B GIÁO D C VÀ ĐÀO T OỘ Ụ Ạ B QU C PHÒNGỘ Ố
H C VI N QUÂN YỌ Ệ
Đ ĐC THU NỖ Ứ Ầ
NGHIÊN C U ANH H NG CUA Ư ƯƠ
ALEN CYP2C19*2, CYP2C19*3 VA MÔT SÔ YÊU TÔ
LIÊN QUAN T I TINH ĐAP NG CUA CLOPIDOGREL Ơ Ư
BÊNH NHÂN NHÔI MAU NAO Ơ
Chuyên ngành: Khoa h c th n kinhọ ầ
Mã s : 9720159ố
TÓM T T LU N ÁN TI N SĨ Y H CẮ Ậ Ế Ọ
HÀ N I-NĂM 2020Ộ
CÔNG TRÌNH ĐC HOÀN THÀNH ƯỢ
T I H C VI N QUÂN YẠ Ọ Ệ
Ng i h ng d n khoa h c:ườ ướ ẫ ọ
1. PGS.TS. PH M ĐÌNH ĐÀIẠ
2. PGS.TS. TR N VĂN KHOAẦ
Ph n bi n 1: GS.TS. Nguy n Văn Thôngả ệ ễ
Ph n bi n 2: PGS.TS. Tr n Vân Khánhả ệ ầ
Ph n bi n 3: PGS.TS. Nguy n Tr ng H ngả ệ ễ ọ ư
Lu n án s đc b o v tr c H i đng ch m lu n án c p ậ ẽ ượ ả ệ ướ ộ ồ ấ ậ ấ
tr ng ườ
vào h i: gi ngàyồ ờ tháng năm
Có th tìm hi u lu n án t i:ể ể ậ ạ
1. Th vi n Qu c Giaư ệ ố
2. Th vi n H c vi n Quân yư ệ ọ ệ
3. ………………………….
1
ĐT V N ĐẶ Ấ Ề
1. Tính c p thi t c a đ tàiấ ế ủ ề
Nh i máu nãoồ do h p tăc đông mach nuôi vi nhiêu nguyên ẹ " "
nhân nh ng th ng găp nhât la huyêt khôi đông mach, tiêu câu đong ư ươ " " " $
vai tro trung tâm trong viêc hinh thanh cuc huyêt khôi " " . Clopidogrel la
thu c chông ng ng tâp tiêu câu đc T ch c Đt qu Th gi i ố ư " $ ượ ổ ứ ộ ỵ ế ớ
cho phép s d ng d phòng huy t kh i b nh nhân NMNử ụ ự ế ố ở ệ . Tuy
nhiên có b nh nhân v n b NMN tái phát khi đang đc đi u trệ ẫ ị ượ ề ị
b ng clopidogrelằ. Nghiên c u trên th gi i cho th y có m t s y uứ ế ớ ấ ộ ố ế
t nh h ng t i tính đáp ng, gây kháng clopidogrel v i t l tố ả ưở ớ ứ ớ ỷ ệ ừ
4% đn 30%. Nguyên nhân do cac b nh nhân mang alenế ệ
CYP2C19*2, CYP2C19*3 ch a thông tin ma hoa di truyên enzym ư
CYP2C19 (enzym chuyên hoa clopidogrel t ti n ch t thành ch t có$ ừ ề ấ ấ
ho t tính) mât hoat tinh đóng vai trò quan tr ng. Ngoài gen ạ " ọ
CYP2C19 còn các y u t nh : tu i, gi i, các thu c dùng kèm theo,ế ố ư ổ ớ ố
có b nh đái tháo đng (ệ ườ ĐTĐ), béo phì, tăng HbA1C hay tăng
protein C huy t t ng cũng làm gi m tính đáp ng c a clopidogrel.ế ươ ả ứ ủ
Vi t Nam Ở ệ ch a th y công b nghiên c u vê anh h ngư ấ ố ứ $ ươ$
cua các alen này$ va các yêu tô liên quan t i tinh đap ng cua ơ ư $
clopidogrel b nh nhân nhôi mau nao. Vì v y chúng tôi ti n hành ơ$ ệ ậ ế
nghiên c u đ tài ứ ề “ nh h ng c a alenẢ ưở ủ CYP2C19*2, CYP2C19*3
và m t s y u t liên quan t i tính đáp ng c a clopidogrel b nhộ ố ế ố ớ ứ ủ ở ệ
nhân nh i máu nãoồ”,
2. M c tiêu c a đ tàiụ ủ ề
-Xac đinh môt sô yêu tô ngoài gen CYP2C19 liên quan v i ơ
tinh đap ng cua clopidogrel b nh nhân nh i máu não. ư ở ệ ồ
-Đanh gia anh h ng cua alen CYP2C19*2, ươ CYP2C19*3 t iớ
tính đap ng cua clopidogrel b nh nhân nh i máu não. ư ở ệ ồ
2
3. Ý nghĩa th c ti n và đóng góp c a đ tàiự ễ ủ ề
Đ tài cho thông tin v t l kháng clopidogrel trong nh i máuề ề ỷ ệ ồ
não, t l alen ỷ ệ CYP2C19*2, CYP2C19*3 và nh h ng c a chúngả ưở ủ
t i tính đáp ng c a clopidogrel. Đ tài cung c p thông tin v m iớ ứ ủ ề ấ ề ố
liên quan gi a tu i, gi i, BMI, các b nh đng di n nh tăng huy tữ ổ ớ ệ ồ ễ ư ế
áp, đái tháo đng, v a x đng m ch, các ch s sinh hóa máuườ ữ ơ ộ ạ ỉ ố
nh : tăng CRP; gi m albumin, các thu c dùng cùng nh insulin hayư ả ố ư
metformin liên quan t i tính đáp ng c a clopidogrel. T đó nângớ ứ ủ ừ
cao hi u qu s d ng clopidogrel trong đi u tr d phòng nh i máuệ ả ử ụ ề ị ự ồ
não.
4. C u trúc c a lu n ánấ ủ ậ
Lu n án đc trình bày trong 127 trang (không k tài li uậ ượ ể ệ
tham kh o và ph l c)ả ụ ụ
Lu n án đc chia ra: Đt v n đ 2 trang, ch ng 1: T ngậ ượ ặ ấ ề ươ ổ
quan tài li u 31 trang, ch ng 2: Đi t ng và ph ng pháp nghiênệ ươ ố ươ ươ
c u 23 trang, ch ng 3: K t qu nghiên c u 36 trang, ch ng 4:ứ ươ ế ả ứ ươ
Bàn lu n 32 trang, k t lu n 2 trang và ki n ngh 1 trangậ ế ậ ế ị
Lu n án g m 48 b ng, 19 bi u đ. Trong 176 tài li u thamậ ồ ả ể ồ ệ
kh o có 23 tài li u ti ng vi t, 153 tài li u ti ng anh, 30 tài li uả ệ ế ệ ệ ế ệ
trong vòng 5 năm g n đây. Ph l c g m có b nh án nghiên c u,ầ ụ ụ ồ ệ ứ
đn xin t nguy n tham gia nghiên c u, ơ ự ệ ứ Tiêu chu n ch n đoán goutẩ ẩ
c a ACR/EULAR 2015ủ
3
CH NG 1: T NG QUAN TÀI LI UƯƠ Ổ Ệ
1.1. Nh i máu nãoồ
1.1.1. Đnh nghĩa đt qu nãoị ộ ỵ
Đnh nghĩa ĐQN c a T ch c Y t Th gi i năm 1980ị ủ ổ ứ ế ế ớ
1.1.2. B nh sinh NMN và vai trò c a ti u c u trong NMNệ ủ ể ầ
NMN là do đng m ch não b t c gây gi m dòng máu t iộ ạ ị ắ ả ớ
khu v c não đc cung c p b i đng m ch đó.ự ượ ấ ở ộ ạ Nguyên nhân
th ng găp nhât la huyêt khôi đông mach. Quá trình t o huy t kh i ươ " " " ạ ế ố
x y ra t t nhi u năm và tr i qua hai giai đo n: Giai đo n m chả ừ ừ ề ả ạ ạ ạ
máu, huy t h c và giai đo n thay đi hóa h c c a t bào. Ti u c uế ọ ạ ổ ọ ủ ế ể ầ
ch y u tham gia vào giai đo n m ch máu và huy t h c, đóng vaiủ ế ạ ạ ế ọ
trò quan tr ng trong hinh thanh va phat triên cua huyêt khôi - v a x ọ $ $ ư ơ
cac đông "mach nao và gia tăng hoat hoa tiêu câu sau khi tăc mach " " $ "
nao, ng ng kêt tiêu câu cac vi mach trong vung thiêu mau, giai ư $ ơ$ " $
phong cac chât tac đông lên mach mau. " "
1.1.3. Phân lo i nh i máu nãoạ ồ
Phân lo i NMN theo ạTOAST.
1.1.4. D ch t h c nh i máu nãoị ễ ọ ồ
T l NMN chi m 80-85% trong t ng s đt qu , trong đóỷ ệ ế ổ ố ộ ỵ
nh i máu do nguyên nhân t tim g p 17%, nguyên nhân t v a xồ ừ ặ ừ ữ ơ
đng m ch c nh g p 4%, nguyên nhân khác là 64%. ộ ạ ả ặ ĐQN tái phát
chi m kho ng 25% t t c các th ĐQN. S d ng thu c ch ngế ả ấ ả ể ử ụ ố ố
ng ng t p ti u c u là bi n pháp quan tr ng đ d phòng NMN táiư ậ ể ầ ệ ọ ể ự
phát.
1.1.5. Clopidogrel trong đi u tr , d phòng nh i máu nãoề ị ự ồ
Clopidogrel là thu c ch ng ng ng t p ti u c u, đc T ch cố ố ư ậ ể ầ ượ ổ ứ
Đt qu Th gi i cho phép s d ng đi u tr d phòng tái phátộ ỵ ế ớ ử ụ ề ị ự
NMN.