YOMEDIA
Bài giảng Bệnh thương hàn - TS. Nguyễn Lô
Chia sẻ: Đàng Quốc Phương
| Ngày:
| Loại File: PPT
| Số trang:18
261
lượt xem
51
download
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
Mời các bạn tham khảo bài giảng Bệnh thương hàn do TS. Nguyễn Lô biên soạn để nắm bắt những kiến thức về tác nhân gây bệnh thương hàn; dịch tễ học bệnh thương hàn; chẩn đoán, biến chứng bệnh thương hàn; cách phòng chống và điều trị đối với loại bệnh này.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Bệnh thương hàn - TS. Nguyễn Lô
- BỆNH THƯƠNG
HÀN
TS Nguyễn Lô
Đại học Y Huế
- TÁC NHÂN GÂY BỆNH
Do Samonella typhi và S. paratyphi A, B, C
Vật chủ và nguồn bệnh duy nhất : Người
Thuộc chủng Samonella choleraesuis (còn
gọi là S. enterica)
Họ Enterobacteriacae
Có KN Vi đối với S.typhi và S. paratyphi C
- ĐẠI CƯƠNG VỀ SAMONELLA
2.300 type huyết thanh.
Chỉ có 200 type gây bệnh cho người
Dựa vào ADN, chỉ có một chủng S.
choleraesuis (enterica) gồm 7 nhóm.
Gram âm
Kỵ khí tuỳ chọn
Không tạo bào tử
- ĐẠI CƯƠNG VỀ SAMONELLA
Cử động được nhờ tiêm mao
Type huyết thanh dựa vào các KN
KN O (thân), bản chất LPS
KN H (lông)
KN bề mặt Vi ( chỉ có ở S. typhi và S.
paratyphi C)
Theo phage, plasmide và các đoạn gen.
- BỆNH NGUYÊN
Lây qua đường tiêu hóa. Dịch thường do
nhiễm nguồn nước, thực phẩm.
Khả năng gây bệnh tùy số lượng vi khuẩn
Lượng VK càng nhiều ủ bệnh càng ngắn
Các hàng rào tự nhiên : dịch vị, niêm mạc
lành lặn, muối mật, tiêu thể, bổ thể, peptide
kháng khuẩn điện tích dương.
- XÂM NHẬP CƠ THỂ
Xuyên niêm mạc ruột : bị thực bào (TB M ở
Payer) hay ẩm bào.
Tồn tại trong các đại thực bào
Hệ PhoP/PhoQ thay đổi tín hiệu bên ngoài
TB vật chủ và bản thân khi VK khi ra ngoài
ngoại bào
Giúp tránh sự tìm diệt của cơ thể
- NHIỄM TRÙNG HUYẾT
Đại thực bào mang VK đi khắp cơ thể
VK nhân lên, sau đó làm vỡ ĐTB vào máu
Cơ thể tập trung hệ monô đại thực bào ở
gan, lách, mạng Payer, hạch bạch huyết
sâu để chống lại VK
Các sản phẩm của đại thực bào gây bệnh
Vai trò nội độc tố LPS có lẽ chỉ khởi động
- DỊCH TỄ HỌC
Người là vật chủ và nguồn bệnh duy nhất
Lây qua đường tiêu hóa
Ruồi, sò, ốc là những vectơ quan trọng
Tỷ mang trùng nữ > nam ( 1/ 3,65)
Đã xuất hiện VK thương hàn đa kháng, kể
cả quinolone ở VN
- LÂM SÀNG
Tự nhiên : bệnh kéo dài chừng 4 tuần.
Có KS đúng : 2-5 ngày
Ủ bệnh 1-2 tuần
Tuần đầu : sốt tăng từng nấc, mạch
thường phân ly, kèm nhức đầu, đau bụng.
Bụng trướng hơi, óc ách hố chậu. RL tiêu
hoá. Ho khan.
Lách lớn (cuối tuần đầu)
- LÂM SÀNG tt
Vẻ mặt tuphos (cuối tuần 2- đầu tuần 3)
Biểu hiện viêm phôỉ hay phế quản
Tiêu chảy, phân xanh
Biến chứng : thủng ruột, xuất huyết TH
Tuần thứ tư : Nếu không có BC, bệnh giảm
và cải thiện.
- CÁC BIỂU HIỆN KHÁC
Viêm khớp
Viêm xương
Viêm thận bể thận
Viêm màng não-não
Viêm túi mật
Ảnh hưởng gan : vàng da
- CẬN LÂM SÀNG
Thiếu máu đẳng sắc (do viêm kéo dài)
Thiếu máu nhược sắc (xuất huyết)
Giảm nhẹ BC, nhưng có khi tăng
Protein niệu nhẹ (suốt thời gian sốt)
Đi cầu phân đen, máu ẩn (+) : XHTH
- CHẨN ĐOÁN
Cấy máu : tuần đầu (+) 90%, giảm dần về
sau
Cấy tủy hay cấy ở các ban (Cấy máu (-))
Cấy phân : các tuần sau càng dễ (+). 3%
dương tính > 1 năm hay suốt đời
Cấy nước tiểu.
Widal O > 1/80, H > 1/320
PCR DNA VK
- BIẾN CHỨNG
Thủng và chảy máu ruột :tuần thứ 2-3
Viêm tắc TM
Huyết khối mạch não
Viêm túi mật cấp
Viêm phổi
Viêm xương tủy
Viêm màng não
- BIẾN CHỨNG tt
viêm nội tâm mạc
Áp xe ở các cơ quan (ít gặp)
Trụy tim mạch Viêm cơ tim nhiễm độc
Rụng tóc (trước thời kỳ KS) Sẩy thai
Tái phát
Mang trùng mạn tính
Tử vong 1-2% do các biến chứng
- ĐIỀU TRỊ CHLORAMPHENICOL
- Liều đầu : 15-20 mg/kg
- Tiếp theo : 50-60 mg/kg/ngày chia 4 lần
đến khi hết sốt
- Sau đó : 30mg/kg trong 2 tuần
- Nếu viêm màng não : Dùng đường tiêm
- Biến chứng vẫn có thể xảy ra dù hết sốt
Hết sốt trong 2-5 ngày.
- ĐIỂU TRỊ VỚI CÁC THUỐC KHÁC
Ampicilline tiêm (60-100mg/kg/ngày)
TMP-SMZ 960 mg x 2/ngày
Ceftriaxone 1-2 g tiêm TM 10-14 ngày
Ciprofloxacin 500mg x 2/ngày x 10 ngày
Orfloxacine 10-15mg/kg x 2-3 ngày
Kèm Dexamethasone nếu có biểu hiện
não, viêm cơ tim nặng.
- PHÒNG BỆNH
Vệ sinh nguồn nước và thực phẩm
Vệ sinh ăn uống cá nhân
Xử lý phân,nước, rác, ruồi nhặng
Vắc xanh
- VK chết bởi nhiệt và phenol
- VK Ty21a giảm độc
- ViCPS chưá KN Vi
Thêm tài liệu vào bộ sưu tập có sẵn:
Báo xấu
LAVA
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
Đang xử lý...
Thêm vào BST
Báo xấu
