BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
------ ------
Trần Thị Mai Phương
ẢNH HƯỞNG CỦA GIÁ TRỊ GIA ĐÌNH VÀ
HỖ TRỢ XÃ HỘI TỚI TỰ CHỦ CHĂM SÓC
NGƯỜI CAO TUỔI TẠI GIA ĐÌNH
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
HÀ NỘI – 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
------ ------
Trần Thị Mai Phương
ẢNH HƯỞNG CỦA GIÁ TRỊ GIA ĐÌNH VÀ
HỖ TRỢ XÃ HỘI TỚI TỰ CHỦ CHĂM SÓC
NGƯỜI CAO TUỔI TẠI GIA ĐÌNH
CHUYÊN NGÀNH: KINH TẾ LAO ĐÔNG
MÃ SỐ:
9340404-LD
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NGÀNH KINH TẾ LAO ĐỘNG
Người hướng dẫn khoa học:
TS. Ngô Quỳnh An
HÀ NỘI – 2021
i
LỜI CAM KẾT
Tôi cam kết bằng danh dự cá nhân rằng nghiên cứu này do tôi tự thực hiện và
không vi phạm quy định liêm chính học thuật trong nghiên cứu khoa học của Trường
Đại học Kinh tế Quốc dân
Nghiên cứu sinh
(ký và ghi rõ họ tên)
Trần Thị Mai Phương
ii
MỤC LỤC
LỜI CAM KẾT ...............................................................................................................i
MỤC LỤC ..................................................................................................................... ii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ..................................................................................... v
DANH MỤC BẢNG .....................................................................................................vi
DANH MỤC HÌNH ................................................................................................... viii
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ NGHIÊN CỨU ........................................ 1
1.1. Sự cần thiết của nghiên cứu............................................................................... 1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu ........................................................................................... 4
1.3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu ..................................................................... 5
1.3.1. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 5
1.3.2. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................ 6
1.4. Quy trình và phương pháp nghiên cứu ............................................................ 6
1.4.1. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................... 6
1.4.2. Quy trình nghiên cứu ............................................................................. 7
1.5. Những đóng góp mới của luận án ..................................................................... 8
1.6. Kết cấu của luận án .......................................................................................... 11
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT, MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ........................... 12
2.1. Một số khái niệm liên quan ............................................................................. 12
2.1.1. Người cao tuổi ..................................................................................... 12
2.1.2. Người chăm sóc gia đình ..................................................................... 12
2.1.3. Kết quả chăm sóc ............................................................................... 12
2.1.4. Tự chủ chăm sóc ................................................................................. 13
2.1.5. Hỗ trợ xã hội ....................................................................................... 16
2.1.6. Giá trị gia đình .................................................................................... 16
2.1.7. Xung đột vai trò công việc – vai trò chăm sóc ..................................... 18
iii
2.2. Tổng quan các lý thuyết về kết quả chăm sóc gia đình................................. 18
2.2.1. Lý thuyết căng thẳng nhận thức của Lazarus & Folkman (1984) ......... 19
2.2.2. Lý thuyết chuyển đổi căng thẳng và hỗ trợ xã hội của Aranda & Knight
(1997) ........................................................................................................... 22
2.2.3. Lý thuyết quá trình căng thẳng của Pearlin và cộng sự (1990) ............. 22
2.3. Tổng quan các yếu tố ảnh hưởng tới tự chủ chăm sóc.................................. 24
2.3.1. Các nghiên cứu có liên quan tới tự chủ chăm sóc sử dụng lý thuyết căng
thẳng nhận thức của Lazarus và Forman (1984) ............................................ 24
2.3.2. Các nghiên cứu có liên quan tới tự chủ chăm sóc sử dụng lý thuyết
chuyển đổi căng thẳng của Aranda & Knight (1997) ..................................... 26
2.3.3. Các nghiên cứu có liên quan tới tự chủ chăm sóc sử dụng lý thuyết quá
trình căng thẳng của Pearlin và cộng sự (1990) ............................................. 28
2.3.4. Một số nghiên cứu khác có liên quan tới tự chủ chăm sóc ................... 31
2.4. Tổng quan ảnh hưởng của các yếu tố liên quan người chăm sóc và người
được chăm sóc đến kết quả chăm sóc .................................................................... 32
2.5. Tổng quan các nghiên cứu tại Việt Nam về chăm sóc người cao tuổi tại gia
đình ........................................................................................................................... 35
2.6. Đề xuất mô hình và giả thuyết nghiên cứu..................................................... 36
2.6.1. Ứng dung mô hình lý thuyết quá trình căng thẳng trong nghiên cứu tự
chủ chăm sóc................................................................................................. 36
2.6.2. Mô hình và giả thuyết nghiên cứu........................................................ 39
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...................................................... 46
3.1. Quy trình nghiên cứu ....................................................................................... 46
3.2. Nghiên cứu định tính ........................................................................................ 47
3.2.1. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................ 47
3.2.2. Phương pháp thực hiện ........................................................................ 47
3.2.3. Kết quả nghiên cứu .............................................................................. 48
3.3. Nghiên cứu định lượng ..................................................................................... 49
