THÖÏC TRAÏNG VEÄ SINH AN TOAØN THÖÏC PHAÅM<br />
TAÏI CAÙC QUAÙN AÊN UOÁNG COÁ ÑÒNH TREÂN ÑÒA BAØN QUAÄN 5 NAÊM 2004.<br />
Trònh Thò Phöông Thaûo*, Vuõ Troïng Thieän**<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Moät nghieân cöùu caét ngang moâ taû nhaèm ñaùnh giaù tình hình veä sinh an toaøn thöïc phaåm (VSATTP) taïi<br />
202 quaùn aên uoáng do phöôøng quaûn lyù treân ñòa baøn quaän 5. Keát quaû cho thaáy, tæ leä ngöôøi cheá bieán thöùc aên<br />
coù kieán thöùc ñuùng veà veä sinh moâi tröôøng (VSMT) laø 44,6%, veä sinh nguoàn nöôùc vaø duïng cuï laø 61,9%, veä<br />
sinh nhaân vieân (VSNV) laø 23,3%, veä sinh thöïc phaåm (VSTP) laø 45,5%, ngoä ñoäc thöïc phaåm laø 53,5%. Veà<br />
thöïc haønh, 51% ngöôøi tröïc tieáp cheá bieán coù baøn tay saïch, moùng tay caét ngaén, khoâng sôn khi cheá bieán thöïc<br />
phaåm; 87,1% khoâng bò naám moùng tay; 28,2% khoâng ñeo nöõ trang vaø 2% coù ñoàng phuïc vaø baûo hoä lao<br />
ñoäng; thöïc haønh ñuùng veà veä sinh caù nhaân cho caû 4 yeáu toá treân cuûa ngöôøi tröïc tieáp cheá bieán laø 0%, Thöïc<br />
traïng VSATTP taïi caùc quaùn aên ñöôïc xeáp loaïi: toát 0%, khaù 24,8%, trung bình 56,9% vaø keùm chieám 18,3%.<br />
Do ñoù trong thôøi gian tôùi caàn coù nhöõng bieän phaùp naâng cao kieán thöùc veà VSATTP, thöïc haønh ñuùng thao<br />
taùc veà veä sinh caù nhaân vaø naâng cao tæ leä cô sôû ñaït loaïi khaù, toát vôùi muïc tieâu haïn cheá toái ña tình traïng ngoä<br />
ñoäc thöïc phaåm.<br />
<br />
SUMMARY<br />
THE SITUATION OF FOOD HYGIENE AND SAFETY OF 202 FIXED EATING<br />
AND DRINKING SHOPS IN DISTRICT 5 IN 2004.<br />
Trinh Thi Phuong Thao, Vu Trong Thien<br />
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 110 – 115<br />
<br />
A descriptive cross-sectional survey was performed to evaluate the situation of hygienic and safe food<br />
of 202 local eating and drinking shops in district 5. The result showed that the percentage of cooks with<br />
good knowledge of sanitation at kichen was 44.6%, water rouces and hygienic utensil was 61.9%, hygienic<br />
food was 45.5% and the percentage of food poisoning was 53.5%. With practises, there were 51% of<br />
people with clean hands, short nails and unpainted fingernails in their cooking; 87,1% and 28.2% are<br />
people without fingernail fungus and jewelry respectively; 2% of people with uniforms and aprons; the<br />
right practises of personal hygiene of cooks who had all 4 practises mentioned above was 0%. The<br />
situation of food hygiene and safety is good with 0%, fair with 24.8%, mean with 56.9% and bad with<br />
18.3%. Consequently, we will increase knowledge of food hygiene and safety, right practise of personal<br />
hygiene and a percentage of good and fair shops in the future with the goal of minimizing the food<br />
poisoning.<br />
<br />
MÔÛ ÑAÀU<br />
Chaát löôïng VSATTP khoâng chæ coù taàm quan troïng<br />
ñoái vôùi söùc khoûe cuûa con ngöôøi tröôùc maét vaø laâu daøi,<br />
maø coøn aûnh höôûng tôùi phaùt trieån kinh teá, xaõ hoäi, ñoái<br />
noäi, ñoái ngoaïi vaø an ninh traät töï. Hieän nay, moïi ngöôøi<br />
ai cuõng coù theå môû ra buoân baùn thöïc phaåm maø khoâng<br />
* Trung taâm y teá Q5<br />
** Vieän Veä sinh y teá coâng coäng<br />
R<br />
<br />
110<br />
<br />
caàn bieát kieán thöùc veà ñaûm baûo VSATTP, neân vieäc thöïc<br />
hieän caùc quy ñònh veà veä sinh thöïc phaåm chöa ñöôïc<br />
quan taâm, nhöõng vaán ñeà “beänh cuùm gaø, boø ñieân, lôõ<br />
moàm long moùng, thòt gia suùc nuoâi baèng hooùc moân,<br />
thöïc phaåm bieán ñoåi gen...” ñaõ laøm cho vieäc quaûn lyù veä<br />
sinh thöïc phaåm ngaøy caøng khoù khaên vì nguoàn<br />
nguyeân lieäu laø moät trong nhöõng khaâu quan troïng<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
trong quaù trình cheá bieán thöïc phaåm. Tình hình ngoä<br />
ñoäc thöïc phaåm vaãn lieân tuïc xaûy ra taïi thaønh phoá Hoà<br />
Chí Minh naêm 2003 coù 22 vuï NÑTP vôùi 1158 ngöôøi<br />
maéc, 6 thaùng ñaàu naêm 2004 coù 4 vuï ngoä ñoäc taäp theå<br />
vôùi 497 ngöôøi maéc. Q.5 laø quận ñất hẹp người ñoâng<br />
vôùi dịch vụ kinh doanh ăn uống ñaëc bieät phaùt triển<br />
nhö ngöôøi ta thöôøng noùi: “AÊn quaän 5, naèm quaän 3”<br />
vaø theo baùo caùo của caùc Traïm y teá phường coù 90 –<br />
96% quaùn ăn uoáng cố ñịnh ñạt tieâu chuẩn VSATTP.<br />
Mặt khaùc chưa coù nghieân cứu naøo veà lónh vöïc naøy tại<br />
Q.5. Ñeå coù soá lieäu chính xaùc veà thöïc traïng laøm neàn<br />
taûng cho coâng taùc VSATTP trong thôøi gian tôùi, chuùng<br />
toâi ñaõ thöïc hieän nghieân cöùu naøy.<br />
Muïc tieâu<br />
- Xaùc ñònh tyû leä % quaùn aên uoáng coá ñònh treân ñòa<br />
baøn quaän 5 ñaït tieâu chuaån VSATTP theo Quyeát ñònh<br />
3199/2000/QÑ-BYT ngaøy 11-9-2000 cuûa Boä Y teá.<br />
- Xaùc ñònh tyû leä % ngöôøi cheá bieán thöùc aên coù kieán<br />
thöùc ñuùng veà VSATTP taïi caùc quaùn aên uoáng coá ñònh<br />
treân ñòa baøn quaän 5.<br />
- Xaùc ñònh tyû leä % ngöôøi cheá bieán thöùc aên thöïc<br />
haønh ñuùng veà veä sinh caù nhaân taïi caùc quaùn aên uoáng<br />
coá ñònh treân ñòa baøn quaän 5.<br />
- Xaùc ñònh moät soá yeáu toá lieân quan nhö tuoåi, giôùi<br />
tính, daân toäc, trình ñoä hoïc vaán, thaâm nieân coâng vieäc<br />
vôùi kieán thöùc vaø thöïc haønh veä sinh caù nhaân cuûa ngöôøi<br />
cheá bieán thöùc aên.<br />
<br />
ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br />
CÖÙU<br />
Ñoái töôïng<br />
- Daân soá choïn maãu bao goàm caùc quaùn aên uoáng coá<br />
ñònh do phöôøng quaûn lyù treân ñòa baøn Q.5 ñaõ ñöôïc<br />
choïn ngaãu nhieân.<br />
- Côõ maãu: (6)<br />
Coâng thöùc öôùc löôïng côõ maãu:<br />
<br />
n=<br />
<br />
Z2 1- að/2 x P(1-P)<br />
d2<br />
<br />
Trong ñoù Z 1- að/2 = 1,96, P öôùc tính laø 50%,<br />
<br />
vôùi d = 7%. Côõ maãu tính ñöôïc laø n = 202.<br />
Kyõ thuaät choïn maãu: Choïn maãu ngaãu nhieân heä<br />
thoáng (6).<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu<br />
-<br />
<br />
Ñieàu tra caét ngang moâ taû.<br />
<br />
-<br />
<br />
Coâng cuï thu thaäp soá lieäu:<br />
<br />
Kieán thöùc<br />
<br />
Söû duïng boä caâu hoûi phoûng vaán coù 20 caâu goàm:<br />
1. Bieán soá veà VSMT: goàm 2 giaù trò ñuùng, sai.<br />
<br />
+ Nôi cheá bieán vaø baøy baùn caùch nguoàn oâ nhieãm<br />
(hoá ga, coáng raõnh, raùc) 5m.<br />
+ Neàn loùt gaïch, töôøng nôi cheá bieán ñöôïc traùng<br />
men.<br />
+ Thuøng raùc, thuøng thöùc aên thöøa coù naép ñaäy.<br />
Ñuùng: khi traû lôøi ñuùng taát caû caùc noäi dung treân,<br />
sai: khi traû lôøi sai 1 trong caùc noäi dung treân.<br />
2. Bieán soá veà veä sinh nguoàn nöôùc vaø duïng cuï:<br />
goàm 2 giaù trò ñuùng, sai.<br />
<br />
+ Nöôùc cheá bieán thöùc aên vaø röûa duïng cuï laø nöôùc<br />
maùy.<br />
+ Beå chöùa nöôùc ñöôïc traùng men, ñaäy kín, saïch seõ.<br />
+ Söû duïng duïng cuï cheá bieán: dao, thôùt soáng chín<br />
rieâng bieät.<br />
Ñuùng: khi traû lôøi ñuùng taát caû caùc noäi dung treân,<br />
sai: khi traû lôøi sai 1 trong caùc noäi dung treân.<br />
3. Bieán soá veà VSTP: goàm 2 giaù trò ñuùng, sai.<br />
<br />
+ Baûo quaûn thöïc phaåm soáng chín rieâng bieät.<br />
+ Thöùc aên chín ñöôïc keâ cao caùch maët ñaát treân<br />
60cm.<br />
+ Thöùc aên chín ñöôïc baøy baùn trong tuû kính.<br />
+ Thöùc aên chín: baûo quaûn toái ña 6 giôø.<br />
+ Duøng keïp gaép thöùc aên chín hoaëc gaêng tay.<br />
Ñuùng: khi traû lôøi ñuùng taát caû caùc noäi dung treân,<br />
sai: khi traû lôøi sai 1 trong caùc noäi dung treân.<br />
4. Bieán soá veà VSCN: goàm 2 giaù trò ñuùng, sai<br />
<br />
+ Coù caàn khaùm söùc khoûe ñònh kyø?<br />
+ Khaùm söùc khoûe ñònh kyø 1laàn/ naêm.<br />
<br />
111<br />
<br />
+ Coù caáy phaân vaø chuïp Xquang phoåi.<br />
+ Taäp huaán kieán thöùc veà VSATTP.<br />
+ Khoâng ñöôïc ñeo nöõ trang, moùng tay caét ngaén,<br />
khoâng sôn.<br />
+ Röûa tay saïch tröôùc cheá bieán thöùc aên, sau ñi veä<br />
sinh, tieáp xuùc oâ nhieãm.<br />
+ Khi bò beänh (soát, ho, tieâu chaûy, vieâm baøn tay,<br />
ngoùn tay& ) khoâng ñöôïc baùn haøng.<br />
Ñuùng: khi traû lôøi ñuùng taát caû caùc noäi dung treân,<br />
sai: khi traû lôøi sai 1 trong caùc noäi dung treân.<br />
5. Bieán soá veà NÑTP: goàm 2 giaù trò: ñuùng, sai<br />
<br />
+ Taùc haïi cuûa vieäc khoâng ñaûm baûo VSATTP laø coù<br />
haïi cho söùc khoûe, ngoä ñoäc thöïc phaåm vaø coù theå bò töû<br />
vong.<br />
+ NÑTP laø do aên phaûi thöïc phaåm khoâng an toaøn<br />
nhö nhieãm khuaån, hoaù chaát ñoäc haïi, baûn thaân thöïc<br />
phaåm coù ñoäc, thöùc aên bò oâi thiu.<br />
Ñuùng: khi traû lôøi ñuùng taát caû caùc noäi dung treân,<br />
sai: khi traû lôøi sai 1 trong caùc noäi dung treân.<br />
Thöïc haønh<br />
<br />
Baûng quan saùt goàm 4 noäi dung.<br />
+ Baøn tay cuûa ngöôøi baùn haøng saïch: moùng tay,<br />
keõ ngoùn tay, baøn tay khoâng daây dính chaát baån, moùng<br />
tay caét ngaén, saïch vaø khoâng sôn.<br />
+ Coù ñoàng phuïc vaø baûo hoä lao ñoäng: taïp deà, noùn,<br />
khaåu trang.<br />
<br />
4. Nhaân vieân ñöôïc khaùm söùc khoûe ñònh kyø, taäp<br />
huaán kieán thöùc VSATTP ñaày ñuû vaø phaûi giöõ veä sinh caù<br />
nhaân saïch, khoâng ñeå moùng tay, ñeo nöõ trang&<br />
5. Nhaân vieân coù taïp deà, khaåu trang, muõ khi baùn<br />
haøng.<br />
6. Söû duïng nguyeân lieäu thöïc phaåm coù nguoàn goác<br />
roõ raøng. Khoâng söû duïng phaåm maøu, phuï gia khoâng<br />
cho pheùp.<br />
7. Thöùc aên chín ñöôïc baøy baùn treân giaù cao hôn 60<br />
cm.<br />
8. Thöùc aên ñöôïc baøy baùn trong tuû kính, ñöôïc che<br />
nay.<br />
9. Thöùc aên ñöôïc bao goùi hôïp veä sinh.<br />
10. Coù duïng cuï ñöïng chaát thaûi.<br />
Moãi noäi dung 10 ñieåm, neân toång ñieåm laø 100.<br />
Neáu ñaït £ð 50 ñieåm: xeáp loaïi Yeáu, 51 - 70 ñieåm:<br />
Trung bình, 71 - 90 ñieåm: Khaù, 91 -100 ñieåm: Toát<br />
<br />
KEÁT QUAÛ – BAØN LUAÄN<br />
Sau khi phaân tích soá lieäu chuùng toâi coù keát quaû sau<br />
Nhöõng ñaëc ñieåm cuûa maãu nghieân cöùu<br />
Baûng 1: Nhöõng ñaëc ñieåm cuûa ngöôøi cheá bieán thöùc aên<br />
Bieán soá<br />
Tuoåi<br />
<br />
Giôùi tính<br />
<br />
+ Khoâng bò naám moùng tay, vieâm baøn tay, ngoùn<br />
Daân toäc<br />
<br />
tay.<br />
+ Khoâng ñeo nöõ trang: nhaãn, ñoàng hoà, voøng &<br />
Thöïc haønh VSCN ñuùng: khi coù ñuû 4 ñieåm treân vaø<br />
sai: khi khoâng coù ñuû 4 ñieåm treân.<br />
Baûng ñaùnh giaù thöïc traïng VSATTP vöøa<br />
phoûng vaán vöøa quan saùt goàm 10 noäi<br />
dung:<br />
<br />
1. Ñaûm baûo ñuû nöôùc saïch.<br />
2. Coù duïng cuï gaép thöùc aên chín hoaëc gaêng tay.<br />
Khoâng ñeå laãn thöùc aên soáng vaø chín.<br />
3. Nôi cheá bieán, baøy baùn saïch, caùch xa nguoàn oâ<br />
nhieãm.<br />
<br />
112<br />
<br />
Trình ñoä<br />
hoïc vaán<br />
Thaâm nieân<br />
coâng vieäc<br />
<br />
20 - 29<br />
30 - 39<br />
40 - 49<br />
³ð 50<br />
Nam<br />
Nöõ<br />
Kinh<br />
Hoa<br />
Khaùc<br />
Caáp 1<br />
Caáp 2<br />
≥ Caáp 3<br />
< 1 naêm<br />
1 - 5 naêm<br />
> 5 naêm<br />
<br />
Taàn soá<br />
18<br />
62<br />
83<br />
39<br />
54<br />
148<br />
108<br />
90<br />
4<br />
71<br />
76<br />
55<br />
8<br />
52<br />
142<br />
<br />
Tyû leä (%)<br />
8,9<br />
30,7<br />
41,1<br />
19,3<br />
26,7<br />
73,3<br />
53,4<br />
44,6<br />
2<br />
35,1<br />
37,6<br />
27,3<br />
3,9<br />
25,8<br />
70,3<br />
<br />
Baûng 1 cho thaáy: ngöôøi cheá bieán thöùc aên töø 30<br />
ñeán 49 tuoåi chieám 71,8%; nöõ chieám 73,3%; ngöôøi<br />
Kinh vaø ngöôøi Hoa gaàn nhö nhau; ngöôøi coù trình ñoä<br />
caáp 1 vaø 2 chieám ña soá: laø 72,7%; ngöôøi coù thôøi gian<br />
laøm vieäc > 5 naêm laø 70,6%.<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
Baûng 2: Caùc loaïi hình kinh doanh<br />
Loaïi hình kinh doanh<br />
Quaùn côm<br />
Phôû<br />
Huû tíu – mì<br />
Chaùo<br />
Baùnh öôùt<br />
Khaùc (baùn ³ð 2 loaïi thöùc aên)<br />
Toång coäng<br />
<br />
Taàn soá<br />
74<br />
21<br />
73<br />
1<br />
1<br />
32<br />
202<br />
<br />
Tæ leä (%)<br />
36,6<br />
10,4<br />
36,1<br />
0,5<br />
0,5<br />
15,9<br />
100%<br />
<br />
Coù 36,6% quaùn côm; 36,1% quaùn huû tíu – mì;<br />
10,4% quaùn phôû; 1% quaùn chaùo vaø baùnh öôùt; baùn töø 2<br />
loaïi thöùc aên trôû leân laø 15,8%. Nhaân vieân caùc quaùn aên<br />
uoáng coá ñònh taïi quaän 5 chuû yeáu laø quaùn côm vaø huû<br />
tíu mì chieám 72,7%.<br />
<br />
Baûng 3: Kieán thöùc veà VSATTP<br />
<br />
Veä sinh moâi tröôøng<br />
Veä sinh nguoàn nöôùc vaø duïng<br />
cuï<br />
Veä sinh thöïc phaåm<br />
Veä sinh nhaân vieân<br />
Ngoä ñoäc thöïc phaåm<br />
<br />
Ñuùng<br />
Sai<br />
n (%)<br />
n (%)<br />
90 (44,6) 112 (55,4)<br />
<br />
Toång<br />
<br />
125 (61,9) 77 (31,8)<br />
<br />
202<br />
<br />
92 (45,5) 110 (54,5)<br />
47 (23,3) 155 (76,7)<br />
108 (53,5) 94 (46,5)<br />
<br />
202<br />
202<br />
202<br />
<br />
202<br />
<br />
Trong nghieân cöùu naøy cho thaáy kieán thöùc veà veä<br />
sinh nguoàn nöôùc - duïng cuï vaø ngoä ñoäc thöïc phaåm ñaït<br />
tæ leä trung bình, coøn laïi chöa ñaït yeâu caàu. Ñieàu naøy coù<br />
theå do ngöôøi cheá bieán thöïc phaåm ña soá laø ngöôøi coù<br />
trình ñoä hoïc vaán thaáp vaø ngöôøi Hoa chieám tæ leä töông<br />
ñoái cao.<br />
Thöïc haønh veà veä sinh caù nhaân cuûa<br />
ngöôøi tröïc tieáp cheá bieán<br />
Baûng 4: Thöïc haønh veà veä sinh caù nhaân cuûa ngöôøi<br />
tröïc tieáp cheá bieán<br />
Thöïc hieän veä sinh<br />
Khoâng<br />
Coù<br />
Toång<br />
caù nhaân<br />
Taàn soá Tæ leä (%) Taàn soá Tæ leä(%)<br />
Baøn tay saïch,<br />
99<br />
49<br />
103<br />
51<br />
202<br />
moùng tay ngaén&<br />
Naám moùng tay<br />
176<br />
87,1<br />
26<br />
12,9<br />
202<br />
Ñeo nöõ trang<br />
<br />
57<br />
<br />
Ñoàng phuïc vaø<br />
198<br />
BHLÑ<br />
Thöïc haønh ñuùng caû<br />
202<br />
4 yeáu toá treân<br />
<br />
Thöïc traïng veä sinh an toaøn thöïc phaåm<br />
Baûng 5: Thöïc traïng veä sinh an toaøn thöïc phaåm<br />
Xeáp loaïi<br />
Tình hình veä sinh an Loaïi keùm<br />
toaøn thöïc phaåm taïi Loaïi trung bình<br />
caùc quaùn aên coá ñònh<br />
Loaïi khaù<br />
Loaïi toát<br />
<br />
Kieán thöùc veà VSATTP<br />
<br />
Noäi dung<br />
<br />
Baûng 4 cho thaáy: ngöôøi cheá bieán thöùc aên coù baøn<br />
tay saïch, moùng tay caét ngaén vaø khoâng sôn laø 51%;<br />
khoâng bò naám moùng tay 87,1%; khoâng ñeo nöõ trang<br />
28,2%; 2% coù ñoàng phuïc vaø baûo hoä lao ñoäng vaø thöïc<br />
hieän ñuû 4 yeáu toá treân laø 0%. Hieän nay vieäc maëc baûo hoä<br />
lao ñoäng trong cheá bieán thöïc phaåm chöa ñöôïc ngöôøi<br />
cheá bieán thöïc phaåm quan taâm.<br />
<br />
28,2<br />
<br />
145<br />
<br />
71,8<br />
<br />
202<br />
<br />
98<br />
<br />
4<br />
<br />
2<br />
<br />
202<br />
<br />
100<br />
<br />
0<br />
<br />
0<br />
<br />
202<br />
<br />
Taàn soá<br />
37<br />
115<br />
50<br />
0<br />
<br />
Tyû leä %<br />
18,3<br />
56,9<br />
24,8<br />
0<br />
<br />
Ñöôïc xeáp loaïi: toát 0%, khaù 24,8%, trung bình<br />
56,9% vaø keùm chieám 18,3%. Coøn 18,3% cô sôû ñaït loaïi<br />
keùm, soá cô sôû naøy coù nguy cô gaây ra ngoä ñoäc thöïc<br />
phaåm raát cao.<br />
Khaûo saùt caùc yeáu toá lieân quan:<br />
Lieân quan giöõa kieán thöùc vôùi ñaëc ñieåm<br />
cuûa ngöôøi tröïc tieáp cheá bieán<br />
<br />
- Ngöôøi hoïc ³ð caáp III coù kieán thöùc ñuùng veà veä<br />
sinh moâi tröôøng nhieàu hôn ngöôøi hoïc £ð caáp II vôùi<br />
OR = 0,24, p < 0,0000.<br />
- Ngöôøi Kinh vaø nam giôùi coù kieán thöùc ñuùng veà<br />
veä sinh nguoàn nöôùc vaø duïng cuï nhieàu hôn ngöôøi Hoa<br />
vaø nöõ vôùi OR = 1,84, p < 0,037 vaø OR = 2,12, p <<br />
0,031.<br />
- Ngöôøi Kinh vaø ngöôøi hoïc vaán ³ð caáp III coù<br />
kieán thöùc ñuùng veà veä sinh thöïc phaåm nhieàu hôn<br />
ngöôøi Hoa vaø ngöôøi hoïc vaán £ð caáp II vôùi OR = 2,64,<br />
p < 0,0008 vaø OR = 4,23, p < 0,0000.<br />
- Ngöôøi hoïc vaán ³ð caáp III coù kieán thöùc ñuùng<br />
veà veä sinh nhaân vieân nhieàu hôn ngöôøi coù hoïc vaán £ð<br />
caáp II vôùi OR = 2,87, p < 0,0022.<br />
- Ngöôøi coù hoïc vaán ³ð caáp III, ngöôøi Kinh vaø<br />
ngöôøi laøm vieäc £ð 5 naêm coù kieán thöùc ñuùng veà ngoä<br />
ñoäc thöïc phaåm nhieàu hôn ngöôøi coù hoïc vaán £ð caáp<br />
II, ngöôøi Hoa vaø ngöôøi laøm vieäc treân 5 naêm vôùi OR =<br />
0,32, p < 0,0007; OR = 1,96, p < 0,019 vaø OR =<br />
2,42, p < 0,005.<br />
<br />
113<br />
<br />
Lieân quan giöõa thöïc haønh veä sinh caù<br />
nhaân vôùi ñaëc ñieåm cuûa ngöôøi cheá bieán<br />
<br />
- Nam thöïc haønh baøn tay saïch, moùng tay<br />
ngaén... nhieàu hôn nöõ OR = 0,26, p < 0,0000.<br />
- Ngöôøi coù thaâm nieân coâng vieäc d" 5 naêm thöïc<br />
haønh khoâng naám moùng tay nhieàu hôn<br />
> 5 naêm vôùi OR = 3,48, p < 0,027.<br />
- Nam thöïc hieän khoâng ñeo nöõ trang nhieàu<br />
hôn nöõ vôùi OR = 3,93, p < 0,027.<br />
<br />
KEÁT LUAÄN<br />
Kieán thöùc<br />
Ngöôøi cheá bieán thöùc aên coù kieán thöùc ñuùng veà veä<br />
sinh moâi tröôøng laø 44,6%, veà veä sinh nguoàn nöôùc duïng cuï laø 61,9%, veà veä sinh thöïc phaåm laø 45,5%, veà<br />
veä sinh caù nhaân laø 23,3%, veà ngoä ñoäc thöïc phaåm laø<br />
53,3%.<br />
Thöïc haønh veä sinh caù nhaân<br />
51% ngöôøi coù baøn tay saïch, moùng tay ngaén,<br />
khoâng sôn khi cheá bieán thöïc phaåm, 87,1% khoâng bò<br />
naám moùng tay, 28,2% khoâng ñeo nöõ trang, 2% coù<br />
ñoàng phuïc vaø baûo hoä lao ñoäng vaø khoâng coù ngöôøi cheá<br />
bieán naøo thöïc haønh ñuùng caû 4 yeáu toá treân.<br />
<br />
haønh VSCN vaø thöïc traïng veä sinh taïi caùc quaùn aên<br />
uoáng coá ñònh treân ñòa baøn quaän 5 naêm 2004, chuùng<br />
toâi xin ñeà xuaát caùc giaûi phaùp cuï theå nhaèm caûi thieän<br />
hoaït ñoäng quaûn lyù chaát löôïng VSATTP taïi quaän 5<br />
ngaøy moät toát hôn:<br />
Tuyeân truyeàn giaùo duïc söùc khoûe<br />
Ngöôøi baùn thöïc phaåm ña soá coù trình ñoä hoïc vaán<br />
döôùi caáp II, do ñoù khi toå chöùc taäp huaán caàn phaûi duøng<br />
töø ngöõ deã hieåu, coù hình aûnh ñaït, khoâng ñaït yeâu caàu ñeå<br />
ngöôøi nghe deã theo doõi vaø thöïc hieän theo. Ngöôøi Hoa<br />
baùn thöïc phaåm chieám tæ leä khaù cao neân caàn coù baùo<br />
caùo vieân bieát tieáng Hoa vaø taøi lieäu tieáng Hoa. Noäi dung<br />
öu tieân cung caáp kieán thöùc VSNV, VSMT, VSTP.<br />
Veà thöïc haønh VSCN<br />
Caàn coù nhöõng hình aûnh veà thöïc haønh VSCN<br />
ñuùng, sai ñeå ngöôøi nghe quan saùt, so saùnh, ñaùnh giaù<br />
lôïi ích cuûa vieäc thöïc hieän vaø töø ñoù laøm theo. Toå chöùc<br />
tham quan nhöõng nôi coù ngöôøi cheá bieán thöïc haønh<br />
VSCN ñuùng.<br />
Veà thöïc traïng VSATTP taïi cô sôû<br />
<br />
Nhöõng yeáu toá lieân quan ñeán kieán thöùc<br />
vaø thöïc hieän VSCN<br />
<br />
Caàn toå chöùc giaùm saùt kieåm tra vieäc thöïc hieän caùc<br />
tieâu chuaån treân cuûa cô sôû ñaëc bieät chuù yù caùc cô sôû<br />
keùm vaø thöïc haønh VSCN cuûa ngöôøi cheá bieán. Ñoái vôùi<br />
nhöõng cô sôû vi phaïm caàn coù bieän phaùp xöû lyù thích<br />
ñaùng nhö: phaït tieàn, ngöøng kinh doanh hoaëc thoâng<br />
baùo teân vaø ñòa chæ cuûa cô sôû treân caùc phöông tieän<br />
thoâng tin ñaïi chuùng ñeå ngöôøi tieâu duøng bieát. Ñaây laø<br />
vaán ñeà lôùn vaø raát khoù thöïc hieän neân ñoøi hoûi caùn boä<br />
quaûn lyù caàn phaûi kieân nhaãn.<br />
<br />
- Keát quaû cho thaáy trình ñoä hoïc vaán, daân toäc coù<br />
lieân quan ñeán kieán thöùc ñuùng veà VSATTP cuûa ngöôøi<br />
cheá bieán thöùc aên. Ngöôøi coù hoïc vaán ³ð caáp III vaø<br />
ngöôøi Kinh bieát nhieàu hôn ngöôøi coù hoïc vaán<br />
£ð<br />
caáp II vaø ngöôøi Hoa.<br />
<br />
Toùm laïi, nhö ñaõ trình baøy ôû treân vôùi muïc ñích<br />
khaûo saùt thöïc traïng veä sinh an toaøn thöïc phaåm taïi caùc<br />
quaùn aên uoáng coá ñònh vôùi hy voïng seõ ñoùng goùp moät<br />
phaàn cho vieäc cuûng coá vaø naâng cao chaát löôïng coâng<br />
taùc quaûn lyù VSATTP taïi quaän 5 trong thôøi gian tôùi.<br />
<br />
- Nam thöïc haønh baøn tay saïch, moùng tay caét<br />
ngaén, khoâng sôn, khoâng ñeo nöõ trang nhieàu hôn nöõ<br />
vaø ngöôøi laøm vieäc d" 5 naêm khoâng bò naám moùng tay<br />
nhieàu hôn ngöôøi laøm vieäc > 5 naêm.<br />
<br />
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br />
<br />
Thöïc traïng VSATTP taïi cô sôû<br />
Ñöôïc xeáp loaïi: toát 0%, khaù 24,8%, trung bình<br />
56,9% vaø keùm chieám 18,3%.<br />
<br />
ÑEÀ XUAÁT<br />
Qua keát quaû khaûo saùt treân ñaây veà kieán thöùc, thöïc<br />
<br />
114<br />
<br />
1-<br />
<br />
2-<br />
<br />
Baùo caùo keát quûa thöïc hieän (thaùng 1/2004) chöông trình<br />
“ Ñaûm baûo chaát löôïng veä sinh an toaøn thöïc phaåm naêm<br />
2003, taïi Q.5, tr 1- 8.<br />
Beaglehole R. , Bonita R., Kjelltrom T.: Dòch teã hoïc cô<br />
sôû - Nhaø xuaát baûn y hoïc, Vuï Y teá Döï phoøng, tr 5 - 12,<br />
tr 37 - 50, tr 78 - 81.<br />
<br />
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
