Xây dựng chương trình huấn luyện thể lực cho vận động viên bóng chuyền nam trẻ MC Bình Dương sau một chu kỳ tập luyện

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

35
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết này đã lựa chọn được 11 test đánh giá thể chung và chuyên môn; Xây dựng được chương trình huấn luyện, từ đó đã đánh giá được sự phát triển thể lực của VĐV nam trẻ bóng chuyền MC Bình Dương sau một chu kỳ tập luyện. Kết quả đã cho thấy cả 11/11 chỉ tiêu đều tăng trưởng, sự tăng tăng trưởng này đảm bảo độ tin cậy với Ttính > Ttbảng ở ngưỡng xác suất P < 0.05.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Xây dựng chương trình huấn luyện thể lực cho vận động viên bóng chuyền nam trẻ MC Bình Dương sau một chu kỳ tập luyện

XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH HUẤN LUYỆN THỂ LỰC CHO VẬN ĐỘNG VIÊN BÓNG CHUYỀN NAM TRẺ MC BÌNH DƯƠNG SAU MỘT CHU KỲ TẬP LUYỆN ThS. Bùi Thiện Mến1, ThS. Nguyễn Thị Lệ Hằng2 1 Trường Đại học Tài chính – Marketing 2 Trung tâm TDTT – Đại học Quốc gia Hồ Chí Minh TÓM TẮT Trong tập luyện và thi đấu thể thao nói chung cũng như trong môn bóng chuyền nói riêng, ngoài việc huấn luyện kỹ năng, kỹ thuật, chiến thuật, tâm lý… thì huấn luyện thể lực cũng là một trong những nội dung cực kỳ quan trọng. Vận động viên (VĐV) có thể lực tốt mới có thể đáp ứng được việc triển khai các năng lực trong thi đấu và với những trận đấu kéo dài, căng thẳng. Cho nên, trong nghiên cứu này đã lựa chọn được 11 test đánh giá thể chung và chuyên môn; Xây dựng được chương trình huấn luyện, từ đó đã đánh giá được sự phát triển thể lực của VĐV nam trẻ bóng chuyền MC Bình Dương sau một chu kỳ tập luyện. Kết quả đã cho thấy cả 11/11 chỉ tiêu đều tăng trưởng, sự tăng tăng trưởng này đảm bảo độ tin cậy với ttính > tbảng ở ngưỡng xác suất P < 0.05. Từ khóa: Huấn luyện thể lực; Chương trình huấn luyện bóng chuyền; Lựa chọn test; VĐV bóng chuyền. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Bóng chuyền là một trong những môn thể thao hấp dẫn, có đông đảo người tham gia tập luyện và thi đấu. Là môn thể thao được công nhận tại thế vận hội Olympic rất sớm (năm 1964). Sự phát triển của môn bóng chuyền không chỉ đánh dấu bằng số lượng các thành viên trong Liên Đoàn bóng chuyền quốc tế (FIVB) mà còn thể hiện bởi sự luôn đổi mới về luật thi đấu, trình độ phát triển kỹ thuật, tài nghệ của VĐV. Bóng chuyền không những trở thành môn thể thao của quần chúng mà trong thể thao thành tích cao bóng chuyền Việt Nam đã có những tiến bộ nhất định, đội tuyển cũng như tuyển trẻ luôn dành được thứ hạng cao trong các kỳ Sea Games và các giải trẻ trong khu vực và quốc tế. Việc huấn luyện và huấn luyện thể lực luôn được gắn với việc tiếp thu, hoàn thiện kỹ năng, kỹ xảo cho VĐV. Phát triển toàn diện các tố chất thể lực có ảnh hưởng đến phát triển các tố chất khác nhau theo đặc điểm chuyên môn bóng chuyền, ảnh hưởng trực tiếp đến việc tiếp thu từng kỹ thuật chuyên môn cũng như các mặt cấu thành thành tích cao môn bóng chuyền. Và để thực hiện được nhiệm vụ trên, thì ngay trong quá trình tập luyện thể lực luôn đồng bộ với việc kiểm tra đánh giá năng lực phát triển của VĐV. Huấn luyện thể thao nói chung cũng như huấn luyện bóng chuyền nói riêng là một quá trình phức tạp, nội dung của công tác huấn luyện rất đa dạng như huấn luyện thể lực, kỹ thuật, chiến thuật, tâm lý… Để đảm bảo hiệu quả trong quá trình huấn luyện, vấn đề kiểm tra đánh giá trình độ tập luyện của vận động viên luôn là nhiệm vụ quan trọng, được tiến hành một cách có hệ thống, có khoa học nhằm thông tin chính xác, xác định hiệu quả huấn luyện đạt tới mục đích đặt ra. Công tác đào tạo, 1150
huấn luyện hợp lý có khoa học sẽ đào tạo những động viên trình độ cao đáp ứng được những năng lực trong thi đấu ở các giải và là nguồn lực rất quan trọng bổ sung cho tuyến trên. Vì vậy, việc nghiên cứu xây dựng chương trình huấn luyện phát triển thể lực cho VĐV bóng chuyền nam trẻ MC Bình Dương là yêu cầu cần thiết nhằm góp phần nâng trình độ VĐV và thành tích thi đấu của bóng chuyền tỉnh Bình Dương. Trong nghiên cứu đã sử dụng các phương pháp: Phương pháp tổng hợp và phân tích tài liệu, Phương pháp phỏng vấn bằng phiếu, Phương pháp kiểm tra sư phạm, Phương pháp thực nghiệm sư phạm, Phương pháp toán thống kê [2], [8]. Đối tượng nghiên cứu: Chương trình huấn luyện thể lực cho VĐV bóng chuyền nam trẻ MC Bình Dương. 2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 2.1 Lựa chọn test đánh giá thể lực cho VĐV bóng chuyền nam trẻ MC Bình Dương Trên cơ sở quan sát, điều tra, nghiên cứu từ lý luận đến thực tiễn và qua tham khảo ý kiến những nhà chuyên môn, nghiên cứu ban đầu đã đề xuất được 33 test đánh giá thể lực, nhưng qua phỏng vấn 30 chuyên gia, HLV các đội bóng chuyền và kiểm định tính thông báo của test, nghiên cứu đã chọn được 11 test phù hợp và đảm bảo độ tin cậy để đánh giá thể lực cho vận động viên bóng chuyền nam trẻ MC Bình Dương gồm: - Đánh giá thể lực chung gồm 7 test: Nằm sấp chóng đẩy (lần), Bật xa (cm), Chạy 30m(s), Test cooper (m), Chạy T- Test (s), Ngồi với(cm), Ném bóng (m). - Đánh giá thể lực chuyên môn gồm 4 test: Bật cao có đà(cm), Bật chắn (cm), Chạy 9-3-6-3-9 (s), Đập bóng liên tục (quả). 2.2 Đánh giá thực trạng thể lực của VĐV bóng chuyền nam trẻ MC Bình Dương Căn cứ vào các test đã lựa chọn, nghiên cứu tiến hành đánh giá thực trạng thể lực của VĐV bóng chuyền nam trẻ MC Bình Dương. Kết quả thể hiện ở bảng 1. Bảng 1: Thực trạng thể lực của VĐV bóng chuyền nam trẻ MC Bình Dương Stt Test X  Cv % Thể lực chung 1 Nằm sấp chóng đẩy (lần) 34.50 2.97 8.61 2 Bật xa (cm) 251.08 5.52 2.19 3 Chạy 30m (s) 4.81 0.20 4.25 4 Test cooper (m) 1943.08 75.67 3.89 5 Chạy T- Test (s) 10.84 0.32 2.91 6 Ném bóng (m) 14.06 0.52 3.69 7 Ngồi với (cm) 19.13 1.45 7.57 Thể lực chuyên môn 1 Bật cao có đà (cm) 320.75 5.56 2.6 2 Bật chắn (cm) 311.83 7.7 2.47 3 Chạy 9-3-6-3-9 (s) 8.81 0.23 2.61 4 Đập bóng liên tục (quả) 7.50 0.77 10.25 1151
Qua bảng 1 cho thấy thực trạng thể lực giữa các VĐV có sự đồng đều ở 10/11 chỉ tiêu, riêng chỉ có 1 chỉ tiêu đập bóng liên tục là có sự phân tán, nhưng sự phân tán này cũng chỉ ở mức trung bình (Cv = 10.25% > 10%). 2.3 Xây dựng chương trình huấn luyện thể lực cho VĐV bóng chuyền nam trẻ MC Bình Dương 2.3.1 Lựa chọn bài tập thể lực cho VĐV bóng chuyền nam trẻ MC Bình Dương Qua tham khảo các tài liệu trong và ngoài nước có liên quan đến vấn đề nghiên cứu, đã tổng hợp đề xuất được 57 bài tập. Sau khi phỏng vấn 30 chuyên gia, HLV các đội bóng chuyền, nghiên cứu chọn được 32 bài tập phù hợp với VĐV bóng chuyền nam trẻ MC Bình Dương gồm: - Bài tập phát triển mềm dẻo có 10 bài: Gập thân, ép gối, ép vai trên, ép lưng, cổ tay, ép dọc, ép ngang, ép vai ra sau trái - phải, vặn mình và ép giãn chân 2 bên. - Bài tập sức nhanh, linh hoạt, khéo léo có 5 bài: Chạy tốc độ, chạy 9-3-6-3-9, chạy di chuyển ngang, phòng thủ cứu bóng, di chuyển chuyền bóng. - Bài tập sức mạnh có 12 bài: Tập cơ cổ tay với tạ đòn, nằm ngửa đẩy tạ, tập cơ cẳng tay sau đầu, gánh tạ đứng lên ngồi xuống, ngồi gập dũi chân với tạ, cơ bụng, cơ lưng, gánh tạ bật nhảy tại chỗ, bật bục bằng 2 chân (60 cm), bật bục bằng một chân (40 cm), bật vượt rào đập bóng, duỗi lưng. - Bài tập sức bền có 5 bài: Chạy 2000m, chạy 2500m, đập bóng liên tục, phòng thủ liên tục, chắn bóng liên tục. 2.3.2 Xây dựng chương trình huấn luyện thể lực cho VĐV bóng chuyền nam trẻ MC Bình Dương Chương trình huấn luyện được thực hiện theo 1 chu kỳ (24 tuần) và chia là 2 giai đoạn là: Giai đoạn chuẩn bị chung và giai đoạn chuẩn bị chuyên môn. a) Giai đoạn chuẩn bị chung bắt đầu từ tuần 1 đến tuần 8 gồm các nội dung: - Xây dựng tiến trình huấn luyện. Bảng 2: Tiến trình huấn luyện thể lực ở giai đoạn chuẩn bị chung TT Thứ 2 3 4 5 6 7 Nội dung 1 Mềm dẻo x x x x x x 2 Nhanh, linh hoạt và khéo léo x x x x x x 3 Mạnh x x x 4 Bền x x x - Huấn luyện mềm dẻo ở giai đoạn chuẩn bị chung: Bài tập mềm dẻo được áp dụng vào đầu tuổi tập sau phần khởi động chung, thời gian tập 10 phút mỗi buổi, thực hiện từ 8 -10 bài tập/buổi, thời gian thực hiện là 8 giây/bài tập, thời gian giữ là 3 giây, thời gian nghỉ là 30 giây. 1152
Bảng 3: Nội dung tập mềm dẻo ở giai đoạn chuẩn bị chung Cường Quãng Nội dung tập Số tổ Số lần độ nghỉ (phút) Gập thân, ép gối, ép vai trên, ép lưng, cổ tay, ép dọc, ép ngang, ép vai ra sau trái- phải, vặn 1 1 Thấp 30 mình, ép giãn chân 2 bên. - Huấn luyện sức nhanh, linh hoạt và khéo léo ở giai đoạn chuẩn bị chung: Bài tập sức nhanh được tập đầu mỗi buổi tập sau phần khởi động chung. Thời gian thực hiện 5 phút, số bài tập từ 3-5, sử dụng phương pháp lặp lại. Bảng 4: Nội dung tập nhanh, linh hoạt và khéo léo ở giai đoạn chuẩn bị chung Cường độ Quãng nghỉ STT Nội dung tập Cự ly Số tổ Số lần (phút) 1 Chạy tốc độ: 20m 4 1 Nhanh 1-2 2 9-3-6-3-9 2 2 Nhanh 1-2 3 Chạy di chuyển ngang 2 2 Nhanh 1-2 4 Phòng thủ cứu bóng 3 10 Nhanh 1-2 5 Di chuyển chuyền bóng 3 10 Nhanh 1-2 - Huấn luyện sức mạnh ở giai đoạn chuẩn bị chung: Tập theo chu kỳ huấn luyện của Bompa (2000) ở giai đoạn thích nghi giải phẩu và nở cơ. 3 bài tập chi trên, 3 bài tập chi dưới và 2 bài tập thân, 40-60 % 1RM ở giai đoạn thích nghi giải phẩu, 60-80 % ở giai đoạn nở cơ. Số tổ 3-5, số lần 10-15. Bảng 5: Nội dung tập sức mạnh ở giai đoạn chuẩn bị chung Giai đoạn Quãng nghỉ STT Nội dung tập Thích nghi Nở cơ (phút) Tuần 1-4 Tuần 5-8 40/3 45/2 50/1 60 /3 70/2 75/1 1 Tập cơ cổ tay với tạ đòn 1-2 20 15 10 15 10 8 40/3 50/2 60/1 60/3 70/2 80/1 2 Nằm ngửa đẩy tạ 1-2 20 15 10 15 10 8 40/3 55/2 60/1 60/3 70/2 80/1 3 Tập cơ cẳng tay sau đầu 1-2 20 15 10 15 10 8 Gánh tạ đứng lên ngồi 60/3 70/2 80/1 80/3 90/2 100/1 4 1-2 xuống 20 15 10 15 10 8 50/3 55/2 60/1 60/3 70/2 80/1 5 Nằm ngửa đạp tạ 1-2 20 15 10 15 10 8 50/3 55/2 60/1 60/3 70 /2 80/1 6 Ngồi gập dũi chân với tạ 1-2 20 15 10 15 10 8 7 Cơ bụng 20 lần/3 tổ 20 lần/5 tổ 1-2 8 Cơ lưng 20 lần/3 tổ 20 lần/5 tổ 1-2 1153
- Huấn luyện sức bền ở giai đoạn chuẩn bị chung: Thời gian thực hiện 15 -20 phút. Bài tập sức bền chung được tập vào buổi thứ 7, bài tập sức bền chuyên môn được tập vào buổi thứ 3 và thứ 5 hàng tuần. Bảng 6: Nội dung tập sức bền ở giai đoạn chuẩn bị chung Quãng nghỉ TT Nội dung tập Số tổ Số lần Cường độ (phút) Sức bền chung 1 Chạy 2000m 1 1 Trung bình- Thấp 5 Sức bền chuyên môn 1 Đập bóng liên tục 3 15 quả Nhanh 5 2 Phòng thủ liên tục 3 10 quả Nhanh 5 3 Chắn bóng liên tục 4 15 quả Nhanh 5 b) Giai đoạn chuẩn bị chuyên môn được huấn luyện từ tuần thứ 9 đến tuần 24 - Xây dựng tiến trình huấn luyện. Bảng 7: Tiến trình huấn luyện thể lực ở giai đoạn chuẩn bị chuyên môn Thứ TT 2 3 4 5 6 7 Nội dung 1 Mềm dẻo x x x x x x 2 Nhanh, linh hoạt và khéo léo x x x x x 3 Mạnh x x x 4 Bền x x x - Huấn luyện mềm dẻo ở giai đoạn chuẩn bị chuyên môn: Bài tập mền dẻo được áp dụng vào đầu tuổi tập sau phần khởi động chung, thời gian tập 10 phút mỗi buổi. Thực hiện từ 8 -10 bài tập/buổi, thời gian thực hiện là 8 giây/bài tập, thời gian giữ là 3 giây, thời gian nghỉ là 30 giây. Bảng 8: Nội dung tập phát triển mềm dẻo ở giai đoạn chuẩn bị chuyên môn Cường Quãng nghỉ Tên các bài tập Số tổ Số lần độ (phút) Gập thân, ép gối, ép vai trên, ép lưng, cổ tay, ép dọc, ép ngang, ép vai ra sau trái- 1 1 Thấp 30 phải, vặn mình ép giãn chân 2 bên. - Huấn luyện sức nhanh, linh hoạt và khéo léo ở giai đoạn chuẩn bị chuyên môn: Bài tập sức nhanh được tập đầu mỗi buổi tập sau phần khởi động chung. Thời gian thực hiện 15 phút, số bài tập từ 3-5 bài, sử dụng phương pháp lặp lại. 1154
Bảng 9: Nội dung tập phát triển nhanh, linh hoạt và khéo léo ở giai đoạn chuẩn bị chuyên môn Quãng nghỉ STT Nội dung tập Cự ly Số tổ Số lần Cường độ (phút) 1 Chạy tốc độ: 20m 4 1 Nhanh 1-2 2 9-3-6-3-9 2 2 Nhanh 1-2 3 Chạy di chuyển ngang 3 2 Nhanh 1-2 4 Phòng thủ cứu bóng 5 4 Nhanh 1-2 5 Di chuyển chuyền bóng 5 4 Nhanh 1-2 - Huấn luyện sức mạnh ở giai đoạn chuẩn bị chuyên môn: Tập theo chu kỳ huấn luyện của Bompa (2000) ở giai đoạn sức mạnh tối đa. Ở giai đoạn sức mạnh bộc phát tập 3 bài cho chi trên, 3 bài cho chi dưới và 2 bài tập thân, mức độ tập luyện từ 85 - 100 % 1RM ở giai đoạn sức mạnh tối đa, số tổ từ 3-5 và đạt từ 15-20 lần. Bảng 10: Nội dung tập phát triển sức mạnh ở giai đoạn chuẩn bị chuyên môn Giai đoạn Quãng TT Nội dung tập Sức mạnh tối đa Sức mạnh bộc phát nghỉ Tuần 9- 16 Tuần 17 - 24 (phút) 90/3 95/2 100/1 70/3 80/2 85/1 1-3 1 Gánh tạ đứng lên ngồi xuống 15 10 8 20 15 10 90/3 95/2 100/1 70/3 75/2 80/1 1-3 2 Gánh tạ bật nhảy tại chỗ 15 10 8 20 15 10 90/3 95/2 100/1 70/3 75/2 80/1 1-3 3 Nằm ngửa đạp tạ 15 10 8 20 15 10 4 Bật bục bằng 2 chân (60 cm) 20 lần/3 tổ 15 lần/5 tổ 1-3 5 Bật bục bằng một chân (40 cm) 20 lần/3 tổ 15 lần/5 tổ 1-3 Bật vượt rào (50cm) Bật vượt 5 rào (60cm) 1-3 6 Bật vượt rào đập bóng + đập bóng 3 quả/3 lần + đập bóng 5 quả/3 lần 7 Gập bụng 30 giây/3 tổ 40 giây/3 tổ 1-3 8 Duỗi lưng 30 giây/3 tổ 40 giây/3 tổ 1-3 - Huấn luyện sức bền ở giai đoạn chuẩn bị chuyên môn: Thời gian thực hiện 15 -20 phút. Bài tập sức bền chung được tập vào buổi thứ 7, bài tập sức bền chuyên môn được tập vào buổi thứ 2 và thứ 4. Bảng 11: Nội dung tập phát triển Sức bền ở giai đoạn chuẩn bị chuyên môn Quãng nghỉ TT Nội dung tập Số tổ Số lần Cường độ (phút) Sức bền chung 1 Chạy 2500m 1 1 Trung bình- Thấp >5 Sức bền chuyên môn 2 Đập bóng liên tục 4 15 quả Nhanh 5 3 Phòng thủ liên tục 5 10 quả Nhanh 5 4 Chắn bóng liên tục 5 15 quả Nhanh 5 1155
2.3.3 Đánh giá sự phát triển thể lực cho VĐV bóng chuyền nam trẻ MC Bình Dương sau 1 chu kỳ huấn luyện Kết quả ở bảng 12 và 13 cho thấy, sau 1 chu kỳ huấn luyện trình độ thể lực của các VĐV bóng chuyền nam trẻ MC Bình dương có sự tăng tiến rõ rệt về thể lực chung và thể lực chuyên môn. Bảng 12: Đánh giá sự phát triển thể lực chung của VĐV bóng chuyền nam trẻ MC Bình Dương chu kỳ huấn luyện (n=12) Chỉ số TT Test X   Cv  W% t p Nằm sấp chống Lần 1 34.5 2.97 8.61 0.05 1 17.42 14.06
- Về thể lực chuyên môn: Cũng có sự tăng tiến rõ rệt, nhịp độ tăng tiến cao nhất là chỉ tiêu đập bóng liên tục với W% = 18.64% và thấp nhất là chỉ tiêu bật có đà với W% = 2.59%, sự tăng tiến này có ý nghĩa thống kê với ttính > tbảng ở ngưỡng xác suất p