Tính kháng kháng sinh của các vi khuẩn gây bệnh đường hô hấp dưới tại Bệnh viện Thống Nhất

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 2 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> TÍNH KHÁNG KHÁNG SINH CỦA CÁC VI KHUẨN GÂY BỆNH<br /> ĐƯỜNG HÔ HẤP DƯỚI TẠI BỆNH VIỆN THỐNG NHẤT<br /> Lê Thị Kim Nhung*, Vũ Thị Kim Cương*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Xác định mức độ kháng kháng sinh của các vi khuẩn thường gặp gây bệnh đường hô hấp dưới tại<br /> bệnh viện Thống Nhất từ 1/4/2011-31/12/2011.<br /> Đối tượng: bệnh phẩm (đàm, dịch rửa phế quản) của bệnh nhân điều trị tại bệnh viện Thống Nhất, từ<br /> 1/4/2011-31/12/2011.<br /> Phương pháp: tiền cứu, mô tả cắt ngang.<br /> Kết quả: 6 vi khuẩn thường gặp là Klebsiella spp 27.7%; P.aeruginosa 27.2%; Acinetobacter 16.4%;<br /> S.aureus 15.4%, E.coli 8.3%; Enterobacter 5.0%. K.pneumonia kháng Cephalosporin thế hệ 3 từ 27-43%, kháng<br /> Ciprofloxacin 41.1%. P.aeruginosa, A.baumanii kháng cao với tất cả các kháng sinh, A.baumanii kháng kháng<br /> mạnh hơn P.aeruginosa. S.aureus kháng penicillin 98.1% còn nhạy 100% với Vancomicin. E.coli và<br /> Enterobacter kháng mạnh trên 60% với Cephalosporin.<br /> Kết luận: Các vi khuẩn gram âm kháng Cephalosporin rất mạnh. Acinetobacter kháng sinh mạnh hơn<br /> P.aeruginosa. Klebsiella spp Enterobacter và E.coli còn tương đối nhạy với imipenem, meronem. S.aureus còn<br /> nhạy với Vancomycin.<br /> Từ khóa: vi khuẩn, kháng kháng sinh.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> ANTIBIOTIC RESISTANCE BACTERIAl - LOWER RESPIRATORY TRACT PATHOGENS AT THONG<br /> NHAT HOSPITAL 1//2011-31/12/2012<br /> Le Thi Kim Nhung, Vu Thi Kim Cuong<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 2 - 2012: 89 - 93<br /> Objectives: To determined the resistant antibiotic of bacteria isolated from Lower respiratory tract between<br /> 1/4/2011 to 31/12/2011 at Thong Nhat hospital.<br /> Methods: bacteria isolated from Lower respiratory tract infections (sputum; broncho-pneumonia secretions).<br /> Results: 6 common bacteria is Klebsiella spp: 22.7%; P.aeruginosa: 27.2%; Acinetobacter: 16.4%; S.aureus<br /> 15.4%, E.coli: 8.3%; Enterobacter: 5.0%. Klebsiella spp resistance to third generation cephalosporins 27-43%,<br /> Ciprofloxacin 41.1%. P.aeruginosa, A.baumanii strong resistance to all antibiotics. A.baumanii more powerful<br /> resistance than P.aeruginosa. S.aureus resistance to penicillin 98.1%, sensitive to Vancomicin 100%. E.coli and<br /> Enterobacter strong resistance to third generation cephalosporins over 60%.<br /> Conclusions: Gram-negative Bacteria strong resistance to cephalosporins. A.baumanii more powerful<br /> resistance than P.aeruginosa. Two bacteria, Klebsiella spp, Enterobacter and E.coli are also sensitive to imipenem<br /> and meronem. S.aureus sensitive to Vancomicin.<br /> Keywords: Bacteria, Antibiotic resistance.<br /> *Bệnh Viện Thống Nhất TP. Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: TS.BS. Lê Thi Kim Nhung<br /> <br /> Chuyên Đề Lão Khoa<br /> <br /> ĐT: 0918834211<br /> <br /> Email: bskimnhung@yahoo.com<br /> <br /> 89<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 2 * 2012<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới là một<br /> bệnh thường gặp trong các bệnh lý nhiễm<br /> khuẩn. Ở Mỹ từ năm 1999 đến năm 2002 có 21<br /> triệu người nhập viện trên 65 tuổi, bệnh nhiễm<br /> trùng chiếm 48%, trong các bệnh nhiễm trùng<br /> thì nhiễm trùng hô hấp dưới chiếm 46%. Theo<br /> WHO năm 2003 nhiễm khuẩn hô hấp dưới gây<br /> 17.000 ca tử vong tại châu Âu và chiếm 1/3 tổng<br /> số bệnh tật. Tại Việt Nam theo thống kê của<br /> T.T.B.Hà (2011) tại bệnh viện Nhân Dân Gia<br /> Định cho thấy bệnh hô hấp đứng thứ 2 sau bệnh<br /> tim mạch, trong các bệnh hô hấp thì nhiễm<br /> khuẩn hô hấp dưới chiếm 45.8%. Tác nhân gây<br /> bệnh đường hô hấp dưới bao gồm nhiều tác<br /> nhân, người lớn tuổi thường có tăng thường trú<br /> vi khuẩn gram âm ở đường hô hấp, nên tác<br /> nhân gây bệnh thường do trực khuẩn gram âm<br /> chiếm ưu thế. Người lớn tuổi thường mắc nhiều<br /> bệnh mạn tính, hay phải nhập viện thường<br /> xuyên và thường dễ bị mắc các vi khuẩn đa<br /> kháng.Theo C.M.Nga tác nhân thường gặp gây<br /> nhiễm khuẩn đường hô hấp dưới tại bệnh viện<br /> Thống Nhất (2008) là các vi khuẩn đa kháng như<br /> P. aeruginosa, K. pneumonia, A. baumanii, S. aureus.<br /> Các báo cáo gần đây tại bệnh viện Chợ Rẫy,<br /> Bạch mai, Thống Nhất cho thấy vi khuẩn gây<br /> bệnh kháng kháng sinh mạnh. Các kháng sinh<br /> chuyên biệt đã dần mất hiệu lực, xuất hiện một<br /> số chủng kháng toàn bộ kháng sinh, dẫn đến<br /> tăng chí phí điều trị, tăng tỉ lệ thất bại và tăng tỉ<br /> lệ tử vong. Chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề<br /> tài này nhằm mục tiêu khảo sát các vi khuẩn<br /> thường gặp gây nhiễm khuẩn đường hô hấp<br /> dưới và đánh giá tính kháng kháng sinh của<br /> chúng, giúp thầy thuốc lâm sàng tiên đoán vi<br /> khuẩn gây bệnh và sử dụng kháng sinh hợp lý.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Đối tượng<br /> Bệnh nhân bị viêm đường hô hấp dưới,<br /> được cấy đàm, dịch tiết hô hấp dưới qua hút rửa<br /> mù khí phế quản hoặc qua nội soi phế quản<br /> bằng phương pháp cấy định lượng.<br /> <br /> 90<br /> <br /> Thời gian từ 1/4/2011 - 31/12/2011<br /> Cấy vi khuẩn và kháng sinh đồ được thực<br /> hiện tại khoa vi sinh bệnh viện Thống Nhất<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Mô tả, tiền cứu và hồi cứu<br /> Xử lý số liệu bằng phần mềm thống kê SPSS<br /> 11.0<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Bảng 1: Các tác nhân gây bệnh thường gặp gồm có<br /> 519 chủng<br /> STT<br /> A<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> B<br /> 6<br /> <br /> Tác nhân gây bệnh (n=519)<br /> Trực khuẩn<br /> Klebsiella pneumoniae<br /> Pseudomonas aeruginosa<br /> Acinetobacter baumanii<br /> E.Coli<br /> Enterobacter spp<br /> Cầu khuẩn<br /> staphylococcus aureus<br /> <br /> chủng<br /> 439<br /> 144<br /> 141<br /> 85<br /> 43<br /> 26<br /> 80<br /> 80<br /> <br /> Tỉ lệ<br /> 84.6<br /> 27.7<br /> 27.2<br /> 16.4<br /> 8.3<br /> 5.0<br /> 15.4<br /> 15.4<br /> <br /> Bảng 2: Tính kháng kháng sinh của Klebsiella<br /> pneumoniae (144 chủng)<br /> Kháng sinh<br /> <br /> Nhạy<br /> Trung gian Kháng<br /> n (%)<br /> n (%)<br /> n (%)<br /> 126 88.1<br /> 3<br /> 2.1 14 9.8<br /> 85 59.0 13<br /> 9.0 46 31.0<br /> <br /> Amikacin n = 144<br /> Amox-a.clavulanic n<br /> = 143<br /> Cefepim n = 142<br /> 106 74.6<br /> Cefotaxim n = 79<br /> 45 57.0<br /> Ceftazidim n = 144<br /> 99 68.8<br /> Ceftriaxone n = 143<br /> 95 66.4<br /> Ciprofloxacin n = 140 82 58.6<br /> Imipenem n = 144<br /> 142 98.6<br /> Meronem n = 141<br /> 112 98.2<br /> Netromicin n = 104<br /> 82 78.8<br /> Ofloxacin n = 139<br /> 95 68.3<br /> Tazobactam90 73.2<br /> piperacillin n= 123<br /> Ticarcillin56 58.9<br /> A.clavulanic n = 95<br /> <br /> 7<br /> 4<br /> 6<br /> 5<br /> 14<br /> 0<br /> 0<br /> 9<br /> 4<br /> 21<br /> <br /> 4.9<br /> 1.0<br /> 4.2<br /> 3.5<br /> 10.0<br /> 0<br /> 0<br /> 8.7<br /> 2.9<br /> 17.1<br /> <br /> 49<br /> 30<br /> 39<br /> 43<br /> 44<br /> 2<br /> 2<br /> 13<br /> 40<br /> 12<br /> <br /> 18<br /> <br /> 18.9 21 22.1<br /> <br /> 20.4<br /> 38.0<br /> 27.1<br /> 30.1<br /> 31.4<br /> 1.4<br /> 1.8<br /> 12.5<br /> 28.8<br /> 9.8<br /> <br /> Bảng 3: Tính kháng kháng sinh của Pseudomonas<br /> aeruginosa (141 chủng)<br /> Kháng sinh<br /> Amikacin n = 141<br /> Cefoperazone n = 87<br /> Ceftazidim n = 139<br /> Ciprofloxacin n = 141<br /> <br /> Nhạy<br /> Trung gian Kháng<br /> n (%)<br /> n (%)<br /> n (%)<br /> 72 51.1 10 7.1 59 41.8<br /> 41 47.1 10 11.5 36 41.4<br /> 72 51.8<br /> 3<br /> 2.2 64 46.0<br /> 70 49.6<br /> 4<br /> 2.8 67 47.5<br /> <br /> Chuyên Đề Lão Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 2 * 2012<br /> Nhạy<br /> Trung gian Kháng<br /> n (%)<br /> n (%)<br /> n (%)<br /> Levofloxacin n = 119 62 52.1<br /> 1<br /> 0.8 56 47.1<br /> Imipenem n = 140<br /> 77 54.6<br /> 2<br /> 1.4 62 44.0<br /> Meronem n = 124<br /> 76 61.3<br /> 1<br /> 0.8 47 37.9<br /> Tazobactam-piperacillin 70 56.5<br /> 0<br /> 0 54 43.5<br /> n = 124<br /> Ticarcillin-A.clavulanic 46 47.4<br /> 0<br /> 0 51 52.6<br /> n = 97<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Kháng sinh<br /> <br /> Bảng 4: Tính kháng kháng sinh của Acinetobacter<br /> baumanii (85 chủng)<br /> Kháng sinh<br /> Amikacin n = 84<br /> Amox-a.clavulanic n<br /> = 21<br /> Netromicin n = 20<br /> Cefepim n = 82<br /> Ceftazidim n = 85<br /> Ceftriaxone n = 85<br /> Ciprofloxacin n = 85<br /> Imipenem n = 85<br /> Meronem n = 75<br /> TicarcillinA.clavulanic n = 63<br /> Tazobactampiperacillin n = 77<br /> <br /> Nhạy<br /> Trung gian Kháng<br /> n (%)<br /> n (%)<br /> n (%)<br /> 25 29.8<br /> 4<br /> 4.8 55 65.5<br /> 2<br /> 1<br /> 9.5<br /> 4.8 18 85.7<br /> 12<br /> 25<br /> 29<br /> 4<br /> 23<br /> 27<br /> 29<br /> 15<br /> <br /> 60.0<br /> 30.5<br /> 34.1<br /> 4.7<br /> 27.4<br /> 31.8<br /> 38.7<br /> 23.8<br /> <br /> 0<br /> 6<br /> 4<br /> 23<br /> 4<br /> 2<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 0<br /> 7.3<br /> 4.7<br /> 27.1<br /> 4.8<br /> 2.4<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 8<br /> 51<br /> 52<br /> 58<br /> 57<br /> 56<br /> 46<br /> 48<br /> <br /> 18<br /> <br /> 23.7<br /> <br /> 5<br /> <br /> 6.6<br /> <br /> 53 69.7<br /> <br /> 40.0<br /> 62.2<br /> 61.2<br /> 68.2<br /> 67.9<br /> 65.9<br /> 61.3<br /> 76.2<br /> <br /> Bảng 5: Tính kháng kháng sinh của E.Coli (43<br /> chủng)<br /> Kháng sinh<br /> <br /> Nhạy Trung gian<br /> n (%)<br /> n (%)<br /> Amikacin n = 42<br /> 38 90.5<br /> 3<br /> 7.1<br /> Amox-a.clavulanic n = 43 15 34.9 10 23.3<br /> Cefepim n = 42<br /> 18 42.9<br /> 1<br /> 2.4<br /> Cefotaxim n = 34<br /> 11 32.3<br /> 1<br /> 2.9<br /> Ceftazidim n = 43<br /> 15 34.9<br /> 1<br /> 2.3<br /> Ceftriaxone n = 43<br /> 15 34.9<br /> 1<br /> 2.3<br /> Ciprofloxacin n = 42<br /> 10 23.8<br /> 1<br /> 2.4<br /> Imipenem n = 43<br /> 43 100.0 0<br /> 0<br /> Meronem n = 35<br /> 35 100.0 0<br /> 0<br /> Netromicin n = 26<br /> 24 92.3<br /> 1<br /> 3.8<br /> Levofloxacin n = 43<br /> 11 25.6<br /> 0<br /> 0<br /> Ofloxacin n = 41<br /> 11 26.8<br /> 0<br /> 0<br /> Tazobactam-piperacillin n 83 65.7<br /> 9 25.7<br /> = 35<br /> Ticarcillin-A.clavulanic n 9 36.0 11 44.0<br /> = 25<br /> <br /> Kháng<br /> n (%)<br /> 1 2.4<br /> 18 41.9<br /> 23 54.8<br /> 22 64.7<br /> 27 62.8<br /> 27 62.8<br /> 31 73.8<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 1 3.8<br /> 32 74.4<br /> 30 73.2<br /> 3 8.6<br /> 5 20.0<br /> <br /> Bảng 6: Tính kháng kháng sinh của Enterobacter spp<br /> (26 chủng)<br /> Kháng sinh<br /> <br /> Chuyên Đề Lão Khoa<br /> <br /> Nhạy<br /> <br /> Trung<br /> <br /> Kháng<br /> <br /> n (%)<br /> Amikacin n = 25<br /> Amox-a.clavulanic n = 26<br /> Ceftazidim n = 26<br /> Ceftriaxone n = 26<br /> Imipenem n = 26<br /> Meronem n = 24<br /> Cefoperazone n = 12<br /> Ofloxacin n = 26<br /> Tazobactam-piperacillin n =<br /> 20<br /> Ticarcillin-A.clavulanic n =<br /> 13<br /> <br /> gian<br /> n (%)<br /> n (%)<br /> 1 4.0 5 20.0<br /> 2 7.7 21 80.8<br /> 0 0 12 46.2<br /> 2 7.7 12 46.2<br /> 0 0<br /> 4 15.4<br /> 1 4.2 4 16.7<br /> 0 0<br /> 1 8.3<br /> 0 0<br /> 7 26.9<br /> 0 0<br /> 5 25.0<br /> <br /> 19<br /> 3<br /> 14<br /> 12<br /> 22<br /> 19<br /> 11<br /> 19<br /> 15<br /> <br /> 76.0<br /> 11.5<br /> 53.8<br /> 46.2<br /> 84.6<br /> 79.2<br /> 91.7<br /> 73.1<br /> 75.0<br /> <br /> 8<br /> <br /> 65.1 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 5<br /> <br /> 38.5<br /> <br /> Bảng 7: Tính kháng kháng sinh của Staphylococcus<br /> aureus (80 chủng)<br /> Kháng sinh<br /> Amikacin n = 77<br /> Augmentin n =<br /> Cefalotin n = 79<br /> Chloramfenicol n = 10<br /> Ciprofloxacin n = 78<br /> Penicillin n=51<br /> Oxacylin n = 79<br /> TazobactamPiperacillin n = 61<br /> Ticarcillin-A.clavulanic<br /> n = 51<br /> Vancomicin n = 80<br /> <br /> Nhạy<br /> n (%)<br /> 43 55.8<br /> 47<br /> 1<br /> 11<br /> 1<br /> 20<br /> 19<br /> <br /> Trung gian Kháng<br /> n (%)<br /> n (%)<br /> 8<br /> 10.4 26 33.8<br /> <br /> 59.5<br /> 10.0<br /> 14.1<br /> 1.9<br /> 25.3<br /> 31.1<br /> <br /> 2<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 1<br /> 0<br /> <br /> 2.5<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 1.3<br /> 0<br /> <br /> 30<br /> 9<br /> 67<br /> 50<br /> 58<br /> 42<br /> <br /> 10 19.6<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 41 80.4<br /> <br /> 80 100.0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> 38.0<br /> 90.0<br /> 85.9<br /> 98.1<br /> 73.4<br /> 68.9<br /> <br /> 0<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Trong tổng số 514 chủng phân lập được<br /> gồm có 439 chủng vi khuẩn gram âm chiếm<br /> 84.6%, năm tác nhân hay gặp nhất là Klebsiella<br /> pneumonia (27,7%), Pseudomonas aeruginosa<br /> (27,2%), Acinetobacter (16,4%) và E.coli (8,3%),<br /> Enterobacter spp (5,0%). Cầu khuẩn chủ yếu là<br /> Staphylococcus aureus (15,6%). Tương tự nghiên<br /> cứu của tác giả Kofteridis (2004) các tác nhân<br /> gây nhiễm khuẩn hô hấp thường gặp là P.<br /> aeruginosa, Acinetobacter, Klebsiella pneumonia và<br /> Staphylococcus aureus(3). Cũng tương tự nghiên<br /> cứu của tác giả C. M. Nga (2008) 4 tác nhân gây<br /> bệnh hàng đầu là P. aeruginosa (33,7%), K.<br /> pneumonia (33,46), A. bauminii (14,28%), S. aureus<br /> (7,3%)(1). Tuy nhiên trong nghiên cứu này S.<br /> aureus tăng cao hơn, năm 2011 so với năm 2008<br /> <br /> 91<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 2 * 2012<br /> <br /> (15,6% so với 7,3%), cảnh báo cần kiểm soát môi<br /> trường bệnh viện và giám sát quy trình chống<br /> lây chéo của nhân viên y tế một cách chặt chẽ<br /> hơn.<br /> Vấn đề giám sát kháng kháng sinh của vi<br /> khuẩn còn nghèo nàn, việc sử dụng kháng sinh<br /> một cách rộng rãi và không được kiểm soát chặt<br /> chẽ là yếu tố quan trọng thúc đẩy đề kháng<br /> kháng sinh ngày càng gia tăng. Tỉ lệ kháng<br /> kháng sinh cao dẫn đến gia tăng sử dụng các<br /> kháng sinh đắt tiền là gánh nặng cho một nước<br /> nghèo. Bốn tác nhân gây bệnh thường gặp (K.<br /> pneumonia, P. aeruginosa, A. bauminii, S. aureus) là<br /> các tác nhân có độc lực cao đề kháng kháng sinh<br /> mạnh và thường gây nhiễm khuẩn bệnh viện.<br /> Theo tác giả N.T.B.Hà (2011), nghiên cứu tính<br /> kháng thuốc của các trực khuẩn gram âm tại 15<br /> bệnh viện toàn quốc cho thấy trực khuẩn gram<br /> âm kháng Cephalosporins thế hệ 3 từ 30-70% và<br /> Acinetobacter giảm nhạy cảm với Imipenem(2).<br /> Trong nghiên cứu này K. pneumonia kháng<br /> các Cephalosporin mạnh (từ 27-43%), điều này<br /> thúc đẩy sử dụng kháng sinh chuyên biệt đắt<br /> tiền gây tăng chi phí điều trị. Đã xuất hiện 1,4%<br /> chủng kháng Imipenem và 1,8% chủng kháng<br /> Meronem, tương tự tác giả C.M.Nga, K.<br /> pneumonia kháng IMP là 1,48%. Đặc biệt kháng<br /> Ciprofloxacin tăng lên 41,1% năm 2011 so với<br /> 18,98% năm 2008. Fluoroquinolon là kháng sinh<br /> được kê đơn rộng rãi trong cộng đồng và là loại<br /> kháng sinh bị đề kháng nhanh nhất.<br /> P. aeruginosa là tác nhân thứ hai (27,2%) gây<br /> nhiễm khuẩn hô hấp dưới bệnh viện thường<br /> gặp. Năm 2008 P. aeruginosa đứng hàng thứ nhất<br /> (33,72%)(1). các Cephalosporin và Aminoside bị<br /> kháng khoảng 50%. Carbapenem bị đề kháng<br /> cao, Imipenem kháng cao hơn so với năm 2008<br /> (45,4% so với 40,6%). Meronem mới được đưa<br /> vào sử dụng nhiều trong ba năm gần đây cũng<br /> bị đề kháng rất mạnh (39,7%). Nhiều chủng<br /> phân lập được đã kháng tất cả các kháng sinh<br /> chuyên biệt trừ Colistin. P. aeruginosa kháng<br /> mạnh Cephalosporin đã thúc đẩy gia tăng sử<br /> <br /> 92<br /> <br /> dụng Carbapenem gây đề kháng cảm ứng, làm<br /> gia tăng kháng Carbapenem.<br /> A. baumanii là một trong bốn tác nhân gây<br /> bệnh thường gặp, đứng thứ ba sau K. pneumonia<br /> và P. aeruginosa, có độc lực và có tính kháng sinh<br /> mạnh, nhanh hơn P. aeruginosa. Hầu hết các<br /> kháng sinh chuyên trị bị kháng trên 60%. A.<br /> baumanii kháng Imipenem cao hơn P. aeruginosa<br /> (68,2% so với 40,6%), kháng Meronem cao hơn<br /> P. aeruginosa (61,3% so với 49,6%). Tốc độ kháng<br /> Imipenem của A.Baumanii nhanh hơn P.<br /> aeruginosa từ năm 2008 đến năm 2011. A.<br /> baumanii kháng (45,4% tăng lên 68,2%) so với P.<br /> aeruginosa (40,6% tăng lên 45,4%)(1).<br /> S. aureus thường gặp đứng hàng thứ tư<br /> chiếm 15,4%. Tỉ lệ nhiễm S. aureus tăng từ 2008<br /> đến 2011 (từ 7,3% lên 15,4%). S. aureus đã kháng<br /> gần hoàn toàn Penicillin 98,1% nhưng còn nhạy<br /> Vancomicin 100%. Tuy nhiên có báo cáo cho<br /> thấy đã có chủng S. aureus đề kháng trung gian<br /> với vancomycin(1). Hiện nay Vancomicin là<br /> kháng sinh dự phòng để điều trị S. aureus kháng<br /> Methicillin, cần phải giám sát chặt chẽ kê toa<br /> vancomycin để duy trì tính nhạy cảm với<br /> vancomycin của S. aureus.<br /> E. coli là tác nhân gây bệnh thường gặp<br /> thứ năm, đề kháng mạnh với Cephalosporin<br /> thế hệ 3 trên 60 % và kháng mạnh<br /> Cipolofloxcacin 72,2%. Tuy nhiên còn nhạy<br /> 100% với Carbapenem. E. coli cũng gia tăng<br /> kháng Ceftazidim (33,36% tăng lên 65,1%) và<br /> Ciprofloxacin (45,24% tăng lên 72,2%) từ năm<br /> 2008 đến 2011. Tương tự Enterobacter cũng đề<br /> kháng khá cao với Cephalosporin và gia tăng<br /> nhanh chóng từ 2008 đến 2011, kháng<br /> Ceftazidim tăng từ 21,5% lên 46,2%,<br /> ceftriaxone tăng từ 27,78% lên 53.8% E.coli và<br /> Enterobacter là các vi khuẩn sinh men ESBLs<br /> đã làm gia tăng đề kháng các Cephalosporin.<br /> Nên được xác định men ESBLs thường xuyên<br /> tại các labo vi sinh để phòng chống sự lây<br /> truyền tính kháng thuốc của các trực khuẩn<br /> gram âm này.<br /> <br /> Chuyên Đề Lão Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 2 * 2012<br /> KẾT LUẬN<br /> Các tác nhân gây nhiễm khuẩn hô hấp<br /> dưới thường gặp là K. pneumonia (27,7%), P.<br /> aeruginosa (27,2%), A. baumanii (16,4%),<br /> Staphylococcus aureus (15,6%), E. coli (8,3%),<br /> Enterobacter spp (5,0%).<br /> K. pneumonia kháng Cephalosporins thế hệ 3<br /> từ 27-43%, kháng Ciprofloxacin 41.1%.<br /> P. aeruginosa, A. baumanii kháng cao với tất<br /> cả các kháng sinh, A. baumanii kháng kháng<br /> mạnh hơn P. aeruginosa.<br /> S. aureus kháng penicillin 98,1% còn nhạy<br /> 100% với Vancomicin<br /> <br /> Chuyên Đề Lão Khoa<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> E. coli và Enterobacter kháng mạnh trên 60%<br /> với Cephalosporin<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> Cao Minh Nga và cộng sự (2008), Sự đề kháng kháng sinh của vi<br /> khuẩn gây nhiễm khuẩn hô hấp cấp ở bệnh nhân lớn tuổi, Y học<br /> thành phố Hồ chí Minh, Hội nghị KHKT lần thứ 25, (2008) tr<br /> 194-200.<br /> Cao Xuân Minh (2009), Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng và xác<br /> định kiểu gien kháng thuốc của vi khuẩn Acinetobacter<br /> Baumanni trong viêm phổi bệnh viện tại bệnh viện Chợ Rẫy,<br /> tr.98-118.<br /> Kofterdis D., et al (2004), “Nosocomial lower respiratory tract<br /> infection; prevalence and risk factors in 14 Greek hospitals”<br /> European Journal of Clinical Microbiology and Infectious<br /> Diseases, 2004, 23(12): p.888-891.<br /> Ngô Thị Bích Hà và cộng sự (2011), “khảo sát sử dụng kháng<br /> sinh và kháng kháng sinh tại 15 bệnh viện Việt Nam” Hội<br /> Truyền Nhiễm Việt Nam, kỷ yếu công trình nghiên cứu khoa<br /> học 9/2011 tr 6-7.<br /> <br /> 93<br /> <br />