Tóm tắt Luận văn thạc sĩ Quản lý công: Năng lực công chức Tài chính-Kế toán phường tại Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: Hinh Duyệt | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

37
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung luận văn được trình bày thành 3 chương, cụ thể như sau: Cơ sở lý luận về năng lực của công chức Tài chính-Kế toán phường; Thực trạng năng lực công chức Tài chính-Kế toán phường tại Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh; Quan điểm, phương hướng và giải pháp nâng cao năng lực công chức Tài chính-Kế toán phường tại Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn thạc sĩ Quản lý công: Năng lực công chức Tài chính-Kế toán phường tại Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ---/--- ---/--- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA VŨ ĐỨC THẮNG NĂNG LỰC CÔNG CHỨC TÀI CHÍNH - KẾ TOÁN PHƯỜNG TẠI QUẬN 5, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 60 34 04 03. TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2017
Công trình được hoàn thành tại: Học viện Hành chính Quốc gia Cơ sở Thành phố Hồ Chí Minh Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thắng Phản biện 1: TS. Nguyễn Ngọc Thao Phản biện 2: PGS.TS Trương Thị Hiền Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn Thạc sĩ tại: Phòng 210, Nhà A, Học viện Hành chính Quốc gia Cơ sở Thành phố Hồ Chí Minh, số 10 đường 3/2, Quận 10, TP.HCM Vào hồi: 15 giờ 30 phút, ngày 09 tháng 8 năm 2017 Có thể tìm hiểu luận văn tại thư viện: Học viện Hành chính Quốc gia Cơ sở Thành phố Hồ Chí Minh
TÓM TẮT LUẬN VĂN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Chính quyền địa phương phường có một vị trí rất quan trọng trong tổ chức bộ máy chính quyền ở nước ta, là cầu nối trực tiếp của hệ thống chính quyền nhà nước với nhân dân, thực hiện các hoạt động quản lý nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh trật tự, an toàn xã hội ở địa phương theo thẩm quyền được phân cấp, đảm bảo các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước được triển khai trong cuộc sống. Hiệu lực, hiệu quả của bộ máy chính quyền địa phương phường nói riêng và hệ thống chính trị nói chung, xét đến cùng được quyết định bởi phẩm chất, năng lực và hiệu quả công tác của đội ngũ cán bộ, công chức (CBCC) phường bởi đây là những người trực tiếp tiếp xúc với nhân dân hàng ngày, giải đáp, hướng dẫn, tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện theo chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, trực tiếp lắng nghe, giải quyết hoặc kiến nghị lên cấp trên những kiến nghị, ý kiến, nguyện vọng của nhân dân Quận 5 là một trong những quận trọng điểm tại thành phố Hồ Chí Minh, trong sự nghiệp xây dựng đổi mới địa phương, quận luôn đặt hàng đầu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Mặc dù trong những năm qua nhìn chung cấp ủy và chính quyền Quận 5 đã quan tâm tới công tác phát triển nhân sự của quận, nhưng trên thực tế đội ngũ cán bộ, công chức phường nói chung chưa đạt được chất lượng như mong muốn, năng lực quản lý nhà nước của đội ngũ công chức vẫn còn thấp, đặc biệt là năng lực của đội ngũ công chức Tài chính – Kế toán phường nói riêng vẫn còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển của quận. Xuất phát từ những bất cập và hạn chế trên, trước yêu cầu phải đổi mới và phát triển toàn diện trong tình hình mới hiện nay, nhận thức được ý nghĩa và tầm quan trọng của vấn đề trên, học viên chọn đề tài: “Năng lực công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh” để làm đề tài luận văn cao học chuyên ngành Quản lý công. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài nghiên cứu Qua quá trình tìm hiểu, bản thân học viên nhận thấy vấn đề này đã được nhiều nhà 1
khoa học, nhà quản lý tập trung đi sâu nghiên cứu, tìm tòi và khảo sát. Đã có nhiều công trình được công bố dưới những góc độ, mức độ, hình thức thể hiện khác nhau, tiêu biểu của các tác giả: - Nguyễn Tiến Trung (2011), Tiếp tục xây dựng, nâng cao chất lượng độ ngũ cán bộ, công chức nhà nước giai đoạn 2011-2020, Tạp chí Tổ chức nhà nước số tháng 4. - Nguyễn Thị Hồng Hải (2011), Một số vấn đề về phát triển năng lực của cán bộ, công chức, Tạp chí Tổ chức nhà nước số tháng 9. - Nguyễn Thị Hồng Hải (2013), Nâng cao trách nhiệm của cán bộ, công chức trong công vụ, Tạp chí Tổ chức nhà nước số tháng 7. - Nguyễn Phú Trọng và Trần Xuân Sầm (2003), “Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước”, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội. Nội dung luận cứ đưa ra cơ sở lý luận trong sử dụng tiêu chuẩn cán bộ của Đảng phù hợp với từng giai đoạn cách mạng, các quan điểm và phương hướng trong việc nâng cao chất lượng công tác cán bộ. - Luận văn Thạc sĩ Tô Thị Kim Hoa (2006), Những giải pháp nâng cao năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở ở Thành phố Hồ Chí Minh. Tác giả đã phân tích làm rõ được các khái niệm liên quan đến năng lực quản lý, năng lực thực thi công vụ của cán bộ, công chức cấp cơ sở - Luận văn Thạc sĩ Trần Thị Hóa (2008): Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức hành chính xã, phường, thị trấn trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn có phạm vi nghiên cứu chung về cán bộ, công chức hành chính xã, phường, thị trấn trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh, từ việc điều tra khảo sát để xây dựng bảng mô tả công việc cho đến khảo sát về đường chức nghiệp của cán bộ, công chức xã, phường. - Luận văn Thạc sĩ Trương Đỗ Quyên (2009), Nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước của công chức phường trên địa bàn thành phố Hà Nội. Luận văn nghiên cứu về nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước của công chức phường trên địa bàn thành phố Hà Nội và đưa ra nhiều giải pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước của đội ngũ này. - Luận văn Thạc sĩ Lê Thị Ngọc Lan (2015), Năng lực công chức Tư pháp – Hộ tịch cấp xã, huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh. Tác giả đã đưa ra được khái niệm, các tiêu chí 2
đánh giá năng lực công chức Tư pháp – Hộ tịch cấp xã, phân tích rõ thực trạng năng lực công chức Tư pháp – Hộ tịch cấp xã tại huyện Trảng Bàng, tình Tây Ninh và đưa ra nhiều giải pháp nhằm nâng cao năng lực công chức cấp xã. - Luận văn Thạc sĩ Trần Thụy Phương Linh (2015), Nâng cao hiệu quả sử dụng công chức phường từ thực tiễn Quận 11, thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn nghiên cứu đã đưa ra được việc bố trí, sử dụng có hiệu quả công chức phường đang là vấn đề đặt ra trong thực hiện nhiệm vụ cải cách hành chính nâng cao vai trò trách nhiệm của đội ngũ công chức khi thực thi công vụ. - Luận văn Thạc sĩ Lê Thị Mỹ Phụng (2015), Nâng cao năng lực thực thi công vụ của đội ngũ công chức hành chính phường tại Quận 11, thành phố Hồ Chí Minh. Đề tài nghiên cứu đề cập đến vấn đề nâng cao năng lực thực thi công vụ của đội ngũ công chức hành chính trong quá trình lâu dài. Tuy nhiên, các công trình nêu trên chưa hệ thống hóa được cơ sở lý luận, cơ sở pháp lý một cách hệ thống, toàn diện năng lực của công chức Tài chính – Kế toán phường. Vì vậy, luận văn tiếp tục nghiên cứu, bổ sung cơ sở lý luận, cơ sở pháp lý về năng lực của công chức Tài chính – Kế toán phường, Bên cạnh đó, đề tài cũng đưa ra một số giải pháp, kiến nghị để nâng cao năng lực của công chức Tài chính – Kế toán nhằm góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước tại địa phương. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở làm rõ cơ sở lý luận liên quan đến công chức phường và thực trạng năng lực công chức Tài chính – Kế toán phường, từ đó luận văn đưa ra những quan điểm và đề xuất những giải pháp có tính khả thi nhằm nâng cao năng lực công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu + Xây dựng khung cơ sở lý luận về năng lực của công chức Tài chính – Kế toán phường. + Khảo sát, thu thấp tài liệu, số liệu thống kê liên quan đến năng lực công chức phường vàphân tích, đánh giá thực trạng năng lực công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh. 3
+ Đề xuất các phương hướng, giải pháp nâng cao năng lực công chức Tài chính – Kế toán phườngtại Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn mới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Luận văn nghiên cứu sâu về năng lực của công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh 4.2. Phạm vi nghiên cứu + Không gian nghiên cứu: phạm vi nghiên cứu 15 phường trên địa bàn Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh. + Nội dung nghiên cứu: năng lực công chức Tài chính – Kế toán phường. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận Đề tài nghiên cứu dựa trên tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm, chủ trương, chính sách đường lối của Đảng và pháp luật của nhà nước về CBCC, trong đó có công chức Tài chính – Kế toán phường để xem xét đến các nội dung có liên quan đến năng lực. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng, luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học bao gồm: phương pháp phân tích, phương pháp thống kê, phương pháp thu thập thông tin tài liệu, phương pháp so sánh. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Qua kết quả nghiên cứu, đề tài góp phần khái quát và làm rõ thêm cơ sở lý luận về năng lực công chức Tài chính – Kế toán phường, đánh giá thực trạng, tìm ra những bất cập, hạn chế về năng lực, những yếu tố ảnh hưởng đến năng lực công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh. Từ đó đề ra phương hướng, giải pháp nâng cao năng lực của công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung luận văn được trình bày thành 3 chương. 4
Chương 1: Cơ sở lý luận về năng lực của công chức Tài chính – Kế toán phường Chương 2: Thực trạng năng lực công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh. Chương 3: Quan điểm, phương hướng và giải pháp nâng cao năng lực công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh. 5
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC CỦA CÔNG CHỨC TÀI CHÍNH – KẾ TOÁN PHƯỜNG 1.1. Khái quát chung về công chức Tài chính – Kế toán phường 1.1.1. Khái niệm về công chức Tài chính – Kế toán phường 1.1.1.1. Khái niệm công chức Tại khoản 2, Điều 4 của Luật CBCC có quy định"Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị – xã hội ở Trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp và trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị – xã hội (sau đây gọi chung là đơn vị sự nghiệp công lập), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước; đối với công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật." [30 tr.1-2]. Như vậy, theo quy định này thì tiêu chí để xác định công chức gắn với cơ chế tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh. 1.1.1.2. Khái niệm công chức phường Luật Cán bộ, công chức năm 2008 được coi là văn bản có giá trị pháp lý cao nhất từ trước đến nay khi đưa ra khái niệm công chức cấp xã một cách rõ ràng nhất. Tại khoản 3, Điều 4 của Luật này quy định “công chức cấp xã là công dân Việt Nam được tuyển dụng giữ một chức danh chuyên môn, nghiệp vụ thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước”. [30, tr.2] 1.1.2. Tiêu chuẩn, chức năng và nhiệm vụ công chức Tài chính – Kế toán phường Thứ nhất, tiêu chuẩn đối với công chức Tài chính – Kế toán phường: - Hiểu biết về lý luận chính trị, nắm vững quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước; 6
- Có năng lực tổ chức vận động nhân dân ở địa phương thực hiện có hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước; - Có trình độ văn hóa và trình độ chuyên môn, nghiệp vụ phù hợp yêu cầu nhiệm vụ, vị trí việc làm, có đủ năng lực và sức khỏe để hoàn thành nhiệm vụ được giao; am hiểu và tôn trọng phong tục, tập quán của cộng đồng dân cư trên địa bàn công tác. Thứ hai, chức năng và nhiệm vụ của công chức Tài chính – Kế toán phường: - Chức năng: + Tham mưu, giúp UBND phường tổ chức thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của UBND phường trong lĩnh vực tài chính, kế toán trên địa bàn theo quy định của pháp luật. + Tổ chức hạch toán kế toán, giám sát việc sử dụng ngân sách của các bộ phận và đoàn thể theo đúng các chuẩn mực và luật kế toán hiện hành. - Nhiệm vụ: + Trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ sau: xây dựng dự toán thu, chi ngân sách phường trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, tổ chức thực hiện dự toán thu, chi ngân sách và các biện pháp khai thác nguồn thu trên địa bàn phường; + Kiểm tra và tổ chức thực hiện các hoạt động tài chính, ngân sách theo hướng dẫn của cơ quan tài chính cấp trên; + Quyết toán ngân sách phường và thực hiện báo cáo tài chính, ngân sách theo đúng quy định của pháp luật. Thực hiện công tác kế toán ngân sách theo đúng quy định của pháp luật; + Chủ trì, phối hợp với công chức khác quản lý tài sản công; kiểm tra, quyết toán các dự án đầu tư xây dựng thuộc thẩm quyền của UBND phường theo đúng quy định của pháp luật. Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật chuyên ngành và do Chủ tịch UBND phường giao. 1.2. Nâng cao năng lực của công chức Tài chính – Kế toán phường 1.2.1. Khái niệm về năng lực Về cơ bản có thể hiểu năng lực là khả năng hoàn thành và đáp ứng những yêu cầu của hoạt động và đảm bảo cho hoạt động đạt được kết quả cao nhất theo mục tiêu đặt ra trước. Năng lực của công chức là "khả năng làm việc tốt", có hiệu quả nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ do Nhà nước đặt ra. Một công chức có năng lực là người thể hiện được trên thực 7
tế "khả năng làm việc tốt" của mình bằng những kết quả, hiệu quả cụ thể, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. 1.2.2. Khái niệm về năng lực của công chức Tài chính - Kế toán phường Có thể hiểu năng lực của công chức Tài chính – Kế toánphường bao gồm trình độ chuyên môn, lý luận chính trị, tác phong, phẩm chất đạo đức... mà người công chức vận dụng, sử dụng để hoàn thành nhiệm vụ mà mình đảm trách một cách tốt nhất, hay đó là khả năng thực hiện công vụ của công chức trong lĩnh vực Tài chính – Kế toán ở cấp cơ sở. 1.2.3. Các tiêu chí đánh giá năng lực của công chức Tài chính - Kế toán phường Năng lực của công chức Tài chính – Kế toán phường được thể hiện qua các mặt cơ bản sau: - Thứ nhất, tiêu chí về trình độ: Đây là tiêu chí bắt buộc và quan trọng trong việc tuyển dụng công chức trong giai đoạn hiện nay. Trình độ của người công chức bao gồm 4 mặt chủ yếu: Trình độ học vấn; trình độ chuyên môn, trình độ lý luận chính trị, trình độ quản lý nhà nước. - Thứ hai, tiêu chí về kỹ năng: Kỹ năng giải quyết công việc là một trong những tiêu chí quan trọng đánh giá năng lực của công chức, phản ánh tính chuyên nghiệp của công chức trong thực thi công vụ. Công chức nhà nước cần có những kỹ năng quản lý tương ứng với nhiệm vụ được giao để thể hiện vai trò, nhiệm vụ của công chức. - Thứ ba, tiêu chí về kinh nghiệm: Kinh nghiệm công tác là một yếu tố quan trọng của năng lực, vì năng lực công chức được hình thành và phát triển thông qua hoạt động thực tiễn và được tích lũy từ các hoạt động đó theo một trình tự thời gian nhất định và nó luôn thay đổi theo chiều hướng tích cực. - Thứ tư, tiêu chí về phẩm chất: Vấn đề đạo đức và trách nhiệm của công chức là một vấn đề mà Đảng và Nhà nước rất quan tâm, là những phẩm chất cần có của một người công chức trong quá trình thực thi công vụ, là một trong những tiêu chí đánh giá năng lực của công chức phường nói chung và công chức Tài chính – Kế toán phường nói riêng. - Thứ năm, tiêu chí về sức khỏe: 8
Đây là tiêu chí rất quan trọng của năng lực cá nhân, nếu bản thân cá nhân không đủ sức khỏe sẽ gặp nhiều khó khăn khi làm bất cứ điều gì. Đặc biệt, năng lực con người có hai yếu tố quan trọng cơ bản tạo thành hai điều kiện cần và đủ, đó là năng lực hành vi và năng lực pháp luật. 1.3. Sự cần thiết phải nâng cao năng lực công chức Tài chính – Kế toán phường 1.3.1. Xuất phát từ đặc điểm chính quyền địa phương phường và vị trí, vai trò của công chức Tài chính – Kế toán phường 1.3.2. Xuất phát từ yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa 1.3.3. Xuất phát từ những bất cập về chất lượng và yêu cầu chuẩn hóa đội ngũ công chứcTài chính – Kế toán phường hiện nay 1.4. Kinh nghiệm nâng cao năng lực của công chức Tài chính – Kế toán phường 1.4.1. Kinh nghiệm của thành phố Hà Nội 1.4.2. Kinh nghiệm Quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 Chính quyền địa phương phường và đội ngũ công chức phường có vị trí, vai trò quan trọng trong bộ máy chính quyền nhà nước. Đội ngũ công chức phường hiện nay đã có sự chuyển biến rõ rệt về mọi mặt, nhất là sự năng động, nắm bắt, hòa nhập với công việc. Song, so với yêu cầu sự nghiệp CNH-HĐH thì đội ngũ công chức phường vẫn còn thiếu hụt, hạn chế, bất cập, phải phấn đấu rất nhiều, do vậy việc nâng cao năng lực của đội ngũ công chức phường nói chung và đội ngũ công chức Tài chính – Kế toán phường nói riêng để đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới hiện nay là vấn đề cấp bách được quan tâm, chú trọng. Trong chương này tập trung nghiên cứu cơ sở khoa học và cơ sở pháp lý về công chức, công chức phường, phân tích về năng lực, tiêu chí đánh giá năng lực và sự cần thiết để nâng cao năng lực của công chức Tài chính – Kế toán phường. Qua đó, để có thể đánh giá được thực trạng và đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực công chức Tài chính – Kế toán phường trong tình hình mới hiện nay. 9
Chương 2: THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CÔNG CHỨC TÀI CHÍNH – KẾ TOÁN PHƯỜNG TẠI QUẬN 5, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 2.1. Tổng quan về Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh 2.1.1. Điều kiện tự nhiên và lãnh thổ 2.1.2. Những thành tựu về kinh tế xã hội 2.2. Phân tích, đánh giá thực trạng năng lực công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh. 2.2.1. Năng lực công chức Tài chính – Kế toán xét theo trình độ Theo thống kê của Phòng Nội vụ Quận 5, chuyên môn đào tạo của công chức phường ngày càng cao. So với trước đây, số lượng công chức phường có trình độ sơ cấp chiếm số đông thì hiện nay công chức có trình độ trung cấp, đại học ngày càng gia tăng, trong đó công chức Tài chính – Kế toán có trình độ: + Trung cấp chiếm 70% (21/30 người) + Cao đẳng chiếm 3,33% (1/30 người) + Đại học chiếm 26,67% (8/30 người) Biểu 2.1: Trình độ chuyên môn công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5 năm 2016 (Nguồn: Phòng Nội vụ Quận 5 năm 2016) 10
Bảng 2.2: Tổng hợp trình độ chuyên môn công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5 giai đoạn năm 2014 – 2016 Chuyên môn Chưa STT Năm Số lượng Sơ Cao qua đào Trung cấp Đại học cấp đẳng tạo 0 0 25 1 4 1 2014 30 0% 0% 83,83% 3,33% 13,33% 0 0 24 1 5 2 2015 30 0% 0 80% 3,33% 16,67% 0 0 21 1 8 3 2016 30 0% 0% 70% 3,33% 26,67% (Nguồn: Phòng Nội vụ Quận 5 năm 2014 – 2016) Qua bảng tổng hợp trên cho thấy trình độ chuyên môn của công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5 vẫn còn tập trung ở trình độ trung cấp là chủ yếu. Phần lớn do nhu cầu đăng ký tuyển dụng công chức Tài chính – Kế toán phường tại các đơn vị từ những năm trước chỉ yêu cầu trình độ trung cấp trở lên. - Trình độ lý luận chính trị: Bảng 2.3: Tổng hợp trình độ lý luận chính trị của công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5 năm 2016 Lý luận chính trị Năm Số lượng Chưa qua đào tạo Sơ cấp Trung cấp 8 5 17 2016 30 26,67% 16,67% 56,67% (Nguồn: Phòng Nội vụ Quận 5 năm 2016) 11
Qua bảng tổng hợp trên thì tỷ lệ đội ngũ công chức Tài chính – Kế toán phường đạt trình độ lý luận chính trị tương đối cao chiếm 73,33% (bao gồm cả trình độ sơ cấp và trung cấp). - Trình độ quản lý nhà nước: Đặc biệt, đối với công chức Tài chính – Kế toán giữ ngạch kế toán viên (06.031) và ngạch kế toán viên trung cấp (06.032) phải được trang bị và cập nhật những kiến thức chung về quản lý hành chính nhà nước ngạch kế toán để bồi dưỡng cho công chức Tài chính – Kế toán thành thạo một số kỹ năng cơ bản để thực thi tốt nhiệm vụ. Bảng 2.4: Tổng hợp trình độ quản lý nhà nước của công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5 năm 2016 Quản lý nhà nước Năm Số lượng Chưa qua đào tạo Ngạch kế toán viên 24 6 2016 30 80% 20% (Nguồn: Phòng Nội vụ Quận 5 năm 2016) Theo thống kê của Phòng Nội vụ Quận 5 cho thấy hiện tại trên địa bàn số lượng công chức Tài chính – Kế toán phường chưa được đào tạo chiếm 80%. Đây cũng là một trong những hạn chế khá lớn, dẫn đến ảnh hưởng đến thực trạng hoạt động kém hiệu quả và gây ra trở ngại trong công tác tham mưu cho lãnh đạo về quản lý tài chính ngân sách cơ sở. - Trình độ ngoại ngữ, tin học: Bảng 2.5: Tổng hợp trình độ ngoại ngữ và tin học của công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5 năm 2016 Ngoại ngữ (Anh văn) Tin học Năm Số lượng Chưa qua Chứng chỉ Chưa qua Chứng chỉ đào tạo (A,B,C) đào tạo (A,B,C) 2 28 0 30 2016 30 16,67% 93,33% 0% 100% (Nguồn: Phòng Nội vụ Quận 5 năm 2016) 12
Qua bảng số liệu trên, trình độ ngoại ngữ của đội ngũ công chức Tài chính – Kế toán phường chưa qua đào tạo là chiếm 16,67%, đây là chỉ là con số mà chúng ta xem xét trên khía cạnh bằng cấp. Thực tế, nếu xét đến số người có khả năng sử dụng ngoại ngữ vào công việc thì tỷ lệ này có thể chiếm khá cao do nhu cầu đưa ngoại ngữ vào thực thi công vụ ở cơ quan hành chính nhà nước còn hạn chế. 2.2.2. Năng lực công chức Tài chính – Kế toán xét theo kỹ năng Để đạt được hiệu quả cao trong công tác chuyên môn đòi hỏi công chức Tài chính – Kế toán không chỉ có trình độ chuyên môn cao mà kỹ năng giải quyết công việc cũng là vấn đề được quan tâm, chú trọng. Theo kết quả khảo sát ý kiến của 15 cán bộ lãnh đạo phường cho thấy rằng công chức Tài chính – Kế toán phường trên địa bàn Quận 5 vẫn còn thiếu hụt nhiều kỹ năng trong giải quyết công việc, công tác chuyên môn, được thể hiện ở bảng tổng hợp các kỹ năng của công chức Tài chính – Kế toán như sau: Bảng 2.6: Tổng hợp ý kiến các kỹ năng nhằm nâng cao năng lực công chức Tài chính – Kế toán phường trên địa bàn Quận 5 Ý kiến STT Nội dung Có Không 1 Kỹ năng giải quyết vấn đề 11 4 2 Kỹ năng phân tích, tổng hợp, nhận định 9 6 3 Kỹ năng sử dụng phần mềm kế toán 13 2 4 Kỹ năng sắp xếp, quản lý thời gian 3 12 5 Kỹ năng tư duy, sáng tạo 5 10 6 Kỹ năng diễn đạt 8 7 7 Kỹ năng quyết đoán, độc lập về chuyên môn 12 3 8 Kỹ năng tham mưu 9 5 (Nguồn: Kết quả khảo sát Chủ tịch 15 phường tại Quận 5 của tác giả - năm 2016) Qua tổng hợp các kỹ năng công chức Tài chính – Kế toán cho thấy: + Kỹ năng giải quyết vấn đề: 73,33% (11/15 người) đánh giá công chức Tài chính – Kế toán có kỹ năng, còn lại 26,67% (4/15 người ) đánh giá không có kỹ năng. 13
+ Kỹ năng phân tích, tổng hợp, nhận định: 60% (9/15 người) đánh giá công chức Tài chính – Kế toán có kỹ năng, còn lại 40% (6/15 người) đánh giá không có kỹ năng. + Kỹ năng sử dụng phần mềm kế toán: 86,67% (13/15 người) đánh giá công chức Tài chính – Kế toán có kỹ năng, còn lại 13,33% (2/15 người) đánh giá không có kỹ năng. + Kỹ năng sắp xếp, quản lý thời gian: 20% (3/15 người) đánh giá công chức Tài chính – Kế toán có kỹ năng, còn lại 80% (12/15 người) đánh giá không có kỹ năng. + Kỹ năng tư duy, sáng tạo: 33,33% (5/15 người) đánh giá công chức Tài chính – Kế toán có kỹ năng, còn lại 66,67% (10/15 người) đánh giá không có kỹ năng. + Kỹ năng diễn đạt: 53,33% (5/15 người) đánh giá công chức Tài chính – Kế toán có kỹ năng, còn lại 46,67% (10/15 người) đánh giá không có kỹ năng. + Kỹ năng quyết đoán, độc lập về chuyên môn: 80% (12/15 người) đánh giá công chức Tài chính – Kế toán có kỹ năng, còn lại 20% (3/15 người) đánh giá không có kỹ năng. + Kỹ năng tham mưu: 60% (9/15 người) đánh giá công chức Tài chính – Kế toán có kỹ năng, còn lại 40% (6/15 người) đánh giá không có kỹ năng. Như vậy, kết quả khảo sát cho thấy được công chức Tài chính – Kế toán phường trên địa bàn Quận 5 vẫn còn thiếu hụt nhiều về kỹ năng cần thiết trong hoạt động phục vụ công tác chuyên môn cũng như trong hoạt động công vụ. Sự thiếu hụt về kỹ năng sẽ khiến cho công chức lúng túng khi triển khai thực hiện nhiệm vụ, công việc được giao, lãng phí thời gian và mang lại chất lượng công việc kém hiệu quả. 2.2.3. Năng lực công chức Tài chính – Kế toán xét theo kinh nghiệm Theo Thống kê của Phòng Nội vụ Quận 5 thì tỷ lệ công chức Tài chính – Kế toán phường có thời gian công tác trên 05 năm là 66,67%, điều này chứng tỏ rằng công chức Tài chính – Kế toán phường có kinh nghiệm nhất định trong lĩnh vực tài chính, kế toán ngân sách phường. Qua khảo sát thực tế cho thấy kinh nghiệm của công chức Tài chính – Kế toán phường thì hơn 80% (12/15 người) lãnh đạo trực tiếp đều nhận xét còn khá lúng túng, gặp nhiều trở ngại trong việc xử lý các nghiệp vụ kinh tế phát sinh mới do chưa được sự hướng dẫn từ cơ quan quản lý tài chính cấp trên. 14
Biểu 2.2: Kinh nghiệm trong xử lý công việc mới của công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5 năm 2016 (Nguồn: Kết quả khảo sát ý kiến Chủ tịch 15 phường trên địa bàn Quận 5 của tác giả năm 2016) Tuy nhiên việc tích lũy kinh nghiệm đã giúp công chức Tài chính – Kế toán nhận định được các khoản mục, nội dung kinh tế để hạch toán nghiệp vụ kinh tế phát sinh cách chính xác, từ đó giải chi ngân sách qua kho bạc đúng thời hạn, đúng đối tượng, tránh được tồn đọng trong công việc. 2.2.4. Năng lực công chức Tài chính – Kế toán theo phẩm chất + Ý thức trách nhiệm: Bảng 2.7 Tổng hợp ý kiến về ý thức trách nhiệm của công chức Tài chính - Kế toán phường tại Quận 5 năm 2016 Ý thức trách nhiệm Năm Số lượng Cao Bình thường Chưa cao Kém 9 0 2 4 2016 15 60% 0% 13,33% 26,67% (Nguồn: Kết quả khảo sát ý kiến Chủ tịch 15 phường tại Quận 5 của tác giả năm 2016) Theo số liếu khảo sát đối với Chủ tịch 15 phường trên địa bàn Quận 5 có 9/15 người (60%) cho rằng công chức Tài chính – Kế toán phường có ý thức trách nhiệm cao trong công việc, 6/15 người (40%) cho rằng công chức Tài chính – Kế toán phường vẫn còn thờ ơ, lơ là, ý thức trách nhiệm chưa cao, còn kém dẫn đến công việc trì trệ, xử lý tồn đọng công việc mất nhiều thời gian gây ảnh hưởng đến công tác chung của cơ quan, đơn vị. 15
+ Đạo đức công vụ, đạo đức nghề nghiệp: Bảng 2.8 Tổng hợp ý kiến về phẩm chất, đạo đức của công chức Tài chính - Kế toán phường tại Quận 5 năm 2016 Phẩm chất, đạo đức Năm Số lượng Tốt Trung bình Kém 52 56 175 2016 283 17,33% 18,67% 58,33% (Nguồn: Kết quả khảo sát ý kiến người dân của tác giả năm 2016) Đối với công chức Tài chính – Kế toán phường là những người ngạch công chức ngành kế toán, thì có đạo đức nghề nghiệp kế toán được quy định tại Quyết định số 87/2005/QĐ-BTC ngày 01/12/2005 của Bộ Tài chính về việc ban hành và công bố chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán, kiểm toán Việt Nam như tính độc lập, khách quan, tính thận trọng, tính bảo mật, tư cách nghề nghiệp và tuân thủ chuẩn mực chuyên môn. Nhìn chung, công chức Tài chính – Kế toán phường trên địa bàn Quận 5 đều đáp ứng được các chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp. Qua số liệu khảo sát người dân trên địa bàn Quận 5 về đạo đức của công chức Tài chính – Kế toán phường, có 52/283người (17,33%) đánh giá đạo đức ở mức tốt, 56/283 (18,67% )người cho rằng đạo đức ở mức trung bình, 175/283 người (58,33%) cho rằng đạo đức ở mức kém. 2.2.5. Năng lực công chức Tài chính – Kế toán xét theo sức khỏe Theo số liệu thống kê của Phòng Nội vụ Quận 5 tính đến hết cuối năm 2016 thì độ tuổi của công chức Tài chính – Kế toán phường trên địa bàn cụ thể như sau: Bảng 2.9: Thống kê độ tuổi công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5 năm 2016 Năm Số lượng Độ tuổi Dưới 30 Từ 31 đến 45 Từ 46 đến 55 Trên 56 2016 30 8 20 2 0 (Nguồn: Phòng Nội vụ Quận 5 năm 2016) Tuy nhiên, độ tuổi cũng phản ánh phần nào về sức khỏe của công chức, với mục tiêu chuẩn hóa và trẻ hóa đội ngũ công chức là yếu tố quan trọng trong việc đánh giá năng lực của công chức. Đối với công chức Tài chính – Kế toán tiêu chí sức khỏe cũng được xem là 16
tiêu chí quan trọng trong việc đánh giá năng lực của công chức Tài chính – Kế toán. Khả năng chịu được áp lực công việc cao thì đòi hỏi công chức Tài chính – Kế toán phải có sức khỏe và tinh thần thật tốt để có thể hoàn thành được công việc được giao. 2.3. Đánh giá chung về năng lực công chức Tài chính – Kế toán phường tại Quận 5, thành phố Hồ Chí Minh 2.3.1. Ưu điểm - Về năng lực chuyên môn và kỹ năng công tác: Nhìn chung đội ngũ công chức Tài chính – Kế toán phường đã có năng lực và những kỹ năng cơ bản trong việc thiết lập các mục tiêu, tổ chức thực hiện các công việc cá nhân. Đội ngũ công chức Tài chính – Kế toán phường hiện nay đã tự chủ động nỗ lực bản thân nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, không ngừng học tập, khắc phục khó khăn. - Về phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống: Đội ngũ công chức Tài chính – Kế toán phường hiện nay đa số thề hiện được bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành kiên định với đường lối đổi mới, phẩm chất đạo đức các mạng, tinh thần yêu nước sâu sắc. Đồng thời chấp hành tốt sự phân công, chuyển đổi vị trí công tác của tổ chức, có lối sống lành mạnh, có ý thức tổ chức kỷ luật, chấp hành tốt nội quy, quy chế của cơ quan, đảm bảo các hoạt động thực thi công vụ minh bạch, công khai, giữ vững phẩm chất đạo đức công vụ. 2.3.2. Mặt hạn chế - Trình độ của công chức tuy đã có nhiều cải thiện, nâng lên so với yêu cầu hiện nay nhưng số lượng công chức Tài chính – Kế toán chưa đạt chuẩn về trình độ tương đối cao chiếm 73,33%. - Công chức Tài chính – Kế toán phường chưa nắm vững được các quy định của pháp luật dẫn đến công chức Tài chính – Kế toán phường sẽ bị hạn chế trong việc quản lý tài chính ngân sách ở địa phương. - Ý thức tự giác chấp hành pháp luật và ý thức trách nhiệm trong công việc còn thấp, phong cách làm việc theo phương thức truyền thống, chậm đổi mới. 17
- Một số công chức Tài chính – Kế toán đã được đào tạo về trình độ lý luận chính trị và kiến thức quản lý nhà nước nhưng vẫn chưa đảm bảo được phù hợp với yêu cầu đổi mới và phát triển của xã hội hiện nay. - Việc bố trí, tuyển dụng, sử dụng công chức Tài chính – Kế toán phường trên địa bàn quận chưa có sự đồng đều, chưa phù hợp với môi trường địa phương. - Việc luân chuyển định kỳ đối với công chức Tài chính – Kế toán phường chưa được thực hiện triệt để, còn tiêu cực. - Cơ chế quản lý, chế độ chính sách đối với công chức còn nhiều bất cập, chưa tạo được động lực khuyến khích cho công chức Tài chính – Kế toán phường đề cao trách nhiệm, phấn đấu rèn luyện bản thân nâng cao phẩm chất, năng lực công tác. 2.3.3. Nguyên nhân - Cơ chế quản lý mới nhưng thực tiễn áp dụng còn nhiều bất cập gây trở ngại cho công chức trong quá trình nâng cao năng lực. - Công tác đào tạo, bồi dưỡng tập trung quá nhiều vào phần kiến thức, thiếu sự quan tâm đến kỹ năng vận dụng vào thực tiễn. - Tình trạng chạy theo hình thức bằng cấp để đạt chuẩn như yêu cầu trong tình hình mới như hiện nay khá phổ biến, đã tác động không ít đến tâm lý của công chức. - Công tác thanh tra, kiểm tra việc thực thi công vụ ở cơ sở chưa được thực hiện thường xuyên nên còn nhiều sai phạm + Các kỹ năng của công chức Tài chính – Kế toán phường chưa đồng đều. Nhìn một cách tổng thể, hiệu quả hoạt động của công chức Tài chính – Kế toán phường trên địa bàn Quận 5 hiện nay chưa đáp ứng yêu cầu, nhiều công chức vẫn còn hạn chế. 18