TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI<br />
<br />
KHOA THƯ VIỆN – THÔNG TIN<br />
------------<br />
<br />
SẢN PHẨM VÀ DỊCH VỤ<br />
THÔNG TIN – THƯ VIỆN TẠI<br />
THƯ VIỆN TỈNH BẮC GIANG<br />
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP<br />
<br />
GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN : TH.S. CHU VÂN KHÁNH<br />
SINH VIÊN THỰC HIỆN<br />
: VŨ GIANG TRÂM<br />
LỚP<br />
: TV 42A<br />
<br />
HÀ NỘI – 2014<br />
<br />
LỜI CẢM ƠN<br />
Khóa luận này là kết quả của những tháng ngày học tập và rèn luyện tại<br />
Trường Đại học Văn hóa Hà Nội với sự dạy dỗ, chỉ bảo tận tình của các thầy<br />
giáo, cô giáo trong khoa Thư viện Thông tin.<br />
Em xin được gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới các thầy giáo, cô giáo<br />
Khoa Thư viện Thông tin và các cô chú đang công tác và làm việc tại Thư<br />
viện tỉnh Bắc Giang đã tận tình chỉ bảo, tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp đỡ<br />
em trong quá trình thực tập cũng như tìm kiếm tài liệu phục vụ khóa luận này.<br />
Đặc biệt, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới cô giáo – Thạc sĩ Chu<br />
Vân Khánh, người đã tận tình dìu dắt, chỉ bảo và hướng dẫn em trong quá<br />
trình hoàn thành khóa luận này.<br />
Vì thời gian nghiên cứu có hạn nên bài khóa luận khó tránh khỏi những<br />
sai sót và hạn chế, em rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của thầy cô<br />
và các bạn để bài nghiên cứu được hoàn thiện hơn.<br />
Em xin chân thành cảm ơn !<br />
Hà Nội, tháng 5 năm 2014<br />
Sinh viên<br />
Vũ Giang Trâm<br />
<br />
MỤC LỤC<br />
Trang<br />
MỞ ĐẦU ...................................................................................................... .....01<br />
Chương 1: KHÁI QUÁT CHUNG VỀ THƯ VIỆN TỈNH BẮC GIANG ..06<br />
1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Thư viện tỉnh Bắc Giang ............. ...06<br />
1.2 Chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của Thư viện tỉnh Bắc Giang .......10<br />
1.2.1 Chức năng, nhiệm vụ ...............................................................................10<br />
1.2.2 Cơ cấu tổ chức ...................................................................................... ...11<br />
1.3 Đặc điểm nguồn lực thông tin ................................................................. ... .14<br />
1.3.1 Nguồn lực thông tin truyền thống ........................................................ ...14<br />
1.3.2 Nguồn lực thông tin điện tử .....................................................................17<br />
1.4 Đặc điểm người dùng tin và nhu cầu tin tại Thư viện Tỉnh Bắc Giang... .....18<br />
1.5 Sản phẩm, dịch vụ thông tin – thư viện và vai trò đối với Thư viện tỉnh<br />
Bắc Giang ............................................................................................... .....23<br />
1.5.1 Sản phẩm và dịch vụ thông tin – thư viện..................... ...........................23<br />
1.5.2 Vai trò của sản phẩm và dịch vụ thông tin – thư viện đối với Thư viện<br />
tỉnh Bắc Giang ............. ............................................................................25<br />
Chương 2: THỰC TRẠNG VỀ SẢN PHẨM VÀ DỊCH VỤ THÔNG TIN<br />
– THƯ VIỆN TẠI THƯ VIỆN TỈNH BẮC GIANG HIỆN NAY..... ......... .28<br />
2.1 Sản phẩm thông tin – thư viện tại Thư viện tỉnh Bắc Giang hiện nay .........28<br />
2.1.1 Hệ thống mục lục truyền thống của thư viện ............................................28<br />
2.1.1.1 Mục lục chữ cái ................................................................................ .....28<br />
2.1.1.2 Mục lục phân loại ......................................................................... .........30<br />
2.1.2 Ấn phẩm thông tin – thư viện .............................................................. .... .31<br />
2.1.2.1 Ấn phẩm lược thuật .......................................................................... .... .31<br />
2.1.2.2 Thư mục chuyên đề .......................................................................... .....32<br />
2.1.2.3 Thư mục địa chí .......................................................................... ...........33<br />
<br />
2.1.2.4 Thư mục thông báo sách mới ........................................................ .... 35<br />
2.1.3 Cơ sở dữ liệu ....................................................................................... .. 37<br />
2.2.3.1 Cơ sở dữ liệu sách ................................................................ .............. 37<br />
2.2.3.2 Cơ sở dữ liệu lược thuật ..................................................................... 41<br />
2.2.3.3 Cơ sở dữ liệu địa chí ......................................................................... . 43<br />
2.2 Dịch `vụ thông tin – thư viện tại Thư viện tỉnh Bắc Giang ................ 46<br />
2.2.1 Dịch vụ cung cấp tài liệu tại các phòng đọc ....................................... .. 46<br />
2.2.2 Dịch vụ cung cấp tài liệu tại phòng mượn ............................................ 55<br />
2.2.3 Dịch vụ cung cấp thông tin tại phòng nghe nhìn ................................. . 56<br />
2.3 Nhận xét về sản phẩm và dịch vụ thông tin – thư viện tại Thư viện<br />
tỉnh Bắc Giang ............................................................................................ 58<br />
2.3.1 Điểm mạnh ............................................................................................ 58<br />
2.3.2 Điểm yếu ......................................................................................... ...... 61<br />
Chương 3: CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN VÀ PHÁT TRIỂN SẢN<br />
PHẨM VÀ DỊCH VỤ THÔNG TIN – THƯ VIỆN TẠI THƯ VIỆN TỈNH<br />
BẮC GIANG ........ ........................................................................................ 66<br />
3.1 Nâng cao chất lượng các sản phẩm và dịch vụ thông tin – thư viện ........ 66<br />
3.1.1 Nâng cao chất lượng sản phẩm thông tin – thư viện ........................... . 66<br />
3.1.2 Nâng cao chất lượng dịch vụ thông tin – thư viện ................................ 70<br />
3.2 Đa dạng hóa các sản phẩm và dịch vụ thông tin – thư viện .................... 72<br />
3.3 Củng cố và tăng cường nguồn lực thông tin thư viện .............................. 75<br />
3.4 Đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin vào phát triển sản phẩm và<br />
dịch vụ thông tin – thư viện......................................................................... ... 77<br />
3.5 Áp dụng marketing cho sản phẩm và dịch vụ thông tin – thư viện ......... 79<br />
<br />
KẾT LUẬN ....................................................................................81<br />
Danh mục tài liệu tham khảo ................................................................ ...... 83<br />
Phụ lục<br />
<br />
1<br />
<br />
MỞ ĐẦU<br />
1. Lí do lựa chọn đề tài<br />
Hơn một thập kỷ qua, cùng với công cuộc đổi mới toàn diện đất nước,<br />
hoạt động thư viện đã góp phần tích cực vào việc tuyên truyền các chủ<br />
trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, đáp ứng<br />
ngày càng tốt hơn nhu cầu đời sống tinh thần của xã hội, phục vụ có hiệu quả<br />
nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của đất nước. Pháp lệnh Thư viện<br />
được Ủy ban thường vụ Quốc hội thông qua ngày 28/12/2000 đã khẳng định :<br />
“ Thư viện có chức năng, nhiệm vụ giữ gìn di sản thư tịch của dân tộc, thu<br />
thập tàng trữ, tổ chức việc khai thác và sử dụng chung vốn tài liệu trong xã<br />
hội nhằm truyền bá tri thức, cung cấp thông tin phục vụ nhu cầu học tập,<br />
nghiên cứu, công tác và giải trí của mọi tầng lớp nhân dân, góp phần nâng<br />
cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, phát triển khoa học công<br />
nghệ, kinh tế, văn hóa phục vụ công cuộc công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất<br />
nước”.<br />
Thư viện có một lịch sử hết sức lâu đời, từ khoảng 2500 năm TCN.<br />
Cùng với sự ra đời của các thư viện là các sản phẩm và dịch vụ thư viện. Theo<br />
một chuyên gia, sản phẩm thư viện dưới hình thức các phiếu mục lục đã xuất<br />
hiện vào khoảng 2000 năm TCN. Trải qua hàng ngàn năm tồn tại, cho tới đầu<br />
thế kỷ thứ III TCN, tại Thư viện Alecxandre đã có bản liệt kê tài liệu (lúc này<br />
vẫn còn là bản chép tay), ngoài ra còn có các yếu tố thư mục, các bản tóm tắt<br />
nhằm giúp người đọc lựa chọn tài liệu thuận lợi hơn. Điều đó giúp chúng ta<br />
khẳng định các sản phẩm và dịch vụ thông tin – thư viện đã ra đời cùng với<br />
các hình thức thư viện cổ xưa nhất. Ban đầu các các sản phẩm, dịch vụ còn<br />
hết sức giản đơn như phục vụ đọc, mượn tài liệu, hệ thống mục lục.... Dần<br />
<br />