Tỷ suất ngộ độc thực phẩm cấp tính trong cộng đồng tại thành phố Hồ Chí Minh năm 2013

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 20 * Phụ bản của Số 1 * 2016<br /> <br /> <br /> TỶ SUẤT NGỘ ĐỘC THỰC PHẨM CẤP TÍNH TRONG CỘNG ĐỒNG<br /> TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM 2013<br /> Nguyễn Thị Huỳnh Mai*, Lê Hoàng Ninh**, Trịnh Thị Hoàng Oanh**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mở đầu: Tại Việt Nam, số liệu thống kê ngộ độc thực phẩm (NĐTP) trong toàn quốc được ước lượng dựa<br /> trên số vụ và người mắc trong các vụ NĐTP cấp tính hiện chưa có số liệu NĐTP trong cộng đồng, do vậy các số<br /> liệu chưa thể hiện đúng tầm vóc của vấn đề. Do đó việc xác định tỉ suất ngộ độc thực phẩm cấp tính trong cộng<br /> đồng tại thành phố Hồ Chí Minh là rất cần thiết, kết quả nghiên cứu sẽ giúp các cơ quan chức năng có cơ sở khoa<br /> học để có các chương trình, kế hoạch phòng chống NĐTP cho cộng đồng nhằm góp phần bảo vệ sức khoẻ cho<br /> người dân.<br /> Mục tiêu: Xác định tỷ suất hiện mắc NĐTP cấp tính xảy ra trong cộng đồng trên địa bàn thành phố Hồ Chí<br /> Minh.<br /> Đối tượng - phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu đoàn hệ tiền cứu được tiến hành điều tra tại 30 cụm<br /> dân cư với 4.593 người của 1.170 hộ gia đình được điều tra và 595 cơ sở điều trị (86 bệnh viện có khoa tiêu hóa,<br /> 190 Phòng khám đa khoa và 319 Trạm Y tế phường, xã) trong 2 tuần từ 20/3/2013 đến 31/3/2013 trên địa bàn<br /> thành phố Hồ Chí Minh.<br /> Kết quả: Tỷ lệ mới mắc NĐTP thỏa theo định nghĩa trong 2 tuần tại thành phố Hồ Chí Minh là 1,89%<br /> (KTC 95% 1,49 - 2,28). Ước tính tỷ lệ mới mắc NĐTP trong 1 năm là 49,25% (KTC 95% 47,8- 50,6). Tỷ lệ mới<br /> mắc NĐTP trong các cơ sở điều trị tại thành phố Hồ Chí Minh trong 2 tuần là 0,00156 % (KTC 95% 0,0012 -<br /> 0,0018). Địa điểm ăn uống liên quan NĐTP là tiệm cơm (54,0%) và tại nhà (27,6%).<br /> Kết luận: Tỷ lệ mới mắc NĐTP trên cộng đồng thành phố Hồ Chí Minh là rất cao và cao hơn số mắc bệnh<br /> ghi nhận theo hệ thống báo cáo y tế. Điều này cho thấy nguy cơ cao dịch bệnh truyền qua thực phẩm, do đó ngành<br /> y tế cần có chương trình, kế hoạch phòng chống NĐTP cho người dân và thiết lập hệ thống ghi nhận, giám sát ca<br /> bệnh trong cộng đồng để kịp thời phát hiện và xử lý chùm ca bệnh, dịch bệnh lây qua thực phẩm trên địa bàn<br /> thành phố.<br /> Từ khóa: ngộ độc thực phẩm, tỷ lệ mới mắc, Tp. Hồ Chí Minh.<br /> ABSTRACT<br /> INCIDENCE OF ACUTE FOOD POISONING AMONG PEOPLE LIVING<br /> IN HO CHI MINH CITY, 2013<br /> Nguyen Thi Huynh Mai, Le Hoang Ninh,Trinh Thi Hoang Oanh<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 20 - Supplement of No 1 - 2016: 94 - 99<br /> <br /> Background: In Vietnam, incidence of food poisoning is reported from hospital-based cases and outbreak<br /> cases, which would underestimate the magnitude of the problem. Hence the determination of incidence of acute<br /> food poisoning in the community in Ho Chi Minh City is necessary, the results will help the authorities have a<br /> scientific basis for the prevention plan to protect people’s health.<br /> Objecctives: To identify incidence rate of acute food poisoning at Ho Chi Minh city, in 2013.<br /> Materials and method: A prospective cohort study was conducted using PPS sampling. Data of food<br /> <br /> * Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm, Sở Y tế Tp. HCM ** Đại học Y Dược Tp. Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: Nguyễn Thị Huỳnh Mai ĐT: 0903665540 Email: nguyenhuynhmai66@yahoo.com.vn<br /> <br /> 94 Chuyên Đề Khoa học Cơ bản – Y tế Công cộng<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 20 * Phụ bản của Số 1 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> poisoning cases among 4,593 people from 1,170 households and 595 treatment facilities (86 hospitals, 190<br /> polyclinics and 319 commune health centers) were collected for 2 weeks from 20.03.2013 to 31.03.2013 in the city<br /> of Ho Chi Minh. Incidence of acute food poisoning in one year was estimated based on the WHO’ guidelines.<br /> Result: Incidence of acute food poisoning as defined in 2 weeks in Ho Chi Minh City was 1.89%(CI 95%<br /> 1.49 – 2.28), estimation of incidence of acute food poisoning is 49.25% (CI 95% 47.8- 50.6) for 1 year (2013).<br /> Incidence of acute food poisoning recorded from the treatment facilities in Ho Chi Minh city in 2 weeks was<br /> 0.00156% (CI 95% 0,0012 – 0.0018). Majority acute food poisoning cases were related to restaurants (54%) and<br /> home (27.6%).<br /> Conclusion: Results showed that the incidence of acute food poisoning among peole living in Ho Chi Minh<br /> City was very high and higher more 1000 times compared those in treatment facilities. This revealed a high risk of<br /> food borne disease, therefore it is necessary to have not only intervention programs for preventing food poisoning<br /> to community but also setting up a surveillance system to monitor, detect and treat cases or case clusters<br /> effectively.<br /> Key words: food poisoning, incidence, Ho Chi Minh City.<br /> MỞ ĐẦU mắc và 259 người chết. Trung bình có 188,8<br /> vụ/năm, với 6.633,6 người mắc/năm và 51,4<br /> An toàn thực phẩm là vấn đề có tầm quan người chết/năm. Trung bình tỷ lệ người bị ngộ<br /> trọng của nhiều quốc gia trên thế giới. Việc toàn<br /> độc thực phẩm tập thể cấp tính là 7,8<br /> cầu hóa chuỗi thực phẩm bên cạnh những thuận<br /> người/100.000 dân/năm(1,2). Tại thành phố Hồ Chí<br /> lợi về kinh tế thì nguy cơ lây lan thực phẩm ô Minh, từ 2006 – 2010 có 98 vụ ngộ độc thực<br /> nhiễm càng lớn và người tiêu dùng có nhiều phẩm tập thể cấp tính với 8.127 người mắc và 05<br /> nguy cơ tiếp xúc với thực phẩm có mầm bệnh, người chết. Trung bình có 19,6 vụ/năm, với<br /> chất ô nhiễm hơn so với trước đây(7). 1.625,4 người mắc/năm và 01 người chết/năm.<br /> Việc tiêu thụ phải thực phẩm không an toàn Trung bình tỷ lệ người bị ngộ độc thực phẩm tập<br /> là nguyên nhân gây ra các bệnh lây truyền qua thể cấp tính là 16,3 người/100.000 dân/năm(3).<br /> thực phẩm . Ở những quốc gia đang phát triển,<br /> (9)<br /> <br /> ước tính mỗi năm có 1/3 dân số bị ảnh hưởng bởi Như vậy, số người mắc các bệnh cấp tính do<br /> các bệnh do thực phẩm không an toàn gây ra, thực phẩm gây ra tại Việt Nam là rất thấp so với<br /> trong đó tiêu chảy do thực phẩm và nước bị ô số liệu của các quốc gia đã phát triển(1,2,3,10). Con<br /> nhiễm là nguyên nhân gây tử vong hàng năm số này chưa phản ánh đúng tầm vóc bệnh do<br /> cho khoảng 2,2 triệu người trong đó hầu hết là thực phẩm gây ra tại Việt Nam nói chung và<br /> trẻ em(10). thành phố Hồ Chí Minh nói riêng. Vì vậy việc<br /> Tại Nhật, hàng năm có 20-40 trường hợp ngộ xác định tỉ suất mới mắc ngộ độc thực phẩm cấp<br /> độc thực phẩm trên 100.000 dân, còn ở Úc ước tính trong cộng đồng tại thành phố Hồ Chí Minh<br /> tính mỗi ngày có đến 11.500 người mắc các bệnh là rất cần thiết, kết quả nghiên cứu sẽ giúp cho<br /> cấp tính do thực phẩm gây ra, riêng tại Mỹ, theo các cơ quan chức năng có thêm cơ sở khoa học<br /> thống kê của Trung tâm kiểm soát phòng ngừa để đánh giá đúng thực trạng về ngộ độc thực<br /> bệnh dịch Mỹ (CDC) thì ước tính hàng năm có phẩm cấp tính trong cộng đồng, qua đó sẽ có<br /> khoảng 76.000.000 trường hợp bị ngộ độc thực được những kiến nghị trong công tác phòng<br /> phẩm, làm 325.000 người phải nhập viện và chống ngộ độc thực phẩm cho cộng đồng nhằm<br /> 5.000 người bị tử vong(10). góp phần bảo vệ sức khoẻ cho người dân.<br /> <br /> Tại Việt Nam, giai đoạn 2006 – 2010 cả nước Mục tiêu<br /> có 944 vụ ngộ độc thực phẩm với 33.168 người Xác định tỷ suất hiện mắc NĐTP cấp tính<br /> <br /> <br /> <br /> Y tế Công cộng 95<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 20 * Phụ bản của Số 1 * 2016<br /> <br /> xảy ra trong cộng đồng trên địa bàn thành phố lấy số mới mắc NĐTP trong 2 tuần x 26(10). Dữ<br /> Hồ Chí Minh. kiện được nhập theo chương trình Epidata 3.02,<br /> xử lý thống kê bằng phần mềm Stata 12.0. Dùng<br /> ĐỐITƯỢNG–PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> thống kê mô tả để tính tần số, tỉ lệ phần trăm các<br /> Tỷ suất ngộ độc thực phẩm cấp tính trong biến số, dùng phép kiểm chi bình phương và<br /> cộng đồng dân cư thành phố được khảo sát trên phép kiểm chính xác Fisher với mức ý nghĩa α =<br /> mẫu đại diện dân số thành phố Hồ Chí Minh và 0,05 để đo lường mối liên quan giữa các biến số<br /> tất cả cơ sở điều trị có tổ chức khám và điều trị quan tâm.<br /> tiêu hóa trên địa bàn (gồm 86 bệnh viện, 190<br /> KẾT QUẢ<br /> Phòn g khám đa khoa và 319 Trạm Y tế<br /> phường/xã). Theo kết quả nghiên cứu Ước lượng Theo kế hoạch mẫu nghiên cứu n = 4.600<br /> gánh nặng bệnh tật và chi phí của bệnh tiêu chảy người, tuy nhiên thực tế điều tra số người tham<br /> cấp truyền qua thực phẩm tại một quận nội gia là 4,593 người, mất 7 mẫu, chiếm tỷ lệ 0,2%.<br /> thành thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Thái<br /> Bảng 1. Phân bố đối tượng theo tuổi (n=4.593)<br /> Nguyên và một huyện tỉnh Nam Định năm 2011<br /> Tuổi thấp<br /> của tác giả Lê Lợi và cộng sự thì tỷ suất mới mắc Trung bình Trung vị - Tứ vị Tuổi cao nhất<br /> nhất<br /> tiêu chảy cấp trong do thực phẩm tại thành phố 42 41 (29 – 53) 2 96<br /> Hồ Chí Minh là 61%(5), hay p=0,61, nên để có 95% Nhận xét: Tuổi trung bình của đối tượng<br /> tin tưởng xác định 61% bị ngộ độc thực phẩm khảo sát là 42, tuổi trung vị là 41 (với khoảng tứ<br /> với sai số cho phép 2%, cỡ mẫu được ước lượng vị dưới (25%) là 29 và khoảng tứ vị trên (75%) là<br /> là 4.600 người dân được chọn ngẫu nhiên từ 30 53), tuổi thấp nhất là 2 và cao nhất 96.<br /> cụm dân cư với hệ số thiết kế là 2, ước tính cần<br /> điều tra 1150 hộ gia đình và tất cả cơ sở điều trị Bảng 2. Phân bố đối tượng theo đặc tính nền<br /> có tổ chức khám và điều trị tiêu hóa trên địa bàn (n=4.593)<br /> thành phố. Tiêu chí đưa vào là tất cả các hộ, cơ Đặc tính Tần số Tỷ lệ %<br /> sở điều trị, hoạt động tại địa phương trên 6 Giới<br /> Nam 1.858 40,5<br /> tháng và đồng ý tham gia nghiên cứu. Tiêu<br /> Nữ 2.735 59,5<br /> chuẩn ca bệnh ngộ độc thực phẩm được đưa vào Nhóm tuổi<br /> điều tra: người có hội chứng cấp tính xảy sau ăn, Nhóm 1 (≤18) 191 4,2<br /> uống, biểu hiện bằng một trong các triệu chứng Nhóm 2 (19-29) 972 21,2<br /> dạ dày - ruột (đau bụng, ói, tiêu chảy), thần kinh Nhóm 3 (30-39) 1.005 21,9<br /> Nhóm 4 (40-49) 924 20,1<br /> (tê đầu lưỡi, nói khó, nhìn mờ, ảo giác, mê sảng, Nhóm 5 (50-59) 826 17,9<br /> co giật,...) hoặc những triệu chứng khác tuỳ theo Nhóm 6 (≥60) 675 14,7<br /> tác nhân gây ngộ độc (ngứa, nổi mẫn,...), có hoặc Trình độ học vấn<br /> không có đến cơ sở y tế để điều trị. Tiêu chuẩn Dưới lớp 5 716 15,5<br /> Lớp 5 - 11 2.002 43,5<br /> loại trừ các bệnh viêm ruột kích thích mãn tính;<br /> Lớp 12 trở lên 1.875 41,0<br /> các bệnh tiêu chảy không do sử dụng thực phẩm<br /> Nhận xét: Nhóm tuổi từ 30 – 39 chiếm tỷ lệ<br /> ô nhiễm; Riêng các cơ sở điều trị bị loại là các cơ<br /> cao nhất 21,9%.<br /> sở đã ngưng hoạt động hoặc đang tạm ngưng<br /> hoạt động vì bất kỳ lý do. - Trong dân số khảo sát, nữ chiếm tỷ lệ cao<br /> hơn nam (với tỉ lệ là 59,5%).<br /> Dữ liệu được thu thập bằng phương pháp<br /> phỏng vấn trực tiếp và qua ghi nhận từ phiếu - Đa số đối tượng có trình độ học vấn lớp 5 –<br /> theo dõi ca mới mắc tại cơ sở y tế. Số mới mắc 11 với 43,5% và lớp 12 trở lên với 41,0%.<br /> NĐTP trong 1 năm sẽ được ước tính bằng cách<br /> <br /> <br /> <br /> 96 Chuyên Đề Khoa học Cơ bản – Y tế Công cộng<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 20 * Phụ bản của Số 1 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Bảng 3. Tỉ lệ mới mắc ngộ độc thực phẩm sau khi ăn bị NĐTP nhiều nhất là nhóm tuổi từ 30-39<br /> uống theo báo cáo cộng đồng trong 2 tuần (0,45%) và từ 19-29 (0,43%).<br /> Nhóm Tần số Tỉ lệ (%) KTC 95% Ước lượng trong 1 năm tỷ suất NĐTP tại<br /> Số ca triệu Có 87 1,89 1,49 - 2,28 thành phố Hồ Chí Minh như sau:<br /> chứng<br /> NĐTP Không 4.495 97,8 97,4 – 98,2 Bảng 6. Ước lượng tỷ lệ mới mắc NĐTP trong cộng<br /> Tổng 4.593 100 đồng trong 1 năm<br /> Nhận xét: Trong thời gian theo dõi 2 tuần, từ Cỡ mẫu Tổng số ca NĐTP Tỉ lệ % (KTC 95%)<br /> 20/3/2013 đến 31/3/2013 số ca NĐTP (có các triệu 4.593 2.262 49,25 (47,8- 50,6)<br /> chứng rối loạn tiêu hóa như: đau bụng, tiêu Nhận xét: Tỷ lệ mới mắc NĐTP thỏa theo<br /> chảy, buồn nôn, nôn ói, đau đầu, chóng mặt, định nghĩa trong 1 năm tại thành phố Hồ Chí<br /> sốt…) là 87 ca. Minh là 49,25%, tỷ suất hiện mắc NĐTP là 0,49<br /> Tỷ lệ mới mắc NĐTP trong 2 tuần tại thành người/1 năm hay nói cách khác, trong 1 năm có<br /> phố Hồ Chí Minh là 1,89%, hay nói cách khác, đến 4.900 người bị NĐTP/100.000 dân tại thành<br /> trong 2 tuần có 1.890 người bị NĐTP/100.000 dân phố Hồ Chí Minh. Với dân số 7.382.287 (số liệu<br /> tại thành phố Hồ Chí Minh. điều tra ngày 01/4/2010 của Tổng Cục Thống<br /> kê)(8) thì ước tính mỗi năm thành phố có 3.617.320<br /> Bảng 4. Địa điểm ăn uống liên quan ngộ độc thực<br /> người mắc NĐTP.<br /> phẩm (n=87)<br /> Địa điểm Tần số Tỉ lệ (%) Số ca NĐTP đến với cơ sở điều trị trong 2<br /> Nhà hàng 3 3,5 tuần theo dõi<br /> Bếp ăn tập thể 1 1,1 Định nghĩa ca bệnh trường hợp này là<br /> Văn phòng 1 1,1 những trường hợp được chẩn đoán NĐTP tại cơ<br /> Quán Cafe 4 4,6<br /> sở điều trị trong thời gian 02 tuần từ 20/3/2013<br /> Nơi chế biến thức ăn nhanh 5 5,8<br /> Tại nhà 24 27,6 đến 31/3/2013 tại địa bàn TP Hồ Chí Minh.<br /> Tiệm cơm 47 54 Bảng 7. Tỉ lệ ca mới mắc NĐTP tại cơ sở điều trị<br /> Bếp ăn tập thể công ty 2 2,3<br /> trong 2 tuần (20/3 đến 31/3/2013)<br /> Tổng 87 100 Phòng khám đa khoa Trạm Y tế Bệnh<br /> Tổng<br /> 24 quận/huyện 24 Q/H viện<br /> Nhận xét: Địa điểm ăn uống liên quan ngộ<br /> Số ca 13 11 91 115<br /> độc thực phẩm chiếm tỷ lệ cao nhất là tiệm cơm<br /> Tỉ lệ (%) 11,3 9,6 79,1 100<br /> (54%) và tại nhà (27,6%).<br /> Nhận xét: Như vậy, tổng số ca mới mắc<br /> Bảng 5. Tỷ lệ mới mắc NĐTP theo tuổi, giới trong 2 NĐTP trong 2 tuần (20/3 đến 31/3/2013) tại các cơ<br /> tuần (n= 87) sở điều trị là 115 ca, nhiều nhất là bệnh viện<br /> Tỷ lệ mới mắc (KTC Chung Cả năm<br /> 95%) của TP<br /> (79,1%).<br /> Giới Bảng 8. Bảng tỷ lệ mới mắc NĐTP trong cơ sở điều<br /> Nam (n = 35) 0,0076 (0,005–0,01) 0,198 1.462.635 trị trong 2 tuần (20/3 đến 31/3/2013).<br /> Nữ (n = 52) 0,011 (0,008–0,014) 0,294 2.173.057 (8)<br /> Dân số thành phố Tổng số ca bị<br /> Nhóm tuổi (n= 4593) (số liệu điều tra của NĐTP đến cơ Tỉ lệ %<br /> Nhóm 1 (≤18) 0,087 (0,07 - 0,09) 2,62 167.158 Tổng Cục Thống kê sở y tế trong 2 (KTC 95%)<br /> Nhóm 2 (19-29) 0,435 (0,42 - 0,44) 11,31 835.791 năm 2010) tuần<br /> Nhóm 3 (30-39) 0,457 (0,44 - 0,47) 11,88 877.581 0,00156<br /> Nhóm 4 (40-49) 0,283 (0,26 - 0,29) 7,35 543.264 7.382.287 115<br /> (0,0012 - 0,0018)<br /> Nhóm 5 (50-59) 0,327 (0,31 - 0,34) 8,51 626.843<br /> Nhóm 6 (≥60) 0,305 (0,29 - 0,31) 7,93 585.054<br /> Nhận xét: Tỷ lệ mới mắc NĐTP trong các cơ<br /> Nhận xét: Tỷ lệ mới mắc NĐTP trong 2 tuần<br /> sở điều trị tại thành phố Hồ Chí Minh trong 2<br /> ở nữ (1,13%) cao hơn ở nam (0,76%), nhóm tuổi<br /> tuần là 0,00156%. Như vậy, trong 1 năm ước tính<br /> <br /> <br /> Y tế Công cộng 97<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 20 * Phụ bản của Số 1 * 2016<br /> <br /> có 2.990 người mắc NĐTP trên địa bàn thành từng cơ sở. Điều này có thể cho thấy số liệu ghi<br /> phố đến với cơ sở điều trị. nhận tại bệnh viện lẫn cộng đồng có thể ước<br /> BÀN LUẬN lượng cao hơn số thực tế. Tuy nhiên số liệu<br /> mang tính đại diện ngoài việc phản ánh đúng<br /> Tỷ lệ mới mắc NĐTP trong 2 tuần trên địa<br /> thực trạng khám chữa bệnh hiện nay tại các cơ<br /> bàn thành phố Hồ Chí Minh tại nghiên cứu này<br /> sở điều trị còn cho thấy gánh nặng bệnh tật của<br /> là 1,89% tương đồng với tỷ lệ mới mắc chung<br /> NĐTP tại TP. Hồ Chí Minh.<br /> tiêu chảy cấp do thực phẩm trong 2 tuần tại<br /> KẾT LUẬN<br /> thành phố Hồ Chí Minh trong nghiên cứu Ước<br /> Tỷ lệ mới mắc NĐTP trên cộng đồng thành<br /> lượng gánh nặng bệnh tật và chi phí của bệnh<br /> phố Hồ Chí Minh là rất cao và cao hơn số mắc<br /> tiêu chảy cấp truyền qua thực phẩm tại một<br /> bệnh ghi nhận theo hệ thống báo cáo y tế.<br /> quận nội thành thành phố Hồ Chí Minh, thành<br /> Điều này cho thấy nguy cơ cao dịch bệnh<br /> phố Thái Nguyên và một huyện tỉnh Nam Định,<br /> truyền qua thực phẩm, do đó ngành y tế cần<br /> 2011 của tác giả Lê Lợi, Trịnh Thị Hoàng Oanh<br /> có chương trình, kế hoạch phòng chống NĐTP<br /> và cộng sự là 1,78%(5,7). Tỷ lệ mới mắc NĐTP ước<br /> cho người dân và thiết lập hệ thống ghi nhận,<br /> tính trong 1 năm tại thành phố Hồ Chí Minh là<br /> giám sát ca bệnh trong cộng đồng để kịp thời<br /> 49%, cao hơn số liệu của WHO là 30% tại các<br /> phát hiện và xử lý chùm ca bệnh, dịch bệnh<br /> nước phát triển(4,11). Sự khác biệt này hợp lý vì<br /> lây qua thực phẩm trên địa bàn thành phố. Để<br /> điều kiện kinh tế, môi trường, nước và an toàn<br /> ghi nhận và giám sát tốt ca NĐTP, kiến nghị<br /> thực phẩm hiện đang là vấn đề của các nước<br /> Bộ Y tế quy định phác đồ chẩn đoán và điều<br /> đang phát triển.<br /> trị ca NĐTP, quy định chế độ báo cáo ca<br /> Tỷ lệ mới mắc NĐTP trong 2 tuần tại thành<br /> NĐTP trong cơ sở điều trị.<br /> phố Hồ Chí Minh là 1,89%. Ước tính tỷ lệ mới<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> mắc NĐTP trong 1 năm là 49,25%, như vậy trong<br /> 1. Bộ Y tế (2003).Báo cáo toàn văn Hội nghị khoa học vệ sinh an<br /> 1 năm tại TP Hồ Chí Minh có 4.900 người bị toàn thực phẩm lần II.<br /> NĐTP/100.000 dân. Vậy với số dân hiện tại thì 2. Bộ Y tế 2005). Tài liệu Hội nghị toàn quốc vệ sinh an toàn thực<br /> phẩm 10-12/12/2005.<br /> ước tính có 3.617.320 người mắc NĐTP/năm trên 3. Báo cáo (2005).Hội nghị tổng kết chương trình đảm bảo vệ<br /> địa bàn thành phố. Địa điểm ăn uống liên quan sinh an toàn thực phẩm tại thành phố Hồ Chí Minh năm<br /> 2001-2005.<br /> NĐTP là tiệm cơm (54%) và tại nhà (27,6%). Tỷ lệ 4. Lê Hoàng Ninh (2011). Các bệnh lây truyền từ thực phẩm lâm<br /> mới mắc NĐTP trong các cơ sở điều trị tại thành sàng, dịch tễ điều tra bùng phát dịch, Nhà xuất bản y học, Chi<br /> nhánh thành phố Hồ Chí Minh.<br /> phố Hồ Chí Minh trong 2 tuần là 0,00156%. Như 5. Lê Lợi (2011) Ước lượng gánh nặng bệnh tật và chi phí của<br /> vậy, trong 1 năm ước tính có 2.990 người mắc bệnh tiêu chảy cấp truyền qua thực phẩm tại một quận nội<br /> thành thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Thái Nguyên và<br /> NĐTP trên địa bàn thành phố đến với cơ sở điều một huyện tỉnh Nam Định.<br /> trị. So với số liệu thu thập trên cộng đồng, số liệu 6. Trần Đáng (2004). Mối nguy vệ sinh an toàn thực phẩm-<br /> Chương trình kiểm soát GMP, GHP và hệ thống quản lý chất<br /> này là rất thấp (2.990 ca so với 3.617.320 ca)<br /> lượng vệ sinh an toàn thực phẩm HACCP- Nxb Y học Hà<br /> Điểm hạn chế của đề tài là xác định ca NĐTP Nội.<br /> 7. Trần Quang Trung (2014). Ước lượng tỷ lệ hiện mắc và chi phí<br /> tại cơ sở y tế cũng như cộng đồng dựa trên triệu điều trị ca bệnh tiêu chảy cấp có nguyên nhân do thực phẩm<br /> chứng tự báo cáo của người bệnh với tiền sử có tại một số địa phương từ năm 2011 đến năm 2013, Tạp chí Y<br /> học thực hành, 933 -934, Bộ Y tế, tr 225 - 229.<br /> tiêu thụ thực phẩm nghi ngờ, không xét nghiệm<br /> 8. Tổng cục Thống kê (2010). Số liệu dân số Thành phố Hồ Chí<br /> bệnh phẩm, thức ăn nghi ngờ do điều kiện xét Minh.<br /> nghiệm và quy định chỉ định xét nghiệm của<br /> <br /> <br /> <br /> 98 Chuyên Đề Khoa học Cơ bản – Y tế Công cộng<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 20 * Phụ bản của Số 1 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 9. WHO (2005). Guidelines for the Control of Shigellosis, 11. WHO (2011). WHO Initiative to Estimate the Global Burden<br /> including Epidemics due to Shigella dysenteriae. Geneva, of Foodborne Diseases.<br /> Switzerland: World Health Organization.<br /> 10. WHO (2008). The global bursen of disease: 2004 update. WHO Ngày nhận bài báo: 27/11/2015<br /> Press. Geneva. Ngày phản biện nhận xét bài báo: 30/11/2015<br /> Ngày bài báo được đăng:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Y tế Công cộng 99<br />