DIỄN ĐÀN DOANH NGHIỆP<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Xúc tiến đầu tư tại chỗ:<br />
Giải pHáp quAN trọNG NHằm tăNG CườNG tHu Hút FDi ở NGHệ AN<br />
<br />
n TS.Vương Thị Thảo Bình - Trường Đại học Ngoại Thương Hà Nội<br />
Th.S Đậu Quang Vinh - Trung tâm KHXH&NV Nghệ An<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
X<br />
úc tiến đầu tư (XTĐT) tại chỗ là một trong những nội dung quan trọng nhất trong chiến lược<br />
thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào một quốc gia nói chung, hay vào các tỉnh thành<br />
nói riêng. Bài viết này trình bày kinh nghiệm XTĐT tại chỗ ở tỉnh Bắc Ninh và Vĩnh Phúc,<br />
từ đó đánh giá và đưa ra một số kinh nghiệm XTĐT tại chỗ ở tỉnh Nghệ An.<br />
<br />
<br />
1. Một số kỹ năng XTĐT trực tiếp dự án sau cấp phép có vai trò hết sức quan trọng trong thu<br />
nước ngoài hút đầu tư, nhất là đối với các doanh nghiệp (DN), tập<br />
1.1. Xây dựng hình ảnh đoàn lớn có uy tín trên thế giới. Quảng bá hình ảnh, môi<br />
Trong XTĐT, xây dựng hình ảnh là trường đầu tư sẽ hiệu quả hơn và thực chất hơn khi lấy<br />
bước đầu tiên cần thực hiện trước khi tiến hiệu quả hỗ trợ, chăm sóc DN sau đầu tư làm thước đo về<br />
hành các hoạt động tạo ra cơ hội đầu tư môi trường đầu tư, là cách hữu hiệu để thu hút các DN đến<br />
hiệu quả. Các trung tâm xúc tiến và lãnh đầu tư.<br />
đạo các tỉnh phải luôn xây dựng hình ảnh 1.2. Tạo nguồn đầu tư<br />
để nâng cao sự nhận thức của nhà đầu tư Mục đích của hoạt động này là nhằm tạo sự hài lòng<br />
về địa phương mình thông qua việc cho những nhà đầu tư đang có nhu cầu, khuyến khích họ<br />
truyền tải những thông tin tốt, cơ bản của đầu tư vào địa phương mình thông qua sự quảng bá về địa<br />
địa phương bạn tới các nhà đầu tư. phương tới nhóm các nhà đầu tư mục tiêu cụ thể. Các<br />
Việc XTĐT tại chỗ tốt là cách xây thông tin quảng bá càng chính xác về tiềm năng của địa<br />
dựng hình ảnh bền vững, có hiệu ứng lan phương càng có hiệu quả trong thu hút đầu tư. Tăng cường<br />
tỏa thu hút FDI mạnh nhất. Chăm sóc các XTĐT tại chỗ, thông qua việc giới thiệu các hoạt động<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
SỐ 2/2016<br />
Tạp chí<br />
[51]<br />
KH-CN Nghệ An<br />
DIỄN ĐÀN DOANH NGHIỆP<br />
<br />
<br />
<br />
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (Foreign Direct Investment, viết tắt là FDI) là một tổ chức kinh tế<br />
(nhà đầu tư trực tiếp) thu được lợi ích lâu dài từ một doanh nghiệp đặt tại một nền kinh tế khác.<br />
Mục đích của nhà đầu tư trực tiếp là muốn có nhiều ảnh hưởng trong việc quản lý doanh nghiệp đặt<br />
tại nền kinh tế đó (OECD, 2008). Khi nền kinh tế mở cửa, thu hút FDI sẽ góp phần đáng kể thúc<br />
đẩy sản xuất và chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng năng suất lao động, công nghệ cao được lan tỏa,<br />
kim ngạch xuất nhập khẩu sẽ tăng làm thay đổi cán cân thương mại, gia tăng số việc làm trong<br />
toàn xã hội. Từ đó sẽ làm thay đổi kinh tế - xã hội ở khu vực có đầu tư nước ngoài.<br />
<br />
<br />
thành công và ổn định của các nhà đầu tư nước - Tiến hành các hoạt động quan hệ công<br />
ngoài đang hoạt động tại địa phương đến với các chúng và quảng cáo, đặc biệt chú trọng để lại ấn<br />
nhà đầu tư khác là một trong những cách tạo tượng về sự hiếu khách, chu đáo từ khâu nhỏ<br />
nguồn đầu tư hiệu quả. nhất.<br />
1.3. Cung cấp các dịch vụ đầu tư * Tạo nguồn đầu tư<br />
Một đặc điểm chung của các chiến lược xúc - Vĩnh Phúc thường phối hợp chặt chẽ với Bộ<br />
tiến FDI thành công là chú trọng đặc biệt đến việc ngoại giao, đại sứ quán các tổ chức Jica, Kortra.<br />
phục vụ các nhà đầu tư (dịch vụ đầu tư). Mục đích - Định hướng thu hút FDI theo quy hoạch<br />
chính của hoạt động dịch vụ là nhằm hỗ trợ, đem phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, tập<br />
lại điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư trong quá trung thu hút các dự án lớn có tính chất đột phá,<br />
trình chuẩn bị đầu tư, xin giấy phép và triển khai và các dự án nhỏ và vừa trong lĩnh vực công<br />
dự án đầu tư. Chất lượng và số lượng các dịch vụ nghiệp phụ trợ.<br />
khách hàng được cung cấp trong giai đoạn trước - Vĩnh Phúc lấy phương châm làm tốt từ thấp<br />
và sau đầu tư có thể ảnh hưởng đến quyết định đến cao, từ các dự án nhỏ đến các dự án lớn và<br />
chọn địa điểm đầu tư và khả năng tái đầu tư của phương châm đó đã thành công. Sự phát triển<br />
các nhà đầu tư. của Công ty Toyota Việt Nam, Công ty Honda<br />
2. Kinh nghiệm XTĐT ở các tỉnh Vĩnh Phúc, Việt Nam là một minh chứng rõ nét nhất trong<br />
Bắc Ninh chính sách thu hút và lan tỏa của nguồn vốn đầu<br />
2.1. Kinh nghiệm ở Vĩnh Phúc tư FDI tại đây.<br />
Năm 2012, tỉnh Vĩnh Phúc thu hút được 117 * Cung cấp các dịch vụ đầu tư<br />
dự án đầu tư, và tính đến 31/12/2015, con số này Ở Vĩnh Phúc, lãnh đạo UBND tỉnh có sự<br />
tăng lên thành 207 dự án vốn đầu tư nước ngoài phân công chỉ đạo cụ thể, trực tiếp đối với các<br />
với số vốn đầu tư lên đến 3,25 tỷ USD. Sự có mặt dự án lớn, trọng điểm. Các khó khăn vướng mắc<br />
và phát triển của các DN có vốn FDI đóng góp của DN đều được chỉ đạo tháo gỡ kịp thời và quy<br />
quan trọng cho sự phát triển kinh tế của tỉnh. Một định thời gian giải quyết.<br />
vài nét cơ bản trong xúc tiến đầu tư ở Vĩnh Phúc Đối với một số dự án lớn khi đầu tư vào Vĩnh<br />
như sau: Phúc cần đặc biệt thu hút giải quyết nhanh, lãnh<br />
* Chiến lược xây dựng hình ảnh đạo tỉnh đều có buổi làm việc với các sở, ngành<br />
- Sử dụng các công cụ truyền tin: hàng năm, địa phương có liên quan để triển khai thực hiện,<br />
tỉnh Vĩnh Phúc chỉ đạo cơ quan XTĐT và hỗ trợ trong đó đã tính toán đến các vướng mắc phát<br />
đầu tư cùng các sở ngành có liên quan phối hợp sinh và hướng giải quyết tháo gỡ, đối với những<br />
thực hiện để xây dựng bộ tài liệu chuẩn phục vụ nội dung cần xin ý kiến bộ, ngành Trung ương<br />
cho hoạt động XTĐT. thì giao cho đầu mối bám sát và sớm có kết quả.<br />
- Tổ chức các buổi giới thiệu ngắn: Hàng năm Vĩnh Phúc không chỉ tập trung vào đầu tư<br />
có ít nhất vài chục đoàn nhà đầu tư đến tìm hiểu nâng cấp cơ sở hạ tầng thiết yếu mà còn tập<br />
môi trường đầu tư tại Vĩnh Phúc thông qua các trung đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính,<br />
buổi giới thiệu ngắn. nâng cao chất lượng nguồn nhân lực: Về thủ tục<br />
<br />
<br />
[52]<br />
Tạp chí<br />
SỐ 2/2016<br />
KH-CN Nghệ An<br />
DIỄN ĐÀN DOANH NGHIỆP<br />
<br />
hành chính: thời gian giải quyết hồ sơ giảm từ 1/3 đến - Tỉnh Bắc Ninh nhất quán phương châm<br />
một nửa so quy định chung của Việt Nam; Ưu tiên “Đồng hành cùng DN”, marketing thông qua<br />
cung ứng lao động và hỗ trợ tiền đào tạo nghề theo yêu việc tạo sự an tâm, thuận lợi cho DN đang<br />
cầu từng loại lao động của dự án; Xây dựng cơ sở hạ hoạt động, đảm bảo cho các DN trên địa bàn<br />
tầng gồm đường giao thông, hệ thống cấp điện, cấp tỉnh phát triển hiệu quả.<br />
nước, thông tin liên lạc… đến hàng rào khu công - Công tác xúc tiến đầu tư tại chỗ được<br />
nghiệp và áp dụng giá thuê đất ở mức thấp nhất trong đẩy mạnh thông qua:<br />
khung quy định của Nhà nước, giúp DN giảm chi phí + Tạo lập hình ảnh từ ảnh hưởng của các<br />
sản xuất, nâng cao tính cạnh tranh của sản phẩm; Phối doanh nghiệp lớn như Samsung, Microsoft,<br />
hợp cùng DN kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc Canon... và các công ty phát triển hạ tầng<br />
phát sinh trong quá trình hình thành dự án cũng như Khu Công nghiệp như Viglacera, VSIP...<br />
trong sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp; Tiếp + Xây dựng các chính sách hỗ trợ doanh<br />
nhận phản ánh kiến nghị của doanh nghiệp bằng việc nghiệp như hỗ trợ pháp lý, hỗ trợ đầu tư<br />
thiết lập, duy trì hoạt động Cổng thông tin đối thoại trong lĩnh vực nông nghiệp và phát triển<br />
Doanh nghiệp - Chính quyền tỉnh Vĩnh Phúc tại địa nông thôn...<br />
chỉ http://doithoaidoanhnghiep.vinhphuc.gov.vn (Kể + Cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng<br />
từ khi nhận được câu hỏi, kiến nghị phản ánh của DN Công nghệ thông tin vào xử lý các thủ tục<br />
các cơ quan của tỉnh có trách nhiệm trả lời DN sau thời hành chính, giảm thời gian xử lý thủ tục hành<br />
gian không quá 5 ngày làm việc). chính...<br />
2.2. Kinh nghiệm ở Bắc Ninh + Trực tiếp đối thoại, gặp mặt, giải quyết<br />
Nếu như năm 1997, tỉnh Bắc Ninh chỉ có 4 dự án khó khăn cho DN.<br />
FDI có vốn đầu tư đăng ký là 177,58 triệu USD thì tính + Đảm bảo an ninh trật tự, xây dựng và<br />
đến tháng 11/2015, con số đó là 795 dự án với tổng mức chỉ đạo thực hiện các đề án phục vụ Khu<br />
đầu tư đăng ký sau điều chỉnh là 11,5 tỷ USD (đứng thứ công nghiệp.<br />
7 cả nước, thứ 3 khu vực Đồng bằng sông Hồng). Số - Tổ chức nhiều buổi hội nghị, hội thảo<br />
lượng dự án và vốn đầu tư đăng ký tăng đều qua các nhằm giới thiệu hình ảnh, môi trường đầu tư;<br />
năm, đặc biệt tăng vọt trong năm 2015 với dự án đầu các tài liệu XTĐT được cập nhật, biên soạn…<br />
tư mở rộng 3 tỷ USD của Samsung Display. Các dự án - Duy trì và phát huy hiệu quả của các cơ<br />
đầu tư của Tập đoàn Samsung vào Bắc Ninh có sức lan quan, đơn vị có chức năng hỗ trợ DN: Trung<br />
tỏa lớn, tác động mạnh mẽ tới làn sóng đầu tư nước tâm Thông tin tư vấn và XTĐT, Trung tâm<br />
ngoài vào tỉnh, đặc biệt là nguồn vốn đầu tư từ Hàn hỗ trợ đầu tư và phát triển khu công nghiệp,<br />
Quốc với hơn 400 dự án, chiếm 72,5% tổng vốn FDI Trung tâm xúc tiến thương mại, Trung tâm<br />
trên toàn tỉnh. Để có được kết quả đó, Bắc Ninh ngoài phát triển quỹ đất, Trung tâm xúc tiến du<br />
việc chủ động công tác XTĐT mới, tỉnh đặc biệt chú lịch, các Hiệp hội DN nhỏ và vừa, Hội doanh<br />
trọng XTĐT tại chỗ. nghiệp trẻ tỉnh, Quỹ bảo lãnh tín dụng cho<br />
- Cải cách thủ tục hành chính được đẩy mạnh, qua các DN nhỏ và vừa…<br />
đó giúp DN gia nhập thị trường nhanh chóng, cắt giảm - Lãnh đạo tỉnh và các sở, ngành, đơn vị<br />
tối đa chi phí thời gian không đáng có. Thủ tục đăng trong tỉnh cũng tham gia nhiều đoàn công tác<br />
ký mới DN được giảm xuống còn 3 ngày kể từ ngày nước ngoài; tiếp đón và làm việc với các<br />
nhận đủ hồ sơ hợp lệ theo quy định; thủ tục đăng ký đoàn công tác từ Singapore, Hàn Quốc, Nhật<br />
cấp mới Giấy Chứng nhận đăng ký đầu tư được giảm Bản, Đài Loan, Phần Lan, Thái Lan, Ấn<br />
xuống còn 7 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ theo Độ… để quảng bá hình ảnh, môi trường đầu<br />
quy định; thủ tục đăng ký mã số thuế cho DN thành tư Bắc Ninh.<br />
lập mới được thực hiện trong ngày hoặc ngày làm việc 3. Một số đánh giá về XTĐT của tỉnh<br />
tiếp theo kể từ khi nhận được thông báo của Cơ quan Nghệ An<br />
đăng ký kinh doanh. Trong những năm gần đây, công tác<br />
Cơ chế “Một cửa liên thông hiện đại”, “Một cửa XTĐT nói chung của tỉnh Nghệ An khá tốt.<br />
hiện đại” được thực hiện tốt ở các đơn vị hành chính Tỉnh đã tiến hành xây dựng, cập nhật và<br />
từ cấp xã, phường đến cấp tỉnh. quảng bá thông tin về môi trường đầu tư tỉnh<br />
<br />
SỐ 2/2016<br />
Tạp chí<br />
[53]<br />
KH-CN Nghệ An<br />
DIỄN ĐÀN DOANH NGHIỆP<br />
<br />
Nghệ An trên các phương tiện thông tin đại<br />
chúng, các trang thông tin điện tử của Thời<br />
báo kinh tế Việt Nam, tạp chí Kinh tế và Dự<br />
báo, báo Nghệ An… thường xuyên tiến hành<br />
Khi nói đến các yếu tố cấu thành nên môi<br />
<br />
tuyên truyền về chính sách khuyến khích đầu<br />
trường đầu tư, bên cạnh khung chính sách đối với<br />
tư của tỉnh. Website của Sở Kế hoạch và Đầu<br />
đầu tư trực tiếp nước ngoài, các yếu tố cơ bản<br />
tư hỗ trợ công tác XTĐT, cung cấp các thông<br />
quyết định đến dòng vốn FDI thì yếu tố tạo điều<br />
tin về các văn bản pháp luật, các thủ tục và<br />
kiện thuận lợi trong kinh doanh bao gồm các nỗ<br />
các ưu đãi về đầu tư. Hàng năm, tỉnh Nghệ lực xúc tiến đầu tư, các ưu đãi cho các nhà đầu<br />
An đều tổ chức Hội nghị xúc tiến đầu tư tư, giảm thiểu các phụ phí, các dịch vụ xã hội<br />
thường niên, gặp gỡ với các nhà đầu tư, đặc cũng được coi là các hoạt động nhằm mục tiêu thu<br />
biệt trong 8 năm qua tổ chức thành công lễ hút FDI. Mặt khác, để tăng cường thu hút FDI,<br />
hội gặp mặt nhà đầu tư đầu xuân, tham gia<br />
cùng các Đoàn xúc tiến vận động đầu tư, bố<br />
ngoài nỗ lực xúc tiến đầu tư thu hút các nhà đầu<br />
<br />
trí ngân sách cho công tác xúc tiến. Tham gia<br />
tư mới thì xúc tiến tại chỗ cho các nhà đầu tư<br />
các triển lãm do Cục Đầu tư nước ngoài và<br />
hiện tại là hết sức quan trọng góp phần tạo hiệu<br />
VCCI tổ chức ở trong và ngoài nước, tổ chức<br />
ứng lan tỏa thu hút FDI trong cộng đồng.<br />
khen thưởng những tổ chức, cá nhân có<br />
thành tích trong thu hút vốn FDI vào tỉnh<br />
Nghệ An.<br />
Trong nhiệm kỳ 2010-2015, Nghệ An đã là Dự án phức hợp Công nghiệp - Đô thị - Dịch vụ<br />
thu hút được 533 dự án mới với tổng vốn đầu VSIP Nghệ An(1).<br />
tư gần 137.000 tỷ đồng, trong đó có 507 dự Theo số liệu đánh giá chỉ số của Phòng Thương mại<br />
án đầu tư trong nước và 26 dự án đầu tư trực và Công nghiệp Việt Nam năm 2013, các chỉ số chi tiết<br />
tiếp nước ngoài. Trong đó có một số dự án để đánh giá năng lực cạnh tranh của Nghệ An hầu như<br />
lớn, có tính đột phá như: Dự án Xây dựng và đạt ở mức trung bình thấp, xếp thứ 46/64 tỉnh thành.<br />
kinh doanh hạ tầng khu D, Khu công nghiệp Năm 2014, chỉ số PCI của Nghệ An đã được cải thiện<br />
Nam Cấm, Nhà máy Tôn Hoa Sen, Trung đáng kể, xếp thứ 28/64 chứng tỏ nỗ lực thu hút đầu tư<br />
tâm thương mại Nguyễn Kim, Dự án Bảo tồn của Nghệ An rất lớn. Trong thời gian tới, tỉnh Nghệ An<br />
và phát triển nguồn dược liệu chất lượng cao, xây dựng kế hoạch phấn đấu vào top 10 tỉnh/thành<br />
Tổ hợp sản xuất công nghiệp công nghệ cao phố(2) thu hút đầu tư tốt nhất trong cả nước.<br />
Nam Đàn Vạn An, các nhà máy xi măng, Với những thành công trong thu hút một số dự án<br />
khách sạn, trung tâm thương mại... Đặc biệt đầu tư có quy mô lớn và thành công trong việc nâng<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Lãnh đạo tỉnh Nghệ An tham quan dây chuyền sản xuất Nhà máy Tôn Hoa Sen - KCN Nam Cấm<br />
<br />
<br />
<br />
[54]<br />
Tạp chí<br />
SỐ 2/2016<br />
KH-CN Nghệ An<br />
DIỄN ĐÀN DOANH NGHIỆP<br />
<br />
cao chỉ số cạnh tranh cấp tỉnh chứng tỏ lãnh<br />
đạo tỉnh Nghệ An rất quyết tâm, đã làm tốt<br />
công tác XTĐT thu hút các nhà đầu tư mới.<br />
Tuy nhiên, để có được sự thu hút bền vững,<br />
cần đánh giá lại công tác XTĐT tại chỗ của<br />
Nghệ An trong giai đoạn 2010-2015, và đề<br />
xuất giải pháp cho giai đoạn tiếp theo.<br />
* Xây dựng hình ảnh:<br />
Tạo lập hình ảnh từ ảnh hưởng của các<br />
DN: Trong giai đoạn trước, công tác XTĐT<br />
tại chỗ của Nghệ An đã tạo được sự hài lòng<br />
cho một số DN như: Tập đoàn Hoa Sen, Tổng<br />
công ty rượu, bia và nước giải khát Sài Gòn,<br />
Công ty TNHH Thanh Thành Đạt (nhiều dự<br />
án), Doanh nghiệp tư nhân Xây dựng số 1<br />
Điện Biên (Chuỗi dự án Khách sạn Mường<br />
Thanh, đến nay trên địa bàn tỉnh có 13 khách<br />
Lãnh đạo tỉnh trao Giấy chứng nhận đầu tư<br />
sạn tiêu chuẩn 3 sao trở lên...). Tuy nhiên, các<br />
cho dự án VSIP Nghệ An DN này đều là doanh nghiệp trong nước. Với<br />
các DN FDI đã vào tỉnh Nghệ An giai đoạn<br />
2010-2015, công tác XTĐT tại chỗ chưa thực<br />
sự gây được hình ảnh tốt để chính các doanh<br />
nghiệp FDI đó lại xúc tiến thu hút đầu tư mới<br />
về tỉnh. Tại Hội nghị xúc tiến đầu tư của tỉnh<br />
đầu năm 2016, các nhà đầu tư nước ngoài với<br />
các dự án thành công tại tỉnh như: Công ty<br />
TNHH điện tử BSE Việt Nam thuộc Tập đoàn<br />
BSE Hàn Quốc, Các nhà đầu tư của Hàn<br />
Quốc, Nhật Bản... đã có chia sẻ giới thiệu về<br />
Nghệ An với các nhà đầu tư mới. Tuy nhiên,<br />
các nhà đầu tư này cũng có kiến nghị với tỉnh<br />
về công tác cải thiện môi trường đầu tư, cải<br />
cách hành chính, tạo cơ chế, chính sách thuận<br />
lợi nhất, tạo hạ tầng và dịch vụ thuận lợi cho<br />
nhà đầu tư, giải quyết kịp thời khó khăn cho<br />
các nhà đầu tư cũng như cần đẩy mạnh đào<br />
tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, hỗ trợ đầu<br />
tư kết cấu hạ tầng trong và ngoài hàng rào dự<br />
án, cải thiện hạ tầng giao thông.<br />
* Tạo nguồn đầu tư<br />
Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu<br />
tư Nghệ An, hầu hết các dự án có vốn đầu<br />
tư trực tiếp nước ngoài trên địa bàn tỉnh là<br />
do nhà đầu tư tự đề xuất, chưa xuất phát từ<br />
nhu cầu, danh mục dự án vận động, kêu gọi<br />
xúc tiến đầu tư của tỉnh. Việc chạy theo nhà<br />
đầu tư dẫn đến một hệ lụy là tất cả các quy<br />
hoạch từ quy hoạch ngành, lĩnh vực đến<br />
quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng<br />
Khách sạn Mường Thanh Sông Lam - TP Vinh<br />
<br />
<br />
<br />
SỐ 2/2016<br />
Tạp chí<br />
[55]<br />
KH-CN Nghệ An<br />
DIỄN ĐÀN DOANH NGHIỆP<br />
<br />
đất... đều phải điều chỉnh, bổ sung để dự án được trợ đầu tư khi dự án triển khai và đi vào hoạt<br />
triển khai thực hiện đảm bảo "tính phù hợp" trên động (XTĐT tại chỗ) chưa được các cấp, các<br />
pháp lý. Điều này dẫn đến tiến độ triển khai các thủ ngành quan tâm đúng mức. Theo nhóm tác<br />
tục đầu tư của các dự án chậm (nhất là khâu bồi giả đi phỏng vấn sâu tại các doanh nghiệp<br />
thường, giải pháp mặt bằng do chưa có trong kế FDI đều cho thấy, việc tháo gỡ khó khăn,<br />
hoạch, quy hoạch sử dụng đất của cấp huyện), kéo vướng mắc cho các nhà đầu tư còn chậm,<br />
theo tiến độ hoàn thành dự án đưa vào sử dụng chưa quyết liệt, không dứt điểm. Thủ tục<br />
chậm hơn nhiều so với dự kiến của nhà đầu tư. Mặt hành chính còn phức tạp, ưu đãi thì nhiều<br />
khác, thể hiện chất lượng lập quy hoạch không cao, nhưng để các nhà đầu tư nhận được các ưu<br />
còn xa rời thực tiễn và chưa bám sát nhu cầu của đãi thì khá khó khăn về thủ tục.<br />
nhà đầu tư, của thị trường. Việc các thủ tục đầu tư của một dự án<br />
Do công tác dự báo lập quy hoạch còn yếu, được thực hiện tại nhiều cơ quan quản lý nhà<br />
không lượng hóa được những vấn đề phát sinh khi nước đã gây khó khăn cho việc theo dõi,<br />
triển khai thực hiện nên một số dự án như Dự án tổng hợp và giám sát, kiểm tra dự án, càng<br />
sản xuất sắt xốp Kobelco (Nhật Bản), Trồng rừng khó khăn hơn nếu việc phối hợp giữa các cơ<br />
Innov Green (Đài Loan)... không thể triển khai thực quan có liên quan thiếu chặt chẽ. Mặt khác,<br />
hiện được do không có vùng nguyên liệu, qua hơn thời gian thực hiện dự án ở giai đoạn chuẩn<br />
4 năm đăng ký vẫn còn trên giấy mà chưa được xử bị đầu tư kéo dài (nhanh nhất là 6 tháng, có<br />
lý dứt điểm. Một số dự án đầu tư trong lĩnh vực trường hợp lên tới hàng năm) đã khiến cho<br />
khai thác khoáng sản được cấp phép mà không gắn hiệu quả của dự án giảm đi đáng kể do mất<br />
với quy hoạch chế biến sâu, dẫn đến hiệu quả không nhiều thời gian, chi phí và cơ hội đầu tư của<br />
cao, lãng phí tài nguyên, gây ô nhiễm môi trường. nhà đầu tư.<br />
Trong những năm gần đây, đặc biệt từ năm 2010 Nguồn lao động của Nghệ An tuy dồi dào<br />
đến nay, việc xây dựng quy hoạch, kế hoạch và danh nhưng trình độ tay nghề thấp, nhân lực<br />
mục dự án kêu gọi vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài không sẵn sàng để phục vụ doanh nghiệp<br />
được tỉnh Nghệ An đặc biệt chú trọng. Tuy nhiên, công được ngay mà cần phải đào tạo lại mới sử<br />
tác này trong những năm qua còn vấp phải một số thiếu dụng được.<br />
sót và nhược điểm, mà tập trung là: 4. Một số giải pháp và kiến nghị về<br />
- Tỉnh chưa có kế hoạch dài hạn về kêu gọi đầu tư công tác XTĐT tại chỗ<br />
nước ngoài. Quy hoạch cụ thể ngành, quy hoạch mặt * Cần tạo lập hình ảnh từ ảnh hưởng của<br />
hàng, nhóm sản phẩm theo yêu cầu đầu tư còn thiếu. các doanh nghiệp FDI đang hoạt động trên<br />
- Hiểu biết về đối tác nước ngoài còn hạn chế, địa bàn tỉnh Nghệ An. Tỉnh Nghệ An nên tập<br />
nhất là về tư cách pháp nhân và năng lực tài chính. trung cải thiện XTĐT tại chỗ, cung cấp các<br />
Do đó, có nhiều công trình phải bỏ dở hoặc kéo dài dịch vụ sau cấp phép đầu tư, đồng hành cùng<br />
do bên nước ngoài thiếu vốn như Dự án Nhà máy doanh nghiệp để xây dựng uy tín thật tốt đến<br />
sản xuất lắp ráp điện thoại Trung Thiên (liên doanh với các DN FDI đang hoạt động hoặc đã<br />
với đối tác Trung Quốc), Dự án liên doanh Hồng được cấp phép. Nghệ An nên coi việc XTĐT<br />
Thái - SIT (liên doanh với đối tác của Úc...). Phía tại chỗ là kênh quan trọng và thông qua các<br />
đối tác Việt Nam cũng thiếu khả năng tài chính để nhà đầu tư đã thành công tại Nghệ An để giới<br />
góp vốn, thông thường chỉ góp bằng quyền sử dụng thiệu về môi trường đầu tư tại Nghệ An cho<br />
đất, tỉ lệ góp vốn thấp, vị trí trong liên doanh hợp các nhà đầu tư mới. Xây dựng chiến lược<br />
tác không tương xứng. vận động kêu gọi đầu tư FDI từ Nhật Bản,<br />
- Thiếu hiểu biết về luật, kể cả luật Việt Nam và Hàn Quốc, Singapore (nhất là Nhật Bản) một<br />
những luật và tập quán quốc tế phổ biến, do đó hồ cách toàn diện, bài bản, ổn định.<br />
sơ phải chỉnh sửa nhiều lần, kéo dài thời gian xin * Công tác XTĐT là một trong những<br />
giấy phép. khâu quan trọng nhất để thu hút đầu tư thành<br />
* Cung cấp các dịch vụ đầu tư: công. Để tạo nguồn đầu tư tốt, cơ quan<br />
Hoạt động XTĐT đang chủ yếu tập trung vào các XTĐT Nghệ An cần chú trọng một số nội<br />
giai đoạn trước cấp phép đầu tư, các hoạt động hỗ dung:<br />
<br />
[56]<br />
Tạp chí<br />
SỐ 2/2016<br />
KH-CN Nghệ An<br />
DIỄN ĐÀN DOANH NGHIỆP<br />
<br />
- Hoàn thiện công tác quy hoạch cụ thể thủ tục hành chính để rút ngắn thời gian xử lý.<br />
ngành, quy hoạch mặt hàng, nhóm sản phẩm Các thủ tục hành chính để hưởng ưu đãi đầu tư<br />
theo yêu cầu đầu tư. Xây dựng các tài liệu cũng cần phải cải cách nhanh gọn, tránh trường<br />
XTĐT vừa phản ánh đúng tiềm năng của tỉnh, hợp ưu đãi thì nhiều nhưng làm thủ tục chính<br />
vừa quảng bá thông tin về môi trường đầu tư của sách để đạt được thì rất khó. Tỉnh cũng nên bố<br />
tỉnh nhằm thu hút đầu tư; trí cán bộ chuyên trách theo dõi hỗ trợ các DN<br />
- Nghiên cứu kỹ về đối tác nước ngoài; FDI tất cả mọi thủ tục.<br />
- Cung cấp dịch vụ đầu tư tốt, quyết tâm tạo - Tỉnh cần phải có chính sách, phương án hỗ<br />
dựng hình ảnh tốt cho các DN FDI đã được cấp trợ đào tạo nghề tạo nguồn nhân lực sẵn sàng<br />
phép để chính các DN FDI đó sẽ chia sẻ với các cho DN. Các trường đào tạo kỹ thuật cần phối<br />
nhà đầu tư mới. hợp doanh nghiệp để doanh nghiệp hỗ trợ kỹ<br />
* Cung cấp dịch vụ đầu tư thuật viên đào tạo đáp ứng nguồn nhân lực sẵn<br />
- Xây dựng các chính sách hỗ trợ DN như hỗ sàng cho các nhà đầu tư.<br />
trợ pháp lý, hỗ trợ đầu tư. Nên có một cán bộ - Luôn đảm bảo an ninh trật tự, xây dựng và<br />
chuyên trách về hỗ trợ nhà đầu tư FDI trong tất cả chỉ đạo thực hiện tốt các đề án phục vụ phát<br />
mọi lĩnh vực, phụ trách dự án từ lúc bắt đầu đến triển kinh tế - xã hội của tỉnh.<br />
lúc hoàn thành, kết thúc và hướng dẫn cho Dự án XTĐT để thu hút được các dự án FDI lớn là<br />
đó mọi vấn đề liên quan đến thủ tục hành chính. một thành công lớn. Tuy nhiên, xúc tiến đầu tư tại<br />
- Cải cách thủ tục hành chính một cách mạnh chỗ để chính các DN FDI hiện tại thu hút các DN<br />
mẽ, ứng dụng công nghệ thông tin vào xử lý các FDI mới là sự thành công bền vững hơn./.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Chú thích:<br />
(1)<br />
http://www.truyenhinhnghean.vn/kinh-te/201509/nghe-an-dau-an-dot-pha-trong-thu-hut-dau-tu-640384/<br />
(2)<br />
http://www.pcivietnam.org/diem-tin/nghe-an-nang-cao-pci-de-thu-hut-nha-dau-tu-ppp-a1399.html<br />
<br />
Tài liệu tham khảo<br />
1. A. Miškinis and M. Byrka (2014), “The Role of Investment Promotion Agencies in Attacting Foreign Direct Invest-<br />
ment”, EKONOMIKA 2014 Vol. 93(4), pp. 41-57.<br />
2. J. Morisset and K. Andrews-Johnson (2004), “The Effectiveness of Promotion Agencies at Attracting Foreign Direct<br />
Investment”, The International Bank for Reconstruction and Development / The World Bank .<br />
http://www.oecd.org/dataoecd/26/50/40193734.pdf.<br />
3. T.T.N. Quyên (2007), “Một trong những yếu tố nhằm tăng cường hiệu quả thu hút FDI”, tạp chí những vấn đề kinh<br />
tế và chính trị thế giới, tr46-53.<br />
4. OECD (2008). Detailed Benchmark Definition of Foreign Direct Investment. Paris: OECD, 4th ed.<br />
5. Wells, Louis T, and Alvin G. Wint, 1991, “Marketing a Country: Promotion as a Tool for Attracting Foreign Invest-<br />
ment,” Foreign Investment Agency Occasional Paper 1 (reprinted in Fulbright Economics Teaching Program, Marketing<br />
Places: Reading Course 1999-2000).<br />
6. Báo cáo công tác xúc tiến đầu tư tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2010 -2015.<br />
7. Báo cáo công tác xúc tiến đầu tư tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2010 -2015.<br />
8. Báo cáo công tác xúc tiến đầu tư tỉnh Nghệ An giai đoạn 2009 -2015.<br />
9. Quyết định số 3373 /QĐ-UBND.ĐT ngày 21/7/ 2014 của UBND tỉnh về việc phê duyệt Đề án tập trung thu hút đầu<br />
tư có hiệu quả vào tỉnh Nghệ An đến năm 2020 và các giải pháp cải thiện và nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh.<br />
10. Quyết định số 79/2009/QĐ-UBND ngày 01/9/2009 của UBND tỉnh về sửa đổi bổ sung một số điều của Quyết định<br />
101/2007/QĐ-UBND ngày 06/9/2007 của UBND tỉnh về chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư trên địa bàn tỉnh Nghệ An.<br />
11. Quyết định số 02/2010/QĐ-UBND ngày 07/01/2010 của UBND tỉnh về chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư vào khu<br />
kinh tế Đông Nam Nghệ An.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
SỐ 2/2016<br />
Tạp chí<br />
[57]<br />
KH-CN Nghệ An<br />