Bài giảng Bệnh phong - ĐH Y Dược TP. HCM

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:21

Thêm vào BST

Báo xấu

4
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Bệnh phong gồm có những nội dung chính sau: Định nghĩa, lịch sử và dịch tễ học bệnh phong, dịch tễ học, nguồn lây, đường bài xuất trực khuẩn phong, đường xâm nhập của trực khuẩn phong, khả năng mắc bệnh, vi trùng học, phân loại bệnh phong, chẩn đoán bệnh phong, điều trị, nguyên tắc, dapson, rifampicine, clofazimine, phác đồ thể nhiều khuẩn, theo dõi sau, phòng bệnh. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Bệnh phong - ĐH Y Dược TP. HCM

BỆNH PHONG
1. Ñònh nghóa Do Mycobacterium leprae gaây ra. Toån thöông chuû yeáu ôû da vaø T.K ngoaïi bieân. Trong theå naëng hoaëc khoâng ñöôïc ñieàu trò sôùm, TT caùc cô quan khaùc nhö maét, muõi, hoïng, thanh quaûn, vieâm tinh hoaøn, TT xöông, khôùp. 2. Lòch söû vaø dòch teã hoïc beänh phong Laø moät trong nhöõng beänh laâu ñôøi nhaát cuûa loaøi ngöôøi. Taïi AÁn Ñoä, vaøo naêm 600 tröôùc Coâng nguyeân, lan truyeàn ra caùc nöôùc.
3. Dòch teã hoïc Thöôøng khoù laây. Tæ leä laây giữa caùc caëp vôï choàng töø 2- 5%. Ñeán nay, nöôùc ta ñaõ ñaït loaïi tröø beänh phong. 4. Nguoàn laây Beänh haàu nhö chæ coù ôû ngöôøi, moät soá ít tìm thaáy ôû nhöõng con truùc (armadillos) vaø moät vaøi loaøi khæ. Beänh nhaân phong chöa ñöôïc ñieàu trò chính laø nguoàn laây lan.
5. Ñöôøng baøi xuaát tröïc khuaån phong Ñöôøng hoâ haáp vaø da bò lôû loeùt. Tröïc khuaån phong coù theå soáng ñöôïc ngoaøi cô theå trong khoaûng 1-2 tuaàn. 6. Ñöôøng xaâm nhaäp cuûa tröïc khuaån phong Ñöôøng hoâ haáp vaø da bò lôû loeùt. 7. Khaû naêng maéc beänh Phuï thuoäc vaøo mieãn dòch trung gian teá baøo.
8. Caùc yeáu toá khaùc - Tuoåi thanh thieáu nieân, cao nhaát 10 vaø 20 tuoåi. - Giôùi tính: nam nhieàu hôn nöõ, tyû leä khoaûng 2/1. - Chuûng toäc: tyû leä cao ngöôøi da ñen vaø da vaøng. - Khí haäu: cao ôû caùc xöù nhieät ñôùi noùng, aåm thaáp. - Möùc soáng: aên uoáng keùm dinh döôõng. Soáng chen chuùc chaät heïp, ñoâng ngöôøi. Toùm laïi: beänh phong laø moät beänh laây. Ngoaøi yeáu toá treân, hai yeáu toá chính laø söï tieáp xuùc laâu daøi vaø söùc ñeà khaùng cuûa cô theå.
9. Vi truøng hoïc Tröïc khuaån Mycobacterium leprae do Armauer Hansen tìm ra 1873 (tröïc khuaån Hansen = BH). - Hình que, thaúng hay hôi cong, gram(+), daøi 3-8m, khaùng axit coàn (keùm hôn M. tuberculosis). - Khoâng caáy ñöôïc treân moâi tröôøng khoâng teá baøo. - Chu kyø sinh saûn chaäm, tr bình 13-15 ngaøy. - Truyeàn cho ñoäng vaät: chuoät nhaét, truùc 9 khoang. - ÔÛ moâ, BH tìm thaáy trong caùc ÑTB vaø daây TK. 10. Thôøi kyø uû beänh TB 2-5 naêm. (3 th ñeán 40 naêm)
PHAÂN LOAÏI BEÄNH PHONG 1. Phaân loaïi theo MDH cuûa Ridley vaø Jopling: (1988) - Nhoùm baát ñònh (I) - Nhoùm phong cuû (TT) - Nhoùm phong trung gian gaàn cuû (BT) - Nhoùm phong trung gian (BB) - Nhoùm phong trung gian gaàn U (BL) -Nhoùm phong u (LL) 2. Phaân theo vi truøng: -Ít khuaån: BH (-) - Nhieàu khuaån: BH (+)
CHAÅN ÑOAÙN BEÄNH PHONG Coù 3 daáu hieäu chính: 1. Maát hoaëc giaûm caûm giaùc roõ ôû TT da hoaëc ôû vuøng da bò beänh (nhieät ñoä, sôø moù nheï, ñau) 2. TK ngoaïi bieân phì ñaïi vaø nhaïy caûm, phoái hôp vôùi caùc daáu hieäu cuûa TT daây TK nhö lieät, maát caûm giaùc, teo cô, loaïn löôõng da. 3. BH döông tính.
ÑIEÀU TRÒ  Chöõa khoûi beänh  Traû beänh nhaân veà vôùi lao ñoäng vaø sinh hoaït bình thöôøng.  Caét ñöùt laây lan trong coäng ñoàng.
NGUYEÂN TAÉC  Khaùm vaø ñieàu trò caû ngöôøi tieáp xuùc (neáu coù beänh).  Uoáng ñuû thuoác, ñuû lieàu, ñuû thôøi gian vaø ñeàu ñaën.  Keát hôïp VLTL vaø GDSK cho bn.  Theo doõi phaûn öùng phong vaø tai bieán do thuoác.
DAPSON  Reû tieàn, deã duøng.  Dieät khuaån yeáu.  Lieàu: 100 mg/ngaøy.  Taùc duïng phuï: dò öùng, thieáu maùu taùn huyeát, metHb huyeát, nhöùc ñaàu, roái loaïn tieâu hoùa, vieâm gan, vieâm daây TK,,…
RIFAMPICINE  Dieät khuaån maïnh, gieát 99,9% BH trong 3-7 ngaøy vôùi 1 lieàu 600-1500mg.  Lieàu: 600 mg/thaùng.  Taùc duïng phuï: ngöùa, phaùt ban da, roái loaïn tieâu hoùa, ban xuaát huyeát, SGOT vaø SGPT , vieâm gan, hoäi chöùng hoâ haáp,…
CLOFAZIMINE  Tích tuï ôû môõ vaø teá baøo voõng noäi moâ, sau 4-6 tuaàn khueách taùn ra da.  Dieät khuaån yeáu gioáng DDS.  Lieàu: 50-100 mg/ngaøy.  Taùc duïng phuï: da ñoåi maøu (naâu ñoû hoaëc naâu ñen), khoâ da, da daïng vaåy caù, phaùt ban daïng muïn tröùng caù, roái loaïn tieâu hoùa.
PHAÙC ÑOÀ  THEÅ NHIEÀU KHUAÅN Ngöôøi lôùn Treû em (10-14 tuoåi) Ngaøy 1: Ngaøy 1: Rifampicine 600mg Rifampicine 450mg Clofazimine 300mg Clofazimine 150mg Dapsone 100mg Dapsone 50mg Ngaøy 2-28: Ngaøy 2-28: Clofazimine 50mg Clofazimine 50mg/2 ngaøy Dapsone 100mg Dapsone 50mg Thôøi gianñieàu trò: 12 væ trong voøng 12-18 thaùng
PHAÙC ÑOÀ  THEÅ ÍT KHUAÅN Ngöôøi lôùn Treû em (10-14 tuoåi) Ngaøy 1: Ngaøy 1: Rifampicine 600mg Rifampicine 450mg Dapsone 100mg Dapsone 50mg Ngaøy 2-28: Ngaøy 2-28: Dapsone 100 mg Dapsone 50 mg Thôøi gianñieàu trò: 6 væ trong voøng 6-9 thaùng
THEO DOÕI SAU  Muïc ñích:  Phaùt hieän taùi phaùt.  Phaùt hieän phaûn öùng phong sau khi . Thôøi gian:  Theå ít khuaån: 2 naêm.  Theå nhieàu khuaån: 5 naêm.