Vai trò của gia đình trong giáo dục pháp luật cho trẻ vị thành niên hiện nay

Chia sẻ: Chauchaungayxua6 Chauchaungayxua6 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

53
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết phân tích đặc điểm tâm sinh lý của lứa tuổi vị thành niên và vai trò của gia đình trong giáo dục pháp luật để đưa ra những biện pháp nhằm phát huy tốt nhất vai trò của gia đình trong giáo dục pháp luật cho trẻ vị thành niên.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Vai trò của gia đình trong giáo dục pháp luật cho trẻ vị thành niên hiện nay

Nghiªn cøu Gia ®×nh vµ Giíi Sè 2 - 2014 Vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn hiÖn nay §µo V¨n Minh Häc viÖn Lôc qu©n Tãm t¾t: Bµi viÕt dưíi ®©y ph©n tÝch ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña løa tuæi vÞ thµnh niªn vµ vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc ph¸p luËt ®Ó ®ưa ra nh÷ng biÖn ph¸p nh»m ph¸t huy tèt nhÊt vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn hiÖn nay. T¸c gi¶ bµi viÕt cho r»ng gi¸o dôc cña gia ®×nh chñ yÕu diÔn ra theo h×nh thøc nªu gư¬ng, b»ng t×nh c¶m, chó träng ho¹t ®éng gi¸o dôc c¸ biÖt vµ hưíng ®Õn viÖc h×nh thµnh kü n¨ng sèng cho trÎ vÞ thµnh niªn. §ång thêi, ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn, cÇn t¨ng cưêng sù phèi kÕt hîp gi÷a gia ®×nh, nhµ trưêng, x· héi; kÕt hîp hµi hßa, vËn dông linh ho¹t c¸c gi¶i ph¸p; x¸c ®Þnh néi dung, h×nh thøc, phư¬ng ph¸p gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh phï hîp cho trÎ vÞ thµnh niªn. Tõ khãa: Gia ®×nh; VÞ thµnh niªn; Gi¸o dôc; Ph¸p luËt. Ph¸p luËt ra ®êi cïng víi nhµ nưíc nh»m thùc hiÖn quyÒn lùc c«ng céng, lµ phư¬ng thøc ®iÒu chØnh hµnh vi cña con ngưêi. Sù ®iÒu chØnh cña ph¸p luËt th«ng qua c¸c chuÈn mùc, c¸c quy ph¹m ph¸p luËt mµ nhµ nưíc ban hµnh vµ b¶o ®¶m thùc hiÖn ®ưîc b»ng søc m¹nh cưìng chÕ cña nhµ nưíc. Do vËy, bªn c¹nh viÖc x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt,
§µo V¨n Minh 85 b¶o ®¶m tÝnh ®ång bé, kh¸ch quan, c«ng b»ng, phï hîp, thÓ hiÖn tÝnh ph¸p lý cao th× ph¶i t¨ng cưêng gi¸o dôc ph¸p luËt cho mäi ngưêi ®Ó hiÓu vµ thùc thi ®óng ph¸p luËt. Trong c¸c chñ thÓ gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn, gia ®×nh lu«n cã vÞ trÝ, vai trß quan träng. LuËt H«n nh©n vµ Gia ®×nh n¨m 2000 ghi râ: “Cha mÑ cã nghÜa vô vµ quyÒn thư¬ng yªu, tr«ng nom, nu«i dưìng, ch¨m sãc, b¶o vÖ quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña con; t«n träng ý kiÕn cña con; ch¨m lo viÖc häc tËp vµ gi¸o dôc ®Ó con ph¸t triÓn lµnh m¹nh vÒ thÓ chÊt, trÝ tuÖ vµ ®¹o ®øc, trë thµnh ngưêi con hiÕu th¶o cña gia ®×nh, c«ng d©n cã Ých cho x· héi” (§iÒu 34); “Cha mÑ t¹o ®iÒu kiÖn cho con ®ưîc sèng trong m«i trưêng gia ®×nh ®Çm Êm, hßa thuËn; lµm gư¬ng tèt cho con vÒ mäi mÆt; phèi hîp chÆt chÏ víi nhµ trưêng vµ c¸c tæ chøc x· héi trong viÖc gi¸o dôc con” (§iÒu 37). Con ngưêi tõ khi sinh ra ®Õn khi trưëng thµnh ®ưîc tiÕp thu sù gi¸o dôc cña gia ®×nh. Do vËy, gi¸o dôc gia ®×nh lu«n cã vai trß quan träng quyÕt ®Þnh sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña mçi con ngưêi. Sù nu«i dưìng, gi¸o dôc ®øa trÎ tõ khi míi ra ®êi kh«ng thÓ giao phã, chuyÓn nhưîng cho ai cã tr¸ch nhiÖm h¬n, tèt ®Ñp h¬n lµ gia ®×nh. Do ®ã, trong Cư¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt nưíc trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi (Bæ sung, ph¸t triÓn n¨m 2011), §¶ng ta kh¼ng ®Þnh: “X©y dùng gia ®×nh no Êm, tiÕn bé, h¹nh phóc, thËt sù lµ tÕ bµo lµnh m¹nh cña x· héi, lµ m«i trưêng quan träng, trùc tiÕp gi¸o dôc nÕp sèng vµ h×nh thµnh nh©n c¸ch” (§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, 2011: 77). V× vËy, ph¸t huy vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn ®Ó hä chÊp hµnh ®óng ph¸p luËt lµ rÊt quan träng hiÖn nay. 1. §Æc ®iÓm cña trÎ vÞ thµnh niªn TrÎ vÞ thµnh niªn cã ®é tuæi tõ 10 ®Õn 19 tuæi (Theo Tæ chøc Y tÕ ThÕ giíi), lµ løa tuæi chưa hoµn thiÖn vµ trưëng thµnh ®Çy ®ñ vÒ thÓ chÊt còng như t©m sinh lý. V× vËy, trÎ chưa thµnh niªn thưêng béc lé c¸c tÝnh c¸ch ®Æc biÖt ¶nh hưëng ®Õn qu¸ tr×nh gi¸o dôc, nhËn thøc, hµnh ®éng như: sù nh¹y bÐn víi c¸i míi, c¶ tÝch cùc vµ tiªu cùc; t©m lý trÎ trung, s«i næi, nhiÖt t×nh; thÝch t×m hiÓu, kh¸m ph¸, s¸ng t¹o; giµu ãc tưëng tưîng, tß mß; nhiÒu ưíc m¬ hoµi b·o lín; thÝch ho¹t ®éng tËp thÓ; lu«n cã ý chÝ vư¬n lªn ®Ó trưëng thµnh vµ tù kh¼ng ®Þnh m×nh trưíc tËp thÓ.
86 Nghiªn cøu Gia ®×nh vµ Giíi. QuyÓn 24, sè 2, tr. 84-91 Song bªn c¹nh ®ã, løa tuæi nµy cßn nhiÒu h¹n chÕ như thiÕu kinh nghiÖm sèng, tõng tr¶i trong thùc tiÔn chưa nhiÒu; bång bét, c¶ tin hay véi vµng; dÔ nh¹y c¶m hay thÇn tưîng hãa; dÔ bÞ bÊt ®ång, bi quan, ch¸n n¶n khi kh«ng ®ưîc như mong muèn. §iÒu ®ã lµm cho trÎ vÞ thµnh niªn dÔ bÞ kÝch ®éng vµ lîi dông. H¬n n÷a, tÝnh ham hiÓu biÕt ë giai ®o¹n ph¸t triÓn nµy còng dÔ dÉn ®Õn trÎ chưa thµnh niªn ®i vµo con ®ưêng phiªu liªu m¹o hiÓm; dÉn tíi c¸c hµnh ®éng cùc ®oan g©y hËu qu¶ khã lưêng cho b¶n th©n vµ x· héi. Sù ham häc hái, thÝch c¸i míi, thÝch b¾t chưíc theo c¸c ho¹t ®éng cña ngưêi lín, lµ ®Æc trưng næi bËt cña trÎ vÞ thµnh niªn. Do ®ã, vÒ mÆt t©m sinh lý cña ®é tuæi nµy ®ưîc tiÕp thu c¸c t¸c ®éng bªn ngoµi c¶ tÝch cùc vµ tiªu cùc cña m«i trưêng xung quanh rÊt nhanh. Tuy nhiªn, tõ nhËn thøc cho ®Õn hµnh vi cña trÎ vÞ thµnh niªn cßn mét kho¶ng c¸ch rÊt lín. V× vËy, khi ®ưîc t¸c ®éng gi¸o dôc kÞp thêi, ®óng hưíng cña gia ®×nh, nhµ trưêng, x· héi sÏ cã vai trß quan träng trong ®Þnh hưíng, h×nh thµnh, ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña trÎ vÞ thµnh niªn. Thùc tr¹ng trÎ vÞ thµnh niªn vi ph¹m ph¸p luËt diÔn ra kh«ng chØ ë thµnh phè, thÞ x· mµ cßn ë c¶ c¸c x·, b¶n lµng miÒn nói, vïng s©u, vïng xa. §èi tưîng g©y ¸n chñ yÕu lµ nh÷ng em bá häc, bá nhµ sèng lang thang, tô tËp thµnh b¨ng nhãm ®Ó cïng nhau thùc hiÖn hµnh vi ph¹m téi. Trưíc ®©y c¸c lo¹i téi ph¹m mµ trÎ vÞ thµnh niªn m¾c ph¶i thưêng chØ lµ trém c¾p vÆt, g©y rèi, ®¸nh nhau...th× gÇn ®©y, lo¹i téi ph¹m cã møc ®é ®Æc biÖt nguy hiÓm cã chiÒu hưíng gia t¨ng, ®ã lµ giÕt ngưêi, cưíp tµi s¶n. T×nh tr¹ng trÎ em nghiÖn ma tóy, trÎ bÞ nhiÔm HIV, mang thai sím, bá häc, b¹o lùc trong häc ®ưêng vµ vi ph¹m ph¸p luËt kh¸c ®ang cã diÔn biÕn kh¸ phøc t¹p vµ x¶y ra ë nhiÒu n¬i. Thùc tÕ cho thÊy hÇu hÕt c¸c vô ¸n nghiªm träng vµ ®Æc biÖt nghiªm träng do thanh, thiÕu niªn g©y ra trong thêi gian qua lµ do bét ph¸t nhÊt thêi, sù hiÕu th¾ng xuÊt ph¸t tõ suy nghÜ, nhËn thøc chưa ®Çy ®ñ. Nguyªn nh©n ®ưîc b¾t ®Çu tõ nh÷ng viÖc gi¶n ®¬n như v× cù c·i nhau, trªu chäc nhau, muèn “thÓ hiÖn m×nh”, g©y sù chó ý víi mäi ngưêi vµ v.v. (C«ng an tØnh L©m §ång, 2013). §Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn cÇn n¾m v÷ng ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña løa tuæi ®Ó phèi hîp cïng gia ®×nh lùa chän c¸ch thøc t¸c ®éng gi¸o dôc cho phï hîp. §©y lµ, mét qu¸ tr×nh cÇn
§µo V¨n Minh 87 ®ưîc quan t©m b¶o vÖ, ch¨m sãc, gi¸o dôc toµn diÖn cña c¸c chñ thÓ tham gia gi¸o dôc ph¸p luËt trªn c¸c mÆt, trong ®ã ph¸t huy triÖt ®Ó vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn lµ rÊt cÇn thiÕt, nh»m ®¸p øng víi môc tiªu, yªu cÇu x©y dùng con ngưêi míi x· héi chñ nghÜa hiÖn nay. 2. Vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn hiÖn nay Sù gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh cho trÎ vÞ thµnh niªn, diÔn ra thưêng xuyªn, liªn tôc, l©u dµi, kh«ng thÓ x¸c ®Þnh trưíc vÒ thêi gian. Cho nªn nh÷ng g× x¶y ra trong ®êi sèng, nÕp sèng cña gia ®×nh trong ®ã cã ph¸p luËt ®Òu cã ý nghÜa gi¸o dôc. Tõ c¸ch ¨n ë gän gµng, ng¨n n¾p, c¸ch cư xö, t«n träng lÉn nhau ®Õn ý thøc t«n träng ph¸p luËt, t«n träng c¸c chuÈn mùc cña ®êi sèng céng ®ång cña c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh ®Òu cã chiÒu hưíng ¶nh hưëng tèt ®Õn ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña trÎ vÞ thµnh niªn. Gi¸o dôc cña gia ®×nh chñ yÕu diÔn ra theo h×nh thøc nªu gư¬ng. Mäi ho¹t ®éng cña trÎ vÞ thµnh niªn lu«n lµ sù ph¶n chiÕu l¹i tÊm gư¬ng cña ngưêi lín; theo h×nh mÉu cña ngưêi lín. Do ®ã, muèn trÎ vÞ thµnh niªn trë thµnh ngưêi tèt, cha mÑ ph¶i lµm gư¬ng cho con noi theo. Hµnh ®éng cña cha, mÑ lµ bµi häc thùc tÕ sinh ®éng nhÊt cho trÎ vÞ thµnh niªn häc hái vµ lµm theo. NÕu trÎ vÞ thµnh niªn sèng trong gia ®×nh thiÕu tÝnh gư¬ng mÉu, sù gi¸o dôc ph¸p luËt kh«ng tèt, trÎ sÏ dÇn dÇn coi thưêng ph¸p luËt, tiªm nhiÔm thãi hư tËt xÊu vµ bÞ l«i kÐo råi dÉn tíi hµnh vi ph¹m ph¸p. Gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh chñ yÕu dùa trªn c¬ së t×nh c¶m. §©y lµ s¾c th¸i ®Æc trưng nhÊt cña ®êi sèng gia ®×nh, ph©n biÖt gia ®×nh víi c¸c thiÕt chÕ x· héi kh¸c. Trong gia ®×nh, t×nh c¶m ®ưîc x©y dùng trªn c¬ së sù hiÓu biÕt, t«n träng vµ quan t©m ®Õn nhau cña mäi thµnh viªn. Cha mÑ yªu thư¬ng, t«n träng, hiÓu biÕt vµ th«ng c¶m sÏ gióp trÎ vÞ thµnh niªn h×nh thµnh t×nh c¶m, th¸i ®é vµ hµnh vi ph¸p luËt tÝch cùc; ngưîc l¹i, sù l¹nh lïng ngưîc ®·i, thê ¬, v« c¶m cña cha mÑ dÉn ®Õn rèi nhiÔu c¶m xóc, th¸i ®é hµnh vi lÖch l¹c. C¸c trÎ vÞ thµnh niªn kh«ng ®ưîc ch¨m sãc, d¹y dç chu ®¸o thưêng cã biÓu hiÖn ph¸ ph¸ch, ngç ngưîc, ngang bưíng, thËm chÝ tá th¸i ®é bÊt cÇn, dÔ dµng vi ph¹m ph¸p luËt khi bÞ rñ rª, l«i kÐo vµo c¸c tÖ n¹n x· héi.
88 Nghiªn cøu Gia ®×nh vµ Giíi. QuyÓn 24, sè 2, tr. 84-91 Gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh b»ng t×nh c¶m cã vai trß rÊt quan träng gióp trÎ vÞ thµnh niªn x©y dùng t×nh c¶m, mèi quan t©m ®Õn nh÷ng ngưêi xung quanh. Thùc tÕ cho thÊy trÎ vÞ thµnh niªn ë løa tuæi ®ang cã sù thay ®æi m¹nh mÏ vÒ t©m sinh lý, muèn kh¼ng ®Þnh m×nh, kh«ng muèn phô thuéc vµ dÔ bÞ t¸c ®éng, rñ rª, l«i kÐo bëi c¸c ®èi tưîng xÊu; dÔ bÞ ¶nh hưëng tõ c¸c yÕu tè tiªu cùc, tÖ n¹n x· héi. Trong khi ®ã, nhiÒu bËc phô huynh kh«ng chó ý ®Õn sù ph¸t triÓn t©m, sinh lý cña con c¸i, nu«ng chiÒu con c¸i, kh«ng nghiªm kh¾c trong viÖc d¹y b¶o con em m×nh mµ m¶i lo c«ng viÖc, lµm ¨n kinh tÕ kiÕm tiÒn hoÆc kh«ng ph¶i lµ tÊm gư¬ng tèt ®Ó con em noi theo. Cã trÎ vÞ thµnh niªn kh«ng may sèng trong hoµn c¶nh må c«i bè hoÆc mÑ, cha mÑ bÊt hßa, ly th©n, ly h«n nªn bÞ thiÕu hôt vÒ mÆt t×nh c¶m, ph¸t triÓn lÖch l¹c. H¬n n÷a, do thiÕu sù chØ b¶o, quan t©m cña gia ®×nh nªn sè thanh, thiÕu niªn nµy dÔ bÞ kÎ xÊu lîi dông vµ l«i kÐo vµo con ®ưêng ph¹m téi, vi ph¹m ph¸p luËt. Sù phèi hîp gi¸o dôc gi÷a gia ®×nh, nhµ trưêng vµ x· héi cã lóc chưa ®ưîc thưêng xuyªn, thËm chÝ cã trưêng hîp cha mÑ Ýt ch¨m lo ®óng møc viÖc gi¸o dôc ph¸p luËt cho con c¸i, mµ û l¹i hay phã th¸c viÖc gi¸o dôc ph¸p luËt cho nhµ trưêng nªn thiÕu biÖn ph¸p ng¨n chÆn kÞp thêi nh÷ng hµnh vi ph¹m ph¸p cña trÎ vÞ thµnh niªn ngay tõ ban ®Çu. Trong x· héi hiÖn ®¹i, mét sè bËc cha mÑ do ®iÒu kiÖn kinh tÕ kh¸ h¬n, thu nhËp cao h¬n cho nªn coi viÖc thâa m·n mäi nhu cÇu vËt chÊt cña con c¸i lµ biÓu hiÖn cña t×nh thư¬ng, tr¸ch nhiÖm mµ kh«ng quan t©m nhu cÇu ®ã cã chÝnh ®¸ng hay kh«ng. ChÝnh quan niÖm sai lÇm ®ã ®· t¹o nªn thãi quen muèn g× ®ưîc nÊy cña trÎ chưa thµnh niªn, khiÕn cho trÎ chưa thµnh niªn h×nh thµnh tÝnh û l¹i, dùa dÉm, Ých kû, lưêi biÕng, chØ biÕt hưëng thô mµ kh«ng biÕt quan t©m chia xÎ ®Õn ngưêi kh¸c. Gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh cßn phèi kÕt hîp víi nhµ trưêng vµ x· héi ®Ó gi¸o dôc. Gia ®×nh kh«ng chØ ®¬n phư¬ng thùc hiÖn chøc n¨ng gi¸o dôc, mµ cÇn phèi hîp víi nhµ trưêng vµ x· héi trong viÖc gi¸o dôc trÎ vÞ thµnh niªn. Trªn thùc tÕ, chÊt lưîng gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh sÏ ®ưîc n©ng cao khi gia ®×nh duy tr× mèi quan hÖ thưêng xuyªn víi nhµ trưêng vµ x· héi, n¾m ®ưîc t©m tư, nguyÖn väng, kÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng biÓu hiÖn bÊt thưêng cña trÎ vÞ thµnh niªn ®Ó ng¨n chÆn kÞp thêi. Qua ®ã, gia ®×nh ®iÒu chØnh, uèn n¾n, gióp trÎ vÞ thµnh niªn vưît qua khã kh¨n
§µo V¨n Minh 89 trong häc tËp, lao ®éng, sinh ho¹t céng ®ång. Sù ph¸t triÓn chưa toµn diÖn cña trÎ vÞ thµnh niªn lµ ®iÓm quan träng ®Ó tæ chøc §oµn thanh niªn vµ c¸c c¬ quan tæ chøc x· héi kh¸c gióp trÎ vÞ thµnh niªn ph¸t triÓn c¸c tè chÊt cÇn thiÕt nh»m hoµn thiÖn nh©n c¸ch cña m×nh. V× vËy, gia ®×nh nªn phèi hîp víi c¸c tæ chøc nãi trªn gióp trÎ vÞ thµnh niªn tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng sinh ho¹t lµnh m¹nh. Trong trưêng hîp trÎ vÞ thµnh niªn cã biÓu hiÖn lÖch l¹c, gia ®×nh cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng trong viÖc qu¶n lý, gióp trÎ vÞ thµnh niªn söa ch÷a khuyÕt ®iÓm, vưît qua mäi khã kh¨n thö th¸ch ®Ó trưëng thµnh. 3. BiÖn ph¸p ph¸t huy vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn hiÖn nay §Ó trÎ vÞ thµnh niªn cã nghÞ lùc, ý chÝ, lßng tù träng, kh¶ n¨ng nhËn thøc, ®¸nh gi¸ sù viÖc mét c¸ch ®óng ®¾n ®Ó cã thÓ vưît qua nh÷ng t¸c ®éng xÊu tõ m«i trưêng bªn ngoµi, ®Ó ph¸t huy tèt vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn, cÇn tËp trung vµo c¸c biÖn ph¸p dưíi ®©y. Thø nhÊt, n©ng cao chÊt lưîng gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh cho trÎ vÞ thµnh niªn. ThÊy ®ưîc vai trß gi¸o dôc cña gia ®×nh, §¶ng ta chØ râ: “X©y dùng gia ®×nh ViÖt Nam Êm no, tiÕn bé, h¹nh phóc; thùc hiÖn tèt b×nh ®¼ng giíi, sù tiÕn bé cña phô n÷; ch¨m sãc, gi¸o dôc vµ b¶o vÖ quyÒn trÎ em” (§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, 2011: 126). ChÊt lưîng gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh t¸c ®éng rÊt lín ®Õn hµnh vi chÊp hµnh ph¸p luËt trÎ vÞ thµnh niªn. §Ó n©ng cao chÊt lưîng gi¸o dôc cÇn n¾m v÷ng ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña løa tuæi vÞ thµnh niªn; x¸c ®Þnh néi dung gi¸o dôc ph¸p luËt phï hîp víi trÎ vÞ thµnh niªn; cÇn ®a d¹ng hãa c¸c h×nh thøc gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn; lùa chän phư¬ng ph¸p gi¸o dôc ph¸p luËt phï hîp víi tõng løa tuæi cña trÎ vÞ thµnh niªn; n©ng cao tr×nh ®é hiÓu biÕt ph¸p luËt, cñng cè t×nh c¶m, niÒm tin ph¸p luËt, x©y dùng ý chÝ chÊp hµnh ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn. Thø hai, gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh hưíng ®Õn viÖc h×nh thµnh kü n¨ng sèng cho trÎ vÞ thµnh niªn. Môc ®Ých gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh cho trÎ vÞ thµnh niªn lµ nh»m h×nh thµnh ë hä tri thøc ph¸p luËt, cñng cè t×nh c¶m, niÒm tin ph¸p luËt, x©y dùng ý chÝ chÊp hµnh ph¸p luËt. Qu¸
90 Nghiªn cøu Gia ®×nh vµ Giíi. QuyÓn 24, sè 2, tr. 84-91 tr×nh ®ã, lu«n ®ưîc h×nh thµnh qua qu¸ tr×nh gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh, nhµ trưêng vµ x· héi. Trong ®ã, gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh th«ng qua ch¨m sãc, nu«i d¹y, tÝnh gư¬ng mÉu cña tõng thµnh viªn trong gia ®×nh ®Þnh hưíng tÝch cùc ®Õn h×nh thµnh kü n¨ng sèng cho trÎ vÞ thµnh niªn. Qu¸ tr×nh gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh lµ qu¸ tr×nh diÔn ra thưêng xuyªn, liªn tôc vµ l©u dµi míi cã ®ưîc kÕt qu¶ mong muèn, ®ång thêi, ph¶i chuyÓn hãa ®ưîc thµnh hµnh vi chÊp hµnh ph¸p luËt cña trÎ vÞ thµnh niªn. Do ®ã, gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh ph¶i hưíng ®Õn viÖc h×nh thµnh kü n¨ng sèng theo ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn, nÕu thiÕu nã th× ho¹t ®éng gi¸o dôc ph¸p luËt sÏ kÐm hiÖu qu¶. Thø ba, gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh cho trÎ vÞ thµnh niªn cÇn t¨ng cưêng sù phèi kÕt hîp gi÷a gia ®×nh, nhµ trưêng, x· héi. §¶m b¶o sù phèi hîp thùc hiÖn nhiÖm vô gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh, nhµ trưêng, x· héi cho trÎ vÞ thµnh niªn. Sù phèi kÕt hîp ®ã lµ tr¸ch nhiÖm cña tõng chñ thÓ tham gia vµo c«ng t¸c gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ chưa thµnh niªn. §ưîc x©y dùng theo c¬ chÕ phèi hîp c«ng t¸c nh»m ph¸t huy vai trß cña tõng chñ thÓ t¹o ra sù bæ sung hç trî lÉn nhau, kh¾c phôc h¹n chÕ bÊt cËp, tr¸nh t×nh tr¹ng ®ïn ®Èy tr¸ch nhiÖm hay thùc hiÖn tù ph¸t kh«ng nhÊt qu¸n trong gi¸o dôc ph¸p luËt. X¸c ®Þnh gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn lµ mét bé phËn cña chiÕn lưîc x©y dùng con ngưêi vµ ph¸t triÓn con ngưêi mét c¸ch toµn diÖn. Thø tư, gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh cho trÎ vÞ thµnh niªn cÇn chó träng ho¹t ®éng gi¸o dôc c¸ biÖt. §©y lµ h×nh thøc gi¸o dôc ph¸p luËt ®Æc thï víi c¸c c¸ch thøc t¸c ®éng cña chñ thÓ gi¸o dôc theo néi dung, h×nh thøc, phư¬ng ph¸p thÝch hîp víi trÎ vÞ thµnh niªn lÖch l¹c, vi ph¹m, chưa tèt. Môc ®Ých lµ nh»m ph¸t hiÖn, ng¨n chÆn, lo¹i trõ nh÷ng hµnh vi tiªu cùc, c¸c vi ph¹m ph¸p luËt cã thÓ dÉn ®Õn vi ph¹m nghiªm träng; t¹o sù chuyÓn biÕn tÝch cùc trong nhËn thøc vµ hµnh vi cña trÎ vÞ thµnh niªn. Qu¸ tr×nh ®ã gióp cho trÎ vÞ thµnh niªn lo¹i bá nhËn thøc tiªu cùc, nhËn ra sai lÇm söa ch÷a, ng¨n ngõa vi ph¹m ph¸p luËt. Gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh ph¶i thÓ hiÖn ®óng tÝnh chÊt, møc ®é sai ph¹m cña tõng trÎ vÞ thµnh niªn, t×m hiÓu c¸ tÝnh, tr×nh ®é nhËn thøc, hoµn c¶nh cô thÓ, b¹n bÌ, lùa chän phư¬ng ph¸p t¸c ®éng phï hîp ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt, qua ®ã, t¹o lËp m«i trưêng ph¸p luËt lµnh m¹nh trong ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña
§µo V¨n Minh 91 trÎ vÞ thµnh niªn. Gia ®×nh cã vai trß quan träng trong gi¸o dôc ph¸p luËt cho trÎ vÞ thµnh niªn. Do vËy, c¸c thµnh viªn trong gia ®×nh ®Æc biÖt lµ cha, mÑ ph¶i n¾m ch¾c ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña tõng løa tuæi cña trÎ vÞ thµnh niªn ®Ó tiÕn hµnh gi¸o dôc cã hiÖu qu¶. C¸c gi¶i ph¸p trªn lµ mét chØnh thÓ thèng nhÊt, cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, mçi mét gi¶i ph¸p ®Òu cã tÝnh ưu viÖt vưît tréi riªng cña nã. V× vËy, trong qu¸ tr×nh gi¸o dôc ph¸p luËt ®Ó ph¸t huy vai trß cña gia ®×nh trong gi¸o dôc, cÇn kÕt hîp hµi hßa, vËn dông linh ho¹t c¸c gi¶i ph¸p nªu trªn, ®ång thêi, x¸c ®Þnh néi dung, h×nh thøc, phư¬ng ph¸p gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh cho trÎ vÞ thµnh niªn phï hîp nh»m mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. Gi¸o dôc ph¸p luËt cña gia ®×nh kh«ng nªn cã ®Þnh kiÕn, miÖt thÞ, xóc ph¹m, mµ ph¶i dùa trªn c¬ së t×nh c¶m thư¬ng yªu ch©n thµnh, sù th«ng c¶m, t«n träng danh dù, nh©n phÈm cña con ngưêi víi môc ®Ých x©y dùng gia ®×nh no Êm, b×nh ®¼ng, tiÕn bé, h¹nh phóc.n Tµi liÖu trÝch dÉn §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. 2011. V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø XI. Nxb ChÝnh trÞ quèc gia-Sù thËt, Hµ Néi. C«ng an tØnh L©m §ång. 2013. B¸o c¸o cña Phßng C¶nh s¸t H×nh sù t¹i Héi th¶o “N©ng cao vai trß tr¸ch nhiÖm cña gia ®×nh, nhµ trưêng, x· héi trong viÖc nu«i d¹y con” do Héi Liªn hiÖp Phô n÷ tØnh L©m §ång tæ chøc ngµy 22/11/2013”.