Xu hướng “sống xanh” của sinh viên tại Thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: Mộ Dung Vân Thư | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

8
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết "Xu hướng “sống xanh” của sinh viên tại Thành phố Hồ Chí Minh" nêu ra được sinh viên thuộc Thành phố Hồ Chí Minh đang có sự thay đổi tích cực trong việc “sống xanh”, hành động vì môi trường. Đồng thời, qua bài báo, tác giả cũng đề xuất những giải pháp mới góp phần tạo nên sự “xanh hóa” môi trường sống của sinh viên, phục vụ cho việc học tập và làm việc hiệu quả nhất. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Xu hướng “sống xanh” của sinh viên tại Thành phố Hồ Chí Minh

XU HƯỚNG “SỐNG XANH” CỦA SINH VIÊN TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Nguyễn Như Quỳnh* Khoa Quản trị Kinh doanh, Trường Đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh GVHD: ThS. Nguyễn Thị Mộng Thu TÓM TẮT Giới trẻ là lực lượng tiên phong, đi đầu trong cách mạng công nghiệp 4.0 ngày nay. Việc giới trẻ hòa mình vào những thành phố khắp nơi toàn những tòa cao ốc là điều vô cùng bình thường. Cũng chính vì vậy mà lối sống của các bạn sinh viên bị mất dần vẻ “xanh” vốn có. Thói quen sử dụng đồ vật bằng nhựa một lần và không có nhiều ý định tái chế rác thải nhựa chính là một trong những vấn đề môi trường hiện tại. Nhận ra sự ảnh hưởng của lối sống không tích cực này, nhiều sinh viên đã và đang tìm kiếm cho mình các giải pháp “sống xanh” hơn và ngày càng tạo thành một xu hướng mạnh mẽ. Bài báo khoa học này, nêu ra được sinh viên thuộc Thành phố Hồ Chí Minh đang có sự thay đổi tích cực trong việc “sống xanh”, hành động vì môi trường. Đồng thời, qua bài báo, tác giả cũng đề xuất những giải pháp mới góp phần tạo nên sự “xanh hóa” môi trường sống của sinh viên, phục vụ cho việc học tập và làm việc hiệu quả nhất. Từ khóa: cách mạng 4.0, đô thị hóa, môi trường sống, phong cách sống mới, sống xanh 1. CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0 VÀ SỰ TÁC ĐỘNG ĐẾN LỐI SỐNG CỦA GIỚI TRẺ Xã hội ngày càng phát triển, cách mạng công nghiệp 4.0 lên ngôi với nhiều sự cải tiến vượt bậc của Khoa học – Kỹ thuật. Chất lượng cuộc sống của con người được tăng cao, nhu cầu sử dụng vật phẩm cũng tăng lên rõ rệt. Sự lên ngôi của polime vừa là thuận lợi vừa là khó khăn cho toàn xã hội. Nó tạo nên sự phát triển, với giá thành rẻ, tiện lợi hầu như đây chính là sự lựa chọn số một cho mọi nhà không chỉ riêng giới trẻ. Việc chọn một món hàng bằng nhựa, gọn nhẹ, sử dụng một lần hơn là những món đồ sử dụng được nhiều lần là một vấn đề phổ biến. Tác giả không phủ nhận những gì mà vật phẩm polime mang lại, đặc biệt là những vật phẩm nhựa tổng hợp dùng một lần. Nhưng vô hình chung, nó có tác động không tốt đến giới trẻ. Việc sử dụng đồ nhựa sử dụng một lần đang có ảnh hưởng xấu đến môi trường. Đến quý 3 năm 2022, theo Minh Khánh với bài báo “Gia tăng rác thải nhựa ở Việt Nam” được đăng trên kênh chính thức của Sở thông tin và truyền thông tỉnh Ninh Bình cho biết “Rác thải nhựa chiếm 8 – 12% trong tổng số rác thải sinh hoạt, với khoảng 2,8 triệu tấn rác thải nhựa thải ra môi trường mỗi năm, tương đương xấp xỉ 7.800 tấn/ ngày”. Nhìn vào số liệu chúng ta có thể thấy đây là một con số vô cùng lớn. Sử dụng vật phẩm một lần dùng đang là một vấn đề của toàn xã hội, đặc biệt là giới trẻ. Theo quan sát chủ quan của tác giả, rác thải nhựa của giới trẻ chiếm tỷ lệ cao hơn so với các lứa tuổi khác. Ta có thể thấy được rằng, thời đại cách mạng 4.0 cho chúng ta nhiều thứ, nhưng xu hướng “sống kém xanh” của giới trẻ lại là vấn đề đáng được đưa ra để bàn luận. 768
Vậy “sống xanh” là gì? Theo trang sắc đẹp Cobote “Sống xanh được hiểu là một lối sống thân thiện, giảm thiểu những tác động có hại đến môi trường, luôn hài hòa với thiên nhiên, nó có thể hiện qua cách sinh hoạt hằng ngày của mỗi người, bắt nguồn từ những việc nhỏ nhặt nhất hằng ngày như: không xả rác, cách xử lý rác thải, hạn chế sử dụng các ly nhựa, tiết kiệm điện nước, cách sử dụng chăm sóc cá nhân hằng ngày”. Vậy quay lại vấn đề của chúng ta, nhìn nhận lại, một lỗ hổng trong lối sống của giới trẻ hiện nay chính là đi lệch với tiêu chuẩn sống xanh và sinh viên chiếm một tỷ lệ vô cùng cao trong đó. Gần như, sinh viên ở các thành phố lớn đặc biệt là Thành phố Hồ Chí Minh không có điều kiện sống hòa mình vào thiên nhiên. Cách sinh hoạt hằng ngày của sinh viên tại đây thường được gọi là “sống nhanh”, “sống vội”, sử dụng thức ăn nhanh, xả rác bừa bãi chủ yếu là rác thải nhựa là loại rác khó phân hủy trong môi trường, …vv. Đây là một vấn đề đáng báo động và cần có những giải pháp cải tiến quy chuẩn sống cho giới trẻ. Đặt giả thiết, nếu chúng ta sống trong một môi trường quá bí bách, thì chúng ta học tập và làm việc có tốt không? Gần như chúng ta không thể làm việc và học tập hiệu quả được. Và các thế hệ sinh viên của chúng ta đang phải đối mặt với điều đó hằng ngày. Sẽ thật khó chịu khi xung quanh chúng ta chỉ là xi măng cốt thép, sẽ thật khó chịu khi hàng ngày hàng giờ chúng ta phải tiếp xúc trực tiếp với khói bụi đô thị, khó chịu hơn nữa khi xung quanh chúng ta toàn là rác thải nhựa, và khó chịu nhất chính là cuộc sống của chúng ta không có sự xuất hiện nhiều của màu xanh cây cỏ. Theo thông tin của Blog Nhịp Sống Khỏe Prudential cung cấp “Một nghiên cứu tại Nhật Bản quan sát và so sánh giữa nhóm người đi dạo giữa trung tâm thành phố và môi trường thiên nhiên. Nhóm người đi dạo giữa thiên nhiên có nhịp tim chậm và ổn định hơn, mang tâm trạng tốt và ít căng thẳng hơn. Thiên nhiên chính là liệu pháp giúp bạn thoải mái hơn để đối diện với mọi vấn đề, mang được cảm xúc tích cực trong các mối quan hệ”. Mấu chốt của vấn đề là đây, khi cuộc sống của sinh viên quá bí bách, thì bản ngã cần tìm tới chính là sống xanh hơn, tức là hòa mình với thiên nhiên hơn, giảm thải bớt hóa chất, rác thải nhựa, trồng cây nhiều hơn, sống tích cực hơn. Như vậy, tác giả đã làm rõ vấn đề rằng thời đại công nghiệp 4.0 đã có tác động lớn tới lối sống của giới trẻ. Ngoài việc thờ ơ vô cảm thì sống không vì môi trường là một chủ đề tác giả cho rằng là khá mới và chúng ta có thể nói nhiều hơn về vấn đề này. Mục đích chính là đề ra được giải pháp, làm sao với một xã hội phát triển toàn diện như vậy, con người chúng ta nói chung và sinh viên nói riêng tự tạo được cho mình một nếp sống đẹp. Sống xanh hóa, nó mang lại nhiều cái lợi ích vô cùng, môi trường xanh luôn cho chúng ta cảm hứng để sống, để làm việc và cống hiến. 2. SỰ CHUYỂN HÓA CÁCH SỐNG MỚI Lối sống của sinh viên tại Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay như tác giả đề cập ở trên là đang có vấn đề lệch chuẩn với cuộc sống xanh. Nhưng, có một vấn đề đặt ra là “Liệu rằng sinh viên tại đây có nhận ra được vấn đề không? Họ có chấp nhận một môi trường sống như vậy hay không? Họ có tìm cách cải thiện hay không?” Đó là những vấn đề chúng ta cần bàn luận ở mục này. Theo như bài nghiên cứu khoa học của nhóm nghiên cứu của Nguyễn Thị Huyền và Phan Thị Lệ Thủy – Trường Đại học Quy Nhơn (2018) cho biết “Sinh viên các ngành sư phạm của Trường Đại học Quy Nhơn và Trường Cao đẳng Bình Định đã có hiểu biết nhất định về nội dung, kiến thức của lối sống xanh, nhưng còn rất “mơ hồ” thậm chí có một số “ngộ nhận” về bản chất của tiêu dùng bền vững”. Thông tin này chính là minh chứng cho việc sinh viên tại tỉnh Quy Nhơn đã nhận thức được việc sống xanh. Vậy 769
căn cứ theo đó, đối với một thành phố phát triển nhất Việt Nam – Thành phố Hồ Chí Minh thì hiển nhiên sinh viên tại đây cũng đã có được những nhận thức tương tự về vấn đề này. Tuy nhiên, như thông tin trên có đề cập, sinh viên còn khá mơ hồ và thậm chí là ngộ nhận về tiêu dùng bền vững. Nếu chỉ nghĩ sống xanh chính là chỉ có trồng cây cảnh thôi, và đó chính là một dấu hiệu của cái nhìn mơ hồ, thiển cận và ngộ nhận về vấn đề mà tác giả muốn nói tới. Sống xanh thật sự là sâu và rộng hơn chúng ta nghĩ, trong đó có khái niệm về tiêu dùng bền vững lại càng tăng thêm phần khó hiểu của vấn đề. Có một khó khăn đặt ra chính là làm sao để sinh viên biết được, hiểu được hết ý nghĩa và cách thực hiện nếp sống xanh. Đây là một bài toán không hề đơn giản, vì nó bị chi phối về nhiều mặt bởi xã hội và môi trường sống. Vậy các thế hệ sinh viên tại Thành phố Hồ Chí Minh khi đã nhận ra những hạn chế của lối sống hiện tại, họ có đi tìm xu hướng sống mới, sống xanh hơn không? Hiện nay có rất nhiều nhóm đề tài nghiên cứu khoa học về vấn đề sống xanh này nhằm đề ra giải pháp sống hiệu quả hơn cho sinh viên. Mà gần với chúng ta nhất chính là đề tài “Khảo sát về vấn đề lối sống của sinh viên ngành Ngôn ngữ Anh, Viện Đào tạo Quốc tế Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh (HUTECH)” (2020), do nhóm sinh viên Hồ Trần Quỳnh Anh, Đoàn Minh Tiến, Trần Lê Bảo Vy thực hiện. Đề tài đã chỉ ra được hiện nay do lối sống không xanh dẫn tới việc không đảm bảo sức khỏe và có những đề xuất phương án giải quyết. Điều quan trọng chính là ngày nay, không chỉ sinh viên mà cả chính quyền thành phố đặc biệt là Thành Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh và Hội Sinh viên Thành phố đang có nhiều phương án, nhằm động viên khích lệ tinh thần sống xanh của Sinh viên. Theo Báo Thanh Niên đưa tin, vừa qua ngày 19/03/2023, Thành Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức lễ ra quân ngày Chủ nhật xanh lần thứ 148 năm 2023 thu hút “Hàng ngàn Đoàn viên, thanh niên, sinh viên tình nguyện đã bắt tay vào thực hiện công trình thanh niên ý nghĩa nhân Ngày Chủ nhật xanh nhằm hướng đến tạo cảnh quan đô thị, giúp người dân có môi trường sống trong sạch hơn”. Hay vừa qua, theo báo Quân đội nhân dân Việt Nam đưa tin ngày 25/03/2023, Thành Đoàn – Hội Sinh viên Thành phố phát động giải chạy “Bước chân xanh” thu hút hơn 1000 lượt tham gia từ các bạn trẻ và người dân thành phố. Giải chạy được diễn ra với mong muốn lan tỏa thông điệp sống xanh, nâng cao ý thức cộng đồng về việc hạn chế sử dụng các phương tiện di chuyển phát khí thải độc hại, gây ô nhiễm môi trường. Đồng thời theo tờ báo cũng cho biết giải chạy cũng nhằm “Tuyên truyền sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường, thói quen tiêu dùng xanh gắn với phong trào “Sống xanh: Hành động nhỏ - Thay đổi lớn””. Như vậy, qua các minh chứng và những phân tích trên của tác giả, chúng ta có thể nhận thấy rằng sinh viên trên địa bàn thành phố đang có sự chuyển mình tìm kiếm một lối sống đúng đắn. Sinh viên đã và đang có xu hướng sống lành mạnh hơn, chú ý đến sức khỏe phục vụ cho học tập và công việc hơn, và làn sóng này không hề nhỏ, nó đang ngày càng lan rộng hơn. 3. ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP SỐNG XANH Dưới sự quan tâm đông đảo của giới trẻ đặc biệt là sinh viên, hiện nay có rất nhiều giải pháp được đưa ra hỗ trợ sinh viên thực hiện lối sống xanh. Các mô hình sống xanh này ngày càng được giới trẻ quan tâm và thực hiện. 770
Các mô hình điển hình có thể kể đến như: Giải pháp của mô hình “Khảo sát về vấn đề lối sống của sinh viên ngành Ngôn ngữ Anh, Viện Đào tạo Quốc tế Trường Đại học Công nghiệp Tp. HCM (HUTECH). Với những hình thức sống tích cực được các bạn sinh viên HUTECH quan tâm như “Không bỏ giấc ngủ”, “Kiểm soát thói quen”, “Ngồi cũng tác hại như thuốc lá”, “Hạn chế ăn đồ ăn dầu mỡ”, “Ăn trái cây”, “Nên tích cực vận động thường xuyên”, “Sống tích cực”. Đây là một mô hình khá phát triển mà hầu như hiện tại các bạn trẻ đặc biệt là sinh viên quan tâm đến sống xanh biết đến nhiều và thực hiện nhiều. Nhìn chung các mô hình giải pháp cho lối sống xanh hiện nay đã phát huy được tác dụng. Tuy nhiên, để nói đạt hiệu quả cao cả về chiều sâu lẫn chiều rộng thì tác giả cho rằng là chưa nhiều. Dưới đây tác giả sẽ đề xuất một số giải pháp nên có để thúc đẩy việc “sống xanh” trở thành một phong trào mạnh mẽ. 3.1 Trồng cây xanh nhỏ tại nơi ở, nơi làm việc Theo Quỳnh Trang với bài báo “Làm vườn: liệu pháp cải thiện sức khỏe ngay tại nhà” được đăng trên Tạp chí Sức khỏe cho biết “Khi trồng cây và chăm sóc vườn, bạn có thể cải thiện trí nhớ, năng lực nhận thức và tăng cường kỹ năng giao tiếp. Làm vườn cũng phục hồi thể chất, tăng cường thể lực từ từ và giúp tay chân kết hợp khéo léo hơn”. Sự tỉnh táo là điều vô cùng cần thiết đối với giới trẻ và sự phát triển của xã hội. Đơn giản bởi vì chính giới trẻ chính là những nhân lực chủ chốt đóng góp vào sự phát triển của xã hội. Sự tỉnh táo cộng với trí nhớ tốt và có tinh thần, kỹ năng giao tiếp sẽ là bệ phóng giúp cho giới trẻ làm việc không bị căng thẳng. Và việc trồng cây xanh có đóng góp gián tiếp đến điều đó. Nếu không có điều kiện tạo cho mình một khu vườn chúng ta hoàn toàn có thể sắm cho mình những chậu cây nhỏ. Nhìn ngắm màu xanh cũng tạo nên sự mát mắt và thoải mái tinh thần. 3.2 Tuyên truyền công tác hạn chế rác thải nhựa Công tác tuyên truyền là vô cùng quan trọng, tuy nhiên tác giả nhận thấy rằng hình như tại các cơ sở đào tạo giáo dục chưa phổ biến tuyên truyền sâu về vấn đề này. Minh chứng là những lời nói động viên không được các thế hệ sinh viên tiếp thu và thực hiện. Vậy là sao để phát triển sâu rộng phong trào đẩy lùi chất thải nhựa này? Theo như tác giả được biết, hiện tại Thành Đoàn Thành phố cùng với Hội Sinh viên Thành phố Hồ Chí Minh đang triển khai tới các đơn vị, cơ sở giáo dục về chiến dịch “Mỗi ngày một hành động tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp”. Tác giả có đề xuất phương án lồng ghép các hành động đẹp đẩy lùi rác thải nhựa vào chiến dịch này, nó sẽ có hiệu quả hơn trong công tác tuyên truyền. 3.3 Đẩy mạnh sử dụng các vật dụng thân thiện với môi trường Đơn giản nhất trong giải pháp này chính là sử dụng bình nước mang theo bên người. Ở bất cứ nhà ở nào cũng cung cấp nước uống, việc chúng ta đưa nước lấy từ nhà đi đem lại nhiều cái nguồn lợi vô cùng. Hiện nay nước đóng chai rất nhiều, chúng ta mua uống nhưng sau khi uống xong thường không có xu hướng trưng dụng những chai nước này, thường ta sẽ bỏ chúng vào thùng rác hoặc tệ hơn là xả rác thải nhựa này một cách bừa bãi. Tuy nhiên khi chúng ta mỗi người mang theo một bình nước từ nhà đi lại vô hình chung giải quyết được câu chuyện rác thải nhựa. Thứ nhất, hạn chế được việc mua nước bên ngoài, tức là hạn chế rác thải nhựa thải ra môi trường. Thứ hai, chính là tạo ra giá trị bền vững, tiết kiệm được tiền, nhưng vẫn đảm bảo sức khỏe. 3.4 Tái chế chai nước nhựa thành chậu cây 771
Tác giả cho rằng đây là một giải pháp khá mới. Trên các nền tảng tiktok, facebook hiện tại có một xu hướng “sống xanh” đó chính là trồng hoa Tulip theo phương pháp thủy canh trong những chiếc bình thủy tinh. Nó đã trở thành “Trend”, thành xu hướng mà rất nhiều giới trẻ thực hiện từ trước Tết Nguyên Đán năm 2023 tới thời điểm bây giờ là tháng 03/2023 vẫn còn là xu hướng. Giải pháp của tác giả chính là thay vì chúng ta dùng bình thủy tinh đắt đỏ thì chúng ta hoàn toàn có thể những chai nhựa 500ml, 1000ml và 1500ml để trồng hoa Tulip thủy canh, vừa tiết kiệm vừa bảo vệ môi trường, vừa tái chế được rác thải nhựa. Ngoài việc sử dụng chai nhựa để trồng hoa Tulip, chúng ta hoàn toàn có thể dùng những chai nhựa để trồng những loại cây thủy canh khác, hoặc là chúng ta trồng cây hoa nhỏ thậm chí là trồng rau. Điều này hoàn toàn phù hợp với việc thúc đẩy sống xanh, vừa tạo tinh thần thoải mái, vừa bảo vệ môi trường. Tác giả cho rằng đây là một giải pháp đơn giản nhưng lại có hiệu quả cao nhất, đơn giản tại vì chai nhựa chúng ta rất dễ tìm, dễ tái chế, hiện quả ở chỗ bảo vệ được môi trường và cải tạo chất lượng cuộc sống “xanh – sạch – đẹp”. 4 KẾT LUẬN Ta có thể thấy được rằng, xã hội phát triển ngoài những lợi ích, chất lượng cuộc sống tăng thì những hệ lụy phía sau nó cũng là một vấn đề lớn. Đặc biệt hơn trong đó chính là lối sống của giới trẻ ngày càng trở nên bí bách, với những tòa cao ốc cao hàng chục tầng lầu. Nhiều bạn trẻ cũng đã phát hiện ra rằng lối sống của họ đang có nhiều sự sai lệch, khiến họ cảm thấy bị ngột ngạt, căng thẳng, không phát huy được sự tỉnh táo và năng lực tối đa của não bộ. Đã đến lúc tiếng nói “xanh” của chúng ta được lan truyền đến giới trẻ đặc biệt là sinh viên nhiều hơn. Bởi vì họ chính là đã, đang và sẽ là nhân lực chủ chốt của đất nước. Một cuộc sống lành mạnh, sống xanh, bảo vệ môi trường là điều mà sinh viên Thành phố Hồ Chí Minh cần hướng đến ngay từ bây giờ. Thúc đẩy, tuyên truyền và hành động là những hành động mà tác giả cho rằng chúng ta nên bắt tay vào làm ngay bây giờ. Vì một cuộc sống xanh giữa lòng thành phố sầm uất nhất Việt Nam, vì một thế hệ tương lai của đất nước có nhiều sự phát triển toàn diện đặc biệt là tinh thần khỏe. Sống xanh là điều bạn cần và nhất định đây sẽ là một xu hướng trong tương lai. Sống xanh mỗi ngày để tốt lên mỗi ngày. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Nguyễn Thị Huyền, Phan Thị Lệ Thủy. (2018). Bài báo khoa học Thực trạng về “Lối sống xanh” và “tiêu dùng bền vững” của sinh viên sư phạm trên địa bàn Thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định. Tạp chí Khoa học, Trường Đại học Quy Nhơn, ISSN: 1859 - 0357, Tập 12, Số 03, 2018, Trang 135 - 146. 2. Hồ Trần Quỳnh Anh, Đoàn Minh Tiến, Trần Lê Bảo Vy. (2020). Bài báo khoa học Khảo sát về vấn đề lối sống của sinh viên ngành Ngôn ngữ Anh, Viện Đào tạo Quốc tế Trường Đại học Công nghiệp Tp. HCM (HUTECH). Hội nghị Nghiên cứu khoa học HUTECH 2020, Trang 965 – 973. 3. Minh Khánh. (2022). Bài báo Gia tăng rác thải nhựa ở Việt Nam. Webside Sở thông tin và truyền thông tỉnh Ninh Bình, link bài viết: https://tttt.ninhbinh.gov.vn/tuyen-truyen-phong-chong-rac-thai- nhua/gia-tang-rac-thai-nhua-o-viet-nam-2875.html 4. Nguyễn Thị Trà Duyên. (2022). Bài báo Sống xanh là gì và cách chăm da theo lối sống xanh. Cobote, link bài viết: https://www.cobote.vn/blogs/bi-quyet-dep-tu-nhien/song-xanh-la-gi-va-cach- cham-da-theo-loi-song-xanh 772
5. Lê Thanh. (2023). Bài báo Ngày Chủ nhật xanh: Thanh niên chung tay làm sạch môi trường. Báo Thanh Niên, link bài viết: https://thanhnien.vn/ngay-chu-nhat-xanh-thanh-nien-chung-tay-lam-sach- moi-truong-185230319141540488.htm 6. Khoa Thanh. (2023). Bài báo Hơn 1.300 người tham gia Giải chạy bộ “Bước chân xanh” hưởng ứng Giờ Trái đất. Báo Quân đội nhân dân, link bài viết: https://www.qdnd.vn/the-thao/trong-nuoc/hon- 1-300-nguoi-tham-gia-giai-chay-bo-buoc-chan-xanh-huong-ung-gio-trai-dat-722878 7. Quỳnh Trang. (2020). Bài báo Làm vườn: liệu pháp cải thiện sức khỏe ngay tại nhà. Tạp chí Sức khỏe, link bài viết: https://suckhoecong.vn/lieu-phap-lam-vuon-trong-cay-tai-nha-giai-toa-cang-thang- mua-covid-19-d71309.html 8. Blog nhịp sống trẻ. Bài viết Về với thiên nhiên, chữa lành tinh thần. Prudental, link bài viết: https://www.prudential.com.vn/vi/blog-nhip-song-khoe/ve-voi-thien-nhien-chua-lanh-tinh-than/ 773