Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Phát triển nông nghiệp trên địa bàn huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum

Chia sẻ: Dfg Dfg | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

126
lượt xem 30
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài phát triển nông nghiệp trên địa bàn huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum nhằm phân tích đánh giá thực trạng phát triển nông nghiệp, từ đó đề ra các giải pháp thúc đẩy phát triển nông nghiệp trên địa bàn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Phát triển nông nghiệp trên địa bàn huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum

-1- -2- Công trình ñư c hoàn thành t i B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Đ I H C ĐÀ N NG Đ I H C ĐÀ N NG Ngư i hư ng d n khoa h c: TS. Ninh Th Thu Th y NGUY N BÁ C U Ph n bi n 1: TS. Đoàn Gia Dũng PHÁT TRI N NÔNG NGHI P Ph n bi n 2: TS. Nguy n Duy Th c TRÊN Đ A BÀN HUY N SA TH Y, T NH KON TUM Chuyên ngành: Kinh t phát tri n Mã s : 60.31.05 Lu n văn ñã ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p Th c sĩ Kinh t h p t i Đà N ng vào ngày 27 tháng 11 năm 2011 TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KINH T Có th tìm hi u lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin – H c li u, Đ i h c Đà N ng Đà N ng - Năm 2011 - Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng
-3- -4- M Đ U 3. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u 1. Tính c p thi t c a ñ tài - Đ i tư ng nghiên c u: Nh ng v n ñ kinh t v phát tri n nông Nông nghi p là b ph n kinh t h t s c quan tr ng trong phát nghi p. tri n kinh t - xã h i, không ch cung c p lương th c, th c ph m cho - Ph m vi nghiên c u: Phát tri n nông nghi p trên ñ a bàn huy n tiêu dùng, cung c p nguyên li u cho công nghi p mà còn t o ra công Sa Th y, t nh Kon Tum; trong ñó nông nghi p ñư c hi u theo nghĩa ăn vi c làm, thu nh p cho ñ i b ph n dân s nư c ta. Đ ng và Nhà r ng bao g m: Nông nghi p, lâm nghi p và th y s n. nư c r t quan tâm ñ n b ph n kinh t này, l n ñ u tiên ñã ban hành 4. Phương pháp nghiên c u ngh quy t TW7 Khóa X v nông nghi p, nông dân và nông thôn, coi Đ tài s d ng các phương pháp: th ng kê, mô t , phân tích, t ng phát tri n nông nghi p là cơ s ñ phát tri n kinh t , n ñ nh chính h p, so sánh, ñánh giá... tr , xã h i. 5. K t c u ñ tài Huy n Sa Th y, t nh Kon Tum là m t huy n thu n nông v i l i th v ñ t ñai, th như ng nên nông nghi p ñư c xác ñ nh là ngành Ngoài ph n m ñ u, k t lu n,tài li u tham kh o và ph l c lu n văn có v trí quan tr ng trong phát tri n kinh t , gi i quy t vi c làm. Tuy g m 3 chương : nhiên, phát tri n nông nghi p huy n Sa Th y trong nh ng năm qua Chương 1nêu cơ s lý lu n v phát tri n nông nghi p còn r t h n ch c v trình ñ , qui mô giá tr s n xu t và hi u qu Chương 2 trình bày th c tr ng phát tri n nông nghi p trên ñ a kinh t , chưa tương x ng v i ti m năng. Vì v y c n ph i tìm nh ng bàn huy n Sa Th y gi i pháp thúc ñ y phát tri n kinh t nông nghi p, góp ph n nâng cao Chương 3 ñ xu t m t s gi i pháp ñ y m nh phát tri n nông m c s ng c a ngư i dân là v n ñ h t s c c n thi t ñ i v i Huy n Sa nghi p c a huy n Sa Th y trong th i gian ñ n Th y. Đ tài: Phát tri n nông nghi p trên ñ a bàn huy n Sa Th y, t nh Kon Tum” nh m phân tích ñánh giá th c tr ng phát tri n nông nghi p, t ñó ñ ra các gi i pháp thúc ñ y phát tri n nông nghi p trên ñ a bàn huy n Sa Th y. 2. M c tiêu nghiên c u Trên cơ s h th ng hóa nh ng v n ñ lý lu n v phát tri n nông nghi p, ñ tài ñi phân tích, ñánh giá th c tr ng phát tri n nông nghi p c a Huy n Sa Th y. T ñó ñ xu t các gi i pháp ñ y m nh phát tri n nông nghi p trên ñ a bàn huy n Sa Th y.
-5- -6- CHƯƠNG 1 s n xu t nông nghi p (Tăng trư ng), s hoàn thi n v cơ c u và s nâng cao v hi u qu kinh t và xã h i c a s n xu t nông nghi p. CƠ S LÝ LU N V PHÁT TRI N NÔNG NGHI P 1.2.1. N i dung và tiêu chí phát tri n nông nghi p 1.1. Đ C ĐI M, VAI TRÒ C A NÔNG NGHI P 1.2.1.1. Phát tri n nông nghi p v qui mô 1.1.1. Đ c ñi m c a s n xu t nông nghi p Phát tri n nông nghi p v qui mô là làm gia tăng kh i lư ng s n Theo nghĩa h p thì nông nghi p ch có tr ng tr t và chăn nuôi; ph m hàng hóa nông s n, gia tăng giá tr s n lư ng s n xu t thông còn theo nghĩa r ng g m c ba nhóm ngành: Nông nghi p thu n túy qua: gia tăng theo chi u r ng các y u t ñ u vào; hoàn thi n phương (Tr ng tr t và chăn nuôi), lâm nghi p và th y s n (g i là nông - lâm th c s n xu t, ng d ng khoa h c k thu t ñ y m nh thâm canh; Xây – th y s n). Trong lu n văn này nông nghi p ñư c nghiên c u theo d ng, hoàn thi n các hình th c t ch c s n xu t theo hư ng quy mô nghĩa r ng. l n phù h p v i yêu c u s n xu t hàng hoá và chuy n giao k thu t. S n xu t nông nghi p có nh ng ñ c ñi m riêng ñó là: S gia tăng k t qu ñ u ra c a nông nghi p th hi n b ng s gia - S n xu t nông nghi p ñư c ti n hành trên ñ a bàn r ng l n, tăng s n lư ng s n xu t, gia tăng s n lư ng hàng hóa nông nghi p, ph thu c vào ñi u ki n t nhiên nên mang tính khu v c rõ r t. ph n ánh b ng ch tiêu: Tăng trư ng giá tr s n xu t nông nghi p. - Trong nông nghi p, ru ng ñ t là tư li u s n xu t ch y u 1.2.2.2. Chuy n d ch cơ c u n i b kinh t nông nghi p theo hư ng không th thay th ñư c. h p lý - Đ i tư ng c a s n xu t nông nghi p là cơ th s ng - cây V m t lư ng, chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p là s tr ng và v t nuôi. chuy n d ch cơ c u s n lư ng ñ u ra th hi n b ng s thay ñ i t - S n xu t nông nghi p mang tính th i v cao. tr ng c a các b ph n trong cơ c u. 1.1.2. Vai trò c a nông nghi p trong phát tri n kinh t - xã h i Chuy n d ch cơ c u kinh t trong n i b ngành nông nghi p h p - Cung c p các y u t ñ u vào cho công nghi p và KV thành th . lý th hi n s d ch chuy n cơ c u s d ng ñ t, chuy n ñ i cơ c u - Là th trư ng tiêu th l n c a công nghi p. cây tr ng, cơ c u v t nuôi theo hư ng khai thác th m nh c a ñ a - Đem l i ngu n thu nh p ngo i t l n. phương và thúc ñ y quá trình phát tri n kinh t nông nghi p, nông - Là cơ s cho s phát tri n b n v ng c a môi trư ng. thôn theo hư ng công nghi p hoá, hi n ñ i hoá. 1.2. KHÁI NI M, N I DUNG VÀ TIÊU CHÍ PHÁT TRI N V m t ch t, chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p h p lý th NÔNG NGHI P hi n hi u qu s d ng các y u t ngu n l c làm tăng năng su t ñ t, 1.2.1. Khái ni m phát tri n nông nghi p tăng năng su t lao ñ ng, tăng thu nh p ròng trên 1 ñơn v ñ u vào. Phát tri n nông nghi p là m t quá trình thay ñ i theo hư ng hoàn 1.2.2.3. Nâng cao hi u qu s n xu t nông nghi p thi n v m i m t, trong ñó bao g m c s tăng thêm v qui mô giá tr Nâng cao hi u qu s n xu t nông nghi p th c hi n b ng cách:
-7- -8- - Tăng h s s d ng ñ t nh bi n pháp thu l i, c i ti n gi ng - L a ch n cơ c u cây tr ng, v t nuôi d a trên th m nh v ñi u ng n ngày, có ch ñ luân canh cây tr ng h p lý. ki n t nhiên c a ñ a phương; Xây d ng quy ho ch, k ho ch s - Gia tăng s n ph m chăn nuôi, th y s n nh c i ti n phương d ng ñ t nông nghi p h p lí. th c nuôi, áp d ng gi ng m i; s d ng phương th c khai thác h p lý - C n xác ñ nh và chuy n d ch cơ c u kinh t h p lí, k t h p và b o t n thiên nhiên. chuy n ñ i cơ c u mùa v , cơ c u gi ng cây tr ng, cơ c u v t nuôi. - ng d ng công ngh k thu t m i ñ s n xu t ra nông s n có - Th c hi n d n ñi n ñ i th a và tích t ru ng ñ t, luân canh, ch t lư ng cao hơn, giá tr l n hơn, gi m chi phí trong s n xu t, thu thâm canh, tăng v , tăng năng su t, s n lư ng, ña d ng hoá s n ph m ho ch, ch bi n, tiêu th . nông nghi p. - Đ y m nh thâm canh nh m tăng năng su t nông nghi p. - Phát tri n kinh t nông nghi p theo hư ng s n xu t nông nghi p - Phát tri n công nghi p ch bi n nông s n, m r ng th trư ng. hàng hóa, quy ho ch vùng chuyên canh s n xu t nông nghi p. Hi u qu s n xu t nông nghi p ñư c ph n ánh b ng các ch tiêu: - Đ y m nh ñ u tư cơ s h t ng nông nghi p, h th ng d ch v + Năng su t nông nghi p: Năng su t ñ t, năng su t lao ñ ng. k thu t, ng d ng qui trình k thu t ti n b , trang b ki n th c s n + T l giá tr s n xu t/ Chi phí trung gian (GO/IC) xu t cho nông dân. + T l VA/1 ñv ñ u vào (di n tích, v n), + Thu nh p/1 ñv di n tích; + Gia tăng tích lũy cho nông nghi p; + Gia tăng vi c làm, nâng cao thu nh p, n p ngân sách…. 1.3. CÁC NHÂN T NH HƯ NG T I PHÁT TRI N NÔNG NGHI P 1.3.1. Đi u ki n t nhiên 1.3.2. Đi u ki n kinh t , xã h i 1.3.3. Th trư ng tiêu th s n ph m nông nghi p 1.3.4. Các chính sách v phát tri n nông nghi p 1.4. KINH NGHI M PHÁT TRI N NÔNG NGHI P C A M T S Đ A PHƯƠNG MI N NÚI T kinh nghi m c a m t s huy n mi n núi, nh ng bài h c kinh nghi m ñư c rút ra:
-9- - 10 - B ng 2.1: Giá tr s n xu t nông nghiêp c a huy n gñ 2006 - 2010 CHƯƠNG 2 (Đơn v tính: Tri u ñ ng) TH C TR NG PHÁT TRI N NÔNG NGHI P BQ TRÊN Đ A BÀN HUY N SA TH Y, T NH KON TUM Ch tiêu 2006 2007 2008 2009 2010 (%) 2.1. CÁC Y U T T NHIÊN, KINH T – XÃ H I TÁC T ng GTSX Đ NG Đ N PHÁT TRI N NÔNG NGHI P HUY N SA TH Y 246.806 309.988 326.542 309.574 362.226 9,1 Nông nghi p 2.1.1. Đi u ki n t nhiên 1.Nông nghi p 213.487 260.389 267.852 265.049 312.521 9,36 Sa Th y là huy n mi n núi, biên gi i c a Tây Nguyên, n m 2. Th y s n 5.840 6.620 7.132 7.498 8.630 8,8 c c Nam t nh Kon Tum; di n tích t nhiên 2.408 km2, m t ñ dân s 3. Lâm nghi p 27.479 42.979 31.703 37.027 41.075 10,81 14,7 ngư i/km2.Đ a hình ña d ng, có ñ ñi u ki n và tương ñ i thu n (Ngu n: Niên giám th ng kê huy n Sa Th y) l i ñ phát tri n s n xu t nông, lâm, ngư nghi p. Sa Th y là nơi có Giá tr s n xu t toàn ngành nông nghi p v n duy trì ñư c t c ñ r ng phòng h ñ u ngu n quan tr ng nh t c a thu ñi n Ya Ly. tăng khá, tuy nhiên còn th p hơn so v i m c tăng giá tr s n xu t 2.1.2. Đi u ki n kinh t – xã h i chung toàn huy n t c ñ tăng các năm không n ñ nh. Kinh t nông - Tăng trư ng và chuy n d ch cơ c u kinh t nghi p ñã có s d ch chuy n tích c c, t ng bư c hình thành các vùng - Dân s , lao ñ ng, vi c làm, thu nh p c a huy n Sa Th y chuyên canh s n xu t hàng hóa. - V cơ s h t ng ph c v nông nghi p - Chuy n d ch cơ c u nông nghi p: - Ngu n v n S chuy n d ch gi a các lĩnh v c Nông – lâm – th y s n không - Tình hình ng d ng ti n b khoa h c công ngh ñáng k , nông nghi p luôn chi m t tr ng ch y u ñóng góp trên - Ho t ñ ng c a h th ng cung ng d ch v k thu t nông nghi p 80% giá tr s n xu t toàn ngành; th y s n ch ñóng góp m t t l r t 2.1.3. Th trư ng tiêu th s n ph m nông nghi p khiêm t n dư i 3%%. V i l i th r t l n c a huy n là r ng nhưng 2.1.4. Các chính sách phát tri n nông nghi p c a huy n lâm nghiêp m i ñóng góp kho ng 10% giá tr là chưa tương x ng. 2.2. TH C TR NG PHÁT TRI N NÔNG NGHI P TRÊN Đ A B ng 2.2: Cơ c u Nông–Lâm–Th y s n c a huy n gñ 2005 - 2010 BÀN HUY N (Đơn v tính: %) 2.2.1. Tăng trư ng và chuy n d ch cơ c u nông nghi p Ngành 2006 2007 2008 2009 2010 - Tăng trư ng s n xu t nông nghi p 1.Nông nghiêp 86,5 84,0 88,11 85,61 86,28 2. Th y s n 2,37 2,14 2,18 2,43 2,39 3.Lâm nghi p 11,13 13,86 9,71 11,95 11,33
- 11 - - 12 - 2.2.2. Phát tri n các ngành trong nông nghi p - Di n tích: Di n tích cây gieo tr ng hàng năm gi m 0,35%/năm: 2.2.2.1. Tr ng tr t Lúa gi m 0,15%/năm; Ngô gi m 14,03%; rau ñ u gi m 0,4%/năm; B ng 2.3: Di n tích, s n lư ng m t s lo i cây tr ng ch y u di n tích s n tăng nhưng không ñáng k 3,8%/năm. Di n tích cây lâu Ch tiêu 2006 2007 2008 2009 2010 BQ (%) năm tăng 27,89%/năm, t p trung ch y u vào tăng di n tích cây cao A. Di n tích (ha) 17.222,3 17.352,9 20.629,6 22.694,1 26.859,1 7,09 su (30,9%/năm) và cây cà phê (9,7%/năm); di n tích tiêu gi m I. Cây hàng năm 11.167 10.386 12.001,9 11.096,5 10.827 -0,35 6,1%/năm; cây ăn qu gi m 5,6%/năm. 1. Cây lúa 2.363 2.412 2.428 2.323 2.346 -0,15 - S n lư ng: M c dù di n tích gi m nhưng s n lư ng các lo i 2. Cây ngô 684 507 527 412 361 -14,03 cây lương th c v n tăng, tuy m c tăng th p. S n lư ng các lo i cây 3. Cây s n 6.876 7.277 7.229 8155 7.929 3,8 công nghi p như cao su, cà phê gia tăng ñáng k : cao su tăng II. Cây lâu năm 6055,3 6966,9 8627,69 11597,6 16.032,3 27,89 89,75%/năm; cà phê tăng 3,36%/năm; riêng tiêu gi m 3,49%/năm. 1. Cao su 5.177 6.074 7.722 10.683 15.047 30,9 2.2.2.2. Chăn nuôi 2. Cà phê 495 500 613 566 657 8,01 B ng 2.4: Qui mô ñàn gia súc, gia c m c a huy n 3. Tiêu 11 12 13 7 7,3 -6,1 (Đơn v tính: con) 4. Cây ăn qu 406 380 352 342 321 - 5,6 Ch tiêu 2006 2007 2008 2009 2010 BQ (%) B. S n lư ng I. Đàn gia súc 18.845 17.985 18.206 18.874 19.590 1,74 I. Cây lương 1. Trâu 346 373 428 562 539 17,7 th c (T n) 2. Bò 10.603 9.766 9.081 8.924 9.054 6,7 1. Lúa c năm 3. L n 7.088 6.950 7.625 8.709 9.616 0,7 6.871 8.266 8.725 8.006 8.521 6,01 4. Dê 808 896 800 677 731 5,5 2.Cây ngô 1.404 1.806 2.326 1.764 1.104 1,03 II. Đàn gia c m 42.951 35.561 35.416 38.372 42.213 2,74 3. Cây s n 100.646 115.196 115.086 125.705 120.091 4,78 1. Gà 38.849 31.872 31.880 33.028 35.849 2,68 4. Cây hàng năm 616 1.165 2.143 4.108 4.253 67,07 III. SL th t hơi (t n) 915 870 812 932 985 0,11 (mía) 1. Trâu 9 11 10 16 14 14,6 II. Cây CN 2. Bò 256 263 292 238 253 3,07 1. M cao su 280 616 1.088 2.731 3.042 89,75 3. L n 650 596 410 463 495 2,41 2.Cà phê nhân 722 650 850 764 785 3,36 (Ngu n: Niên giám th ng kê huy n Sa Th y) 3. Tiêu 18 20 18 14 15 - 3,49 (Ngu n: Niên giám th ng kê huy n Sa Th y)
- 13 - - 14 - S lư ng ñàn gia súc tăng ch m 1,743%/năm; s n lư ng th t xu t ki m tra, ngăn ch n và x lí các trư ng h p phát r ng làm r y, khai chu ng tăng bình quân 0,11%/năm, th p hơn t c ñ tăng s lư ng thác lâm s n trái phép. ñàn gia súc ch ng t hi u qu chăn nuôi gia súc có xu hư ng gi m. 2.2.3. T ch c s n xu t nông nghi p Đàn gia c m trong 2 năm 2007 - 2008 do nh hư ng c a d ch T i huy n Sa Th y ñã hình thành và phát tri n các mô hình t cúm gia c m ñã gi m ñi r t m nh, năm 2009 huy n ñã t ch c t t ch c s n xu t nông nghi p sau: công tác tiêm phòng cho gia súc gia c m, nên s lư ng ñàn gia c m - Kinh t h gia ñình: là mô hình t ch c s n xu t ch y u, Tuy ñã tăng lên ñáng k . nhiên ki n th c s n xu t các h còn r t h n ch , thi u v n, thi u kinh Chăn nuôi c a huy n còn ch m phát tri n, quy mô ñàn gia súc, nghi m, s n xu t kinh doanh mang tính t phát, ñ c bi t là các h gia gia c m nh l , chưa t n d ng ñư c l i th ñ t ñai, ñ ng c r ng ñ ñình ñ ng bào dân t c thi u s phát tri n chăn nuôi theo hư ng t p trung. - Kinh t trang tr i: s lư ng trang tr i trên ñ a bàn huy n 2.2.2.3. Th y s n tăng nhanh, năm 2010 ñã có 128 trang tr i (126 trang tr i tr ng S n lư ng nuôi tr ng th y s n giai ño n 2006 – 2010 tăng bình cây lâu năm, 2 trang tr i nuôi tr ng th y s n). Các trang tr i ñã quân 14,28%/năm; S n lư ng th y s n khai thác t nhiên tăng th c hi n chuyên canh, thâm canh, ng d ng công ngh m i và 16,5%/năm. Năm 2010 s n lư ng nuôi tr ng ñ t 235 t n, trong ñó qu n lý s n xu t ch t ch , tuy nhiên qui mô các trang tr i còn r t s n lư ng cá ñ t 199 t n (chi m 84,6%). S n lư ng th y s n khai nh . thác t nhiên tăng 16,5%/năm, năm 2010 ñ t 493,6 t n, ñáp ng nhu - H p tác xã: ñ n năm 2010, m i có 03 h p tác xã nông nghi p, c u trên ñ a bàn và cung c p cho các nơi khác. thì 02 h p tác xã ñã ng ng ho t ñ ng, 01 h p tác xã m i thành. 2.2.2.4. Lâm nghi p Ngoài ra huy n ñã nhân r ng m t s mô hình phát tri n nông - Công tác tr ng r ng: xây d ng các mô hình phát tri n kinh nghi p m i như: Phát tri n kinh t kinh t trang tr i, kinh t vư n t r ng theo hư ng g n b o v , phát tri n v i khai thác, ch r ng, h gia ñình tr ng cây công nghi p, khôi ph c và phát tri n các bi n và hư ng l i t r ng. Phát tri n kinh t h gia ñình, kinh t làng ngh truy n th ng, mô hình chuy n ñ i r ng nghèo ki t sang trang tr i t ng h p vư n r ng, k t h p chăn nuôi v i tr ng tr t, nhân tr ng cây cao su… r ng các mô hình có hi u qu 2.2.4. Hi u qu s n xu t nông nghi p c a huy n - Công tác giao khoán qu n lý b o v r ng: Tri n khai giao ñ t, - Năng su t cây tr ng giao r ng và khoán qu n lý, b o v r ng cho h gia ñình và c ng ñ ng dân cư s ng g n r ng. - Công tác công tác qu n lí và b o v r ng: Giáo d c, tuyên truy n ngư i dân th c hi n t t trách nhi m ch r ng; tăng cư ng
- 15 - - 16 - B ng 2.5: Năng su t m t s lo i cây tr ng ch y u c a huy n nghi p có t c ñ tăng ch m hơn công nghi p, xây d ng và d ch v do (Đvt: t /ha) năng su t c a ngành nông nghi p tăng ch m. Lo i cây tr ng 2006 2007 2008 2009 2010 - Ngoài ra s phát tri n c a nông nghi p còn góp ph n gi i quy t I. Cây lương th c vi c làm cho trên 70% l c lư ng lao ñ ng c a huy n. 1. Lúa c năm 29,08 34,27 35,93 34,46 35,23 2.3. Nh ng t n t i trong phát tri n nông nghi p huy n Sa - Lúa ñông xuân 58,03 59,71 59,45 59,32 60,14 Th y và nguyên nhân 2.3.1. Nh ng t n t i - Lúa nư c v mùa 18,37 24,12 26,24 23,35 25,17 - Ti m năng nông nghi p l n nhưng khai thác chưa ñúng m c. - Lúa r y 9,76 8,35 9,89 6,59 8,99 - Nông nghi p phát tri n chưa toàn di n, chưa cân ñ i gi a tr ng 2. Cây ngô 20,51 35,62 44,14 42,92 45,31 tr t và chăn nuôi. S chuy n ñ i cơ c u cây tr ng, v t nuôi các 3. Cây s n 146,37 158,30 159,20 154,16 156,46 vùng sâu, vùng xa, vùng ñ ng bào dân t c thi u s còn ch m. 4. Cây CN hàng năm 220 431,8 437,24 555,2 594,76 - Kh năng ti p thu, ng d ng các ti n b khoa h c c a m t b II. Cây CN ph n nhân dân còn th p, chưa ñư c chú tr ng. 1. Cao su 5,28 8,00 12,11 10,31 10,33 - Công nghi p ch bi n phát tri n ch m, - K t c u h t ng ph c v s n xu t và ñ i s ng nông thôn còn 2. Cà phê (nhân) 14,83 14,28 19,52 15,85 15,68 th p kém, không ñ ng b , chưa ñáp ng ñư c yêu c u phát tri n. 3. Tiêu (khô) 18,0 16,67 18,36 19,37 19,2 - Các thành ph n kinh t phát tri n chưa m nh: Kinh t h ch m (Ngu n: Phòng Th ng kê huy n Sa Th y) phát tri n theo hư ng s n xu t hàng hoá; kinh t h p tác xã ho t ñ ng Năng su t m t s cây tr ng chính: Năng su t lúa c năm, Ngô, chưa hi u qu , chưa ñư c quan tâm ñúng m c; kinh t trang tr i còn S n c a huy n ñ u tăng và cao hơn năng su t bình quân toàn t nh. mang tính t phát, Năng su t cao su tăng khá nhanh, tuy nhiên so v i năng su t - Lao ñ ng nông nghi p ña s chưa ñư c qua ñào t o, có trình ñ chung c a t nh thì còn th p hơn nhi u (năm 2010 th p h n 2,45 dân trí th p. t /ha). Năng su t cà phê h u không tăng, th p hơn m c trung bình - L c lư ng cán b nông nghi p cơ s như m ng lư i khuy n toàn t nh 4,55 t /ha; Năng su t tiêu tương ñ i n ñ nh. nông, khuy n ngư còn h n ch chưa ñáp ng yêu c u. - Đóng góp c a ngành nông nghi p v thu nh p: 2.3.2. Nguyên nhân c a nh ng t n t i Nông nghi p là ngành ñóng góp nhi u nh t trong t ng thu nh p 2.3.2.1. Nguyên nhân khách quan toàn huy n, năm 2005 chi m g n 60% t ng thu nh p, nhưng ñ n năm - Tác ñ ng c a th trư ng th gi i v giá c v t tư, phân bón và 2010 t tr ng này ch còn 33,35%, cho th y thu nh p t ngành nông giá s n ph m nông nghi p trên th trư ng bi n ñ ng, thi u n ñ nh.
- 17 - - 18 - - Sa Th y là huy n biên gi i v trí ngõ c t, xu t phát ñi m v CHƯƠNG 3 kinh t th p. M t b ng dân trí th p, không ñ ng ñ u, có nhi u ñ ng M TS GI I PHÁP Đ Y M NH PHÁT TRI N bào dân t c thi u s , phong t c t p quán l c h u, tâm lý ti u nông, NÔNG NGHI P HUY N SA TH Y TRONG TH I GIAN Đ N trông ch l i vào Nhà nư c còn n ng n . 3.1. QUAN ĐI M, M C TIÊU VÀ PHƯƠNG HƯ NG PHÁT - Đi u ki n t nhiên không thu n l i. TRI N NÔNG NGHI P HUY N SA TH Y Đ N NĂM 2020 2.3.2.2. Nguyên nhân ch quan 3.1.1. Quan ñi m - Công tác xây d ng quy ho ch ch m, ch t lư ng th p, t m nhìn - Xác ñ nh nông nghi p là ngành ch ñ o, phát tri n nông nghi p còn h n ch . Vi c qu n lý quy ho ch thi u ch t ch , tri n khai th c là nhi m v hàng ñ u c trư c m t và lâu dài, là n n t ng ñ phát hi n quy ho ch chưa ñ ng b . tri n b n v ng v kinh t và n ñ nh chính tr , xã h i. - Qu n lý nhà nư c v tài nguyên r ng, khoáng s n, ñ t ñai còn - Quá trình công nghi p hóa, hi n ñ i hóa nông nghi p và nông buông l ng. thôn c a huy n ph i b t ñ u t CNH - HĐH nông nghi p - Công tác tuyên truy n, v n ñ ng chuy n ñ i cơ c u cây tr ng - T p trung m i ngu n l c ñ y m nh chuy n d ch cơ c u kinh t v t nuôi ch m. theo hư ng công nghi p hóa, hi n ñ i hóa. - Vi c thu hút ñ u tư t bên ngoài vào ñ a bàn chưa nhi u. - T p trung ưu tiên ñ u tư xây d ng k t c u h t ng kinh t - xã h i ñ t o ñ ng l c phát tri n, nh t là vùng sâu, vùng xa, vùng ñ ng bào dân t c thi u s . - Đ y m nh chuy n giao và ng d ng các ti n b khoa h c - k thu t và công ngh vào s n xu t, ñ i s ng. 3.1.2. M c tiêu phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n ñ n năm 2020 Ph n ñ u ñ t 4 m c tiêu v di n tích, năng su t, s n lư ng và giá tr nh m ñ m b o lương th c t i ch , n ñ nh ñ i s ng nhân dân. M c tiêu ñ n năm 2020: - T c ñ phát tri n kinh t 13%/ năm; Thu nh p bình quân ñ u ngư i ñ n năm 2020 ñ t 12 - 13 tri u ñ ng - T ng di n tích gieo tr ng ñ t 52.000 ha. Trong ñó: di n tích lúa nư c 2 v 900 ha - Cây s n 6.000 ha - Cây ngô 500 ha - Cà phê 900 ha - Cao su 43.000 ha.
- 19 - - 20 - 3.1.3. Phương hư ng xã h i, l a ch n ưu tiên ñ u tư nh ng công trình phát huy hi u qu 3.1.3.1. Phương hư ng phát tri n kinh t nông nghi p nhanh làm chuy n bi n các vùng ñ c bi t khó khăn. - Khai thác có hi u qu ti m năng, th m nh c a huy n v qu - Đ y m nh ng d ng các ti n b khoa h c công ngh vào s n ñ t, th y năng, tài nguyên r ng, khoáng s n... xu t và ñ i s ng, nh t là thành t u v sinh h c. - Đ y m nh chuy n d ch cơ c u kinh t , cơ c u cây tr ng v t nuôi - Đ y nhanh xây d ng các vùng s n xu t t p trung, t ng bư c theo hư ng CNH - HĐH nông nghi p nông thôn hình thành vùng nguyên li u ph c v công nghi p ch bi n. - Tranh th và phát huy m i ngu n l c cho ñ u tư cơ s h t ng - Tích c c phát tri n các lo i hình kinh t h p tác, h p tác xã k thu t cũng như cơ s h t ng xã h i. nông nghi p, ñi ñôi v i h p tác liên k t các doanh nghi p Nhà nư c. - Đ u tư ñưa gi ng cây, con năng su t cao, hi u qu kinh t cao 3.2. CÁC GI I PHÁP CH Y U NH M PHÁT TRI N NÔNG vào s n xu t. Tăng s h có thu nh p 50 tri u ñ ng trên m t ha ñ t NGHI P C A HUY N SA TH Y canh tác. 3.2.1. Hoàn thi n và qu n lý quy ho ch phát tri n nông nghi p - Tri n khai hi u qu các d án tr ng r ng, tr ng cao su và lai t o c a huy n ñàn gia súc, gia c m, khai thác t t vi c ñánh b t nuôi tr ng th y s n - Rà soát, b sung quy ho ch t ng th , quy ho ch chi ti t t trên các lòng h th y ñi n. huy n ñ n các xã. 3.1.3.2. Phương hư ng b trí s d ng ñ t nông nghi p - Ti n hành rà soát l i qu ñ t, b sung hoàn ch nh quy ho ch, k B ng 3.1: Qui ho ch di n tích, cơ c u ñ t ñ n năm 2015 ho ch s d ng ñ t. Có bi n pháp thu h i các di n tích ñ t ñã c p Hi n tr ng Qui ho ch 2015 nhưng không s d ng ho c s d ng lãng phí, kém hi u qu . TT Ch tiêu Di n tích TT Di n tích TT - Qui ho ch s d ng ñ t, b trí các lo i cây tr ng c n chú ý: + M r ng di n tích các lo i cây có giá tr kinh t phù h p v i (ha) (%) (ha) (%) ñi u ki n sinh thái c a huy n như cây cao su thay vào các di n tích T ng di n tích t nhiên 240.834 100 240.834 100 ñ t tr ng x u ñã b thoái hóa b i canh tác s n. 1 Nhóm ñ t nông nghi p 201.558 83,7 203.609 84,6 + H n ch m r ng di n tích cây hàng năm ñ c bi t là cây s n. 2 Nhóm ñ t phi NN 8.914 3,7 9.218 3,8 + Phát tri n cây cao su n u chuy n ñ i t ñ t r ng thì c n tránh 3 Nhóm ñ t chưa s d ng 30.362 12,6 28.007 11,6 khai thác b a bãi vào nh ng vùng r ng trung bình và r ng giàu. (Ngu n: Phòng Kinh t huy n Sa Th y) + Nghiên c u phát tri n nh ng lo i cây tr ng có tri n v ng như: 3.1.3.3. Phương hư ng phát tri n nông nghi p hàng hóa Cây lúa c n; Cây D u mè; Cây ca cao; Cây Hông (Polonia); Tr ng c - Tăng cư ng ñ u tư xây d ng ñ ng b k t c u h t ng kinh t - ph c v chăn nuôi và ph ñ t ch ng xói mòn.
- 21 - - 22 - + n ñ nh cơ c u r ng s n xu t, r ng phòng h và r ng ñ c nông thôn. d ng. T p trung qu n lý, s d ng b n v ng di n tích r ng t nhiên và + H p tác xã: Xây d ng các t h p tác s n xu t, ch bi n và tiêu r ng s n xu t hi n có, thay th các di n tích kém hi u qu b ng r ng th nông -lâm- th y s n cho các s n ph m ch l c c a huy n như: tr ng có năng su t cao. cao su, s n, cà phê... 3.2.2. Hoàn thi n các chính sách phát tri n nông nghi p + Tích t ñ t ñai ñ hình thành các trang tr i ñ l n, khu chuyên - Chính sách ñ t ñai: canh s n xu t hàng hóa. Th c hi n cơ gi i hóa trong s n xu t trang +Tháo g vư ng m c trong qu n lý, s d ng ñ t; th c hi n t t tr i, hình thành các trang tr i chăn nuôi ñ i gia súc, chăn nuôi ñ ng công tác b i thư ng, h tr tái ñ nh cư, gi i phóng m t b ng… v t hoang dã quy mô l n. + Rà soát, ti n hành giao ñ t, cho thuê ñ t, c p gi y ch ng nh n + Phát tri n mô hình tr ng, chăm sóc b o v r ng g n v i chăn quy n s d ng ñ t. Ti p t c th c hi n ñ u giá quy n s d ng ñ t ñ nuôi t o kinh phí ñ u tư xây d ng k t c u h t ng kinh t - xã h i. 3.2.4. Tăng cư ng ho t ñ ng ñ u tư phát tri n b n v ng nông - Chính sách h tr phát tri n s n xu t: nghi p + Ki m ñ nh ch t lư ng gi ng cây, con. 3.2.4.1. T p trung ñ u tư xây d ng k t c u h t ng ph c v nông + H tr giai ño n ki n thi t cơ b n c a s n xu t cây cao su. nghi p + Đ u tư phát tri n công nghi p ch bi n. - Đ u tư có tr ng ñi m và ñ ng b ñ khai thác các ngu n tài - Chính sách khuy n nông, khuy n lâm nguyên có hi u qu , trong ñó t p trung ñ u tư xây d ng và hoàn - Chính sách h tr khai hoang ru ng lúa nư c ch nh các công trình k t c u h t ng, ñ c bi t là h th ng th y l i, - Chính sách b o v r ng: giao thông, ñi n, khoa h c k thu t. + C n có chính sách khuy n khích ngư i làm công tác b o v - Tăng cư ng huy ñ ng các ngu n l c cho ñ u tư. Kêu g i các r ng. thành ph n kinh t , ñ u tư phát tri n công nghi p, d ch v và ñ u tư + Đ y m nh công tác tr ng r ng kinh t . k t c u h t ng. + T p trung khoanh nuôi, b o v , chăm sóc, tái sinh r ng, nh t là - Ưu tiên ngu n v n cho các công trình có tính thúc ñ y kinh t - r ng ñ u ngu n, phòng h ; ñ y nhanh ti n ñ giao ñ t, giao r ng cho xã h i, các tuy n ñư ng liên thôn, liên xã, nâng c p, s a ch a các h h nông dân và c ng ñ ng dân cư, làng xã s ng g n r ng; g n quy n ch a, công trình th y l i. l i v i trách nhi m c a các ch r ng. 3.2.4.2. Đ u tư chuy n ñ i cơ c u cây tr ng 3.2.3. Hoàn thi n các mô hình t ch c s n xu t nông nghi p Có chính sách tín d ng thích h p ñ các nông h ti p nh n + Kinh t h gia ñình: Phát tri n kinh t h theo hư ng s n xu t ñư c v n c a Ngân hàng. Đ y m nh ti n ñ c p "s ñ " v quy n s hàng hóa g n v i công nghi p hàng hóa, hi n ñ i hóa nông nghi p d ng ru ng ñ t ñ các nông h ñư c vay v n qua tín ch p ñ t ñai.
- 23 - - 24 - 3.2.4.3. Đ u tư nâng cao dân trí 3.2.5. Huy ñ ng v n b ng nhi u ngu n cho phát tri n nông - Nâng cao ch t lư ng giáo d c, phát tri n giáo d c vùng sâu, nghi p vùng xa, vùng ñ ng bào dân t c thi u s . - Có cơ ch thu hút ngu n v n ñ u tư xây d ng k t c u h t ng, - C ng c , hoàn thi n m ng lư i y t cơ s ; nâng cao ch t lư ng cơ s s n xu t và d ch v nông nghi p. các chương trình m c tiêu qu c gia v y t . - Đ y m nh và m r ng ñ u tư tín d ng nông nghi p. - Tăng cư ng công tác truy n thông chính sách dân s -k ho ch - T o ñi u ki n thu n l i ñ ngư i dân, các nhóm h , t h p tác hóa gia ñình. ñư c ti p c n v i các ngu n v n. - Th c hi n t t công tác xóa ñói gi m nghèo, nh t là gi i quy t - Ưu tiên ngu n v n tín d ng Nhà nư c vào các d án chuy n ñ t , ñ t s n xu t, nhà cho ñ ng bào dân t c thi u s . d ch cơ c u kinh t , chuy n ñ i cơ c u cây tr ng, v t nuôi g n v i 3.2.4.4. Đ u tư chi u sâu vào tài nguyên ñ t ch bi n và tiêu th . Nâng cao và n ñ nh lâu dài ñ phì nhiêu c a ñ t. 3.2.6. Đ y m nh công tác khuy n nông và chuy n giao công ngh 3.2.4.5. Đ u tư chi u sâu vào tài nguyên nư c - Đưa gi ng m i có năng su t, ch t lư ng cao vào s n xu t, t ng + Nâng c p các công trình thu l i và kiên c hoá kênh mương. bư c cơ gi i hóa, th y l i hóa trong s n xu t, xác ñ nh cây, con phù + Tăng ñ che ph trên các lưu v c b ng cách b trí h th ng h p v i t ng vùng; canh tác h p lý, tr ng r ng ñ u ngu n, tr ng cây ch n gió, cây h - Phát tri n các mô hình nuôi tr ng th y s n m i. ñ u... - Đ u tư h tr các mô hình th nghi m gi ng m i có năng su t + Áp d ng bi n pháp b o v ngu n nư c ng m, t o ngu n nư c ch t lư ng cao, thích nghi v i ñi u ki n ñ t ñai khí h u c a ñ a b sung cho ngu n nư c ng m b ng cách: ngăn ch n n n phá r ng, phương ñ nông dân chuy n ñ i cơ c u cây tr ng. b o v r ng ñ u ngu n, ưu tiên tr ng các lo i cây lâu năm có ñ che 3.2.7. M r ng liên k t trong s n xu t và tiêu th s n ph m ph cao; có quy ho ch khai thác s d ng ngu n nư c ng m h p lý. - Khuy n khích phát tri n các cơ s ch bi n nông s n: C n có 3.2.4.6. Đ u tư chi u sâu vào tài nguyên r ng qui ho ch, kêu g i ñ u tư ñ ch bi n, tiêu th nông s n cho nông dân. + T p trung vào ph c h i r ng tái sinh và tr ng r ng m i, - Đ y m nh tiêu th nông s n: + Trên cơ s xem xét ñ phì nhiêu th c t , ñ phì nhiêu c a ñ t +Liên k t v i các doanh nghi p th c hi n các h p ñ ng ñ u tư ñ xác ñ nh các chu n m c v ñi u ki n t nhiên ñ b trí ñúng cây con gi ng, cây gi ng, v n cho dân và bao tiêu s n ph m. r ng và cây công nghi p. + Ký h p ñ ng tiêu th nông s n v i các t ch c mua ñ các nông h nh n ñư c v n ng trư c b ng v t tư. + T ch c t t m ng lư i tư thương, thi t l p quan h h p ñ ng hai chi u gi a nông h v i công ty kinh doanh, ch bi n nông s n.
- 25 - - 26 - + Xây d ng các trung tâm h c t p c ng ñ ng, k t n i m ng K T LU N Internet, l p trang Web gi i thi u s n ph m… Lu n văn ñã hoàn thành nh ng nhi m v cơ b n sau ñây: - Th c hi n t t mô hình liên k t “ 4 nhà”: - H th ng hóa nh ng cơ s lý lu n cơ b n v phát tri n nông + Các doanh nhân làm công tác xu t kh u nông s n; ñ u tư vào nghi p; làm rõ n i dung, các tiêu chí ñánh giá phát tri n nông nghi p; khâu ch bi n, công ngh b o qu n sau thu ho ch; xây d ng,qu ng ch ra các nhân t nh hư ng ñ n phát tri n nông nghi p; nghiên c u bá thương hi u nông s n. kinh nghi m phát tri n nông nghiêp c a các ñ a phương. +Nhà khoa h c: xác ñ nh nông s n chi n lư c, ch t lư ng gi ng - B ng s li u thu th p và phân tích, lu n văn ñã ch ra nh ng l i cây, gi ng con. Cùng v i các nhà qu n lý xây d ng k ho ch và ch th và b t l i c a huy n Sa Th y trong phát tri n nông nghi p. ñ o s n xu t; giúp nông dân áp d ng ti n b khoa h c, k thu t ... - Đánh giá nh ng thành công và h n ch trong phát tri n nông + Nhà “ngân hàng” cho vay ti n ñ tái s n xu t m r ng, ch nghi p huy n Sa Th y. Nghiên c u cho th y: Nông nghi p là b bi n và b o qu n nông s n sau thu ho ch; h tr v n cho nông dân ph n ch y u trong cơ c u kinh t c a huy n Sa Th y. Nh ng năm khi giá c th trư ng th gi i xu ng th p, chưa bán ñư c nông s n. qua, nông nghi p c a huy n ñã có nh ng bư c phát tri n m nh m , 3.3. M t s ki n ngh giá tr s n xu t nông nghi p có m c tăng khá (9,1%/năm), góp ph n - Đ i v i nhà nư c: quan tr ng gi i quy t vi c làm, t o thu nh p, xóa ñói gi m nghèo cho + C n có chính sách h tr , ưu tiên ñ c bi t v v n, gi ng cây ngư i dân. Cơ c u nông nghi p c a huy n ñã có s chuy n d ch theo tr ng, v t nuôi, khoa h c k thu t, ñào t o k thu t cho ngư i dân; hư ng nông nghi p – lâm nghi p - th y s n; s chuy n d ch cơ c u ñ c bi t ñ u tư cho k t c u h t ng phát tri n nông nghi p nông thôn. các lo i cây tr ng v t nuôi phù h p v i ñi u ki n s n xu t c a ñ a + C n có cơ quan chuyên trách d báo th trư ng nông s n. phương và mang l i giá tr kinh t cao, năng su t, s n lư ng các lo i - Đ i v i t nh Kon Tum: cây tr ng, v t nuôi tăng lên; các mô hình s n xu t ti n b ñang hoàn + Rà soát qui ho ch phát tri n nông – lâm – ngư nghi p cho các thi n và phát tri n. huy n. C n có qui ho ch ñ u tư k t c u h t ng nh t là h th ng giao Tuy nhiên m c tăng giá tr s n xu t nông nghi p còn th p h n thông, h th ng th y l i, h th ng cung c p ñi n, nư c; các cơ s s n m c tăng giá tr s n xu t bình quân toàn huyên; Các ti m năng trong xu t, cung ng cây gi ng, con gi ng, cơ s ch bi n nông s n. s n xu t nông nghi p chưa ñư c khai thác h t, các ñi u ki n h t ng + Xác ñ nh phương hư ng phát tri n các lo i cây tr ng, v t nuôi cho s n xu t nông nghi p c a huy n v n còn th p kém, trình ñ s n phù h p v i l i th ñ t ñai, khí h u c a t nh và có kh năng tiêu th . xu t, k thu t canh tác còn nhi u h n ch . + H tr ñ a phương trong khuy n nông, ñào t o ngu n nhân l c. - Lu n văn ñã ñ xu t 7 gi i pháp quan tr ng ñ phát tri n nông + C i thi n môi trư ng ñ u tư, ñ y m nh thu hút các d án ñ u tư nghi p c a huy n Sa Th y trong th i gian ñ n. vào phát tri n nông nghi p.