Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào

Chia sẻ: Mucong999 Mucong999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

42
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của nghiên cứu của luận văn là đánh giá thực trạng tổ chức và hoạt động giám sát của Hội đồng Nhân dân tỉnh Savannakhet nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, để tìm những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA PHOUDTILARD SENGMANY HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN TỈNH SAVANNAKHET CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2019
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Vũ Văn Nhiêm Phản biện 1: TS. Hà Quang Thanh Phản biện 2: PGS. TS. Phạm Minh Tuấn Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ tại Học viện Hành chính Quốc gia Vào hồi………giờ…….ngày………tháng……năm 2019 Có thể tìm đọc luận văn tại: Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Sau khi được giải phóng vào tháng 12 năm 1975, chính quyền nhà nước của Lào dưới sự lãnh đạo của Đảng Nhân dân cách mạng, là một chính quyền của dân, do nhân dân và vì nhân dân. Qua hơn 40 năm hình thành và phát triển, chính quyền nhân dân mà cụ thể là hội đồng nhân dân luôn xứng đáng là người đại biểu trung thành của nhân dân, góp phần không nhỏ cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Điều 2 Hiến pháp Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào năm 2015 quy định: Nhà nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào là nhà nước dân chủ nhân dân. Tất cả quyền lực thuộc về nhân dân, do nhân dân và vì lợi ích của nhân dân các bộ tộc, của tất cả các tầng lớp xã hội với người lao động, nông dân và đội ngũ trí thức là thành phần chính. Nhân dân thực hiện quyền lực của mình thông qua hình thức dân chủ trực tiếp và dân chủ đại diện. Trong bộ máy nhà nước Lào có hai cơ quan do nhân dân trực tiếp bầu ra đó là Quốc hội và Hội đồng nhân dân. Hội đồng nhân dân cấp tỉnh có vị trí vô cùng quan trọng; là cầu nối giữa Trung ương và địa phương trong việc thực thi đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước tại địa phương và là nơi trực tiếp ra các quyết định về những chủ trương chính sách lớn liên quan đến phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Vì vậy nghiên cứu về tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân theo pháp luật hiện hành có ý nghĩa cả lý luận cũng như thực tiễn, góp phần hoàn thiện và nâng cao hoạt động hoạt động của Hội đồng nhân dân, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân. Hoạt động của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet đã có những chuyển biến rõ rệt, đóng góp tích cực vào thành công của sự nghiệp đổi mới và xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân. Tuy nhiên, theo đánh giá của nhiều báo cáo chính
2 thức, hoạt động của Hội đồng nhân dân các cấp nói chung và của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh nói riêng vẫn còn biểu hiện mang tính chất hình thức; chưa thực hiện tốt vai trò, chức năng theo quy định của các văn bản pháp luật đề ra; hiệu lực, hiệu quả còn thấp, thậm chí trong dư luận còn một số ý kiến chưa hiểu rõ về chức năng và quyền hạn của Hội đồng nhân dân. Vì vậy, cần tập trung cải tiến, đổi mới trên các phương diện hoạt động của Hội đồng nhân dân mạnh hơn để đáp ứng yêu cầu, đáp ứng kỳ vọng của đại biểu và cử tri tỉnh nhà. Với mong muốn nâng cao chất lượng hoạt động của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet, trên cơ sở lý luận về tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, thực trạng tổ chức và hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh trong những năm gần đây, tác giả lựa chọn đề tài: “Nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào” để làm đề tài nghiên cứu cho luận văn cao học Quản lý Hành chính công. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn - Luận văn của Xải U Phun Xả Ly với đề tài “Tăng cường vai trò của Quốc hội trong việc đảm bảo quyền lực chính trị của nhân dân lao động ở nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào”, bảo vệ tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh năm 2004. - Vanxay Sengdavong, Tổ chức bộ máy của Văn phòng tỉnh PhongSaLy nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, Luận văn Quản lý Hành chính công, Học viện Hành chính Quốc gia, 2013. - Phommalath Sengdone, Hiệu quả hoạt động của Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh Bokeo, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, Luận văn Quản lý công, Học viện Hành chính quốc gia, 2015. Các công trình nghiên cứu của Việt Nam: - Nguyễn Viết Bé “Nhân dân lao động thực thi quyền lực chính trị thông qua cơ quan dân cử”, Nxb Chính trị Quốc gia Hà Nội, 1998 .
3 - Tác giả Nguyễn Sỹ Dũng với cuốn “Quyền giám sát của Quốc hội: nội dung và thực tiễn từ góc nhìn tham chiếu” nhìn nhận sự giám sát của Quốc hội đối với cơ quan hành chính nhà nước từ góc độ thực tiễn. - Nguyễn Quốc Tuấn, Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân các cấp, Tạp chí Quản lý Nhà nước số 6/2002. Trương Đắc Linh, Tổ chức và hoạt đồng các ban của Hội đồng nhân dân, Tạp chí nghiên cứu lập pháp, số 2/2003. Bùi Huyền Mai, Đổi mới tổ chứcc và hoạt động chủa Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, Luận văn Thạc sĩ Luật học, Viện Nhà nước và pháp luật, năm 1004 Tác giả Văn Tất Thu với cuốn “Tổ chức và hoạt động của văn phòng bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc chính phủ” xuất bản năm 2011 bởi Nhà xuất bản Chính trị quốc gia. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn - Mục đích: Mục đích của nghiên cứu của luận văn là đánh giá thực trạng tổ chức và hoạt động giám sát của Hội đồng Nhân dân tỉnh Savannakhet nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, để tìm những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet . - Nhiệm vụ: Hệ thống hóa cơ sở lý luận về Hội đồng nhân dân tỉnh, cơ quan cầu nối giữa Trung ương và địa phương trong việc thực thi đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước tại địa phương. Đánh giá thực trạng tổ chức và hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet hiện nay, chỉ ra được những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân của ưu điểm, hạn chế trong tổ chức và hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet.
4 Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn - Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của luận văn là hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. - Phạm vi nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào từ 2016 - 2018. 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn - Phương pháp luận: Luận văn nghiên cứu trên cơ sở phương pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử. - Phương pháp nghiên cứu: Luận văn sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để nghiên cứu vấn đề, đó là các phương pháp: phân tích, tổng hợp, thống kê, so sánh; phỏng vấn chuyên gia, diễn giải và quy nạp. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Luận văn góp phần hoàn thiện về phương diện lý luận về việc nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của HĐND tỉnh Savannakhet nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, trên cơ sở đó góp phần thể hiện rõ vai trò là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân. Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể làm tài liệu nghiên cứu và giảng dạy về nhà nước và pháp luật trong các trường đào tạo cán bộ của Đảng và Nhà nước về nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND tỉnh. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần Mở đầu và Kết luận, luận văn có 3 chương.
5 Chương 1. Cơ sở lý luận và vị trí pháp lý về chất lượng hoạt động giám sát của HĐND tỉnh Chương 2. Thực trạng hoạt động giám sát của HĐND tỉnh Savannakhet, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào Chương 3. Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của HĐND tỉnh Savannakhet nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN CẤP TỈNH 1.1. VỊ TRÍ PHÁP LÝ VÀ CHỨC NĂNG CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN CẤP TỈNH 1.1.1. Vị trí pháp lý của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh HĐND là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, cơ quan đại biểu của nhân dân, do nhân dân địa phương bầu ra theo nguyên tắc phổ thông, bình đẳng trực tiếp với hình thức bỏ phiếu kín. HĐND đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân địa phương. HĐND là một tổ chức vừa có tính chất chính quyền lực, vừa có tính chất quần chúng, vừa là trường học quản lý Nhà nước, quản lý xã hội ở địa phương. Tính chất đại diện và tính chất quyền lực của HĐND có quan hệ biện chứng với nhau. Tính đại diện là tiền đề đảm bảo để HĐND trở thành cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương. Quyền lực của HĐND được xác định trong Hiến pháp về bản chất cũng chính là quyền lực của Nhân dân. 1.1.2. Chức năng của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh 1.1.2.1. Chức năng quyết định - Quyết định về quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội - Quyết định về phát triển giáo dục, y tế xã hội, văn hóa, thông tin, thể dục thể thao - Quyết định về phát triển khoa học - công nghệ, tài nguyên và môi trường 1.1.2.2. Chức năng giám sát
6 Chức năng này được triển khai trên các mặt công tác: tuyên truyền, phổ biến nghị quyết trong nhân dân qua hoạt động của đại biểu. Tổ đại biểu và cơ quan chức năng thuộc Ủy ban nhân dân; Thường trực HĐND chỉ đạo, đôn đốc ủy ban nhân dân triển khai thực hiện nghị quyết của HĐND, trong đó có việc ban hành các văn bản cụ thể hóa như quyết định, chỉ thị; đề ra các biện pháp thực hiện. HĐND giám sát việc thực hiện Hiến pháp, pháp luật và nghị quyết của các cơ quan nhà nước cùng cấp, thông qua việc xem xét các báo cáo của thường trực HĐND, các ban của HĐND, Ủy ban nhân dân, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân cùng cấp, thông qua hoạt động của đại biểu HĐND trong kỳ họp và giữa hai kỳ họp nhất là qua chất vấn của đại biểu HĐND tại kỳ họp của HĐND. 1.2. HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN CẤP TỈNH 1.2.1. Hoạt động giám sát thông qua kỳ họp hội đồng nhân dân Giám sát là một trong hai chức năng quan trọng nhất của HĐND. Tại kỳ họp, HĐND thực hiện quyền giám sát của mình thông qua việc xem xét các báo cáo của Thường trực HĐND, UBND, các ban HĐND tỉnh, TAND, VKSND tỉnh thực hiện quyền chất vấn. Trước khi tiến hành kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh xây dựng kế hoạch hướng dẫn các Tổ đại biểu tiếp xúc cử tri và họp Tổ đại biểu. Tại kỳ họp, báo cáo thẩm tra của các ban HĐND tỉnh thể hiện chính kiến của ban về những vấn đề đã thẩm tra, góp phần định hướng cho các đại biểu HĐND thảo luận và quyết định các nội dung được trình tại kỳ họp. Trong các kỳ họp, HĐND tỉnh phải chú trọng đến hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn, coi đây là công cụ giám sát trực tiếp của đại biểu HĐND, nhằm tăng cường hiệu lực và hiệu quả hoạt động của HĐND tỉnh. 1.2.2. Hoạt động giám sát ngoài kỳ họp
7 Giám sát việc tuân theo Hiến pháp, pháp luật của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh là một trong những biện pháp cần thiết và không thể thiếu được nó, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo đảm quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân. - Thông qua hoạt động giám sát, các quyết định của HĐND có thê những căn cứ khoa học vững chắc, phù hợp với yêu cầu thực tế địa phương, đảm bảo tính khả thi của các quyết định, từ đó nâng cao cường hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND - Thông qua hoạt động giám sát giúp HĐND cấp tỉnh phát hiện kịp thời những yếu kém, khiếm khuyết trong hoạt động quản lý của các cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội ở địa phương, từ đó có biện pháp khắc phục sửa chữa nhằm đảm bảo tính quyền lực nhà nước của HĐND - Thông qua hoạt động giám sát của HĐND cấp tỉnh mà góp phần làm trong sạch bộ máy nhà nước ở địa phương làm cho chính quyền nhà nước ở địa phương trở nên vững mạnh. 1.3. Một số yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động giám sát 1.3.1. Yếu tố chính trị 1.3.2. Yếu tố kinh tế 1.3.3. Yếu tố văn hóa 1.3.4. Các yếu tố khác 1.3.4.1. Đội ngũ cán bộ, công chức 1.3.4.2. Cơ cấu tổ chức 1.3.4.3. Điều kiện cơ sở vật chất - kỹ thuật 1.3.4.4. Môi trường làm việc Tỉểu kết chương 1 Trong chương 1, tác giả đã khái quát cơ sở lý luận chung về vị trí pháp lý, chức năng của HĐND cấp tỉnh. HĐND là cơ quan đại biểu của nhân dân, do nhân dân địa phương bầu ra, là một tổ chức vừa có tính chất chính quyền lực, vừa có tính chất quần chúng, vừa là trường học quản lý Nhà nước, quản lý xã hội ở địa phương.Vì vậy, HĐND không chỉ chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương mà còn
8 chịu trách nhiệm trước chính quyền cấp trên. Tính chất đại diện và tính chất quyền lực của HĐND có quan hệ biện chứng với nhau Giám sát của HĐND bao gồm: giám sát của HĐND tại kỳ họp, giám sát của Thường trực HĐND, giám sát của các ban của HĐND và giám sát của đại biểu HĐND. Như vậy, chủ thể hoạt động giám sát bao gồm: HĐND như một tập thể các đại biểu HĐND tại kỳ họp, Thường trực HĐND, các ban của HĐND, đại biểu HĐND. Ngoài ra, luận văn còn nêu một số yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động giám sát gồm yếu tố chính trị, yếu tố kinh tế, yếu tố văn hóa và các yếu tố khác như đội ngũ cán bộ công chức; cơ cấu tổ chức, điều kiện cơ sở vật chất - kỹ thuật, môi trường làm việc… Chương 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN TỈNH SAVANNAKHET NƯỚC CHDCND LÀO 2.1. Giới thiệu về Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet nước CHDCND Lào 2.1.1. Quá trình hình thành của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet HĐND tỉnh Savannakhet được thành lập cuối năm 1993 và có tên gọi là “Văn phòng giúp việc Đại biểu Quốc hội khu vực bầu cử số 13”. Sau nhiều lần đổi tên, đến cuộc bầu cử Đại biểu Quốc hội tại khu vực và đại biểu HĐND tỉnh ngày ngày 20 tháng 3 năm 2016, ngày 31 tháng 5 năm 2016 các đại biểu Đại hội đã chính thức đổi tên từ “Văn phòng Đại biểu Quốc hội tại khu vực bầu cử số 13” thành “ Hội đồng Nhân dân tỉnh ” đến nay. 2.1.2. Vị trí, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet 2.1.2.1. Vị trí, nhiệm vụ của HĐND tỉnh Savannakhet - HĐND tỉnh Savannakhet với tư cách là người đại diện về quyền làm chủ nhân dân trong tỉnh.
9 - HĐND tỉnh Savannakhet là cầu nối giữa chính quyền Trung ương và cấp trên với chính quyền tỉnh và các huyện trên địa bàn tỉnh, vừa bảo đảm sự tập trung thống nhất trong hoạt động của bộ máy nhà nước trên phạm vi toàn quốc, vừa đảm bảo phát huy được nội lực của tỉnh. 2.1.2.2. Cơ cấu tổ chức của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet Ngày 20 tháng 3 năm 2016, cử tri tỉnh đã bỏ phiếu bầu HĐND các cấp, trong đó có 11 đại biểu Quốc hội tại khu vực bầu cử số 13, 36 đại biểu HĐND tỉnh . Hiện nay tổng số đại biểu là 47 - Trình độ đại biểu HĐND tỉnh Savannakhet + Trình độ chuyên môn: Sơ cấp 1 đại biểu, trung cấp 6 đại biểu, cao đẳng 9 đại biểu, đại học 15 đại biểu, trên đại học 5 đại biểu + Trình độ chính trị: sơ cấp 01 đại biểu, trung cấp 1 đại biểu, cao cấp và cử nhân 9 đại biểu + Độ tuổi: dưới 35 tuổi có 08 đại biểu; từ 35 đến 60 tuổi có 23 đại biểu; trên 60 tuổi có 5 đại biểu - Về bộ máy cán bộ nhân viên của HĐND tỉnh Savannakhet có 72 người Thường trực HĐND tỉnh có 07 người bao gồm Chủ tịch HĐND tỉnh, 2 Phó Chủ tịch HĐND tỉnh và Ủy viên Thường trực HĐND tỉnh ; Ban Pháp chế - An ninh và Quốc phòng có 13 thành viên; Ban Kinh tế - Kế hoạch và Tài chính từ đầu nhiệm kỳ đến hiện nay gồm 07 thành viên ;Ban Văn hóa - Xã hội và Dân tộc có 13 thành viên Ngoài ra còn có bộ phận thư ký có đông số cán bộ nhân viên nhất với 26 thành viên và chia làm 4 tiểu Ban: Tổng hợp - Thông tin, Hành chính - Kế toán, Tổ chức - Kiểm tra và tổ chịu trách nhiệm công việc bầu cử - đối ngoại 2.1.3. Tổng quan về hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet Căn cứ vào Nghị quyết của HĐND tại mỗi kỳ họp và chương trình công tác của HĐND giữa hai kỳ họp, Thường trực HĐND, các Ban chủ động xây dựng chương trình công tác, trong đó có kế hoạch
10 giám sát, xác định nội dung chi tiết các lĩnh vực, các vấn đề trọng điểm, vấn đề bức xúc liên quan đến chế độ, chính sách, đời sống an sinh xã hội của người dân, qua đó chọn ra các chuyên đề khảo sát, giám sát . 2.2. Thực trạng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet thông qua kỳ họp Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND đã tổ chức 9 kỳ họp, trong đó có 2 kỳ họp bất thường và 1 kỳ họp chuyên đề. Các kỳ họp được thực hiện theo đúng quy định của Luật tổ chức HĐND năm 2015; các đại biểu về dự đạt khoảng 94 – 96%; kỳ họp giữa năm diễn ra từ 3-4 ngày. Thứ nhất, về hoạt động xem xét báo cáo Sơ đồ 2.1: Báo cáo xem xét tại kỳ họp Báo cáo xem xét tại kỳ họp Báo cáo Báo cáo của Thường Báo cáo của Viện của trực HĐND, các ban trưởng VKSND, UBND HĐND Chánh án TAND Tại HĐND tỉnh Savanakhet, thông thường mỗi kỳ họp có khoảng 20 - 25 báo cáo. Do thời gian kỳ họp có hạn nên một số báo cáo không được trình bày tại kỳ họp.Tuy nhiên, qua giám sát thấy rằng các báo cáo tại kỳ họp cũng thấy được trong các báo cáo đó còn những hạn chế. Thứ hai, hoạt động chất vấn
11 Đối với việc trả lời chất vấn: người bị chất vấn phải trả lời trực tiếp, đầy đủ về các nội dung mà các đai biểu HĐND đã chất vấn và xác định rõ trách nhiệm cũng như biện pháp khắc phục. Sơ đồ 2.2.: Đối tượng chất vấn của HĐND cấp tỉnh Đối tượng chất vấn của HĐND cấp tỉnh Chủ Chủ tịch UBND, Thường Viện tịch các thành viên trực trưởng HĐND UBND, thủ trưởng HĐND, các VKSND, các cơ quan chuyên ban HĐND Chánh án môn của UBND TAND Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND tỉnh Savannakhet đã tổ chức 6 kỳ họp thường lệ, 2 kỳ họp bất thường, 1 kỳ họp chuyên đề. Trong 6 kỳ họp thường lệ có 4 có phiên chất vấn và trả lời chất vấn Thứ ba, hoạt động giám sát thông qua hình thức bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do HĐND bầu Sơ đồ 2.3: Các chức vụ do HĐND bầu Các chức vụ do HĐND bầu Chủ tịch, Trưởng Chủ tịch, Thư
12 Bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do HĐND bầu là một hình thức giám sát mới của HĐND được quy định trong Luật Tổ chức HĐND năm 2015. 2.3. Thực trạng hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Savannakhet ngoài kỳ họp 2.3.1. Hoạt động của Thường trực HĐND tỉnh Savannakhet 2.3.1.1. Về hoạt động tổ chức Đoàn giám sát Từ tháng 5 năm 2016 đến tháng 12 năm 2016, Thường trực HĐND đã tổ chức 14 cuộc giám sát với các ngành ở địa phương để kiểm tra, đôn đốc thực hiện nghị quyết HĐND tỉnh. Sau các cuộc giám sát, Thường trực HĐND tỉnh đã thực hiện việc thông báo ý kến kết luận và kiến nghị đến các đơn vị, cơ quan liên quan về những vấn đề cần xử lý, tháo gỡ và bàn bạc với lãnh đạo UBND tỉnh để cùng phối hợp 2.3.1.2. Xem xét giải quyết việc khiếu nại, tố cáo của công dân Năm 2016 Thường trực HĐND đã tiếp nhận 42 đơn thư của công dân, đã chỉ đạo văn phòng gửi đấn các cơ quan, cá nhân liên quan và giúp Thường trực HĐND phối hợp với các cơ quan chức năng theo dõi, đôn đốc, giải quyết. Trong số đơn thư gửi đến gồm có đơn thư khiếu nại về sai phạm quản lý đất đai và ngân sách ở cấp huyện, giải quyết các chế độ chính sách. Năm 2017
13 Thường trực HĐND tỉnh đã tiếp nhận 85 đơn thư của công dân gửi đến và giải quyết các kiến nghị của 79 lượt công dân. Đến cuối năm cơ quan có thẩm quyền mới giải quyết được 31/75 đơn (54,3 %). Thường trực HĐND tỉnh cùng Tổ trưởng Tổ đại biểu HĐND tỉnh đã tổ chức 1 buổi làm việc trực tiếp tại UBND thành phố Kayson Phomvihan để giải quyết đơn của cử tri ở 2 bản. Năm 2018 Thường trực HĐND tỉnh đã tiếp nhận được 47 đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân. Nội dung đơn công dân gửi đến hầu hết là khiếu nại, tố cáo . Trong số 47 đơn chỉ có 29 đơn đủ điều kiện chuyển. Thường trực HĐND cũng nhận được 7 công văn trả lời của các cơ quan chức năng đạt 24,1% số đơn đã chuyển. 2.3.1.3. Xem xét văn bản quy phạm pháp luật của UBND cùng cấp, nghị quyết của HĐND cấp dưới trực tiếp xem xét hoạt động giám sát của các ban HĐND Đối với hoạt động xem xét văn bản quy phạm pháp luật của UBND cùng cấp, nghị quyết của HĐND cấp dưới trực tiếp, chủ yếu do Ban pháp chế - An ninh và Quốc phòng thực hiện với sự tham gia của Thường trực HĐND. Tuy nhiên, từ đầu nhiệm kỳ đến nay hoạt động xem xét văn bản quy phạm không được tiến hành thường xuyên. Hoạt động giám sát giữa hai kỳ họp của Thường trực HĐND tập trung chủ yếu vào hoạt động tổ chức Đoàn giám sát và xem xét việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân. Các hoạt động này đều có đại diện các Ban HĐND tham gia. 2.3.2. Hoạt động của các Ban HĐND từ 2016 đến nay Từ đầu nhiệm kỳ đến nay (tính đến hết năm 2018) các Ban HĐND tỉnh đã thực hiện các cuộc giám sát như sau: Bảng 2.1: Tổng số các cuộc giám sát từ đầu nhiệm kỳ đến năm 2018 của các Ban HĐND Năm Ban Kinh tế - Kế Ban Văn hóa Ban Pháp hoạch và Tài - Xã hội và chế - An ninh chính Dân tộc
14 và Quốc phòng Đã tổ chức 12 cuộc Đã tổ chức 13 Đã thực hiện giám sát tại sở, cuộc giám sát 12 cuộc giám ngành và các đơn vị tại 4 sở, ngành, sát tại sở, 2016 trên lĩnh vực kinh 2 huyện thành ngành và tế, ngân sách, nông phố và 3 đơn UBND các nghiệp, công vị trên lĩnh vực huyện , hoạt nghiệp, giao thông giáo dục, y tế, động của các vận tải, đầu tư xây lao động, bảo cơ quan tư dựng cơ bản, quản hiểm xã hội, pháp cấp lý đất đai văn hóa thông huyện tại tin thành phố Kayson và huyện Champhon Đã 8 lần tham gia Đã thực hiện Đã thực hiện hoạt động giám sát 22 cuộc giám 24 cuộc giám chung với Đại biểu sát về các chủ sát về các lĩnh Quốc hội trong việc đề: kết quả vực; tình hình 2017 theo dõi kiểm tra công tác văn và kết quả việc tổ chức thực hóa xã hội, công tác cải hiện kế hoạch phát chương trình cách thủ tục triển kinh tế, kế xã hội hóa giáo hành chính, hoạch ngân sách, dục, quy chế công tác tiếp sản xuất công hoạt động của dân, giải nghiệp thành hàng các trường bán quyết khiếu hóa và những ảnh công , nâng nại tố cáo của hưởng của nó, với cao tay nghề công dân và tổng cộng 80 lượt cho người lao việc thực hiện người tham gia động… các kết luận sau thanh tra..
15 Đã thực hiện được Đã 1 lần giám Đã 10 lần tập 16 cuộc giám sát tại sát về công tác trung giám sát các đơn vị và địa di dân tái định việc tổ chức phương về các lĩnh cư cho nhân thực hiện vực dân vùng chịu Hiến pháp, ảnh hưởng từ luật, văn bản dự án xây quy phạm dựng thủy điện pháp luật Xenalong và trong lĩnh vực dự án trồng chịu trách cây ăn quả của nhiệm. công ty Souk Hung Huong ở huyện Nong Đã 5 lần hoạt động Thực hiện 20 Đã thực hiện giám sát và thúc đẩy giám sát về 22 cuộc giám kế hoạch phát triển thực hiện chế sát về tỏ chức 2018 nông thôn, xóa đói độ chính sách bộ máy quản giảm nghèo gắn liền đối với người lý sử dụng với kế hoạch phát nghèo, người biên chế trên triển bền vững và cao tuổi, tình địa bàn tỉnh, phát triển kinh tế hình tham gia vấn đề cải quy mô vừa và nhỏ. bảo hiểm y tế cách hành Các ban đã thực của người dân, chính và giải hiện 15 cuộc giám về công tác quyết đơn thư sát về việc triển khám chữa khiếu nại, tố khai đề án phát triển bệnh cho trẻ cáo của công các khu du lịch, chợ em dưới 6 tuổi, dân, kết quả thương mại tại các kết quả công công tác thi cửa khẩu với Việt tác chăm sóc hành án dân Nam và Thái Lan, sự năm 2018
16 Đã tham gia giám giáo dục trẻ Đã 1 lần tham sát chung với em… gia hoạt động Ngành Kinh tế- Đã thực hiện giám sát Khoa học và Môi kiểm tra giám chung với trường đối với việc sát những ảnh Thường trực sử dụng chât hóa hưởng đến QH đối với học của Nhà máy cuộc sống của việc công sản xuất dung dịch người dân và nhận các văn Axit Sunphuric ở vấn đề môi bản pháp luật huyện trường tại nhà và việc sử Atsaphangthong; máy sản xuất dụng chất độc xuống khảo sát diện giấy dán tường hại vượt quy tích dự án khu kinh ở huyện Sepon định cho phép tế đặc biệt Savan- gây ảnh Sepon hưởng đến môi trường, xã hội và tự nhiên ở huyện Cham Phon và huyện Song Khon 2.3.3. Hoạt động giám sát của các đại biểu HĐND cấp tỉnh Đa số đại biểu HĐND tỉnh đã tham dự đầy đủ các kỳ họp của HĐND tỉnh, đã tập trung nghiên cứu các báo cáo, đề án, tờ trình, dự thảo nghị quyết và báo cáo thẩm tra của các Ban HĐND tỉnh để có những thông tin cần thiết để tham gia thảo luận và biểu quyết. Một số đại biểu HĐND tỉnh không nắm được đầy đủ thông tin về tình hình của địa phương cũng như tâm tư, nguyện vọng của nhân dân nên ít tham gia thảo luận và phát biểu ý kiến, ít hoặc không thực hiện quyền chất vấn.
17 Giữa hai kỳ họp của HĐND tỉnh, các đại biểu làm việc kiêm nhiệm không tham gia thành viên các Ban HĐND, đã chủ động giám sát thông qua hoạt động thực tiễn, thông qua quá trình thực hiện chức năng nhiệm vụ. 2.4. Đánh giá chung 2.4.1. Những kết quả đạt được trong hoạt động giám sát - Về xây dựng chương trình, kế hoạch giám sát: Hàng năm, Thường trực và các Ban HĐND tỉnh Savannakhet đã chủ động xây dựng kế hoạch, chương trình giám sát tại kỳ họp cuối năm cho kế hoạch năm sau. Nhìn chung việc xây dựng chương trình giám sát đã được các đại biểu căn cứ vào yêu cầu thực tiễn cuộc sống. - Về tổ chức thực hiện chương trình giám sát + Trên cơ sở kế hoạch công tác, Thường trực và các Ban đã phân bố các đợt giám sát phù hợp với từng giai đoạn trong năm. Để tranh thủ các ý kiến và tăng cường tính dân chủ trong hoạt động giám sát, khi thành lập đoàn giám sát HĐND đã mời các thành viên trong hệ thống chính trị cùng tham gia như Mặt trận Xây dựng đất nước, các đoàn thể và các chuyên viên từ các phòng, ban am hiểu về các lĩnh vực cần giám sát. + Để các cuộc giám sát mang lại hiệu quả thiết thực cũng như đảm bảo quy trình đã đề ra, đoàn giám sát đã chủ động xây dựng nội dung, mục đích, yêu cầu giám sát gửi trước cho các đơn vị chịu giám sát ít nhất 7 ngày. + Khi kết thúc các đợt giám sát bao giờ đoàn giám sát cũng có văn bản kết luận chính thức về nội dung giám sát, sau khi có sự thảo luận nghiêm túc, thẳng thắn giữa các bên. + Sau giám sát Thường trực và các Ban HĐND đã theo dõi đôn đốc các đơn vị liên quan thực hiện những nội dung mà đoàn giám sát kiến nghị và có báo cáo cụ thể việc thực hiện của các đơn vị đó trong kỳ họp HĐND cuối năm. - Việc phối hợp trong công tác giám sát HĐND tỉnh Savannakhet đã chú trọng đến sự phối hợp với các cấp, các cơ quan, ban, ngành, các chuyên gia trong hoạt động giám sát của mình, nhằm tạo điều kiện thuận lợi về nội dung thông tin, cơ sở vật chất phục vụ cho giám sát, cũng như giúp HĐND có cách đánh giá khoa học, khách quan, chính xác các vấn đề giám sát.
18 Vì vậy, có thể thấy được rằng hoạt động giám sát của HĐND tỉnh Savannakhet trong thời gian qua, có vai trò quan trọng trong phát triển đời sống kinh tế - xã hội ở địa phương. - Các hình thức giám sát được tổ chức thực hiện đa dạng hơn thông qua việc tổ chức giám sát theo chuyên đề được nhiều lĩnh vực như việc lấy phiếu tín nhiệm hàng năm đối với các chức vụ do HĐND bầu. - Nội dung chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp ngày càng có chất lượng hơn, chất vấn và trả lời chất vấn đã phần nào đi vào trọng tâm phản ánh những vấn đề bức xúc mà cử tri quan tâm. - Hoạt động giám sát của Thường trực HĐND và các Ban HĐND ngày càng đi vào thực chất, đặc biệt giám sát chuyên đề và giám sát tại kỳ họp. 2.4.2. Những tồn tại, hạn chế - Hệ thống pháp luật về hoạt động giám sát của HĐND còn thiếu đồng bộ. - Việc xây dựng kế hoạch giám sát còn chậm, chưa bám sát tình hình thực tế hoàn cảnh của địa phương. - Việc xem xét báo cáo công tác của Thường trực HĐND, UBND, TAND, VKSND được thực hiện chủ yếu thông qua phiên thảo luận tại hội trường. Chính vì vậy, dẫn đến báo cáo chưa được đi sâu vào vấn đề thường vẫn bị mang tính chất dàn trải, chung chung. - Hoạt động xem xét VBQPPL mới chỉ dừng lại ở việc rà soát, kiểm tra những văn bản mà Thường trực HĐND tỉnh nhận được và giao cho Văn phòng giúp việc thực hiện. - Công tác phối hợp với nhau trong hoạt động giám sát nhất là trong công tác thẩm tra những nội dung có liên quan đến phạm vi theo dõi của nhiều Ban còn chưa chặt chẽ và thường xuyên. - Việc theo dõi, đôn đốc thực hiện các kiến nghị sau giám sát có lúc chưa thật quyết liệt. Một số cơ quan, đơn vị được giám sát chưa tôn trọng và chấp hành nghiêm các kiến nghị của HĐND. Công tác tiếp dân, giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân và kiến nghị của cử tri cũng còn một số tồn tại, hạn chế, đó là: - Công tác xử lý đơn thư hiện nay vẫn chủ yếu là chuyển đơn đến cơ quan chức năng để giải quyết theo quy định; số vụ việc Thường