Sau đây là bài giảng Cẳng chân do ThS.BS. Hoàng Minh Tú thực hiện, mời các bạn tham khảo bài giảng để biết cách mô tả giới hạn các vùng và các lớp cơ vùng cẳng chân, chức năng và TK chi phối các cơ đó; mô tả bó mạch và TK vùng cẳng chân; vẽ thiết đồ ngang 1/3 giữa cẳng chân.
Ths. Bs. Hoàng Minh Tú
ớ
ơ
gi
i h n các vùng và các l p c vùng
ả ớ ạ ứ
ố
ơ
ạ
ẳ ữ ẳ
Mô t ẳ c ng chân, ch c năng và TK chi ph i các c đó Mô t ả bó m ch và TK vùng c ng chân. V thi ế ồ ẽ t đ ngang 1/3 gi a c ng chân.
Gi
phía trên b i đ
ng
ở ườ ướ ồ ủ i c i l
ng
Phân chia:
ố ẳ ơ ướ ơ
c ẳ
Màng gian c t c ng chân. Vách gian c tr Vách gian c sau c ng
ướ
C ng chân tr
ơ c: khu c
tr
chân ẳ ướ ẳ
c và ngoài C ng chân sau: khu sau
Ẳ
ƯỚ Ớ
VÙNG C NG CHÂN TR
C: L P NÔNG
i
Da và t ỏ
ớ ế liên ti p v i
ươ trong x
Phía ngoài dính v i vách
ng chày ớ
gian c tr
ể ơ ướ c và sau TK nông: TK hi n và
ậ mác nông. TM nông: TM hi n l n: nh n ể ớ
ề
ẳ
nhi u nhánh TM nông vùng c ng chân và cho ể ố ớ nhánh n i v i TM hi n bé.
Ẳ
ƯỚ Ớ
C: L P SÂU
C
ơ
3 ho c 4 c ặ Đ ng tác: du i bàn – ngón ỗ trong, nghiêng
ộ chân, nghiêng ngoài bàn chân
TK: TK mác sâu M ch máu: ĐM, TM chày
tr
ơ c gi
ữ
ạ c.ướ ấ ả ề ượ chân đ u đ ỗ gi
T t c các c khi qua c ổ ạ b i m c ướ i
ữ ở gân du i trên và d
Ẳ
ƯỚ Ớ
C: L P SÂU
C
c:
C chày tr ủ
ẳ
ố
ươ
ậ t n: x ề
ươ
ng chêm ố ng đ t bàn
trong, n n x I.
ộ
Đ ng tác: du i và nghiêng ỗ trong bàn chân.
C KHU TR
C
C du i ngón cái dài: Nguyên y: 1/3 gi a m t ặ ữ ủ ươ ng mác và màng
trong x gian c tố ậ
ọ
c
ề
Bám t n: ch y d c theo ạ ướ ơ ạ c nh ngoài c chày tr ố ế đ n n n đ t xa ngón cái. Đ ng tác: du i bàn chân, ộ ỗ ỗ du i ngón cái
C KHU TR
C
ủ ặ
ơ ướ
ố
ạ
C du i các ngón chân dài: Nguyên y: LC ngoài x. chày, ¾ trên m t trong x. mác, màng c và gian c t, vách gian c tr m c nông.
ậ
ỗ
Bám t n: 4 gân, m i gân chia
làm 3 tr : ẽ ○ Tr ề ướ ○ Hai tr bên: n n đ t xa.
ộ
ữ ố c: n n đ t gi a ố ề ẽ Đ ng tác: du i bàn chân, du i ỗ ỗ ngón chân II, III, IV và V, nghiêng ngoài bàn chân.
C KHU TR
C
C mác ba:
ủ
ướ
Nguyên y: 1/3 d
ơ ướ
ặ i m t trong x. mác, màng gian ố c t, vách gian c tr c. ố ề ươ ng đ t
Bám t n: n n x ậ bàn chân V.
ộ
ỗ
Đ ng tác: du i bàn chân, nghiêng ngoài bàn chân.
ơ ơ ơ
C KHU NGOÀI 2 c : c mác dài ắ và c mác ng n TK: mác nông
chi ph iố ạ
M ch máu: các ơ nhánh c c a ĐM chày tr
ủ c.ướ
C KHU NGOÀI
C mác dài: Nguyên y:ủ ỏ ướ
○ Tr c: ch m x. mác ○ Sau: m t ngoài x. mác và ơ
ướ
ộ ặ vách gian c sau. Đ ng đi và bám t n: ậ ườ ○ Sau m t cá ngoài, d ắ i ơ ữ ạ các c mác trên m c gi ướ ế i đ n rãnh gân và mác d ủ ươ ơ ng gót c mác dài c a x và x
ươ ươ ng h p. ○ Bám t n vào x ậ
ố ươ ề ng chêm ng đ t
ữ ữ
ấ tác: g p và nghiêng ngoài bàn chân, v ng vòm gan chân. gi
trong và n n x bàn I. Đ ng ộ
C KHU NGOÀI
C mác ng n:
ướ
i
ặ
c và
Nguyên y: 2/3 d ủ m t ngoài x. mác, ơ ướ vách gian c tr sau. ườ
ướ
○ Bám t n: n n x. đ t
ấ
Đ ng tác: g p bàn
Đ ng đi và bám t n: ậ ○ Sau m t cá ngoài, d ướ ắ i ữ ơ ạ m c gi c mác trên và ơ ướ mác d c gân c i, tr mác dài đ nế ề ậ bàn V. ộ chân.
ố
ĐM CHÀY TR
CƯỚ
ờ ướ
i
c:ướ Xu t phát: b d
ế ổ
ĐM chày tr ấ ơ c khoeo T n cùng: đ n kh p ậ ớ ổ c chân thì đ i tên thành ĐM mu chân.
ĐM CHÀY TR
CƯỚ
Đ ng đi và
liên
b d
ế
ố
c.ướ
ĐM CHÀY TR
CƯỚ
Đ ng đi và liên quan
2/3 trên vùng c ng chân tr
ướ ẳ c:
ơ c
ườ Ở ○ Trên màng gian c t,ố ○ Phía trong: c chày tr ○ Phía tr ướ
ỗ
1/3 d
ướ ơ c ngoài: c du i các ỗ ngón chân dài và du i ngón cái dài.
ướ ẳ i vùng c ng chân tr ớ ươ c: ổ ng chày và kh p c
ỗ
Ở ướ ○ Trên x chân. ắ dài.
ơ
ế
○ TK mác sâu xuyên qua c du i ỗ các ngón chân dài đ n khu ắ c r i vào tr trong ĐM. ườ
ướ ướ ồ c, b t chéo tr
ữ đi m gi a
Trên da: đ ồ ủ l
ừ ể ắ ạ ng v ch t ữ ế i c chày đ n gi a hai m t cá.
Ẳ
ƯỚ
C: ĐM
VÙNG C NG CHÂN TR ĐM CHÀY TR
CƯỚ
ượ ượ
ướ
c
ặ ặ ắ ắ
ướ ướ
Phân nhánh: ĐM qu t ng ĐM qu t ng ĐM m t cá tr ĐM m t cá tr
c chày sau c chày tr c ngoài. c trong
TM CHÀY TR
CƯỚ
ướ
ậ
ạ
Hai TM chày tr
c nh n máu t
m ng m ch
ừ ạ ướ ổ c đ vào TM
mu chân đi cùng ĐM chày tr khoeo
ƯỚ
Ẳ
C: TK
VÙNG C NG CHÂN TR TK MÁC SÂU Nguyên y : Xu t phát t ủ ủ ươ
ừ ự
ồ
ấ s chia nhánh c a TK mác chung ngay ỏ ch m x ng mác r i cho hai nhánh ậ t n: TK mác sâu và nông
ầ
ườ ỗ ữ ơ ế ướ
Đ ng đi: xuyên qua đ u trên c ơ du i các ngón chân dài đ n khe ơ c. Sau gi a c này và c chày tr ướ ớ đó TK đi cùng v i ĐM chày tr c ỗ ạ ể ớ ướ i d gân du i và i m c gi đ t ố xu ng bàn chân.
ộ
ấ ả
t c các
ữ
ơ c khu c tr
ẽ ữ
ố ả
ể
ơ ậ c. Các nhánh TK mu ngón chân cái ngoài và TK mu ngón chân II trong đ chi ph i c m giác cho k gi a ngón chân I và II.
Phân nhánh: Các nhánh c : v n đ ng t ơ ướ
Ẳ
ƯỚ
C: TK
VÙNG C NG CHÂN TR TK MÁC NÔNG
ủ
y: TK mác
Nguyên chung Đ ng đi: ườ
ỗ ữ ơ
ặ ọ
Gi a c du i các ngón chân dài và các c mác ho c đi d c gi a 2 đ u c a c mác dài r i đi d n ra nông
ơ ầ ủ ơ ữ ầ ồ
ố
Chi ph i c m giác cho ph n ầ c và i khu c ng chân tr
ả ẳ ướ ướ
Nhánh c đ n v n đ ng hai c ơ
d mu chân. Phân nhánh: ơ ế ậ ộ
mác
ậ
ế ả
Nhánh t n: bì mu chân trong và ữ bì mu chân gi a đ n c m giác da
ở mu chân.
VÙNG C NG CHÂN SAU: L P NÔNG
ụ
Da và t
ẳ
ớ
liên t c v i vùng g i ố ớ i da: ơ sau và đùi sau, dày h n so v i vùng c ng chân tr
c.
ướ TK nông
TK bì đùi sau TK b p chân ắ
ể
ạ
ằ
ớ
TM nông: TM hi n bé Các m ch máu và TK này n m trong l p m c
ạ ẳ nông c ng chân
Ớ
L P SÂU:
CƠ
ớ
ầ ẳ
L p nông: ơ ơ
C tam đ u c ng chân C gan chân.
ơ ớ ề ể
ữ
ơ
ẳ
ơ
L p sâu: ớ C khoeo ơ C g p ngón cái dài ơ ấ C chày sau ơ C g p các ngón chân dài. ơ ấ Các c l p sâu tr c ừ ơ ắ ạ khoeo đ u ch y sau m t cá ố trong đ xu ng gan chân. Gi a hai l p c có ĐM ớ chày, ĐM mác và TK chày. Các c vùng c ng chân sau ố ề đ u do TK chày chi ph i
Ẳ
Ớ
VÙNG C NG CHÂN SAU: L P SÂU CƠ ơ
C tam đ u c ng chân:
ầ ẳ C b ng chân:
ầ ơ ụ
ủ
○ Nguyên y: hai đ u c b ng chân bám
ơ ụ
ậ
vào hai LC và quanh 2 LC x. chày ○ Bám t n: th c c a hai đ u ch m ớ ơ ủ i thành tam giác d ơ ớ
ầ ướ ố
ủ
ườ
○ Nguyên y: ch m x. mác, đ
ơ ng c
dép, cung gân c dép. ợ
ơ ụ
ậ
ỏ ơ ○ Bám t n: h p v i gân c b ng chân ớ
ặ
ng gót.
thành gân gót hay gân Achillis. Gân gót ỏ ế ộ là m t gân dày kh e đ n bám vào m t ươ sau x ộ
ụ ạ l i h khoeo ồ r i dính v i gân c dép thành gân gót. C dép: ơ
Đ ng tác: g p c ng chân, bàn chân
ấ ẳ
Ẳ
Ớ
ấ
ể ả ng r t m nh, có th
ướ ươ
C gan chân: ườ không có. ừ mép d ng ráp x
ớ
Đi t i ngoài ườ ng đùi đ ơ ầ cùng v i đ u ngoài c ụ b ng chân ậ
ộ
ạ
ọ
T n cùng b ng m t gân ằ đi d c theo c nh trong ể gân gót đ bám vào x
ng gót.
ươ ộ ư
Đ ng tác: g p bàn chân ậ ấ ế nh ng r t y u
Ớ
Ẳ
VÙNG C NG CHÂN SAU: L P SÂU CƠ
C khoeo ủ
Nguyên y: LC ngoài x.
đùi.
ậ
ơ ỏ
Bám t n: c t a thành ở hình tam giác bám trên ươ ơ ườ ng ng c dép x đ chày. ộ
ấ
Đ ng tác: g p và xoay
ẳ trong c ng chân.
CƠ
C g p ngón cái dài:
Nguyên y: 2/3 d
ủ ướ ặ
i m t sau x. mác, ơ ố
ơ ườ
ơ ấ
ậ
ữ ạ i m c gi
ươ ướ ấ ng sên và x
Ở ơ ấ
ơ ấ
ế ố
màng gian c t và vách gian c sau. Đ ng đi và bám t n: ngoài c chày ậ sau và c g p các ngón chân dài, sau đó đi chéo vào trong và t n cùng ằ ộ b ng m t gân đi d gân ế ấ g p đ n rãnh gân g p ngón cái dài ể ươ ủ ng gót đ c a x ắ ố xu ng gan chân. gan chân, gân b t ướ i gân c g p các ngón chân chéo d ầ c g p ngón ữ dài và đi gi a hai đ u cái ng nắ , và đ n bám vào đ t xa ngón cái.
Đ ng tác: g p ngón cái, g p bàn chân
ộ
ấ ấ và nghiêng trong bàn chân.
Ớ
Ẳ
VÙNG C NG CHÂN SAU: L P SÂU CƠ
C g p các ngón chân dài:
ử
ữ
ướ ườ i đ ặ
ơ ng c dép, n a ươ ng chày và ớ ơ
Nguyên y: mép d ủ ủ ơ
ầ
ườ
ơ
ở
ơ
ể
ể ỏ
ơ ấ ề
ừ
ố
ượ
ấ
ắ
ọ ọ
ừ
ế
ạ
ở
ơ ấ trong ra ngoài
ế
ể ậ ạ ụ
ủ
ạ
ộ
trong c a 1/3 gi a m t sau x ơ vách x ngăn cách c này v i c chày sau. Đ ng đi và bám t n: lúc đ u c ơ ở ậ phía ắ ồ ở trong c chày sau r i tr thành gân b t chéo ướ ẳ 1/3 d phía sau gân c chày sau i c ng ắ ớ ổ ở chân. T i c chân, đi phía sau m t cá trong ồ ạ ắ i b t chéo gân c g p đ vào gan chân r i l ngón cái dài đ t a thành 4 gân bám vào n n ộ các đ t ngón chân xa tr ngón cái. M t gân ch c qua gân g p các ngón ng n nên đ c g i là gân xuyên. Vì c g p các ngón chân gan chân dài ch y ch ch t ườ ơ ng nên có c vuông gan chân đ n tăng c i tr c bám vào c nh ngoài c a gân đ l p l ơ ọ đ ng tác cho c d c theo bàn chân. ừ
ấ
ộ ấ ụ
ữ
Đ ng tác: g p các ngón chân tr ngón cái, g p và xoay bàn chân vào trong. Còn có tác d ng gi
vòm gan chân.
Ẳ
Ớ
C chày sau:
Nguyên y: bám vào x ươ ủ ươ ặ 1/3 gi a m t sau, x ố m t sau và màng gian c t.
ữ ng chày ng mác ở ở
ặ ườ ơ ậ
ắ ồ ạ ơ ấ ắ
ướ
ấ
Ở
ố
Đ ng tác: g p và nghiêng trong bàn
Đ ng đi và bám t n: c ch y chéo vào trong, b t chéo c g p các ngón chân dài r i đi ra sau m t ữ ạ i m c gi a các gân cá trong d ấ Ở ắ ơ m t cá trong, c chày sau g p. ướ c gân g p các ngón chân dài đi tr ấ và g p ngón cái dài. gan chân, ủ ơ ượ ơ ạ c c d ng ngón cái che ph c đ ậ ở ủ ươ ế và đ n bám t n ng ghe, c x ữ ươ ng chêm trong, gi a, ngoài các x ươ ề và n n x ng đ t bàn các ngón II, III, IV. ộ chân.
ấ
ĐM CHÀY SAU
Nguyên y và t n cùng: t
ậ ừ
ủ ế ắ
ậ
cung gân ơ c dép đ n phía sau m t cá trong thì chia 2 nhánh t n là ĐM gan chân trong và ĐM gan chân ngoài.
ườ
ẳ ướ
ướ 1/3 d
Đ ng đi: ĐM đi gi a hai l p c ữ ơ ớ ạ i m c sâu vùng c ng chân sau, d ẳ ữ ầ c ng chân. Lúc đ u, ĐM đi gi a hai ươ ng chày và mác, sau đó đi vào x Ở trong và ra nông. i, ĐM đi ngay c nh trong gân gót. Cùng đi có hai TM chày sau và TK chày.
ạ
ộ ườ
ướ
ạ ữ
ẳ ể ể ắ ạ ạ ng Trên da, ĐM chày sau đi theo m t đ ế ừ th ng v ch t i trám khoeo đ n góc d ắ đi m gi a m t cá trong và gân gót. Có ể i đi m này. th b t m ch t
Ẳ
VÙNG C NG CHÂN SAU: ĐM ĐM CHÀY SAU
ơ
Phân nhánh: ngoài các nhánh c , ĐM chày sau cho các nhánh bên và nhánh t n:ậ Nhánh bên
○ Nhánh mũ mác: đi vòng l y ấ ớ ế ch m mác đ n n i v i ố ướ nhánh ĐM g i d
ỏ
○ ĐM mác ○ Các nhánh m t cá trong ắ ○ Các nhánh gót
Nhánh t n:ậ
○ ĐM gan chân trong. ○ ĐM gan chân ngoài.
ố i ngoài.
ĐM MÁC
Nguyên y: tách t
ả
ừ ủ ờ ướ ơ kho ng 2.5 cm b d
ở ĐM chày sau i c khoeo. ề
ế
ườ
ươ
ầ
ữ ơ
Đ ng đi: ch ch ra ngoài v phía x ằ
ướ
ố
i màng gian c t và đ
ủ ở
ượ ơ ấ phía sau. ĐM mác
ng ơ mác, lúc đ u n m gi a c chày sau và c ấ g p ngón cái dài, sau đó càng lúc càng đi c c g p sâu d ngón cái dài ph không đi cùng TK nào.
Phân nhánh: ĐM mác còn cho các nhánh: Nhánh xuyên: xuyên qua vách gian c đ n ơ ế
khu tr
c.ướ ố
ắ ạ
Nhánh n i: n i v i ĐM chày sau. ố ớ Các nhánh m t cá ngoài đ n m t cá ngoài ắ ạ
ế ắ
ạ t o thành m ng m ch m t cá. ư
ượ
Các nhánh gót đ
ậ ủ ạ
ế
c xem nh nhánh t n c a ạ ể ạ ĐM mác đ n gót đ t o nên m ng m ch gót.
Ẳ VÙNG C NG CHÂN SAU: TK TK CHÀY
ủ
ẳ
TK chày là TK c a vùng c ng chân sau.
ườ
ố
ằ
ừ ố
Đ ng đi: TK đi t
ơ
ướ
ằ
ẳ
ầ
ằ
ụ
ẳ
ữ
ế
h khoeo xu ng, n m ơ i cung gân c trên c khoeo. Sau đó chui d ơ ớ ữ dép và n m gi a hai l p c vùng c ng chân sau. Lúc đ u TK n m trong ĐM chày sau, sau ữ ọ đó đi ra ngoài, d c theo tr c gi a vùng c ng ạ ỗ ướ i m c gi chân sau. Đ n d gân du i, TK ậ chày chia hai nhánh t n là TK gan chân trong và TK gan chân ngoài.
ẳ
ơ
ơ
ố ẳ
ố ả
ắ
Phân nhánh: TK chày cho các nhánh: Các nhánh c cho các c vùng c ng chân sau. TK gian c t c ng chân đi trên màng gian c t. ố TK bì b p chân trong chi ph i c m giác vùng
ẳ c ng chân sau.
ả
ặ
Các nhánh gót trong đ n c m giác m t trong và ế
ặ ướ
m t d
i gót chân.
Ths. Bs. Hoàng Minh Tú
ả
ớ ơ
Mô t
các l p c vùng gan chân và vùng mu
ứ
ơ
ố
chân, ch c năng, TK chi ph i các c đó.
ả
các bó m ch TK gan chân và mu chân
ữ
ể
ở
Mô t ạ Nêu các đi m gi ng nhâu gi a TK ố
gan chân
và gan tay.
ế ồ
ươ
ố
V thi ẽ
t đ ngang qua x
ng đ t bàn chân
Ạ ƯƠ
Đ I C
NG
ầ ớ
ổ
Bàn chân là vùng th p nh t ấ ấ ủ ướ ắ ầ c a đ u xa chi d i b t đ u ướ ổ ừ kh p c chân, d t i hai ớ ầ ắ i đ u mút các ngón m t các t ượ c chia chân. Vùng này đ thành vùng c chân, bàn chân và các ngón chân.
ấ
ằ
ằ
ố
ở
Có 5 ngón chân bao g m: ồ ở ớ ngón chân l n nh t n m phía trong: ngón cái (ngón I) và b n ngón n m phía ngoài, ngoài cùng là ngón út (ngón V)
ọ
ặ
Vùng bàn chân có m t m t ộ ặ ặ ọ trên hay còn g i là m t mu ặ ướ chân và m t d i còn g i là m t gan chân
Ớ
GAN CHÂN: L P NÔNG
Da và t
ở
ừ
ư
ặ
ộ
ạ
ạ
ậ
ạ ở
ạ
ố
ể
TM: t o thành m t m ng TM gan ừ chân. M ng TM này nh n máu t gan ngón chân, các TM các TM ồ ố ớ gan đ t bàn chân r i n i v i m ng ớ ể TM mu chân và TM hi n l n, TM hi n bé.
ề
TK nông: TK gan chân trong, TK gan chân ngoài, các nhánh gót trong ấ và các nhánh gót ngoài. T t các ộ nhánh trên đ u thu c TK chày.
Ớ GAN CHÂN: L P NÔNG CÂN GAN CHÂN
ầ ắ ẽ ừ
ữ ế
Ph n gi a: ch c, chia thành năm tr t gân gót đ n năm ngón chân. ỏ ầ ở c.
ầ sau, m ng ở ướ tr ở ướ tr c
Cân gan chân gi a góp ph n t o nên vòm
Ph n trong: m ng ở Ph n ngoài: dày ữ sau, dày ỏ ầ ạ
gan chân.
ữ ạ ơ ố ữ ầ
ố ừ ươ x
T i n i n i gi a ph n trong và ph n gi a ầ cân gan chân ngoài và đ t bàn chân I có ơ vách gian c trong đi t ng gót, ghe, chêm đ n bám vào.
ế
ố ơ ữ ầ ầ
T i n i n i gi a ph n ngoài và ph n ạ ữ gi a cân gan chân có vách gan c ngoài đi ừ gân c mác dài và x t ng đ t bàn V ế đ n bám vào.
ơ ố ươ ơ
Ớ
GAN CHÂN: L P SÂU
ơ
Vách gian c trong, vách gian c ngoài và cân gan
ơ chân chia gan chân thành ba ô c .ơ
ơ ấ
Ô mô cái:
ngón cái ng n và gân c g p ngón cái dài.
ở trong, ch a c d ng ngón cái c g p ắ ứ
ơ ấ
ữ
ắ
ơ ấ
ơ
ơ
ơ
ứ ơ ạ ơ ấ Ô gi a: ch a c g p các ngón chân ng n, c ơ vuông gan chân, các c giun, gân c g p các ngón chân dài, c khép các ngón chân cái và c gian c t.ố
ở
ơ ạ
ơ ấ
Ô mô út:
ngoài, có c d ng ngón út và c g p
ngón út ng n.ắ
ớ
ế ườ
ng mô t
i ta th
Vì các c ệ ơ ở ba ô trên x p thành 4 l p rõ r t nên ả ơ ở ườ ớ ở khác v i c gan tay, ng gan chân không theo ô mà theo l p.ớ
GAN CHÂN: CÁC C : Ơ 4 L PỚ L P NÔNG
C d ng ngón cái. ủ
ạ
ủ ắ
ậ
ớ
ắ
Bám t n: Cùng v i gân c ơ g p ngón cái ng n bám vào đ t g n ngón cái.
ấ ố ầ ộ
ư
ụ
ọ
Đ ng tác: G p ngón cái, đ a ấ ngón cái dang xa tr c và góp ầ ạ ph n t o nên vòm d c trong gan chân.
GAN CHÂN: CÁC C : Ơ 4 L PỚ L P NÔNG
C g p các ngón chân
ủ
ủ
ơ ơ
ậ ế
ỗ ẽ
ươ
ấ ể ế
ề
ữ
ố
Đ ng tác: g p đ t gi a và ấ
ộ ấ
ố ầ
g p đ t g n.
C d ng ngón út. ủ
Nguyên y: bám vào c ủ gót, cân gan chân và vách ơ gian c ngoài. Bám t n: m t ngoài đ t ố ặ ậ
g n ngón V.
ầ
ọ
ầ Đ ng tác: g p ngón V, ấ ộ ạ d ng ngón V và góp ph n ạ t o nên vòm d c ngoài gan chân.
ơ ộ ạ ủ
GAN CHÂN: CÁC C : Ơ 4 L PỚ L P GI A G m các c n i t
i c a gan
ơ
ơ
ố
ơ ấ ấ ơ ấ ố ế
chân là c vuông gan chân, ơ ừ các c giun và 2 gân c t ẳ c ng chân sau đi xu ng: gan c g p các ngón chân dài và g p ngón cái dài. Gân c g p các ngón chân ủ dài đ n đ t xa c a 4 ngón ằ chân ngoài và n m nông ớ ơ ấ ơ h n so v i c g p ngón cài dài.
ơ ộ ạ ủ
ồ
GAN CHÂN: CÁC C : Ơ 4 L PỚ L P GI A G m các c n i t
ơ
ơ
i c a gan chân là c vuông gan chân, ơ ừ các c giun và 2 gân c t ố ẳ c ng chân sau đi xu ng: gan c g p các ngón chân dài và g p ngón cái dài.
ơ ấ ấ ơ ấ ố ế
ủ ằ
Gân c g p các ngón chân dài đ n đ t xa c a 4 ngón chân ngoài và n m nông ớ ơ ấ ơ h n so v i c g p ngón cài dài.
GAN CHÂN: CÁC C : Ơ 4 L PỚ L P GI A
ỏ
○ Đ u ngoài: m m ngoài c ủ
ặ
○ Đ u trong: m t trong
x
ợ
Nguyên y:ủ ầ gót. ầ ươ ng gót ậ ộ ơ ế
ạ
ấ
ạ ướ i h
ng tác
Bám t n: hai bó h p thành m t c đ n bám vào c nh ngoài gân g p các ngón chân dài. ộ ụ
Đ ng tác: ch nh l ủ ơ ấ
ầ ạ
ọ
ỉ d ng c a c g p các ngón chân dài và góp ph n t o nên vòm d c gan chân.
ơ ấ ơ
ạ
ấ
ậ ở ặ
ươ
ầ
ố g p đ t g n
Ba c giun ngoài bám vào hai bên gân c g p các ngón chân dài còn c giun bám vào c nh trong gân ơ g p ngón 2. Sau đó c m t trong đén bám t n ố ầ ng đ t g n ngón chân t ẽ ứ ữ ng và cho nh ng tr ế ậ ỗ . đ n t n gân du i Đ ng tác: ộ ố
ấ b n chân ngoài.
GAN CHÂN: CÁC C : Ơ 4 L PỚ L P SÂU
ầ
ằ
ơ
ướ
Ph n sau có dây ch ng gan chân dài, gân c ơ chày sau và gân c mác dài. Ph n tr ầ ấ
ắ
ấ
ơ c có các c g p ngón cái ng n, khép ngón cái và g p ngón út ng n.ắ
GAN CHÂN: CÁC C : Ơ 4 L PỚ L P SÂU
ằ
ộ
ng chêm trong, gi a, ngoài và dây ch ng đ t h p – gan chân.
ậ
ươ
Bám t n: Vào hai x
ừ ươ ộ
ầ
ng ề v ng và hai bên n n ố ầ ng đ t g n ngón I. x Đ ng tác: G p ngón g n ấ
ngón cái.
GAN CHÂN: CÁC C : Ơ 4 L PỚ L P SÂU
C khép ngón cái.
ơ
ủ
Nguyên y: c có hai đ u:
○ Đ u chéo: bám vào x ng chêm ngoài, x
ầ ươ
ầ ộ ươ ng h p, ố ươ ng đ t x ộ bàn II, III và dây ch ng gót – h p gan chân.
ằ
ớ ầ
ậ
ề
○ Đ u ngang: bám vào kh p đ t ố bàn – đ t ngón chân III, IV, V. Bám t n: hai bó đ n bám t n ậ ố ng đ t
ộ
ế ươ ở phía ngoài n n x ầ ủ ngón g n c a ngón cái. Đ ng tác: khép ngón cái
ố
GAN CHÂN: CÁC C : Ơ 4 L PỚ L P SÂU
ộ
ề
Bám t n: vào n n đ t ố
ậ g n ngón chân V
ầ
ấ
ố
ầ ộ
Đ ng tác: G p đ t g n
ngón chân V.
GAN CHÂN: CÁC C : Ơ 4 L PỚ L P SÂU
ơ ố
ữ ươ
ố
ế ầ
ề
ố
ặ
ố
○ Hai c gian c t ngoài đ n bám vào ế ng đ t bàn III và IV.
Các c gian c t gan chân.
ả kho ng gi a các x chân. ○ Hai c gian c t mu bên trong đ n ơ ậ bám t n vào hai bên n n đ t g n ngón II ố ơ ươ m t ngoài x ạ ơ Các c này d ng ngón chân. ố ơ
Có ba c gian c t gan chân. Các c ơ ố ơ ố ng đ t m t trong các x bám t ậ ế ươ x ng bàn III, IV, V đ n bám t n ầ ố ề ặ vào m t trong n n đ t ngón g n ươ ứ ủ c a các ngón t ng ng.
ặ ừ ươ
GAN CHÂN: ĐM ĐM GAN CHÂN NGOÀI
ườ
ừ
ế
ố
Nguyên y, đ ủ ng đi: Xu t phát t ấ ĐM chày sau. ĐM đi ừ trong ra ngoài qua gót chân đ n t ề ươ n n x ạ
ặ ở ạ ươ
ủ
ạ
ủ
ắ
ế
ề
ườ ữ ủ ồ ừ
ố
ng đ t bàn V. T i đây ĐM qu t tr l i vào trong ố ứ ề ngang m c n n các x ng đ t bàn ồ ố ớ r i n i v i nhánh gan chân sâu c a ĐM mu chân t o thành cung gan chân. Đ ng đi c a ĐM có th v b ng ể ẽ ằ ườ ừ ộ ng đi qua gót chân t m t đ ỏ ể đi m gi a m t cá trong và m m ố ươ ng đ t trong c gót đ n n n x ề ế bàn V, r i t đó đi ngang đ n n n đ t bàn I.
GAN CHÂN: ĐM ĐM GAN CHÂN NGOÀI
Đo n trong vùng gót: ĐM đi gi a
x
Liên quan: ạ ươ ạ
ế
ữ ơ ạ ng gót và c d ng ngón cái. Đo n ch ch: ĐM đi gi a c g p các ữ ơ ấ
ơ
ầ ở
ắ ngón chân ng n và c vuông gan chân. TK gan chân ngoài lúc đ u sau ĐM, sau đó đi vào trong.
ạ
Đo n ngang: là cung ĐM gan chân, đi
ữ ơ ấ ớ ơ
càng lúc càng sâu, gi a c g p các ngón chân dài, các c giun v i c ghép ngón ơ cái và c gian c t.
ơ ố Nhánh bên: ĐM gan chân ngoài
ố
ở ẽ k
ươ
ữ
ố
cho các nhánh. Các nhánh ĐM gan đ t bàn chân đi ng đ t bàn chân và cho
gi a các x ế nhánh đ n các ngón.
ố ớ
Các nhánh xuyên n i v i ĐM mu chân
GAN CHÂN: ĐM ĐM GAN CHÂN TRONG, TM
ỏ ơ
ọ
ố ớ
ổ
Nh h n ĐM gan chân ngoài, ĐM gan chân trong đi d c theo ấ phía trong gân g p ngón cái dài, sau đó n i v i nhánh ĐM gan ộ ố đ t bàn chân m t. TM: Đi kèm v i ĐM và đ vào ớ
cung TM gan chân.
GAN CHÂN: TK TK GAN CHÂN NGOÀI
ượ
ụ ở
Đ c xem nh dây tr
ớ
ư ườ
gan tay. ng v i ĐM gan chân ạ
chung
ạ
TK đi cùng đ ngoài và cho 2 lo i nhánh: Nhánh nông: Chia 2 nhánh TK gan ngón (n. digitalis plantares chân ỗ communus). M i nhánh này sau đó l i chia thành 2 nhánh TK gan ngón chân riêng đ n c m giác cho m t ngón r i ngoài.
ưỡ ế ả ộ
ớ
ố ộ ụ ế ơ ậ
Nhánh sâu: đi theo cùng v i ĐM gan chân và gi ng ngành cùng sâu dây TK tr đ n ơ ở v n đ ng cho các c mô út, 3 c giun ố ngoài, các c gian c t và c khép ngón cái.
ơ ơ
GAN CHÂN: TK TK GAN CHÂN TRONG
Đ c xem nh TK gi a
ư
ượ ữ ơ ạ ắ ồ ữ ở gan tay, TK đi ấ gi a c d ng ngón cái và g p các ngón chân ng n r i cho các nhánh:
TK gan ngón chân riêng: c m giác riêng cho
ả
ạ c nh trong ngón 1.
ỗ
Ba TK gan ngón chân chung: m i nhánh này ể chia làm 2 TK gan ngón chân riêng đ chi ố ả ph i c m giác cho ba ngón r i trong c a ngón chân.
ưỡ ủ
ố ậ ộ
TK gan chân trong còn chi ph i v n đ ng cho c d ng ngón cái, c g p ngón cái ng n, c g p ngón chân ng n và c giun I.
ơ ạ ơ ấ ơ ấ ắ ắ ơ
Ớ
MU CHÂN: L P NÔNG
Da và t
i da: ớ ổ ứ ướ ch c d
ộ ễ m ng và d ứ ỏ i da có ch a
ạ
ể ớ ể ổ
○ TK bì mu chân trong. ○ TK bì mu chân gi a.ữ ○ TK bì mu chân ngoài. ○ TK hi n.ể ○ TK mác sâu
Ớ
ướ ẳ
MU CHÂN: L P SÂU CÁC GÂN CƠ Các gân c khu tr ơ
ữ
c c ng chân đi ỗ ế gân du i đ n bám
ọ
c b c trong bao gân ươ ng chêm
ượ
ọ
ế
ơ
ỗ
ạ ướ d i m c gi vào mu chân g m:ồ Gân c chày tr ướ ượ ơ c đ ế ướ ơ c đ n bám vào x c chày tr ề ươ ố trong và n n x ng đ t bàn I. Gân c du i ngón cái dài đ ỗ ơ ạ ị ề
c b c trong bao ho t d ch gân c du i ngón cái dài đ n ố bám vào n n đ t xa ngón cái Gân c du i các ngón chân dài ữ
ủ
ế đ n bám vào n n đ t gi a và xa c a 4 ngón ngoài cùng.
ề
ế
ươ
đ n bám vào n n x
ng
ố
ượ ọ
ạ ị
ộ c b c trong m t bao ho t d ch
ạ ị
ơ
ỗ
đ t bàn V. ơ Hai gân c trên đ chung: bao ho t d ch gân c du i các ngón chân dài.
Ớ
MU CHÂN: L P SÂU CƠ
ữ
i.
Bám t n: c đi d ậ
ơ
ỗ ố
ố ế
ầ g n ngón cái, đ ngón cái ng nắ .
○ Ba bó còn l
ạ ế dính vào gân du i ỗ
Đ ng tác: du i b n ngón chân trong
i đ n các ngón chân dài. ỗ ố ộ cùng
MU CHÂN: ĐM ĐM MU CHÂN
ữ
ĐM chày tr ổ ớ ế ướ c đ n kh p c ở ướ ỗ ạ i m c gi d gân du i ổ i thì đ i tên thành ĐM mu
chân ướ d chân. ế
ữ
ứ
ế ấ
Chi u lên da, ĐM mu chân đi ẽ ắ ừ gi a hai m t cá đ n k t ữ gi a ngón chân th nh t và ngón chân th hai. ọ
ờ
ế ứ
ề ấ
ố
ứ ĐM đi d c theo b ngoài c ơ ỗ du i ngón cái dài đ n n n ươ ng đ t bàn chân th nh t x thì cho nhánh ĐM cung, và n i ố ớ v i ĐM gan chân ngoài.
MU CHÂN: ĐM ĐM MU CHÂN ạ
ướ ở i các gân
ĐM cung, sau đó ch y cong ra ngoài ố ươ ề ng đ t bàn chân, d n n x ỗ ơ c du i dài và c du i ng n.
ĐM cung chia các nhánh:
ố
ở ẽ ữ
Các ĐM mu đ t bàn chân đi
ươ
ố
ẽ ặ ư
ữ
k gi a các ng đ t bàn. Các ĐM này sau đó cho các x nhánh mu ngón chân đi gi a k m t l ng các ngón chân.
ề
ố
Các ĐM mu đ t bàn chân và mu ngón chân đ u
ố ớ cho các nhánh n i v i ĐM gan chân.
Nhánh gan chân sâu đi xu ng gan chân
ố ớ
ố
ở ể ố khoang gian c t I đ n i v i ĐM gan chân ngoài thành cung gan chân. ở ổ
ắ ơ ỗ
ổ
Ngoài ra, các nhánh: ĐM c chân ngoài. Các ĐM c chân trong. ổ
c chân ĐM mu chân cho
ở
MU CHÂN: TK TK MÁC SÂU Chia ngành cùng
ấ
ộ
mu chân, đi theo ĐM mu chân và c m ả ỏ ở giác cho m t vùng r t nh k gi a ngón chân th I và II
ả
ả
ẫ i ph u
ễ ậ
ườ ậ
ả
ẫ i ph u ng
i, t p I, NXB
Nguy n Quang Quy n (2004), Bài gi ng Gi ề ọ ọ h c, t p I, NXB Y h c. Tr nh Văn Minh (2004), Gi ị Y h c.ọ
Drake, R.L., H. Gray, W. Vogl, and A.W.M. Mitchell, ed. 2010,
students. 2nd
Gray's anatomy for Philadelphia: Elsevier/Churchill Livingstone.
Gray, H., S. Standring, H. Ellis, and B.K.B. Berkovitz, Gray's anatomy : the anatomical basis of clinical practice. 39th ed. 2005, Edinburgh ; Toronto: Elsevier Churchill Livingstone.
ị
cách xác đ nh đ ướ
ị ạ
ườ ng đi và xác đ nh c, chày sau và m ch
các c c u t o vùng mu chân và gan
ơ ấ ạ ầ
ả 1. Mô t ạ ắ ị v trí b t m ch chày tr mu chân ả 2. Mô t ạ ơ chân: c , m ch, th n kinh
