BỆNH GIỜI LEO (ZONA)
BS.VÕ THỊ BẠCH SƯƠNG BỘ MÔN DA LIỄU –ĐHYD
-ĐÂY LÀ BỆNH CHỈ XẢY RA Ở NGƯỜI. -TÁC NHÂN GÂY BỆNH :VARICELLA
ĐAỊ CƯƠNG
ZOSTER VIRUS (VZV)
-VZV là DNA virus thuộc gia đình Herpeviridae. -Là những tế bào hình tròn,đường kính 150-200 nm
,nhân mang DNA,có vỏ bọc .
-Dễ nuôi cấy trên môi trường canh cấy tế bào. -Lâm sàng gây ra hai bệnh:bệnh thủy đậu và bệnh
Zona (giời leo )
-Miễn dịch với bệnh thủy đậu cũng có khả năng miễn
dịch với bệnh Zona.
TÁC NHÂN GÂY BỆNH
Là bệnh nhiễm thứ phát do sự tái hoạt của
VZV từ hạch thần kinh cảm giác.
Cơ chế của sự tái hoạt chưa rõ.Ở người già ,miễn dịch đối với VZV giảm ,không đủ ức chế siêu vi ,virus tự hoạt hóa ,nhân lên gây tổn thương da.
Tương tự ở người giảm miễn dịch
SINH BỆNH HỌC CỦA ZONA
TRIỆU CHỨNG CỦA ZONA
-TIỀN TRIỆU : Đau ,dị cảm Nhức đầu ,nóng sốt -PHÁT BAN: Dát, sẩn ,hồng ban phù->hình thành mụn nước thành chùm,córốn lõm ở giữa,.ở một bên cơ thể ,theo đường đi thần kinh(phân bố theo dermatome )
*hạch vùng thường sưng đau -THÓAI LUI: trong vòng 2-3 tuần,mắc một lần
,hiếm khi tái phát
TRIỆU CHỨNG CỦA ZONA
SANG THƯƠNG DA KHÔ LẠI, ĐÓNG MÀI SAU 10 NGÀY
BỆNH THÓAI LUI SAU 2 TUẦN ĐIỀU TRỊ
ZONA MẮT
NHIỀU DERMATOME BỊ THƯƠNG TỔN CÙNG LÚC (HIV –AIDS)
-DA:bội nhiễm vi trùng,gây viêm mô tế bào Có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết
_MẮT :trường hợp zona mặt ,->loét giác mạc đưa đến sẹo giác mạc.Nếu có tổn thương nhãn cầu có thể làm mù mắt
-THẦN KINH :đau sau zona
BIẾN CHỨNG CỦA ZONA
Trong thực hành lâm sàng thường không cần
xét nghiệm để chẩn đoán bệnh .
Xét nghiệm vi trùng học có thể tiến hành khi
có bội nhiễm vi khuẩn.
CẬN LÂM SÀNG
-CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH :
*dựa vào lâm sàng là chính :hồng ban mụn nước,một
bên cơ thể, đau nhức
-CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT: *Viêm da tiếp xúc :dát ,sẩn ,hồng ban ,mụn nước,cảm giác nóng rát hoặc ngứa,khu trú vùng da tiếp xúc với tác nhân,giới hạn rõ, mang hình ảnh vật tiếp xúc
*Herpes simplex: hay tái phát,vị trí gần miệng ,niêm mạc
sinh dục ,môi
*Đau do bệnh lý tim:zona liên sườn trái ,lúc chưa có
thương tổn da cần phân biệt cơn đau do bệnh mạch vành
CHẨN ĐOÁN
A.TẠI CHỖ: -Ngâm đắp với thuốc tím pha loãng
1/10.000,thoa dung dịch màu như Eosin 2%,Bleue de Methylene.
-Tránh dùng thuốc dạng mỡ,các thuốc chứa
chất Corticoid
ĐIỀU TRỊ
ĐIỀU TRỊ (TT)
B.ĐIỀU TRỊ TOÀN THÂN: *GIẢM ĐAU *BẢO VỆ THẦN KINH *NGỪA BỘI NHIỄM *THUỐC KHÁNG SIÊU VI ACYCLOCIR:800mg/lầnx5lần/ngày x7ngày, uống (người lớn) và 20 mg/kg x4 lần/ngày x7 ngày uống
*VẤN ĐỀ SỬ DỤNG CORTICOID *ĐAU SAU ZONA