zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Xã Hội

» Giáo dục học

Vận dụng “Năm điều Bác Hồ dạy” vào xây dựng sách ảnh giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học

Chia sẻ: ĐInh ĐInh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Báo xấu

36
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết đề cập đến sản phẩm sách ảnh Giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học. Sách ảnh lấy ý tưởng từ việc vận dụng “Năm điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng” vào công tác giáo dục đạo đức. Với mục tiêu hình thành cho các em học sinh hệ giá trị và kĩ năng sống cần thiết không chỉ trong môi trường học đường mà còn trong cuộc sống thường ngày, từ đó củng cố lối sống tích cực ở các em học sinh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Vận dụng “Năm điều Bác Hồ dạy” vào xây dựng sách ảnh giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học

Năm học 2016 - 2017 VẬN DỤNG “NĂM ĐIỀU BÁC HỒ DẠY” VÀO XÂY DỰNG SÁCH ẢNH GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC Nguyễn Lê Bảo Hoàng, Giang Thiên Vũ (Sinh viên năm 3, Khoa Tâm lí học) GVHD: ThS Mai Mỹ Hạnh TÓM TẮT Bài viết đề cập đến sản phẩm sách ảnh Giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học. Sách ảnh lấy ý tưởng từ việc vận dụng “Năm điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng” vào công tác giáo dục đạo đức. Với mục tiêu hình thành cho các em học sinh hệ giá trị và kĩ năng sống cần thiết không chỉ trong môi trường học đường mà còn trong cuộc sống thường ngày, từ đó củng cố lối sống tích cực ở các em học sinh. Kết quả nghiên cứu xây dựng bộ sách ảnh cho thấy, bộ sách được sử dụng như là một công cụ hỗ trợ hiệu quả việc học tập cũng như ôn tập các bài học giá trị sống và kĩ năng sống thông qua các câu chuyện, bài tập trải nghiệm sáng tạo và trải nghiệm cảm xúc, góp phần tạo hứng thú học tập tích cực cho học sinh. Từ khóa: sách ảnh, giáo dục đạo đức, Năm điều Bác Hồ dạy thiếu niên – nhi đồng, lối sống tích cực… 1. Mở đầu Theo Nghị quyết đại hội Đảng lần XI, công cuộc đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục nước ta được hiểu là đổi mới hệ thống giáo dục. Để thực hiện thành công công cuộc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục – đào tạo, cần ưu tiên thực hiện giải pháp hàng đầu, đó là đổi mới nội dung, phương pháp dạy và học theo định hướng “coi trọng việc bồi dưỡng năng lực tự học của học sinh” ở tất cả các cấp. Trên thực tế, tình hình giáo dục, đặc biệt là giáo dục đạo đức cho học sinh hiện nay tuy đạt được nhiều thành tựu trong việc ứng dụng những mô hình, phương pháp dạy học mới, thành tích học tập của các em học sinh đã tiến bộ rõ rệt, bước đầu tạo tiền đề cho công cuộc đổi mới nền giáo dục nước ta, nhưng vẫn còn rất nhiều bất cập. Việc đổi mới phương pháp, hình thức giáo dục đạo đức trong chương trình giáo dục dành cho học sinh tiểu học được chú trọng hơn hết vì những bộ sách về chủ đề trên viết theo mô hình trường học mới và đảm bảo thỏa mãn những yêu cầu có liên quan vẫn chưa được quan tâm đúng mức. Bên cạnh đó, các sản phẩm khác như sách dành cho học sinh tiểu học cần sử dụng phương pháp tiếp cận sinh động, tập trung vào việc phát triển năng lực học sinh, hướng vào việc lấy học sinh làm trung tâm; sách được thiết kế thành một chuỗi các hoạt động dành cho học sinh, trên cơ sở tham gia các hoạt động ấy mà học sinh chiếm lĩnh được kiến thức và hình thành kĩ năng, phát triển được 235
Kỉ yếu Hội nghị sinh viên NCKH các năng lực cần thiết hiện nay không có nhiều và không tạo được sự hứng thú trong học tập. Với mong muốn tạo ra niềm vui trong học tập, hứng thú cho việc đọc sách và sự hăng say khám phá tri thức, đề tài “Vận dụng “Năm điều Bác Hồ dạy” vào xây dựng sách ảnh Giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học” được xác lập. Trong quá trình xây dựng, đề tài đảm bảo sự kế thừa, phát huy những thành tựu, phát triển những nhân tố mới, tiếp thu có chọn lọc những kinh nghiệm; kiên quyết chấn chỉnh những nhận thức, hành vi đạo đức và lối sống lệch lạc. Đổi mới nhưng vẫn bảo đảm tính hệ thống, tầm nhìn dài hạn; các giải pháp phải đồng bộ, khả thi, có trọng tâm, trọng điểm, lộ trình phù hợp. 2. Mục đích nghiên cứu, đối tượng nghiên cứu, khách thể nghiên cứu 2.1. Mục đích nghiên cứu Vận dụng “Năm điều Bác Hồ dạy” vào công tác giáo dục đạo đức nhằm xây dựng sách ảnh giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học. 2.2. Đối tượng nghiên cứu Sách ảnh “Giáo dục đạo đức” cho học sinh tiểu học 2.3. Khách thể nghiên cứu Học sinh tiểu học tại một số trường tiểu học địa bàn TPHCM 3. Phương pháp nghiên cứu 3.1. Phương pháp nghiên cứu lí luận Tham khảo các công trình nghiên cứu, sách, báo, tạp chí chuyên ngành… và thu thập thông tin trên internet về các phương pháp giáo dục (giáo dục đạo đức, giáo dục lối sống, giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống…) và các nguyên tắc xây dựng sách ảnh. Trên cơ sở đó hệ thống hóa, khái quát hóa các khái niệm công cụ căn bản làm cơ sở lí luận cho đề tài. 3.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn 3.2.1. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm Sử dụng để phân tích, đánh giá, khái quát hóa và hệ thống hóa những kinh nghiệm trong thực tiễn quá trình xây dựng sách ảnh cũng như những kiến thức trong lĩnh vực giáo dục nhằm rút ra những bài học bổ ích, góp phần nâng cao hiệu quả của đề tài. 3.2.2. Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia Sử dụng để thu thập thông tin khoa học, nhận xét đánh giá sản phẩm khoa học từ đội ngũ chuyên gia có trình độ cao về lĩnh vực nghiên cứu. Tiến hành lấy ý kiến chuyên gia bằng cách: trực tiếp phỏng vấn xin ý kiến; thông qua thư từ - thư điện tử; thông qua hội thảo, tranh luận, đánh giá, nghiệm thu công trình khoa học. 236
Năm học 2016 - 2017 4. Kết quả nghiên cứu 4.1. Một số thuật ngữ công cụ - Sách ảnh: Là hình thức truyền tải thông điệp, bài học cuộc sống đến độc giả qua các hình ảnh mang tính chất gợi mở, là một dạng thức độc đáo của diễn đạt kể chuyện, khơi gợi trí tưởng tượng của độc giả trong việc tạo ý nghĩa cho tác phẩm theo cách của riêng họ. - Giáo dục đạo đức: Là quá trình biến các chuẩn mực đạo đức, lối sống từ những đòi hỏi bên ngoài của xã hội thành những đòi hỏi bên trong của mỗi cá nhân, thành niềm tin, nhu cầu, thói quen của người được giáo dục. Giáo dục đạo đức trong phạm vi đề tài này đề cập những vấn đề: Giáo dục thế giới quan, nhân sinh quan, giáo dục tư tưởng chính trị và giáo dục các phẩm chất đạo đức cao đẹp của con người cho các em học sinh. - Định hướng lối sống: Là sự lựa chọn một phương cách thể hiện tổng hợp tất cả các cấu trúc, nền văn hóa, đặc trưng văn hóa của một cộng đồng nói chung; cách thể hiện các đặc điểm nhân cách của một cá nhân nói riêng cũng như con đường để đạt được những giá trị xã hội mà cá nhân hướng đến. Việc định hướng lối sống cần được thực thi thông qua các tác động chuyên biệt và lồng ghép - tích hợp về giáo dục lối sống. Trên hết, bản thân chủ thể thực sự có những biện pháp khoa học, trở thành người chủ động trải nghiệm, sáng tạo là điều cần thiết. - Giáo dục lối sống: Là quá trình dạy học tương tác giữa người dạy và người học nhằm giúp người học lĩnh hội các giá trị sống và có thể áp dụng những giá trị này vào cuộc sống thường nhật, hình thành kĩ năng và nếp sống tích cực cho người học. 4.2. Kết quả nghiên cứu lí luận Thông qua giáo dục đạo đức, kĩ năng sống của người học sẽ được hình thành và phát triển theo hướng tích cực. Không những thế, giáo dục đạo đức còn phát triển nhân cách và bồi dưỡng đạo đức cho người học, là một công cụ chiến lược trong công cuộc phát triển nền giáo dục, nền kinh tế tri thức của Việt Nam. Hơn nữa, giáo dục đạo đức còn dạy cho người học trách nhiệm với từng hành vi của mình. Trong sự đa dạng của xã hội và bản sắc phong phú của từng cá nhân, người học cần học cách chia sẻ. Chia sẻ để hiểu biết lẫn nhau và đồng cảm với người mình chia sẻ. Chia sẻ để cùng chung sống. Sách ảnh “Giáo dục đạo đức” là sách ảnh xây dựng nội dung giáo dục đạo đức chủ yếu bằng những hình ảnh, tranh vẽ sống động, khơi gợi trí tưởng tượng, óc phán đoán của người đọc. Thông qua các câu chuyện có tính logic với nhau, những bài học giáo dục đạo đức được truyền tải đến học sinh một cách nhẹ nhàng và sâu sắc, thóat khỏi sự gò bó về mặt câu chữ lí thuyết giáo điều mà bộ sách đạo đức hiện nay đang tồn tại. Trong phạm vi của đề tài, sách ảnh giáo dục đạo đức được xây dựng cho học sinh tiểu học. Do đó, việc xây dựng phải đảm bảo bám sát những đặc điểm phát triển về mặt tâm sinh lí của học sinh tiểu học, đặc biệt là về trình độ phát triển tâm lí của các em. Học sinh tiểu học thuộc lứa tuổi nhi đồng (6 – 11 tuổi), đây là giai đoạn có nhiều 237
Kỉ yếu Hội nghị sinh viên NCKH chuyển biến quan trọng trong tâm lí của các em. Nắm rõ những đặc điểm này, sách ảnh giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học cần phải có những nội dung phù hợp kích thích phát triển nhận thức, hấp dẫn, sinh động mang đến cho các em cảm xúc tích cực, bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất tốt đẹp cho các em, giúp các em có lối sống phù hợp với các chuẩn mực đạo đức của xã hội. 4.3. Mô tả sản phẩm Khung chủ đề của sách ảnh được xây dựng dựa trên mối quan hệ của con người với thế giới cụ thể là mối quan hệ giữa học sinh với thế giới xung quanh. Lát cắt này được phân tích giao thoa với các giá trị của lối sống, để phát triển năng lực lựa chọn lối sống, giá trị đạo đức và phát triển năng lực cá nhân. Bảng 1. Bảng mô tả nhóm chủ đề trong khung nội dung của sách ảnh Giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học – Bản chính thức Yêu Tổ Khiêm tốn, Học tập tốt, Đoàn kết tốt, Giữ gìn quốc, yêu thật thà, lao động tốt kỉ luật tốt vệ sinh thật tốt đồng bào dũng cảm Em học tập Em phát huy Em chuyên Em rèn luyện Em Em chiến tấm gương tiềm năng tâm rèn luyện tinh thần thể với bản thân thắng bản thân anh hùng bản thân ý chí dục thể thao Em và cả nhà Tôn trọng Em với gia đình Nhớ ơn tổ Em phụ Gia đình hòa nói không với thành viên và người thân tiên giúp việc nhà thuận bệnh tật trong gia đình Em vượt Em với nhà Em yêu mái Ứng xử trong Vệ sinh học Em sống khó trong trường trường trường học đường khiêm tốn học tập Em luôn giúp Em với mọi Em giúp bạn Em bảo vệ và Em quý mến đỡ các Văn minh nơi người xung vượt qua cảm tôn trọng lẽ bạn bè bạn trong học công cộng quanh xúc tiêu cực phải tập Em tìm hiểu Em với môi Danh lam Tôn trọng Em bảo vệ tài Em quyết tâm hội trường, thiên thắng cảnh chủ quyền nguyên thiên bảo vệ đất nhập quốc nhiên, đất nước Việt Nam dân tộc nhiên nước tế 4.3.1. Nội dung sản phẩm Cốt truyện xoay quanh chuyến hành trình đi tìm kho báu tuổi thơ của năm bạn nhỏ lớp 5A (ba nam, hai nữ) qua những miền đất khác nhau. Những trạm dừng chân là một bài học mang ý nghĩa giáo dục đạo đức, giáo dục giá trị sống cho các em mà ở đó, các bạn nhỏ sẽ được gặp gỡ với những người bạn mới, những nét văn hóa Việt Nam thông qua các loại hình nghệ thuật như: Rối nước, Cờ người… 238
Năm học 2016 - 2017 Lời mở đầu giới thiệu ý nghĩa bộ sách. Mục lục giới thiệu các miền đất, trạm dừng. Bài mở đầu ôn tập “Năm điều Bác Hồ dạy” sẽ là trạm mua vé chuẩn bị xuất phát của 5 bạn nhỏ - Tất cả đều vẽ hình minh họa, ít chữ nhưng vẫn rõ nghĩa. Mỗi bài học là một trạm dừng, tại đây sẽ xuất hiện các tình huống có vấn đề mà nhóm bạn phải đối mặt. Lúc này đồng hành cùng nhóm bạn, học sinh sẽ phải vượt qua thử thách bằng các câu hỏi tình huống. Thông qua thử thách, học sinh sẽ hình thành cơ bản về tính đúng – sai, chuẩn mực trong lối sống để sau đó nhóm bạn (có thể có sự hỗ trợ từ người lớn, bạn bè…) đưa ra những giá trị mà tác giả muốn truyền tải. Những giá trị này được gọi là Rương kho báu – thay cho tên gọi “Ghi nhớ” cũ – đặc trưng cho vùng đất mà các em đang trên hành trình khám phá. Mỗi vùng đất ở đây đại diện cho năm giá trị sống (Năm điều Bác Hồ dạy) là những địa hình gắn với vùng đất đó, nhằm tăng cường sự tư duy trực quan hình ảnh đang phát triển mạnh và củng cố trí nhớ không chủ định với ý nghĩa tích cực từ hình ảnh minh họa có ý nghĩa mang lại ở độ tuổi này. Cụ thể, trong sách ảnh giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học, chủ đề vùng đất sẽ là Biển đảo, tập trung xây dựng nội dung bài học mà tác giả muốn truyền tải thông qua câu chuyện mà các nhân vật sẽ chạm trán tại năm khu vực khác nhau trên một hòn đảo (tương ứng với “Năm điều Bác Hồ dạy”), mỗi khu vực sẽ truyền tải một thông điệp – năm giá trị sống. Bảng 2. Nội dung chủ đề và mục tiêu bài học được thực hiện trong sản phẩm Nội Mục tiêu bài học Tựa bài Bài dung Nhận thức Kĩ năng Thái độ - Biết được những đặc - Thể hiện được - Có thái độ trưng của ngày Tết cổ tình yêu thương hứng thú, yêu truyền và cách thể hiện ông bà, cha mẹ. thích tìm hiểu tình cảm với người thân - Rèn luyện kĩ về ngày Tết cổ trong gia đình. năng lắng nghe, truyền. - Hiểu được ý nghĩa phản hồi cảm xúc - Trải nghiệm ngày Tết cổ truyền, sự với người thân được cảm xúc, Uống Nhớ ơn sum hợp gia đình là trong gia đình. tình yêu thương 1 nước nhớ tổ tiên quan trọng nhất. - Khả năng đưa ra giữa các thành nguồn hướng giải quyết viên trong gia tình huống có vấn đình. đề trong sách. - Tự tin thể hiện, trao đổi với bạn bè về tình thân gia đình. Danh - Biết được một số - Hình thành kĩ - Có thái độ Việt Nam lam danh lam thắng cảnh năng ứng xử văn phê phán các đất nước 2 thắng của Việt Nam và không minh nơi công hành vi phá hoại ta ơi cảnh Việt được viết, vẽ bậy, phá cộng, kĩ năng quan danh lam, di Mênh Nam hại danh lam thắng sát, phân tích, giải tích và tích cực mông biển 239
Kỉ yếu Hội nghị sinh viên NCKH cảnh, di tích lịch sử. quyết vấn đề bảo vệ danh lúa đâu - Hiểu được tầm quan - Rèn luyện kĩ lam, di tích. trời đẹp trọng và ý nghĩa lịch sử năng tư duy phản - Có được tình hơn của những danh lam và biện và kĩ năng yêu và lòng tự di tích, từ đó hình thành giao tiếp. hào đối với cảnh ý thức bảo vệ thắng - Thể hiện niềm tự đẹp quê hương, cảnh. hào về cảnh đẹp đất đất nước. - Phân biệt được nước cho bạn bè những tình huống phá năm châu. hoại danh lam thắng cảnh và đề xuất phương án giải quyết. - Biết được một số khó - Hình thành kĩ - Có thái độ khăn trong học tập và năng đồng cảm, tích cực trong cần phải có ý chí khắc năng lực tự học, ý hoạt động học phục, vượt khó trong thức tự giác học tập, lấy học tập học tập. tập. làm niềm vui, Em vượt - Hiểu được tầm quan - Rèn luyện kĩ khó khăn thử Có chí thì 3 khó trong trọng của việc học và năng nâng đỡ cảm thách là bài học nên học tập tinh thần vượt khó trong xúc, động viên bạn kinh nghiệm để học tập. bè cùng vượt khó vượt khó trong - Phân tích được trong học tập. học tập. những khó khăn gặp phải trong học tập và đề xuất hướng giải quyết . - Biết được những - Hình thành kĩ - Có thái độ điểm mạnh, điểm yếu năng tự nhận thức tích cực, hưởng của bản thân . bản thân của học ứng trong việc - Hiểu về tầm quan sinh. tìm hiểu, khám Em phát trọng của việc rèn luyện - Rèn luyện lối phá bản thân. huy Nhất nghệ tự ý thức. sống văn minh, tôn - Tôn trọng 4 tiềm tinh, nhất - Phân tích và xác định trọng bạn bè, công những giá trị cá năng bản thân vinh hướng cải thiện, khắc bằng trong thi đấu. nhân của những thân phục nhược điểm bản bạn khác và thể thân. hiện sự thiện chí trong giao tiếp, trong cuộc sống. - Biết được những - Rèn luyện kĩ - Có thái độ chức năng và cách thức năng quan sát, kĩ tích cực, hưởng ứng xử học đường cơ năng giao tiếp ứng ứng phong trào bản. xử, kĩ năng giải đẩy lùi bạo lực Ứng xử - Hiểu được tác hại quyết vấn đề. học đường. Tiên học trong của vấn nạn bạo lực học - Hình thành kiến - Có thái độ 5 lễ, hậu học trường đường và có ý thức tôn thức về phòng tôn trọng nghề văn học trọng bạn bè, thầy cô chống bạo lực học nghiệp của cô giáo, công nhân viên đường. lao công, bác nhà trường. bảo vệ, cô y tế. - Tuân thủ phép tắt, quy 240
Năm học 2016 - 2017 định ứng xử trong nhà trường. - Biết được một số - Rèn luyện kĩ - Có thái độ phép tắc ứng xử nơi năng tư duy tích tích cực trong Lời nói công cộng. cực và kĩ năng giải việc ứng xử văn chẳng mất Văn - Hiểu ý nghĩa của việc quyết vấn đề. minh nơi công tiền mua, minh nơi 6 ứng xử văn minh nơi - Xử lí được một cộng. Lựa lời công công cộng. số tình huống - Có thái độ mà nói cộng không văn minh phê phán với cho vừa nơi công cộng. những hành vi lòng nhau thiếu văn minh. - Biết được một số loại - Rèn luyện kĩ - Có thái độ hình nghệ thuật của dân năng tư duy sáng tích cực, thích tộc và tinh thần tôn tạo và kĩ năng thú tìm hiểu về trọng chủ quyền. khám phá. các đặc trưng - Hiểu được những nét loại hình nghệ đặc sắc của các loại thuật dân tộc. Tôn hình nghệ thuật dân tộc, - Thể hiện trọng chủ Nam Quốc 7 về tầm quan trọng của được sự tôn quyền sơn hà chủ quyền dân tộc và có trọng, trang dân tộc ý thức bảo vệ chủ nghiêm khi tìm quyền. hiểu về chủ quyền dân tộc và lòng quyết tâm bảo vệ chủ quyên dân tộc. - Biết được một số - Rèn luyện kĩ - Có thái độ tôn phép ứng xử với người năng chia sẻ, kĩ trọng, cảm tàn tật và cách giúp bạn năng lắng nghe, thông cho người Em giúp vượt qua cảm xúc tiêu đồng cảm, kĩ năng tàn tật. bạn vượt Tương cực. tư duy tích cực và - Cảm thông, 8 qua cảm thân tương - Hiểu được giá trị của kĩ năng nâng đỡ lắng nghe bạn xúc tiêu ái những cách thức ứng xử cảm xúc. bè và có thiện cực với người tàn tật và biện chí giúp bạn pháp nâng đỡ cảm xúc vượt qua cảm cho bạn. xúc tiêu cực. - Biết cách sắp xếp - Rèn luyện kĩ - Có tinh thần, thời gian biểu để học năng quản lí thời thái độ tích cực Em rèn tập và rèn luyện thân gian và kĩ năng rèn với việc rèn luyện thể. luyện thân thể. luyện thân thể. Sức khỏe 9 tinh thần - Hiểu được tầm quan - Hình thành thói - Hưởng ứng là vàng thể dục trọng của sức khỏe và quen luyện tập thể các phong trào thể thao có ý thức rèn luyện thể dục thể thao đều cũng như hoạt dục thể thao. đặn. động rèn luyện thân thể. Tôn - Biết tôn trọng, yêu - Rèn luyện kĩ - Có thái độ Đi khắp 10 trọng thương các thành viên năng đồng cảm và đồng cảm, chia thế gian thành trong gia đình. kĩ năng suy luận. sẻ với nhân vật. không ai 241
Kỉ yếu Hội nghị sinh viên NCKH viên - Hiểu được tầm quan - Có khả năng thể - Trải nghiệm sánh bằng trong gia trọng của tìnhcảm gia hiện tình yêu cảm xúc về mẹ đình đình. thương với các những kỉ niệm Gánh nặng thành viên trong với người thân cuộc đời gia đình. trong gia đình không ai và có thể bày tỏ, khổ bằng chia sẻ. cha - Biết được những nỗi - Rèn luyện kĩ - Có thái độ sợ của bản thân và biện năng xử lí tình tích cực, hưởng pháp khắc phục. huống và giải quyết ứng tìm kiếm Em chiến Thất bại là - Hiểu được tác hại vấn đề. nỗi sợ của bản 11 thắng mẹ thành của những nỗi sợ trong - Biết khắc phục thân và giải bản thân công cuộc sống, cái giá của nỗi sợ và luôn phấn pháp khắc phục. thất bại và cách thức đấu vượt lên chính chiến thắng thất bại. mình. - Biết được một số - Rèn luyện kĩ - Thích thú tìm phương pháp học tập và năng học tập hiệu hiểu các phương có thể vận dụng những quả pháp học tập phương pháp này vào - Vận dụng được khác nhau quá trình học tập. những phương - Tôn trọng - Hiểu được tầm quan pháp học tập hiệu chủ quyền đất trọng của việc học với quả vào cuộc sống. nước và quyết công cuộc bảo vệ, xây tâm bảo vệ Tổ dựng và phát triển đất quốc, trước hết Em quyết Quyết tử nước. là bằng việc cố tâm bảo cho Tổ 12 - Hiểu được ý nghĩa gắng học tập vệ đất quốc của việc lựa chọn thật tốt để sau nước quyết sinh phương pháp học tập này xây dựng, phù hợp với bản thân để bảo vệ và phát bồi dưỡng, phát triển triển đất nước. tương lai, xây dựng nước nhà - Phân tích được mối quan hệ giữa học tập và xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. 4.3.2. Kết cấu thể hiện trong sản phẩm Tựa đề mở đầu kích thích, gây sự chú ý nhưng không được lặp lại rập khuôn bằng cách sử dụng những câu ca dao, tục ngữ, dân ca chứa đựng giá trị sống muốn đề cập đến. Gợi ý: (Với chủ đề “Nhớ ơn tổ tiên” sẽ đặt tên bài là “Uống nước nhớ nguồn” hoặc chủ đề “Em vượt khó trong học tập” sẽ đặt tên bài là “Có chí thì nên”). Chữ viết gọn, rõ từng nội dung cụ thể liên quan đến mục tiêu. 242
Năm học 2016 - 2017 Phần nội dung được xem là bước đệm. Bước đệm này gây ấn tượng tích cực cho người học – người đọc. Phần nội dung bài học sẽ được chia thành 4 phần với 4 hình ảnh minh họa nội dung bài học được kết nối với nhau theo thứ tự: Ảnh 1 (Tình huống có vấn đề) → Cùng người học xử lí → Ảnh 3 (Giải quyết tình huống) → Ảnh 4 (Giá trị được hình thành). a. Tình huống có vấn đề Nhóm bạn 5A hoặc một thành viên của nhóm sẽ gặp tình huống liên quan đến lối sống gây trăn trở hiện tại. Việc tạo một tình huống có tính khêu gợi sẽ khiến trẻ hứng thú khi tiếp cận với chủ đề, tò mò vào những việc xảy ra tiếp theo. Hình 1. Minh họa Tình huống b. Câu hỏi dành cho người học/ góc chia sẻ - Trải nghiệm cảm xúc Đây là những câu hỏi mang tính chất tình huống, nhân văn và gây cảm xúc nơi trẻ. Trẻ dù có dự đoán, hoặc đã từng trải nghiệm cũng sẽ khiến cảm xúc được đẩy cao trên bình diện nội tâm. Việc trải nghiệm sẽ làm trẻ có nhu cầu chia sẻ. Vì vậy không phải bài học nào cũng xuất hiện những câu hỏi tình huống thách đố, mà sẽ là những khoảng lặng để trẻ hồi tưởng, tự do kể lại những kỉ niệm của mình. Hình 2. Minh họa Góc chia sẻ 243
Kỉ yếu Hội nghị sinh viên NCKH c. Giải quyết tình huống Có những trường hợp, nhóm bạn sẽ giúp đỡ lẫn nhau giải quyết vấn đề. Ngoài ra, có thể nhận được sự trợ giúp từ người lớn hơn, hay tự bản thân trẻ có thể giải quyết sau khi độc thoại nội tâm – đối thoại với bạn bè… Đây là quá trình quan trọng giúp người học bừng hiểu, nhận ra giá trị - lối sống đúng đắn mà bản thân nên hướng đến. Đây là lúc cảm xúc trẻ trong giai đoạn chuẩn bị bùng nổ, sẵn sàng cho sự xuất hiện của Rương kho báu – chính là sự hình thành Giá trị sống Hình 3. Minh họa Giải quyết tình huống d. Hình thành Giá trị sống Đây là quá trình nhập tâm. Không phải là vấn đề mang tính cá nhân vì từ những trải nghiệm sẽ dẫn đến nhu cầu tích lũy những tri thức hay phải nhận thức một giá trị… Phải đảm bảo nối kết từ cảm xúc, từ sự khám phá, những biểu tượng hay hình ảnh đã trải nghiệm – sẻ chia đến kết nối sao cho mềm mại. Thực chất đó chính là việc so sánh, đối chiếu để nâng tầm cách hiểu của bản thân người học sau khi có những biểu tượng ban đầu, cảm xúc thật sự. Cảm xúc lúc này được bùng phát, là yếu tố quan trọng trong việc ghi nhớ, khiến trẻ dễ dàng tiếp thu giá trị mà người biên soạn mong muốn đem lại. Hình 4. Minh họa Hình thành giá trị sống 244
Năm học 2016 - 2017 5. Kết luận và kiến nghị 5.1. Kết luận - Sách ảnh Giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học là một bộ công cụ dùng để hỗ trợ việc dạy học và tự học có nội dung liên đới với nhau. Phù hợp với các đặc điểm phát triển tâm lí lứa tuổi của học sinh. Kết hợp các phương pháp giáo dục giá trị sống (câu chuyện cảm động, câu hỏi tự vấn, trải nghiệm thực tế, trải nghiệm sáng tạo, trải nghiệm cảm xúc) và phương pháp giáo dục kĩ năng sống (xử lí tình huống, đóng vai, thảo luận nhóm, trò chơi giáo dục,…) - Đề tài lấy cảm hứng kết hợp “Năm điều Bác Hồ dạy” vào nội dung của sách ảnh giáo dục đạo đức với kì vọng sẽ truyền đạt và phát triển hệ giá trị vào trong suy nghĩ và hành động của học sinh, hình thành lối sống tích cực. 5.2. Kiến nghị 5.2.1. Đối với giáo viên - Giáo viên cần hiểu và quan tâm đến các em học sinh không chỉ trong nội dung kiến thức các môn học mà còn trong vốn kiến thức xã hội, cuộc sống thường ngày, đặc biệt là về giáo dục đạo đức, giáo dục lối sống và các cách vận dụng các giá trị sống, kĩ năng sống trong thực tiễn. - Trong dạy và học, cần tạo điều kiện thuận lợi để các em có thể tự mình trang bị thêm kiến thức, vốn hiểu biết về lối sống tích cực, hiện đại. 5.2.2. Đối với phụ huynh - Cần trang bị cho mình kiến thức về giáo dục đạo đức, giáo dục lối sống. Từ đó có sự quan tâm hơn đến các em học sinh, giúp đỡ các em trong các tình huống một cách kịp thời. - Kiến thức về giáo dục đạo đức, giáo dục lối sống cần có sự lan tỏa, tuyên truyền một cách thống nhất, chặt chẽ để có thể hướng dẫn, tư vấn cho các em học sinh ở trường lẫn ở nhà. 5.2.3. Đối với nhà trường - Cần có sự phổ biến, tuyên truyền, giải thích một cách sâu rộng về giáo dục đạo đức, giáo dục lối sống để nhận thức đúng về tầm quan trọng của công tác giáo dục đạo đức, giáo dục lối sống. - Cần có kế hoạch, chương trình thường xuyên, cụ thể để tuyên truyền, phổ biến công tác giáo dục lối sống, giúp học sinh có nhận thức đúng đắn và đầy đủ về giáo dục đạo đức, giáo dục lối sống. 5.2.4. Đối với các cấp quản lí giáo dục - Cần chú ý phân bổ chương trình học hợp lí giữa kiến thức trong chương trình đào tạo và kiến thức, kĩ năng sống. 245
Kỉ yếu Hội nghị sinh viên NCKH - Trong đội ngũ nhân sự cơ hữu của nhà trường, cần có vai trò của các nhà tâm lí học học đường để phát hiện, can thiệp hoặc “gỡ rối” cho các em gặp rắc rối, khó khăn trong quan hệ bạn bè, học tập… nhưng không tìm được cách ứng xử, xử lí cho phù hợp. Mặt khác, phải đưa nội dung giáo dục đạo đức, giáo dục lối sống vào thành một chương trình hoạt động, một bộ môn riêng biệt của nhà trường phổ thông. - Kết quả nghiên cứu của đề tài có thể tham khảo và phát triển để ứng dụng trong thực tế công tác giáo dục đạo đức, giáo dục lối sống, giáo dục giá trị sống và kĩ năng sống ở các trường phổ thông. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2014), Thông báo 314/TB-BGDĐT của về kết quả hội thảo toàn quốc về công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, sinh viên. 2. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2014), Đề án hoàn thiện cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Nghị quyết số 44/NQ-CP ngày 09 tháng 6 năm 2014 của Chính phủ. 3. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2015), Dự thảo Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể (Trong chương trình giáo dục phổ thông mới). Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể (gọi tắt là Chương trình tổng thể). 4. Dương Nghiệp Chí (2015), Dạy kĩ năng sống trong giờ thể dục lớp 5, Nxb Đại học Quốc gia TPHCM. 5. Hà Thị Thùy Dương (2015), “Bàn thêm về các giá trị văn hóa tinh thần truyền thống của dân tộc Việt Nam”, Kỉ yếu hội thảo Hệ giá trị Việt Nam trong thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. 6. Trần Thị Hương (chủ biên) (2011), Giáo dục học đại cương, Nxb Đại học Sư phạm TPHCM. 7. Nguyễn Công Khanh (2014), Phương pháp giáo dục giá trị sống, kĩ năng sống, Nxb Đại học Sư Phạm. 8. Huỳnh Văn Sơn (2009), Sự lựa chọn các giá trị đạo đức - nhân văn trong định hướng lối sống của sinh viên ở một số trường đại học tại TPHCM hiện nay, Mã số B2007.19.27, Bộ Giáo dục và Đào tạo. 9. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI (2011), Nxb Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội. 10. J. Donald Walters (2004), Education for Life: Preparing Children to Meet Today's Challenges, Crystal Clarity Publishers. 246

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.