¸P XE GAN DO AMÝP

Th¹c s ü NguyÔn Th¸i B×nh Bé m«n Néi tæ ng hîp-Tr-êng §¹i häc Y Hµnéi

1.§¹I C¦¥NG

1.1.80% ¸p xe g an: do amÝp 1.2.T¸c nh©n g ©y bÖnh -NhiÔm E.his tolytica 10% d©n s è /TG: 1% - n-íc ph¸t triÓn,

50-80% n-íc nhiÖt ®íi

-2 lo ¹i: E.ve ge tative his tolytica-¨n HC vµ g ©y bÖnh E.ve ge tative m inuta: ¨n VK, kh«ng g ©y bÖnh -2 c hu kú ph¸t triÓn +c hu kú kh«ng g ©y bÖnh +c hu kú g ©y bÖnh 1.3.GPB: g an P (>90%), ph©n thuú 6,7, mé t æ duy nhÊt,

mñ s «c «la

Chu kú g©y bÖnh

Nuè t vµo

§¹i trµng

   

Bµo nang

Gan

Nuè t vµo

ChÈn ®o ¸n KS T

Ph©n

2.TriÖu c hø ng l©m s µng

2.1.ThÓ ®iÓn h×nh: 60-70% 2.1.1.Tam c hø ng Fo ntan: s è t, ®au HS P, g an to -S è t: tr/c ®Çu tiªn, kh«ng c ã ®Æc ®iÓm riªng -§au HS P vµ vïng g an: triÒn miªn, mø c ®é kh¸c nhau -Gan to vµ ®au: Ên kÏ s -ê n(+) 2.1.2.Kh«ng c ã ho µng ®¶m 2.1.3.C¸c tr/c kh¸c : RLTH, ¨n kÐm, g Çy, phï, c æ tr-íng ,

TDMP, l¸c h to

 C¸ch lµm nghiÖm ph¸p Ên kÏ s õ¬n vµ rung gan

2.TriÖu c hø ng l©m s µng

2.2.ThÓ l©m s µng kh«ng ®iÓn h×nh 2.2.1.ThÓ kh«ng s è t 2.2.2.ThÓ s è t kÐo dµI 2.2.3.ThÓ c ã vµng da 2.2.4.ThÓ kh«ng ®au 2.2.5.ThÓ c ã s uy g an 2.2.6.ThÓ the o kÝc h th-íc g an 2.2.6.ThÓ ¸p xe g an tr¸I 2.2.7.ThÓ phæ i, mµng phæ i 2.2.8.ThÓ c ã TDMNT 2.2.9.ThÓ g i¶ ung th- g an

3.TriÖu c hø ng c Ën l©m s µng

3.1.CTM: BC t¨ng , VS S t¨ng 3.2.XQ phæ i: -C¬ ho µnh P ®Èy c ao , di ®é ng kÐm, -TDMP 3.3.S iªu ©m g an -S è l-îng vµ kÝc h th-íc æ ¸p xe -TÝnh c hÊt: ↓©m hay trè ng ©m 3.4.CT, MRI: khi S ¢ ng hi ng ê -S è l-îng vµ kÝc h th-íc æ ¸p xe , -Vïng ↓tû träng

 H×nh ¶nh ¸p xe gan qua s iªu ©m: vïng gi¶m ©m

3.TriÖu c hø ng c Ën l©m s µng

3.5.Ph¶n ø ng huyÕt thanh: >1/160 MDHQ, >1/200 ELIS A 3.6.S OB: Ýt dïng -Khè i låi lªn bÒ mÆt g an, xung huyÕt, dµy dÝnh -Chäc th¸o ¸p xe

4.ChÈn ®o ¸n

4.3.ChÈn ®o ¸n ph©n biÖt 4.3.1.Ung th- g an -L©m s µng : thay ®æ i da, NM; l¸c h to . -CËn l©m s µng : HC s uy TB g an, XQ phæ i, AFP, S A vµ

CT, TB häc -§iÒu trÞ thö 4.3.2.Apxe ®-ê ng mËt -L©m s µng : vµng da -TiÒn s ö : §au HS P -CËn l©m s µng : mñ tr¾ng , c ã mïi, nhiÒu æ

4.ChÈn ®o ¸n

4.1.ChÈn ®o ¸n x¸c ®Þnh. -TiÒn s ö lþ amÝp -Tam c hø ng Fo ntan -XÐt ng hiÖm c Ën l©m s µng -Chäc dß thÊy mñ 4.2.ChÈn ®o ¸n ng uyªn nh©n amÝp -T×m amÝp tro ng mñ c häc hó t ra -Ph¶n ø ng huyÕt thanh -§iÒu kiÖn ViÖt nam: Kh«ng c ã vµng da, mñ kh«ng c ã

mïi, ®iÒu trÞ thö

4.ChÈn ®o ¸n

4.3.3.Apxe g an do vi khuÈn 4.3.4.Viªm tó i mËt 4.3.5.TDMP do bÖnh phæ i 4.3.6.Trµn mñ mµng ng o µI tim

5.BiÕn c hø ng

5.1.BiÕn c hø ng do vì æ apxe : hay g Æp vµ ng uy hiÓm 5.1.1.Vì vµo phæ i 5.1.2.Vì vµo mµng ng o µI tim 5.1.3.Vì vµo æ bô ng g ©y VMB to µn thÓ, hay g ©y VMB

kh- tró

5.1.4.Vì vµo è ng tiªu ho ¸ 5.1.5.Apxe d-íi c ¬ ho µnh 5.1.6.Vì vµo thµnh bô ng g ©y apxe thµnh bô ng 5.1.7.Rß ra ng o µI vµo thµnh bô ng hay thµnh ng ùc 5.2.BiÕn c hø ng do m-ng mñ kÐo dµI 5.3.BiÕn c hø ng bé i nhiÔm æ ¸p xe

6.§iÒu trÞ

6.1.Ng uyªn t¾c ®iÒu trÞ -§iÒu trÞ né i kho a lµ c hÝnh -§iÒu trÞ ®ó ng vµ ®ñ liÒu -Dïng thuè c diÖt amÝp ë g an vµ ë rué t ®Ó tr¸nh t¸I ph¸t -PT khi ®iÒu trÞ né i kho a thÊt b¹i hay khi c ã biÕn

c hø ng

6.2.Dïng thuè c c hè ng amÝp ®¬n thuÇn 6.2.1.ChØ ®Þnh -ThÓ nhÑ, võ a vµ nÆng -BN ®Õn s ím tr-íc 1 th¸ng

6.§iÒu trÞ

6.2.2.C¸c thuè c ►Thuè c diÖt amÝp ë g an Nitro imidazo l: Me tro nid az o l;Flag e n ty l; Tinid az o l.. De hydro e me tin ►Thuè c diÖt amÝp ë rué t Dire xio de : Inte trix 6.3.Chäc hó t mñ + dïng thuè c 6.3.1.ChØ ®Þnh -§iÒu trÞ b»ng Nitro imidazo l kh«ng khái -§Õn mué n trªn 2 th¸ng -æ ¸p xe > 6c m

 Chäc hót apxe gan d­íi s ù h­íng dÉn cña s iªu ©m

6.§iÒu trÞ

6.3.2.C¸c h lµm -Chäc hó t d-íi s ù h-íng dÉn c ña s iªu ©m hay CT -S è lÇn: tuú the o kÝc h th-íc æ ¸p xe 6.4.Mæ phè i hîp dïng thuè c 6.4.1.ChØ ®Þnh -Khi c ã b/c vì æ ¸p xe . -BN ®Õn qu¸ mué n -Apxe qu¸ to , ë vÞ trÝ ng uy hiÓm -§iÒu trÞ né i kho a thÊt b¹i 6.4.2.PT: dÉn l-u, hay c ¾t g an b¸n phÇn.