Tóm tắt luận án Tiến sĩ Quản trị kinh doanh: Nghiên cứu mối quan hệ giữa kỹ năng lãnh đạo và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp dệt may Việt Nam

Chia sẻ: Kequaidan6 Kequaidan6 | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:59

Thêm vào BST

Báo xấu

35
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận án sẽ nghiên cứu sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam, trên cơ sở đó luận án đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện và phát triển kỹ năng lãnh đạo,góp phần cải thiện và nâng cao hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận án Tiến sĩ Quản trị kinh doanh: Nghiên cứu mối quan hệ giữa kỹ năng lãnh đạo và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp dệt may Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGHIÊN CỨU MỐI QUAN HỆ GIỮA KỸ NĂNG LÃNH ĐẠO VÀ HIỆU QUẢ KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP DỆT MAY VIỆT NAM Ngành: Quản trị Kinh doanh Mã số: 9340101 TRẦN THỊ BÍCH NHUNG
Luận án được hoàn thành tại: ..................................................................................... ...................................................................................................................................... Người hướng dẫn khoa học: PGS, TS NGUYỄN XUÂN MINH Phản biện 1: ......................................................... ............................................................................... Phản biện 2:.......................................................... ............................................................................... Phản biện 3:.......................................................... ............................................................................... Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án cấp trường Họp tại:................................................................. Vào hồi giờ ngày tháng năm
Có thể tham khảo luận án tại Thư viện Quốc gia và thư viện trường Đại học Ngoại thương
DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ 1. Trần Thị Bích Nhung, 2017, Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam , tạp chí Kinh tế đối ngoại, số 95/2017, ISSN 1859 – 4050. 2. Trần Thị Bích Nhung, 2018, Kỹ năng lãnh đạo của các doanh nghiệp tại Tp.HCM, tạp chí Kinh tế đối ngoại, số 102/2018, ISSN 1859 – 4050. 3. Tran Thi Bich Nhung, Tran Thi Phuong Thuy, 2018, Vietnam’s textile and garment industry: an overview, Business & IT, Vol. VIII(2), pp. 4553, DOI: https://doi.org/10.14311/bit.2018.02.05. 4. Tran Thi Bich Nhung, Le Thai Phong, 2019, The effects of leadership skills on firm performance: The case of textile and garment firms in Vietnam. Management Science Letters, 9(12), pp.21212130. 5. Tran Thi Bich Nhung, 2019, Leadership skills: a study in Hochiminh City, Vietnam, Business & IT, Vol. IX(2), pp. 2940, DOI: https://doi.org/10.14311/bit.2019.02.03. 6. Trần Thị Bích Nhung, Lê Thái Phong, 2020, Kỹ năng lãnh đạo tại các doanh nghiệp dệt may Việt Nam, tạp chí Nghiên cứu Ấn Độ và Châu Á, Số 3 (88) tháng 3/2020, ISSN 08667314
7. LỜI CÁM ƠN 8. MỤC LỤC 9. DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT 10. DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ 11. CHƯƠNG 1: PHẦN MỞ ĐẦU.......................................................................1 1.1 Tính cấp thiết của đề tài .................................................................................1 1.2 Tổng quan tình hình nghiên cứu.......................................................................1 1.2.1 Nghiên cứu liên quan đến kỹ năng lãnh đạo.....................................................1 1.2.2 Nghiên cứu liên quan đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp..................2 1.2.3 Mối quan hệ giữa lãnh đạo và hiệu quả lãnh đạo, hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp......................................................................................................2 1.3 Đánh giá tổng quan tình hình nghiên cứu và xác định khoảng trống nghiên cứu ....................................................................................................................... 3 1.4 Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu...................................................................3 1.5 Câu hỏi nghiên cứu ...........................................................................................3 1.6 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ..................................................................3 1.7 Phương pháp nghiên cứu .................................................................................4 1.8 Kết cấu của luận án..........................................................................................4 12................................................................................................. Tiểu kết chương 1 .............................................................................................................................. 4 ................................................................................................................................ 13. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU..........5 2.1 Cơ sở lý thuyết về kỹ năng lãnh đạo.................................................................5 2.1.1 Khái niệm về lãnh đạo và nhà lãnh đạo............................................................5 2.1.2 Khái niệm kỹ năng lãnh đạo..............................................................................5 2.1.3 Các cấp lãnh đạo trong doanh nghiệp...............................................................5 2.1.4 Các yếu tố cấu thành kỹ năng lãnh đạo............................................................5 2.2 Cơ sở lý thuyết về hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp........................6
2.2.1 Khái niệm hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp..........................................6 2.2.2 Hệ thống đo lường hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp............................7 2.2.3 Một số đặc trưng của hệ thống đo lường hiệu quả kinh doanh......................7 2.2.4 Một số yêu cầu đối với các chỉ tiêu đo lường hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp ................................................................................................................ 7 2.3 Ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp ................................................................................................................. 7 2.4 Mô hình nghiên cứu đề xuất và các giả thuyết nghiên cứu..........................8 2.4.1 Mô hình nghiên cứu tổng quát ..........................................................................8 2.4.2 Mô hình nghiên cứu chi tiết và các giả thuyết nghiên cứu...............................9 14. Tiểu kết chương 2...........................................................................................8 15. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU..........................................10 3.1 Quy trình nghiên cứu........................................................................................10 3.2 Giai đoạn 1 xây dựng và mã hóa thang đo....................................................10 3.2.1 Thang đo kỹ năng lãnh đạo và mã hóa thang đo..............................................10 3.2.2 Thang đo hiệu quả kinh doanh và mã hóa thang đo ........................................10 3.3 Nghiên cứu định tính........................................................................................10 3.3.1 Phỏng vấn .......................................................................................................10 3.3.2 Đánh giá kết quả, điều chỉnh thang đo, thiết kế bảng câu hỏi chính thức.....11 3.4 Nghiên cứu định lượng và viết báo cáo ........................................................11 3.4.1 Thực hiện khảo sát chính thức.........................................................................11 3.4.2 Kiểm tra và hoàn thiện dữ liệu, kiểm định thang đo, kiểm định mô hình, giả thuyết nghiên cứu và viết báo cáo....................................................................11 16. Tiểu kết chương 3 ........................................................................................11 17. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU.....................................................12 4.1 Tổng quan về ngành dệt may Việt Nam.......................................................12 4.1.1 Chỉ số sản xuất công nghiệp và xuất khẩu.....................................................12 4.1.2 Thị trường chủ yếu..........................................................................................12 4.1.3 Phương thức sản xuất chủ yếu.......................................................................12
4.1.4 Lao động trong ngành dệt may.........................................................................12 4.1.5 Số lượng và quy mô doanh nghiệp trong ngành dệt may................................12 4.1.6 Một số chỉ tiêu tài chính của một số doanh nghiệp dệt may tiêu biểu...........13 4.2 Thống kê mô tả mẫu........................................................................................13 4.3 Kết quả kiểm định thang đo..........................................................................13 4.3.1 Kết quả kiểm định Cronbach’s Alpha.............................................................13 4.3.2 Kết quả kiểm định EFA...................................................................................14 4.3.3 Kết quả kiểm định CFA..................................................................................14 4.4 Kết quả khảo sát thực trạng kỹ năng lãnh đạo tại các doanh nghiệp dệt may Việt Nam...................................................................................................15 4.5 Kết quả kiểm định mô hình nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu...........16 4.5.1 Kiểm định mô hình SEM sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp...........................................................................16 4.5.2 Kiểm định ước lượng mô hình bằng Bootstrap...............................................18 4.5.3 Kiểm định mở rộng mô hình nghiên cứu.........................................................18 4.5.4 Kiểm định phương sai đa biến 1 chiều...........................................................19 18. Tiểu kết chương 4.........................................................................................19 19. CHƯƠNG 5: MỘT SỐ THẢO LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...........................20 20. 5.1 Thảo luận về các kết quả nghiên cứu chính của luận án..................20 21. 5.1.1 Thực trạng về tầm quan trọng và mức độ thực hiện các kỹ năng.........20 22. 5.1.2 Sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam.....................................................................20 23. 5.2 Một số kiến nghị của tác giả liên quan đến đề tài nghiên cứu cho các doanh nghiệp dệt may Việt Nam.................................................................21 24. 5.2.1 Phát triển kỹ năng lãnh đạo thông qua các chương trình đào tạo...........21 25. 5.2.2 Phát triển kỹ năng lãnh đạo thông qua học tập từ kinh nghiệm thực tế ........22 26. 5.2.3 Phát triển kỹ năng lãnh đạo thông qua tự trau dồi từ bản thân nhà lãnh đạo..22
27. 5.3 Một số đóng góp của đề tài....................................................................22 28. 5.4Định hướng nghiên cứu tiếp theo của tác giả.......................................23 29. Tiểu kết chương 5 ........................................................................................23 30. KẾT LUẬN.....................................................................................................24 31. TÀI LIỆU THAM KHẢO..............................................................................25 32.
33. DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT 34. Từ 35. Tiếng Việt 36. Tiếng Anh viết tắt 37. CFA 38. Phân tích nhân tố khẳng 39. Confirmatory Factor định Analysis 40. DN 41. Doanh nghiệp 42. 43. DNN 44. Doanh nghiệp nhỏ và 45. VV vừa 46. EFA 47. Phân tích nhân tố khám 48. Exploratory Factor Analysis phá 49. KH 50. Khách hàng 51. 52. ROA 53. Tỷ suất lợi nhuận trên tài 54. Return on Assets sản 55. ROE 56. Tỷ suất sinh lợi trên vốn 57. Return on Equity chủ sở hữu 58. ROI 59. Tỷ suất lợi nhuận trên 60. Return on Investment vốn đầu tư 61. SEM 62. Mô hình cấu trúc tuyến 63. Structural Equation tính Modeling 64. SMEs 65. Các doanh nghiệp nhỏ và 66. Small and Medium vừa Enterprises 67. Tp.HC 68. Thành phố Hồ Chí Minh 69. M 70. 71.
72. DANH MỤC BẢNG BIỂU 7 74. Tên bảng 75. 3 Tr . S 7 77. Bảng 4.1: Một số chỉ tiêu tài chính của một số doanh nghiệp 78. 6 dệt may tiêu biểu 13 . 1 7 80. Bảng 4.2: Thống kê mô tả mẫu 81. 9 13 . 2 8 83. Bảng 4.3: Kết quả đánh giá về tầm quan trọng và mức độ 84. 2 thực hiện 15 . 3 8 86. Bảng 4.4: Kết quả kiểm định mô hình nghiên cứu chi tiết 87. 5 16 . 4 8 89. Bảng 4.5: Kết luận về các giả thuyết nghiên cứu 90. 8 17 . 5 9 92. Bảng 4.6: Các trọng số chưa chuẩn hóa phân tích Bootstrap 93. 1 18 . 6 94. 95. DANH MỤC HÌNH 9 97. Tên hình 98. 6 tra . S 9 100. Hình 4.1: Mô hình phân tích CFA tổng thể 2 thang đo 10 9 1. . 14
1 1 103. Hình 4.2: Phân tích SEM mô hình nghiên cứu chi tiết 10 0 4. 2 16 . 2 1 106. Hình 4.3 Phân tích SEM mô hình nghiên cứu tổng quát 10 0 7. 5 17 . 3 1 109. Hình 4.4: Phân tích SEM đối với mô hình nghiên cứu 11 0 mở rộng lần 2 0. 8 18 . 4 111. 112. DANH MỤC SƠ ĐỒ 1 114. Tên sơ đồ, biểu đồ 11 1 5. 3 Tr . S 1 117. Sơ đồ 2.1: Các yếu tố cấu thành kỹ năng lãnh đạo của 11 1 Mumford và cộng sự 8. 6 6 . 1 1 120. Sơ đồ 2.2: Mô hình nghiên cứu tổng quát 12 1 1. 9 8 . 2 1 123. Sơ đồ 2.3: Mô hình nghiên cứu chi tiết của luận án 12 2 4. 2 9 . 3 1 126. Sơ đồ 3.1: Quy trình nghiên cứu 12 2 7.
4 10 128.............................................................................................................................. 129.
13 130. CHƯƠNG 1: PHẦN MỞ ĐẦU 1.1 Tính cấp thiết của đề tài 131. Hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp luôn là vấn đề được quan tâm bậc nhất của mọi doanh nghiệp, các doanh nghiệp luôn không ngừng hoàn thiện và nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, trong đó các yếu tố liên quan đến nhà lãnh đạo được xem là yếu tố có ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, bởi vì, nhà lãnh đạo là người không thể thiếu trong bất kì một doanh nghiệp nào. 132. Trong các yếu tố thuộc lãnh đạo, kỹ năng của nhà lãnh đạo được xem là một trong những yếu tố quan trọng nhất.Kỹ năng là khả năng thực hiện một hoạt động thuộc về trí tuệ mà góp phần vào thực hiện hiệu quả một nhiệm vụ công việc, kỹ năng là khả năng và khả năng có thể được phát triển thông qua học tập và thực hành, không nhất thiết là bẩm sinh, và được chứng minh trong thực hiện công việc, chứ không đơn thuần là tiềm năng. 133. Trong khi đó, ngành dệt may Việt Nam là một ngành đã và đang phát triển mạnh mẽ, ngày càng đóng vai trò quan trọng trong quá trình tăng trưởng của nền kinh tế quốc gia, sự tồn tại và phát triển của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam đã và sẽ góp phần rất lớn trong quá trình phát triển kinh tế xã hội Việt Nam. 134. Đó chính là lý do tác giả đã chọn đề tài “Nghiên cứu mối quan hệ giữa kỹ năng lãnh đạo và hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam” để nghiên cứu. Luận án sẽ nghiên cứu sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam, trên cơ sở đó luận án đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện và phát triển kỹ năng lãnh đạo,góp phần cải thiện và nâng cao hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam. 1.2 Tổng quan tình hình nghiên cứu 135. Vấn đề liên quan đến chủ đề nghiên cứu của luận ántừ lâu đã nhận được rất nhiều sự quan tâm của các học giả trên khắp thế giới. 1.2.1 Nghiên cứu liên quan đến lãnh đạo và kỹ năng lãnh đạo 136. Cho đến thời điểm hiện tại, đã có hàng ngàn nghiên cứu khác nhau về lãnh đạo và các nghiên cứu này tiếp cận theo nhiều hướng khác nhau. Theo Gary Yulk (2013), các lý thuyết và nghiên cứu thực tiễn về lãnh đạo có thể được phân chia thành 5 hướng tiếp cận sau: (1) phẩm chất lãnh đạo, (2) lãnh đạo hành vi, (3)
14 tiếp cận theo hướng ảnh hưởng/ quyền lực, (4) lãnh đạo tình huống, và (5) nghiên cứu tích hợp. 137. Nghiên cứu về kỹ năng lãnh đạo được xem là trung tâm của lý thuyết lãnh đạo phẩm chất và lãnh đạo theo tình huống, và đã có rất nhiều học giả nghiên cứu trực tiếp và gián tiếp về kỹ năng lãnh đạo (Bass, 1990). 138. Xét theo nội dung nghiên cứu, các nghiên cứu về kỹ năng lãnh đạo có thể được phân chia thành 2 nhóm nghiên cứu chính, đó là: Nhóm thứ nhất là những nghiên cứu khám phá những kỹ năng mà một người sẽ theo đuổi một sự nghiệp lãnh đạo hoặc nổi trội như một lãnh đạo không chính thức trong một nhóm cần có. Nhóm nghiên cứu thứ hai là nghiên cứu về mối quan hệ giữa kỹ năng của nhà lãnh đạo và hiệu quả lãnh đạo trong vị trí quản lý hiện tại của nhà lãnh đạo. 139. Xét theo mô hình nghiên cứu, các nghiên cứu về kỹ năng lãnh đạo trên thế giới thường sử dụng một trong ba mô hình nghiên cứu là mô hình ba kỹ năng lãnh đạo của Katz (1955), mô hình kỹ năng lãnh đạo của Mumford và cộng sự (2000), hoặc mô hình bốn kỹ năng lãnh đạo của Mumford, Campion và Morgeson (2007). 140. Xét theo phạm vi không gian nghiên cứu, thì các nghiên cứu về kỹ năng lãnh đạo trên thế giới được thực hiện trong nhiều lĩnh vực ngành nghề và quy mô doanh nghiệp khác nhau. 141. Trực tiếp nghiên cứu về kỹ năng lãnh đạo tại Việt Nam gồm có luận án Tiến sĩ nghiên cứu về phát triển kỹ năng lãnh đạo trong các doanh nghiệp ngoài quốc doanh của Việt Nam của Nguyễn Thị Thu Trang (2016) và bài viết về kỹ năng lãnh đạo của các trưởng khoa tại một trường đại học khu vực tại Việt Nam được đăng tại Hội nghị quốc tế về cải cách giáo dục lần thứ 7 (ICER 2014) của Hung, N. M., Tesaputa, K., & Sriampai, A (2014). 1.2.2 Nghiên cứu liên quan đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp 142. Đến thời điểm hiện tại, các nghiên cứu về hiệu quả kinh doanh rất phong phú, đa dạng, và thường được tiếp cận theo ba hướng chủ yếu sau: Thứ nhất là đánh giá hiệu quả kinh doanh và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Thứ hai, nghiên cứu hệ thống chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp và nghiên cứu về hoạt động đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
15 Thứ ba, nghiên cứu hiệu quả kinh doanh trong mối quan hệ tương tác với các yếu tố khác, các nghiên cứu của nước ngoài thường tập trung theo hướng tiếp cận này. 1.2.3 Mối quan hệ giữa kỹ năng lãnh đạo và hiệu quả lãnh đạo, hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp 143. Nghiên cứu về mối quan hệ giữa kỹ năng lãnh đạo và hiệu quả lãnh đạo, hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp là một trong những nhánh nghiên cứu chính liên quan đến kỹ năng lãnh đạo và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Các nghiên cứu này thường xác định kỹ năng của nhà lãnh đạo thông qua kiểm tra, giải quyết tình huống, tự đánh giá hoặc được đánh giá bởi người khác,sau đó, xác định sự ảnh hưởng của kỹ năng của nhà lãnh đạo đến hiệu quả lãnh đạo. Hiệu quả lãnh đạo được đo lường thông qua hiệu quả thực hiện công việc của cá nhân, của nhóm và của cả doanh nghiệp (Yukl,G 2013). Bao gồm: doanh số, lợi nhuận, thị phần, tỉ suất lợi nhuận trên vốn đầu tư (ROI), tỉ suất lợi nhuận trên tài sản (ROA), sự hài lòng của nhân viên, tạo động lực cho nhân viên, phát triển kỹ năng nhân viên, chất lượng giải pháp... 144. Tại Việt Nam, mặc dù không trực tiếp nghiên cứu về kỹ năng lãnh đạo, nhưng thông qua các nghiên cứu về năng lực lãnh đạo, Đỗ Anh Đức (2014) và Lê Thị Phương Thảo (2016) cũng đánh giá sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu quả của doanh nghiệp. 1.3 Đánh giá tổng quan tình hình nghiên cứu và xác định khoảng trống nghiên cứu 145. Trên thế giới, các nghiên cứu về kỹ năng lãnh đạo rất phong phú, đa dạng, được thực hiện theo nhiều mô hình nghiên cứu khác nhau, và được thực hiện trong nhiều lĩnh vực ngành nghề khác nhau. Tại Việt Nam, có khá nhiều nghiên cứu liên quan về hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, thế nhưng các nghiên cứu về lãnh đạo và kỹ năng lãnh đạo còn khá hạn chế.Các nghiên cứu về lãnh đạo chủ yếu tập trung nghiên cứu năng lực của lãnh đạo và phong cách lãnh đạo, một số ít nghiên cứu về vai trò và tố chất cá nhân của lãnh đạo trong doanh nghiệp. 146. Những phân tích trên cho thấy, “nghiên cứumối quan hệ giữa kỹ năng lãnh đạo và hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam ” là nghiên cứu mới, không bị trùng lắp với các nghiên cứu đã có, có giá trị về mặt khoa học và thực tiễn. 1.4 Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
16 147. Luận án tập trung nghiên cứu về sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam nói chung. 1.5 Câu hỏi nghiên cứu 148. Trên cơ sở mục đích và nhiệm vụ như nêu trên, luận án phải trả lời được câu hỏi nghiên cứu chính là“Sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạođến hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam là như thế nào?” 1.6 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 149. Đối tượng nghiên cứu của luận án:luận án nghiên cứu về sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam nói chung. 150. Phạm vi nghiên cứu của luận án: Phạm vi nội dung: luận ánnghiên cứu về sự ảnh hưởng của kỹ năng lãnh đạo đến hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam. Phạm vikhông gian: luận án nghiên cứu các doanh nghiệp dệt may Việt Nam. Phạm vi thời gian: luận án được thực hiện trong khoảng thời gian từ đầu năm 2016 đến 2019.Việc phỏng vấn, điều tra, khảo sát các nhà lãnh đạo tại các doanh nghiệp dệt may VN được thực hiện trong giai đoạn từ tháng 07 năm 2018 đến tháng 04 năm 2019. Các đề xuất của luận án hướng đến năm 2025. Phạm vi về khách thể nghiên cứu: khách thể nghiên cứu của luận án là nhà lãnh đạo các cấp hiện đang làm việc tại các doanh nghiệp dệt may Việt Nam. 1.7 Phương pháp nghiên cứu Luận án sử dụng kết hợp nhiều phương pháp nghiên cứu. Nguồn dữ liệu: luận án sử dụng dữ liệu thứ cấp và sơ cấp. Phương pháp thu thập dữ liệu: trực tuyến, trực tiếp và gián tiếp. Phương pháp xử lý dữ liệu: Luận án sử dụngExcel, IBM SPSS Statistics 21, AMOS, và viết báo cáo bằng Microsoft Word. 1.8 Kết cấu của luận án 151. Bên cạnh lời mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, các giấy tờ cần thiết và các phụ lục có liên quan, luận án bao gồm 5 chương chi tiết như sau: Chương 1: Phần mở đầu. Chương 2: Cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu Chương 3: Phương pháp nghiên cứu.
17 Chương 4: Kết quả nghiên cứu Chương 5: Một số thảo luận và kiến nghị 152. Tiểu kết chương 1 153.
18 154. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾTVÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU 2.1 Cơ sở lý thuyết về kỹ năng lãnh đạo 2.1.1 Cơ sở lý thuyết về lãnh đạo và nhà lãnh đạo 155. Lãnh đạo là một chủ đề đã xuất hiện từ lâu và nhận được rất nhiều sự quan tâm của rất nhiều học giả khắp nơi trên thế giới.Các nhà nghiên cứu thường định nghĩa lãnh đạo theo quan điểm cá nhân và khía cạnh mà họ quan tâm nhất (Yukl, 1989),chính vì vậy, cho đến thời điểm hiện tại có hàng trăm định nghĩa khác nhau về lãnh đạo. Các định nghĩa trên không hoàn toàn đúng, cũng không hoàn toàn sai, bởi theo Campell (1977)tùy thuộc vào đối tượng và mục tiêu nghiên cứu, các học giả đưa ra các khái niệm khác nhau về lãnh đạo.Luận án này sử dụng định nghĩa về lãnh đạo của Yulk (2013, trang 23) để nghiên cứu, “lãnh đạo là quá trình ảnh hưởng đến người khác để hiểu và thống nhất về những gì cần phải được thực hiện và làm điều đó bằng cách nào, và quá trình tạo điều kiện thuận lợi cho những nỗ lực của cá nhân và tập thể nhằm đạt được các mục tiêu chung”. Nhà lãnh đạo chính là người giữ chức vụ trong doanh nghiệp, thực hiện chức năng lãnh đạo trong doanh nghiệp, thực hiện mục tiêu của doanh nghiệp thông qua ảnh hưởng đến người khác. 2.1.2 Khái niệm kỹ năng lãnh đạo 156. Kỹ năng là khả năng thực hiện công việc, khả năng biến kiến thức thành hành động để thực hiện công việc một cách hiệu quả nhằm đạt được mục tiêu, và kỹ năng có thể phát triển thông qua học hỏi.Kỹ năng lãnh đạo chính là khả năng thực hiện các công việc, biến kiến thức thành hành động của nhà lãnh đạo, thể hiện sự thành thạo của người lãnh đạo khi vận dụng kiến thức có được vào trong thực tế thực hiện chức năng lãnh đạo nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra. 2.1.3 Các cấp lãnh đạo trong doanh nghiệp 157. Trong doanh nghiệp, nhà lãnh đạo thường được phân chia thành 3 cấp: nhà lãnh đạo cấp cao, nhà lãnh đạo cấp trung và nhà lãnh đạo cấp cơ sở. 2.1.4 Các yếu tố cấu thành kỹ năng lãnh đạo 2.1.4.1 Ba yếu tố cấu thành kỹ năng lãnh đạo của Katz (1955) 158. Với quan điểm lãnh đạo là người hiểu rõ tầm nhìn chiến lược, nhiệm vụ và mục tiêu của tổ chức, quản lý hoạt động của người khác và chịu trách nhiệm trong việc đạt được mục tiêu của tổ chức, để thực hiện công việc hiệu quả, Katz (1955)đề xuất người lãnh đạo cần có 3 kỹ năng cơ bản sau: kỹ năng kỹ thuật (technical skills/ task skills), kỹ năng con người (human skills/ interpersonal skills) và
19 kỹ năng nhận thức (cognitive skills/ conceptual skills). Trong ba k ỹ năng trên, kỹ năng kỹ thuật là quen thuộc nhất vì nó cụ thể và rõ ràng đối với hầu hết mọi người, kỹ năng kỹ thuật rất cần thiết với lãnh đạo cấp thấp. Trong khi đó, kỹ năng con người là kỹ năng không thể thiếu đối với mọi cấp lãnh đạo, và kỹ năng nhận thức thì lại rất cần thiết đối với lãnh đạo cấp cao trong doanh nghiệp. Đồng thời, Katz (1955) cũng nhấn mạnh rằng, nhà lãnh đạo giỏi không nhất thiết phải là bẩm sinh như các nghiên cứu đã có trước đó, mà có thể được hình thành và phát triển thông qua đào tạo và thực hành các kỹ năng trên 2.1.4.2 Các yếu tố cấu thành kỹ năng lãnh đạo của Mumford, M. D.và cộng sự (2000) 159. 160. 161. 162. 163. 164. 165. 166. 167. 168. 169. 170. 171. 172. 173. 174. 175. Mumford, M. D. và cộng sự (2000)xem các kỹ năng của lãnh đạo là trung tâm, và có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả lãnh đạo. 2.1.4.3 Bốn yếu tố cấu thành kỹ năng lãnh đạo của Mumford, T. V., Campion, M. A., & Morgeson, F. P. (2007) 176. Trên cơ sở phân tích, tách ghép và tổng hợp các nghiên cứu đã có trước đó về kỹ năng lãnh đạo, các tác giả đưa ra mô hình kỹ năng lãnh đạo, bao gồm 4 nhóm kỹ năng sau: kỹ năng nhận thức, kỹ năng con người, kỹ năng kinh doanh và
20 kỹ năng chiến lược. Nhà lãnh đạo cấp cao yêu cầu cao hơn về các kỹ năng lãnh đạo so với các nhà lãnh đạo cấp thấp.Trong mọi cấp lãnh đạo trong tổ chức, kỹ năng nhận thức là cần thiết nhất, tiếp đến là kỹ năng làm việc con người, kinh doanh và chiến lược. Trong thăng tiến nghề nghiệp của nhà lãnh đạo, thì kỹ năng kinh doanh và kỹ năng quản lý chiến lược có vai trò quan trong hơn kỹ năng nhận thức và kỹ năng con người . 2.2 Cơ sở lý thuyết về hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp 2.2.1 Khái niệm hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp 2.2.1.1 Khái niệm hiệu quả 177. Mặc dù có nhiều cách hiểu khác nhau về hiệu quả, thông thường, hiệu quả được xác định hoặc được xem tương đương với việc mang lại kết quả đúng như dự kiến(effectiveness) và có năng suất cao(efficiency) (Neely, Gregory và Platts, 1995; Corvellec, 1994).Theo đó: Kết quả đúng như dự kiến: nghĩa là công việc được hoàn thành theo đúng tiêu chuẩn đã đề ra từ trước, hoàn thành đầy đủ, đúng thời hạn… Có năng suất cao: nghĩa là làm việc có hiệu quả, công việc được hoàn thành theo cách nhanh hơn, và thông minh hơn, chi phí và nguồn lực thực hiện công việc ít hơn. 2.2.1.2 Khái niệm hiệu quả kinh doanh 178. Hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp là phản ánh sự kết hợp các yếu tốđầu vào, cho phép tối thiểu hóa các chi phí trong hoạt động kinh doanh nhằm đạt được mục tiêu sinh lợi của doanh nghiệp. Khái niệm này khá tương đồng với các khái niệm hiện có về hiệu quả kinh doanh tại Việt Nam và khái niệm về hiệu quả của Neely, Gregory và Platts (1995) và Corvellec (1994). 2.2.2 Hệ thốngđo lường hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp 179. Cho đến nay, đã có rất nhiều học giả đã nghiên cứu và đưa ra những cách hiểu khác nhau về các hệ thống đo lườnghiệu quả kinh doanh. 180. Luận án này sử dụng tiêu chuẩn của Kaplan và Norton (1993) để đo lường hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp dệt may Việt Nam. 2.2.3 Một số đặc trưng của hệ thống đo lường hiệu quả kinh doanh 181. Theo Neely, A., và cộng sự(2007), hệ thống đo lường hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp có một số đặc trưng nhất định.