Ứng dụng Google Drive vào quản lý hoạt động bồi dưỡng giáo viên

ỨNG DỤNG GOOGLE DRIVE<br /> VÀO QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG GIÁO VIÊN<br /> NGUYỄN NHẬT ĐÔNG - NGUYỄN ĐĂNG MINH PHÚC<br /> Trường Đại học Sư phạm - Đại học Huế<br /> Tóm tắt: Google Drive được ứng dụng trong 3 khâu của quá trình bồi dưỡng<br /> giáo viên, bao gồm đề xuất chuyên đề, chuẩn bị cho hoạt động và bồi dưỡng<br /> giáo viên. Kết quả cho thấy Google Drive đẩy nhanh quá trình thực hiện hoạt<br /> động bồi dưỡng trong khi vẫn bảo đảm tính chính xác, có hệ thống và tính<br /> khoa học. Ngoài ra, chúng tôi cũng xây dựng hướng dẫn sử dụng Google<br /> Drive để quản lý trên máy tính và trên các thiết bị cầm tay chạy Android.<br /> Từ khoá: Google Drive, bồi dưỡng giáo viên<br /> <br /> 1. MỞ ĐẦU<br /> 1.1. Giới thiệu vấn đề nghiên cứu<br /> Từ năm 1981, ngành giáo dục tiến hành thay đổi chương trình, sách giáo khoa phổ thông<br /> theo chủ trương cải cách giáo dục của Đảng và Nhà nước; công tác bồi dưỡng giáo viên<br /> (BDGV) từ đó được coi trọng hơn, đa dạng hơn và diễn ra thường xuyên với ba loại<br /> hình: bồi dưỡng nâng chuẩn, bồi dưỡng thường xuyên theo chu kì và BDGV dạy theo<br /> chương trình, sách giáo khoa mới [2]. Theo Nguyễn Thị Thu Hiền ([1], 2010), việc bồi<br /> dưỡng và phát triển đội ngũ giáo viên là yếu tố quan trọng và quyết định trực tiếp đến<br /> chất lượng dạy, học trong nhà trường, và cần đổi mới cách tổ chức thực hiện.<br /> Tuy nhiên, công tác BDGV vẫn còn nhiều bất cập chưa đáp ứng được đầy đủ những đòi<br /> hỏi ngày càng cao của xã hội và còn nhiều tồn tại cần khắc phục trong công tác BDGV<br /> [2]. Lê Công Triêm & Nguyễn Đức Vũ ([5], 2009) đã đề xuất một số giải pháp nhằm<br /> nâng cao chất lượng cho các khoá BDGV:<br /> - Tổ chức BDGV hàng năm tại các trường sư phạm vào dịp hè, sử dụng kí túc xá và<br /> các giảng đường của trường sư phạm.<br /> - Nội dung bồi dưỡng được biên soạn ở dạng chuyên đề, do các nhà khoa học giáo<br /> dục đăng kí, đề xuất, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) lựa chọn một số chuyên<br /> đề, thẩm định, phê duyệt. Bộ GD&ĐT thông báo rộng rãi những chuyên đề được<br /> chọn để bồi dưỡng, người báo cáo, thời gian, địa điểm tới các địa phương. Bộ<br /> GD&ĐT có chế tài, chính sách đãi ngộ kèm theo.<br /> - Học viên là các giáo viên được quyền đăng kí tham dự một số chuyên đề nào đó<br /> và được các sở GD&ĐT cử đi bồi dưỡng.<br /> Công nghệ thông tin và truyền thông (CNTT&TT) và truyền thông đang dần chứng tỏ<br /> những ứng dụng của nó trong các hoạt động dạy học cũng như quản lý trong những năm<br /> gần đây. Tuy nhiên, theo Phan Thị Ý Nhi và Nguyễn Thị Mỹ Hà ([3], 2014), các giáo<br /> viên còn yếu trong việc ứng dụng các thiết bị công nghệ hỗ trợ giảng dạy, chưa tiếp xúc<br /> và cập nhật các phần mềm hỗ trợ dạy học và còn ì ạch trong việc sử dụng công nghệ cho<br /> hoạt động quản lý dạy học.<br /> Tạp chí Khoa học và Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Huế<br /> ISSN 1859-1612, Số 02(38)/2016: tr. 90-99<br /> <br /> ỨNG DỤNG GOOGLE DRIVE VÀO HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG GIÁO VIÊN<br /> <br /> 91<br /> <br /> Carlson và Gadio ([6], 2002) nhấn mạnh rằng, phát triển nghiệp vụ cho giáo viên với<br /> công nghệ giáo dục nên được thiết kế và ứng dụng trong sự kết hợp của 3 thành phần:<br /> công nghệ, nghiệp vụ và phát triển nội dung. Tương tự, Hindle ([7], 2007) cho rằng, việc<br /> phát triển các kỹ năng CNTT&TT cũng như kiến thức cho giáo viên nên là một phần<br /> tích hợp của các chương trình bồi dưỡng thường xuyên, bao gồm các khía cạnh về<br /> phương pháp, về kỹ năng và khía cạnh về sự hợp tác làm việc qua mạng. Boutkhil ([8],<br /> 2011) cũng giới thiệu một dự án nền web cho tương lai trong dạy học điện tử để giúp đỡ<br /> phát triển nghiệp vụ cho giáo viên với mong muốn hỗ trợ giáo viên tốt hơn trong việc<br /> tích hợp CNTT&TT vào các hoạt động giáo dục.<br /> 1.2. Thực trạng về BDGV và ứng dụng CNTT&TT ở trường ĐHSP Huế<br /> 1.2.1. Hoạt động bồi dưỡng giáo viên của trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế<br /> trong những năm vừa qua:<br /> Từ năm 2010, trường mà cụ thể là Viện Nghiên cứu giáo dục (Trước đây là Trung tâm<br /> Nghiên cứu giáo dục và Bồi dưỡng giáo viên) đã thực hiện các hoạt động BDGV cho<br /> nhiều tỉnh thành trong cả nước.<br /> Bảng 1. Hoạt động bồi dưỡng giáo viên, giảng viên, cán bộ quản lý từ năm 2011<br /> Năm<br /> 2011<br /> 2012<br /> 2013<br /> <br /> TT<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> Tỉnh<br /> An Giang<br /> Quảng Trị<br /> Kon Tum<br /> Bình Định<br /> An Giang<br /> An Giang<br /> <br /> Số chuyên đề<br /> 27<br /> 1<br /> 18<br /> 8<br /> 30<br /> 31<br /> <br /> Số lượng học viên tham gia<br /> 1560<br /> 30<br /> 630<br /> 2283<br /> 1627<br /> 1714<br /> <br /> 1.2.2. Thực trạng tại trường Đại học Sư phạm Huế về ứng dụng CNTT trong quản lý<br /> Theo báo cáo công tác của Trung tâm CNTT giai đoạn 2004-2014 và theo Lê Công<br /> Triêm & Nguyễn Đức Vũ (2009a), trước năm 2004, hầu như hệ thống mạng nội bộ chưa<br /> được hình thành hiện trạng chỉ có hệ thống cáp mạng ở nhà Hiệu bộ (Nhà F), trang bị 02<br /> switch và 01 máy chủ được lắp đặt ở phòng máy chủ. Các máy tính người dùng chưa<br /> được kết nối vào hệ thống do nhiều nguyên nhân khác nhau.<br /> Năm 2007, Dự án Mức C đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin cho trường, trong đó có<br /> một hệ thống mạng nội bộ khá hoàn chỉnh (đến nay các thiết bị của dự án trang cấp vẫn<br /> còn đưa vào hoạt động). Dự án đã trang bị hạ tầng ở phòng máy chủ, các đường cáp<br /> quang từ phòng máy chủ đến các toà Nhà H, Giảng đường I, Nhà Sau đại học (Nhà K),<br /> Nhà Hành chính các khoa (Nhà L). Hệ thống mạng không dây được đầu tư với vùng<br /> phủ sóng khoảng 70% diện tích của nhà trường.<br /> Từ năm 2008 đến năm 2013, nhà trường đã tiến hành duy trì và mở rộng mạng nội bộ<br /> trong toàn trường như mở rộng mạng đến Trung tâm Thông tin Thư viện, Nhà Thực<br /> hành Đa năng và các máy tính trong các toà nhà của trường.<br /> <br /> NGUYỄN NHẬT ĐÔNG – NGUYỄN ĐĂNG MINH PHÚC<br /> <br /> 92<br /> <br /> Đến nay, Mạng nội bộ của trường đã kết nối được hầu hết các máy tính vào mạng nội<br /> bộ (600 máy tính). Trong những ngày cuối năm 2014, từ dự án chương trình mục tiêu<br /> trường đầu tư nhiều hạng mục trong đó các trang thiết bị mạng khá nhiều để nâng cấp,<br /> thay thế và bảo mật hệ thống.<br /> Hạn chế:<br /> - Về đảm bảo hệ thống CNTT, mặc dù đã tìm mọi giải pháp khắc phục một số yếu<br /> điểm tuy nhiên còn có những lúc tốc độ đường truyền vẫn chưa đáp ứng được kỳ<br /> vọng của cán bộ, giảng viên. Vấn đề này Trung tâm còn bị lệ thuộc vào các dự án<br /> nâng cấp cũng như phụ thuộc vào nhà cung cấp dịch vụ đường truyền.<br /> - Mảng phát triển phần mềm với đội ngũ quá mỏng và sự điều chỉnh kế hoạch chưa kịp<br /> thời nên dẫn đến một số vấn đề còn để chậm so với yêu cầu của lãnh đạo nhà trường.<br /> - Những ứng dụng của CNTT trong các lĩnh vực giáo dục và quản lý giáo dục trong<br /> nhà trường còn hạn chế, đặc biệt trong quản lý hoạt động BDGV.<br /> 1.3. Mục đích và câu hỏi nghiên cứu<br /> Để nâng cao chất lượng các hoạt động và quản lý hoạt động BDGV, từ khâu đề xuất<br /> chuyên đề, chuẩn bị cho BDGV cho đến thực tế hoạt động BDGV ở các tỉnh, chúng tôi<br /> nhận thấy cần ứng dụng Google Drive vào việc đề xuất các chuyên đề, vào các hoạt động<br /> chuẩn bị cho BDGV và trong thực hiện hoạt động BDGV tại các sở giáo dục. Cụ thể:<br /> - Khảo sát các ứng dụng của Google Drive như Google Docs, Google Sheets để hỗ<br /> trợ việc đề xuất các chuyên đề, bao gồm lập danh sách, tổng hợp chuyên đề, quản<br /> lý nội dung chuyên đề, đọc và phản biện các chuyên đề, gửi thông tin chuyên đề<br /> tới các sở.<br /> - Ứng dụng Google Drive trong quản lý hoạt động chuẩn bị bồi dưỡng giáo viên,<br /> bao gồm các công đoạn chuẩn bị các nội dung chuyên đề, chuyển tải các chuyên<br /> đề đến sở, chuẩn bị các hoạt động đi đường…<br /> - Ứng dụng Google Drive trong thực hiện hoạt động bồi dưỡng giáo viên ở các sở,<br /> bao gồm quản lý danh sách học viên, các chuyên đề đang thực hiện, các giấy tờ<br /> hành chính…<br /> Với những mục đích đã đề cập ở trên, nghiên cứu này sẽ gắn liền với việc trả lời các câu<br /> hỏi nghiên cứu sau:<br /> Câu hỏi 1: Sử dụng Google Drive như thế nào trong việc hỗ trợ giảng viên đề xuất các<br /> chuyên đề?<br /> Câu hỏi 2: Google Drive hỗ trợ các hoạt động chuẩn bị cho BDGV hiệu quả như thế nào?<br /> Câu hỏi 3: Trong quá trình thực hiện hoạt động BDGV, Google Drive hỗ trợ những việc<br /> gì và hiệu quả của chúng như thế nào?<br /> <br /> ỨNG DỤNG GOOGLE DRIVE VÀO HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG GIÁO VIÊN<br /> <br /> 93<br /> <br /> 2. THIẾT KẾ QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU<br /> 2.1. Quy trình nghiên cứu<br /> Để lần lượt trả lời các câu hỏi nghiên cứu đã đề ra ở trên, quy trình nghiên cứu được<br /> tiến hành theo các bước sau đây:<br /> 1. Khảo cứu các kết quả nghiên cứu có liên quan đến quản lý giáo dục, hoạt động<br /> BDGV, đặc biệt là ứng dụng của CNTT&TT;<br /> 2. Nghiên cứu việc sử dụng Google Drive, bộ ứng dụng văn phòng qua mạng của Google<br /> để hỗ trợ giáo viên đề xuất các chuyên đề, các hoạt động chuẩn bị cho BDGV;<br /> 3. Sử dụng Google Drive để quản lý hoạt động BDGV ở các sở giáo dục.<br /> 2.2. Đối tượng và công cụ nghiên cứu<br /> Đối tượng nghiên cứu của chúng tôi là các ứng dụng của Google Drive trong hỗ trợ các<br /> hoạt động bồi dưỡng giáo viên, bao gồm các giai đoạn: đề xuất chuyên đề, chuẩn bị cho<br /> bồi dưỡng giáo viên và hoạt động bồi dưỡng giáo viên tại các sở. Công cụ nghiên cứu<br /> bao gồm các sản phẩm trong bộ văn phòng qua mạng của Google: Google Drive,<br /> Google Docs, Google Sheets và các phần mềm bổ trợ khác.<br /> 2.3. Phương pháp thu thập và phân tích dữ liệu<br /> Chúng tôi sử dụng phương pháp thu thập và phân tích dữ liệu như sau:<br /> - Thu thập dữ liệu từ các nghiên cứu đã có nhằm đưa ra được cách thức sử dụng<br /> Google Drive trong hỗ trợ giảng viên đề xuất các chuyên đề. Từ những dữ liệu ở<br /> các kết quả nghiên cứu có liên quan, chúng tôi để xuất hướng để sử dụng Google<br /> Drive trong hỗ trợ Giảng viên đề xuất các chuyên đề bồi dưỡng giáo viên. Ngoài<br /> ra, chúng tôi kết hợp thêm những dữ liệu có được trong thực hành BDGV ở các sở<br /> để khẳng định tính hiệu quả khi sử dụng Google Drive trong công tác BDGV.<br /> - Thu thập dữ liệu từ những tính năng của Google Drive, bộ ứng dụng văn phòng<br /> qua mạng của Google để xây dựng các tệp dữ liệu hỗ trợ cho các hoạt động chuẩn<br /> bị cho BDGV có hiệu quả. Từ những dữ liệu thu thập được qua bộ ứng dụng văn<br /> phòng của Google, chúng tôi phân tích để xây dựng các tệp dữ liệu nhằm làm nơi<br /> lưu trữ những thông tin liên quan đến quá trình bồi dưỡng giáo viên.<br /> - Thu thập dữ liệu trong toàn bộ quá trình tiến hành BDGV ở các sở, dữ liệu từ các<br /> bảng thống kê hoạt động BDGV, hoạt động quản lý BDGV. Từ những dữ liệu thu<br /> thập được trong quá trình tiến hành BDGV, chúng tôi tiến hành thống kê các dữ<br /> liệu, phân tích tính hỗ trợ và tính hiệu quả của Google Drive trong thực tế hoạt<br /> động BDGV, rút ra các kết luận, các kiến nghị & đề xuất cũng như các hướng mở<br /> rộng nghiên cứu.<br /> 2.5. Phạm vi nghiên cứu<br /> Chúng tôi sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu khảo cứu, thực nghiệm và định<br /> tính, cụ thể như sau:<br /> <br /> NGUYỄN NHẬT ĐÔNG – NGUYỄN ĐĂNG MINH PHÚC<br /> <br /> 94<br /> <br /> - Nội dung thực nghiệm: Hoạt động đề xuất chuyên đề, quản lý các khâu trong quá<br /> trình BDGV.<br /> - Các sở thực nghiệm: Sở GD&ĐT An Giang, KonTum, Quảng Ngãi.<br /> - Nội dung khảo cứu: Chủ yếu trong các tài liệu tham khảo đã đề ra.<br /> - Google Drive: Chỉ sử dụng hai ứng dụng Google Docs và Google Sheets.<br /> 3. GOOGLE DRIVE<br /> Google Drive là dịch vụ lưu trữ đám mây, cung cấp cho người dùng kho lưu trữ dữ liệu<br /> hữu ích để chứa những dữ liệu quan trọng và có thể sử dụng chúng ở bất kỳ đâu. Dịch vụ<br /> này cho phép lưu trữ trực tuyến dữ liệu và chia sẻ tập tin thông qua tài khoản Google. Nói<br /> theo một cách khác, với Google Drive, người dùng có thể upload (tải lên) những dữ liệu<br /> quan trọng từ máy tính của mình để tạo một bản sao và có thể download (tải về) để sử<br /> dụng những dữ liệu này ở bất kỳ đâu, thông qua máy tính có kết nối Internet.<br /> Một số tính năng nổi bật của Google Drive:<br /> - Sao lưu dữ liệu từ máy tính lên dịch vụ đám mây của Google.<br /> - Người sử dụng có thể truy cập dữ liệu từ bất cứ nơi nào, bất cứ lúc nào và trên bất<br /> kỳ thiết bị nào.<br /> - Cho phép người dùng chia sẻ các tập tin thông qua Google Docs, Sheets.<br /> Dịch vụ đám mây của Google sẽ tặng bạn không gian lưu trữ miễn phí lên đến 5GB khi<br /> bạn bắt đầu sử dụng dịch vụ này. Bạn có thể mua thêm 25GB với giá 2,49 USD và 1TB<br /> với giá 49,99 USD/ một tháng (tính đến thời điểm viết bài báo này).<br /> 3.1. Google Docs<br /> Google Docs là một bộ xử lý văn bản trực tuyến cho phép bạn tạo và định dạng tài liệu<br /> chữ và cộng tác với người khác theo thời gian thực. Sau đây là những gì bạn có thể làm<br /> với Google Docs:<br /> - Tải lên một tài liệu Word và chuyển nó thành một tài liệu Google.<br /> - Thêm các nội dung và định dạng tài liệu bằng cách thay đổi các biên, khoảng<br /> cách, font chữ, màu sắc và những thứ khác.<br /> - Mời người khác hợp tác làm việc với tài liệu của bạn, cho phép họ sửa, bình luận<br /> hoặc cho truy cập.<br /> - Hợp tác trực tuyến thời gian thực (online in real time) và trò chuyện với các cộng<br /> sự ngay ở tài liệu.<br /> - Xem lịch sử chỉnh sửa tài liệu và có thể quay lại bất kỳ phiên bản nào trước đây<br /> của nó.<br /> - Tải một tài liệu về máy tính với định dạng Word, OpenOffice, RTF, PDF, HTML<br /> hay một file zip.<br /> <br />