Chi kh u hao tài s n c nh văn phòng. - Chi ti n công cán b qu n lý h p tác xã: vi c chi ti n tr công cán b qu n lý h p tác xã d a trên k t qu ho t ng s n xu t kinh doanh, d ch v trong năm c a h p tác xã, ư c xác nh theo 2 phương pháp: t 1%-5% doanh thu ho c 20-25% thu nh p (doanh thu - chi phí tr c ti p). Vi c l a ch n phương pháp tính và t l c th tr công do i h i xã viên quy t nh tuỳ theo i u ki n c th c a h p tác xã. + Vi c tính ti n công theo hư ng d n t i các b ng kê dư i ây: B NG 1: Tính qu ti n công chi cho cán b qu n lý h p tác xã theo doanh thu M c doanh thu (tri u ng) T l (%) trích trên doanh thu 50 260 5% Trên 260 2.000 3% m c doanh thu tăng thêm so v i 260 tri u Trên 2.000 12.000 2% m c doanh thu tăng thêm so v i 2.000 tri u Trên 12.000 1% m c doanh thu tăng thêm so v i 12.000 tri u Ví d : Doanh thu năm 1999 c a h p tác xã là 2.500 tr ng, ngu n qu tr công trích theo doanh thu ư c tính như sau: (260 tr x 5%) + (1.740 tr x 3%) + (500 tr x 2%) = 75,2 tri u ng. B NG 2: Tính qu ti n công chi tr cho cán b qu n lý h p tác xã theo thu nh p M c thu nh p (tri u ng) T l (%) trích theo thu nh p 10 270 25% Trên 270 20% + Căn c vào qu ti n công chi tr cho cán b qu n lý nói trên, h p tác xã l y ti n công ch nhi m là h s 1 tính ti n công cho t ng ch c danh cán b qu n lý h p tác xã, theo b ng s 3. B NG 3: nh m c tr công cán b qu n lý theo ch c danh Ch c danh cán b H s tr công Ch nhi m 1 Phó Ch nhi m 0,8 U viên Ban qu n tr 0,7 Trư ng ban Ki m soát 0,7 - 0,8
(U viên Ban Ki m soát hư ng lương theo kh i lư ng công vi c c th ư c giao) K toán trư ng 0,8 K toán viên 0,6 Th qu ; th kho, cán b k thu t 0,5 T trư ng t d ch v ư c g n vào doanh 0,4 thu th c hi n i trư ng các i ti p nh n 0,3 d ch v , i s n xu t - Chi phí s a ch a tài s n văn phòng - Chi phí d ch v mua ngoài: i n th p sáng, i n tho i... - Các kho n chi phí b ng ti n khác như: chi tr lãi vay v n t các t ch c, cá nhân, chi phí bán hàng, thu môn bài, thu nhà t, thu giá tr gia tăng ph i n p Nhà nư c. Riêng chi phí ti p tân, khánh ti t, chi phí giao d ch ph c v s n xu t kinh doanh c a h p tác xã, chi phí h i ngh ph i có m c tiêu rõ ràng, hi u qu , ti t ki m và không vư t m c kh ng ch theo quy nh t i Thông tư s 18/2002/TT-BTC ngày 20/2/2002 c a B Tài chính. - Chi phí công tác phí cho cán b , xã viên HTX: Tuỳ theo i u ki n c th h p tác xã v n d ng Thông tư s 94/1998/TT-BTC ngày 30/6/1998 c a B Tài chính xây d ng ch công tác phí cho cán b , xã viên ư c ban qu n tr h p tác xã c i công tác nhưng không vư t m c quy nh. Cu i năm chi phí qu n lý h p tác xã ư c t ng h p chung và phân b tính giá thành t ng s n phNm, d ch v c a h p tác xã theo tiêu th c doanh thu ho c chi phí c a t ng ho t ng. - Kho n d phòng gi m giá hàng t n kho trích l p theo i m 2.1 m c II Thông tư này, d phòng n ph i thu khó òi trích l p theo i m 2.2 m c V Thông tư này. - Các kho n chi phí khác như: chi phí như ng bán, thanh lý tài s n c nh, chi phí thu n ... H p tác xã ư c tính vào chi phí khi xác nh thu thu nh p doanh nghi p i v i nh ng chi phí phát sinh theo quy nh t i Thông tư s 18/2002/TT-BTC ngày 20/2/2002 c a B Tài chính. Không ư c tính vào chi phí ho t ng kinh doanh d ch v các kho n sau:
- Các kho n ti n ph t vi ph m h p ng, vi ph m pháp lu t như: Lu t lao ng, lu t thu , lu t môi trư ng, lu t giao thông, vi ph m ch báo cáo th ng kê, tài chính k toán và các lu t khác. N u do h p tác xã vi ph m thì ti n ph t ư c kh u tr vào lãi sau thu c a h p tác xã; n u do nhóm ngư i ho c cá nhân vi ph m thì nhóm ngư i ho c cá nhân ph i n p ph t. - Các kho n chi u tư xây d ng cơ b n, chi mua s m tài s n c nh. Kho n chi tr lãi vay v n u tư xây d ng cơ b n trong th i kỳ công trình chưa hoàn thành ưa vào s d ng thì h ch toán vào chi phí u tư xây d ng cơ b n. - Các kho n chi t m ng, chi tr n và ti n vay khác. - Các kho n chi thu c n i dung chi c a các qu h p tác xã. 2. Giá thành s n phNm, d ch v tiêu th trong kỳ (ho c giá v n hàng hoá bán ra, d ch v cung c p trong kỳ) Giá thành s n phNm, d ch v bao g m: chi phí tr c ti p; chi phí gián ti p (chi qu n lý) ư c xác nh như sau: - Giá thành s n xu t s n phNm, d ch v tiêu th trong kỳ ư c tính theo phương pháp: bình quân gia quy n c a giá thành s n xu t s n phNm trong kỳ và giá thành s n phNm t n kho u kỳ; ho c ư c xác nh b ng chi phí s n phNm d dang u kỳ, c ng chi phí s n xu t tr c ti p phát sinh trong kỳ, tr chi phí s n phNm d dang cu i kỳ. - Chi phí qu n lý h p tác xã phát sinh ư c phân b h t vào giá thành s n phNm trong kỳ. Trư ng h p do chu kỳ s n xu t s n phNm dài ho c s n xu t mang tính c thù, tuỳ theo tình hình c th h p tác xã ư c phân b chi phí qu n lý m b o phù h p v i kh i lư ng s n phNm tiêu th trong kỳ, s n phNm t n kho và s n phNm d dang cu i kỳ. Tùy theo i u ki n s n xu t kinh doanh h p tác xã xác nh i tư ng và ch n phương pháp phù h p tính giá thành s n phNm, d ch v . V. QU N LÝ CÔNG N VÀ THANH TOÁN 1. Các kho n n ph i tr . a- N ph i tr phát sinh do i vay ho c phát sinh trong quá trình mua bán v t tư, s n phNm hàng hóa ph i ư c phân lo i theo i tư ng n và tính ch t n , bao g m: ph i tr ngân hàng, các t ch c tín d ng, ph i tr ngư i bán hàng, ph i tr Nhà nư c, ph i tr xã viên và các kho n ph i tr khác; n ng n h n, n dài h n. b- H p tác xã ph i m s chi ti t theo dõi t ng ch n , n i dung t ng kho n vay, th i h n vay và t ng l n thanh toán. K toán theo dõi tr n vay, th c hi n vi c ki m tra, giám sát tình hình s d ng ti n vay úng m c ích, tr n k p th i không phát sinh n quá h n. 2. Các kho n ph i thu.
2.1- Các kho n n ph i thu trong h p tác xã g m: - Ph i thu c a khách hàng: là nh ng nông s n phNm h p tác xã bán cho doanh nghi p, t ch c xã h i và cá nhân ngoài h p tác xã mà h chưa thanh toán ti n ho c chưa thanh toán ti n. - Ph i thu c a h xã viên, nông dân: là các kho n chi phí h p tác xã làm d ch v như: tư i tiêu nư c, b o v th c v t, thú y, khoa h c k thu t, v t tư ng trư c ... mà h xã viên, nông dân chưa thanh toán ho c chưa thanh toán h t cho h p tác xã. - Ph i thu khác: là nh ng kho n ph i thu c a cá nhân, ơn v trong và ngoài h p tác xã v ti n b i thư ng v t ch t, ti n v n vay mư n có tính ch t t m th i... 2.2- H p tác xã ph i m s theo dõi chi ti t theo t ng i tư ng n , t ng n i dung n và t ng l n thanh toán. Nh ng kho n n b ng hi n v t, h p tác xã ph i theo dõi thu h i hi n v t b o toàn ư c v n khi giá c bi n ng. - i v i kho n n ph i thu c a khách hàng có quan h giao d ch thư ng xuyên, nh kỳ ph i ki m tra i chi u s ph i thu, s ã thu, s còn l i và xác nh n n v i h p tác xã b ng văn b n. - i v i kho n n ph i thu c a h xã viên, h p tác xã ph i m s thanh toán cho t ng h th ng nh t qu n lý, theo dõi các kho n ph i thu và ph n ã thanh toán. H p tác xã c n h ch toán chi ti t các nghi p v thanh toán cho t ng i tư ng n ; trư ng h p t trư ng ng ra vay thì i tư ng n là các t trư ng không ư c h ch toán thu n xã viên qua các i, t ... - N ph i thu khó òi là các kho n n ã quá h n thanh toán 2 năm tr lên, h p tác xã ã i chi u, òi n nhi u l n nhưng v n chưa thu h i ư c; ho c kho n n quá h n chưa t i 2 năm nhưng ơn v n ang trong th i gian xem xét gi i th , phá s n, ngư i n ã b tr n, ang b cơ quan pháp lu t truy t , giam gi , xét x . - i v i kho n n này, h p tác xã ph i tích c c ôn c và áp d ng các bi n pháp thu h i n như: báo n , g i ơn yêu c u toà án gi i quy t. Khi l p báo cáo tài chính năm, h p tác xã ư c l p d phòng các kho n n ph i thu khó òi và h ch toán vào chi phí qu n lý h p tác xã trong năm. M c trích l p d phòng tuỳ theo t n th t có th xNy ra i v i t ng kho n n , nhưng t ng m c l p d phòng t i a b ng 20% t ng s n ph i thu c a h p tác xã th i i m ngày 31 tháng 12. Vi c trích l p, s d ng kho n d phòng các kho n n ph i thu khó òi th c hi n theo Thông tư s 107/2001/TT-BTC ngày 31/12/2001 c a B Tài chính "Hư ng d n ch trích l p và s d ng các kho n d phòng gi m giá hàng t n kho, gi m giá ch ng khoán u tư, d phòng n khó òi t i doanh nghi p". - N ph i thu không có kh năng thu h i ư c là các kho n n h p tác xã ph i thu c a ngư i n , nhưng ngư i n là t ch c ã gi i th , phá s n, ã ng ng ho t ng không có kh năng chi tr ; ngư i n là cá nhân ã ch t, m t tích, ang thi hành án ph t tù
ho c ang b cơ quan pháp lu t truy t , giam gi , xét x nhưng có căn c ch ng minh là không òi ư c n ; kho n n ã quá h n trên 3 năm, h p tác xã ã áp d ng m i bi n pháp nhưng không thu h i ư c n ... Hàng năm h p tác xã l p h i ng thanh x lý tài s n, công n xem xét x lý xoá các kho n n trên. Kho n t n th t do xoá n ư c h ch toán gi m tr vào kho n d phòng các kho n n ph i thu khó òi, n u thi u thì h ch toán vào chi phí s n xu t kinh doanh trong năm. Trư ng h p h ch toán vào chi phí kinh doanh mà h p tác xã b l thì h i ng qu n tr h p tác xã báo cáo i h i xã viên cho h ch toán gi m v n. 3. Qu n lý, theo dõi t m ng và thanh toán t m ng. T m ng là kho n ti n mà h p tác xã ng trư c cho cán b , xã viên th c hi n các nhi m v ã ư c ch nhi m h p tác xã phê duy t. N i dung t m ng trong h p tác xã g m: t m ng i mua v t li u, d ng c , v t tư s n phNm hàng hoá, mua tài s n c nh; t m ng ti n công, ti n i công tác... Vi c theo dõi h ch toán t m ng ư c th c hi n theo các quy nh sau: - Ngư i nh n t m ng ph i là cán b ho c xã viên trong h p tác xã. - Gi y ngh t m ng ph i ghi rõ h tên a ch ( ơn v , b ph n) và s ti n xin t m ng, lý do t m ng, m c ích s d ng ti n t m ng, th i gian thanh toán ghi rõ ngày hoàn l i s ti n ã t m ng và ph i ư c ch nhi m h p tác xã ký duy t. K toán l p phi u chi kèm theo gi y ngh t m ng chuy n cho th qu xu t qu . - Ti n t m ng ư c thanh toán ngay sau khi hoàn thành công vi c. N u vi c thanh toán ch m quá ngày quy nh ghi trên gi y t m ng thì ngư i ng ti n và k toán theo dõi t m ng ph i ch u trách nhi m ph t ch m tr theo qui ch qu n lý tài chính k toán c a h p tác xã. - Ngư i nh n t m ng ph i s d ng ti n úng n i dung ghi trên gi y t m ng, thanh toán úng h n và có y các ch ng t g c. Ngư i nh n t m ng chưa thanh toán s ti n t m ng l n trư c thì không ư c t m ng ti p l n th hai. - H p tác xã m s theo dõi t m ng chi ti t n t ng i tư ng, t ng l n t m ng và thanh toán t m ng. 4. Theo dõi, qu n lý, thanh toán thu Nhà nư c. H p tác xã ch ng kê khai, tính toán xác nh s thu ph i n p theo lu t thu hi n hành, theo dõi s ph i n p, s ã n p, s còn ph i n p chi ti t t ng kho n thu theo m u báo cáo tài chính h p tác xã nông nghi p và không ư c trì hoãn vi c n p thu . 5. Theo dõi, qu n lý, thanh toán v i xã viên và ngư i lao ng. Thanh toán v i xã viên và ngư i lao ng trong h p tác xã g m kho n ti n công, ti n lãi, các kho n khác mà h p tác xã ph i tr .
H p tác xã ph i m s chi ti t theo dõi t ng i tư ng, t ng kho n ti n ph i tr . Nh ng kho n tr công b ng s n phNm ph i m s chi ti t theo dõi s lư ng, ơn giá và s ti n ph i tr ; ng th i h p tác xã ph i m s thanh toán v i h xã viên th c hi n vi c công khai tài chính v i h và th c hi n quy ch dân ch i v i xã viên, không ư c thanh toán qua các i, t . VI. PHÂN PH I LÃI C A H P TÁC XÃ Lãi là k t qu ho t ng s n xu t kinh doanh c a h p tác xã trong m t năm bao g m toàn b lãi trong kỳ h p tác xã ư c phân ph i như sau: - Bù các kho n l năm trư c c a h p tác xã phát sinh theo quy nh c a lu t thu . - N p thu thu nh p theo lu t thu hi n hành c a Nhà nư c. - Tr các kho n ti n vi ph m h p ng, vi ph m pháp lu t thu c trách nhi m c a h p tác xã. - Tr l i t c cho các nhà u tư góp v n vào h p tác xã. - S lãi còn l i ư c phân ph i như sau: + Trích l p các qu theo quy nh t i ph n B m c I Thông tư này. + Chia lãi cho xã viên theo m c v n góp. VII. BÁO CÁO TÀI CHÍNH Cu i m i kỳ k toán (cu i v , cu i năm) k toán h p tác xã ph i c ng s , khoá s k toán, ti n hành ki m kê tài s n; i chi u s dư tài kho n v i ngân hàng; i chi u công n ph i thu, ph i tr và l p các báo cáo tài chính ph c v cho vi c qu n lý, i u hành c a h p tác xã và qu n lý c a Nhà nư c i v i h p tác xã. H p tác xã có trách nhi m l p báo cáo tài chính theo quy nh t i Quy t nh s 1017- TC/Q /C KT ngày 12/12/1997 c a B trư ng B Tài chính v ban hành ch k toán áp d ng cho các h p tác xã và g i Phòng Nông nghi p & phát tri n nông thôn, cơ quan ăng ký kinh doanh, cơ quan tài chính huy n (qu n), chi c c thu huy n (qu n). Cơ quan tài chính huy n (qu n) và phòng Nông nghi p& phát tri n nông thôn huy n (qu n) có trách nhi m t ng h p báo cáo g i S Tài chính-V t giá, S Nông nghi p & phát tri n nông thôn. Các S có trách nhi m t ng h p báo cáo, phân tích tình hình tài chính kinh doanh, tình hình s d ng v n... c a h p tác xã và nh n xét ki n ngh g i B Tài chính (C c Tài chính doanh nghi p), B Nông nghi p & Phát tri n nông thôn (V Chính sách Nông nghi p & Phát tri n nông thôn). VIII. CÔNG KHAI TÀI CHÍNH VÀ KI M TRA TÀI CHÍNH TRONG H P TÁC XÃ 1. Công khai tài chính.
nh kỳ (6 tháng 1 l n và c năm) ch nhi m h p tác xã có trách nhi m báo cáo tài chính công khai cho xã viên và trư c i h i xã viên h p tác xã. N i dung ch y u báo cáo công khai tài chính g m: - T ng thu: các ngu n thu c th - Bi u 03-HTX/NN (Quy t nh s 1017 TC/CDKT) - T ng chi: các kho n chi c th - Bi u 03-HTX/NN (Quy t nh s 1017 TC/CDKT) Chi ti t thu, chi t ng ngành ngh , t ng d ch v và t ng s n phNm; k t qu lãi, l c a các ho t ng trên. - K t qu phân ph i lãi theo i u l h p tác xã và ngh quy t c a i h i xã viên theo Bi u 06 HTX/NN (Quy t nh s 1017 TC/C KT) và cách x lý l (n u có). - Các kho n công n trong h p tác xã: n cũ, n m i phát sinh, n quá h n, n n h n và n khó òi. - S lư ng, giá tr s n phNm, v t tư t n kho; ti n m t t n qu ; s n phNm t n ng khó tiêu th và v t tư tài s n không dùng n, xu t phương án x lý s d ng v n phù h p và có hi u qu . 2. Ki m tra tài chính k toán. - K toán trư ng h p tác xã có trách nhi m thư ng xuyên ki m tra công tác k toán n i b h p tác xã. - Ban ki m soát h p tác xã có trách nhi m giám sát, ki m tra nh ng ho t ng v tài chính k toán theo quy nh c a i u l h p tác xã. Ki m tra, ki m soát nh m c qu n lý s d ng v t tư, tài s n, v n, qu h p tác xã; qu n lý thu, chi và phân ph i thu nh p trong h p tác xã; ki m tra vi c th c hi n k ho ch tài chính, ch p hành chính sách ch tài chính c a Nhà nư c. - Cơ quan qu n lý Nhà nư c v tài chính i v i h p tác xã nông nghi p có nhi m v ki m tra vi c ch p hành các ch tài chính, k toán c a h p tác xã. IX. T CH C TH C HI N 1- B Tài chính (C c Tài chính doanh nghi p), B Nông nghi p & Phát tri n nông thôn (V Chính sách Nông nghi p & Phát tri n nông thôn) có nhi m v ch o S Tài chính - V t giá, S Nông nghi p & Phát tri n nông thôn t nh, thành ph tr c thu c Trung ương t ch c tri n khai th c hi n Thông tư này n h p tác xã; thư ng xuyên hư ng d n, ki m tra vi c th c hi n ch qu n lý tài chính i v i h p tác xã và th c hi n ch thư ng ph t theo quy nh hi n hành. 2- Ban qu n tr h p tác xã nông nghi p có trách nhi m t ch c th c hi n úng nh ng quy nh ã nêu trong Thông tư. 3- Thông tư này có hi u l c thi hành sau 15 ngày k t ngày ký. Nh ng quy nh trư c ây trái v i nh ng quy nh t i Thông tư này u bãi b .
Trong quá trình th c hi n có gì vư ng m c, các ngành, U ban nhân dân t nh, thành ph tr c thu c Trung ương và các h p tác xã k p th i ph n ánh v B Tài chính và B Nông nghi p & Phát tri n nông thôn có hư ng d n b sung cho phù h p. Cao c Phát Tr n Văn Tá ( ã ký) ( ã ký)